* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.5
Sa video natin ngayon, sabay nating talakayin ang ideya ng utang, kung bakit ito masama sa karamihan at ginagamit naman na tool sa pag-asenso ng iilan.
00:21.0
Kung oobserbahan natin ang mga taong mayroong utang, katulad ng kaibigan mong nangungutang ng cellphone, yung kapitbahay mong may utang na motor o di kaya ay sasakyan, at yung kakilala mong nangungutang para mapatayo ang kanilang bahay, makikita natin karamihan sa kanila ay hindi masaya.
00:38.6
Dahil sa halip na nai-enjoy nila ang mga bagay na kanilang inutang, nagiging burden na ito dahil sa bayarin na otomatik na nakakalta sa kanilang sweldo buwan-buwan.
00:48.6
At yan ang madalas na katotohanan sa buhay ng taong may utang. Pero kahit ganun pa man, ang paggamit ng utang ay hindi masama sa lahat ng panahon.
00:58.2
Totoo na maraming buhay na naging miserable dahil sa utang, pero kung strategic ka at kung gagamitin mo ito sa pagbuo ng isang asset, matutulungan ka rin itong yumaman.
01:08.9
At posible yun. Sa katunayan, lahat ng mga successful entrepreneur na kilala natin ngayon ay gumagamit ng utang sa pagpapalago ng kanilang negosyo.
01:18.6
At para na rin ma-maintain ang kanilang lifestyle. At ito ang tinatawag na leverage.
01:24.7
Sa halip na sarili mong pera ang gagamitin sa pagbuo ng isang asset, pera ng ibang tao ang iyong gagamitin kapital.
01:32.0
Dahil sa halip na mag-iipon ka pa sa loob ng mahabang panahon, pwede mo nang simulan agad ang iyong business idea ngayon gamit ang pera ng ibang tao o ng mga bangko.
01:41.9
At mamaya iba bahagi ko sa iyo kung bakit ang pinakamayamang tao sa kasaysayan ay gumagamit ng utang.
01:49.0
At kung bakit hindi tumatanggap ng sahod si Elon Musk sa kanyang kumpanya na Tesla.
01:54.4
At kung bakit mas pinili niyang gumamit ng utang sa pagsustain ng kanyang lifestyle sa halip na sariling pera.
02:01.1
Pero sa ngayon, hihimayin muna natin ang dalawang uri ng utang.
02:05.0
Kung hindi mo pa ito alam, ang utang ay merong dalawang uri. At ang dahilan kung bakit meron itong pinagkaiba, yun ay dahil sa paggagamitan nito.
02:14.7
Ang unang uri ng utang ay ang tinatawag na bad debt.
02:18.1
At ang pangalawa ay ang good debt.
02:20.9
Ang konseptong ito ay una kong natutunan sa sikat na author at businessman na si Robert Kiyosaki.
02:27.1
At ayon sa kanya, ang bad debt ay ang uri ng utang na nagpapahirap sa isang tao.
02:32.7
Dahil ito yung utang na napupunta sa mga liabilities o mga bagay na bumababa ang value paglipas ng panahon.
02:40.1
Katulad ng mga gadget at sasakyan.
02:42.4
At ang common na problema sa ganitong uri ng utang ay malaki ang iyong babayaran na interes.
02:48.1
Ang good debt naman ay ang uri ng utang na magpapayaman sa isang tao.
02:53.6
O kung hindi man, at least meron ka pa rin kikitain na pera galing dito.
02:58.4
Dahil sa halip na gagamitin mo ang pera sa iyong mga personal na pangangailangan,
03:03.2
gagamitin mo ito sa pag-acquire at pagbuo ng isang asset na kapag na-handle mo ng maayos, ay magbibigay sa iyo ng extra income.
03:12.3
Para lalo pa nating mabibigyang linaw ang kahulugan ng good debt, gagawa tayo ng halimbawa.
03:17.5
Gusto mong magtayo ng sarili mong negosyo, meron ka ng produkto, business plan, at marketing strategy.
03:24.5
Pero ang problema ay kulang ang iyong kapital, at ang halaga na kailangan mo ay 100,000 pesos.
03:31.5
So ang ginawa mo ay nag-pitch ka ng iyong business idea sa iyong mga kakilala na potential investor.
03:37.5
At pagkatapos mong mag-present ng iyong mga plano, nagustuhan ito ng isa mong kaibigan, at nakumbinsi mo siya na magpahiram sa iyo ng pera.
03:46.5
Nagtatakot mo siya ng mga kaibigan, at nakumbinsi mo siya na magpahiram sa iyo ng pera.
03:47.5
Nagkasundo kayo na babayaran mo siya sa loob ng dalawang taon, kasama ang interest.
03:52.5
Tapos sinimulan mo agad ang iyong negosyo.
03:55.5
Tinangkilik ito ng mga tao, at naging profitable agad sa unang taon.
04:00.5
Constant itong nagbibigay sa iyo ng income, at patuloy pa ito na lumalago.
04:05.5
At pagkatapos ng dalawang taon, nabayaran mo na ang iyong kaibigan, at patuloy lang sa paglago ang iyong negosyo.
04:13.5
Nagsimula lang ang lahat sa idea.
04:15.5
Nagsimula lang ang lahat sa idea.
04:16.5
Nagsimula ng negosyo, at ginamit mo bilang isang tool ang resources ng ibang tao sa pagbuo ng sarili mong asset.
04:24.5
Pero mahalagang paalala na kailangan mo rin magdoble ingat sa paggamit ng utang.
04:29.5
Kahit maganda itong tool, dapat ay una mong trabahuin ang iyong sarili para ma-handle mo ito ng maayos.
04:36.5
Ang ibig kong sabihin, dapat ay meron kang disiplina sa paghawak ng pera.
04:41.5
At dapat ay meron ka ring skills.
04:43.5
Katulad ng communication skill,
04:47.5
skill sa pagbibenta,
04:49.5
at skill na imotivate ang sarili.
04:52.5
Dahil kung sakaling nanghiram ka ng pera, at ginamit mo itong kapital sa iyong negosyo, hindi ibig sabihin na okay na ang lahat.
04:59.5
At kusa nang lalago ang iyong negosyo.
05:02.5
Dahil ang madalas na nangyayari sa totoong buhay ay hindi sasangayon sa iyo ang panahon sa kung ano ang gusto mong mangyari.
05:09.5
Ayon sa report, 20% na mga negosyo ay nag-fail sa unang taon,
05:14.5
at 50% naman sa loob ng limang taon.
05:17.5
Most of the time, makakaranas ka ng problema.
05:20.5
At kung nagka problema ka sa iyong negosyo, kailangan mong gawan agad yan ng paraan.
05:25.5
Dahil kung hindi, posibleng malugi ito at meron ka pang utang na kailangan bayaran.
05:31.5
Patong patong lang na problema ang iyong sasapitin.
05:35.5
Kaya ang advice ko ay mag-develop ka muna ng skills bago ka gumamit ng leverage.
05:40.5
Dahil kapag meron kang skills,
05:42.5
madali mo lang mahahanapan ng solusyon ang mga problema na darating sa iyong buhay,
05:48.5
especially ang problema na related sa iyong finances.
05:52.5
At kung curious ka bakit ang mga mayayaman ay patuloy na gumagamit ng utang,
05:56.5
kahit afford naman nila na bayaran ng cash ang ganila mga gusto,
06:00.5
merong dalawang dahilan kung bakit nila ito ginagawa.
06:03.5
Una, madaling access sa capital.
06:07.5
Katulad ng sinabi ko kanina, mas madali mong ma-execute ang iyong plano,
06:11.5
kung pera ng ibang tao ang iyong gagamitin na capital.
06:15.5
Dahil sa halip na mag-iipon ka pa ng mahabang panahon bago magsimula,
06:19.5
sa utang ay napapabilis mo ang proseso.
06:22.5
Kaya ito ang dahilan kung bakit ang mga mayayaman ay patuloy na gumagamit ng utang.
06:27.5
Ito ang ginamit na strategy ng unang pinakamayamang tao sa kasaysayan na si John D. Rockefeller.
06:33.5
Hindi siya pinanganak na mayaman, pero meron siyang mataas na ambisyon sa kanyang buhay.
06:39.5
Noong nakapagtrabaho siya bilang isang assistant bookkeeper noong siya ay labing-anim na taon pa lang,
06:44.5
doon niya unang natutunan ang sistema ng pagnenegosyo.
06:48.5
At ang karanasan na ito ay nagbigay ng malaking impact para sa kanyang mga plano sa hinaharap.
06:54.5
At noong 1859, dito unang sumubok si John na magnegosyo kasama ang kanyang dalawang kaibigan.
07:01.5
Ang kapital na kailangan nila ay $4,000. Ang kanyang business partner ay meron lang $2,000.
07:08.5
Habang ang cash na available kay John ay $800 lang.
07:13.5
So ang ginawa niya ay nangutang siya ng $1,000 sa kanyang ama kasama ang 10% na interest.
07:20.5
At sinimulan agad nila ang kanilang negosyo.
07:23.5
Sa loob lang ng unang taon, tumoble agad ang kanilang pera dahil kumita sila ng $4,400 at $17,000 naman sa susunod na taon.
07:36.5
binasok naman ni John ang oil business kasama ang kanyang kapatid at kaibigan.
07:42.5
Parehong strategy pa rin ang ginamit niya sa pagkuhan ng kapital.
07:46.5
Nanghiram siya ng pera sa mga investor at mga bangko.
07:50.5
Nire-invest din niya ang kita ng negosyo.
07:52.5
At patuloy lang niya itong ginagawa hanggang sa lumaki ng lumaki ang kanilang negosyo.
07:58.5
Kung gaano kalaki, 90% ng mga oil sa US ay sila ang may control.
08:04.5
At ang dating mahirap ay naging pinakamayamang tao sa buong mundo.
08:08.5
Alam ni John D. Rockefeller na merong demand sa kanyang negosyo na papasukan.
08:13.5
At ginamit niyang tool ang pangungutang para masimulan agad ang kanyang negosyo.
08:18.5
Pangalawa, tax advantage.
08:21.5
Alam nating lahat na kapag gumikita tayo ng pera,
08:24.5
kailangan din nating magbayad ng tax o buwis.
08:27.5
At siguro ay isa ito sa iniiwasan ng mga mayayaman.
08:30.5
Kaya ang ginawa ng tech billionaire na si Elon Musk,
08:33.5
ay sa halip na tatanggap siya ng cheque o cash bilang sahod sa kanyang kumpanya,
08:38.5
ang tinatanggap lang niya ay stocks.
08:41.5
At ang halaga ng mga stocks na iyon, kung iko-convert natin sa cash,
08:45.5
ay billions of dollars.
08:47.5
So kung tinatanong mo ngayon, kung wala siyang sahod na natatanggap,
08:51.5
paano siya gumagastos?
08:53.5
At kung marami siyang stocks na ang halaga ay billions,
08:56.5
bakit hindi niya ito binibenta?
08:59.5
At diyan na pumapasok ang utang.
09:01.5
Sa halip na ibibenta niya ang cash,
09:02.5
na ibibenta niya ang kanyang stocks
09:04.2
o shares ng kanyang kumpanya
09:05.9
para magkaroon ng pera,
09:08.1
ang ginawa niya ay ginamit niya itong kolateral
09:10.4
sa mga bangko at ang perang
09:12.4
kanyang inutang, yun ang gagamitin
09:14.6
niya sa kanyang mga personal na
09:16.2
pangangailangan. Kung sakaling ang
09:18.1
interest na babayaran niya sa kanyang utang
09:20.3
ay 5 to 10% sa loob
09:22.2
ng isang taon, tapos ang increase
09:24.3
naman sa value ng kanyang stocks
09:25.9
ay 20%, panalo pa rin
09:28.2
siya sa huli. Dahil lahat ng
09:30.0
kanyang stocks ay nasa kanya pa rin,
09:31.8
lalo pang lumalaki ang value
09:34.0
at wala siyang binabayaran
09:35.8
na tax. At yan ang dahilan
09:37.7
kung bakit ang kanyang annual income
09:39.7
sa kanyang kumpanya na Tesla
09:43.7
Sahalip na magbabayad siya ng 30%
09:46.0
galing sa kanyang income,
09:47.7
mas pinili niyang mangutang at
09:49.6
magbayad ng 10% na interest.
09:52.7
At yan ang isa sa malaking
09:53.8
pinagkaiba ng mga employee at
09:55.7
business owner. Ayon sa isang
09:57.7
interview ng American billionaire
09:59.5
si Warren Buffett noong 2017,
10:01.8
mas maliit na tax ang kanyang
10:03.9
binabayaran kumpara sa kanyang
10:05.9
mga empleyado. At ang dahilan
10:07.9
ay ito. Kapag ang iyong income
10:09.9
ay galing sa dividend at capital
10:11.9
gains, which is ang uri ng
10:13.7
income ni Warren Buffett,
10:15.7
mababang tax lang ang makakaltas
10:17.8
dito. Di kagaya ng sahod ng
10:19.8
isang empleyado na kapag lumalaki,
10:22.3
lalo rin lumalaki ang tax
10:23.9
na mababawas. At yan
10:25.8
ang katotohanan. Ang katotohanan
10:28.1
na hindi magkapareho ang
10:29.8
tax ng mga mayayaman at
10:31.8
mahihirap. In conclusion,
10:34.3
ang utang ay isang tool.
10:36.4
Masama ito kung gagamitin mo
10:38.0
ito sa pag-acquire ng mga liabilities
10:40.0
o mga bagay na ikaw lang ang
10:41.9
nakikinabang at mga bagay na patuloy
10:44.2
na bumababa ang halaga.
10:46.2
Pero kung gagamitin mo naman ito
10:47.8
sa pag-acquire ng asset,
10:49.7
katulad ng negosyo, matutulungan
10:52.3
ka rin itong umasenso.
10:54.3
At sana naman ay nalinawan ka
10:55.8
ngayon kung ano ang utang at
10:57.8
kung ano ang kaya nitong ibigay na
10:59.4
binibisyo sa ating buhay. Sana
11:01.8
ay marami kang natutunan sa video
11:03.6
natin ngayon. Huwag kalimutang mag-subscribe
11:06.1
sa aming YouTube channel para
11:07.6
lagi kang updated sa mga bago naming
11:09.6
videos. Bisitahin mo na rin
11:11.7
ang iba pa naming social media account
11:13.7
at mag-follow. I-like kung
11:15.6
nagustuhan mo ang video. Mag-comment
11:18.2
ng iyong mga natutunan.
11:19.8
At ishare mo na rin ang video nito sa
11:21.7
iyong mga kaibigan. Maraming salamat
11:23.9
sa panunood. At sana ay
11:31.8
Thank you for watching!
