01:08.8
at ang lalaking yun ang nakabuntis sa kanya.
01:14.4
Medyo nagbago lang ang pananaw sa buhay ni Tio Andres
01:17.4
at natigil ang kanyang pambababae
01:20.6
noong makilala niya si Selena na may kalayuan ang bahay na matatagpuan sa gawing bundok.
01:30.0
Noong mga panahon yun ay madalang ang mga sasakyan sa lugar.
01:34.6
Kaya naman walang ibang paraan kung hindi ang maglakad.
01:38.4
Pero dahil sa may mga alagang kabayo at baka ang kanyang mga magulang,
01:43.1
ay gumagamit siya ng kabayong masasakyan sa tuwing bumibisita sa bahay ng kanyang nililigawan.
01:50.1
Sa simula ay tutol ang mga magulang ni Tio Andres.
01:54.5
Lalo pat nalaman nila na sa may gawing bundok na ninira ng kanyang nililigawan noon.
02:00.0
Parati nilang tinatanong ito na sa dinami-dami ng babaeng magugustuhan,
02:06.4
pinili pa niya ang babaeng taga-bundok.
02:10.0
Marami na kasing usap-usapan noon na may mga naniniraan na taga-bundok
02:15.2
na nananalanta umano ng mga hayop na buhay ng mga kabaryo nila.
02:24.1
Buhay umano ito na nilalapa ng mga tagaron.
02:27.3
Kaya naisip nila na isa si Selena.
02:30.0
Pagkatapos ay ginayuman niya si Tito, diba?
02:35.7
Pero pinabulaanan niyo ni Tio Andres at sinabihan ng kanyang pamilya na huwag husga ng pagkatao ng babaeng nagturo sa kanya para magbago.
02:47.0
Pinakiusapan din niya na maghintay ang kanyang magulang na maikpakilalan niya sa tamang panahon ng dalaga at maisama sa kanilang tahanan.
02:57.4
Wala na namang nagawa ang kanyang mga magulang.
03:00.0
At hinayaan na lamang siyang gabi-gabing magtungo sa bahay ng nililigawan niya na iyon.
03:06.6
Napagnilaya nila na baka nga si Selena na ang babaeng makapagpatino kay Tio.
03:11.2
At mukha namang seryoso ito.
03:14.2
Kaya ganun na lamang ang pagtatyagang magpabalik-balik sa gawing mundok para makamta ng matamis na oo ng dalaga.
03:24.3
Isang hapon, umagap ng pagbisita si Tio Andres.
03:30.0
At inabutan niya na may isa pang tagasuyo si Selena.
03:34.3
Kakatapos lamang nilang mag-usap nang dumating si Tio Andres nun.
03:39.1
Pagkakita niya sa binata ay agad siyang ngumiti dito.
03:43.4
Ginuntihan naman siya ng ngiti ng lalaki bago nagpaalam kay Selena.
03:48.2
Kasunod noon ay kinausap niya si Tio Andres sa isang tabi.
03:53.1
Nagpakilala ang binata bilang si Enrico na kababata ni Selena.
03:57.9
Wala namang kaso kay Tio Andres.
04:00.0
Wala naman siyang sama ng loob.
04:02.4
Mahaba ang pasensya niya.
04:04.3
At hindi rin siya makasarili.
04:07.6
Nabanggit niya kay Enrico na walang masamang tinapay sa kanya at igagalang niya kung sino man ang piliin sa kanila ni Selena.
04:15.4
Tatanggapin niya yun ng maluwag sa kanyang damdamin.
04:19.4
Nakipagkamay pa siya kay Enrico at nagpamalas ng pagiging palakaibigan.
04:24.9
Nagpaalam sa kanya si Enrico at tumuloy naman si Tio Andres sa loob ng bahay.
04:29.0
Kung saan nakatapos niya.
04:30.0
At nagpapalad na upang palad niya ang mga magulang ni Selena.
04:34.3
Inabot na siya ng gabi dahil napasarap ang kwentuhan nila ni Selena noon.
04:39.0
Pinaunlakan naman niya ang pang-aalok ng mga magulang ng dalaga.
04:42.8
Na doon na siya maghaponan.
04:44.8
At pagkatapos ay saka siya nagpaalam at naglakbay pababa ng bundok.
04:50.5
Sumakay siya sa kabayo.
04:52.6
Habang may bitbit na ilawan noon.
04:56.2
Puno ng katahimikan ng gabi kagaya ng dati.
04:60.0
Taimik naman ang kabayo at wala namang naramdamang kakaiba si Tio Andres.
05:04.4
Habang binabagtas ang daan.
05:07.9
Inabot siya ng halos isang oras bago siya nakabalik sa kanilang bahay.
05:12.8
Nag-aalala ang kanyang ina.
05:15.0
Na sinalubong siya sa labas ng bahay noon.
05:18.5
Nabatukan pa siya nito nung makitang pasipol-sipol lamang ito na binati siya.
05:25.3
Inisip ni Lola na palagi na lamang dinadaan ni Tio Andres sa biro ang lahat ng bagay.
05:30.7
Kahit alam niyang hindi naman talaga maganda magpagabi noon.
05:35.9
Maliban kasi sa kwento mga aswang.
05:38.7
Hindi din maiwasan yung mga tinatawag na mga tulisan na pwedeng manghuli sa kanya.
05:44.9
O baka mapagtripan lamang siya.
05:48.9
Nervyosa kasi ang aming Lola.
05:51.4
Kaya naman ingat na ingat siya sa kanyang mga anak.
05:55.1
Si Tio Andres ang likas na mapagbiro at parang laging walang iniindang problema noon.
05:60.0
Kaya naman madalas siyang mapagkakamalan ng kanyang magulang na walang pakialam.
06:04.8
Pero ang totoo, isa din naman siyang responsable at masipag na anak.
06:11.9
Sa kasunod na hapon ay ganado pa rin si Tio Andres na bumalik sa bahay ni Silina para umakyat ng ligaw.
06:19.2
Nababahala ng kanyang mga magulang kaya naman ipinagbaon na siya ng baril ng kanyang ama.
06:25.0
Kung sakaling gabihin na ulit siya sa pag-uwi noon.
06:27.2
Napapatawa naman si Tio Andres dahil masyado nang nagiging madrama ang kanyang mga magulang.
06:34.5
Kaya naman nakatikim siya ng mura at bulyaw sa kanyang ama.
06:39.5
Nagulat siya dahil yun ang unang pagkakataon na mapagalitan siya nito kaya napilitan na siyang dalhin ang baril na yun.
06:48.0
Sumakay na siya sa kabayo at nagmamadaling makarating sa bahay ng nililigawan.
06:54.0
Pagdating niya sa bahay ni Silina.
06:55.6
Kaagad na bumungad sa kanyang dalaga.
07:00.2
Eksaktong wala ang iba pa nitong manliligaw kaya lumawak ang ngiti sa mga labi ni Tio Andres.
07:07.7
Matagal silang nag-usap at nasorpresa pa si Tio Andres nang kausapin siya ng masinsina ni Silina
07:15.1
at ipahayag nito ang kanyang tunay na nararamdaman.
07:21.0
Kinabahan ang tiyuhin ko na baka hindi siya ang piliin ni Silina
07:24.4
at tuluyan na itong lumayo sa kanya pero
07:27.0
taliwas pala sa iniisip niya ang sinabi nito.
07:32.4
Walang paglagyan ang kasayahan ni Tio Andres nang mismong marinig niya ang malamiyos na tinig ni Silina
07:38.8
at nakamit na niya ang pag-ibig nito.
07:43.7
Sa sobrang kagalakan ay kinuha niya ang mga kamay ng dalaga at buong pusong hinalikan yun.
07:50.6
Pero biglang naalintana ang mga sandaling yun.
07:54.4
Nung mapukaw ang atensyon nila
07:56.3
sa presensya ni Enrico na nakatayo sa may bukas na pinto.
08:03.2
Nasaksiyan niya ang lahat ang pagpapahayag ng pag-iibigan ng dalawa.
08:08.5
Kaya sumilay sa isip niya na pinagtaksilan siya ni Silina.
08:14.3
Binaliwala nito ang kanyang pagmamahal
08:16.2
at mas pinili pa nito ang lalaking hindi pa lubusang kilala ang buong pagkatao.
08:22.4
At dahil doon ay sumulak ang galit.
08:24.4
At inis sa kanyang muka.
08:27.6
Maya-maya pa ay biglang tumulo ang mga luha sa mga mata ni Enrico.
08:33.4
Binalingan niya ng titig si Tio Andres nun.
08:38.4
Pagkatapos noon ay pinagbantaan niya si Silina
08:41.0
na hinding-hindi niya matatanggap ang ginawa nitong pagpili ng magiging kasintahan niya.
08:49.6
Sinabi pa niya na hindi niya mapapatawad si Silina sa pagwasak nito sa puso niya.
08:54.4
At kasunod noon ay walang anumang paalam na umalis si Enrico na nagpupuyos sa galit noon.
09:02.7
Nagimbal si Silina gayon din ang kanyang mga magulang.
09:06.7
Saglit na nagtungo sa may balkonahe si Silina.
09:10.2
Pero hindi na niya nasundan pa si Enrico.
09:14.0
Gusto sana niyang humingi ng kapatawaran pero
09:16.1
sa tingin niya ay hindi siya kaagad mapapatawad ni Enrico noon.
09:20.8
Dahil alam niya ang abot langit ang pagmamahal nito sa kanya.
09:24.4
At hindi niya madidikta ng kanyang puso.
09:27.7
Lalo pat iba ang tinitibok nito.
09:31.3
Inalo naman siya ni Tio Andres at nanatili hanggang gabi para samahan si Silina at ang kanyang pamilya.
09:38.6
Inisip ni Tio Andres na baka gawan sila ng masama ni Enrico pero
09:41.7
pinayuhan na siya ng mga magulang ng dalaga
09:44.8
na mapanganib na kung magbabihay pa siya ng kalaliman ng gabi.
09:50.1
Kedo na mismo siya inalok na matulog na mga ito pero
09:54.4
I din sa isip ni Enrico na nag-aalad din ang kanyang ina.
09:59.7
Alam niya magagalit ito at hindi mapapakali hanggat hindi siya nakakauwi sa kanilang bahay.
10:06.6
Kung kaya't kahit labagman sa kalooban niya ay hindi siya nagpatumpik-tumpik
10:10.7
at kaagad na nagpaalam kay Silina at sa mga magulang nito.
10:16.7
Sigurado naman ng mga magulang ni Silina na walang mangyayari sa kanila
10:20.2
dahil alam nilang hindi sila kayang gawa ng masama ni Enrico.
10:24.4
Dahil malaking respeto nito sa kanilang pamilya.
10:29.0
Hindi na nagpapigil pa si Tio Andres at nangako siya kay Silina
10:32.7
na muling magbabalik sa kasunod na araw
10:35.2
bago niya ito hinalikan sa mga kamay.
10:41.0
Nang makalabas na siya sa bakuran ng bahay ni Silina
10:44.0
sumakay na siya sa kanyang kabayo.
10:48.4
Katulad pa rin ang nakagawian ay dala niya ang flashlight
10:51.4
na tanging tanglaw niya sa kadiliman.
10:54.4
Sumapit siya sa kakawian
10:56.9
at tila bumabagal ang paglalakad ng kabayo nun.
11:02.0
Pasipol-sipol si Tio Andres
11:04.0
habang pinagmamasda ng daanan na iilawan ng flashlight.
11:09.9
Makalipas ang ilang sandali
11:11.3
ay saglit siyang napayukod
11:13.7
dahil may kung anong bulto ang mabilis dumaan sa kanyang ulo.
11:20.3
Gayunpaman ay nagpatuloy pa rin siya sa pagbabiyahe
11:24.4
Siglang huminto ang kabayong sinasakyan niya.
11:28.3
Nagwala ito at mabilis na umatras.
11:31.6
Sinigawan at inutusan ni Tio Andres na sumulong ang kabayo pero
11:35.3
hindi ito gumagalaw
11:38.3
na parabang takot na takot nun.
11:42.8
Nagawa na niya itong hagupitin pero patuloy lamang ito sa pagatras.
11:48.9
nakarinig siya ng pag-alulong ng mga aso sa hindi kalayuan.
11:54.4
Biglang sumagis sa isip niya ang mga sinabi ng kanyang ama nung bata pa lang siya.
12:03.8
ang aso na umaalulong sa kalaliman ng gabi
12:06.7
ay posibleng nakakakita ng masasamang elemento.
12:12.2
Kagayang kagaya din ng nararamdaman ng kabayo niya.
12:17.3
Maaaring nakakakita at nakakaramdam ito ng presensya ng masamang nila lang
12:21.4
sa kanilang kinaroroonan.
12:24.4
Itinapat niya ang liwanag ng kanyang ilawan sa daan
12:29.2
pero wala naman siyang makitang anumang figura doon.
12:35.8
Nakaramdam siya ng kakaibang malamig na hangin sa bandang likuran niya.
12:41.0
Kaya naisip niya na baka ang bultong dumaan sa ulo niya
12:44.5
ay pumuesto sa kanyang likuran.
12:49.0
Hindi pa rin siya nagpasindak sa anumang malamig na hangin na bumalot sa kanyang balat.
12:53.3
Nagpatuloy pa rin siya sa pagsipol hanggang sa makarinig siya
12:58.3
ng mahinang pagsipol na parang may gumagaya sa ginagawa niya noon.
13:05.0
Tumahimik siya at doon ay may narinig na naman siyang kakaibang tinig na
13:10.2
parabang may humahangos at sumisingot sa hangin.
13:15.4
Hindi niya maipaliwanag ang kanyang narinig pero bago pa siya mawalan ng ulirat
13:20.4
ay kinuha niya sa kanyang bulsa.
13:23.3
Ang isang maliit na lighter.
13:26.6
Binuksan niya yon.
13:28.2
At nang lumitaw ang ninggas ng apoy
13:30.4
ay mabilis niyang inilapit yon sa buhok ng kabayo
13:34.0
na naging sanhi para magwala ito
13:36.9
at mabilis na kumaripas ng takbo.
13:42.0
Mas pinatulin pa niya ang pagtakbo ng kabayo noon
13:44.6
hanggang sa makalayo na sila sa bandang kakaw yan.
13:49.7
Bumaba na sila ng bundok.
13:51.0
Napadaan sila sa burol kung saan nalalapit na sila sa mga kabayan
13:56.3
na naglalagabla ba mga ilaw.
14:01.0
Sumandali na namang huminto ang kabayo sa pagtakbo.
14:05.1
Pumatras na naman ito na parabang may kinatatakutan.
14:09.9
Hindi pa pala natatapos ang kalbaryo ni Tio Andres.
14:14.3
Alam niyang sinusundan siya ng nilalang
14:16.3
at hindi siya nito patatahimikin
14:19.5
hanggat hindi siya nilalang.
14:20.8
Hindi siya nito napapatay.
14:24.1
Binunot niya mula sa kanyang tagiliran ng baril
14:27.0
at makailang beses niya itong ikinasa.
14:31.5
Itinapat niya sa itaas at pinaputok niya ang baril na iyon.
14:37.9
Kung saan lumikha yun ng malakas na ingay.
14:43.4
ay may lumitaw na maitim at naglalangis na nilalang sa kanyang harapan.
14:50.8
Noong maaninag niyang mabuti ang anyunang figura.
14:55.1
Nagulat siya nang makita ang nanlilisik na pamilyar na mga mata nito.
15:01.3
Hindi siya pwedeng magkamali.
15:04.2
Parang kilala o namumukaan niya ang nilalang na iyon.
15:10.3
Nagpupumiglas o nagwawala ang nilalang na ito.
15:13.9
Patakbo itong palapit sa kanya.
15:17.1
At bago pa siya atakihin ito
15:18.9
ay itinutok niya ang baril
15:20.7
at paulit-ulit na pinaputokan ng nilalang.
15:24.3
Pero mabilis naman itong kumilos
15:26.4
at nakaiwas sa bala ng baril na iyon.
15:30.8
Hinabol ni Tio Andres ang nilalang
15:32.7
pero nang maulinagan niyang
15:34.3
may mga kalalakihang papalapit sa kanilang direksyon
15:37.5
at may mga dalang sulo.
15:41.0
Nasilaya ni Tio Andres ang kabuuan ng pangangatawan ng nilalang na iyon.
15:49.7
Inasinta niya ang nilalang.
15:50.7
Nilalang na daplisan ito sa balikat
15:53.4
bago pa nagkubli sa isang mataas na puno
15:57.0
bago ito tuluyang naglaho.
16:01.8
Dumating ang mga kalalakihan at inabutan nilang mag-isa si Tio Andres.
16:07.1
Ipinaliwanag ng Tio Inco ang buong pangyayari nun
16:09.8
at tinulungan siya ng mga kalalakihan na makababa sa burol.
16:16.3
Nagpasalamat naman siya sa kabutiang loob ng mga residente doon
16:19.3
at nang makabalik siya sa buro.
16:20.7
At nang makabalik siya sa kanilang bahay
16:21.6
ay ganoon na lamang ang buwelta ng kanyang mga magulang.
16:26.5
Walang katapusang paninermuan.
16:29.6
Napayapa siya sa kanyang kapatid na si Tio Manuel
16:31.9
nakakabisita sa kanilang bahay kasama ang pamilya nito buhat sa Manila.
16:38.6
Nabahala si Lolo sa kaligtasan ni Tio Andres.
16:42.3
Kaya pagkatapos niyang magsaka sa kinahaponan
16:44.7
at makapanggamot ng pasyenteng kinulam
16:46.9
noong kasunod na araw
16:48.6
ay sinamahan na niya si Tio Andres
16:51.5
na magtungo sa bahay ni Selena.
16:55.4
Pagkarating nila sa bahay ng dalaga
16:57.2
sinalubong sila ng mga magulang nito
17:00.2
at hindi na sana papapasukin dahil sa kalagayan ni Selena noon.
17:05.4
Pero nagbumilit si Tio Andres
17:07.1
kaya naman pinapasok na siya ng mga magulang ng dalaga.
17:13.4
Ganoon na lang ang ikinagulat nilang mag-ama
17:15.6
nang makita na namumutla
17:19.0
habang sumusukan na mga
17:23.9
hindi maintindihan na gumagalaw sa palanggana.
17:30.3
Nagkaganoon na pala ang dalaga
17:31.7
noong nakaraang gabi
17:32.8
pagkatapos na umalis ni Tio Andres.
17:36.2
Dinala na si Selena
17:37.2
ng kanya mga magulang sa albularyo
17:39.2
at maging sa mga kilalang manggagamot.
17:43.3
At ang tanging na isagot lamang nila
17:45.2
binarang ang dalaga.
17:49.4
Binarang ng isang aswang
17:51.0
at hindi nila kayang magamot
17:53.9
dahil malakas ang pagkakabarang nito
17:56.4
dahil malaki ang galit sa kanya
17:59.4
ng tao na saktan niya.
18:03.8
wala nang ibang nakaaway si Selena
18:06.7
at wala nang hinala
18:08.8
ang mga magulang nito
18:12.4
ang may kagagawan noon.
18:16.6
doon lang naman may atasin
18:18.5
at rasos si Selena
18:19.2
at isa pala sa mga rason
18:21.9
kung bakit hindi sinagot ni Selena ito
18:24.5
ayaw niyang malahian
18:27.3
ng pagiging aswang.
18:30.2
Hindi iba sa pamilya nila Selena
18:32.8
ang ganitong bagay
18:35.7
na may lahing aswang
18:38.2
at mambabarang ang angkan ni Enrico
18:40.4
at ayaw nga ni Selena na
18:43.3
mahalin ang isang miyembro
18:45.5
ng pamilya na kampo ng kadiliman.
18:47.5
At ayaw nga ni Selena na
18:49.2
mababarang isa pa
18:49.8
dati pa lang talaga
18:51.8
tanging pagkakaibigan namang
18:54.2
ang kaya niyang isukli sa binata
18:55.9
dahil talagang si Tio Andres
18:58.4
ang tinitibok ng kanyang puso
18:59.9
at wala nang iba.
19:03.2
Mabuti na lamang at may kalaman
19:04.9
sa pagkontra sa pambabarang si Lolo.
19:09.3
ang mga magulang ng dalaga
19:10.6
na kumuha ng mga sangkap
19:12.0
na gagamitin niya sa ritwal.
19:15.7
Agad namang rumispunde
19:16.8
ang mga magulang ni Selena
19:18.4
at ibinigay lahat ng kanyang mga kailangan.
19:23.0
Sinimula ni Lolo ang ritual sa pamamagitan ng orasyon
19:25.8
at pagpapahid ng kakaibang langis sa katawan ng dalaga.
19:30.9
Meron pa siyang kung anong pinainom dito
19:33.2
na naging dahilan
19:35.3
para patuloy itong magsuka.
19:39.8
Dire-diretsyo ang pagsuka niya ng mga kung anong gumagalaw
19:43.7
at talagang nakakadiri dahil
19:46.5
tila may sariling buhay ang mga gumagalaw na iyon
19:50.2
na gumagapang sa malaking palanggana
19:53.9
kasama ang malalapot na laway ni Selena.
19:59.9
Nakaagapay si Tio Andres kay Selena
20:01.9
habang walang patid ang pagsuka at pagluha niya.
20:06.2
Medyo bumagsak na rin noon ang timbang ni Selena.
20:09.7
Humupak ang kanyang pisngi
20:11.1
at umitim ang talukap ng mga mata.
20:13.2
Nangihina at namamawis na si Selena sa kinasusuka
20:18.2
pero hindi pa rin siya tumitigil noon.
20:22.1
Pero makalipas lamang ang ilang sandali
20:24.7
ay sumuka ng maitim at mabahong likido si Selena
20:28.3
bago pa ito tuluyang mawala ng malay.
20:33.7
Sinigurado naman ni Lolo
20:35.1
na nasa ligtas na kalagay na si Selena
20:37.8
at natanggal na niya ang barang sa katawan nito.
20:42.5
Nagawa niyang ituloy.
20:43.2
Ibalik ang barang sa kung sino man ang may gawa nun.
20:48.2
Nagpalipas ng gabi ang mag-ama sa bahay ni Selena.
20:51.7
At ng sumunod na araw ay unti-unti na rin bumalik ang lakas ng dalaga.
20:56.9
Nagpasalamat ang mga magulang ng dalaga at pinabaunan pa ng mga espesyal na kakanina mag-ama.
21:02.9
Bago sila bumiyahe pabalik sa kanilang bahay.
21:06.3
Sa mga sumunod na araw ay nabalitaan na lamang ng mga residente.
21:10.0
Kasi, partikular na ng pamilya ni Selena na nangibang bayan na ang angka ni Enrico.
21:18.7
Matapos umanong dapuan ng matinding karamdaman ng binata nun.
21:24.6
Teorya pa ng ilang nakakita dito na mukhang binarang ang binata.
21:30.5
At halos butot balat na ito at nag-aagaw buhay nun.
21:35.9
Naawa naman si Selena sa naging kalagay ng kanyang kababata.
21:40.0
Pero wala naman siyang nagawa.
21:42.6
Dahil alam niyang ang barang na yon ang naging mitsa rin ng kanyang buhay.
21:48.2
Ipinanalangin niya sa Panginoon na sa kabila ng malaking kasalanang nagawa sa kanya ni Enrico.
21:54.0
Hangad pa rin niya ang kaligtasan nito.
21:57.7
Napagtantu niya na walang magandang na idudulot ang pagiging makasarili at mapaghigante sa larangan ng pag-ibig.
22:06.1
Kaya naman hindi pinagsisihan ni Selena ang kanyang desisyon.
22:10.0
Napiliin si Tio Andres bilang kanyang kasintahan.
22:14.4
Dumating ang panahon at talagang si Tio Andres at Selena na ang nakatadhanang magkatuluyan.
22:22.6
Naisipan na rin nilang magpakasal.
22:25.0
Numakaipon sila ng sapat na pera.
22:28.2
Namanhikan ang pamilya ni Tio Andres at nakita naman ang kanyang mga magulang.
22:33.2
Na talagang isang mapagkakatiwalaan at mabuting babae si Selena.
22:38.3
Kaya naman madali nila ito.
22:40.0
At hindi nagtagal ay nagpakasal nga silang dalawa at nabiyayaan ng apat na anak.
