* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Alam natin lahat kung gaano kabigat sa pagkiramdam ang mawalan ng trabaho, yung marami ka pa sanang gustong gawin pero hindi ka na confident na gawin ang mga ito dahil wala ka ng source of income at hindi mo alam kung kailan ka ulit makakahanap ng trabaho.
00:26.1
Halo-halong negatibong emosyon ang iyong mararamdaman sa mga sandaling ito at hirap ka na rin makapagfocus at mag-isip long term dahil puro pangamba na lang ang nasa iyong isipan.
00:37.7
Maraming dahilan kung bakit nawawala ng trabaho ang isang tao, katulad ng nalugi ang kumpanyang pinagtatrabahuan at kailangan itong magbawas ng mga trabahador, minsan naman ay hindi maganda ang performance ng isang employee at hindi nito nakukuha ang standard na kailangan ng kumpanya.
00:54.1
Pero kahit anong sipag at kagalit,
00:56.1
matatanggal ito sa kanyang trabaho kapag merong financial crisis.
01:03.3
Isang halimbawa ng financial crisis na hindi natin malilimutan ay ang nagdaang pandemic.
01:09.0
Halos lahat ng mga tindahan ay nagsara simula ng ipinatupad ang lockdown at dahil dito marami rin ang nawala ng trabaho at naganap na lang ng ibang mapagkakitaan.
01:18.8
Yung iba ay naging successful at lumipat na lang ng karir, samantalang ang karamihan naman ay hindi pa rin nakabawi.
01:25.6
Hindi lang ito first time na nangyari. Ang financial crisis ay merong cycle. Ilang beses na itong nangyari noon at patuloy pa itong mangyayari sa hinaharap.
01:36.3
At isa pang mainit-init na balita ngayon ay ang babala ng mga scientist tungkol sa darating na solar superstorm na kapag mangyari ay maaapiktuhan nito ang power supply at internet ng buong mundo at magdudulot naman sa pagbagsak ng ating ekonomiya.
01:51.6
So kung tatanungin mo ang iyong sarili ngayon,
01:54.3
handa ka kaya kung sakaling merong financial crisis na darating?
01:58.4
Kaya naman sa video natin ngayon, pag-uusapan natin ang limang paraan kung paano paghandaan ang financial crisis.
02:05.5
Ang mga paraang ito ay matutulungan kang mapagaan ang iyong buhay sa panahon ng emergency.
02:10.5
Pero bago tayo magsimula, siguraduhin meron kang papel at panulat para malista mo ang mga mahahalagang aral.
02:16.8
At huwag mo rin kalimutang mag-iwan ang like pagkatapos mo itong mapanood para lalo pang ma-recommend ni YouTube ang ating video.
02:24.3
Ang mga kababayan natin gusto rin matuto sa usapin ng pera.
02:29.0
Number 1. Simulan mo nang ipunin ang iyong emergency fund ngayon.
02:33.6
Ang pagkakaroon ng sapat na pera sa panahon ng krisis ay matutulungan kang malayo sa mga utang.
02:39.8
Mababawasan din ito ang iyong mga pangamba dahil meron kang perang magagamit.
02:44.3
Mahalaga na meron kang cash, lalong-lalo na sa panahon ng krisis dahil halos lahat ng pangangailangan natin ngayon ay involve ang pera.
02:53.7
Kaya sa mga tapos,
02:54.3
Kung ito ang nanghihinayang sa kanilang ipon noong nagamit nila ito sa panahon ng emergency,
02:59.0
halimbawa noong merong nagkasakit at nagamit nila ang 80% ng kanilang ipon,
03:04.3
kailangan nyo pong intindihin ng emergency ay parte ng ating expenses.
03:09.0
At tama lang na meron kang ipon sa panahon na yun dahil kung wala, wala kang ibang choice kundi ang mga utang.
03:15.6
Ang emergency fund ay perang katumbas ng iyong 6 months to 1 year na gastusin.
03:20.2
Ito ang perang gagamitin mo sa mga panahong huminto ang daloy,
03:25.5
Hindi ito ang pera para makabili ng bagong gadget o di kaya ay bagong sapatos.
03:31.1
Gagamitin mo lang ito sa panahon ng emergency.
03:34.3
Kaya kung nagtatrabaho ka ngayon, mahalagang gawin mong goal na maipon agad ang iyong emergency fund
03:39.7
para kung sakaling merong darating na krisis ay handa ka.
03:43.8
Simple lang kung paano kwintahin ang iyong emergency fund.
03:47.1
Kailangan mo lang alamin ang iyong monthly expenses tapos imultiply mo ito sa 6 o di kaya ay 12.
03:53.6
Kung sakaling ang iyong monthly expenses ay 15,000 pesos multiplied by 6,
03:59.7
kailangan mo lang mag-ipon ng 90,000 pesos para sa iyong 6 months na emergency fund
04:04.6
at 180,000 pesos naman para sa iyong 1 year na emergency fund.
04:10.6
Pagkatapos mong malaman ang halaga na kailangan mong maipon,
04:14.0
kailangan mo namang baguhin ang iyong mga habit at ugali sa paghandle ng iyong pera.
04:19.1
Ang una mong gawin ay maging consistent ka sa iyong pag-iipon.
04:22.5
Every time na mag-iipon,
04:23.6
matatanggap mo ang iyong sahod,
04:25.6
ipunin mo agad ang minimum of 10% nito.
04:29.8
maging aware ka sa daloy ng iyong pera.
04:32.4
Dapat alam mo kung magkano ang iyong income
04:34.6
at dapat alam mo rin kung ano ang iyong mga expenses.
04:38.4
Ang pag-track ng iyong cash flow ay mahalagang gawain
04:41.6
para maging effective ang iyong pag-iipon.
04:45.6
gumawa ka ng budget.
04:47.3
Ang budget ay plano para sa iyong pera.
04:50.0
Kung magkano ang gusto mong maipon
04:51.8
at magkano ang mapupunta
04:54.6
Kung gagawa ka ng budget,
04:56.6
siguraduhin susundin mo ito
04:58.6
at diyan mo ibasay ang iyong mga desisyon sa paggastos.
05:03.6
ipunin mo ang iyong bonus.
05:05.6
Kung seryoso ka sa iyong goal na makapag-ipon
05:08.6
at ma-achieve ito ng mabilis,
05:10.6
dapat ay hindi mo rin gagastusin lahat ng iyong bonus.
05:13.6
At alam ko na marami ka pang diskarte
05:16.6
kung paano magtagumpay sa pag-iipon.
05:18.6
Mag-comment ka naman ang iyong paraan sa pag-iipon
05:21.6
para ma-apply din ito ng aming mga videos.
05:23.5
So yan ang unang paraan
05:25.5
kung paano paghandaan ang financial crisis.
05:28.5
Ang magkaroon ng pera nakatumbas ng ating 6 months
05:31.5
to 1 year na expenses.
05:38.5
Sa panahon ng krisis,
05:39.5
mahalagang meron kang ibang sources ng income.
05:42.5
Dahil matutulungan ka nitong makamit ang iyong financial goals
05:45.5
ng mabilis at para na rin meron kang proteksyon sa iyong trabaho.
05:49.5
Hindi magandang strategy na meron ka lang isang source ng income.
05:53.5
Dapat ay trabahoin mo na magkaroon ka ng multiple streams of income
05:58.5
dahil hindi natin alam kung ano ang magiging takbo ng ekonomiya sa hinaharap.
06:03.5
Isa pang magandang dahilan kung bakit kailangan nating bumuo ng second source of income,
06:08.5
yun ay para ma-explore din natin ang iba't ibang opportunities na pwedeng pagkakitaan
06:12.5
at opportunity na matuto o magkaroon ng skill sa ibang bagay.
06:16.5
Iilan sa mga ito ay ang freelancing, affiliate marketing, cryptocurrency, blogging,
06:22.5
investment, online selling, at business.
06:26.5
Kapag meron kang free time pagkatapos ng iyong trabaho, pwede mo itong gawin.
06:31.5
Siguraduhin mo lang na ang sideline na papasukan mo ay hindi masyadong stressful at time-consuming
06:37.5
dahil kailangan mo ng motivation para matuto at magpatuloy sa pagbuo ng iyong second source of income.
06:44.5
At siguro naman ay narinig mo na ang statement na don't put all your eggs in one basket,
06:50.5
common phrase na ginagamit ito ng mga taong nag-i-invest, na ang ibig sabihin ay mag-diversify ka ng iyong income sources.
06:58.5
Dahil kung sakaling nabitawan mo ang isang basket, meron ka pa rin ibang assets na mapagkukuna ng pera.
07:04.5
Ang principle na ito ay nananatiling totoo, lalong-lalo na sa panahon natin ngayon na pabago-bago ang takbo ng ekonomiya
07:12.5
at isa pa sa pinaka-obvious na nangyayari ang patuloy na pagtaas sa presyo ng mga bilihin.
07:18.5
Kaya napakahalagang meron kayo.
07:20.5
Kaya napakahalagang meron kang ibang sources ng iyong income.
07:23.5
Number 3. Dapat ay marunong kang mag-handle ng problema.
07:27.5
Sa panahon ng krisis, hindi natin maiiwasan na magkaroon ng takot.
07:32.5
Makikita natin na marami ang nagpapanik, nawalan ng trabaho at mga negosyo na nalugi.
07:38.5
At kung ano ang common na nangyayari sa ating paligid, normal reaction din na magkakaroon tayo ng mga katanungan sa ating sarili.
07:45.5
What if mawalan din ako ng trabaho?
07:48.5
Ano kaya ang gagawin ko kung sakaling wala na akong income?
07:51.5
Saan kumpanya kaya ako mag-a-apply?
07:53.5
Kaya naman mahalagang skill na marunong kang mag-handle ng iyong problema.
07:58.5
Isa ito sa mahalagang preparation na kailangan mong gawin dahil magagamit mo ito sa lahat ng oras.
08:03.5
At ang madalas na problema sa panahon ng krisis, kaya takot ang karamihan sa atin na mawalan ng trabaho, ay pera.
08:10.5
Kaya naman ang una mong gawa ng solusyon ay ang iyong problema sa pera.
08:15.5
Kung umaasa ka lang sa isang source ng income,
08:17.5
dapat ay sumulan mo ng ipunin ang iyong emergency fund ngayon.
08:21.5
Kung hirap ka namang makaipon,
08:23.5
gumawa ka ng budget na naayon sa iyong lifestyle,
08:26.5
at subukan mo rin magtipid paminsan-minsan.
08:29.5
Masanay na tayo na hindi talaga nawawala ang problema.
08:33.5
Kung wala kang pera, mamumroblema ka kung paano mag-survive.
08:37.5
Kung marami ka namang pera, problema pa rin dahil kailangan mo itong protektahan.
08:42.5
Kaya naman mahalagang marunong kang mag-handle ng iyong problema.
08:47.5
4. Mag-develop ka ng bagong skills
08:50.5
Naniniwala ako na lahat ng taong kumikita ng pera ay binabayaran base sa value na naibibigay nila sa ibang tao.
08:58.5
May mga taong kumikita ng malaking halaga dahil malaking problema ang nabibigyan nila ng solusyon.
09:04.5
Katulad ng mga negosyante, kapag merong mataas na demand sa kanyang produkto, malaking pera din ang pwede niyang kitain.
09:11.5
At kung naniniwala ka rin sa idea na binabayaran tayo base sa value na naibibigay natin sa mga tao,
09:16.5
dapat ay alam mo rin na kailangan mong mag-develop ng skills na in demand sa panahon natin ngayon.
09:22.5
At isa sa pinakamahalagang skills na dapat nating matutunan ngayon ay ang pagbibenta.
09:28.5
Dahil dito ka matututo na makipag-usap sa mga taong hindi mo kilala, makipag-negotiate at tumanggap ng rejections.
09:35.5
Halos lahat ng mga desisyon natin sa buhay ay involve ang pagbibenta.
09:40.5
Kung mag-a-apply ka ng trabaho, kailangan mong magbenta ng idea sa iyong employer.
09:45.5
Kung bakit karapat dapat ka sa posisyon na iyong in-applyan.
09:49.5
Kung gusto mo namang kumbinsihin ang iyong partner na sumabay sa iyong mga plano,
09:53.5
kailangan mo rin magbigay ng magandang idea sa kanya para makumbinsay mo siya ng maayos.
09:58.5
Kung negosyante ka naman, kailangan mo rin ibenta ang idea at value ng iyong produkto sa mga tao.
10:04.5
Kung anong binibisyo ang maibibigay nito sa iyong mga customers.
10:08.5
At syempre, samahan mo rin ng marketing strategy.
10:12.5
Maraming magagandang produkto na hindi nakilala,
10:15.5
dahil hindi marunong magbenta ang business owner.
10:18.5
Kung bakit sikat ang Starbucks, Nike at Apple,
10:22.5
yun ay dahil magaling silang magbenta ng idea.
10:25.5
Sa tuwing bumibili ka ng kape sa Starbucks,
10:28.5
bagong sapato sa Nike at bagong iPhone,
10:31.5
hindi ka lang bumibili ng produkto,
10:33.5
bumibili ka rin ng status.
10:35.5
At ito ang common na pananaw natin,
10:38.5
dahil nasold tayo sa mga ideang nasa likod ng produkto.
10:41.5
Kaya mahalagang bigyan mo ng consideration,
10:44.5
na ma-develop ang skill ng pagbibenta.
10:51.5
Bago mangyari ang mga bagay na hindi natin inaasahan,
10:54.5
mas mabuting wala kang ibang problema na iniisip.
10:57.5
Kapag nagkaroon ng krisis tapos meron ka pang utang na dapat bayaran,
11:01.5
paniguradong ang mangyayari ay hindi ka makakapag-isip ng maayos,
11:05.5
dahil sa dobleng problema na iyong nararanasan.
11:09.5
Kaya ang mabuting gawin mo ngayon ay huwag kang mangutang,
11:12.5
sa halip na magbabayad ka ng interest,
11:14.5
mag-ipon ka na lang,
11:16.5
at magagamit mo yan sa mga pangangailangan mo sa hinaharap.
11:19.5
Pero kung meron ka ng utang ngayon,
11:21.5
gawin mong goal na mabayaran yan lahat.
11:24.5
Pwede mong unahing bayaran ang iyong utang na may malaking interest,
11:27.5
at pwede rin unahin mong bayaran ang pinakamalaki mong utang.
11:31.5
Tandaan mo na kung wala kang utang,
11:33.5
meron ka rin peace of mind,
11:35.5
mabilis ka rin makakapag-ipon ng pera,
11:37.5
at makakapag-isip ka ng maayos dahil wala kang iniisip ng mga problema.
11:41.5
At yan ang limang paraan na pwede mong gawin ngayon
11:44.5
para paghandaan ng darating na financial crisis.
11:47.5
Ang mag-ipon para sa iyong emergency fund,
11:50.5
bumuo ng ibang sources ng income,
11:52.5
dapat ay marunong kang mag-handle ng problema,
11:55.5
mag-develop ka ng bagong skills,
11:57.5
at huwag kang mangutang.
11:59.5
Sa limang paraan na tinalakay natin,
12:01.5
alin sa mga ito ang gusto mong gawin simula ngayon?
12:04.5
Magbigay ka ng iyong comment sa ibaba.
12:06.5
Sana'y marami kang natutunan sa video natin ngayon.
12:09.5
Huwag kalimutang mag-subscribe sa aming YouTube channel
12:12.5
para lagi kang updated sa mga bago naming videos.
12:15.5
Bisitahin mo na rin ang iba pa naming social media account at mag-follow.
12:19.5
I-like kung nagustuhan mo ang video,
12:21.5
mag-comment ng iyong mga natutunan,
12:23.5
at i-share mo na rin ang videong ito sa iyong mga kaibigan.
12:26.5
Maraming salamat sa panunood,
12:28.5
at mag-i-like kung nagustuhan mo ang video,
12:30.5
mag-i-like kung nagustuhan mo ang video,
12:32.5
mag-i-like kung nagustuhan mo ang video,
12:34.5
mag-i-like kung nagustuhan mo ang video,
12:36.5
at sana ay magtagumpay ka!
