5 Sakit sa Puso Kapag Tumatanda. Nandito ang Lunas. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:47.6
So tulad na sinabi ko, young heart, aged heart.
00:52.0
Ang nangyayari, bukod sa kumakapal yung puso, medyo tumitigas.
00:57.4
Tumitigas din siya.
00:58.9
Hindi na niya kayang masyado maraming dugo bigla.
01:02.6
Kung biglang may maraming dugo papasok, o biglang nag-jogging ka ng mabilis,
01:08.2
baka hindi siya makareact. Matigas na siya.
01:11.5
Kaya sabi ko nga, maganda uminom ng tubig, pero huwag naman yung tatlong basong tubig agad.
01:17.2
Diba, biglaan sa upo, kasi baka hindi niya makaya.
01:20.3
Kasi nga, medyo matigas na.
01:22.7
Stiff na, baga sa arthritis, tumitigas.
01:28.4
Pati yung mga valvula, hindi na masyado nagsasara.
01:32.5
Kaya pag may edad, usually may murmur na kami dito.
01:36.3
Kasi nga, tumitigas yung valvula, hindi na gano'ng nagko-close.
01:39.7
Kaya may, pshh, pshh, meron ng sound.
01:44.0
Hindi naman delikado pag konti-konti lang.
01:47.3
Kaya lang, siyempre, tumitigas siya.
01:51.5
Kahit nga sa x-ray, meron na tayo nakikita.
01:54.5
Diba, atherosclerotic aorta.
01:57.4
Hindi lang puso, pati itong aorta, malaking artery, tumitigas din.
02:02.5
So, marami pong changes sa puso.
02:04.8
Yung heartbeat, pwede bumilis, pwede bumanggal.
02:09.5
Yung irregular heartbeat, mas common pag tumatanda.
02:14.2
Pag bata, okay pa eh. Malambot pa yung puso eh.
02:18.1
So, meron tayong sampung senyales, signs and symptoms,
02:22.9
na posibleng may depresya yung puso mo.
02:26.2
Lalo na pag nagkakaedad na 50 pa taas.
02:29.8
Diba, pero kahit bata ka, kung may heart problem, ito rin.
02:33.6
Pero tulad na sinabi ko, pag tumatanda kasi, tumatanda din yung puso.
02:37.7
10 possible signs lang naman ito, mabilis at malakas ang tibok ng puso.
02:42.7
Mas mabilis na siya.
02:44.7
Irregular, hindi yan maganda. Irregular,
02:47.3
minsan titibok, mahihinto, paiba-iba yung tibok.
02:50.8
Meron tinatawag na atrial fibrillation na binabantayan natin.
02:56.2
Wala tayong mga gawa eh, pag tumatanda.
02:58.2
Number 3, yung pulso.
03:00.2
Either mahina na ang pulso o sobrang lakas ang pulso.
03:05.2
Dapat normal lang yung pulso.
03:07.2
Number 4, parang hihimatayin.
03:09.2
Parang mawawala ng malay minsan.
03:11.2
Baka nagloloko yung puso.
03:13.2
Number 5, mabigat ang dibdib.
03:16.2
Lalo na pagpagod, pwedeng may barado yung ugat sa puso.
03:20.2
Number 6, nahahapo.
03:23.2
Konting lakad, konting akyat ng hagdag.
03:25.2
Number 6, nahahapo. Konting lakad, konting akyat ng hagdag.
03:26.2
Number 6, nahahapo.
03:27.2
Actually, pwede naman nagkakaedad lang.
03:29.2
Pwede naman kulang lang sa kondisyon.
03:32.2
Pero minsan, baka mahina rin yung puso.
03:35.2
Number 7, common to.
03:37.2
Sasabihin ng pasyente,
03:39.2
X-ray ko, malaki puso ko.
03:41.2
O 2D echo ko, malaki puso.
03:43.2
So, pag 2D echo, malaki ang puso.
03:45.2
So, may problem doon.
03:47.2
Pwedeng minor problem o malaking problem.
03:50.2
Number 8, 2D echo na nakita may valve problem.
03:55.2
May sira yung valvula.
03:57.2
May regurgitation, may stenosis, ganyan.
04:00.2
Number 9, nakita sa 2D echo, mahina yung pag-tibok.
04:05.2
Yung ejection fraction, yung pag-pump.
04:07.2
Ito, heart failure ito.
04:09.2
So, 2D echo, actually maganda eh.
04:11.2
Marami ka na makikita sa puso.
04:13.2
And number 10, may heart murmur.
04:15.2
May tunog na naririnig sa puso.
04:18.2
Sa lahat ito, senyales ng sakit sa puso.
04:21.2
Pwede sa bata, pwede sa matanda.
04:23.2
Mas common lang sa mga matanda.
04:26.2
5 types of heart disease among elderly.
04:32.2
Barado sa puso, coronary artery disease.
04:36.2
Valvula, may sira, heart valve.
04:39.2
Heart failure, mahina na yung pumping.
04:42.2
Heart rhythm, yung tibok ng puso.
04:46.2
Cardiac arrest, huminto na yung puso.
04:49.2
Sa mga bata, possible din may heart problem.
04:52.2
Common ito sa Pilipinas.
04:54.2
Sa Pilipinas lang ito marami eh.
04:56.2
Sa mga advanced country sa Amerika, halos wala ito.
04:59.2
Rheumatic heart disease.
05:01.2
Common ito sa Pilipinas.
05:05.2
Kasi maraming mahihirap.
05:07.2
Maraming nagkakaroon ng tonsillitis.
05:10.2
Hindi nagpapacheck up sa doktor.
05:12.2
Pag may tonsil, pag namamagatonsil ang bata,
05:16.2
kailangan bigyan ng antibiotic.
05:18.2
Kailangan pacheck up sa doktor.
05:20.2
Pag kailangan namamagatonsil,
05:21.2
may nana, bibigyan na ganda ang antibiotic.
05:25.2
Kasi kung hindi mabibigyan, may chance masira ang puso.
05:31.2
Pwede magka rheumatic fever, rheumatic heart disease.
05:35.2
Pag nasira ang balbula, inooperahan pa.
05:38.2
Kung hindi, misan umiikli ang buhay.
05:41.2
So, delikado ito sa bata.
05:43.2
Kaya tonsils lang pinagmulan, hindi nabigyan ng antibiotic,
05:47.2
hindi complete course, hindi napacheck up.
05:49.2
Kaya naghirap yung bata sa paglaki kasi nga nasira yung bag.
05:53.2
Common sa Pilipinas.
05:55.2
Yan mga iba, high blood.
05:57.2
Iba pang sintomas.
06:00.2
Paano yung sintomas na malaki ang puso?
06:03.2
Okay lang malaki konti ang puso, ayaw mo yung lumalaki at humihina.
06:09.2
Kasi pag lumalaki humihina, palpitasyon.
06:13.2
Pwede na hinahapo.
06:15.2
Pwede na mamaga ang tiyan.
06:19.2
Antok na antok, pagod.
06:22.2
Masakit ang dibdib.
06:24.2
Parang hihimatay, lightheadedness.
06:29.2
Kung malala na yung heart failure, ito yung very serious na ito.
06:33.2
Talagang kondi lang konting manas, talagang magang magana.
06:37.2
Hindi na makalakad.
06:39.2
Hindi na makahinga.
06:41.2
Biglang bumibigat, 5 pounds.
06:44.2
5 pounds binibigat sa isang araw.
06:47.2
Hindi siya tumataba.
06:48.2
Tubig lang naiipon.
06:50.2
Hindi na makatulog.
06:52.2
Humuhuni, inuubo.
06:54.2
Hindi dahil may plema siya.
06:56.2
Kundi mahina na yung puso.
06:58.2
Cardiac asthma nga dyan.
07:00.2
Ibig sabihin, heart failure.
07:04.2
So yan pag heart failure.
07:06.2
Pwede rin naman barado yung puso.
07:08.2
Normal heart, medyo may bara.
07:11.2
Ito barado yung puso.
07:19.2
Mainly sigarilyo talaga.
07:23.2
High blood na hindi ginagamot.
07:25.2
Sa atin, maraming kababayan natin hindi napapa-check up.
07:40.2
Ito hiling ng kababayan natin.
07:42.2
Kaya maraming may sakit sa puso.
07:44.2
Maraming inaatake.
07:45.2
High cholesterol.
07:47.2
Kulang sa exercise.
07:49.2
Puro fast food at overweight.
07:53.2
May tinatawag na rheumatic heart disease.
07:56.2
Sinabi ko nga, more common ito sa bata.
07:59.2
Dinagdag ko na rin.
08:01.2
Naka-impeksyon sa tonsil.
08:04.2
Nagka-rheumatic fever ang bata.
08:07.2
Nasira ang valvula.
08:12.2
Pag rheumatic heart disease, pwede rin mag-heart failure.
08:17.2
Hirap din huminga pag humahakyat.
08:20.2
Irregular heartbeat.
08:24.2
Dan maraming tubig.
08:27.2
At mabigat ang dibdib.
08:29.2
So, heart failure din ang symptoms ng rheumatic heart disease.
08:33.2
Pag tumatanda, isa ring problem.
08:36.2
Itong mga baroreceptors natin.
08:39.2
Meron tayong mga receptor dito eh.
08:41.2
Alam niya kung marami ang dugo.
08:44.2
Alam niya kung mataas ang blood pressure.
08:46.2
Mababa blood pressure.
08:48.2
Alam niya kung nakaupo ka.
08:51.2
Nag-a-adjust yan.
08:52.2
So, pag tayo natin,
08:54.2
dapat yung mga ugat natin sisikip.
08:57.2
Para yung dugo tuloy-tuloy sa ulo.
09:00.2
Pero pag tumatanda, medyo mahina na itong mga sensor natin dito.
09:06.2
Kaya yung iba, biglang tayo, dumidilim.
09:10.2
Yung iba, pag matanda na, biglang tayo,
09:13.2
parang hihimatayin.
09:15.2
Parang magko-collapse.
09:16.2
Kasi nga, mahina ang sensor.
09:19.2
So, ang gagawin natin, pag upo,
09:22.2
Galaw-galaw muna.
09:24.2
Para dumalay muna yung dugo.
09:27.2
Pag tayo, sipa-sipa yung paa.
09:31.2
Maganda nga, may nahawakan.
09:33.2
Para may chance na mag-adjust yung sensor.
09:39.2
Carotid artery baroreceptors.
09:42.2
Ito yung picture eh.
09:43.2
So, pag tayo mo, kahit na-delay siya,
09:45.2
intay ka ilang seconds,
09:47.2
aakyat na rin yung dugo.
09:50.2
So, hindi ka mahihilo.
09:52.2
Merong ganyan eh.
09:53.2
Tayo at biglang nahihilo.
09:55.2
Heart muscle hypertrophy.
09:57.2
Kumakapal pag tumatanda.
10:00.2
So, ito yung mga problems sa may edad.
10:02.2
Pinakita ko na sa inyo.
10:07.2
Meron pa ibang problema kung may edad.
10:09.2
Pwede mag blood clot.
10:16.2
Peripheral vascular disease.
10:18.2
Ito naman, artery.
10:23.2
Humihina yung aneurysm.
10:26.2
Pwede dito abdominal aneurysm.
10:28.2
Thoracic aneurysm.
10:32.2
High blood na hindi ginagamot.
10:36.2
Yung pa rin risk factor.
10:37.2
Dagdag pa na risk factor yung pag-edad.
10:42.2
So, ano pa yung nakakalala?
10:45.2
Ito yung mga bawal na iiwasan natin.
10:48.2
Siyempre, depende sa gamot eh.
10:50.2
Usually, sabi ko nga.
10:52.2
Ingat tayo sa mga gamot sa sipon.
10:55.2
Yung mga pampabilis.
11:01.2
Yung mga pampabilis ng tibok ng puso.
11:12.2
Kulang sa oxygen.
11:15.2
Masama din sa puso.
11:17.2
Sobrang pollution.
11:18.2
Katira sa tabi ng highway.
11:23.2
Diba sabi ko sa inyo.
11:26.2
Gusto pa mag-basketball sa init ng araw.
11:32.2
Kaya lang ipo-push mo ito eh.
11:34.2
Nag-basketball ka.
11:40.2
Mag-collapse ka man.
11:41.2
Pero may mga bata nagko-collapse ha.
11:43.2
May namamatay din.
11:44.2
Meron nga nagpo-football.
11:45.2
Namatay din sa heat stroke eh.
11:47.2
So pag matanda ka na.
11:50.2
Makapal na yung puso.
11:53.2
mag-heavy exercise ka.
11:54.2
Magmamarathon ka ng twenty kilometer
11:58.2
Pwede kakayanin mo.
12:00.2
Pero baka bumigay itong puso.
12:02.2
Kasi agent heart yan eh.
12:05.2
Yan ang mga risk factor.
12:06.2
Emotional stress.
12:07.2
Physical exertion.
12:14.2
Mga matatabang pagkain.
12:17.2
At laging nakaupo.
12:18.2
Paano makakaiwas?
12:21.2
Pero dahan-dahan.
12:25.2
Kahit ilang steps lang kaya mo yan.
12:28.2
Kahit 3,000 steps muna.
12:29.2
Pag may edad na 4,000.
12:32.2
Pag may edad na 4,000.
12:35.2
Pag may edad na 4,000.
12:38.2
Huwag nyo na habulin yung 10,000.
12:41.2
Kung kaya nyo 10,000.
12:44.2
Masyadong mahirap na yun eh.
12:47.2
Pwede na sa senior.
12:49.2
Ibaba kolesterol.
12:53.2
Yan ang talaga pinaka-basic natin.
12:55.2
Balance exercise.
12:58.2
Mga whole grains.
13:10.2
Bawas sa mga dilata na mga alak.
13:16.2
At mga healthy foods.
13:17.2
So, more pipili nyo mas healthy.
13:26.2
Dito tayo sa mas okay.
13:27.2
So, best prevention tips.
13:30.2
Yung heart healthy diet.
13:31.2
Bawas sa fast food.
13:32.2
More yung pagkain natin.
13:34.2
Eat red nga for the heart eh.
13:40.2
Ano pa ba mga red?
13:43.2
Red foods for the heart.
13:51.2
Pag hindi nakuha sa diet.
13:52.2
Kailangan gamutin.
13:54.2
Huwag nyo na subukan.
13:56.2
Malulugi tayo dyan.
14:06.2
Pagka-exercise ka.
14:07.2
Hindi mga high blood.
14:09.2
Hindi mga heart attack.
14:11.2
Masahaba ang buhay.
14:12.2
Kasi yan ang puhuna natin.
14:15.2
Kung baga, trabaho ka ng trabaho
14:17.2
para makaipo ng pera.
14:19.2
Exercise ka rin ng exercise
14:21.2
para humaba ang buhay.
14:22.2
At regular check-up
14:23.2
para ma-adjust yung katawan ka rin.
14:25.2
So, sana po nakatulong itong video.
14:32.2
sa problema ng heart disease.
