9 Senyales na Kulang Ka sa Vitamin B12 - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:24.0
O baka may problema ka sa tiyan
00:26.5
Mga gastritis, ibang problema sa tiyan na
00:28.9
Hindi ma-absorb ng katawan vitamin B12
00:31.5
Maraming kulang sa vitamin B12
00:34.4
5% on the average katao kulang sa B12
00:38.6
So sa 20 katao, 1 out of 20 kulang sa vitamin B12
00:43.6
Okay, bago ko bigay yung mga warning signs
00:46.4
Ano ba itong B12?
00:48.1
Ang vitamin B12, kailangan natin ito sa paggawa ng red blood cell
00:54.0
So pag wala kang B12, hindi ka makagawa ng pulang dugo
00:57.9
Kailangan din ng vitamin B12 sa DNA sa cell
01:01.8
Yung genetic material sa cellular natin
01:04.3
Kaya paggawa ng blood cell, paggawa ng nerve cell
01:08.8
Yung mga ugat natin sa kamay, sa paa, sa utak, sa spinal cord
01:12.8
Kailangan natin ng B12
01:14.3
Ang requirement sa adult is 2.4 micrograms of vitamin B12 per day
01:21.3
Pagbuntis, breastfeeding, mas marami ang kailangan
01:24.1
Okay, so ano itong 9 warning signs?
01:28.0
Itong warning signs, medyo non-specific
01:31.9
Ibig sabihin, maraming sakit ito ang warning signs
01:34.5
Pero kung hindi ka gumagaling o ayaw gumaling itong senyalis mo
01:39.7
Ipacheck natin yung B12, baka kulang kayo dito
01:42.8
Number 1, fatigue, pagod
01:45.7
So bakit napapagod yung mga kulang sa B12?
01:48.7
Paano? Anemic sila eh
01:49.9
Kulang sila sa red blood cell
01:52.1
Kaya pacheck nyo yung complete blood count, nakita nyo, anemic
01:55.5
So hindi siya makagawa ng...
01:59.1
Number 2, palo or maputla
02:03.2
Pero pwede rin madilaw
02:05.6
Yellow skin, yellow sa mata
02:08.0
So bakit naninilaw yung mga taong kulang sa vitamin B12?
02:13.0
Yung red blood cell kasi, syempre, nasisira pag kulang sa B12
02:17.4
Pag nasira red blood cell, dumadami yung bilirubin sa dugo
02:21.7
Pag tumaas yung bilirubin, maninilaw yung tao
02:26.2
Parang John Deere
02:27.1
Number 3, possible sign ng B12 deficiency is headache
02:33.3
Simpleng headache, migraine na ayaw gumaling
02:37.2
Actually, nakakagulat yung pag-aaral
02:39.7
May isang pag-aaral, 180 people na may migraine
02:43.9
Ginagamot nila, masakit ang ulo, migraine, ayaw gumaling
02:48.0
Sinek nila yung vitamin B12 nung mga taong may migraine
02:51.9
Sa 180 people, kalahati sa kanila, 50% kulang
02:58.0
So baka may connection yun
03:00.3
Baka may connection, bakit mababa yung B12 at nang ma-migraine
03:04.6
Kasi nga, migraine, utak din yan
03:09.4
Kung may migraine kayo na ayaw gumaling, wala nang masama
03:13.4
Mag-try kayo ng B-complex
03:18.7
Hindi naman sure, pero may possibility
03:21.1
Okay, so based on statistics yan
03:26.1
Mukhang marami sa kanila kulang sa B12
03:29.6
Ito, nakakagulat din, depression, nadidepress
03:32.8
Tumingin sila ng maraming taong depress
03:36.1
Siguro marami din nakita nila sa mga may depress
03:39.7
Mababa din yung B12
03:41.7
So natataka, bakit mababa B12?
03:44.6
Siyempre, depression, utak din yun eh
03:46.9
Central nervous system
03:50.2
Pag kulang ka sa B12, tumataas yung homocystain levels
03:55.0
Masama yung homocystain levels
03:56.1
Parang kolesterol yan, nakakabara din sa puso
04:00.0
So pag mataas homocystain, mataas yung oxidative stress
04:04.3
Ibig sabihin, nasisira yung cell
04:06.5
Nasisira yung DNA
04:08.6
Kaya pag depress kayo, ayaw gumaling
04:11.9
Walang ibang dahilan, walang masama
04:13.8
I-check ang vitamin B12 sa dugo
04:16.5
Kung mababa, ang gamutan, simple lang eh
04:19.4
Tableta na may B12
04:21.4
Pwede may B1, B6, B12
04:23.4
Kung malala, mababa ang B12
04:25.7
Ini-injection, intramuscular
04:27.8
Hindi mo pwede pababain to
04:32.2
May problema sa tiyan
04:34.1
Kasi na-absorb dapat sa tiyan yung B12
04:37.9
So pwedeng nagtatae, constipated, nasusuka
04:42.0
Pero itong mga sintomas
04:43.7
Maraming sakit, diba?
04:45.3
Nagtatae, constipated, nasusuka
04:47.9
So kung wala na makita ibang dahilan
04:50.5
I-check na rin yung B12
04:54.1
Hirap mag-concentrate
04:55.9
Diba sabi ko sa'yo, vitamin B12 nga sa utak to, sa nerves eh
04:59.0
So may problema, mabilis makalimot
05:04.3
May mental decline
05:07.2
So check din yung vitamin B12, baka kulang
05:12.8
Ito, very common to, number 7
05:15.1
Yung may sugat-sugat dito
05:16.5
Sa bibig, sa dila
05:18.0
Diba minsan siguro, puro diet
05:21.6
Hindi ka nakakain ng sapat ng pagkain
05:24.7
Nagsusugat, maraming singaw
05:28.2
Glossitis, dila, namamaga
05:31.3
Stomatitis, maraming mga singaw-singaw
05:34.4
Pwedeng kulang ka sa vitamin B12
05:42.0
Pwedeng kulang ka nito
05:43.7
So kaya nga, pag may sugat-sugat kayo
05:45.7
Mag vitamin B complex na
05:48.8
Wala namang masama eh
05:50.2
Mamaya explain ko sa inyo
05:53.3
Ito, common to, number 7
05:54.0
Ito, manhid ang kamay, manhid ang paa
05:56.6
Diba, pag manhid kamay-paa nyo
05:58.4
Punta kayo sa doktor nyo
05:59.5
Ano bibigay sa inyo
06:00.7
Sigurado, bibigyan kayo vitamin B complex
06:03.6
May tulong, baka may tulong
06:06.0
So bakit namamanhid?
06:08.0
Ang tawag dyan, paresthesia
06:10.0
Okay, paresthesia
06:13.7
Very common is diabetic
06:15.4
Pag diabetic, nasisira yung nerves
06:17.7
Peripheral neuropathy, diba
06:19.7
Yung nerves sa kamay, sa paa, manhid
06:21.6
Pero kung mababa ka sa vitamin B
06:24.0
B12, mamamanhid din
06:25.5
So, kung di ka naman diabetic
06:30.1
Pwedeng tumatanda, elderly
06:33.5
Pero baka mababa din B12
06:36.1
So, pwede rin ang vitamin B complex
06:39.0
And number 9, warning sign
06:41.3
Medyo sari-saring sintomas
06:45.1
Pero pwede rin B12 deficiency
06:48.9
Lagi pinupulikat ang binti
06:50.8
Atak siya, unstable
06:55.0
Erectile dysfunction
06:56.0
Mga lalaki, mahina na sa sex
07:00.7
Malabo na yung mata
07:02.0
O pwede rin yan, B12
07:05.4
Sino sa nakikinig sa atin
07:07.6
Ang malaki ang chance na may B12 deficiency
07:11.1
Ito yung mga mas high risk
07:14.4
60 years old and above
07:17.1
Mas matasang chance
07:18.9
Parang 6% to 10% kulang sa B12
07:22.2
Siguro yung 10 nila
07:23.6
Hindi na gano'ng maka-absorb
07:26.7
Mga pagkain na kulang sa B12
07:30.2
Ano bang pagkain may B12?
07:32.3
Ang pagkain mataas sa B12
07:35.8
Isda, manok, baboy, baka
07:40.2
Isda, manok, baboy, baka
07:42.8
Itlog, egg products
07:45.8
Gatas, milk products
07:50.0
Pag kulang ka sa ganito
07:51.4
Puro ka lang kanin
07:53.5
Mag-vitamin B12 deficiency
07:56.4
Isa pa yung vegetarian
08:01.9
Ako nag-vegetarian ako dati
08:03.5
Pero yung vegetarian ko noon
08:05.3
Kumakain ako ng isda
08:06.6
Kumakain ako ng itlog, ng gatas
08:10.2
So parang meat lang ang tinanggal ko
08:12.2
Pero merong by vegetarian
08:16.3
May vegetarian na walang isda
08:21.4
Sila pwede sila magkulang ng B12
08:23.5
So kailangan mag-supplement sila ng vitamin B12
08:26.8
Paano tinanggal nila lahat itong mga
08:32.0
Tsaka chicken and fish sa diet
08:35.8
Kasalanan ng ibang kababayan natin
08:39.2
Mga lasengo at lasenga
08:41.9
Mga lakas uminom ng alak
08:46.1
Hindi na kumakain
08:47.9
Nasisira yung tiyan
08:49.3
So pag nasira digestive system
08:51.5
Hindi na maabsorb
08:54.7
So yan yung mga common causes
08:57.9
Bakit magsakang B12
09:02.8
Isa rin, yung mga may gastritis
09:05.7
Gastritis, parang ulcer
09:08.0
Bumabagsak din minsan yung hydrochloric acid nila
09:11.3
Hindi rin maabsorb yung B12
09:13.0
Yung mga umiinom ng gamot sa ulcer
09:16.0
Prone din bumagsak ang B12
09:18.6
Anong mga gamot sa ulcer?
09:22.8
Yung mga proton pump inhibitor
09:30.0
Pag matagalan mo inumin
09:32.3
Pwede bumaba ang B12 mo
09:34.2
Kasi pinabawas niya yung acid
09:36.8
So yan, pag walang acid
09:38.6
Hindi nakukuha yung B12 sa pagkain
09:42.0
So ito mga risk factors
09:43.7
Ang gamotan natin
09:45.5
Oral, vitamin B12
09:49.5
Pwede rin ito, B-complex
09:51.7
Kompletuhin mo na
09:54.3
Ini-injection na ng B12
09:55.8
Kung malala talaga
09:57.0
Tapos yung mga pagkain
09:58.4
Red meat, fish, chicken, eggs, milk
10:00.9
Ang blood test ay
10:04.0
Complete blood count
10:05.3
Pacheck mo kung anemic ka
10:06.9
And merong testing sa B12
10:09.1
Vitamin B12 level test sa dugo
10:15.0
Dapat 150 per ml pataas
10:18.8
Pag 150 per ml below
10:24.9
Sinulad ko na lahat
10:26.1
Ni-research ko siya
10:31.7
Anong komplikasyon
10:33.1
Pag hindi ginamot ang B12
10:34.7
Ang komplikasyon nito
10:37.7
Pwede ma-paralyze
10:42.7
Pwede ma-brain damage
10:44.6
Central nervous system
10:46.1
Pwedeng peripheral neuropathy
10:49.4
Tuloy-tuloy na yun
10:50.4
O erectile dysfunction
10:53.5
Pwedeng memory loss
10:56.1
Meron pang incontinence
10:57.7
Hindi na makontrol yung ihi
11:00.5
Hindi na makontrol yung dumi
11:02.3
So simple lang ang gamutan niya
11:04.5
Check ang vitamin B12
11:06.9
And pwede mag vitamin B complex
11:11.3
Pero syempre may pros and cons
11:13.3
Ang vitamin B complex
11:16.1
Paalam nyo sa doktor nyo
11:18.0
Doktor nyo mag-dedesign
11:19.8
Lagi kung anong sinasabi
11:20.8
Dagdag ka alam mo
11:22.2
Tsaka yung B12 deficiency
11:24.1
Isang possibility lang sya
11:26.7
Eh kung may depressed ka
11:28.0
Eh baka may problema ka talaga
11:30.2
Baka hindi naman B12
11:31.5
Kung may migraine ka
11:32.8
Baka may ibang problema
11:36.0
Baka may ibang problema
11:40.3
Pero kung walang ibang dahilan
11:43.4
So kung uminom kayo ng B1, B6, B12
11:48.8
Sasarap ang tulog mo
11:56.7
Pagbabawasan ka sa stress
11:58.8
Gaganahang ga kumain
12:08.2
So pag tumataba na kayo
12:10.9
Dahil sumobraga na kain sa B1, B6, B12
12:14.9
Tigil mo na konti
12:17.1
So sana po nakatulong tong tips natin
12:26.1
Kung sa Pilipinas
12:27.5
Baka 5 million people
12:28.8
May ganitong sakit
12:29.8
Pero hindi pala nila alam
12:31.2
So sana nakatulong to
12:36.7
Tignan natin ang pros and cons
12:39.0
Ma-check tayo lagi sa inyong doktor
