Lani Cayetano of Taguig City | The Political Conversations with The Mayors • Part 1

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Hi people of the Philippines and people of the world.

Hit the button below and you will be subscribing to the Boy Abunda Talk Channel on YouTube.

Let's keep talking.

Kaibigan, tuloy ang usap.

Lani, maraming salamat.

Maraming salamat.

Pagdalo dito sa aming programa.

Always a pleasure talking to you.

Let's talk about education.

Sabi mo nga, hindi ka man guro, but you make sure that you engage yourself with the young people and students.

Tanong ko, bakit at ano ang natututunan mo?

In Taguig kasi, we believe that our greatest resource is our human resource.

And for us to guarantee a future that is bright, is comfortable for our people,

there's a need really to invest heavily on education.

We need to invest on training them.

We don't only focus on the academic side of training the younger generation,

but also the character.

Napakahalaga nun.

Skills training is also very important to us.

So kung naniniwala kami sa future na maganda para sa Taguig at para sa pamilyang Taguigeno,

malinaw sa amin na we need to invest on education.

Ang scholarship sa City of Taguig, hindi lang binibigay sa...

top 10 percent, yung hindi lang pinaka mauhusay academically because we believe in Taguig na

hindi lang sa academic side ang focus dapat natin.

Kasi yung intelligence, may iba-ibang form yan.

Pwede hindi nag-excel sa academics, pero mahusay sa arts, mahusay sa sports.

So we recognize that.

So ang mga kabataan sa Taguig, basta't gusto nila na mag-aral,

so supportahan ng local government.

In your case, in Taguig, Lani,

aware ba ang constituents mo at paano mo ipinapaalam sa kanila

na may mga programa ang iyong gobyerno sa edukasyon, sa kalusugan,

at marami pang iba para sa kanila na available, halimbawa, sa City Hall?

How do you do it?

My style, Tito Boy, is very personal.

So in Taguig, we have what we call enumerators.

Their job is to go around the city.

Bababa sa barangay, bababa sa mga purok.

Aabutin at tatanungin ang mga constituents natin ang kanilang mga pangangailangan.

At nakita namin very effective ito kasi nag-guide ng mga data na nakukuha namin,

ang mga programang inilulunsad namin.

So nagsisimula ako bilang mayor ng Taguig, nakita namin na bagamat nag-grow yung city natin

at yung opportunity ay pumapasok sa city natin, may disconnect because we weren't able to provide

the manpower needed.

By the companies na nagbubukas sa City of Taguig.

So ang goal is to actually bridge the gap at nakita namin na kung gusto namin na ang mga taga-Taguig ay hindi lang nakatira sa Taguig

kundi magtatrabaho din sa Taguig, kailangan namin mag-provide ng assistance sa education.

And ngayon, I feel so happy pagka pumupunta ako sa business district ng Taguig, nagpapakilala na naging engineer,

naging doktor, naging accountant, so yun yung naging strategy namin dito, Boy.

And nakikita namin na nag-work siya.

You went to Congress for a term and then you came back to local government.

Ano ang pagkakaiba, Lani?

After one term in Congress, although I learned so many things,

binabalyo ko lahat ng natutunan ko.

But I realized that my personality is more suited in the local level.

And kung gagawa ako ng isang bagay o papasok ako sa isang larangan, gusto ko, efektibo ako dun.

At nakita ko na sa local governance, mas maisi-share ko yung sarili ko at magagawa ko ang mga bagay na malapit sa puso ko.

Was it always politics? I know you started it dito, Rene.

A political affairs officer.

Affairs officer?

Yes, that's my first job.

Why politics?

When I had this wonderful opportunity to work with Sen. Rene Cayetano,

nakita ko na kaya talaga ng mga public officials to be an instrument of transformation in the community.

Nakita ko na pag pinaniwalaan mo ang mga prinsipyo mo at tinanslate mo ito sa mga programa, nakakabago talaga ng buhay ng tao.

Doon nag-officize mo?

Doon nag-simula.

But it was really my husband, Alan, who really introduced me to the world of public service.

Let's talk about electoral contests, not just in Taguig but in this country.

You've been through a lot of elections, Lani. Ano ang dapat baguhin, anong dapat manatili sa iyong pananaw pagdating sa eleksyon?

I would say personal attacks.

Kasi pag personal yung atake at hindi na tungkol sa governance,

bumaba ba yung kalidad ng diskurso and we're not helping the constituents and we're not guiding them.

Hindi natin sila nabibigyan ng pagkakataon na mas makilala kung ano yung leadership style natin.

Kasi minsan dinadala sa personal. That's what I don't like.

Pero pag pinipersonal ka, na hindi naman maiiwasan, lalo na pag mga eleksyon, anong ginagawa mo?

To be very honest, I don't like it.

honest, I'm a very

sensitive person. Kaya

apektado ako.

Iniisip ko palagi

kung ano yung

mga sinasabi sa akin.

But, meron din

akong ability na

kapagkatapos kong isipin

at andyan dyan na yung trabaho,

nasishift ko siya at nakaka-focus

ako sa trabaho ko.

I can still go on. I can still

function. I have

to set aside the

hurt and focus on

the task at hand.

Kasi may mga tao, may mga pamilyang

umaasa sa akin as their leader.

You need to tell us your story. Nung bago

kang mayor, ano ang dinatnan mo?

Anong klaseng

political landscape? Anong

administrasyon sa tagig?

And what did you do as a young mayor?

Nung umupo ako as mayor,

less than 2 billion

yung budget ng city. Ang laki yung

populasyon. Malaki ang land area.

Maraming mga programang kailangan

gawin. Tapos meron pang

utang na 1.6

billion pesos ang

city. So I first

work on the trust of

the constituency, the trust of

the business community. We

set up business friendly policies

and sinigurado namin

na predictable

ang ating mga polisiya pagdating

sa pamumuhunan sa tagig. Bakit

ko binabanggit yun? Kasi dyan natin

kinukuha ang mga pantustos

natin sa mga programang

pambayan. By just

efficient collection

and pagre-remit

ng tama sa nakolekta,

after one year,

nadoble yung pondo ng

city of tagig. Ang utang

nabayaran? Lahat

ay nasettle. Nung natapos ang term ko

as mayor,

settled lahat ng utang.

So debt free nang iniwanan

ko ang tagig at nasa

healthy financial state.

Ang ating city.

In terms of leadership, Lani,

are you a consensus builder?

I know you create teams

assigned to do tasks.

But in terms of consulting

with not the constituents

but people who help you

administer and manage

tagig, paano ka

bilang leader?

Hindi ako nagdidesisyon ng ako lang.

So we were able to

successfully form

a team na ang kasunduan

namin. Wala tayong magiging

desisyon na hindi natin pinag-uusapan.

So council of

many. Meron tayong system

na ganyan sa tagig.

Peace and order of tagig, kumusta?

Relatively in the

national capital region, nananatiling

maayos ang peace and order

generally sa city of

tagig. Nabigyan ng

parangal ang city

of tagig sa mga matagumpay

na illegal

drugs operations sa ating

susunod. So

lahat halos ng mga

kaso ng mga nakapiit

ngayon sa kulungan, drug

related yan. So kung mahusay

ang anti-drug campaign

ng isang lokal na pamahalaan,

ibig sabihin, significantly

nare-reduce din ang mga krimen

na nangyayari sa ating

pamayanan. But we also

support rehabilitation,

Tito Boy. We spend

a lot sa pagre-rehabilitate

ng mga family members na

sadly

napunta dyan sa direksyo na yan.

Because it is a health issue.

It is a health issue. So we cannot

only focus

on

by-bus operation. Lahat yan.

Mahalaga yan lahat. Pero

kailangan meron ding

serbisyo para sa

reformation. I want to pick your brains

on the political

parties of this country.

May mga nagsasabing

epektibo ang multi-party system. May mga

nagsasabing ibalik natin ang two-party system.

Anong yung pananaw at

anong epekto nito sa

lokal na politika or public

service for that matter?

Yung political

party system sa

bansa, sa

lokal, hindi siya masyadong

issue. Dahil sa

lokal, dahil mas maliit yung

botante,

madali sa tao ang

pagdidesisyon. But on a

national level,

aaminin kong

nakaka-confuse

kasi hindi mo na makita

ang stand ng partido

sa mga mahalagang issues. I think

kailangan na mabigyan

ng platform siguro

ang lahat ng mga kandidato

na mausisa, no? Yung

mga personal stand.

Pag masyado ng marami,

parang nalilito yung mga

tao. Here's another thing.

Ito, again, this is not about

the gig. This is not about

Lani Caetano. Ito na naman yung

this perception

about politics in general.

Pag sinabi mong

mag-politika ka, yayamang ka.

Mag-politika ka,

gaganda ang buhay mo.

Your take on this, Lani,

and how does this affect you

as a public servant?

That is something

that we struggle with as

public officials.

Kasi ang katotohanan,

yung ginagamit, yung ginagamit,

yung ginawa ng ilan,

damay yung buong institusyon,

at talaga namang may mga na-convict talaga

at may mga na-patunayan talaga.

Mahirap

kumbinsihin

ang tao sa ngayon

dahil sa

mga nakikita nila, lahat ng

mga kahirapan,

lahat ng mga problema

sa sistema ng gobyerno

ay ikinukonekta

sa corruption

sa ating bansa.

And as a public

servant, talagang mahirap

na harapin yan.

But we try our

best to

communicate with the people

and make sure

that nare-reflect sa paraan

ng pamumuhay namin yung values

ng isang public servant

na mapagkakatiwalaan nila.

Two women have become presidents of

this country. President

Gloria Macapagal-Arroyo

and President

Corazon Aquino.

What is distinct

about, in your opinion,

about women leaders?

I think because

women are more sensitive,

we have the patience

to listen more,

I think. At pag kami

ay nag-desisyon,

ang pagdidesisyon ay

para lagi sa interest ng pamilya.

And I'm not saying

wala ito or absent ito

sa mga kalalakihan, but by nature,

kasi dinisen nyo ang mga kalalakihan

to be the provider,

siya yung matatag, siya yung lumalabas

para magtrabaho,

para mag-provide sa pamilya niya.

So ang naiiwan sa tahanan

ay yung nanay. So ang nakakaalam

ng mga problema sa tahanan,

una ay ang nanay.

Ita-translate mo yan

sa local governance.

So yung atensyon namin sa detalye,

sa mga pangangailangan

ng bayan, I think

mas may patience tayong mga

kababaihan.

Do you think being a mayor

somehow prepares

in a very, very special way

a person for the presidency?

Definitely. Kasi yung issue

na kinakaharap ng ating

presidente,

katulad halimbawa

sa peace and order.

Kaming mga mayors,

nakikipagtrabaho tayo

sa DILG, sa Philippine National

Police, dahil

responsibilidad ng city mayors

ang peace and order situation

sa kanyang lokalidad.

When we talk about economics

sa national level,

ganun din ang mga mayors.

Umiisip at gumagawa siya

ng paraan to make sure

that the city is conducive

for businesses to thrive.

Okay. Last question, Lani.

When you think about what you

as a public servant has done

for Taguig,

do you have that sense of

what do I do

to be able to protect

kung anuman ang nagawa

natin, not you singularly,

but with the help of so many people

and the citizens

of Taguig, para mapanatili

yung moving forward

ng buong

syudad ng Taguig?

I think it's human nature.

Kung ikaw ay bahagi ng pagbibuild

ng isang lungsod

o naging bahagi

ng transformation,

you have that human nature,

to be protective

of your programs,

of, I think,

your achievements as a city.

And I'm confident na

sa pamamagitan ng

mga programang ginawa natin,

marami tayong katulong

na mga leaders

or stakeholders sa community

na tutulong sa atin to safeguard

itong mga polisiya

na sinet na natin para sa ating

city.

If you were to write your epitaph,

Ani, how would that go?

Siguro as a leader

who's sensitive

to the needs

of my people,

isang leader na

nakikinig sa kanyang

mga constituents

at may

malalim na ugnayan

sa kanyang mga nasasakupan.

Because

personal relationship is very important

to me.

Hindi ako nakukulong

ako kontento na basta nakapagbibigay

lang ng serbisyo.

Ang gusto ko,

ginagawa kong

sabi ko sa aking core team,

gusto ko yung

tipo ng governance na

pag pinatuloy ka sa bahay,

kaya tayong papasukin hanggang sa

kwarto nila.

Ganon ka-personal

ko na gustong

maalala ako ng mga constituents ko.

As someone na

mapagtitiwalaan nila,

hindi lang pumasok hanggang sa

living area nila. Kaya nilang

patuloyin hanggang kusina,

hanggang kwarto nila

because yung trust ay nandiyan.

Yung trust na na-build

sa maraming taon

na ginugol ko,

napakikipag-ugnayan sa kanila.

Na naging pamilya.

Yes. Lali, maraming salamat.

Thank you, Tito Boy.

Presented by

The Philippine Women's University

and The Philippine Star

with JC Organic,

Barley,

Choy Bus,

and Boy So of La Carmela de Buracay.

Hi, people of the Philippines

and people of the world.

Hit the button below

and you will be subscribing

to the Boy Abunda Talk Channel

on YouTube.

Let's keep talking.

Kaibigan, tuloy ang usap.