PAG LAYA NI DE LIMA, MALI BA? feat ATTY. HARRY ROQUE
00:52.0
Nagkaroon nyo ng komentaryo itong si Atty. Harry Roque doon sa judge na nagpalaya kay Leila de Lima.
01:00.0
Alam nyo, mga kabatas natin, bail is a matter of right.
01:04.5
We need to understand that.
01:06.4
But, ibig sabihin, every case is bailable kahit itong kaso ni Leila de Lima.
01:13.1
Kapag yung, yung ano, mga kabatas natin, yung bail, ay sorry, bail, yung kaso,
01:22.0
evidence of guilt is strong, tapos, reclusion perpetua.
01:27.6
Yung kanyang penalty, bail becomes discretionary.
01:34.9
Anong ibig sabihin ng discretionary, mga kabatas natin?
01:39.1
It's up to the decision of the judge.
01:43.9
Ganun ang discretionary, mga kabatas natin, ang magdideside yung judge.
01:48.8
So, sa akin lang, no?
01:52.0
Bilang respeto rin sa judicial system, at you know me naman, mga kabatas natin,
01:56.7
this is how I am always, no?
01:59.0
I will stick with the side of the judge.
02:01.9
Kaya lang, parang may sinasabi kasi dito, si Harry Roque, no?
02:08.1
Atty. Harry Roque.
02:09.1
Tignan natin, mga kabatas natin.
02:10.5
Judge ni Leila de Lima na nagdesisyon na palayain siya.
02:22.0
Si Judge Henner Hito, okay? G-I-T-O.
02:27.6
Siya ay nag-aral sa University of Batangas, Political Science, at sa San Sebastian College of Law.
02:33.4
Siya ay merong Master's of Law sa Pamantasan ng Nusot ng Maynila,
02:37.2
at suma kulawde, Doctor of Civil Laws ng USD.
02:40.8
Nag-trabaho sa Senado, at mula siyang naging U.S., ay naging awardee ng Judicial Excellence Award, no?
02:48.0
Para bilang isang most outstanding regional trial court.
02:53.5
Maganda naman pala, mga kabatas natin, no?
02:56.0
Yung kanyang, ano?
02:57.9
Maganda ka yung kanyang background.
03:00.4
Kasi may na-awardan pa siya, okay?
03:04.3
Pero, bago natin sabihin kung sino talaga si Judge Hino,
03:08.7
alalahanin natin bakit ba siya naging judge.
03:11.6
Kaya naging judge siya, kasi yung judge dati ni si Romeo Buenaventura ay naging hinhitit.
03:17.7
Si Romeo Buenaventura, siya yung unang nag-deny ng motion.
03:22.0
Yan, mga kabatas natin, tulad ng sinabi ko sa inyo, because it's a matter of discretion.
03:29.3
Yung judge ang magdi-decide, di ba?
03:32.3
So, pag titignan nyo, it's still consistent.
03:35.6
Dito rin, nung nailipat at nag-inhibit yung isa, decision rin nung isang judge yun, di ba?
03:45.3
Because it's a matter of discretion.
03:48.9
Pinagkait niya yung pagkalaya ni Leyla.
03:53.2
Pinalitan siya nito.
03:54.2
Pag pagtatanongin ako, meron bang mali sa kanila?
03:57.4
Sa tingin ko, walang mali sa kanila.
03:59.8
Kasi discretionary nga eh.
04:06.8
Papakita ko sa inyo.
04:32.0
Ito ang sinabi kasi ng batas dyan.
04:46.3
Citation muna tayo.
04:48.9
People of the Philippines versus Novo Tanes, Belmonte.
04:52.5
GR number 240596.
04:56.3
Nakalagay dyan, mga kabatas natin.
04:57.8
The court's ruling, sabi niya.
05:07.8
Before conviction, bail is a matter of right
05:10.5
when the offense charge is punishable by any penalty
05:14.0
lower than reclusión perpetua.
05:21.1
Bail becomes a matter of discretion
05:23.1
if the offense charge is punishable by death,
05:26.1
reclusión perpetua, or life imprisonment.
05:28.9
That is, bail will be denied if the evidence of guilt is strong.
05:34.0
So, sino pa rin na magdideside?
05:37.8
It's a matter of discretion na.
05:40.0
Sino ang titingin kung evidence of guilt is strong?
05:42.9
Yung judge pa rin.
05:44.6
Tandaan kasi natin, mga kabatas natin, dito sa nangyari.
05:47.8
Kay Leyla Delima,
05:50.1
nagkaroon ng mga recantation
05:51.7
o pag-atras ng mga ibang key witnesses dito.
05:56.6
nagkaroon ng new developments
05:59.6
na-dismiss yung kaso.
06:01.9
Ay, hindi. Sorry.
06:03.1
Nabigyan siya ng pagkakataong makapagpiansa.
06:07.8
Bakit ba na-inhibit itong unang judge?
06:12.0
Yung kapatid pala niya
06:13.1
ay isa doon sa abugado
06:14.2
na nag-draft ang avidavit ni Ronnie Dayan
06:16.8
na dinadawit nga itong si Leyla Delima.
06:19.9
Sabi naman ni judge,
06:20.7
di naman niya alam na
06:21.7
klientin ng kapatid niya yan, no?
06:23.9
So, hindi siya nag-inhibit.
06:25.3
Pero, noong nag-file ang formal motion
06:28.2
nag-inhibit siya.
06:29.4
Kaya, nagkaroon ng motion for reconsideration.
06:31.8
Itong motion for reconsideration,
06:33.8
ginarrank itong bagong judge, no?
06:35.5
Ang aking position lang po dyan,
06:37.2
eh, yung implikasyon doon sa
06:39.3
mga titistigo sa hukuman.
06:41.1
Baka naman, dahil bumabalibalentong
06:43.0
yung mga testigo dyan,
06:44.6
isipin ng mga testigo,
06:45.7
okay lang mag-sinungaling.
06:47.1
Pero, meron akong tanong.
06:48.2
Yan. Pero, hindi man pari talaga
06:49.6
okay mag-sinungaling, okay?
06:51.6
Kasi, lalabas kasi talaga doon
06:53.0
dahil bumalentong sila doon sa ano eh.
06:55.6
Doon sa testigo nila, eh, ano eh.
06:58.4
Parang okay lang eh.
06:59.8
Hindi talaga dapat yun.
07:01.3
Dapat mabigyan din sila ng karampatang
07:03.5
ano, kaso doon sa ginawa nila.
07:05.5
Anong key, judge?
07:09.6
Ito pa lang si Judge Hito
07:11.2
ay nagsimula na kanyang law school
07:14.3
So, pag titignan nyo mga kapatid natin,
07:15.9
ang gagawin ni Atty. Roque dito, no,
07:22.1
sinabi niya yung dahilan kung bakit
07:23.7
naghihinibit yung unang judge.
07:25.4
Yun nga ang, ano,
07:26.5
yung nga kapatid niya na humawak
07:32.2
Yung gumawa ng affidavit.
07:34.5
Ngayon, dito naman mga kapatid natin,
07:36.4
parang bibigyan niya ng grounds
07:38.3
kung bakit dapat nag-inhibit naman
07:40.2
itong judge na nag-grant ng bail
07:42.4
kay, ano, kay Leyla Delima.
07:47.3
Natama yung sinabi ni
07:50.1
iya-associate niya ngayon itong judge na ito
07:52.4
kay Leyla Delima. Tignan nyo.
08:02.5
ang ano ko doon, ang issue ko doon,
08:03.9
mahirap patunayan yan eh.
08:06.4
Na naging paboritong estudyante siya.
08:08.8
So, paano mo siya patutunayan
08:10.4
na naging paboritong estudyante siya?
08:14.9
May mga, ano, may mga declaration ba
08:17.1
na sinabi niya na
08:18.7
you are my favorite student?
08:21.0
As far as law school is concerned,
08:25.2
in my experience,
08:26.3
kasi tumaan din ako sa law school eh,
08:28.1
hindi naman nila sinasabi yan openly
08:30.0
sa mga estudyante nila
08:31.1
na ikaw yung paborito ko.
08:39.1
Mukhang conspiracy theory nga.
08:43.8
isinapubliko ba ni Judge Hito
08:45.7
yung nakaraan niyang kasaysayan
08:48.0
na siya ay naging paboritong estudyante
08:52.0
Pero, di ba, paano mo malalaman?
08:54.7
Tapos, bakit mo i-claim yun?
08:56.4
Medyo, may hirap, no?
08:58.9
Yung sa akin lang ha,
08:59.8
sana naglabas sila ng
09:00.9
konting ebidensya din.
09:03.5
Mahirap patunayan yan eh.
09:04.6
Leda College of Law.
09:06.8
Noong nangyari kay Buenaventura,
09:08.5
yung naunang judge na nag-inhibit,
09:10.5
hindi pinag-alam na
09:11.7
ang kapatid pala niya
09:12.8
ay naging abogado ni Ronnie Dayan.
09:15.2
Hindi pa rin masinasabi na.
09:19.9
Sa tingin ko, magkaiba pa rin eh.
09:21.9
Kasi yung pagiging abogado,
09:23.5
madaling patunayan.
09:28.4
may hirap patunayan.
09:30.2
Siguro, kumanig itong judge.
09:32.3
Pero, in fairness,
09:33.6
dapat binigyan din alam niya
09:35.3
yung mga prosecutors
09:36.3
doon sa special ties niya
09:47.9
E, pang ilang taong ko na nagtuturo,
09:49.8
siguro, 20 years na ako
09:51.0
nagtuturo ng batas.
09:54.8
magkakaroon ka ng
09:55.6
espesyal na relasyon
09:56.8
sa iyong mga esudyante,
09:58.5
lalo na kung paborito mo.
10:00.1
Ako, lahat ng paborito ko
10:01.8
paborito ko pa rin.
10:02.7
Hindi ko talaga nakaka-
10:03.4
Pero, hindi mo yata
10:05.1
Hindi mo yata binabanggan.
10:05.2
Ipanggit din kung sinong
10:06.0
paborito mo, di ba?
10:07.1
You don't openly declare it
10:09.9
Kasi, alam niyo mga kabatas natin,
10:11.5
ang hindi maganda,
10:12.2
pag nagkakaroon ka ng
10:13.0
mga paborito-paborito,
10:14.2
pag ikaw ay isang teacher,
10:15.5
mga kabatas natin,
10:16.4
nagkakaroon na ng bias.
10:19.2
Lalong-lalo na sa law school,
10:30.9
mga kabatas natin,
10:35.1
hindi parang, ano eh,
10:35.8
hindi parang, ah,
10:40.6
Hindi yung right or wrong.
10:43.6
Yung magpapaliwanag ka ba?
10:46.8
So, kung essay type,
10:48.5
yung mga paborito mo,
10:50.0
dahil paborito mo yan,
10:51.4
mas nabibigyan mo ng
10:52.3
mas magandang grado
10:54.2
hindi mo paborito.
10:57.2
So, I don't think
10:59.7
parang openly declare,
11:01.6
although, syempre,
11:05.1
Pero, it's not good
11:06.6
to openly declare
11:08.6
na meron kang paborito
11:11.2
kung sino yung paborito mo
11:12.4
kasi magkakaroon na
11:20.1
Hindi yan katulad
11:22.0
Hindi yan katulad
11:24.9
ng, anong tawag dyan?
11:29.0
anong tawag dyan?
11:35.1
hindi mo kabisado
11:40.1
yung mga handwriting
11:42.5
Ang mangyayari kasi dyan,
11:44.2
simpleng-simple lang,
11:46.4
Doon sa law school,
11:48.2
ng maraming pagsusulit.
11:50.3
Doon sa pagsusulit
11:56.0
noong mga teachers
11:56.8
yung sulat kamay mo,
12:00.6
yung pangalan mo.
12:02.0
Kasi ang ginagawa,
12:06.5
hinihiwala yung pangalan.
12:07.9
Number lang yung binibigay.
12:10.6
isulat nyo yung pangalan nyo
12:12.5
kasi hindi ko muna
12:13.6
titignan yung pangalan nyo
12:17.4
tapos pag itatali ko na lang
12:19.4
doon ko na lang titignan
12:20.3
yung pangalan nyo.
12:21.6
It still doesn't work
12:23.8
Especially lawyers,
12:24.9
mga kabatas natin,
12:28.2
matatalino yung mga yan.
12:31.8
Hindi mo naman masasabi
12:36.8
hindi pare-pareho.
12:38.7
And it's very easy
12:42.1
whose handwriting it is.
12:45.2
pangalawang beses mo
12:47.4
o mag-check ng papel.
12:54.8
Alam ko yung handwriting eh.
13:01.4
kung paano sila magsulat,
13:03.9
alam ko yung handwriting nila.
13:08.9
Nakakalimutan yan
13:09.8
kasi pag magaling,
13:11.5
At hanggang ngayon,
13:12.7
meron kami mga professional
13:14.5
Nakukolaborate kami
13:20.6
yung kanyang relasyon
13:22.2
kay Layla Delima.
13:25.0
na naging paboritong
13:28.4
paboritong estudyante.
13:30.2
Yung naging estudyante,
13:32.7
yung naging estudyante,
13:33.7
madaling patunayan yun.
13:36.6
Wala naman problema dun.
13:39.9
na nag-enroll ka,
13:40.8
tapos kumuha ka ng units,
13:41.9
tapos sya yung teacher.
13:43.3
Pero yung paboritong
13:47.0
itong sinabi ni Bricks Bala,
13:50.1
since student niya si Delima,
13:51.8
regardless kung favorite or not,
13:53.5
hindi ba ito grounds
13:56.2
I don't think so.
14:03.7
he handles the case.
14:05.8
Pero kapag hindi naman,
14:07.2
kasi isipin nyo na lang ito.
14:09.4
Let's take for example,
14:16.3
may tatlong law schools.
14:19.3
One of the main reasons
14:20.6
why I practiced here in Manila
14:22.7
is because I think
14:24.2
Baguio is too small.
14:27.5
Kapag magpa-practice ka sa Baguio,
14:34.8
pwedeng teacher mo.
14:36.3
Yung abogado ng kabila,
14:39.4
O yung prosecutor,
14:40.5
pwedeng kaklase mo rin dati.
14:43.4
Because that's how
14:46.0
Tapos kung magpa-practice ka doon,
14:50.4
maraming teachers na judges
14:53.8
na nagtuturo sa SLU,
14:57.6
Tatlong eskwelahan yun.
15:01.1
kapag nangyari yun,
15:02.7
magkakakilala kayo.
15:03.6
Magkakakilala kayong lahat doon.
15:08.8
is it that alone?
15:10.6
Yung naging estudyante.
15:12.8
Can it be a ground for inhibition?
15:15.5
I don't think so.
15:21.5
and as long as it will not affect.
15:28.0
ang term ng Supreme Court dito,
15:33.6
impartiality of the judge.
15:39.6
Called impartiality of the judge.
15:43.1
As long as hindi naman naapektuhan yun,
15:45.6
I think it will not matter.
15:50.0
Sabi ni Enzo Migui,
15:51.3
paborito ka ba dati,
15:54.0
Malayo ako sa paborito.
15:58.4
School bukul ako eh.
16:03.6
Sabi ni si Gineris,
16:05.8
sumigaw ka lang ng attorney sa Session Road,
16:08.4
mga 20 to 30 tao lilingon sa'yo.
16:13.5
Maraming abugado sa Baguio.
16:16.8
if you practice there,
16:18.6
teacher mo yung judge.
16:21.1
Kaklase mo yung prosecutor.
16:24.3
teacher mo yung prosecutor.
16:26.1
Depende kung anong batch ka.
16:31.3
or being classmates,
16:35.5
it's not necessarily,
16:37.5
it's not necessarily
16:38.8
a ground for inhibition.
16:42.5
Lalong-lalo na sa mga maliliit na lugar.
16:49.6
Matapos niyang palayain si Leyla de Lima.
16:52.7
May mga question na itatanong,
16:55.4
Baka naman hindi itinago.
16:57.9
isinapubliko niya yan,
16:59.2
at baka sinabihan ng mga public prosecutors.
17:02.4
bakit naman ang mga public prosecutors,
17:03.6
kung sinabihan sila,
17:05.5
bakit sila hindi nag-object?
17:08.2
valid na ground yun
17:09.2
para mag-inhibit ng isang judge
17:10.9
kasi iba talaga ang relasyon
17:12.6
ng isang law professor
17:13.9
sa kanyang paboritong studyante.
17:17.5
marinig natin naman ang panik.
17:20.2
Yan, tama yung sinabi.
17:21.1
Dapat po marinig natin naman
17:22.3
ang panik ni Judge Hito.
17:27.1
if it did not affect in any way
17:33.5
Let's give these people
17:35.4
especially public officers
17:39.2
the presumption of regularity
17:42.7
in performing their
17:50.5
yung paggawa kasi ng ano eh,
17:53.0
paggawa kasi ng mga kwento
17:54.8
para makapag-inhibit
17:57.7
na hindi na naman totoo yung kwento,
18:00.9
it can be a ground for contempt din.
18:05.0
So, kaya may ingat din yung mga judge,
18:06.9
eh, yung mga abogado dyan.
18:10.2
verified talaga yun,
18:12.9
dun lang nila sasabihin.
18:14.8
Yan, maraming salamat mga kapatid natin.
18:16.8
Siyempre, tulad na lang yung sinasabi,
18:18.1
matulog po tayo ng mahimbing
18:20.2
na yung tulog ng mahimbing,
18:22.7
siya yung laging panalo.
