10 Maling Gawain Bago Maligo. Kaya Nagkasakit. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:44.6
Number 1, yung iba gumagamit ng electronic device.
00:49.9
Yung iba, habang naliligo, baka may radyo, may cellphones.
00:55.5
Nakasaksak, nakasaksak sa kuryente.
00:58.7
Kung ano mga electronic device nyo, smartphone, tablet, laptop.
01:05.1
Meron dyan na mamatay, nahulog na kuryente.
01:11.6
Tubig, tsaka electronic device, kuryente.
01:14.4
Baka maaksidente kayo.
01:16.6
Isa din delikado sa mga electronic device.
01:19.4
Hindi lang yan, yung heater.
01:22.0
Yung mga lumang heater.
01:25.0
Alam mo, makukuryente ka eh, like the old heater.
01:27.7
So, ingat sa electronic device kung anumang ginagamit nyo.
01:31.5
Number 2, sobrang pagod bago maligo.
01:35.8
Okay, alam ko yung mga atleta, mga athletes, diba?
01:39.5
After mag-jogging, mag-marathon sila, naliligo sila.
01:44.5
Bata po yun, kaya nila yun.
01:46.5
Pero tayong medyo may edad na, yung mga takot sa pasma.
01:51.5
Tunay ba pasma? Hindi.
01:53.5
Ang problema kasi, kung pagod na pagod kayo sa exercise,
01:57.5
pagod na pagod kayo sa trabaho,
01:59.5
pawis na pawis kayo, diba?
02:01.5
So, ang init-init ng katawan mo.
02:03.5
Tapos, maliligo ka ng malamig.
02:06.5
So, minsan, yung sobrang init, sobrang pawis,
02:10.5
tapos maliligo ka ng malamig, nahihirapan yung katawan.
02:14.5
Pwede naman, pag napagod ng exercise, pahinga muna kayo ng 30 minutes, diba?
02:20.5
Tanggal muna ng medyas, upo-upo muna.
02:23.2
15 to 30 minutes, pag medyo okay na temperature mo, tsaka ka na maligo.
02:31.2
Cool down muna ng katawan, para hindi masyak yung katawan.
02:35.2
Pero kung galing ka sa ulan, nabasa ka sa ulan,
02:38.2
ituloy mo na sa ligo, wala nang problema.
02:40.2
So, strenuous exercise, wait 30 minutes.
02:43.2
Number 3, bawal gawin bago maligo, kumain ng marami.
02:49.2
Yung bagong kain ka, tatlong platong kanin,
02:52.2
busog na busog ka, maliligo ka, medyo mahihirapan konti.
02:58.2
Kasi pag bagong kain tayo, usually yung dugo, yung dugo natin nakafocus at yan eh.
03:04.2
Siyempre, ang trabaho ng katawan natin, bagong kain ka,
03:07.2
trabaho ng katawan, tunawin yung kinain mo sa stomach, sa intestines,
03:12.2
para gumanda digestion.
03:14.2
Eh kung sasabayan mo ng ligo, diba?
03:17.2
So, magugulo yung katawan mo.
03:20.2
Dugo mapupunta dito sa kamay, sa paa.
03:23.2
So, baka hindi ka matunawan.
03:25.2
So, baka apektado yung pagtunaw ng pagkain kung bagong kain, maliligo agad.
03:31.2
So, wait 30 minutes to 1 hour bago maligo tapos kumain.
03:35.2
Number 4, bawal gawin bago maligo, uminom ng alak.
03:41.2
Yung iba, lasing na lasing. Diba?
03:44.2
Pag uminom tayo ng alak, actually, alak nakaka-dehydrate yan eh.
03:51.2
Tapos, dehydrated ka.
03:53.2
Maliligo ka, nakasara yung pinto, sobra din init.
03:57.2
Tsaka pag alak, unsteady ka. Diba?
04:00.2
Mabilis ka matumba.
04:02.2
Basa pa yung sahig sa banyo mo.
04:08.2
Mas mataas ang risk ng aksidente sa banyo.
04:12.2
Pag nakainom, lasing, tapos maliligo, hindi po maganda.
04:18.2
Bawal gawin bago maligo, paninigarilyo.
04:24.2
Yung iba, naninigarilyo, nakahiga sa kama.
04:30.2
Iba, maninigarilyo bago maligo, hindi po maganda.
04:34.2
Baka ma-aksidente kayo, fire hazard yan, may apoy yan.
04:38.2
So, mamaya, flammable products pa.
04:42.2
Merong ibang gamit natin pang ligo, umaapoy.
04:46.2
So, huwag isabay yung sigarilyo sa ligo.
04:52.2
Hindi dapat gawin bago maligo, mag-apply ng lotion.
04:57.2
O maglagay ng perfume.
05:00.2
Ang paglalagay ng lotion, dapat pagkatapos maligo.
05:06.2
Pag malinis na yung katawan mo, nakaligo ka na, maligam-gam na tubig, open na yung pores ng katawan mo, tsaka ka maglalagay ng lotion.
05:15.2
Tsaka ka maglalagay ng perfume kung gusto mo.
05:18.2
Hindi before, dapat after.
05:25.2
Yung iba, nagsishave ng paa muna, o anong man sinishave sa kilikili.
05:31.2
Pag nagsishave kasi tayo, minsan nagkakasugat eh.
05:36.2
So, nagshave ka, tapos naligo ka ng warm water, open yung pores, minsan hindi maganda.
05:42.2
Baka magkaroon ng skin irritation.
05:45.2
So, ingat lang doon.
05:49.2
Overexposure sa araw.
05:52.2
Nabilad sa araw, tapos sabay ligo agad.
05:56.2
Kasi nga, tulad na sinabi ko, sobrang init ng araw, sobrang pagod, baka parang may heat stroke ka pa, parang sunburn skin ka pa, tapos maliligo ka agad, baka ma-dehydrate ka.
06:09.2
Mainit na yung araw, mainit pa yung tubig mo.
06:12.2
So, kailangan uminom ng mawit.
06:13.2
Kailangan uminom ng maraming tubig.
06:15.2
Kasi pinapawisan din tayo kahit naliligo.
06:21.2
Ito, maraming nang kakamali dito.
06:23.2
Maraming safety tips ang nakakalimutan natin.
06:27.2
Ito, number 9, very important.
06:29.2
Anong safety tips?
06:30.2
Pag may edad na, pag senior na, okay, sa mga senior, delikado mahulog sa banyo.
06:37.2
Ang dami ko ng pasyente, natatawagan ako ng emergency.
06:41.2
Uy, si tatay bumagsak sa banyo.
06:46.2
Tumama yung ulo sa semento, sa tiles.
06:53.2
So, nag-bleeding sa brain.
06:55.2
Hindi nga stroke, pero nag-bleed sa brain.
07:00.2
Yung banyo nyo po dapat, number 1, yung kinatapakan.
07:06.2
Kung pwede kayo maglagay ng rubber mat, pwede.
07:10.2
O ako, minsan ginagawa ako kung meron akong tuwalya o bimpo.
07:15.2
Pagtapos ko na gamitin, nilalagay ko sa floor.
07:17.2
At least, isang paa mo nakatapak doon sa...
07:20.2
Para hindi ka madulas.
07:22.2
Ang bilis madulas sa banyo.
07:24.2
Kung may handle kayo, maganda.
07:28.2
Kasi nga, ang balance natin, base sa mata, nakikita natin.
07:33.2
Yung paa natin nakatapak sa sahig.
07:36.2
Tsaka sa nahahawakan natin.
07:38.2
At sa tenga natin yan ang balance.
07:40.2
Pag nagsabon ka na ng shampoo o nagsabon ka ng mata mo,
07:45.2
pikit na mata mo, mawawalan ka na ng balance.
07:49.2
Pikit yung mata nyo.
07:52.2
Lalo na pag senior.
07:54.2
Senior, may problema na yan sa hilo.
07:57.2
Unstable na. Mahina pa muscle.
08:01.2
Tapos nasa banyo, ang dami na aksidente dyan.
08:05.2
Tapos pupunta ka sa banyo.
08:07.2
Hindi kompleto gamit.
08:09.2
Nakalimutan yung underwear.
08:11.2
Nakalimutan yung bathrobe.
08:12.2
Nakalimutan yung sabon.
08:14.2
Tapos basang-basa yung mata mo.
08:17.2
Makoriente ka pa.
08:19.2
So ang daming aksidente sa bathroom floor.
08:22.2
Dapat maingat para hindi maaksidente.
08:26.2
Bukod dito, ginagawa ko lagi sa lahat ng senior.
08:29.2
Ang paya ko, bumili kayo ng silyang plastic.
08:32.2
Kuha kayo ng silyang plastic.
08:35.2
Tapos ilagay niyo sa banyo.
08:38.2
So advice ko, maligo habang nakaupo.
08:42.2
Or pag nagsishower, nakatayo. Diba?
08:44.2
Pero kung nagtutuwalya kayo ng paa.
08:47.2
Tuwalya kayo ng paa. Maganda nakaupo.
08:50.2
Kasi pag nakatayo ka, magtutuwalya ka ngayon.
08:53.2
Mahirap po. Matutumba kayo.
08:55.2
Tatayo ka ng isang paa.
08:57.2
Tataas mo yung paa mo.
08:58.2
Hugasan mo yung mga daliri. Hindi kaya.
09:01.2
So dapat nakaupo.
09:03.2
Bago magtutuwalya.
09:07.2
May silyang plastic.
09:09.2
Stable. Para hindi maaksidente.
09:12.2
At habang naliligo, dapat may ventilation.
09:16.2
May konting hangin.
09:18.2
Hindi pwede yung banyong saradong sarado.
09:21.2
Pati bintana saradong sarado.
09:23.2
Siyempre, takot tayong masilipan.
09:25.2
Pero kung saradong sarado, wala kang oxygen.
09:28.2
Tapos ang init-init pa, delikado.
09:33.2
Actually, nalala ko yung nanay ko.
09:39.2
Ang nanay ko kasi hindi nagbubukas ng aircon.
09:45.2
Ang init-init ng tubig, kahit may edad na, nakasara yung pintuan lahat.
09:50.2
Nainitan masyado. Na-stroke sa loob.
09:53.2
Yung init ang kalaban.
09:55.2
Mainit na. Sarado pa.
09:57.2
Mainit pa yung tubig. Kulang sa oxygen.
09:59.2
May edad na. Mahina na ang bagan. Lahat yan.
10:03.2
Magko-contribute sa stroke, aksidente, sa banyo.
10:06.2
Pinakadelikadong kwarto sa bahay, banyo. Diyan yung aksidente.
10:10.2
Number 10. Bawal gawin.
10:12.2
Nagmamadali. Yan.
10:14.2
Dapat relax lang. Hindi yung takbo-takbo. Bilis-bilis.
10:19.2
Lalawang nagmamadali, ay pwede kang ma-aksidente dyan.
10:24.2
So, yan ang mga 10 tips.
10:25.2
Ngayon, meron tayong konting tips.
10:27.2
Sino dapat magingat pa bukod sa senior na pag nasa banyo?
10:32.2
Sino dapat magingat?
10:34.2
Yung mga may sakit na sa puso.
10:38.2
Pag maliligo, dapat talaga may hangin.
10:41.2
Dapat kung pwede nga, may aircon sa labas.
10:44.2
Kasi mahina na yung puso mo.
10:46.2
Magkukulang ka ng oxygen.
10:48.2
Yung may sakit sa baga.
10:51.2
May emphysema ka na tapos maliligo ka pa.
10:56.2
Sino ang hingal pag naliligo at umamin kayo?
11:02.2
Hinihingal ka na.
11:04.2
Yung mga may eczema.
11:08.2
Ayaw mo masyadong hot water.
11:11.2
Nagsusugat lalo eh.
11:14.2
Baka mag-infection lalo eh.
11:17.2
Yung mababa ang blood pressure.
11:21.2
Pag tayo, baka mahilo ka.
11:24.2
Siyempre, yung may lagnat.
11:27.2
Depende sa inyo kung bata o matanda.
11:29.2
So, ito po basically ang tips natin.
11:31.2
Anong klase magandang pangligo.
11:36.2
Siguro maligam-gam na tubig.
11:38.2
Okay lang sa akin.
11:39.2
Meron kayong mababasa dyan.
11:41.2
May mga doktor din nagtuturo.
11:43.2
Ang gusto nila daw ay cold water.
11:45.2
Diba? May nagsasabi.
11:47.2
Cold water para dyan.
11:49.2
Ganito po ang controversy.
11:51.2
Pwede kayong maligo ng malamig na malamig
11:55.2
Wala ka pang 30 years old.
11:57.2
Wala ka pang 40 years old.
11:59.2
Gusto mo yung malamig.
12:00.2
Pwede naman malamig.
12:03.2
Pampagising yung malamig.
12:07.2
Masarap. Inaanto ko sa umaga.
12:10.2
Ibang nakita ko lumulubog sa malamig.
12:12.2
Pwede naman kung bata ka pa.
12:15.2
Pero kung senior ka na.
12:17.2
Mahina na katawan mo.
12:19.2
Pipilitin mo maglamig, manginginig.
12:22.2
Doon na tayo sa maligam-gam na tubig.
12:24.2
Yun ang pinakabagay sa atin.
12:26.2
Okay. So, ingat po.
12:30.2
Ingat din sa mga sabon na ginagamit sa muka.
12:33.2
Dapat sabon sa muka para sa muka.
12:36.2
Gentle soap. Okay?
12:38.2
Bumili kayo ng...
12:40.2
Hindi na ako magbabanggit ng brand.
12:42.2
Yung mga gentle soap sa muka.
12:45.2
Huwag sabon panlaba.
12:47.2
Huwag masyadong matatapang na para sa muka.
12:50.2
Magsusugat-sugat yan eh.
12:52.2
Sa katawan, pwede yung matatapang na soap.
12:55.2
Sa muka, dapat gentle soap.
12:57.2
Tapos sa buho, konting kuskus lang.
12:59.2
Huwag tumatanda. Malalagas yan talaga eh.
13:01.2
Konting ganun-ganun lang ha.
13:03.2
Huwag ganun. Hindi na po pwede.
13:05.2
Malalagas na buhok natin.
13:07.2
Yan po. Ingat sa paliligo.
13:09.2
Sana natutupo tayo dito.
