01:21.4
Of course, yung House ang namumuno po ngayon sa Ferdinand Martin Romualde as a speaker ng pinsang buo ng Pangulo.
01:27.6
Binubusisi po yung prangkisa ng SMNI.
01:30.0
Yung operations nila.
01:31.7
And of course, merong fear, or sabi ng iba, baka likelihood, na suspindihin ang operasyon.
01:37.0
Actually, meron na nga pong House Resolution urging the National Telecommunications Commission to suspend the franchise of SMNI
01:44.1
dahil nagpapakalat daw ng mga quote-unquote fake news at matindi po yung red-baiting na ginagawa nila.
01:51.8
Actually, totoo po, no?
01:53.7
Nung sinusubaybayin ko po yung mga developments recently, pati mga congressmen,
01:58.8
na re-red-bait eh.
02:01.5
Ang latest na sinabi ni Lorraine Bado eh, infiltrated eh.
02:06.5
I am joining ka, Eric, in a hunger strike to protest yesterday's travesty
02:11.0
that was a direct offshoot of the infiltration of the CPP-NPA-NDF inside Congress
02:17.3
and to also hold those in power accountable to the Filipino people.
02:22.4
Pag hindi pabor sa interest mo, NPA na lahat, ganun ba yun?
02:28.8
Nawawala ang logic natin ngayon, ha?
02:30.5
Yan ang hahanapin natin.
02:33.0
So, ang kasalukuyan pong sitwasyon ngayon,
02:34.9
cited for contempt yung dalawang host ng SMNI, si Lorraine Bado,
02:39.6
at si, sino ba ito?
02:41.6
Yung dating NPA daw, ang pangalan niya si Eric Celiz.
02:46.2
And ngayon, they're trying to,
02:50.4
to present the issue as a press freedom issue.
02:54.6
So, naimbita po tayo ng dalawang veteranong periodista,
02:58.8
mahayag, mga journalist,
03:00.2
para tulungan po tayong lahat to make sense of what's happening, no?
03:03.5
Bago ko po sila ipakilala, I'd like to invite you also, no?
03:06.5
Meron po kami bagong video dito sa anong channel,
03:08.9
part po ng ating Alam na Dis series, diba?
03:11.5
Ito pong series na ito, nagpapaliwanag ng iba't-ibang mahalagang issue
03:15.3
na nakaugnay po dito sa journalism.
03:18.6
At ang latest episode po natin, available ngayon sa channel,
03:22.0
paano ba talaga nagiging journalist ang isang tao?
03:24.2
Ano ba yung mga skills?
03:25.7
Ano ba yung mindset na kailangan?
03:27.2
Ano ba yung training na kailangan?
03:29.4
Pwede bang pag pinabili ka na lang ng suka, pagbalik mo, journalist ka na?
03:33.1
Diba? Parang ginagawa yung ibang mga vlogger.
03:34.9
So, I invite you to watch that.
03:36.7
Pero in the meantime, I'd like to welcome to our program.
03:40.2
Teka lang, ilalagay natin ang ating title.
03:45.8
Hindi ko mahanap. Okay.
03:47.5
I'd like to welcome to our program ngayong gabi, two veteran journalists, no?
03:50.8
First, si Mr. Felipe Salbosa.
03:53.4
Siya po ang head ng USD Journalism Program.
03:57.3
At siya po ang editor-in-chief ng isa po sa mga pinaka-credible na fact-checking news organizations in the Philippines.
04:05.0
Ito po yung Press One, PH.
04:08.1
Magandang gabi sa iyo, Ipe.
04:09.5
And thank you for joining us dito sa Facts First.
04:13.9
Magandang gabi, Christian, at saka sa lahat ng mga nanonood dito sa Facts First with Christian.
04:23.7
Masyado pang formal si Ipe, pero mamaya, ano na yan.
04:27.2
Lalabas na ang kanyang kulay.
04:30.3
Pangalawa, I'd like to welcome to our program again.
04:33.1
Guest po natin siya last week.
04:35.0
Ngayon, ganda-ganda rin discussion namin tungkol dito sa SMNI.
04:38.3
Eh, mukhang nabitin siya.
04:41.4
I'd like to welcome again to our program, veteran journalist, si Mr. Vigel Santos, veteran journalist, editor,
04:47.4
at trustee po ng Center for Media Freedom and Responsibility.
04:51.4
Magandang gabi po, Sir Vigel, and thank you for joining us.
04:53.8
Magandang gabi, yes. Salamat.
04:56.3
Pasensya na po kayo.
04:57.1
Dahil mahaba yung pagkakalatag ko ng issue, no?
04:59.2
Kasi baka hindi malinaw sa iba, no?
05:00.7
Ito yung unang tanong natin.
05:02.9
Tama ba tingnan itong nangyayari sa SMNI as a press freedom issue?
05:10.2
Alam mo, ano yan, kung paano mo gustong tingnan, pwede mong tingnan.
05:14.6
Ganun lang naman yan, eh.
05:16.6
Eh, nung pag-aya mong press freedom, di mo titingnan as press freedom issue.
05:20.9
Pag gusto press freedom, pwede mong tingnan.
05:23.8
Ngayon, yung SMNI, eh, medyo madali.
05:27.1
Eh, siguro para sa akin.
05:29.1
Sir, tepoy tanong.
05:31.2
Lalabas muna ako sa frame, ha?
05:32.4
Kayo muna na ipin mag-usap, ha?
05:33.7
Pero nandito lang ako.
05:34.8
Alam niyo kung bakit.
05:39.3
Alam mo, ipin, tingin ko dyan, eh.
05:42.2
Yung SMNI, madaling i-classify kung ano yan, eh.
05:48.9
Yan, eh, ginagamit propaganda yan, eh.
05:53.8
Kasi yung mga news media practitioners,
05:57.1
mga organizations,
05:58.4
hindi ka naman bigla nalang naging mamamahayag, eh.
06:02.8
Dapat may track record ka, eh.
06:05.1
At saka dumaan ka sa mga tests,
06:08.6
mga pagsusuri, ba,
06:10.6
bago ka maging isang mamamahayag.
06:14.5
Eh, yan ang wala, eh.
06:15.4
Tingnan mo lang ako, eh.
06:16.4
Napapanood ko rin pa minsan-minsan.
06:18.6
Hindi dahil sa gusto kong panuorin,
06:20.7
pero ang tingin ko, dapat kong panuorin
06:22.6
para maalahan ko lang kung ano nangyayari dyan, eh.
06:25.6
Eh, yan ay one-sided talaga.
06:27.1
panahon ni Duterte, kaya Duterte lang yan eh.
06:39.6
ang naalala ko bigla yung dati
06:43.1
nang naging hyper-partisan
06:45.1
din noong panahon ni President Estrada
06:53.2
ngayon, Net-25 is
06:55.0
trying to build itself up
06:59.3
with the complete of
07:09.6
yung SMN, I obviously
07:26.6
a long and credible track record.
07:33.2
Like you say, of course,
07:35.1
ang model natin dito, ABS-CBN,
07:38.3
built its credibility
07:41.2
over the US, the Lopez
07:42.9
group, I mean the media
07:44.8
empire of the Lopez group began with
07:48.7
broadsheet Manila Chronicle
07:50.8
were able to put up a
07:52.8
radio network, TV network,
07:54.8
and that is why ganoon na lang ang
07:56.6
reputation ng ABS-CBN ngayon.
07:58.8
Yung SMN, I should probably realize that
08:02.8
we cannot just have a reputation like ABS-CBN's
08:07.7
Alam mo, ang test ni Pe, ano eh,
08:10.7
sa akin, ang test, yung
08:12.7
paggang isang media organization,
08:14.7
binibigyan ka ng oportunidad
08:18.2
Ang sa akin, ganoon eh,
08:20.2
na pwede akong limitang
08:22.2
sa SMN taluhin sila. Sabihin ko
08:24.2
kung anong diferensya nila at sagutin nila.
08:26.1
Yan ba ganoon? Kamungkari
08:28.1
sa Net 25 nung araw,
08:30.1
hindi mo nakikita yun.
08:32.1
Hindi ka nakakakita ng
08:34.1
serious challenge
08:40.1
o sa statue nila mismo.
08:42.1
Walang ganoon. Talagang sige lang sila
08:44.1
ng sige kung anong gusto nila
08:48.1
pagkakaiba niyan sa ibang lugar, may ganyan din eh.
08:50.1
Sa ibang lugar. Sa Amerika,
08:52.1
meron din eh. Pero pagkakaiba sa Amerika,
08:56.2
yung mga kanu eh.
08:58.2
Yung nilalagay nila doon sa mga partisan
09:00.2
ng mga media organizations,
09:02.2
talagang dating mamamaya.
09:04.2
Yung mga truck driver,
09:06.2
bari kita. Itong sa SMNI,
09:12.2
meron lang ang effort to try
09:18.2
mag-guest sila ng
09:26.2
kumaga. Pero kahit na meron ganun,
09:28.2
lumalabas pa rin yung biases
09:30.2
nila. Hindi mo maikakaila.
09:32.2
Iisipin mo yung pa si
09:34.2
SMNI na hindi ka papayagan, eh
09:36.2
lalong litaw na litaw yun.
09:38.2
Kaya nagalit yung Kongreso.
09:40.2
Pero ako naman, yung
09:44.2
nagalit sila dahil kinamaan yung
09:46.2
Maldes. Of course.
09:50.2
masyadong sold doon sa
09:56.2
ay interes ng taong bayan.
09:58.2
Mukhang kaya nila ini-embrace
10:00.2
nila yung SMNI dahil nakanti
10:02.2
yung speaker of the house.
10:04.2
Hindi dahil gusto nilang
10:06.2
i-insure ang integridad
10:08.2
ng mga media organization sa bansa.
10:10.2
Pero meron silang
10:14.2
meron silang provision,
10:24.2
Kapag ikaw masyoso ka,
10:28.2
malabanan mo, pwede ka nilang
10:32.2
imbistigahan at gawan
10:34.2
at bigyan ng sanksyon.
10:36.2
Meron silang gano'n.
10:38.2
Ang problema lang doon,
10:40.2
iyon siguro pwede lang sabihin
10:44.2
gano'n. Pero mahirap yan
10:46.2
kasi tinanggalan nila,
10:48.2
hindi nila dininay nila
10:54.2
ABS-CBN. Wala silang makita.
10:58.2
pagkakaiba doon. Ito may
11:00.2
makikita ka kahit paano.
11:02.2
ABS-CBN wala talaga.
11:06.2
Ang hirap lang ngayon,
11:08.2
pagka pinanigan mo ABS-CBN,
11:12.2
kumpanya ni Romualde siya, yan ang problema.
11:14.2
Nagkaroon ngayon ng
11:18.2
hindi gano'n ng ABS-CBN.
11:20.2
If only ABS-CBN had not
11:24.2
a corporate relationship,
11:26.2
corporate ito ha,
11:30.2
a media organization
11:32.2
that is known to be
11:38.2
speaker himself as a patron.
11:44.2
ipi, merong parallel yan
11:46.2
sa recent history.
11:48.2
Kasi yung tatay ni Romualde
11:50.2
patroon din yan ng mga
11:54.2
araw. Pero hindi mo makikita yung
11:58.2
So yun ang problema nila.
12:04.2
yung 630, yung 630
12:08.2
Na naging business partnership
12:12.2
the owners of ABS-CBN
12:14.2
and the Romualde's family.
12:20.2
Mahirap, anong mahirap?
12:26.2
na walang dumis ang kamay mo.
12:28.2
Tama yung point mo,
12:30.2
sir, na nung ano,
12:34.2
franchise healing sa ABS-CBN,
12:36.2
wala talagang issue. I mean, even the
12:44.2
as regards taxation,
12:46.2
or yung corporate entities
12:48.2
ng ABS-CBN. Sa SMNI,
12:54.2
a lot of issues regarding
12:58.2
Actually, ang issue ko
13:06.2
the savaging na ginawa
13:14.2
pa rin yung ABS-CBN. Actually,
13:16.2
nag-issue ko doon.
13:18.2
Itong si Nabado, hindi.
13:20.2
Iniimbestigahan, matapang pa eh.
13:22.2
Akala nila parang si Duterte
13:26.2
puder. Parang gano'n. Kaya siguro
13:28.2
nag-alit yung Kongreso.
13:32.2
yung contempt dahil
13:36.2
Iyon ang lumalabas na
13:38.2
rason eh. Kasi yung contempt,
13:42.2
ano ba ang magiging rason?
13:48.2
Sinalbahe nila, sinabi sa kanila eh
13:54.2
At hindi lang iyon.
13:56.2
Sinabi na yung kanilang
14:02.2
pulahan. Di ba yan ang
14:06.2
Iyon ang binalabas
14:10.2
Actually, I'd like to think that
14:14.2
I think it sticks.
14:18.2
Sir, nakabalik na po ako.
14:20.2
Pero para ma-ease in naman ako.
14:22.2
Ipe, baka pwede ikaw muna magtanong.
14:32.2
yung mga host ng SMNI,
14:34.2
obviously, walang appreciation
14:38.2
function or role ng sa
14:42.2
Hindi pala pwedeng
14:46.2
miyembro ang Kongreso na
14:48.2
mayroong ibang ideolohiya.
14:50.2
Kailangan pare-pareho tayong
14:54.2
right-wing people.
14:58.2
ang malakas na kaso
15:04.2
in the court of public opinion in any case,
15:08.2
yung mga taong iyon,
15:12.2
nagahanap ng proteksyon
15:16.2
democratic law and justice.
15:20.2
Nagahanap ng proteksyon.
15:22.2
Pero nung panahon nila,
15:24.2
nung sila ang naganti,
15:26.2
eh inabuusin nila,
15:28.2
ginamit nila ang lahat ng
15:30.2
kapakanan na yan, ano,
15:32.2
ng standards na yan,
15:38.2
sa akin ang reputasyon.
15:40.2
Hindi lang reputasyon eh.
15:42.2
Pagkabuhay ng mga tao,
15:44.2
ang liwanag nun eh.
15:46.2
Hanggang ngayon, actually, ginagawa nila eh.
15:48.2
Yung nga eh, tama ba yan?
15:50.2
Bigla silang tatakbo dito sa proteksyon ng batas?
15:52.2
Ginagamit tayong SOTO law
15:54.2
whenever convenient.
15:56.2
Pero nung sila yung
15:58.2
tumutugis, for instance,
16:02.2
wala silang pakialam sa SOTO law na yan eh,
16:04.2
tsaka sa bill of rights na yan eh.
16:08.2
That is why muna yung si Harry Roque ang naghihingi ng tulong
16:10.2
sa ibang mga bigla entities
16:12.2
ay parang walang narinig.
16:16.2
Eh si Harry Roque nga sabi,
16:18.2
periodista rin daw siya eh.
16:20.2
Di ba? Isipin mo yun?
16:22.2
Nakakasama daw tayo eh.
16:26.2
Hindi tayo na-inform.
16:30.2
sa summit nila na dilawan at
16:32.2
partisan, ngayon hindi meron tulong.
16:36.2
Tingin ko merong punto dun eh.
16:38.2
Tingin ko merong punto dun eh.
16:40.2
Pero dito, dito kay Lorraine
16:42.2
Badoy, tsaka tong si
16:44.2
Celis, alam ba ang tamang description sa
16:46.2
kanila? Kaya sa balita, ang
16:48.2
description sa kanila, SMNI host,
16:50.2
na tingin ko accurate naman.
16:52.2
Pero can they lay claim na what they
16:54.2
do, tama ba yun? Can they lay claim
16:56.2
that what they do is journalism?
17:00.2
Ang liwanag nung ginagawa nila eh,
17:02.2
yung buong istasyon, hindi makiklaim
17:04.2
yun. Kasi ang journalism,
17:12.2
oportunidad ng isang
17:16.2
eh lahat ng, ano, lahat ng
17:18.2
sides, ano, you must
17:22.2
not only allow, but offer
17:24.2
yourself to challenge
17:26.2
from other sides. Yun ang
17:30.2
nang ikaw talagang
17:34.2
ang interest mo, interest ng publiko eh.
17:38.2
ito, hindi. Wala. Di.
17:40.2
Hindi ka pa pupuntay doon. Hindi ka
17:42.2
papayagan na sabihin mo
17:46.2
Kibulo hindi dapat, ah,
17:50.2
bothering himself with, ano,
17:52.2
media franchises. Diba?
17:54.2
Ang dapat sa kanya, ano siya eh,
17:56.2
dispenser siya ng salvation
17:58.2
franchises eh. Son of God eh.
18:00.2
Ang dapat sa kanya hindi yung
18:02.2
media franchises, lahat siya pakialam
18:04.2
dyan. Dapat ilabas,
18:06.2
yung mga ganong klaseng
18:10.2
challenge, dapat pinapayagan
18:12.2
ng isang media organisasyon
18:14.2
kung talagang ikaw ay tunay.
18:16.2
Pero hindi pinapayagan yun.
18:20.2
I think you will agree
18:22.2
with me na yung mga
18:26.2
personalities or news personalities
18:32.2
pagkakataon, pambihirang pagkakataon
18:36.2
kanilang komentaryo sa publiko,
18:38.2
usually ito yung mga
18:42.2
pagiging mga reporters, no?
18:44.2
Yes. Dapat nag-reporter ka.
18:48.2
Dapat nag-reporter ka.
18:50.2
Not just, I mean, hindi lang yung
18:52.2
reporter na panandalian lang.
18:54.2
Matagal ka muna. Hindi, dapat
18:56.2
matagal. Nag-cover ka
18:58.2
ng legislation, ng crime,
19:00.2
ng foreign affairs, kasi ito yung
19:02.2
makipigil sa'yo ng background context
19:04.2
information para ka makapag-opinyon. Hindi
19:06.2
yung hinugot ka lang.
19:08.2
Hinugot ka lang, ni-recycle ka lang
19:10.2
galing sa gobyerno.
19:12.2
Tapos biglang ano ka na,
19:14.2
opinion maker ka na.
19:16.2
Kaya ginagawa nila yun,
19:18.2
Ipe, ginagawang reporter muna
19:20.2
para maintindihan mo
19:22.2
na ang hinahanap mo
19:26.2
truth, katotohanan.
19:28.2
Iyan ang trabaho ng reporter.
19:30.2
At ang reporter, hindi ka papayagan
19:32.2
ng iyong media organization
19:36.2
nag-offer ka ng opinion dyan.
19:42.2
Ginagawa ka muna ng reporter
19:44.2
ng matagal at pinakikita sa'yo
19:46.2
na bago ka magkaroon ng opinion,
19:48.2
dapat nagtagal ka na dyan
19:50.2
at bawat opinion mo,
19:52.2
itatayo mo sa facts
20:00.2
materialist na totoo
20:02.2
para ka magkaroon ng opinion.
20:04.2
Ibig sabihin, ang opinion ay ano?
20:14.2
Hindi yung basta pupunta ka dyan sa camera
20:16.2
sabihin mo lahat ang gusto mo sabihin.
20:18.2
Hindi ganun. Kaya ka nagre-reporter muna.
20:22.2
Actually ngayon, yung mga sinasabi nila
20:24.2
kung ano lang yung iputak ng gudso nila.
20:26.2
Actually, maganda yung discussion natin
20:28.2
dahil lesson nito
20:30.2
in opinion journalism.
20:32.2
Hindi pwedeng opinion ka na opinion
20:34.2
pero wala namang pinagbabasihan na katotohanan.
20:38.2
ito naman po, tatanungin ko kayong dalawa.
20:40.2
Hindi ba medyo ano rin,
20:42.2
double-edged din itong nangyayari
20:44.2
na kahit na for a lot of
20:46.2
people, yung nangyayari sa SMNI,
20:48.2
come upon, reckoning day
20:52.2
from the side of congress naman,
20:54.2
hindi ba dangerous din na
20:56.2
tulad ng ginawa nalang sa ABS-CBN,
20:58.2
again, hindi naman pareho ang sitwasyon ng ABS
21:00.2
tsaka ang SMNI, pero makikita
21:02.2
natin na kung gusto palang exercise
21:04.2
ng House Committee on Legislative
21:06.2
Franchises, yung kapangyarihan
21:08.2
na yan, they can actually,
21:10.2
similar to what they did to ABS-CBN,
21:12.2
shut down a network. Pero
21:14.2
dito naman, alam natin, SMNI,
21:16.2
talaga nagkakalat ng fake news tsaka
21:18.2
red baiting. Pero again, yun nga,
21:22.2
from the perspective ng congress, hindi ba
21:24.2
medyo delikado rin for press freedom?
21:26.2
Ano pong tingin niya?
21:28.2
Delikado talaga. At ang problema
21:30.2
niyan, hindi lang problema ng
21:32.2
kongreso. Hindi lang problema ng
21:34.2
ating kultura, na napakadala
21:36.2
natin ang lumipat mula
21:38.2
sa kabila at sa kabila.
21:40.2
Kasi yun ang kultura natin.
21:42.2
Nung araw si Duterte,
21:44.2
more than 90 percent, 92
21:48.2
kasanggan niyan sa kongreso.
21:50.2
Ngayon wala na eh.
21:52.2
Bilala lang wala. E pare-pareho
21:54.2
naman yung mga yan.
21:56.2
Ngayon ang nagkaroon ng problema,
21:58.2
kultura. Ang kultura ng
22:00.2
politika natin at ng
22:06.2
at nasa mga institusyon,
22:08.2
eh masama talaga.
22:10.2
Talagang may kinikiling.
22:12.2
Ibig sabihin, pag gusto kang
22:14.2
tanggalan ng prangkisa, tanggalan ka.
22:16.2
Pag gusto kang bigyan, bibigyan ka.
22:18.2
Iyon ang problema rito sa atin.
22:20.2
Kaya malaking problema ng kongreso
22:24.2
na bigyan ng sanksyon
22:26.2
ang mga may prangkisa.
22:30.2
tinatawag, ilang beses
22:32.2
ko natatawag sa kongreso eh
22:34.2
para mag-testify on
22:36.2
something or other, hindi ko
22:38.2
tinatanggap. At ang
22:44.2
want to come under the rules
22:46.2
of an institution
22:50.2
just as important
22:52.2
as an oversight one
22:54.2
as my own profession.
22:56.2
Kaya hindi ako pupunta.
22:58.2
Gabi mo ang trabaho mo,
23:00.2
gabi ko ang trabaho ko.
23:02.2
Pero hindi, pareho lang tayo eh.
23:04.2
Kasi pag nagpunta ka dyan, kasali ka eh.
23:06.2
Kung anong ginagawa nila,
23:12.2
I agree with you.
23:14.2
Nung panahon ng franchise,
23:16.2
bago mag-hearings
23:18.2
ang house sa ABS-CBN franchise,
23:22.2
position papers ang
23:24.2
committee on franchise.
23:26.2
Hindi ako, hiningan ako.
23:28.2
Oo nga, pero pinansin ba yung mga
23:30.2
silabit yung position papers?
23:32.2
Of course, hindi nila pinansin.
23:34.2
Tapos, nung ako naman ang nanghingi
23:36.2
sa kanila ng information about
23:38.2
the position papers submitted
23:40.2
by other entities, kahit
23:42.2
man ng summit or even a listing
23:44.2
of those na hininga nila
23:46.2
ng positions, walang reply.
23:50.2
Hindi ako, hindi nila
23:54.2
One-sided process.
23:56.2
Actually, magandang lesson din yan saan eh.
24:00.2
interesado ako, sino-sino
24:02.2
hiningi nyo ng kanyan.
24:04.2
Sino-sino hiningi nyo ng position?
24:08.2
Kasi nga, sa kanila, perfunctory
24:10.2
yung ganyan eh. Alam naman natin na
24:12.2
from the very start, talagang they were intent
24:14.2
on refusing the franchise
24:16.2
application of ABS-CBN.
24:18.2
Kasi sinabi ni Duterte,
24:20.2
sinabi ni Duterte lahat yan,
24:22.2
ano ba naman tayo, yung sininsulto
24:24.2
lang tayo. Sinabi, sarap ko yung ABS-CBN.
24:28.2
kukulong ko yan si Laila.
24:32.2
tatanggalin ko yan si Reynolds sa Supreme Court.
24:36.2
yung Rappler kasuwa mo na,
24:40.2
Tutuloyan ko yan. Sinabi lahat yan
24:44.2
Tama yan. Naalala ko lang, sir,
24:46.2
naalala ko lang yan. Kasi nung
24:48.2
nireject, actually ang term na
24:50.2
ginamit nila ron, voted to kill
24:52.2
the franchise application of ABS-CBN.
24:54.2
Kasi may isang bibong congressman
24:56.2
doon, sino ba yun? Kung hindi ko nagkakamali,
24:58.2
si Mike Defensor yun eh. Parang
25:00.2
kinilarify niya, kill ba ito?
25:02.2
Ayan, kaya yun ang ginagawa ko ang gulo
25:04.2
doon sa story na yan. Voted to kill
25:06.2
the franchise application.
25:08.2
A few days later, nasa
25:10.2
Himpapawid, itong si ano,
25:12.2
nasa ere, itong si
25:14.2
Salpanelo, sinasabi wala raw
25:16.2
kinalaman si Duterte sa shutdown.
25:18.2
Namin Diyos ko naman.
25:22.2
wala talaga kasi inilayo nila.
25:24.2
Hindi na kailangang humantong doon.
25:26.2
Kaya na ngayon lahat sila eh.
25:28.2
Hindi, napaka-obvious kasi parang
25:30.2
lying through their teeth yung ginagawa eh.
25:32.2
Lahat sila ngayon
25:34.2
sumisigaw ng kalayaan at
25:36.2
justisya. Hindi ba?
25:38.2
Lahat-lahat sila.
25:40.2
Ito yung mga umabuso
25:46.2
sarili nilang sense ng justisya
25:50.2
wasakin ang reputasyon
25:56.2
ng mga tao. O isipin mo
26:00.2
nagpupunta ka ngayon dito, mininig ka ng tulong
26:06.2
under the democratic arrangements.
26:08.2
Kaya nang gusto nila eh.
26:12.2
Pati ang ini-employ nila
26:22.2
ang democratic values.
26:32.2
their word, yung word ni
26:34.2
Badoy, sila nag-i-infiltrate sa legit
26:36.2
media para makinabang
26:44.2
I cannot have but
26:46.2
comment na napaka farcical nung
26:56.2
lecturing about the importance
26:58.2
of having a political opposition.
27:02.2
suppressing the opposition.
27:04.2
Lahat sila kote ng kote sa principles,
27:06.2
sa batas, sa kung ano-ano.
27:08.2
Alam mo, parang iyang
27:10.2
devil quoting from the scriptures.
27:12.2
Ganun din yan eh.
27:14.2
Pagkakataon mo eh.
27:20.2
Di ba mag-aapo yung scriptures yan
27:22.2
pag kinokot ng devil?
27:24.2
Pero ano, Christian,
27:26.2
Christian, naalala ko lang kasi nang
27:28.2
pumasok lang sa utak ko. Kasi nung mga
27:30.2
batang-batang reporter pa kami sa
27:32.2
Business World lang. Tapos
27:34.2
ang publisher namin, isang
27:36.2
isang taong nagngangalang Bergel O.
27:40.2
Sabi niya sa aming mga
27:42.2
30-something year old, sabi niya,
27:44.2
You have no business
27:46.2
writing an opinion column
27:48.2
if you are still below 40.
27:52.2
Kung hindi ka po kapat ng korenta,
27:54.2
wala ka pang karapatang
27:58.2
Nabanggit na rin niya nung isang
28:00.2
copy session na, nandun ka rin yata,
28:02.2
inulit yan nung ano,
28:04.2
isang periodista ang tumutugon sa pangalang
28:06.2
Bergel O. Santos.
28:08.2
Sabi ko, oo nga, tama naman.
28:10.2
Kumbaga, ilalagi ka sa lugar mo,
28:12.2
because you need a lot of wisdom.
28:14.2
You have the power to synthesize
28:16.2
and make sense of events.
28:18.2
Tsaka yung eksperyensya
28:24.2
and wide experience
28:28.2
Akala nila yung reporting,
28:32.2
Iyon ang pinakamatinding
28:40.2
Yung eksperyensya sa reporting.
28:44.2
Ewan ko kung ano meron
28:46.2
si Badoy noon tsaka Celis.
28:50.2
Si Badoy daw naging
28:52.2
nagkunta daw siya sa batasang
28:54.2
pambansa nung araw.
28:58.2
ng interim batasang pambansa
29:00.2
yung tatay na doon.
29:04.2
Pero Ipe, diba siguro pwedeng
29:06.2
ano rin to? Pwedeng thesis topic
29:08.2
ng mga bata sa UST, no?
29:10.2
Kasi pinag-uusapan natin yung
29:12.2
ano, diba yung, who is a journalist?
29:14.2
Who is a broadcast journalist?
29:16.2
I think that was the reason of the congressman
29:20.2
these two hosts to use
29:22.2
the SOTO law. Sabi nila hindi nga kaya
29:24.2
accredited sa kapisana ng
29:26.2
mga broadcasters ng Pilipinas, no?
29:28.2
Eh, pero kasi pwede rin lang i-argue
29:30.2
nung mga kakampi naman nila,
29:32.2
Badoy, hindi naman nila kailangan maging journalist
29:34.2
because perhaps they're presenting
29:36.2
themselves as quote-unquote
29:38.2
subject matter experts. Siguro pwedeng
29:40.2
pag-uusapan din ito sa konteksto
29:42.2
ng hyper-partisan nature
29:44.2
ng diskurso ngayon, diba?
29:46.2
Obviously naman pro-Duterte yung mga yan, eh.
29:48.2
And they're mouthing of propaganda
29:52.2
that favor only Rodrigo
29:54.2
Duterte. Kaya nga pati si Bongbong, diba?
29:56.2
Bug-bug sarado dyan sa SMNI.
30:00.2
Romualdez. Kaya nakikita natin
30:02.2
na retaliation, eh. Ngayon na lang.
30:08.2
Nung makita ni Bongbong na
30:12.2
against si Duterte,
30:14.2
tinuluyan na sila pare-pareho.
30:18.2
hindi malahan ngayon ng...
30:22.2
na yun, nakita rin ang
30:26.2
Nakita yung signal, eh.
30:34.2
ginunk talaga yung
30:40.2
Yan, yan. Maliwanag
30:42.2
kung bakit yan, eh.
30:44.2
Kaya... At saka ito ang tingin ko
30:46.2
biglang-bigla, eh.
30:50.2
nung pinapanood ko yung hearing
30:54.2
ang sense ko, eh,
30:56.2
inuumpisahan ng Kongreso
30:58.2
na i-railroad ang
31:00.2
confidential fund ni Sara.
31:04.2
Ang tingin ko, ganun, eh.
31:06.2
Kung nire-railroad itong confidential
31:08.2
fund ng vice-president
31:10.2
at education secretary,
31:12.2
kaya matapang yung education secretary
31:16.2
stomping out of the hearing
31:22.2
yung mga oposisyon.
31:24.2
Aba, bigla na na.
31:26.2
Ilang araw lang. Pagkatapos, eh.
31:28.2
Wala na siyang...
31:30.2
Hindi ka pala dapat bigyan yan.
31:32.2
Kaya nakita mo talaga
31:34.2
yung political wind.
31:38.2
Nag-iba yung ihip ng hangin.
31:40.2
Ito pala, tanong ko po sa inyo
31:42.2
dalawa, no? Kasi ito pinag-uusapan
31:44.2
din natin. Kasi...
31:46.2
I suppose we all agree na
31:48.2
hindi na natin pwedeng gamitin
31:50.2
naively, with naivete, yung
31:52.2
idea ng free marketplace
31:54.2
of ideas concept na tipong
31:56.2
in the age of disinformation, hindi.
31:58.2
Bayaan lahat ng mga ideya
32:02.2
and then the person or the
32:04.2
people will eventually choose the right one.
32:06.2
Eh, kasi nga ang argument ko dyan personally,
32:08.2
yung merkado hawak ng big tech
32:10.2
companies, eh. Diba?
32:12.2
Kung maging mismong tindahan, kontrolado na.
32:14.2
Anyway, ang tanong ko po sa inyo,
32:16.2
dapat pa bang ini-historify
32:18.2
yung mga lumalabas
32:20.2
na impormasyon galing sa mga
32:22.2
plataforma tulad ng SMNI?
32:24.2
Ito nga rin, ay paninsalita
32:26.2
si Duterte, si Harry Roque,
32:28.2
at kung sino-sino pa. Ano pong
32:32.2
Na-establish na natin na hindi
32:34.2
credible na source
32:38.2
Ba't mukhang patulan?
32:40.2
Hindi ba tayo mga periodista?
32:42.2
May test din tayo.
32:44.2
Itong source na ito,
32:50.2
nitong source na ito.
32:52.2
Kaya ito ang pupuntahan ko.
32:54.2
At kahit napuntahan ko man,
32:56.2
kung medyo may suspesya akong kahit
32:58.2
konti lang, maghahanap ako
33:02.2
Isa pa. Baka isa pa.
33:04.2
Pagkatapos naman.
33:06.2
Para lang masala yung mga
33:08.2
sinasabi niya sa akin.
33:10.2
Pero itong kamukha ni
33:12.2
Harry Roque, maniwanag na hindi
33:14.2
credible itong source na ito.
33:16.2
Bakit ba natin pinapatulan?
33:18.2
Hindi dapat nilalabas yan sa
33:22.2
Hindi dapat nilalabas sa
33:24.2
media. Hindi dapat
33:26.2
patulan dahil nga
33:28.2
hindi credible. Establish
33:30.2
na iyon. So hindi dapat.
33:34.2
At saka pa, paano
33:36.2
pag si ano, yung anak ng Panginoon,
33:38.2
sino po ba iyon? Pastor iyon, di ba?
33:40.2
Siya yung anak ng Panginoon,
33:42.2
tas ini-interview ko
33:44.2
si Rodrigo Duterte.
33:46.2
Yun ba dapat i-storify o pwede
33:48.2
i-ignore na rin, Ipe?
33:52.2
Ignore. Kasi ano,
33:54.2
ano ba ang contribution nila
33:58.2
Bukod doon sa right baiting nila
34:02.2
Wala namang mapupulot
34:06.2
sa mga sinasabi nila.
34:16.2
news value iyon. I don't think they offer
34:22.2
Hindi, miski si Duterte yung nagsasalita.
34:26.2
Sinabi niya, binanata niya si Marcos.
34:30.2
Sa akin, conforme.
34:32.2
Basta sabihin mo,
34:34.2
ilang beses nang sinasabi nito.
34:36.2
Pero ito ang konteksto.
34:38.2
Hindi sinasabi ko kailangan ilagay mo sa konteksto.
34:40.2
I agree that in certain cases,
34:42.2
you cannot skate them.
34:44.2
Pero ilagay mo sa
34:48.2
Ilagay mo na ito si Duterte,
34:50.2
nag-umpisang magkaganyan yan.
34:52.2
Nag-umpisang i-junk ni Marcos yan
34:54.2
nung hindi matanggap ng anak
34:56.2
yung confidential funds.
34:58.2
At medyo na sense niya
35:00.2
na tagilid na siya. Siya pala,
35:02.2
mula nung umalis siya bilang
35:04.2
presidente, eh wala na pala
35:08.2
Akala niya meron pa dahil kasama siya
35:10.2
sa alliance. Dapat
35:12.2
nilalagay ng mamamahayag
35:14.2
yung kontekst na iyon. At pag nakita,
35:16.2
ang nag-i-interview
35:18.2
eh yung anak ng Diyos,
35:22.2
ang anak ng Diyos hindi nag-i-interview yan.
35:24.2
Ang anak ng Diyos,
35:32.2
diluvyo sa mga masasama?
35:34.2
Yan ang mga ginagawa niyan.
35:36.2
Hindi nag-i-interview yan.
35:38.2
Natatawa ako sa pagkakagamit niyo.
35:40.2
Alak ng Diyos eh. Hindi kasi siya
35:42.2
metaphor eh. Talagang literal, no?
35:50.2
Lorraine Bardoy and
35:52.2
Celice Veith. Hindi ibig
35:56.2
Hindi, yung anak ng Diyos,
35:58.2
hindi dapat nag-i-interview dahil alam lahat
36:00.2
niya na eh. Ang i-interview
36:02.2
na gawin mo, alam mo na lahat eh.
36:06.2
kung baga, hindi mo pwedeng
36:08.2
i-report si Duterte as if
36:10.2
he has suddenly discovered the value
36:12.2
of democracy. Exactly.
36:16.2
Pero ito nga pala,
36:18.2
ang ganda na sa...
36:20.2
May hugot siya, may hugot.
36:22.2
Ang ganda ng pinunto niyo na yan.
36:24.2
Pero ito, pag kinontent analysis natin
36:26.2
yung initial reports, yung
36:28.2
spot stories about what Duterte had
36:30.2
been saying, yun na yan. Di ba sinasabi niya?
36:32.2
Wala na oposisyon, sa democracy
36:34.2
dapat may chatter. Karamihan
36:36.2
sa mga nabasa kong online stories, walang
36:38.2
ganyang konteksto.
36:40.2
Parang nilatag lang yung sinabi.
36:42.2
Di ba? Hindi ba? Hindi pwedeng
36:44.2
ganon. Hindi pwedeng ganon.
36:46.2
So we're failing to do our job
36:48.2
if we did not provide the power.
36:50.2
Wala talaga yung konteksto.
36:52.2
Bakit ba nagdadadakdak si Duterte?
36:54.2
Anong hugot niya?
36:56.2
So nagagaling lahat yun doon sa
36:58.2
pagkatanggal ng confidential funds.
37:02.2
Tapos nagumpisa na.
37:04.2
At saka nung takutin,
37:06.2
nagpumasok yung mga ICC prosecutors.
37:12.2
Papasok na. At saka nangyari yan,
37:14.2
umpisa pa lang nangyari na eh,
37:20.2
ang mga Amerikano.
37:28.2
Oo yung edka. Oo yan.
37:32.2
Kasi kumbaga parang...
37:34.2
Si Duterte hindi naman ano eh. Hindi naman masyadong
37:38.2
Nararamdaman niya rin yung mga yan.
37:42.2
Hindi naman masyadong.
37:44.2
Ano no? Hindi masyadong ano?
37:46.2
Hindi masyadong tanga.
37:50.2
Ano ba yung magkaka-report?
37:52.2
Hindi, eto lang ha. Explain natin sa mga
37:54.2
nanonood. Parang ano rin ito, opportunity para
37:56.2
siguro, kahit pa paano may
37:58.2
matutunan sa pinag-uusapan natin.
38:00.2
Hindi ito journalism talk lang eh. Kasi talaga
38:02.2
apektado rito yung bigger public, no?
38:04.2
Yung pinag-uusapan po namin dito,
38:06.2
yung pa paano ba binabalita
38:08.2
o ini-storify, quote-unquote,
38:10.2
yung mga sinabi ka nga rin ni
38:12.2
dating Pangulong Rodrigo Duterte, ano ba yung
38:14.2
value nun? Una-una, dating Pangulo
38:18.2
can be considered a value. Pero more than that,
38:20.2
ano ba yung sinabi? Kaso karamihan
38:22.2
po sa mga lumalabas na balita,
38:24.2
pag sinulat, kung ano na yung sinabi?
38:26.2
Walang paliwanag, ano ba yung hugot nun?
38:30.2
baka naman ang reason dyan ng ibang mga reporter,
38:32.2
eh nagmamadali kami, meron pa kami ibang sinusulat,
38:34.2
tapos sa story, kailangan
38:36.2
kami talking head. Eh sino na naman magsasabi
38:38.2
sa amin na kaya naman niya ginagawa yan?
38:40.2
Kasi dahil sa EDCA, o dahil kasi
38:42.2
tinanggal yung ano, yung
38:44.2
the usual need to
38:46.2
find a talking head, is that an excuse
38:48.2
not to put proper context sa story?
38:50.2
Yan po yung tanong ko.
38:52.2
Periodista, walang iskusa. Pag may
38:54.2
nagkamali. Ang periodista,
38:56.2
walang iskusa pag nagkamali.
38:58.2
Hindi mo pwedeng excuse na marami
39:00.2
kang ginagawa. Hindi mo
39:02.2
reason na, uy hindi ko
39:06.2
Hindi iskusa na, hindi ko alam
39:08.2
yan ah. Walang iskusa ang
39:18.2
wala kang gagawin kundi
39:20.2
aminin at idiretso yung mali mo.
39:22.2
Ganoon ang periodista.
39:24.2
Ang editor naman,
39:26.2
dapat sabihin sa periodista yan,
39:28.2
na ikaw nagkamali ka.
39:30.2
Ngayon idiretso mo yan.
39:32.2
Walang ano, walang iskusa.
39:34.2
Kaya mahirap itong profesyon na ito.
39:36.2
Hindi ko maalang,
39:38.2
ba't nadadalian si
39:40.2
na Badoya at si Nacelis eh.
39:42.2
Napakahirap nito.
39:46.2
alam mo nangyayari.
39:48.2
Hindi naman kagaya nung araw na
39:50.2
magahanap ka sa mga index card
39:52.2
at saka sa mga folder ng background.
39:56.2
pagka-type ka na lang sa Google,
39:58.2
meron ka ng context. Libre lang
40:00.2
ang context at background.
40:06.2
gusto mo lang gamitin,
40:10.2
Oo nga, totoo yan eh. Alam nyo ba,
40:12.2
ito ah, kausapin natin yung mga nanonood.
40:14.2
Yan po yung problema pag i-reporter.
40:16.2
Either tanga o syunga.
40:20.2
O both. Sorry ah, kasi
40:22.2
minsan nangyayari yan eh. Diba?
40:24.2
Yung mga ganyang kasirius na mga issues,
40:26.2
pag hindi mo nalagyan ng konteksto, out of laziness
40:30.2
kumakalat eh. Diba parang yung
40:32.2
sinasabi nyo last week, Server Hell?
40:34.2
Yung merong video si Harry Roque,
40:36.2
umaapila sa satin sa media.
40:40.2
Torale behind SMNI.
40:42.2
Sabi ko nga, kasama ba ako doon?
40:44.2
Parang ayoko naman yata.
40:48.2
sa isang salita, and that was it.
40:52.2
Wala man lang nagtanong.
40:56.2
Hindi ko nga ma-maintindihan eh.
41:00.2
Pero alam mo, matagal na yan.
41:02.2
Alam mo, I don't know kung hangover pa ito
41:04.2
nung araw. Kasi nung panahon ni
41:06.2
Duterte, timid na timid talaga
41:10.2
Tapos ngayon, iba naman ngayon.
41:12.2
Ang tingin ko, hindi natatakot
41:22.2
o hindi alam ang gagawin.
41:26.2
nung panahon ni Duterte, may rason eh.
41:28.2
Matatakot ka kay Duterte,
41:30.2
daling ka sa korte o kaya ipapatay ka eh.
41:34.2
Si Marcos hindi sinasabi yun.
41:36.2
In fact, si Marcos walang sinasabi.
41:40.2
Pero kahit na walang sinasabi,
41:42.2
nire-report pa rin natin yung sinasabi.
41:44.2
Ano? Walang nagtatanong,
41:46.2
Mr. President, ano ba talaga
41:48.2
yung sinasabi mo?
41:50.2
Gano'n naman ang nangyayari ngayon.
41:52.2
Iba eh, magkaiba eh.
41:58.2
journalist who's timid, masyad naman
42:00.2
polite to a fault.
42:02.2
Yes, oo. Dito may tanong kayo,
42:04.2
si Jason sa ba legit journalist?
42:06.2
Siguro dati, at one point.
42:08.2
Eh, was a point when he was a
42:10.2
legit journalist kasi nagbabasa siya ng
42:12.2
balita sa umaga, nag-a-announce siya na
42:14.2
walang pasok o kung anong signal nagtagyot.
42:16.2
Ah, newsreader yun. Newsreader yun.
42:20.2
Hindi mo nang isama sa listahan,
42:22.2
pero nung bandang later stage na yun,
42:24.2
bago siya na-issuehan ng warrant of arrest,
42:30.2
So, parang tinanggal na niya
42:32.2
yung sarili niya sa listahan na yun.
42:34.2
Ito pala eh, Pe, di-agree mo sa
42:36.2
assessment niya, no, ni Sir Virgel?
42:38.2
Pag nare-raise yung, ano, yung isang
42:40.2
item doon sa bago mong video,
42:42.2
na yung pagiging journalist
42:46.2
status, no, that is bestowed
42:48.2
upon you by your colleagues
42:50.2
in the profession. Correct.
42:52.2
Hindi yung biglang papasok ko sa industry,
42:54.2
ah, ganun, parang naka-break ka ng tatlong
42:56.2
malalaking story, tapos ang laki ng
42:58.2
press ID mo, sumesweldo ka,
43:00.2
oh, journalist na ako. Hindi ibig sabihin
43:02.2
tanggap ka ng, ano, ng industry, ah.
43:04.2
At huwag niyo pong isipin sa mga viewers
43:06.2
na ano yan, ah, old boys club. Hindi po yun.
43:08.2
Hindi po ibig sabihin na ganun yun.
43:10.2
Kasi, ang importante po rito
43:12.2
sa trabaho na ito yung body of work.
43:14.2
And you have to do it consistently. Kaya,
43:16.2
may kasabihan, di ba, a reporter is only as
43:18.2
good as his last story.
43:22.2
Ito pala, agree ka ba
43:24.2
nung sinasabi niya, ano, sa assessment ni
43:26.2
Sir Virgel na hanggang ngayon timid
43:28.2
yung media, generally?
43:32.2
I think there's a little bit
43:34.2
more space to work ngayong
43:36.2
panahon ni BBM, pero
43:38.2
hindi ko pa rin nakikita
43:40.2
yung, ano, eh, hindi ko pa rin nakikita
43:42.2
yung mga tough questions, ano,
43:44.2
thrown at the President
43:46.2
or other members of the administration
43:48.2
or congressional leaders, hindi eh.
43:50.2
So, parang, ano, meron pa rin,
43:52.2
there's still something
43:54.2
holding the journalists back.
44:02.2
hangover ito, no,
44:06.2
dalawa, hindi naman yun lang.
44:08.2
Ang isang suspecha ko,
44:10.2
in certain cases pala,
44:18.2
hindi naiintindihan
44:22.2
Iyan ang problema.
44:24.2
Hindi mo alam kung paano
44:28.2
a-atake ng isang story,
44:32.2
gagawin ang isang story.
44:36.2
Dahil nga, nung araw hindi mo ginagawa,
44:38.2
matagal lang hindi ginagawa.
44:40.2
Ito ba, pwede ko lang,
44:42.2
sa pinag-uusapan niyo po ang dalawa,
44:44.2
yun nga, timid, dahil hindi alam
44:46.2
yung gagawin. Eh, pero bakit yung mga
44:48.2
vlogger na mukhang pinabili lang ang suka,
44:50.2
vlogger na, tapos kumakambi pa sa politiko,
44:52.2
very, very aggressive.
44:54.2
Kasi nga hindi periodista.
44:56.2
Pero hindi kaya ganito ang dahilan, sir.
44:58.2
Yung mga nagpa-practice ng journalism naman,
45:00.2
masyadong naive yung tingin
45:02.2
sa values nila. Parang,
45:04.2
they're allowing themselves to be held back
45:06.2
to the point of timidity
45:08.2
by the very values that are supposed to
45:12.2
To an extent. I think to to'ya.
45:18.2
Hiniwalaan ko na maaaring ganyan.
45:20.2
Ito nga eh, lagi natin pinapaliwanag.
45:22.2
Eh, don't know. Ako mismo, nasusuya
45:24.2
nakakapaliwanag nito eh. Sa ipe, madali
45:26.2
siya paliwanag dito at every opportunity.
45:28.2
Kaya rin siguro, Sir Virgel, no?
45:30.2
Diba laging sinasabi, hindi kami pwedeng mag-ganyang
45:32.2
kasi objective dapat eh.
45:34.2
Yung objectivity na yan.
45:36.2
Nakakailang paliwanag na tayo na ibig sabihin nun.
45:40.2
Yung objectivity, myth yun eh.
45:42.2
Oo nga. Kanina maganda
45:44.2
yung ano, yung kanina kasi. Ipe, pwede
45:48.2
ating livestream?
45:50.2
Naupo kami kanina kasi sa thesis
45:54.2
Okay lang ba? Yung isang topic maganda eh.
45:58.2
Yung isang topic kasi ng isang group. Maganda,
46:00.2
interested ako personally, no? Maganda.
46:02.2
Yung topic, Sir Virgel, yung ano eh.
46:06.2
Yung quality of questions.
46:08.2
Yung quality of questions.
46:10.2
Yung mga nagkocover ng presidential beat
46:12.2
in shirt ng Malacanang. Yung Malacanang
46:14.2
press corps. Ang ganda ng topic eh. Hindi pa siya
46:16.2
tapos. Merong isang thesis group
46:18.2
na ganun, yun ang kanilang ano,
46:20.2
topic sa kanilang study.
46:24.2
Questioning the questions.
46:32.2
Kayo ba? Oo, kayo.
46:34.2
Ano bang tingin nyo? Nung panahon kasi ni
46:36.2
President Duterte, may mangilan-ngilan
46:38.2
na talaga nangangahas pa rin magtanong.
46:40.2
Oo, magtanong. Eh ngayon ba?
46:42.2
Medyo nadagdagan ba sa pagtingin
46:44.2
yung dalawa? Yung kahit pa paano yung
46:50.2
Malacanang press corps member?
46:52.2
Yes. Ang dapat malinawa
46:54.2
ng periodista ngayon,
46:56.2
eh ang presidente hindi si Duterte.
47:00.2
hindi ka makapagtanong dahil
47:04.2
kaya nililigaw ka.
47:08.2
pag tinanong mo, walang
47:12.2
Naloloko lang tayo na nagsasalita.
47:14.2
Ano? Ibig sabihin,
47:16.2
he opens his mouth, words
47:18.2
come out of it, pero
47:22.2
Yun ang dapat natin maintindihan.
47:24.2
So ang dapat natin
47:26.2
tanong kay Marcos,
47:28.2
ang sabi mo sir, eh
47:30.2
tireviewhin mo yung Maharlika Fund.
47:32.2
Ang ibig bang sabihin yan?
47:34.2
May chance na huwag muna
47:36.2
nating galawin yan na talagang may
47:38.2
problema dyan. Ano ba sir ang problema?
47:40.2
Yung bang gano'n, ano?
47:50.2
ang dapat sabihin.
47:58.2
produce words from his mouth.
48:00.2
Yun lang. Ganong klase
48:02.2
yung ating presidente
48:04.2
ngayon, eh. Hindi natin
48:10.2
Pagka sinabi mo na
48:12.2
nagpunta sa Hawaii,
48:14.2
pinasalamatan yung mga
48:16.2
tumulong sa kanila at kumalinga
48:20.2
aba hindi. Nung umalis kayo, ang dala nyo
48:22.2
10 billion dolyares, eh.
48:24.2
Correct. Hindi nyo
48:26.2
kailangan tulong.
48:30.2
tumutulong sa inyo, baka hindi
48:32.2
tulong ang wini. Baka ibang
48:34.2
nahanap niyan. Baka alam niyan
48:36.2
na may dala kayo 10 billion
48:40.2
So, maaaring hindi tulong yan. Ito ang
48:42.2
mga, ibig ko sabihin,
48:52.2
na pwede mo sabihin.
48:54.2
Hindi. Palalabas mo
48:56.2
lang, naku si Marcos,
48:58.2
pinasalamatan yung mga kumalinga
49:00.2
sa kanila sa Hawaii.
49:04.2
di ba napapagusapan natin ito? Pet peeve
49:06.2
ko rin yan, eh. Yung mga nagkocover na ilan
49:08.2
sa mga kasama natin
49:10.2
ng mga presidential trips. For instance,
49:12.2
si President Marcos, yung para bang
49:14.2
kakadiscover lang nila ng Twitter
49:16.2
o nung ex. Yung biglang
49:18.2
kukuha na nung cellphone
49:20.2
footage yung kumaka-
49:22.2
nagwabagayway ng Filipino flag
49:24.2
ng Filipino members sa Filipino
49:26.2
community. Tapos yun lang.
49:28.2
As is, yun lang. I mean,
49:30.2
wala naman konteksto. Kasi napaka-telling
49:32.2
nung binabanggit nyo yun sa Hawaii visit na
49:34.2
yan, no? That area
49:36.2
is very, very meaningful
49:40.2
May malaking istorya nyan, eh.
49:42.2
Sa panahon ni Marcos, nung tatay ni Bonggong,
49:44.2
may malaking istorya. May magtatanong,
49:46.2
sino may gusto ng bigas?
49:48.2
May magtataasa ng kamay.
49:50.2
Pero hindi sinabi sino may gusto
49:52.2
ng bigas. Iba natin, anong,
49:54.2
sino ang nagmamahal kay Marcos?
49:56.2
Ganyan lang yan, eh.
49:58.2
So nakikita mo lang yung tataasa ng kamay.
50:00.2
Nung araw, may joke na ganyan
50:02.2
nung panahon ng Marciano, eh.
50:04.2
Ah, meron pala. At saka, diba, dito yung
50:06.2
Hawaii class action suit
50:08.2
kung saan natalo ang mga
50:10.2
Marcos. Pero hanggang ngayon,
50:12.2
kumukuha pa ng mga
50:14.2
nakaw na yaman from the family and the
50:16.2
cronies para mabuo
50:18.2
yung perang dapat ibabalik
50:20.2
doon sa mga miembro ng
50:22.2
class action suit. Eh hindi ko masyado
50:24.2
nakita yung gano'ng story nung visit na yan.
50:26.2
Masensya na sa mga colleagues natin, ah.
50:28.2
Medyo, ano eh, bitin, eh.
50:30.2
Parang, ano, parang, ah...
50:34.2
heroes homecoming,
50:38.2
Gusto kong sentimental journey.
50:42.2
It was their place
50:46.2
That should be pointed out.
50:50.2
Pag gano'n ba, would you say,
50:52.2
Ipe, na parang naging party to
50:56.2
and distortion of the real narrative
50:58.2
yung media? Yes. By
51:00.2
covering it that way?
51:02.2
The deodorizing of the Marcos family.
51:06.2
Nakatulong talaga yan.
51:08.2
Pag mayro-romanticize yung, ay, babalik siya doon
51:10.2
sa dati nilang tinirahan.
51:12.2
Nung sila ay napatalsik.
51:18.2
Parang ipangyapi sila, no?
51:20.2
Dapat talaga pag sinabi mo
51:22.2
they were booted out, ipakita mo
51:24.2
kung anong klaseng reign of torture,
51:26.2
murder and plunder
51:28.2
ang ginawa nung Ama.
51:30.2
Parang ano yan, eh.
51:32.2
Nalala ko yung server hello.
51:34.2
Ito, isa pang pet peeve ko, eh.
51:36.2
Diba si Arap, madalas sabihin,
51:38.2
madalas siyang tanong yan, napatawad yun na po ba
51:40.2
yung mga nagpatalsik sa inyo?
51:42.2
Ang layak kong iniisip, teka muna,
51:44.2
ba't nila kailangan humingi ng tawad?
51:46.2
At ba't nila kailangan magpatawad?
51:48.2
Ba't ba siya napatalsik to begin with?
51:50.2
O number two, diba nadinig din natin yan
51:52.2
recently dun kay President Marcos?
51:54.2
Although, in fairness kay President Marcos,
51:56.2
maganda yung sagot niya rin sa time na iyon.
51:58.2
Parang hindi naman daw niya kailangan magpatawad.
52:00.2
Ang tanong ko lang, bakit ba na-float
52:02.2
yung idea na in the first place?
52:04.2
Ibig sabihin, may nagtanong.
52:06.2
Napatawad nyo na ba yung mga nagpatalsik sa tatay nyo?
52:08.2
E teka muna ulit, ba't ba napatalsik to begin with?
52:12.2
Parang nawawala tayo rin sa totoo, eh.
52:16.2
Ang tanong, hindi ko nagpatawad na siya.
52:18.2
Kung pinatawad na siya,
52:20.2
pinatawad na siya.
52:22.2
Yun yung linya ng tanungan dun sa ano,
52:24.2
dun nga sa ano pa rin,
52:26.2
yung theme na revisionism pa rin.
52:28.2
Anong nangyayari?
52:30.2
Yung Marcos Restoration.
52:32.2
Kaya ang tanong, upor sa kanila.
52:34.2
Hindi na tayo bago dyan, Christian,
52:36.2
kasi alam naman natin na sa mga
52:42.2
mayroon mga nagpapatanong.
52:46.2
Ito, may isang tanong. Maganda tong tanong na to.
52:50.2
May pangalan na nakalagay dito.
52:52.2
Pero magandang pag-usapan to.
52:54.2
Should journalists
52:56.2
not accept positions in the government
52:58.2
especially after covering the winning
53:00.2
candidate extensively during the
53:02.2
campaign season? Like what?
53:04.2
Wala na po siya sa government.
53:06.2
Hindi lang po siya, meron pang iba.
53:08.2
May isa na nasa dyaryo.
53:10.2
Talagang hanggang ngayon, nasa pamahalaan po.
53:12.2
I don't know kung kompetent.
53:14.2
Anong sagot niya po dyan?
53:16.2
Ang maliwanag na poor taste siya.
53:18.2
Poor taste. Hindi sinasabi
53:20.2
na paparusahan ka ng batas
53:24.2
Hindi naman pinag-usapan dito.
53:26.2
Hindi naman saklaw ng batas yan eh.
53:30.2
ang nakakasaklaw dyan
53:32.2
eh ano, panlasa't
53:36.2
Kung ikaw, kinobeler mo tapos
53:38.2
tumanggap ka ng posisyon
53:40.2
nung manalo, maliwanag naman yun.
53:44.2
pero hindi saklaw ng batas yan.
53:46.2
At lagi nangyayari yan.
54:06.2
nung hindi mabigyan
54:10.2
nung gusto niyang
54:12.2
samahan na kampo,
54:14.2
hindi ko alam kung space pa
54:16.2
o siguro funding,
54:18.2
babalik doon ulit
54:20.2
sa kanyang istasyon. Tatanggapin naman.
54:22.2
Hindi ko mahintindihan yan eh.
54:24.2
Sino ba yan, sir? Sorry ah.
54:26.2
Hindi ko mahintindihan yung balik-balik na yan.
54:28.2
Naaalis, tapos babalik ulit.
54:30.2
Tapos aalis, babalik ulit.
54:32.2
Sino ba yan, sir? Sino ba yan?
54:38.2
dating vice-presidente.
54:40.2
Si Noli de Castro.
54:42.2
Ah, okay siya ba?
54:44.2
Iba yung naisip ko yan.
54:46.2
Pero tama yan. Oo nga.
54:50.2
Sir Virgel. Pero tama yan.
54:52.2
Hindi ako agree doon.
54:54.2
Naging vice-president ka na ba?
54:56.2
Babalik ka pa sa ABS-CBN?
54:58.2
At ito pa, ito pa. Sorry ah.
55:00.2
Ito, I'm speaking the truth, no?
55:02.2
Si Noli de Castro, di ba nag-resign yan
55:04.2
dahil tatakbo for senator no 2022?
55:06.2
Yun na sinasabi ko, oo.
55:08.2
Tapos di ba nag-oath na kay Isko Moreno?
55:10.2
Oo. Eh bakit nung gabi nasa TV Patrol pa?
55:12.2
Oo. Nasa TV Patrol.
55:14.2
Hindi lang yun. Hindi natuloy
55:16.2
ang ano. Dapat istorya yun.
55:18.2
Tapos bumalik, di ba?
55:20.2
Hindi natuloy tumakbo.
55:22.2
Hindi ba binigyan ng espasyo nung kampo?
55:24.2
Hindi ba binigyan ng fund
55:28.2
O ano? Tanong ngayon si Noli de Castro.
55:30.2
Eh baka ang sagot dyan kasi,
55:32.2
baka ang sagot kasi, napaka-taas din kasi
55:34.2
ng journalistic standards ng ABS-CBN
55:36.2
nung time na yun.
55:38.2
Kaya pwede kang bumalik-balik.
55:42.2
Ipe, tumatawa ka. Ikaw na lang magsalita.
55:44.2
Marami tuloy ako. Nadudulas tuloy ako eh.
55:46.2
Pero totoo yan, I'm passionate about that issue.
55:48.2
It's an ethical issue, clearly. Ipe, sige.
55:56.2
Hindi, tsaka ano eh. Ito hindi
55:58.2
ito yung gray area ba?
56:00.2
May mga gray eh na pwede mo sabihin na
56:02.2
it could go either way.
56:04.2
Ganyan, no? Ito hindi maliwanag
56:06.2
itong mga cases na to, Ipe.
56:08.2
Maliwanag itong cases na to
56:10.2
na hindi dapat nangyayari.
56:12.2
Meron pa nga, alam mo ako,
56:14.2
tinawagan ako niya
56:16.2
sa ABS-CBN nung araw.
56:18.2
I was asked to do
56:22.2
an ethical and professional audit
56:26.2
It was taking too long.
56:28.2
Sabi sakin, itigil na nga natin yan
56:30.2
at mahaba pa lang.
56:32.2
Just take over the news operation
56:34.2
of ABS-CBN. Ang sabi ko,
56:38.2
napakalaking kahihiyan yan.
56:40.2
Akong auditor, bigla nala ako
56:42.2
nakakuha ng posisyon.
56:44.2
Alam mo sabi sakin nung nag-offer?
56:46.2
Sabi sakin, hindi.
56:48.2
Pa-fire kita ngayon eh.
56:50.2
I'll hire you in a month.
56:54.2
Hindi rin ako makakatulog.
56:58.2
Pero yung area ngayon,
57:04.2
Kung meron mang iba ang
57:10.2
ng isang, hindi ko nga
57:12.2
tinanggap, pero kung halimbawa
57:14.2
tinanggap ko, ang tingin ko,
57:16.2
may papaliwanag ko pa rin eh.
57:18.2
May insisted on it eh.
57:20.2
Hindi nang sinasabi kong gray area.
57:22.2
Maraming paliwanag.
57:28.2
Ito walang paliwanag.
57:30.2
Agree na ako doon sa sinabi
57:34.2
na yung mga ganong
57:36.2
klase, it leaves a bad taste
57:40.2
Pagkatapos mong magbigay
57:44.2
bibiya ka ng reward
57:46.2
tapos mong magbigay ng magandang
57:52.2
hindi yan nakalagay sa matas.
57:54.2
Hindi yan nakalagay sa matas, pero nakalagay
58:02.2
Magandang topic din pala
58:04.2
yan sa thesis. Ito, mga bata,
58:06.2
kung nakikinig kayo. Ito pwede,
58:08.2
example, pwede i-content analysis
58:10.2
yung reporting, let's say,
58:12.2
nung presidential
58:14.2
coverage, nung mga dating
58:16.2
periodista na nasa gobyerno ngayon.
58:20.2
Para tingnan, masyado yata
58:22.2
ang pabor kay Marcos, kaya pala kayo
58:24.2
nabigyan ng posisyon eh. Kasi learning
58:26.2
experience yan for future journalist, no?
58:30.2
Maganda yan. Sir, sandali lang ah,
58:32.2
si Ipey kasi nasa US ngayon ito, pinapauwi na
58:34.2
raw sila eh. Magsasara na yung
58:36.2
office eh. Baka wala na natin si Ipey.
58:40.2
tingin eh. Mukhang nakasimahot na ingard eh.
58:44.2
Okay pa eh, parting shot. Baka may gusto ko pang ano,
58:46.2
pabaon o pasabog yan?
58:52.2
I'm just amused na yung medyo farcical
58:54.2
nga yung nangyayari na
58:58.2
cajoled into supporting
59:00.2
of all media entities,
59:04.2
parang for me, SMNI
59:12.2
from media entities that
59:14.2
it has criticized
59:16.2
undeservedly in the past.
59:18.2
Finally, briefly, bago ka
59:20.2
tumayo dyan sa kinuupuan mo,
59:24.2
sagot mo rin sa sinasabing iba? Dapat daw
59:26.2
at the very least suspindihin yung operasyon o
59:28.2
i-cancel yung prangkisan ng SMNI, Ipe?
59:34.2
issue, no? And also
59:36.2
an issue that regulators
59:44.2
eh wala tayo magagawa. Politicized
59:46.2
yung franchise process. So,
59:48.2
eh kung iiwan mo ang
59:50.2
issue ng pagbibigay ng prangkisa
59:54.2
eh wala. Ganyan talaga yung mangyayari.
59:58.2
proseso na yan is depoliticized.
60:00.2
Take it away from the hands of Congress.
60:04.2
a panel of expert
60:08.2
are shielded from political influence.
60:10.2
Okay. Asagay, excuse ka na, Ipe.
60:12.2
Baka magalit na yung guard dyan, no?
60:14.2
Samahan na ang tingin sa iyo. Bye-bye, Ipe.
60:16.2
Thank you very much for joining us. Ipe, salamat.
60:18.2
Salamat, salamat.
60:20.2
Ayan, sir. Vergel.
60:22.2
Anong tingin niyo doon? Dapat ba
60:24.2
tanggalan ng prangkisa? Suspindihin yung operasyon?
60:28.2
eh, para sa akin,
60:30.2
eh hindi dapat ba o hindi eh.
60:34.2
in the first place, malabot
60:36.2
talaga yung rules
60:38.2
ng franchise, eh.
60:42.2
franchise giver, yung
60:46.2
may sinasabi, sinasabi ko nga kay Ipe
60:48.2
kanina eh, may linya talaga doon
60:50.2
sa franchise provision
60:54.2
ano, pagka ikaw eh,
60:56.2
yung bias, malisyoso kayo,
60:58.2
meron ganun eh, no? Malicious,
61:02.2
ginagamit mo yan, hindi ka dapat bigyan ng
61:04.2
prangkisa. Pero problematic yun, sir.
61:06.2
Kasi, naweweponation eh.
61:08.2
Yung nababinas ako yun eh,
61:10.2
yung sa franchise, yung provision eh.
61:12.2
Oo, na may provision na ganun eh.
61:16.2
pwede nilang i-apply yung provision na yun.
61:20.2
sila ang sumagot sa korte kung dalhin
61:22.2
sila sa korte for a final
61:24.2
decision. Kasi pwede mong dalhin sa
61:26.2
korte yan eh. No?
61:28.2
So tingnan mo ngayon,
61:30.2
pag tinanggalan ka ng
61:32.2
prangkisa, at ang
61:34.2
dahilan, eh dahit sa inabuso mo
61:38.2
Dahil sa maliwanag
61:40.2
na hindi ka parehas.
61:42.2
Hindi lang hindi ka parehas,
61:44.2
kundi hindi ka parehas na malisiyoso
61:46.2
pagka hindi mo parehas.
61:50.2
tanggalin. Ngayon,
61:52.2
ewan ko kung pupunta sa korte ng
61:56.2
Yung korte, by the way, eh,
62:00.2
doon sa, I think 13,
62:02.2
doon sa labing limang
62:04.2
US Supreme Court eh,
62:06.2
kay Duterte appointees yun eh.
62:10.2
But you know, hindi mo na rin
62:12.2
makita yun eh. Nung araw, medyo nakikita
62:14.2
mo pa na maaaring
62:18.2
uli si Duterte. Pero hindi.
62:20.2
Yung Kongreso, nawala yung
62:24.2
Nawala talaga eh. So hindi mo alam.
62:26.2
Yan ang problema natin, kultura.
62:28.2
Oo nga eh. Ito finally sir,
62:30.2
pag-usapan natin yung, gusto kong balik-balikan
62:32.2
yung timidity na binabanggit nyo. Kasi
62:34.2
totoo naman timid ang media generally.
62:36.2
Although marami pa rin talagang
62:38.2
lumalaban. Pero ang sakin,
62:40.2
that should be the norm.
62:42.2
Not an exception, diba? Ang sakin,
62:44.2
yung timidity na to na nakikita
62:46.2
nyo hanggang ngayon sa
62:48.2
mainstream news organizations,
62:50.2
ano ba to, a big part of this was
62:52.2
caused by the shutdown of ABS-CBN?
62:54.2
Tapos itong pangalawa, huwag kayong matawa
62:56.2
sa tanong ko ah. Hindi rin ako
62:58.2
ganun ko seryoso rito eh.
63:00.2
May epekto ba sa timidity na yan?
63:02.2
Kung ang i-shutdown na,
63:04.2
kung ang i-shutdown naman SMNI?
63:06.2
Sorry, medyo joke yung second question.
63:08.2
Alam mo, yung tama yung sinabi mo eh.
63:14.2
Yung unang sinabi mo na
63:16.2
ang isang mamamahayag
63:18.2
is expected to be
63:22.2
Hindi timid. Diba?
63:24.2
Ang sabi ko nga, ang press freedom
63:26.2
meant to be something like a
63:28.2
trumpet. You cannot be timid
63:32.2
Yan ang kaparehan,
63:34.2
ang press freedom. Bakit
63:36.2
kailangan maging bold talaga ang
63:38.2
size ng press freedom?
63:40.2
Kasi wala kang panlabang iba eh.
63:42.2
Ang panlaban mo lang
63:44.2
words eh. Yung panlaban mo
63:46.2
meron din sila eh. Yung kabila eh.
63:50.2
ine-expect ng isang mamamahayag
63:52.2
eh maging bold. Dahil
63:54.2
nga yung kabila, meron din
63:56.2
sila nung panlaban mong
64:00.2
Ikaw, yun lang ang meron ka?
64:02.2
Oo, yun lang ang meron ka. Bukod doon,
64:04.2
meron silang korte,
64:06.2
meron silang BIR,
64:08.2
at saka merong security
64:10.2
agencies. Ikaw wala.
64:12.2
Kaya dapat talaga
64:14.2
ang mamamahayag eh bold.
64:18.2
Ang Estado may barel,
64:20.2
may armars. Oo, may barel.
64:22.2
Military security agencies eh.
64:24.2
Oo eh. Kaya dapat talaga.
64:28.2
Kaya ngayon, ang sakin,
64:32.2
if you ask me kung anong gusto ko makita,
64:34.2
gusto ko makita ang kongreso na tuluyan
64:38.2
At gusto ko naman ang SMNI
64:40.2
na pumunta sa Korte Suprema
64:44.2
ilaban ang kasong iyan.
64:48.2
kung ano ba talaga na
65:00.2
Kasi gusto ko makita yan eh.
65:02.2
At saka ano? Kasi yung
65:04.2
legal principles.
65:06.2
Magbangga, di ba?
65:08.2
Press freedom at saka yung
65:10.2
the right of congress
65:12.2
to grant legislative privilege.
65:14.2
Yung exclusive privilege ng kongreso.
65:18.2
niyan eh. Pero ang problema
65:20.2
iyan is nasa batas yan eh.
65:22.2
Dapat sabi nga ni Ipe,
65:24.2
tanggalin mo sa kongreso yan.
65:26.2
Pero hanggat nasa kongreso,
65:28.2
ang poder para magbigay ng
65:30.2
prangkisa, may problema ka.
65:32.2
Galing kongres ni Charlie
65:34.2
sa political house.
65:36.2
Ang tasa mo siya ililipat.
65:38.2
Oo. Kanina mo naman ililipat.
65:42.2
ang undemokrasya,
65:44.2
dahil sa libre lahat, hindi mo
65:46.2
namalaan kung anong gagawin mo
65:48.2
para timplahin yan.
65:52.2
demokrasya eh. Democratic
65:54.2
arrangements are such
65:56.2
na kailangan tinitimpla mo lagi.
65:58.2
Ang mahirap nito,
66:00.2
ang nakasasabi nga
66:02.2
is that democracy
66:06.2
the numerical majority.
66:08.2
Iyan lang naman ang demokrasya.
66:10.2
Not the informed,
66:12.2
not the intelligent,
66:14.2
not the wise majority,
66:16.2
but the numerical majority.
66:18.2
Kailangan tinitimpla mo lagi.
66:20.2
Kailangan natin binanggit niya
66:22.2
nag-audit kayo one time.
66:24.2
ABS-CBN. Hindi ito literal na
66:26.2
auditor ng numero.
66:28.2
Nag-audit operations.
66:34.2
Ethical and professional.
66:36.2
Ethical and professional.
66:40.2
yung ibig sabihin ng word na audit.
66:42.2
Hindi siya yung tumitingilan
66:48.2
accountant kayo eh.
66:50.2
Hindi po, hindi po.
66:54.2
Sir Vergel, maraming salamat.
66:56.2
Marami kami natutunan
66:58.2
niyo. Maraming natuwa sa mga
67:00.2
binitawan niyong salita. Sabi nga niba,
67:02.2
ba't naman nadamay si Vice President
67:04.2
Nolid de Castro? Eh tama lang naman po
67:06.2
yung pinag-uusapan namin. Problema po
67:10.2
parang takot yung industry to speak
67:12.2
about wrongdoings within the industry.
67:14.2
Diba? Obviously, nakita mo
67:16.2
mali, hindi ka magsasalita.
67:20.2
Hindi ko mahihintay yan.
67:22.2
Bakit ayaw pangalanan?
67:24.2
Pag ayaw mong pangalanan,
67:26.2
mahina ang posisyon mo.
67:30.2
Tsaka, ito kasi ang napansin kong kultura
67:32.2
ng mga Pinoy din, Sir, ganito. I don't know
67:34.2
whether you agree with me.
67:36.2
We're not confrontational,
67:38.2
hindi tayo affront as a culture,
67:40.2
but we love talking behind people's backs.
67:42.2
Yan. O, totoo yan.
67:46.2
Talagang totoo, totoo yan.
67:54.2
spade a spade, ano ka, maangas ka.
67:56.2
Kaya tayo dalawa eh yan.
68:00.2
we should not expect na kumprontahin
68:02.2
ng mga taong yan.
68:04.2
Magkukwentuhan nilang sila
68:06.2
behind our backs. Ganun lang.
68:10.2
Totoo yan eh. Oo nga, totoo yan.
68:12.2
Sige, Sir. So, uulitin ah.
68:14.2
Mahaba pa itong discussion natin.
68:16.2
Maraming salamat.
68:18.2
Sa Mr. Vergel Santos.
68:20.2
Masarap kausap si Sir Vergel, no?
68:22.2
Kasi marami tayong mga napupulot
68:24.2
ng mga nuggets of wisdom.
68:26.2
Talagang veteranong-veterano yan eh.
68:28.2
Ayan. Teka lang ah.
68:32.2
Isa po sa mga journalist na tinitingalan natin.
68:36.2
Hindi po ako ano, hindi naman sa kong ano,
68:38.2
pero hindi ako ganun pabilis
68:42.2
ibang journalist. Kasi talagang
68:44.2
binubusisi ko rin yung body of work.
68:46.2
Pero may ilan po ako, meron ako
68:48.2
mga iniidolo rin.
68:50.2
Sa broadcast wala yata eh.
68:52.2
Ang mga yan, isa yan.
68:54.2
Yan, si Naipe. Highly respected
68:56.2
natin yan. Si Vergel Santos.
68:58.2
Highly respected.
69:00.2
Sino pa ba? Ito hindi nyo naman masyadong
69:02.2
kilala, pero ano to. One of the
69:04.2
highly respected journalist natin out there.
69:08.2
Yan. Yan ang mga narerespeto natin.
69:10.2
Eh, meron pa rin iba. Oo.
69:14.2
iba kasi budol eh.
69:16.2
Maraming budol din sa industry eh.
69:18.2
Para bang kung makapag-preach
69:22.2
dapat ang takbo ng journalism. Pero,
69:26.2
hai, ewan ko ba. Anyway,
69:28.2
yan, panoorin nyo yung episode
69:30.2
na ginawa natin. Meron tayong video,
69:34.2
Para ba nagiging journalist?
69:36.2
May mga mapupulot kayo ron.
69:38.2
It's part of our series
69:42.2
titled ah, hindi entitled.
69:46.2
Alam na Dis. Ito po yung ano natin.
69:48.2
Series on media and
69:50.2
information literacy. So,
69:52.2
marami kayong matututunan doon, I hope, no?
69:56.2
yung sense of purpose, very
69:58.2
important sa isang journalist.
70:00.2
Kailangan meron kang sense of purpose.
70:02.2
Pag wala yun, I bet hindi kayo
70:04.2
tatagal sa industry ah. Siguro matagal na yung
70:06.2
5 years kung wala kang sense of purpose.
70:08.2
Tapos, nasa video na yun,
70:10.2
in-explain din natin, hindi naman
70:12.2
pwedeng overwhelming yung
70:14.2
sense of purpose mo. Na parang
70:16.2
feeling mo, anak ka na ng
70:18.2
Panginoon, o God's gift to journalism.
70:20.2
Dapat merong konting
70:22.2
reality check din. Kasi minsan,
70:24.2
nabibuset din ako sa ibang mga kasama natin sa
70:26.2
industry ah, na tipong
70:28.2
napaka-romanticized
70:30.2
ng approach at journalism, no?
70:32.2
Changing the world, one click
70:36.2
Napaka-presumptuous naman noon, no?
70:38.2
Tapos kung iproject yung sarili nila, parang
70:40.2
sila yung sugo ng Panginoon
70:42.2
para iligtas ang sangkatauhan.
70:48.2
pamamahayag. Ayan.
70:50.2
Ayoko na mga ganon. Masyado pong
70:52.2
presumptuusyon. Masyadong
70:54.2
inaangat ang sarili
70:58.2
At marami pong ganon.
71:04.2
God's gift to journalism, parang may pinatutungkulan.
71:08.2
Kala mo i-deny ko, no?
71:10.2
Hindi, totoo yan. Nakikita natin yan sa iba.
71:12.2
Dapat tine-temper din yung ano eh.
71:14.2
Ako kasi dati nung
71:16.2
isa sa mga subjects sa journalism
71:18.2
na tinuturo ko before, gumawa ko ng parang
71:20.2
ano eh, ng parang model.
71:26.2
ng pendulum, hindi pwedeng
71:28.2
extreme on one side.
71:32.2
masyado kang nakatutok sa sense of purpose mo,
71:34.2
pero yung extreme opposite
71:36.2
noon, nagiging self-righteousness.
71:44.2
Kaya medyo iniiwasan din natin yan.
71:46.2
Ito pala, bago tayo magtapos, pasensya na po.
71:48.2
Napahaba yung episode natin ngayon.
71:54.2
Pinabati po natin si Kuya
71:58.2
Nakastation po sa hagdan
72:00.2
na bato ng Ateneo.
72:02.2
Merry Christmas. Yun.
72:04.2
Subscriber pala natin si Manong.
72:06.2
Ang pangalan niya si Abraham
72:08.2
Borata. Sabi niya,
72:10.2
anong gusto niya daw ang sagutan
72:12.2
niyo ni Ronald Llamas?
72:16.2
Pinabati po natin si Sir
72:20.2
Siya po yung guard na nakastation
72:22.2
sa hagdan na bato ng Ateneo.
72:26.2
Pasko po in advance.
72:28.2
In-inform lang po ako ni Miss Jovi
72:30.2
Importante. Hi na rin po sa inyo, Miss Jovi.
72:34.2
Tolentino. Shoutout po.
72:36.2
Sabi niya, shoutout po sa future episodes.
72:38.2
Kasi nag-tweet siya kanina.
72:40.2
Ginagamit ko pa rin term yung tweet.
72:42.2
Kasi Twitter pa rin ang ginagamit ko. Pangit
72:44.2
pakinggan ng X. Paano ba ito?
72:46.2
Nag-post sa X o nag-X ka.
72:48.2
So nag-tweet si Cheng Tolentino.
72:50.2
Meron siyang fax for shirt
72:52.2
na black. Salamat naman sa iyo, Cheng.
72:58.2
ready na po yung bagong
73:00.2
stocks natin ng shirts.
73:02.2
Meron po tayong bagong edition. Ito pong puti.
73:04.2
Gagawin na po natin siyang
73:06.2
mobile by tomorrow
73:08.2
morning sa Shopee tsaka sa Lazada.
73:12.2
Okay? Naka-ready na yung bagong stocks.
73:14.2
Mugs, black shirts,
73:16.2
midnight blue, red shirts, at saka
73:18.2
ito pong bago, yung puti.
73:20.2
Ang print po nito sa likod, meron po siyang
73:22.2
print na nakalagay, Facts First Nation.
73:24.2
Kasi I think that's representative
73:26.2
of the community that we're
73:28.2
building here. At maraming maraming salamat po sa inyo
73:32.2
number of subscribers natin sa YouTube
73:34.2
nasa at least 182,000 na.
73:36.2
Nakakataba ng puso
73:38.2
dahil dumadami po tayo. Pero ito
73:40.2
lang po. Konting reality check.
73:44.2
mag-ask ng God's gift to journalism
73:48.2
Ang konteksto po yan, pag inisip
73:50.2
nyong mabuti, ganito.
73:52.2
Kahit malaking community natin
73:54.2
dito sa YouTube, we
73:56.2
only occupy a very small corner
73:58.2
in this big universe
74:00.2
of social media that is
74:04.2
by stupid information,
74:06.2
and a lot of disinformation.
74:08.2
Kaya dapat pagbutihin pa po
74:10.2
natin. Hindi pwedeng
74:12.2
matutuwa tayo. O yung dami natin dito nag-uusap-usap.
74:14.2
Maraming natututunan, maraming
74:16.2
naliliwanagan. Pero
74:18.2
yung 182,000 subscribers
74:20.2
na yan, kulang na kulang
74:22.2
pa rin po yan. Kasi pag pinag-aralan nyo mabuti
74:24.2
yung sophistication ng
74:26.2
pagpapakalat ng disinformation,
74:28.2
talon-talo tayo. Kaya
74:30.2
mas kailangan pa rin nating
74:34.2
Shoutout kay Happy Ramos.
74:36.2
Sana happy ka ha.
74:38.2
Lito Reyes, shoutout.
74:42.2
Sabi ni Grace, next daw
74:44.2
mag-pink shirt naman.
75:08.2
Okay. O sige. Maraming salamat po
75:10.2
sa inyong lahat. Kita-kita po tayo bukas ha.
75:14.2
isa na namang pong episode ng Facts First.
75:16.2
Okay. Ako po si Christian Asguera. Magandang gabi po.
75:18.2
Pati po sa Team Replay
75:20.2
tsaka Team Delay. Tama,
75:22.2
Team Delay. Maraming salamat po sa inyo.
