Black Rice! Madamdaming Usapan pag akyat ng Bundok at Malaking Ani ng Palay | ROMALYN VLOGS
00:28.6
Ayan po. Minom kasi akong tubig.
00:31.6
Kapag kami nag-almusal.
00:35.4
Ito na yung bundok
00:36.6
nila, Tay Carlos.
00:38.4
Yan yung mga naani nilang palay.
00:44.2
Kapanginig ng tuhod.
00:58.5
palay. Sige na, una ka na.
01:01.9
Ganda na yung view.
01:06.0
Masukal nga lang, Kabisat.
01:08.3
Doon po tayo galing.
01:15.9
Wow na ho po ako, Kabisat.
01:19.9
Yun si Tay Carlos.
01:21.2
Pahinga tayo bukas.
01:29.7
Pahinga tayo bukas.
01:44.7
Si Conrad ay maghuhugas.
01:46.7
Kakabisat doon tayo pupunta.
01:48.7
At maraming tambak sila.
01:50.7
Sila tiry na sa kubo nila.
01:52.2
Mahirapan daw tayong magsilong.
01:58.9
Kinain yung binhi nila.
02:00.1
Anong ala yung dito?
02:02.2
Kinain yung binhi nila.
02:13.1
Sana oo, malinis o.
02:19.6
At binis sarilay din nila.
02:20.1
Galing nila gumawa ng mga kubo, no, de?
02:22.8
Simpleng-simpleng lang
02:23.9
saka nila gumawa ng mga kubo.
02:25.6
Lalo na kapag dito sa Bundok Kabsat
02:27.3
kasi madali lang yung materyales.
02:29.8
Pero pagkagaya dun sa atin sa patag,
02:31.9
naku, lahat bibulhin.
02:33.7
Ultimo yung bubong na yan
02:35.1
na bule, bibulhin yan.
02:41.8
Ang kubo ni Carlos
02:47.3
Dito ang may tubig
02:50.1
Kaya siguro sila gumawa
02:51.9
ng kubo dito sila tay Carlos
02:53.5
kasi para malapit siya
03:01.7
Dito tayo magkakain.
03:08.6
Yan ang ating kubo.
03:11.7
May tubig yung puno, oh.
03:25.6
Sana huwag mawala
03:26.7
itong bundo nila.
03:33.8
Maghahakot po kasi sila
03:41.0
Pagod ka tay Carlos.
03:42.5
Kapi-kapi muna tayo magpahinga.
03:44.0
Mahaga pa naman kakabsat.
03:45.8
Buti nga kakabsat yung amihan
03:47.3
di pagising. Ngayon pa lang magigising.
03:59.6
Wow, bagong ligo si Mother.
04:06.1
Anong laman yan tay Carlos?
04:12.7
Kung nakasama lang tayo
04:15.9
nung kabsat nag-ani.
04:17.3
Hindi kasi natin kaya naguulan noon.
04:20.1
Alam niyo yung ping hapon
04:21.2
biglang mubulusok yung ulan.
04:23.9
Hindi tayo nahihirapan kaming bumaba.
04:26.1
Yun yung ano namin.
04:27.5
Kahit gustong gusto namin umakyat kabsat
04:31.7
kaya yung pagka sinasalubong tayo ng ulan.
04:36.0
Ito yung pagka umakyat ka
04:37.8
hindi mo kakayanin na
04:39.3
dumiretso sa pagtatrabaho kasi.
04:42.7
Sobrang nakakapagod yung pagakyat.
04:44.5
Kaya pala sila, Tirina,
04:46.2
halos dito na tumira kasi
04:47.6
yung pagakyat, pagbaba, pabalik-balik.
04:51.3
Talagang doon ka manghihina.
04:53.2
Ubus ang lakas mo.
04:54.7
Kaya pala nung time na wala sila lagi sa baba,
04:57.4
dito na halos sila.
05:00.2
Sabi ko nga kay Ati Tirina
05:01.7
kung ito ay hindi ganito kataas
05:03.4
kahit araw-araw kami sumama sa kanila.
05:06.7
Kaso kabsat hindi kaya.
05:08.0
Isang beses lang kami nakakasama
05:09.8
tapos matagal na ulit bago masundan
05:12.0
bago kami makasama ulit sa kanila.
05:14.8
Ngayon nasa baba na sila
05:16.4
kasi tapos na dito.
05:18.3
Pag tag-araw kasi kakabsat
05:20.1
bihira silang umakyat dito
05:21.8
kasi hindi natutubo ang palay
05:25.1
Hindi na magandang aanihin.
05:27.7
Ngayon doon naman sila sa baba.
05:30.0
Doon sila maglilinis sa malapit sa kanila.
05:33.3
nagtatanim pa rin po sila dito
05:36.4
Ano yung tatanim nyo ngayon, Tay Carlos?
05:38.2
Sibol ng sitaw ng turo.
05:41.0
Ah, nagtanim sila ng turo
05:44.8
Magtanim pa rin sila.
05:45.7
Maglilinis sila ng sitaw ng munggo.
05:47.8
Lilinisin ito pero hindi sila
05:50.1
Ito titira. Doon naman na sila sa baba ulit.
05:52.3
Kaya lagi yun na po ulit
05:54.0
makikita sila, Tay Carlos, sila, Tirina
05:58.7
Lalo na ngayon kakabsat
05:59.8
may paratingin tayong pamago.
06:02.7
Lagi silang kasama.
06:06.1
Kasi minsan kabsat
06:07.3
may mga nagtatanong kasi bakit
06:09.7
hindi na sinasama sila, Tirina.
06:11.5
Inaabot din po ako ng katamaran.
06:14.8
Napapagod din po ako.
06:16.3
Mahirap pumakyat.
06:17.4
Lalo na kung walang madalang pagkain.
06:20.1
Nakakahiya din naman siyempre pumuntan.
06:22.0
Hindi talaga ako nakakapunta sa kanila
06:23.9
pagka walang dala.
06:29.8
walang problema pero sa amin
06:31.4
nakakahiya pupunta kami walang dala.
06:34.5
Kagaya nitong mga ganitong
06:37.8
Yan, nagayaya yan sila, Tirina.
06:41.7
ito na kanina aking istorya.
06:44.0
Talaga daw may istorya
06:45.8
talaga siya, Tirina.
06:46.9
Ang aking istorya, ganito.
06:50.1
Kasi ito sa nga aking palay noon,
06:55.0
Kasi lang, kumupunta lang doon sa mga pinagutangan namin.
06:59.0
Yan ang aking palala lang sa atin.
07:02.1
Hmm, paliwanag lang.
07:04.6
ang aming pinagutangan, isa lang.
07:06.4
Parang, ang aming ani ng palay,
07:08.5
isa lang ba nga ang bibigayan?
07:10.4
Hindi isa kalat-kalat ang aming utangay.
07:13.5
Yan pala, pag iniipon, marami.
07:15.1
Nagpapaliwanag siya kung bakit ganyan lang ang inani.
07:19.7
Sana, marami ang inani.
07:21.7
Kasi lang, ang pinagutangan namin, marami.
07:24.7
Pupunta lang sa kanila.
07:26.7
Paano pa, pag inabot ng katangya?
07:30.7
Ay, syempre naman,
07:31.7
kung may tanin, magpabayad.
07:33.7
Huwag lang sa inani.
07:35.7
Ito ang ating utangay,
07:36.7
kung kanina, hindi.
07:37.7
Yan mo, Tirina, sa susunod.
07:39.7
Hindi ka naman ungutang.
07:45.7
Yan sa kabila, kung may rumpay,
07:47.7
Yan mo, Tirina, sa susunod na tanga,
07:50.6
Nanda ngayon ang aning.
07:53.6
Marami ito sa aking pusa.
07:55.6
Salamat sa Panginoon.
07:56.6
Noong sampulang yata, ito.
07:58.6
Kasi lang, itong ngayon,
08:00.6
isang lugar na ito,
08:01.6
isang ibang palay,
08:02.6
diyan lang may buntot.
08:04.6
Matatalo kami diyan.
08:05.6
May patapat sa bagyo.
08:08.6
Ano po ba yung inani nyo sa
08:10.6
palayan na ito, Tirina?
08:11.6
Ano yung tinanim nyo?
08:14.6
Iyan ang may kawi na yan.
08:16.6
Iyan ang aming inani malaki.
08:20.6
Kamuros tsaka kiniko.
08:21.6
Kumain nga sa kiniko.
08:22.6
Dalaman ito sa kulang aking masawad sa kiniko.
08:25.6
Pero riyan sa kamuros, lima.
08:28.6
Sa susunod na taniman, Kakabsat,
08:31.6
kinokontrata na tayo niya, Tirina.
08:34.6
tayo na lang mag-suport.
08:35.6
Mas maganda ang ganyan kaysa nung nakaraang taon.
08:38.6
Nakaraang taon, nakailan lang kayo.
08:41.6
Ilan nga po lahat ang naanin nyo dito, Tirina,
08:49.6
24 sako yung naani sa kabuuan nito, Tay Carlos.
08:54.6
Sa inyo lang po yun.
08:55.6
Hindi kasali yung iba.
08:56.6
Hindi nga naman kailan makinig.
08:58.6
Ang dami nyo palang inani, no?
09:01.6
Kaya nga ako na pupagod, eh.
09:03.6
Maganda yung pamago natin kasi nagpasalamat tayo.
09:06.6
Tapos ngayon magandang binhi.
09:09.6
Baka sa susunod, mas maganda lang.
09:10.6
Kasi Kakabsat, kaya pinagdiriwang ang pamago.
09:13.6
Kagaya niyan, maganda yung ani nila.
09:15.6
Kaso nga lang, syempre, sa laki rin po ng pamilya nila
09:18.6
na utay-utay din bago pa mag-ani.
09:21.6
Kaya yung inani nila, halos napunta lahat sa mga expenses nila
09:26.6
nung time na nagtatanim, nag-aani, ganyan.
09:30.6
Naagad na, kumbaga.
09:31.6
Maganda lang ang mag-ani.
09:33.6
Tapos, dahil sa magandang ani, ay mayroon pong pamago na gaganapin.
09:40.6
Kasi pagka sineselebrate daw yun, sabi nila sa susunod na anihan, maganda daw ulit yung ani.
09:46.6
Kasi kung maalala nyo, Kakabsat.
09:49.6
Last year ba yung nagpamago tayo?
09:53.6
Maganda yung ani nila ngayon.
09:55.6
Hindi na natin naabot yung maraming ani.
09:57.6
Papamago pa rin tayo.
09:58.6
Pa sa salamat pa rin sa Panginoon.
10:00.6
Para sa susunod na anihan, malay mo maka-30 ka na.
10:04.6
Kaya ako magtawag ng aking mga kamag-anak.
10:09.6
Basta pagsalusaluhan na lang natin kung ano yung...
10:13.6
Kaya pala siya nagtawag ng kamag-anak.
10:15.6
Para tulungan sila sa susunod na darating na anihan.
10:19.6
Kaya marami tayong bisita ngayon, ibig mo sabihin?
10:23.6
Ito nga yung magsabi na sa inyo.
10:25.6
Yan na ang sabi ko.
10:26.6
Kung ako ay makasawad ng portis, makatulong din ako magbili ng ulam.
10:37.6
Andito yung kape, oh.
10:42.6
May kape naman na yan?
10:45.6
Sa sariling kape.
10:49.6
Lagyan mo rin kape, masarap yan.
10:53.6
Lumabas ang bigas.
10:55.6
Bago mga kamag-anak binigyan, pinagati natin, pare.
11:01.6
Ilang buwan nyo inintay yung bigas, yung palay?
11:03.6
Lima, limawan sa giling.
11:05.6
Simula sa pagkani, ang aming pinagiling lima na.
11:11.6
Sandali lang naubos?
11:14.6
Lumati akong maraming anak.
11:18.6
Isang bali sa lit lang.
11:26.6
Ikaw hindi na makain.
11:27.6
Maya-maya, ate Rina. Pagka ganitong pagod na, para akong nasukabaga.
11:32.6
Kung ikaw hindi kumain, mamaya ikaw magtindi lang.
11:36.6
Magkakain ako maya-maya.
11:38.6
Hmm, kayo lang yan.
11:39.6
Masaya pa rin ako.
11:42.6
Kahit ng kayo malayo na, masaya pa rin.
11:44.6
Pero namimiss mo kami.
11:47.6
Maganda ka daw sa pamago.
11:50.6
Anong naisip mo doon?
11:52.6
Wala na tayo, wala na tayo si ate, hindi na magdala sa atin.
11:57.6
Paano na nga ating, kayo binigyan, binigyan na nga ba?
12:04.6
Paano na tayo makatubos sa kanya?
12:10.6
Hindi yun, wala yun, Tirena.
12:12.6
Basta kapag hindi kami nakakapunta sa inyo, ibig sabihin minsan may ginagawa kami.
12:17.6
Minsan tinatamad rin ako.
12:20.6
Alam mo naman minsan.
12:22.6
Alam mo rin ha, minsan.
12:23.6
Pareho lang tayo, minsan wala din kami pagkain.
12:26.6
Hindi kami pupunta ng nakakahiya.
12:30.6
Pag wala kami dala.
12:33.6
Siyempre may mga bata na aawa ako pag wala akong naiabot.
12:39.6
Huwag nang hihipin yan.
12:42.6
Hayaan mo, Tirena.
12:43.6
Lagi tayo magkikita.
12:44.6
Magsasawa ka sa pagmumukha ko.
12:47.6
At sasabuhan ako.
12:50.6
Alam nyo ah, Kabzat.
12:51.6
Si ate Rina, nahihiya yan.
12:52.6
Kaya laging nakatalikod yan minsan sa camera.
12:55.6
Kasi nagmamangas yun.
12:58.6
Kaya huwag niyong isipin si ate Rina.
13:01.6
Nahihiya po siya.
13:05.6
Pagka ikaw at ang asawa mo,
13:10.6
dadalhin sa Maynila, anong pakiramdam mo?
13:19.6
Paano kung dalhin namin kayo sa Maynila minsan?
13:25.6
Kaya ayaw kami sa tapat ng Pasko.
13:27.6
Para mayroong makpasko.
13:30.6
Walang kape dyan, boy.
13:31.6
Hindi, kape buto.
13:38.6
Hindi, kape buto.
13:40.6
Si Conrad yan, kahit anong mangyari, nandyan lang yan.
13:44.6
Pag hindi yan nagpakita, sunugin ko yung bag.
13:57.6
Lagi tayong magkakasama.
13:59.6
Huwag kang mag-alala.
14:00.6
Pero minsan, siyempre, pagod din ako, Tirena.
14:02.6
Kagaya kanina, kasi sabi ko kaiiinan kagabi.
14:07.6
Kailangan nagbiyahin na tayo.
14:09.6
Tirena, hindi ko talaga kaya bumangon ng maaga.
14:12.6
Parang sinisikmura.
14:14.6
Paano ka magigising na maaga, Carlos?
14:16.6
Alas 2, alas 3, alas 4 na nasa computer pa rin nag-i-edit.
14:23.6
Ito naman, ang bubuking.
14:25.6
Alas 3 yan, alas 4.
14:27.6
Oo nga, yan ang sabi si Nini.
14:29.6
Ang sabi daw, si Nini, si Ate, ang alas 3 bago mag-ulog.
14:36.6
Magbubukan na rin, yan din ang puyat.
14:40.6
Kung lagi lang mapupuyat.
14:41.6
Ako lagi lang mapupuyat.
14:43.6
Kaninang gabi, ako parang nang nabubuwang.
14:46.6
Ako mag-ulog lang ganyan.
14:47.6
Mapasarapan pa sana ang ating muka.
14:49.6
Ay, magkakaringa ang ating tenga.
14:51.6
Mayroong mag-ayat.
14:53.6
Ate Rina, nagsusyuntim yento.
14:57.6
Nung nangaging mga bata.
14:59.6
Kaya ikaw, Conrad, huwag ka munang mag-aasawa, ha?
15:02.6
May nangyari kasi sa pananim nila, Kabzat.
15:06.6
Akala mo, maganda talaga.
15:08.6
Pero wala pong laman yan.
15:10.6
Patihin nga po, Tay Carlos.
15:12.6
Ito ay sinipsip ng atangya yung laman.
15:15.6
Naalala niyo yung pinakikita ko sa inyo, nakarana buging.
15:18.6
Kinain po yun ng atangya.
15:20.6
Wala nang laman. Sinipsip na nila, oo.
15:25.6
Kawawa naman yung mga palay.
15:27.6
Maglibag tayo ng maitim na bigas?
15:29.6
Maglibag tayo ng maitim na bigas?
15:31.6
Ano nga ang pangalan nun, Tay Carlos?
15:34.6
Yung itim na bigas.
15:36.6
Nayara, Tay Carlos.
15:45.6
Ay, mayroon ka dito?
15:48.6
Mayroon dun ngayon sa bahay.
15:50.6
Saan dyan sa kubo?
15:51.6
Galing nga dyan pa rin, oo. Pusang pala yan.
15:57.6
May naanin sila, Tay Carlos, siguro kalahating sako na black rice.
16:02.6
Kukuha sila, Kabzat, ipapakita nila sa inyo.
16:08.6
Hintayin natin yung black rice.
16:10.6
Yun po palang kanilang palay na tinatanim dito ay talagang pang bundok lang.
16:16.6
Kapag itinanim mo siya sa mga normal na bukid, kagaya ng sa kapatagan, hindi daw siya ganun kaganda.
16:23.6
Mabubuhay pero hindi ganun kaganda.
16:26.6
So yung palay talaga nila ay pang upland lang talaga, Kabzat.
16:30.6
Para lang dito sa taas.
16:32.6
Kaya nagtatanim sila.
16:35.6
Sa isang taon lang kapag nagtatagulan, rainy season, kasi para makapatubig.
16:43.6
Ang patubig yung ulan, Kabzat.
16:45.6
Ayan po yung black rice.
16:49.6
Bakit may ibang halo?
17:02.6
Puti po yung kanyang balat.
17:04.6
Pero itim yung laman.
17:06.6
Ito kakabzat yung tinatawag na black rice.
17:10.6
Ito ang balat niya ay normal na balat ng palay.
17:15.6
Pero kapag yan ay nabuksan na, ganito na yung laman niya.
17:26.6
Ate Rina, kapag isinain to, ganito pa rin yung kulay?
17:31.6
Ganito pa rin yung kulay pag isinain?
17:34.6
Hindi galing tanimak siya yun.
17:36.6
Diyan o, sa pamago.
17:38.6
Kunting-kunti lang.
17:39.6
Sa pamago, malaki ang babayawin.
17:42.6
Gusto raw makakita ang bigas.
17:43.6
Saan nyo nakuha tong binhi na to, Terina?
17:47.6
Matanda dito magdaan.
17:48.6
Magbinhi ka nito, Tay Carlos, para marami tayong itanim sa susunod na tanima, no?
17:53.6
Iyan natin ang aming kasama dito makanim.
17:56.6
Ito yung kabzat o.
17:57.6
Pinigyan kami ang binhi.
18:04.6
Mayroon din yung pula.
18:07.6
Pero ang bigas, maputi.
18:10.6
Hindi. Red rice ang tawag nila.
18:13.6
Parang batik siya.
18:19.6
Mayroon po kasi sila kakabzat na pitong klase ng palay.
18:25.6
Hindi lang pito, Terina?
18:28.6
Kasi nung time na nagtatanim dito, napakita ko yata yung pitong klase ng palay.
18:32.6
Yung itinanim nila.
18:34.6
Sabi ko kayo, Tay Carlos, baka mayroon siyang red rice.
18:37.6
Kasi yun ay ginagamit sa mga nagda-diet.
18:40.6
Yung mga diabetic, kinakain yun.
18:43.6
Ay wala, hindi ganyan yata yun.
18:46.6
Ito naman po kakabzat.
18:48.6
Anong tawag dito sa bigas na to, Tay Carlos?
18:51.6
Parehan nang binibili ng bayan ng bigas.
18:57.6
Bakit po palay din yan?
18:59.6
Baka milagrosa, hindi.
19:02.6
Buksan nga natin.
19:05.6
Ito po ay dilaw ang kanyang, compare mo ka ba sa to.
19:09.6
Dilaw ang kanyang balat.
19:12.6
Pero ang laman niya ay puti.
19:16.6
Tay Carlos, makakapagbayo tayo ng ganitong kulay.
19:20.6
Itong dilaw, itong dinolores.
19:24.6
Okay lang para makita natin yung itsura niya.
19:27.6
Tapos ito naman, yung black rice.
19:30.6
Hindi pa nabilado yung dalawa na iyan.
19:32.6
Ibalik mo ito Conrad, sayang.
19:34.6
Kukuha ako ng babalatan ko.
19:36.6
O dali, balik mo, sayang.
19:37.6
Kalating sa kuya na ito.
19:44.6
Maliliit lang yung butil niya.
19:49.6
Pero mabango ito.
19:52.6
Ang mga ng Tagalog yan.
19:55.6
Dinolores pala ang tawag siya.
19:57.6
Pag dalawang sako, ang bigas isang kaban.
19:59.6
Isang sakit talaga.
20:22.6
Parang pinipig, no?
20:24.6
Hindi ko nalalasahan yung normal na bigas.
20:26.6
Kasi pag kinain mo yung normal na bigas,
20:32.6
Kung paliwanag, dagkindi kasi ako eh.
20:36.6
Ito nga daw, black rice.
20:39.6
Hindi matigas yan.
20:41.6
Tikman natin yung black rice.
20:48.6
Matigas talaga yung black rice.
20:51.6
Sabi ang mga Tagalog, gamot daw yan.
20:57.6
Hindi naman siya totally gamot.
20:59.6
Ito yung kinakain ng mga taong bawal kumain ng mga white rice.
21:05.6
Kasi pagka kumakain ka na maraming normal na bigas, tumataas yung matamis sa katawan nila.
21:12.6
Kung kaya may tubig tayo, magbayo pampalay na kamot.
21:17.6
Walang tubig dito sa bundo. Malayo.
21:22.6
Sa sunod na. Sa ano na. Pag naglinisan tayo, magsubok tayo.
21:27.6
Pati, kayo mag-abayo pa.
21:34.6
Mapagod na kayo dito.
21:37.6
Huwag na. Doon na lang sa ano?
21:40.6
Mapapagod kayo magbuhat sa pababa.
21:44.6
Ngayon kakabsat, ang gagawin kasi nila dito, dahil umakyat na rin lang, sumama na kami, bubuhatin po nila yung palay pabababa.
21:53.6
Kasi wala naman po silang panghakot.
21:55.6
Hindi rin naman nakakaakit ang kalabaw dito at paragos sa tarikbaga naman kakabsat.
22:00.6
Ibababa po nila itong ibang palay. Bago tayo bumaba, may kukunin kaming native na palang dito, yung native sigarilyas.
22:08.6
Na... Ano ba sa itawag nyo doon?
22:15.6
Yung gabay, kumbaga, sa kanila. Native na palang, native sigarilyas. Putak to sa iba.
22:22.6
Yun lang. Makikita po natin kakabsat ang mga iba't ibang palay nila kapag tayo nagpamago.
22:29.6
Kaya excited daw kakabsat.
22:32.6
Kaya nakakontrad ko tayo ng palang, gusto kasi ni nanay yun.
