PRE-CONDITIONED RAFFY TULFO VS. CYNTHIA VILLAR PRESUMPTION OF IRREGULARITY
00:55.1
Na ginawa ng Department of Environment and Natural Resources
00:58.8
doon sa pagpalit ng isang strictly protected area into a multi-use daw.
01:07.2
Ngayon, nag-aako sa kasi, see?
01:09.7
Ito na lang. Gagamitin ko yung ginamit ni Cynthia Villar na word.
01:15.8
Pre-conditioned na kasi yung pag-iisip ni Rafi Tulfo na may hindi magandang nangyari.
01:21.9
Pero wala siyang ebidensya.
01:25.1
Ginawa niya, ginawa niya yung ebidensya.
01:28.7
80 pages worth of documents.
01:31.8
Ngayon, dahil matagal i-photocopy ito mga kabatas natin,
01:35.9
eh hinihiling siya na sana magparaya muna siya sa ibang mga senador
01:43.1
habang inaantay niya yung dokumento na iha-hand out sa kanila.
01:48.1
Kaya lang, ito, tumuloy pa rin.
01:53.8
After na ito ng ano, mga kabatas natin, no?
01:58.9
After na ito nung tell it to the Marines.
02:01.5
Kung sino ang nag-akusa, siya dapat ang magpapatunay na may irregularities.
02:07.4
Hindi question mark yan, dapat period yan.
02:14.8
You think don't deserve the funding and it is up to...
02:19.9
Itong funding na ito, mga kabatas natin,
02:21.8
nag-propose na kasi siya.
02:24.4
Na parang, okay, yung mga pondo ng DNR, bawasan na yan,
02:28.7
ilipat ito sa PLEB, ilipat ito sa ano, ilipat ito sa NBI.
02:34.2
Basta kung saan-saan, hindi ko na alam kung totoo yung...
02:37.5
Ay, kung tama yung sinabi ko.
02:39.9
Kasi hindi ko tinandaan yung mga ahensya na gusto niyang lipatan ng pondo.
02:44.3
Pero ang parang iniisip ni Rafi Tulfo, eh parang, okay, tanggalan na ng pondo yan.
02:48.8
Parang ganun na lang.
02:50.2
Parang, alam niyo yun?
02:51.2
Parang dumatang...
02:51.8
Kadakot ka ng bigas, tapos nililipat mo lang doon sa isang lalagyan.
02:57.0
Ganun ang ginagawa niya.
02:57.9
Walang measure-measure.
02:59.0
Walang number-number.
03:00.0
So, tinuruan siya dito ni Senator Lauren Regarta.
03:04.0
Talk to the chair of the subcommittee and the chair of the finance committee to agree to your recommendation.
03:13.0
So, yun yung recommendation niya or proposal niya.
03:15.5
Pero, syempre, kailangan mo namang maging specific.
03:19.4
Hindi naman yung basta-basta na lang gusto mo lang silang...
03:21.8
Tanggalan ng pondo, diba?
03:24.0
I understand, Madam President.
03:28.7
That's what I want to hear.
03:31.4
Dapat sinabi rin yan eh.
03:35.7
Alam niyo kung gagayahin natin si Rafi Tulfo doon sa style niya, no?
03:42.1
Pagkatapos, ano, pagkatapos sabihin ni Rafi Tulfo na ganun...
03:46.4
I understand, Madam President.
03:51.8
That's what I want to hear!
03:54.3
That's what I want!
03:55.8
Dapat sabihin ni Lola Rengil Legarda yun, no?
03:59.4
Yeah, so, I would submit...
04:02.1
Pero, makikita niyo, utal-utal na siya kasi parang hindi yata tinuro sa akin ito.
04:09.8
I think nag-stutter yung internet ko.
04:13.7
Internet nating lahat yung nag-stutter.
04:17.7
Those amounts in the amendments that I would like,
04:22.0
that I wish to be transferred
04:24.3
ako yung nahihirapan sa kanya, eh.
04:26.9
to the agencies that I did mention.
04:30.0
However, for now,
04:31.4
yeah, if the DNR wish to,
04:34.1
they can submit to us
04:38.8
Hindi ko ma-iintindihanin sinasabi nito!
04:42.5
Sabihin niya, chug, chug, chug.
04:45.8
Di ba ikaw yung humingi?
04:47.6
Di ba ikaw yung humingi?
04:51.8
Those documents that they said they are trying to research now and they are going to show me, especially those last documents that I requested, the certificate of precondition signed by the NCIP.
05:21.8
Now, if they're saying na meron po silang gano'n, then umayos na. Umayos na yung pananalita niya. Alam niyo kung bakit. Bubalik na naman siya dun sa nirehearse niya.
05:37.8
I need the person that will...
05:41.8
Ito si ano, dead end user. Attorney Libayan, yung title ng part 2 ng Ilyana episode po ay part 2 kolehyo na pag-aari ni Nadjo Marie, Andjo at Ryan Ilyana nakapadlak na. Ba't kaya dinilit yun, no? Ba't kaya dinilit yun?
06:00.1
Show me a CP na signed by the NCIP. Put that person under oath na yan ay valid documents at kapag napatunayan na hindi valid dyan,
06:11.8
eh siya po'y makukulong, makakasuhan dahil I just...
06:16.8
Makukulong agad, tapos makakasuhan. Makakasuhan muna, tapos makukulong. Gano'n.
06:26.1
Spoke to the NCIP people, main office and regional offices...
06:31.5
Ito, babalik na naman tayo dito. Pero nung umpisa napag-usapan na natin yan eh. Hindi pa naman talaga kasi pinapatayo yung wind farm doon. Nagkakaroon lang ng studies.
06:41.8
Pero, mga kapatid natin, ang problema dito kay Rafi Tulfo, nakasalalay lang siya doon sa research niya.
06:52.4
Pag pinasukan mo, ito, ito, itong basic kay Rafi Tulfo eh. Kung ano yung alam niya, yun na yun. Pagpapasukan mo ng kahit ano na bago, hindi niya maaabsorb yun. Tignan niyo.
07:05.8
Wala po silang ini-issue yung CP. Now, kung sinasabi, otherwise sinasabi nung...
07:11.8
Ah, DNR na meron.
07:14.2
Then, sabi niya, gumagamit...
07:19.8
Sa saan yung nakita ko dito?
07:26.5
Dinilit kasi hindi totoong may napadlock.
07:30.0
Paktay tayo dyan.
07:32.9
Gumagamit ng mga initials para magmukhang magaling. Di ba galit nga siya doon?
07:38.1
Jimmy, di ba galit nga siya? Yung theater ni noon?
07:41.8
Ang takto? Galit na galit siya noon?
07:43.7
O, tignan niyo. Dito naman. Balik na naman tayo sa kalokohan na to.
07:48.9
Ah, yes. We recognize Senator Villar. Yes.
07:52.1
Ah, they were say... Ah, the DNR was saying that what the IP signed is to make the study.
08:00.5
There is no permit yet to implement the project.
08:07.2
Yun nga. Sinabi na sa kanya nung umpisa pa lang yan eh. Kaya nga alam na natin. Di ba?
08:11.8
So, when you, you cannot ask for the NCIP commitment because that is given when there is a project.
08:21.3
But ito, parang permit lang to study the project. So, ang pumirma lang yung IPs. Yung IP representative.
08:32.8
Kaya nga po. Kaya nga po. Para makapagpirma ang isang IP representative.
08:37.6
Kaya nga po. Sabi niya. Di ba? Mga kabatas natin.
08:44.4
So, so, bulilyaso siya doon. Parang, ops, naghanap siya nang galing sa NCIP. Di ba?
08:55.0
Nakita niyo ba kung anong ginawa niya na naman dito? Nilayasan niya na naman yung ginawa niyang, ano, kalokohan nung umpisa.
09:02.1
Yung una, sinasabi niya na tumahog ako sa NCIP.
09:07.6
Walang pakikipag-ugnayan sa kanila. Walang permission na binigay.
09:11.4
Sinabi niya, sinabi ni Cynthia Villar, hindi kailangan ng permission.
09:17.1
Kasi nga, doon sa NCIP, sa mga IPs lang kami, sa indigenous peoples lang kami kumuha.
09:23.8
Ngayon, mababago na naman. Mababago na naman. Hindi na NCIP yung usapan. Tignan nyo.
09:29.5
Kaya nga po. Kaya nga po. Para makapagpirma ang isang IP representative, dumabi.
09:35.2
Oh. IP representative.
09:37.6
Hindi na yung NCIP. Hindi na yung National Commission for Indigenous Peoples.
09:43.0
Hindi na ngayon yun. Tapos nagkaya nga po siya.
09:48.0
Eh, NCIP yung topic mo kanina. Paano naging kaya nga po?
09:55.6
Alam nyo, maluloko kayo doon sa mga kaya nga po, kaya nga po.
09:58.7
Pero pag titignan nyo, mga kabatas natin, hindi coherent yung ginagawa niya eh.
10:03.3
Napatunayan na siyang mali doon na hindi kailangan yung approval ng NCIP.
10:07.6
Nag-kaya nga po siya.
10:12.7
Eh, di ba nakakuha nga sila ng permission galing sa IPs?
10:16.8
Sa Indigenous Peoples.
10:19.2
Kaya nga po. Kaya nga po. Para makapagpirma ang isang IP representative.
10:23.4
Tignan nyo yung ngiti.
10:24.2
Kaya nga po. Kaya nga po.
10:25.0
O, tignan nyo yung ngiti niya.
10:26.4
Kaya nga po. Kaya nga po.
10:28.0
Para makapagpirma.
10:29.4
O. Kaya nga po. Kaya nga po. Sa sangkat tumitingin.
10:33.9
Dapat nag-consign ka na eh.
10:38.1
Hindi po ba pala kailangan yung NCIP?
10:45.0
Pirmang isang IP representative.
10:46.9
Dumawa po dapat sa dun sa tatlong process na minention ko po.
10:52.0
Pero ang tinatanong mo kanina, NCIP.
10:55.6
Hindi IP representative.
10:60.0
Number one, dapat may tinatawag na Indigenous Political Structure.
11:03.5
Tribal leaders po.
11:04.7
Ang mag-a-assign.
11:05.9
Ang mag-a-designate.
11:06.7
Kung sino ang allowed na mag-represent.
11:13.6
Hindi naman lang re-recognize yung resolution nung tanong niya kanina na tumawag ako sa NCIP.
11:20.7
Tingnan niyo mga kabatas natin o.
11:22.7
Ito naman yung unang tanong niya eh.
11:25.3
Ngayon, iba na naman.
11:29.0
They were saying,
11:29.7
You need to study the project.
11:33.5
So, ang pumirma lang yung IP.
11:35.9
Yung IP representative.
11:39.5
Now, kung sinasabi, otherwise sinasabi nung DNR na meron, then, let's see.
11:49.5
Main office and regional office na hindi bali dyan, eh siya po'y makukulong, makakasuhan.
11:55.9
Dahil, I just spoke to the NCIP people, main office and regional offices.
12:03.7
Tumawag siya saan?
12:05.9
Eh, siya po'y makukulong, makakasuhan, dahil, I just spoke to the NCIP people.
12:15.1
National Commission on Indigenous Peoples.
12:17.5
Main office and regional offices, wala po silang ini-issue yung CP.
12:22.8
Wala silang ini-issue yung CP.
12:25.6
Ano ang sagot sa kanya?
12:27.7
Hindi kailangan yan.
12:28.7
Kasi nga, ang permiso, permiso, kinuha lang sa IPs.
12:34.4
Doon sa mga tao lang na nandodood.
12:35.9
Doon, hindi galing sa komisyon.
12:38.1
Doon sa mga people lang.
12:44.1
Hindi kailangan yan.
12:46.5
Kaya nga po, sabi pa niya.
12:47.9
Anong kaya nga po?
12:48.7
Ikaw nga, kasasabi mo lang na may makukulong?
12:56.9
Kasi sabi mo lang na may makukulong o may makakasuhan?
13:00.9
Dahil tumawag ka sa NCIP o kaya may kausap ka sa NCIP?
13:05.9
Tapos sinabi hindi kailangan yung NCIP?
13:13.4
Now, kung sinasabi, otherwise sinasabi nung DNR na meron.
13:19.1
Wala silang sinabing meron.
13:21.7
Sabi nila hindi kailangan.
13:24.1
Pero kaya nga po, sasabihin mo after.
13:32.3
Tignan niyo yung sagot ha.
13:33.3
Tignan niyo yung sagot.
13:34.0
Yes, we recognize Senator Villanueva.
13:35.9
They were saying, the DNR was saying that what the IP signed is to make the study.
13:45.4
There is no permit yet to implement the project.
13:51.4
So, you cannot ask for the NCIP commitment because that is...
13:58.4
NCIP kasi sinabi niya, di ba?
14:00.5
Kausap ko yung NCIP.
14:03.3
O kasi hindi kailangan.
14:05.9
Pero tignan niyo kung paano niya, paano niya sasabihin ulit.
14:09.0
Even when there is a project.
14:11.3
But ito, parang permit lang to study the project.
14:16.9
So, ang pumirma lang yung IPs.
14:20.2
Yung IP representative.
14:27.6
Anong kaya nga po, Lutin?
14:29.2
Nag-aarab ka nga.
14:31.1
Nang galing sa NCIP.
14:32.7
Nag-aarab ka ng CP galing sa NCIP.
14:35.9
Tapos nung sinabi sa'yo na wala, hindi kailangan yan.
14:43.2
Anong kaya nga po ka dyan?
14:55.2
Parang ito si Cynthia Villar dito.
14:57.2
Amay, a joke to you.
15:04.7
Hinahanap mo yung galing.
15:05.7
Hinahanap mo yung galing.
15:05.8
Hinahanap mo yung galing.
15:05.8
Sa NCIP, hindi kailangan yun.
15:10.8
San ang kaya nga po dito?
15:12.5
Ngayon, ang gagawin niya,
15:13.9
para makapagpirma ang isang IP representative,
15:17.7
O IP representative na hindi na NCIP.
15:36.6
Para makapagpapirma sa isang IP representative.
15:42.5
Di ba pinag-uusapan natin NCIP?
15:49.8
Bahala ka sa buhay mo.
15:55.1
Maraming salamat mga kapatid natin.
16:05.0
Kaya nga po ka dyan.
16:08.5
Maraming salamat po.
16:09.6
At syempre, tulad ng laging sinasabi,
16:10.9
matulog po tayo ng maimbing
16:12.1
dahil alam natin na yung natutulog ng maimbing,
16:14.6
siya yung laging panalo.
16:15.6
Paalam po, pansamantala.
