Makikita sa Paa Kung May Sakit. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:26.5
Nakikita nyo ba ito?
00:27.5
Yung big toe, hinlalaki, namumula.
00:30.7
Namumula, sobrang sakit po yan.
00:32.8
Sign yan ng gout.
00:34.0
Huwag sabihin mataas yung uric acid.
00:35.9
Yan ang madalas tinatamaan ng gout.
00:38.5
Pwede rin sa siko at ibang parts.
00:41.0
Pwede rin sa tuhod.
00:41.9
Pero madalas sa big toe.
00:44.2
Madapuan lang yan kahit ng hangin o light na tela.
00:48.9
Other possibilities pag namamaga.
00:51.0
Pwede may osteoarthritis o baka sa atleta.
00:54.0
Kakatakbo, na-injure, pwede rin.
00:55.7
Pero kadalasan gout yan.
00:57.7
May uric acid crystals.
01:01.6
So, binibigay ng doktor na emergency.
01:04.1
Colchicine, misansteroid, at check uric acid.
01:07.4
Pag mataas, mayroong maintenance sa uric acid.
01:10.0
Inom ng maraming tubig.
01:11.4
May tulong ang inom ng maraming tubig para ma-wash out yung uric acid.
01:15.4
Tsaka yung mga iiwasan, mga karne, laman loob, tsaka alak.
01:20.1
Number 2 sign na very common din.
01:22.6
Masakit ang talampakan.
01:24.2
Marami yan sa kababayan natin.
01:25.7
Lagi nagko-comment.
01:27.5
Pag gising sa umaga, unang apak, sobra sakit.
01:31.3
Pero pag 1 hour, 2 hours na, mas nawawala na yung sakit.
01:35.5
Plantar fasciitis ang tawag dyan.
01:38.4
Namamaga yung long ligament sa paa nakatouch sa bone.
01:42.3
So, ang ginagawa dyan, kung ito yung paa natin, nilalambot yan.
01:47.8
Dito sa kamay, minamassage, dinudurog.
01:50.7
O misan, sa bote.
01:52.8
Sa bote na soft drinks, ginaganong-ganong yung paa.
01:59.4
Tinatapak-tapakan konti para lumambot.
02:02.0
Anong cause nito?
02:02.9
Minsan, sa arthritis.
02:04.3
Minsan, sobrang exercise.
02:06.3
Minsan, hindi maganda yung sapatos.
02:08.0
Hindi maganda yung fit.
02:09.7
Meron din ibang causes na masakit ang talampakan.
02:12.5
Pwede yung tendonitis.
02:14.7
Sana naman, hindi tumor.
02:17.3
Sana hindi bukol.
02:18.9
Sana hindi bone infection.
02:20.9
Sana hindi fracture.
02:22.2
Mas common, plantar fasciitis.
02:25.4
Ayan ang plantar fasciitis.
02:27.5
Chronic damage, misan, sa mga runner, eh.
02:29.5
Tapos yung sapatos, o.
02:31.5
Ang treatment dito, magandang rubber shoes.
02:34.5
Yung maganda yung kutsyon ng rubber shoes.
02:37.5
At tamang exercise.
02:39.5
Number three, ito po.
02:41.5
Medyo delikado itong sign.
02:43.5
Pag yung paa, feeling mo burning.
02:48.5
Parang namamanhid.
02:49.5
Parang iba nangingimay.
02:53.5
Parang inaapo yan.
02:54.5
Common to sa diabetes.
02:56.5
Diabetic peripheral neuropathy.
02:59.5
May peripheral nerve damage.
03:01.5
Yung nerve ang nasisira.
03:03.5
Dahil hindi controlled yung blood sugar.
03:05.5
So, pag ganyan, halos iba yung pakiramdam.
03:08.5
Baka mamaya, napaku ka na.
03:10.5
Hindi mo pa rin alam.
03:12.5
Other causes, bukod sa diabetes,
03:14.5
yung nangingimay, yung mga kamay pa.
03:16.5
Pwedeng kulang ka sa vitamins.
03:18.5
Kaya yung mga may nerve damage,
03:20.5
binibigyan ng vitamin B complex.
03:22.5
Meron din yung iba,
03:25.5
poor circulation.
03:27.5
Pwede rin maganyan.
03:28.5
Mababa ang thyroid hormones, hypothyroid.
03:31.5
Pwede rin mag-cause ng ganyang sensation.
03:34.5
Pero ang pinaka-concern natin yung sa diabetes.
03:37.5
Kaya kung may diabetes po kayo,
03:39.5
check lagi yung paa.
03:41.5
Oras na iba na yung pakiramdam.
03:43.5
Parang hindi nyo na maramdaman.
03:46.5
Shooting pain sa paa.
03:47.5
Burning, tingling sa feet.
03:49.5
Pati sa kamay sa paa.
03:52.5
Minsan hindi balance.
03:54.5
At meron pa po very important sign.
03:56.5
Hindi ko lang napakita dito eh.
03:59.5
Tingnan nyo yung paa nyo.
04:00.5
Dapat ang kulay ng binti at paa pareho.
04:04.5
Kung brown siya, brown siya.
04:08.5
Pag yung paa nyo,
04:09.5
nagkaroon kayo ng brown stippling.
04:12.5
I think stippling yung word.
04:14.5
Parang may tuldok-tuldok na kulay brown.
04:19.5
Tapos pag matagal na,
04:20.5
dadami na yung brown.
04:21.5
Minsan punong-puno na yung brown.
04:23.5
So nag-iba kulay.
04:24.5
Parang nagbabrown yung paa.
04:28.5
yung iba po dark colored.
04:31.5
Yung iba normal kulay.
04:33.5
Sign na nagbabara yung artery sa paa.
04:37.5
Peripheral artery disease.
04:38.5
PAD ang tawag doon.
04:40.5
So kumbaga sa puno,
04:42.5
nagkukulang ng tubig at nutrisyon.
04:45.5
Kaya namamatay yung sanga.
04:48.5
nagkukulang yung arterial flow.
04:50.5
Naghihikaos yung paa.
04:53.5
Kaya nga nangingitim siya.
04:55.5
Yung artery ang barado doon.
04:57.5
Ito naman, nerve.
04:58.5
Kaya nangingimay.
04:59.5
Pareho nasisira sa diabetes eh.
05:01.5
Nerve tsaka artery.
05:03.5
Isang cause din pala ng nerve damage
05:09.5
nagkakaroon din ng peripheral neuropathy.
05:11.5
Pag nagkakaedad minsan.
05:12.5
Kahit hindi diabetes.
05:14.5
nanlalamig ang paa.
05:18.5
like laging malamig ang kamay at paa,
05:24.5
Pwedeng hypothyroid.
05:26.5
Nilalamig din siya madalas.
05:28.5
O pag iba yung sensation,
05:29.5
tulad na sinabi ko,
05:30.5
pacheck na rin yung blood sugar.
05:33.5
O yung mga may high blood,
05:35.5
may sakit sa puso,
05:37.5
Misa may depresya rin sa artery.
05:39.5
Kaya possible din nanlalamig.
05:41.5
Kaya ipacheck din natin yung mga ibang sakit.
05:44.5
Ito po, delikado.
05:46.5
pag may sugat na,
05:47.5
lalo na sa diabetic na hindi gumagaling.
05:50.5
Kaya pag diabetic,
05:53.5
Tingnan nyo, may sugat ba?
05:55.5
Kasi pag diabetic nga,
05:57.5
matagal maghilom.
06:01.5
ginawa ko lang maliit yung picture
06:03.5
para hindi nakakadiri.
06:05.5
Major warning sign yan,
06:08.5
may sugat yung paa.
06:09.5
Ganito po nangyari,
06:11.5
nabubutas pa minsan yung paa.
06:12.5
At mahirap gamutin yung infection.
06:14.5
Dapat nga dadalin to sa hospital,
06:16.5
intravenous antibiotics.
06:18.5
Kasi pag hindi to naagapan pa,
06:20.5
malaki siya ng palaki.
06:23.5
Kaya pag malala na,
06:24.5
pag kinain na yung buto,
06:26.5
sasabihin ng doktor,
06:27.5
puputulin na yung paa.
06:29.5
below knee amputation.
06:31.5
Kung di mamatay yung tao,
06:35.5
mahina immune system,
06:36.5
hindi makaramdam sa paa,
06:38.5
kailangan makontrol ang blood sugar natin.
06:42.5
Pag laging so high ang blood sugar nyo,
06:46.5
Yan ang complication.
06:49.5
Usually sa paa lang ang nagsusugat,
06:53.5
pag-iingatan, manas.
06:55.5
Maraming causes ng manas,
06:57.5
ito nilalagay ko.
06:58.5
Doon muna tayo sa manas na hindi delikado.
07:01.5
Ang manas na hindi delikado,
07:08.5
may manas sa hapon,
07:11.5
hindi rin maganda yung
07:13.5
venous supply natin,
07:15.5
nagmamanas din sa hapon,
07:17.5
pwede-pwede na rin yun.
07:18.5
Hindi naman delikado.
07:20.5
Gagawin lang natin,
07:21.5
tataas yung paa sa gabi,
07:23.5
yung paa dapat mas mataas kaysa sa puso,
07:25.5
tapos usually mawawala na yung manas,
07:28.5
minamasage lang natin yung paa.
07:30.5
Meron ding manas dahil sa amlodipine,
07:32.5
umiinom ng amlodipine sa high blood,
07:35.5
Babawasan lang ng dose ng doktor nyo.
07:37.5
Yun ang mga manas na hindi delikado.
07:39.5
Pero may manas na delikado
07:46.5
Pag mahina na yung puso,
07:48.5
Nagmamanas na yung paa,
07:49.5
hinihingal na yung pasyente,
07:50.5
hindi na makahiga ng flat heart failure.
07:55.5
Nag-iipon yung tubig,
08:00.5
nasisira yung atay.
08:02.5
Pag nasira yung atay,
08:03.5
bumababa yung protina sa katawan.
08:06.5
Pag kulang sa protina,
08:08.5
So yun ang babantayan.
08:10.5
Kung duda tayo na may ibang,
08:12.5
tingnan nyo rin yung mga ibang signs sa katawan.
08:15.5
merong pagkakataon minsan,
08:17.5
namumuti yung daliri sa paa.
08:20.5
Sabay ito ay paa at kamay.
08:23.5
Imbis na pink or pinkish red,
08:26.5
namumuti tapos nagbublu.
08:30.5
tapos nagre-red agenta.
08:32.5
Tawag po diyan Raynaud's disease,
08:34.5
Raynaud's phenomenon.
08:37.5
nag-iispasam yung mga artery natin
08:41.5
Anong mga sakit ito?
08:43.5
Autoimmune disease.
08:44.5
Yung mga autoimmune disease,
08:49.5
rheumatoid arthritis,
08:51.5
pwede magkaroon ng ganitong Raynaud's phenomenon
08:54.5
yung nagbabago yung kulay.
08:55.5
Sinasabi yan ng pasyente,
08:58.5
kala nila mapuputol na yung kamay nila.
09:00.5
Ginagamot yung autoimmune disease.
09:05.5
Napakita ko na ito sa kamay.
09:08.5
Sinasabi ko sa inyo,
09:09.5
kung may sakit sa puso,
09:10.5
titignan nyo yung daliri.
09:12.5
Pag dinikit natin,
09:13.5
kailangan may butas siya.
09:14.5
Ayan na, may butas.
09:16.5
kumakapal itong balat dito,
09:19.5
pati yung kuko tumataas.
09:21.5
Pag ginanyan mo yan sa kamay mo,
09:23.5
nakadikit na yan.
09:25.5
Ganon din nangyayari sa paa.
09:27.5
Ayan na, kumakapal.
09:28.5
Tito mo yung mga daliri niya sa paa.
09:33.5
Kulang ng oxygen sa katawan.
09:35.5
Bakit nagkukulang ng oxygen?
09:37.5
Ito yung matagalang kulang ang oxygen sa katawan.
09:42.5
Number one cause,
09:44.5
Congenital heart disease.
09:46.5
May butas sa puso.
09:47.5
So, bagsak yung oxygen sa katawan.
09:50.5
Pangalawa, lung disease.
09:51.5
Matagalang sakit sa baga.
09:57.5
Matagal naninigarilyo.
09:59.5
Pwede rin mag-cause ng clubbing.
10:00.5
Basta yung kulang ng oxygen,
10:03.5
ganito nangyayari.
10:04.5
Number nine, ito po.
10:07.5
Nangangamoy yung paa.
10:09.5
Nagbabalat-balat.
10:13.5
Very, very common.
10:16.5
Fungal infection.
10:17.5
Anong cause nito?
10:20.5
Lagi naka-rubber shoes.
10:22.5
O sa mga sundalo na nasa may mga pinupuntahang malalayong lugar.
10:28.5
Hindi sila nakapalit ng shoes.
10:30.5
So, pag laging hindi nagpapalit ng sapatos.
10:36.5
dapat sinasabon maigi at pinapatuyo.
10:40.5
Anti-fungal cream.
10:41.5
Ang gamot dito matagalan.
10:43.5
Minsan hanggang 2 months pa.
10:45.5
Hanggang mawala lahat.
10:46.5
Yung iba, binababad sa suka at tubig.
10:51.5
Pero pwede rin yung anti-fungal cream.
10:53.5
At yan, nagsusuga to.
10:54.5
Other possibilities.
10:55.5
Pwedeng contact dermatitis.
10:58.5
May na-infection.
11:01.5
So, yung mga may alip po nga.
11:04.5
Anti-fungal cream.
11:05.5
At huwag na muna magsasapatos.
11:07.5
Ano na lang kayo.
11:08.5
Sandals na lang muna.
11:09.5
Nang mga dalawang linggo o isang buwan.
11:11.5
At dapat laging tuyo ang sapato.
11:15.5
Ito po, delikado.
11:17.5
Tingnan nyo itong kulay.
11:18.5
Hindi po maganda ito.
11:21.5
Pag nakakita kayo ng ganito.
11:23.5
Sa ilalim ng kuko.
11:24.5
Minsan nagtatago dyan.
11:25.5
Or any part of the body.
11:30.5
Aggressive skin cancer.
11:34.5
Mabilis kumalat siya.
11:35.5
Isa ito sa pinaka-aggressive na skin cancer.
11:39.5
Laging check katawan.
11:41.5
11. Yellow toenails.
11:43.5
Misan fungal infection din ito.
11:46.5
Fungal infection.
11:48.5
Meron din may psoriasis.
11:50.5
Meron din sa rheumatoid arthritis.
11:54.5
Fungal infection.
11:55.5
Matagalan din yung gamot dito.
11:57.5
O baka na trauma.
11:59.5
Pag isang daliri lang na trauma.
12:01.5
Namatay yung kuko.
12:02.5
Gagaling pa ba yung namatay na kuko?
12:05.5
Sabi ng mga derma.
12:06.5
Misan di na gumagaling.
12:12.5
Misan itong daliri.
12:14.5
Hinlalaking nakataas.
12:17.5
Parang laging nakababa.
12:21.5
Baka nung bata tayo.
12:23.5
Sobra sikip yung sapatos.
12:24.5
Kaya yung mga bata.
12:27.5
Huwag sobrang sikip.
12:28.5
Hindi maganda sobrang sikip.
12:30.5
Pwede rin may diabetes.
12:31.5
Nasisira yung nerves.
12:32.5
Meron mga alcoholic.
12:34.5
Mga nerve problem.
12:35.5
Nagiging ganyan din yung paa.
12:38.5
Ang gamotan dito.
12:41.5
May special shoes.
12:44.5
May inooperahan pa.
12:48.5
Sa mga nagpe-pedicure.
12:52.5
Sa mga followers natin.
12:53.5
Pag maggugupit kayo ng kuko sa paa.
13:04.5
Huwag nyong ita-triangle yung kuko.
13:09.5
Huwag nyo gupitin yung side.
13:11.5
Ang mangyayari kasi po.
13:12.5
Pag ginupit nyo itong side.
13:13.5
Ginawa mong triangle.
13:15.5
Ang tubo ng kuko.
13:18.5
Diretso ang tubo niya.
13:20.5
So pag dumiretso siyang ganyan.
13:23.5
Tapos ginawa mo ng triangle.
13:25.5
Eh yung balat papasok na sa loob.
13:29.5
Ang papasok sa laman.
13:32.5
At susugatin niya yung balat.
13:35.5
Paulit-ulit susugatin niya.
13:37.5
Paano nga ginawa mong triangle?
13:39.5
Dapat nga, tuloy-tuloy lang yung kuko dito sa side.
13:42.5
Kaya may ingrown toenail ka.
13:44.6
Mag-i-infect yan.
13:45.9
Nalagyan ng betadine.
13:47.1
Minsan, ang surgeon tinatanggal pa yung buong kuko.
13:51.7
So, dapat diretsyo lang at mahaba-haba ang kuko.
13:55.3
Huwag masyado maiksi.
13:56.9
Yan ang payo sa mga nape-pedicure, na ma-manicure.
14:01.4
Baka mag-infect yan, delikado din.
14:03.1
Merong mga pitting of the nails.
14:05.3
Minsan sa psoriasis to.
14:07.6
Minsan sa kamay din yan.
14:09.0
Meron din yung mga vitamin deficiency.
14:12.9
At mga ibang sakit.
14:15.4
Hindi naman ito delikado.
14:18.0
Ito. Maraming may ganitong bunyon.
14:23.0
Sobra sikip yung sapatos.
14:25.2
Mahirapan silang maglakit.
14:26.6
Poorly fitting shoes.
14:29.4
Meron pang podiatrist.
14:31.1
Minsan, surgery pa.
14:33.7
Nakapatong na yung daliri.
14:41.3
Ayaw natin may varicose veins.
14:43.3
Okay lang may spider veins.
14:44.8
Pero yung malalaking varicose veins,
14:48.5
Hindi lang nagmamanas.
14:50.3
Ang kinakatakot natin sa varicose veins,
14:52.3
ganito dapat yung ugat sa pa.
14:54.2
ang akin nagkaka-varicose,
14:59.8
Long period sitting, standing,
15:06.9
baka sumobra manas,
15:08.4
at pumutok yung mga varicose veins.
15:10.9
Ang treatment is compression stockings.
15:12.9
Lagi ako naka compression stockings.
15:14.9
Ngayon, nakasuot ako.
15:15.9
Compression stockings.
15:16.9
Tapos, kung malala na talaga,
15:23.4
Kaya lang, kahit tanggalin mo,
15:26.4
So, kailangan dito,
15:29.4
Diet, high fiber diet.
15:31.4
Huwag masyado iiri.
15:33.4
Tapos, regular exercise.
15:35.4
Papalakasin natin yung muscle natin.
15:37.4
Kailangan malaki ang binti nyo.
15:40.3
Kasi kung malaki ang binti nyo sa muscle,
15:42.3
mas naiipit nyo yung varicose veins.
15:44.3
So, yun lang talaga.
15:46.3
Palakihin yung muscle, tuloy-tuloy yung exercise
15:48.3
para tumuli yung circulation
15:50.3
at hindi magbara yung dugo
15:54.3
Pag nagbara ang dugo sa varicose vein,
15:56.3
yun po ay nakamamatay.
16:00.3
deep venous thrombosis. Nakakatakot po yun.
16:02.3
Deep venous thrombosis,
16:04.3
deep vein, yung vein sa loob, malaki yun.
16:06.3
Thrombosis, nagbara yung vein sa loob, malaki yun.
16:08.3
Nagbuo ang dugo. Bakit nagbubuo ang dugo?
16:10.3
Siguro, malaki yung varicose.
16:12.3
Hindi nagagalaw yung paa.
16:14.3
Hindi nag-exercise. Lagi lang nang opo.
16:16.3
Buong araw, nasa office,
16:18.3
baka magbuo o nasa airplane.
16:20.3
Di ba? Hindi ka makagalaw sa airplane.
16:22.3
Kasi airplane, dapat tatayo-tayo po kayo.
16:26.3
Magtayo-tayo kayo.
16:28.3
Sipa-sipa ng paa.
16:30.3
Kasi pag nagbuo ang dugo sa loob
16:32.3
ng vein, madi-dislodge yan.
16:36.3
Lilipat yan. Akit yan dito.
16:38.3
Inferior vena cava.
16:40.3
Akit yan. Magbabara sa lungs.
16:42.3
Pagbara niya sa isang
16:44.3
wedge sa lungs, magwe-wedge yan
16:46.3
sa lungs. Patay yung
16:48.3
pizza-size sa lungs.
16:50.3
Pag namatay yung lungs, hindi ka
16:52.3
makakahinga. Mahihirapan
16:54.3
yung puso mag-pump. May namamatay.
16:56.3
Delikado po. Deep venous trouble.
16:58.3
Kaya galaw-galaw. Galaw-galaw
17:00.3
para hindi pumanaw. Yan lang
17:02.3
talaga. Kahit masakit,
17:04.3
tiis tayo sa arthritis.
17:06.3
Kasi pag hindi mo ginalaw yan,
17:10.3
Tapos meron pa tayong mga tips
17:12.3
sa varicose at sa manas. Pag
17:14.3
nakahigangan, nakataas. Kung nakataas yung
17:16.3
paa, kahit 30 minutes.
17:18.3
Isa pang tip sa varicose veins,
17:20.3
gusto niya malamig.
17:22.3
Kung malamig na tubig, gusto mo
17:24.3
lagi naka-aircon, nandoon ka sa
17:28.3
Amerika, sa Canada, yun ang
17:30.3
magagandang lugar. Kasi pag malamig,
17:34.3
meron kasing mga muscle
17:36.3
sa tabi ng varicose veins.
17:38.3
Mas maliit ang varicose veins
17:40.3
kung malamig. Pero pag nag-exercise
17:42.3
ka sa init, mamamaga
17:44.3
yan. Lalong lalaki.
17:46.3
Ingat po tayo. Sana po nakatulong
17:48.3
itong tips natin.
17:50.3
Check natin lagi ang paa natin
17:52.3
para makita ng maaga kung may
17:54.3
sakit o wala. At kung may makitang sakit,
17:56.3
check po tayo sa ating doktor. God bless po.
