Togue (Bean Sprouts): Masama Ba Kainin Araw-Araw? - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:28.2
Mas maganda ba munggo na lang?
00:31.5
O yung pinaalsa na naging toge?
00:34.3
Tasagutin natin lahat.
00:38.4
Yan, nagkakagutom.
00:41.0
Lalagyan natin ng suka.
00:42.9
So, kinakain ito sa buong mundo.
00:45.9
Maraming, may mga vitamins, may minerals, may antioxidant din yan.
00:51.2
At syempre, mataas sa fiber ang toge.
00:54.3
So, bean sprouts, mababa sa kaloriyo.
00:58.2
27 calories lang per cup, di ba?
01:04.2
Pero, ano ba ito?
01:05.2
Puro ba hangin lang ang laman?
01:08.2
Siguro, mahangin lang siya.
01:09.2
Wala naman laman niyang loob.
01:11.2
Kaya, 27 calories.
01:14.2
Fiber niya, may fiber.
01:17.2
Protein niya, mas mataas ang protein ng toge
01:21.2
compared sa spinach, sa ibang gulay, 2.7.
01:26.2
Pero, hindi rin gano'ng kataas.
01:27.2
Pero, hindi rin gano'ng kataas.
01:33.0
Pag munggo, grabe yung protein.
01:39.0
Tingnan mo protein niya.
01:42.0
Munggo, 14 grams.
01:44.0
Kaya lang, one cup nito, syempre, ang bigat sa chan yan.
01:49.0
Siyempre, ang taas ng calories.
01:51.0
Mataas calories niya, 200 calories.
01:53.0
Anyway, ang toge, mung beans, maraming klase.
01:60.0
27 calories lang, one cup.
02:04.0
Carbohydrates, sodium, fiber.
02:07.0
May konti lang vitamins and minerals.
02:10.0
May konting iron, magnesium.
02:14.0
Medyo mataas sa vitamin K, saka sa folate.
02:20.0
One cup, vitamin C niya, 18%.
02:23.0
Pwede na, 14 milligrams.
02:25.0
Vitamin K niya, 34 micrograms.
02:30.0
Folate niya, maganda na rin.
02:34.0
Vitamin Bs, meron na.
02:36.0
One cup lang naman ito.
02:37.0
Mabilis kainin, di ba?
02:38.0
Sa lumpia o sa ibang luto.
02:45.0
So, low calorie, pampapayat.
02:49.0
Hindi ganun kataas ang vitamins and minerals.
02:53.0
Pero ang maganda sa kanya, mababa din glycemic index niya.
02:58.0
So, ibig sabihin, siyempre gulay.
02:60.0
Hindi nagpapataas sa diabetes.
03:06.0
Vitamin C, medyo marami.
03:08.0
Calories, ito nilagyan pa ng TOG.
03:11.0
Tingnan natin yung benefits.
03:14.0
Pag kumain kayo ng toge, katulad nito,
03:17.0
tulad ng gulay, sarap naman ang luto nito.
03:21.0
Ano nga ito, Lisa?
03:25.0
Carrots, bell pepper, sibuyas.
03:31.0
Pwede makababa ng kolesterol.
03:34.0
Although, siyempre, hindi ganun kasi katantoge sa mga nagre-research.
03:39.0
Maliliit na yung pag-aaral.
03:40.0
Small studies, nakakababa ng bad cholesterol.
03:44.0
Maganda rin sa diabetes, nakita nila.
03:47.0
Maraming antioxidant, tulad ng ibang gulay.
03:51.0
May anti-inflammatory benefits.
03:53.0
Nakita rin nila sa maliliit na pag-aaral.
03:58.0
Pero more research needed kasi hindi nga siya sikat na gulay.
04:02.0
Ang sikat, broccoli. Kaya napag-aaral ang mga broccoli.
04:06.0
Pampalakas ng immune system.
04:08.0
Pwede natin sabihin yan kasi mataas ang vitamin C niya.
04:12.0
May zinc, may magnesium, may flavonoid.
04:15.0
Pampalakas ng katawan.
04:22.0
Pwede sa may diabetes.
04:24.0
Mababa glycemic index niya, 25. Parang gulay.
04:28.0
Kahit maraming kainin mo, hindi tataas.
04:32.0
Ang problema lang dito, prito eh.
04:34.0
Mantika na-absorb nung balat ng lumpia.
04:39.0
Yun lang ang problema.
04:40.0
Pero kung toge lang mismo, diabetes friendly.
04:44.0
And pwedeng pampapayat.
04:46.0
Kasi mahangin eh. Mabubusog ka.
04:51.0
So, pag may diabetes, pwede kumain.
04:55.0
Okay, huwag lang masyado mamantika.
04:57.0
Lagyan na lang ng glico paper para makuha yung mantika.
05:01.0
Sa may sakit sa puso, sa high blood, okay din.
05:04.0
Hindi siya nakakasama.
05:06.0
Hindi siya nakaka-high blood.
05:08.0
Hindi siya nakakabara sa puso.
05:10.0
Nakakatulong ba? Actually, neutral.
05:13.0
May potassium siya.
05:15.0
Potassium, maganda sa puso, maganda sa blood pressure.
05:20.0
Mas okay ito sa puso.
05:22.0
Kesa sa mga karne-karne.
05:24.0
Para sa buto, pwede rin may vitamin K siya.
05:28.0
Kailangan ng buto.
05:29.0
May manganese, may zinc.
05:31.0
Kailangan din ng buto.
05:34.0
Ito, hindi pa ito sure.
05:36.0
Pero siyempre, basta gulay.
05:38.0
Diba, gulay anti-cancer.
05:42.0
Good for the heart.
05:43.0
Para sa arthritis.
05:44.0
So, in general ito.
05:46.0
Pero hindi pa ganun ka napag-aralan.
05:49.0
Siyempre, marami pa siyang plant-based nutrients.
05:53.0
Diba, yung mga sangkap ng gulay.
05:55.0
Yan, iron, zinc, protein, and vitamin B.
05:59.0
Maraming klaseng toge.
06:02.0
Diba, iba't-ibang mga sources.
06:04.0
Pero halos pare-pareho naman.
06:09.0
Ano naman ang pwede maging problema ito naman?
06:13.0
Yung mga araw-araw kumakain ito.
06:15.0
Ano tamang pagluto? May danger din.
06:18.0
Yung iba, may allergy.
06:21.0
Pag may allergy ka sa soy products.
06:23.0
Pero kung wala ka naman allergy, okay lang.
06:25.0
Ang problema natin, ito, bacteria.
06:29.0
Meron na kasing mga incidents sa buong mundo na
06:33.0
nagtatain, nilalagnat sa pagkain ng toge.
06:37.0
Kasi nga, minsan, hindi siya niluluto maigi.
06:42.0
Minsan, pagka-storage,
06:44.0
naka-store, hindi nakalagay sa refrigerator,
06:50.0
basa-basa siya, mabilis tumuan ng bacteria.
06:56.0
So, pag mabilis siya matubuan ng bacteria, hindi mo pa niluto maigi.
06:60.0
Minsan, hindi niluto maigi yung toge.
07:03.0
Yun ang potential for harmful bacteria.
07:06.0
E. coli bacteria, salmonella bacteria, may incidents ng food poisoning.
07:11.0
Pwede magsuka, magtae, magstomach cramps.
07:16.0
Tsaka, syempre, pag mahilig ka dito,
07:19.0
takot tayo sa bacteria, salmonella, E. coli,
07:22.0
medyo ingat kung buntis, kung bata, kung may kidney problem,
07:29.0
o may cancer, may chemotherapy,
07:33.0
anything na mahina immune system.
07:35.0
Pwede naman kumain.
07:37.0
Huwag lang sobrang dami.
07:39.0
Kasi nga, dapat sigurado tayong malinis yung pagka-storage,
07:42.0
pagka-bili, at pagka-luto.
07:49.0
Pwede 1 cup a day.
07:51.0
1 cup, 2 cups, may toko. Walang problema yan.
07:55.0
Ito yung storing.
07:57.0
Kailangan hinuugasan maigi para tanggal ang dumi.
08:01.0
Siyempre, baka may lupa pa yan.
08:03.0
Tapos, pat-dry. Kailangan dry siya.
08:06.0
Pwede yung tissue paper, ipapat-dry para hindi masyadong basa.
08:10.0
Ilalagay sa airtight container.
08:12.0
Bago ire-refrigerate.
08:15.0
Gusto nga niya medyo freezer ang dating eh.
08:17.0
2 degrees to 4 degrees.
08:19.0
Kailangan malamig na malamig.
08:21.0
Naka-store good for 5 days.
08:25.0
Kasi kung hindi, kung naksalabas lang yung toge,
08:28.0
baka minsan binibenta sa palengke,
08:30.0
nasalabas lang na matagal na panahon,
08:32.0
pwede magkaroon ng bakteriya.
08:34.0
Baka nag-tie kayo dahil dito.
08:36.0
So, yan. Storage.
08:40.0
Preparation. Dapat malinis.
08:43.0
Sandwich, salad, spring roll.
08:45.0
Hilig natin toge.
08:48.0
Pwede rin natin paglaban sa munggo.
08:53.0
Munggo versus toge.
08:55.0
Siyempre, panalo yung munggo.
08:57.0
Pero, minsan sawa ka naman kung munggo lagi.
08:60.0
So, pag munggo, eh, mas solid.
09:05.0
Mas high protein ang munggo.
09:07.0
Mas konti ang toge.
09:09.0
Pero, mataas na yung protein ng toge.
09:11.0
Compared sa ibang gulay.
09:13.0
Munggo kasi superfood.
09:16.0
Puro star lahat, eh.
09:18.0
Okay? Ang toge, mas konti.
09:26.0
At pwede rin pampapaya.
09:28.0
Sana natutunan nyo po ito
09:30.0
sa tamang preparation at pagkain ng toge.
