01:00.1
Dito na nagsimulang makita ng mga otoridad ang potensyal ng Alcatraz.
01:05.0
July 1, 1934, nang unang tumapak dito ang grupo ng pinakadelikadong bilanggo at kriminal sa kasaysayan.
01:12.8
Sa loob ng mga taon na ginamit ang bilangguan ay nasa 1,576 pa na bilanggo.
01:18.5
Ang nanatili sa loob ng mga selda nito at nasakses.
01:21.6
Si Han ang nakakapangilabot na siguridad at disiplina sa tinaguriang The Rock.
01:27.8
Walo sa mga nanatili rito ang namatay sa kamay ng kapwa bilanggo.
01:32.5
Lima ang nagpakamatay at labing lima ang namatay dahil sa natural na kadahilanan.
01:38.5
Ngunit paano nga ba mabuhay sa loob ng bilangguang ito?
01:42.1
Halina't samahan niyo akong tuklasin ang loob ng Alcatraz.
01:46.3
5. Nakakabaliw na disiplina
01:49.2
Sa higpit ng disiplina sa Alcatraz,
01:51.6
dito ibinabagsak ang pinakadelikado at notorious na kriminal
01:55.5
katulad na lamang ng gang leader na si Al Scarface Capone
01:59.5
at ang kidnapper na si George Machine Gun Kelly.
02:03.1
Sa loob ay mayroon ka lamang tatlong karapatan na pwedeng makuha.
02:07.4
Ang magkaroon ng pagkain, damit na susutin at matitirhan.
02:11.8
Ang wala sa nabanggit ay kailangan mong pagtrabahuan.
02:15.4
Kabilang na dito ang pribilihyong makapagbasa.
02:17.8
Ayon sa testimonya ni prisoner number 293
02:21.6
Parang mga robot sila kung ituring sa loob na ang bawat galaw ay sunod sa dikta ng mga gwardya.
02:28.4
Magsisimula ang kanilang araw ng alas 6.30 ng umaga.
02:32.1
Aabuti ng 30 minuto ang pagbibilang sa kanila at makakagalaw lamang sa hudyat ng mga gwardya.
02:38.7
May eksaktong oras ang pagkain.
02:41.0
Sa loob ng isang araw, tatlong beses lang sila kumain.
02:44.0
Ang buong araw ay ginugugol sa pagtatrabaho sa iba't ibang bahagi ng Alcatraz.
02:49.6
Mayroong laundry, construction,
02:51.7
at mayroon din sa mga daungan.
02:54.0
May kaunting oras para sa paglalaro o pagbabasa.
02:57.3
Ito ay kung swertehin ka.
02:59.4
Pagsapit ng alas 4.30 ng hapon,
03:02.1
babalik sila sa kanilang selda
03:03.8
at doon ay hihintayin na mag alas 9 ng gabi kung kailan ang lights off.
03:09.3
Paulit-ulit lang ang rutin nila bawat araw.
03:11.7
Ang sinumang pumalag sa gwardya ay haharap sa matinding parusa.
03:16.5
Sa mga unang taon na nagbukas ang bilangguan,
03:19.4
mayroong ruled kung saan bawal magsalitahan.
03:21.6
Pagkakita ang mga inmates.
03:23.2
Tama, nakakabinging katahimikan, kadiliman, at lamig lamang ang naghahari sa Alcatraz.
03:30.0
Ang prebilihyong makapagbasa ng libro o pagkakaroon ng bisita ay kailangan pagtrabahuan ng bilanggu.
03:37.2
Kung maayos ang conduct, ay maaari siyang tumanggap ng isang bisita sa loob ng isang buwan
03:42.4
o di kaya ay mag-request ng mga libro mula sa library.
03:47.0
Pwede ding magpadala ng sulat na hindi hahaba sa dalawang pahina.
03:51.6
Hindi direct ang napapadala o natatanggap ang sulat.
03:54.7
Kopya lamang ang nakakarating sa kinauukulan.
03:58.1
Dahil dito, naging tila impyerno para sa mga bilanggo ang buhay.
04:02.7
Katahimikan at paulit-ulit na gawain araw-araw ang rason
04:06.6
kung bakit karamihan sa kanila ay lumabas na may mga mental disorder.
04:11.5
Kabilang na dito ang bilanggo na tinaga ang sariling mga daliri.
04:15.7
Aabot sa limang tao ang nag-suicide sa loob, dulot ng lungkot at hirap.
04:21.8
Imposible ang pagtakas
04:23.6
Sa kasaysayan nito bilang maximum security prison,
04:27.5
mayroon lamang 14 attempts ng pagtakas sa Alcatraz
04:30.9
na kinabibilangan ng 36 inmates,
04:33.9
23 sa kanila ay nahuli,
04:37.7
Dalawa ang nalunod at lima ang nawawala
04:40.2
na pinaghihinalaan rin na nalunod.
04:43.6
May rason kung bakit may reputasyon bilang inescapable prison ang Alcatraz.
04:48.0
Ito ay dahil mismo sa kanyang lokasyon.
04:50.7
Dalawang milya ang layo ng isla mula sa mainland San Francisco.
04:55.5
Napapalibutan nito ng napakalamig na tubig na aabot sa 8 degrees Celsius ang temperatura.
05:02.0
Bayulente ang mga alon at pinamamahayan rin ng mga shark ang nakapalibot na tubig.
05:07.3
Ang mismong isla ay nagyayelo sa lamig at madalas ay nababalot ng hamog
05:12.1
dahilan upang limitado lang ang makita ng mga mata, lalo na paggabi.
05:17.5
Dagdag pa dito ang armadong mga gwardya,
05:20.1
na pinakamagaling sa Estados Unidos at ang matataas at matitibay na pader.
05:25.6
Ngunit sa kabila nito, may isang insidente ng pagtakas ang pinaghihinalaang naging matagumpay.
05:31.3
Ito ay ang pagtakas ng mga bilanggo na sina Frank Morris, Clarence Angled at John Angled
05:36.9
na naging inspirasyon sa pelikulang Escape from Alcatraz.
05:42.7
Hindi lang kilala ang Alcatraz sa higpit ng siguridad at disiplina.
05:46.9
Nakakabit na rin sa pangalan nito ang pagkakaroon.
05:50.1
Nang pinakamalupit na parusa sa mga bilanggo na hindi sumusunod sa batas.
05:55.7
Isa sa kasumpasong pangpasilidad sa loob ay ang tinatawag na solitary cells.
06:00.7
Ito ang cell block D na tinatawag din na The Hole.
06:05.0
Dito tinatapon ang mga pinakapasaway na bilanggo.
06:08.1
Bago ipasok dito ay hinuhubaran ang inmate.
06:10.8
Walang liwanag na nakakapasok sa loob at ang tanging meron lang ay ang butas kung saan pwedeng dumumi ang bilanggo.
06:18.7
Hindi rin pinahihintulutan.
06:20.2
Nabigyan ng sabon o kahit anong panglinis ng katawan ang mga pinapasok dito at tinataponan na lang ng malamig na tubig upang makaligo.
06:29.3
Noong hindi pa nagagawa ang cell block D, di umano ay kinukulong sa dungeon ang mga bilanggo.
06:35.3
Ang dungeon ay dating kulungan ng mga military prisoner na nasa ilalim ng mga bilangguan.
06:41.5
Sinasabing below sea level ito at pinapasukan ng tubig.
06:45.6
Dito ay ginagapo sa tinutorture sila.
06:48.0
Isa rin sa mga uri ng torture sa loob ay ang forced feeding kung saan may tubong isinasaksak sa lalamunan ng bilanggo.
06:55.8
At dito ay puwersahang binubuhos ang pagkain.
07:03.1
Idinitalya ng mga dating bilanggo na hindi makatao ang mga selda sa loob.
07:07.4
May lawak lamang ang mga ito na 3 meters by 1.5 meters.
07:12.2
Mas malaki lang ng kaunti sa kulungan ng aso.
07:15.1
Ang tanging meron lang ay ang maliit na selda.
07:17.9
Ang tanging meron lang ay ang maliit na selda sa loob.
07:18.0
Maruming kumot at unan, banyo at lababo.
07:23.4
Dito na sila naglilinis ng katawan.
07:25.7
Madalas ay mainit na tubig lang ang meron upang masanay ang mga preso sa mainit na temperature at hindi tangkaing lumangoy patakas sa Alcatraz.
07:37.2
Kung sa tingin nyo ay mga pisikal at mental lamang na bagay at parusa ang nakakatakot sa loob ng Alcatraz,
07:44.4
may mas lalong nakakakilabot sa bilangguan na ito.
07:48.0
Ito ay ang mga kaluluwa na naiwan ng mga naunang nanatili sa mga selda.
07:53.1
Dahil sa tagal na ginamit ang Alcatraz bilang kulungan ng mga sundalo,
07:57.6
hindi maiwasang may mga inmate na dito na namatay at hindi na nakalaya, maging ang kanilang kaluluwa.
08:04.9
Isang insidente ang nagpatunay nito.
08:07.3
May isang inmate ang ikinulong sa cell block D.
08:10.6
Ayon sa kwento ay paulit-ulit na sumigaw ang bilanggo na meron siyang kasama sa kwarto.
08:15.3
Isang tao na nagliliwanag ang mga mata.
08:18.2
At papatayin daw siya.
08:20.1
Hindi ito binigyang pansin ng mga gwardya.
08:22.8
Kinabukasan ay natagpuang patay ang inmate.
08:26.5
Sa kabila ng lahat ng ito, hindi naman lahat sa loob ng Alcatraz ay negatibo.
08:31.4
May mga parte dito na paborito ng mga bilanggo.
08:34.3
Ilan sa mga ito ay ang
08:37.2
Isa sa pinakamagandang bagay sa Alcatraz ay ang masarap na pagkain.
08:41.5
Ayon sa mga otoridad, ginawa ito upang panatilihing kalmado ang mga bilanggo.
08:48.0
ano ba naman ang hindi masisiyahan kung masarap ang ulam araw-araw, diba?
08:52.4
Kabilang sa mga menu na ibinibigay sa mga bilanggo ay
08:55.7
French Peas, Whipped Potatoes, Hot Apple Pie, Ice Cream at marami pa.
09:03.6
Lingid sa kalaman ng lahat ay may mga nakatira sa Alcatraz.
09:07.5
Hindi lang mga bilanggo kundi mga ordinaryong tao.
09:10.5
Sila ang pamilya ng mga gwardya.
09:12.3
May mga bata dito na lumaki at ipinanganak.
09:15.7
Kompleto ang isla sa mga kailangan ng isang orgy.
09:18.0
Sa katunayan, may ibang mga bilanggo na may maayos na record
09:22.9
ang pinayagang maglinis sa mga bahay ng mga residente.
09:27.3
Ibig sabihin ay may mga bata ang nagtatakbuhan sa labas ng mga selta.
09:32.0
Yun nga lang ay bawal silang maglaro ng baril-barilan.
09:36.1
Umabot sa 29 years ang pagiging maximum security prison ng Alcatraz,
09:40.9
ngunit dahil sa magastos itong patakbuhin at walang supply ng malinis na tubig sa isla,
09:45.8
tuluyan itong isinara.
09:48.0
Noong March 21, 1963.
09:50.9
Sa kasalukuyan, ang isla ng Alcatraz ay isa ng main tourist destination sa San Francisco.
09:56.7
Wala mang laman ng mga selta na nanatiling nakadikit sa mga pader nito
10:00.6
ang nakakakilabot na nakaraan at maging ang mga kaluluwa na hindi na nakalaya mula dito.
10:08.3
Para tuloy-tuloy ang saya at kwentuhan,
10:10.3
huwag kalimutan mag-subscribe sa Bubli YouTube Channel at pindutin ang notification bell.
10:18.0
Thank you for watching!
