01:18.8
Eh, hindi ba mas mabuti kung kayo mismo ang makakasaksi kung ano nga talaga ba yung mga yon?
01:23.8
Oo nga naman, Aya. Yung po bang banig ni Dagohoy ang kailangan naming maibalik, Lola?
01:30.0
Oo, mga bata. O sige, umayo na kayo at saksihan ang isang pamayanan na nagkakaisa sa paniniwala at damdamin.
01:54.8
Maraming isang linggo, narito na rin ang asawa ko at mga anak.
01:58.9
Papanig na rin daw.
02:00.0
Dito ang mga kamagana ko na naiwan sa pueblo.
02:02.5
Pahirap daw, napahirap ang lagay nila doon.
02:04.8
Sa wakas, makakikita ko na rin sila.
02:16.9
Ay, may ramag na.
02:18.9
Ay, may ramag na.
02:30.0
Ay, may ramag na.
02:36.8
Ay, may ramag na.
02:36.9
Ay, may ramag na.
02:37.0
Tay, taga rito ba kayo?
02:40.5
Parang ngayon ko lang kayo nakita rito.
02:43.0
Ah, eh, opo, kararating na po namin.
02:47.7
Kaya pala wala kang dalang sisida ng inyong ani.
02:50.3
Sa susunod, humingi kayo ng buslo upang marami kayong madala, hindi ba?
02:54.8
Ah, eh, bakit po ba dinadala dyan yung mga ito?
02:58.5
Bakit sa kamalig?
03:00.0
Aba, alam mo ba, dyan iniimbak ang aming mga inaani.
03:04.0
At pinamamahagi ito sa bawat mga kasamahan.
03:07.3
At para ang lahat ay may sapat na makain.
03:10.4
Ang ipinupon lahat inaani ng bawat isang kasamahan ay para sa pangangilangan ng lahat.
03:19.6
Baka siya na nga, mukhang leader eh.
03:22.3
Magandang gayo po sa kanila, Manay Bagohoy.
03:25.4
Magandang gabi naman sa inyong lahat.
03:30.0
Ano ba yung pinagtutulong-tulungan niyo gawin?
03:32.3
Isang banig na natatangin, Manay.
03:34.6
Iyahandog sa isang taong patangitan.
03:37.5
Eh, tama tayo. Siya nga.
03:40.3
Mukha nga siyang mahusay na pinuno.
03:44.2
Parang mahal na mahal na siya ng kanyang mga kasama.
03:48.4
May higit naman at kahit mga bata pa ay tumutulong na.
03:51.7
At maaari ng pakinabangan.
03:54.2
Kanina ba kayong mga anak, ah, Noy?
03:60.0
Manay Bagohoy, hindi po ba makakapasok ang mga kawal na kastila at mga pare dito?
04:04.0
Naku, itong si Tonyo.
04:06.0
Hindi na nalimutan ang kanyang masamang karanasan sa kamay ng mga kastila.
04:10.0
Hindi man daling kalimutan ang nakaraan kayo.
04:14.0
Ako man eh, lagi ko naiisip ang mga kalupitang sinapit ng aking kapatid.
04:19.0
Ipig kami ng pura paroko ng inabangan.
04:23.0
Si Padre Gaspar Morales, isang Jesuita.
04:27.0
Tumagi siyang basbasa ng labi ng aking kapatid.
04:30.0
Dahil ito naman ay namatay sa isang duwelo.
04:33.0
Ang maigpit na pinagbabawal ng simbahan katoliko.
04:36.0
Subalit kung tutusin, siya rin ang may kasalanan kung bakit nakipagduwelo ang iyong kapatid.
04:42.0
Inutusan niya itong pababain ng bundok ang isang tulisan, patay man o buhay.
04:49.0
Wala akong magawa.
04:51.0
Inilibing ko ang aking kapatid sa gitnaan ng parang.
04:55.0
Na tila ay tinakwid ng lipunan.
04:57.0
Mula noon ay namundok na ako.
04:59.0
Kasama mga kaisa sa damdamin.
05:02.0
Sinalakay namin ang kumbento.
05:05.0
Ang pananalakay na iyon ay nasundan pa ng iba sa mga kalapit bayan.
05:11.0
Kay daming nais makalaya sa pang-aabuso at pang-aapi ng mga kastila.
05:16.0
Kaya nga na pagkasunduan natin na magsama-sama dito sa pook na ito.
05:20.0
Isang pamayan ang nagtutulungan at namumuhay ng malaya.
05:24.0
At namumuhay ng malaya.
05:29.0
Kung totoo, Sin, ay nabigyan katarungan ng pang-aapi sa akin diba?
05:35.0
Subalit patuloy pa rin ang pang-aapi sa iba.
05:41.0
Manoy de Goy, hanggang kailan po kayo makikipaglaban?
05:45.0
Ang tanging hanggad namin ay ang buhay ng tahiling.
05:48.0
Na may katarungan at pagkakapaglaban.
05:52.0
Kung guguluhin nino man,
05:54.0
ang pamumuhay na iyan.
05:56.0
Nakanda kami ipaglaban ng ating pangay na.
06:02.0
May nakita daw po si Bento na isang plutong ng mga sundalong kastila.
06:07.0
At tila pag-away daw po sa direksyong ito.
06:10.0
Tipulin ang lahat.
06:12.0
Nagpapasalamat ako sa iyong mabuting pagtanggap sa akin.
06:16.0
Lumalakas ang loob ko na pagbibigyan mo kami sa aming iniluluhod.
06:22.0
Hindi bilang isang kaaway.
06:25.0
Kaya mabuti ang pagtanggap namin sa inyo.
06:28.0
Bilang mga kaibigan.
06:31.0
Marami na ang pagbabago sa ibaba.
06:34.0
Unang-una ang Orden Recoletos na ang namamahala sa lahat ng mga parokya.
06:40.0
Bagong pamamahala, ibang pamamaraan.
06:44.0
Iisa pa rin ang inyong pakay.
06:48.0
Tulad din ang mga iba't ibang sugo ng Gobernador General.
06:53.0
Nais niyo kaming sakupin at ipailalim sa inyong kapangyarihan.
06:57.0
Hindi totoo yan, Ginoo.
06:60.0
Ang Gobernador General na si Jose Raon mismo ay may paabot na amnestya.
07:05.0
Amnestyang total.
07:07.0
Makababalik na kayo sa iyong Pueblo at hindi kayo mapaparusahan.
07:13.0
Kung gayon ay bakit pa kami kailangan bumaba?
07:17.0
Masaya na kami sa pamumuhay namin dito sa pook na ito.
07:22.0
Sa mga Pueblo ay hindi kami nakatitiyak na magkahari ang katarungan at magkakapantay-pantay.
07:29.0
Ikaw, Ginoo, ipagkakaloob sa iyo ang isang mahalagang posisyon sa pamamahala.
07:35.0
Alam niyo na ito ay nangangahulugan ng isang masaganang pamumuhay.
07:41.0
Huwag kang papayag. Huwag kang maniniwala.
07:45.0
Ang kalayaang tinatamasa namin ngayon sa pamayanan ito
07:48.0
ay hindi maaaring ipagpalit sa pinakamatayang panglukluman.
07:55.0
Kung kayo ay uuwi akong bigo,
07:58.0
magpapaalam na ako, Ginoo, pero hindi pa rin ako nawawala ng pag-asa.
08:04.0
Pag-isipan niyo ng mabuti, Ginoo, ang mga alok namin sa iyo.
08:08.0
Hindi nang gabago pa ang isip ko.
08:11.0
Sana lahat kayo ganun din ang nasa isip at kalooban.
08:16.0
Anong ibig ninyo sabihin?
08:17.0
Hindi kaya, Ginoo, na kayo lamang ang nagnanais ng matagal na pag-aalsa?
08:24.0
Hindi kaya na ang karamihan sa mga kasama ninyo ay naghahangad ng panatag na pamumuhay sa
08:32.0
Pueblo na kasamang kanilang kamag-anakan?
08:35.0
Ako, paano kung totoo nga ang sinasabi ng pare?
08:40.0
Namamuyapan na kami sa pamumuhay dito.
08:43.0
Kailangan nang gugulo dito.
08:45.0
Pag-isipan niyo ng maigi, Ginoo.
08:48.0
Ang aking mga sinasabi.
08:56.0
Ipaalam sa lahat.
08:59.0
Magkakaroon tayo ng pulong.
09:03.0
Nais kong iparatang sa inyong lahat.
09:06.0
Ang napag-usapan namin ni Padre Pedro de Santa Barbara.
09:11.0
Sugo ng mga rekuletos at ng gobernator.
09:14.0
Ipinaabot niya sa atin lahat.
09:17.0
Na maaari na tayong bumalik sa mga Pueblo na hindi panurusahan.
09:22.0
Huwag kayong mag-aalin lang.
09:29.0
Sabihin ninyo ang tunay nyong iniisip at nararamdaman.
09:35.0
Yan ay inyong karapatan.
09:37.0
Matagal na tayo nakikidigma.
09:40.0
At marami na rin tayong isinakripiso dito.
09:43.0
Naaalala ko rin ang maraming kamag-anak ko na naiwan sa Pueblo.
09:47.0
Kawawa naman sila, no?
09:53.0
Ako man ay nawala na rin ang mahal sa buhay.
09:59.0
Subalit, makita ko lamang ang kaginhawaan ng isip at kalooban ng bawat kasama ko dito.
10:07.0
Ang aking panlulumbay ay isang maliit na sakripisyo na lamang.
10:13.0
Malayo lang ating narating.
10:17.0
Malino natin na iparating ating mensahe sa mga dayo.
10:20.0
At higit sa lahat, napatunayan natin na kaya natin ipaglaban ng ating karapatan.
10:25.0
Ngayon pa ba naman tayo susuko?
10:28.0
Kung ngayon tayo susuko, anong silbi ng kahit tagal nating pakikipaglaban?
10:34.0
Ipagpatuloy ang laban! Hindi tayo susuko!
10:37.0
Ipagpatuloy ang laban!
10:43.0
Pakitala sa kubo ang banig na ito.
10:47.0
Pakiingatan lang.
10:50.0
Dahil ito ay simbolo ng amin.
10:53.0
Pagkakaisa, paninindigan, at pagmamahal sa kalayaan.
11:03.0
🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵 🎵
11:14.0
Ito na po ang banig, Lola!
11:15.0
Maganda. Maganda talaga ang banig na ito.
11:19.0
Lalo na at simbolo nito, ang kasaysayan ng isang malayang payanan.
11:25.0
Eh, Lola, ano po ang nangyari kay naman ni Dago Gad sa kanyang mga kasama?
11:30.0
Nagpatuloy sila sa malayang panununan.
11:32.0
malayang pamumuhay ng mahabang
11:33.9
panahon. At kahit
11:36.0
namatay na si Daguhoy dahil sa katandaan,
11:38.8
nagpatuloy pa rin ang mga
11:40.1
kasama niya sa pagtatanggol
11:41.9
ng kanilang kalayaan.
11:44.0
Gaano mo katagal, Lola?
12:03.6
ni Daguhoy, ang kwento
12:05.6
ng kanyang kabayanihan
12:07.4
ay hindi kwento ng isang
12:09.2
pinuno o tao lamang.
12:31.4
Thank you for watching!
