Gamot sa Kolesterol, Hindi Dapat Agad Inumin. - Tips By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:42.1
tsaka tayo iinom ng gamot sa kolesterol.
00:45.3
Kasi nga, yung pag-inom ng gamot sa kolesterol, pang matagalan.
00:49.3
Hindi naman pwede isang buwan ka lang iinom.
00:52.3
Usually, 2 years, 3 years, 5 years pa ganun katagal.
00:57.1
Ano muna yung level ng kolesterol?
01:01.1
Gagawin nating shortcut.
01:03.1
Ito yung total kolesterol, makikita natin yan.
01:07.1
Pag less than 200, normal po yan.
01:11.1
200 mg per DL, normal.
01:15.1
Pag 200 to 239, borderline high.
01:20.1
Dito nagkaka-issue.
01:22.1
Yung mga iba kasi, nakikita ko, pag ang kolesterol nila, 210 pa lang.
01:27.1
Let's say 210, babae, edad 40 years old.
01:31.1
Usually, hindi ko bibigyan ng gamot sa kolesterol yan.
01:34.1
210 lang, konti lang yun.
01:37.1
Makukuha pa ng Jetta yan.
01:39.1
Ako nga, kahit 230, hindi ko pa rin bibigyan.
01:42.1
Ang maganda, pag lumampas na ng 240,
01:45.1
o dalawang beses nakunan-lampas ng 240,
01:51.1
May trial ng mga 2 months or 8 weeks ng mga Jetta diet,
01:58.1
Pag hindi pa rin bungaba, tsaka lang tayo iinom ng gamot.
02:01.1
Kasi nga yung gamot, may pro, may con din.
02:05.1
Yan ang total cholesterol na number.
02:08.1
Sine-check din natin yung bad cholesterol, itong LDL.
02:12.1
Ang kodigo nga natin, lechon de leche, LDL, bad cholesterol.
02:16.1
Yung iba, pag umabot ng 130, sa iba mataas na.
02:22.1
Pero sa akin, 130, 131.
02:26.1
Pwede pa yan, borderline high.
02:29.1
Depende nga sa pasyente.
02:31.1
Kung bata naman, healthy naman, wala pa namang heart attack,
02:36.1
wala pa naman malaking barado sa mga ugat.
02:40.1
Kahit ganyang kataas, usually hindi natin binibigyan ng gamot.
02:44.1
Meron mo ng 8-week trial period kasi matagalan yung inom ng gamot.
02:51.1
Pero siyempre, ang final say, ang disclaimer natin,
02:54.1
depende pa rin sa doktor ninyo.
02:56.1
Pag sinabi ng doktor nyo, inom na agad, eh kailangan nyo po sundin.
03:00.1
Yung sa akin ay payo lang.
03:02.1
So ito yung cholesterol. Ito yung normal cholesterol level.
03:06.1
Usually ganito eh.
03:08.1
Ito bata pa, ito tumatanda na.
03:10.1
Ito barado na yung ugat.
03:12.1
Ito nag-uumpisa na magbara.
03:15.1
So pag tumataas, nandito pa lang, pwede natin subukan ng diet.
03:20.1
Maraming komplikasyon ang high cholesterol.
03:23.1
Parang senyales na rin, pero ito, komplikasyon na ito eh.
03:28.1
Pag hinayaan mo mataas ang cholesterol, pwede ka umabot sa high blood
03:33.1
kasi sisikip yung daanan sa ugat.
03:35.1
Pag na high blood, pwede ka na ma-stroke, ma-heart attack,
03:39.1
magkaka-diabetes, higher risk din.
03:42.1
At nagbabara yung mga ugat sa kamay, sa paa.
03:45.1
Pag mataas ang cholesterol.
03:48.1
Ito yung binibigay ng gamot.
03:51.1
Dati, mahal itong mga statins.
03:54.1
Dati, nung umpisa ako nag-aaral ng medicine,
03:57.1
yung mga atorvastatin, simvastatin, parang 25 pesos, 30 pesos yan dati.
04:03.1
Ngayon, maganda may generic na.
04:06.1
So sa generic, parang mura na lang.
04:08.1
Ayaw mo kung magkano ba daw, Lisa? 5 pesos? 10 pesos?
04:11.1
Mga ganun na lang kababa.
04:13.1
So hindi na ganun ka problema yung presyo.
04:16.1
Okay lang sa akin yung mga generic.
04:18.1
Kung simvastatin, atorvastatin.
04:21.1
May benefit pa siya? May benefit siya.
04:24.1
Papakita ko sa inyo pros and cons nung gamot naman.
04:27.1
Kung ito yung barado ng ugat, kita niyo yan.
04:29.1
Yang dilaw ang taba. May konting bara.
04:32.1
Pag uminom siya ng ilang taon, usually ilang years,
04:36.1
o taon nang binibilang, nawawala yung bara.
04:39.1
Nagpa-flat konti.
04:41.1
So maganda dapat yan.
04:43.1
Yung iba ginagawa, kakain ng lechon, tapos ihinom ng gamot sa gabi.
04:48.1
Actually, hindi naman effective yung ganun lang.
04:50.1
Kasi nga, pang matagalan to eh.
04:53.1
Matagalang pagkain ng matataba, stress, pati sigarilyo nakakabara din.
04:59.1
Bago lang magbabara.
05:01.1
Ang statin ba pwede inumin? Ano pros and cons?
05:05.1
Siyempre, ganito.
05:08.1
Pag heart attack na, may diabetes na, mataas talaga kolesterol, parang walang choice.
05:15.1
Iinom ka na. Nagbara na eh.
05:18.1
Na heart attack na siya, barado na eh.
05:20.1
Pero kung batang babae, mga 30s pa lang,
05:24.1
wala pa naman nararamdaman, mataas lang,
05:27.1
titimbangin natin yung pro and con.
05:30.1
Meron din kasi konting side effect ito
05:33.1
sa siguro mga 2%, 3% ng tao.
05:36.1
Hindi naman marami, pero 2 to 3%,
05:39.1
pwede tumaas yung liver enzymes.
05:42.1
May ilang tao, tumataas yung liver enzymes.
05:46.1
2 to 3% lang, lalo na kung mataas ang dosis.
05:50.1
Meron din tumataas yung blood sugar.
05:53.1
Pero konti lang. 2 to 3%, maliit lang naman.
05:57.1
Hindi rin pwede ibigay sa lahat ng tao kasi nga may 2 to 3% na possible magkaroon ng side effect.
06:06.1
Tinitimbang natin.
06:08.1
Lalo na yung mga babaeng wala pang menopause.
06:11.1
Kasi pag hindi pa menopause ang babae, meron pa silang estrogen.
06:16.1
Ang estrogen nakaka-protect sa puso.
06:18.1
Hindi mo pa talaga kailangan ng statin.
06:21.1
Kung babae ka, wala namang heart attack, kahit sabihin mo 239 pa ang kolesterol mo, pwede pa.
06:29.1
Pero ito si Doc Lisa, pinapainom ko na yan ng atorvastatin.
06:33.1
Paano? Yung kolesterol niya, namanan niya 290.
06:37.1
Siya 290. Sobra taas sa kanya.
06:40.1
Kailangan niya ng atorvastatin, mga 10 mg.
06:43.1
Pero mga 3 times a week lang bigay ko sa kanya.
06:46.1
3 times, 4 times a week.
06:48.1
Para bumaba lang bandarito konti.
06:51.1
Ito lang yung nahabol, mga 239.
06:53.1
Kasi yung 290 masyado rin mataas.
06:56.1
Pero pag dito palang numero niyo, 200-239,
06:59.1
pwede pa natin makuha yan sa diet.
07:05.1
Pati triglyceride, halos pareho din naman ang gamutan sa triglyceride.
07:10.1
Taba din siya ito.
07:12.1
Pag 150, 199, lampas 200.
07:16.1
Ang gamutan basically sa triglyceride, diet and exercise.
07:21.1
Exercise, nakakababa nito.
07:23.1
Mas nag-exercise, mas bababa yung triglyceride.
07:27.1
At yung mga taong, ito pa isang clue.
07:30.1
Yung mga taong mataas ang triglyceride, usually higher risk sila for diabetes.
07:37.1
Higher risk for diabetes.
07:39.1
Yan ang mga inaaral namin bilang cardiologist.
07:44.1
Ito po, mukhang napatunayan na talaga ito.
07:47.1
Senyales ng mataas ang cholesterol, pinakita ko sa inyo yung komplikasyon.
07:51.1
Yung mga heart attack, ganyan.
07:53.1
Usually, late signs na yun.
07:55.1
Early signs, pwedeng wala ka pa nararamdaman.
07:59.1
Pwedeng wala nakikita.
08:01.1
Pwedeng blood test lang mataas.
08:03.1
Blood test lang mataas.
08:05.1
Pero yung iba, kung talagang mataas na yung cholesterol niya, hindi siya nagpapa-blood test,
08:10.1
pwede lumabas sa mata.
08:14.1
May taong ganyan.
08:17.1
High cholesterol yan.
08:18.1
Taba, lumalabas na sa balat.
08:22.1
Yung iba, sa mata mismo.
08:25.1
Itong kulay puti.
08:30.1
Lalo na kung wala ka pang 60 years old.
08:32.1
Hindi ka pa senior, pero yung puti mo nakabilog na, pwedeng high cholesterol.
08:40.1
Eye signs of high cholesterol.
08:42.1
Yung iba, nagbabara yung ugat.
08:43.1
Nagbabara yung ugat sa mata.
08:46.1
Yan o. Xanthelasma.
08:48.1
Yan ang kita sa mga mukha.
08:51.1
Minsan, itong xanthomatosis, sa katawan meron din.
08:58.1
Kita niyo, may yelo, may taba.
09:01.1
Sa dami na kinakain ng taba, naglalabasan na yung taba.
09:05.1
So hindi lang fatty liver yan.
09:08.1
Hindi lang puso nababalot na taba.
09:10.1
Naglalabasan na yung taba sa balat.
09:12.1
Papano ba tumataas ang cholesterol natin sa pagkain?
09:18.1
Siyempre, puro karne.
09:20.1
Gatas kasi healthy, pero high fat din siya.
09:24.1
High fat din yan.
09:26.1
Ito mga nakakataas ng cholesterol.
09:30.1
Sabi ko sa inyo, 8 weeks or 2 months diet tayo.
09:35.1
Yung mga biskwit.
09:45.1
Yung mga pastries.
09:48.1
Tapos dapat ipasuriin natin muna na tama yung blood test.
09:51.1
Usually inuulit yung blood test.
09:53.1
Tapos may 10 hours fasting yun.
09:56.1
At least buong gabi.
09:57.1
Hindi ka muna kakain.
09:59.1
So ito muna ang pagkain ng tama.
10:03.1
Malaking bagay din.
10:05.1
Tapos yung mga high fiber foods.
10:10.1
Heart healthy diet.
10:18.1
Bawal legal sigarilyo.
10:20.1
Ito yung mga nakakataas.
10:22.1
Lahat ng paborito nyo.
10:25.1
Lahat ng fast food.
10:26.1
Kaya paminsan-minsan.
10:30.1
Siyempre oily pa rin eh.
10:36.1
Pwede yung egg white.
10:37.1
Egg yolk naman pwede.
10:38.1
Siguro mga 3 times in a week.
10:39.1
Pero kung sobrang taas, nakakataas din yan.
10:42.1
Yung mga high fiber ang nakakababa.
10:52.1
Lahat ng gulay nakakababa.
10:55.1
Pinakamaganda oatmeal.
10:57.1
1 cup of oatmeal a day.
10:59.1
Bababa kolesterol nyo 10%.
11:04.1
Proven pampababa.
11:05.1
Lahat ng gulay na madadahon.
11:12.1
Sa mga taba ng baboy.
11:16.1
Huwag lang masyadong prito.
11:20.1
Mani na walang asin.
11:27.1
Huwag lang masyadong matatamis.
11:29.1
Like yung mangga.
11:31.1
Misa nakakataba din.
11:41.1
Subukan yung natural na paraan.
11:43.1
Yung iba, umiinom ng fish oil supplement.
11:46.1
May tulong konti.
11:48.1
Actually, may ilang pag-aaral.
11:50.1
Nakakabawas ng mga 10%
11:52.1
ang fish oil supplement sa
11:56.1
galing kasi sa isda eh.
11:58.1
Sa triglyceride and cholesterol.
12:00.1
Two months trial muna tayo.
12:04.1
Pag nakuha ng two months trial,
12:06.1
tapos bumaba na yung numero nyo,
12:11.1
Tuloy-tuloy nyo na lang.
12:12.1
Lalo na yung pampapayat.
12:14.1
Kasi nakuha nyo ng natural na paraan.
12:16.1
Pero pag hindi nakuha,
12:18.1
iinom tayo ng gamot.
12:19.1
At medyo pang matagalan yun.
12:21.1
Usually, at least one year,
12:24.1
Yung iba nga, up to five years.
12:26.1
Babantayan pa yung atay nyo.
12:28.1
Pero pag nireseta ng doktor,
12:31.1
kung maraming masasarap na pagkain,
12:33.1
hindi talaga maiiwasan.
12:35.1
So, yung tinuro ko po sa inyo,
12:37.1
shortcut na paraan.
12:42.1
shortcut na paraan.
12:43.1
Pero kami mga cardiologist,
12:45.1
marami pang mga malalalim na inaaral.
12:47.1
Meron pa kaming moderatist,
12:51.1
ilang chance mga heart attack in ten years.
12:54.1
Ayan, ang mataas ba?
12:55.1
Paano yung numero?
12:56.1
Marami pang mga style.
12:58.1
Pero para sa atin,
13:00.1
complicated pa ito.
13:02.1
tatama na rin yun.
13:04.1
wala pang komplikasyon.
13:07.1
Basta may heart attack and stroke,
13:10.1
may na-maintain na sa statin.
13:11.1
No choice na tayo.
13:13.1
Pero kung wala pa naman,
13:16.1
makukuha pa dito sa mga natural remedies natin.
