5 Gulay na Nagpapataas ng Diabetes. Mag-ingat Dito! - By Doc Willie Ong
00:52.9
Kaya yung blood sugar mo, pwede tumasa squash.
00:56.3
Number two, talagang gulay.
00:58.5
Ito eh, patatas. Ito talaga pampataas ng blood sugar.
01:01.8
Sobrang merong tinatawag tayong glycemic index.
01:05.0
Ang glycemic index, pag mababa sa 50, 0 to 50, mababa.
01:11.9
51 to 100, mataas.
01:15.0
Ang ibang gulay, yung mga kangkong, mga pechay, glycemic index niya 15 lang maganda, mababa.
01:22.7
Pero itong patatas, tinaguri ang vegetable, ang glycemic index niya,
01:29.5
Para siyang kaning puti.
01:32.0
So kung yung kanin, nakakataas ng blood sugar, parang kanin siya.
01:35.9
Lalo na pag na-French fries mo yan.
01:38.1
Pero healthy ang patata, sinasabi ko may potassium siya.
01:41.8
Pero ang bilang mo sa kanya, parang kanin.
01:46.8
Mais, very healthy yan. Actually, mas healthy pa siya kaysa sa kanin.
01:50.5
Kanin kasi, medyo maputi lang eh. Kulang sa vitamins.
01:54.8
Ito, maraming siyang vitamins ang corn.
01:58.5
mataas ang carbohydrates niya.
02:01.2
So pag maraming kinain mo nito,
02:03.3
tataas din ang blood sugar mo.
02:04.9
Isa pa, nakatago, green peas.
02:07.4
Di mo lang halata, ang green peas, marami din carbohydrates.
02:11.5
Kaya nga, di ba, yung mga green peas, ginagawang snack.
02:14.8
Di ba? Kasi nga, very carbohydrates siya.
02:17.7
So ito yung mga pagkain, babawasan natin kung may diabetes ka.
02:21.3
Isa pa, yung mga prito.
02:23.8
Gulay na naprito, gulay na nilagyan ng butter.
02:27.5
Di ba? Buttered vegetables.
02:28.5
Vegetable, oily vegetable, usong-uso yan.
02:32.7
So pag ganyan, masyado maraming mantika, hindi na rin nagiging healthy.
02:38.7
Ano nga ito, Dok Liza?
02:40.7
Parang kamote. Di ba?
02:42.8
Yung mga iba, mga kamote, gabi, pwede naman.
02:46.6
Pero syempre, starchy din siya.
02:48.9
Konting bawas. Ito yung mga mababa naman.
02:52.3
Ito naman yung mas kakainin natin gulay. Yan.
02:55.9
Lahat ito, mababa sa glycemic index.
02:58.5
Green, leafy, vegetable. Lahat yan, mababa.
03:02.5
Cucumber, tomato, eggplant. Eggplant, okay din.
03:07.5
Kasi eggplant, di ba, hindi masyadong carbohydrate siya.
03:10.5
Broccoli, cauliflower, onions.
03:14.5
Ano itong mga okay? Tingnan nyo lang, yan.
03:17.5
Alam mong okay siya. Ito, alam mong medyo tataas.
03:22.5
Sa itsura pa lang, alam mo na puro carbohydrates.
03:25.5
Parang kanin. Ito, hindi.
03:28.5
Low glycemic ito. 15 lang. Ayan, nilista ko na.
03:32.5
Green, leafy, vegetables. Kangkong, spinach. Lahat ng talbos.
03:38.5
Cruciferous vegetables. Broccoli, cauliflower. Maganda lahat yan.
03:43.5
Makukulay. Bell pepper. Taas sa vitamin C.
03:47.5
Kamatis. Okay ang kamatis, pero huwag din sobrang dami.
03:53.5
Eggplant, talong, cucumber, pwede rin.
03:57.5
Asparagus, green beans, pwede rin yan.
04:00.5
Siyempre, onions and garlic. Maganda onions and garlic.
04:04.5
Pampababa nga ng blood sugar. Maraming tulong.
04:08.5
Antibacterial, para sa puso. Para sa cholesterol. Onions and garlic.
04:16.5
Kaya lang, kung medyo makuluang tiyan mo, tansyahin mo lang.
04:21.5
Tayong mga may irritable bowel syndrome, may GERD.
04:25.5
Hinay-hinay lang sa onion and garlic. Very healthy siya.
04:29.5
Kaya lang, minsan nakakakabag o nakakulunang tiyan.
04:33.5
Mushroom, low in carbohydrates din.
04:36.5
Cucumber, tsaka radish. Yan ang mga pwedeng-pwede.
04:39.5
Ngayon naman, best and worst veggies for diabetes.
04:43.5
Ito yung mga okay. Kita ba nila, Dok Liza?
04:46.5
Pag niluto na sa butter o maraming sarsa o salad nga, nilagyan mo ng Thousand Island.
04:53.5
Ng ranch sauce, ng mantikilya. Pag ginawa mo ng delata, maalat na.
04:58.5
Pickled din. Pag pickled, sobrang naalat ito.
05:01.5
Pag pickled, marami ng asin.
05:04.5
Sauerkraut. Diba? Pag sinobra-alat, pwede pa naman. Pero syempre, hindi na ganun ka-healthy.
05:12.5
Yan ang mga. So, hindi lahat pork ay gulay. Okay lahat. May good gulay. May gulay na babawasan.
05:19.5
Ngayon naman, tuturo ko na rin sa inyo sa prutas naman.
05:23.5
Ito, prutas, mas obvious. May mga prutas talagang medyo ingat ang may diabetes.
05:31.5
Ang magandang prutas, mga low glycemic index. Less than 50, less than 55.
05:39.5
Pag mataas siya, nakakataas ng blood sugar.
05:42.5
Ano yung mga prutas? Favorite natin yan. Pero kung diabetic kayo, hinay-hinay dito.
05:51.5
Grapes. Nako, ang tamis masyado. Siguro, 6 o 10 piraso lang bawat kainan. Hindi pwede isang bunch.
06:01.5
Manga. Grabe ang mangasa ng manga natin. Manga talaga, super pang diabetes yan.
06:09.5
Pampataas talaga ng blood sugar. Matamis na matamis. Napakasarap. Sure ako, tataba kayo. Tataas blood. Kung gusto nyo tumaba, walang problema.
06:19.5
Paya't na paya't kayo, magmanga kayo 3 times a day. Kahit green mango, ganun din.
06:24.5
Mataas din calories ng green mango, nakakataas din ang blood sugar.
06:28.5
Pineapple. Healthy sila. Kaya lang, pag sinobrahan mo, nakakataba. Very high.
06:36.5
66 glycemic index ng pineapple. Lampas 50. Ang gulay nga, 15 lang. 15 lang. Ito, 66.
06:46.5
Kaya pagkain mo na pineapple, taas ang blood sugar.
06:49.5
Isang magaling magpataas, pakwan. 72. Grabe. Healthy ang pakwan. Pero siyempre, kung takot ka sa blood sugar mo, hinay-hinay.
06:59.5
Melon, 65. Raisins, kahit papaya, 60. Lahat yan, nakakataas ng blood sugar. Especially kung hinog na hinog.
07:10.5
Kaya alam ko, gusto natin piliin. Sasabihin mo, yung pinaka matamis, pinaka hinog.
07:16.5
Kaya lang, mas hinog, mas matamis.
07:19.5
Mas nakakataas ng blood sugar. Okay na yung medyo matabang.
07:24.5
Saging. Very healthy. Glycemic nito, mga 56 eh. Sa gitna.
07:30.5
Pero ang saging, pwede kung ganito.
07:33.5
Pag ganito yung saging, tamang-tama yung pagkahinog, pwede kumain sa dalawa. Diabetes, okay lang yan.
07:40.5
Kasi maraming potasyo, maraming benefit sa tiyan, sa puso. Pero pag ganitong overripe na, hindi na okay.
07:48.5
Overripe na, nakakataas na ng blood sugar.
07:51.5
Yung nangingitim na. Pag nangingitim na, diabetic kayo, iwas na.
07:58.5
Okay, ayan. Pakita natin Dok Liza.
08:01.5
Yung mga low glycemic index na pwede nyo kainin.
08:05.5
Apple, avocado, suha. Wala tayong peaches dito. Pears, strawberry na walang gatas. Mababa. 20.
08:16.5
Medyo mataas. Grapes, mango, orange, raisins. Very high. Ano ba ito? Watermelon, pineapple.
08:29.5
So, mas ito kakainin. Dito, depende. Dito, hinay-hinay.
08:36.5
Ito yung mga mabababa. Tulad na sinabi ko, suha, pears, apple. Ayan, mababa. Less than 50.
08:44.5
Ang mataas, pinakita ko na sa inyo kanina. Ito yung mataas.
08:50.5
Okay. So, sana malinaw ito. Hindi ko sinasabing huwag kumain ito. Pwede kayo kumain.
08:56.5
Kung may diabetes, pwede kumain. Pero, syempre, isang slice na lang.
09:01.5
Kung melon, isang slice na lang. Pakwan, piña, isang slice na lang.
09:06.5
Pag manga, isang pisngi na lang. Yung kalahating pisngi, mamayang gabi na. Hindi siya all you can eat.
09:13.5
Grapes, mga 6 hanggang 10 piraso lang. Okay?
09:18.5
So, hindi lahat ng prutas, hindi lahat ng gulay okay sa diabetes.
09:22.5
Pero, kung gusto nyo lang magpalakas, healthy kayo, pwede nyo kainin lahat yan. Walang problema.
09:28.5
So, pag mataas ng blood sugar, anong gamutan? Usually, papacheck tayo sa endocrinologist.
09:34.5
Binibigay nila lagi metformin. Okay ang metformin. Huwag kayong maniwala sa mga fake news.
09:41.5
Kinagamit pa yung mukha namin na masama daw metformin. Kalokohan po yun. Fake news yun.
09:47.5
Gusto lang magbenta ng produkto nila. Mga scammer yun eh.
09:51.5
Okay ang metformin. Lahat ng endocrinologist, ito bibigay sa inyo.
09:55.5
Maraming benefits ang metformin. Bababa yung blood glucose mo. Mas maabsorb ng mga muscles. Mas nagagamit siya.
10:06.5
Nakakapayat pa yung metformin.
10:09.5
At ngayon pinag-aaralan yung metformin. Baka daw makahaba pa ng buhay. Okay?
10:15.5
Medyo makabag lang ang metformin. So, maraming pag-aaral.
10:20.5
Basta nabigyan ng metformin, mas maganda. Less namamatay sa diabetes, less heart attack, less stroke.
10:26.5
Medyo malabo lang eh. 42% less heart attack, 41% less stroke.
10:33.5
Bukod sa metformin, bibigyan kayo ng sulfonylurea. Ito yung mga...
10:39.5
Usually, bibigay sa inyo glycoside, glimepiride. Ito yung mga bagong gamot na binibigay nila.
10:46.5
Okay? Usually, combination eh. Pag hindi nakuha nitong dalawang gamot, pwede pa pangatlong gamot.
10:52.5
Or yung iba nag-i-insulin na. Okay? So, sabi ko nga, kailangan mababa lagi blood sugar nyo.
10:58.5
Within normal. Baka 120 and below lang. Huwag masyado mataas.
11:03.5
Other tips for diabetes. Check ang blood sugar.
11:07.5
Lalo na kung may lagnat, may sakit. Kasi naglolo ko ang blood sugar.
11:12.5
Schedule, gagawin, check up. Exercise.
11:17.5
Pag mataas ang blood sugar, magandang magpababa. Exercise.
11:21.5
Planuhin yung pagkain. Huwag basta-basta. Spacing sa pagkain. Healthy food.
11:28.5
Iwas sa juices. Sabi ko, tubig lang. Tubig ang pinakamaganda. Pag nag-juice kayo, bawal din sa may diabetes.
11:36.5
Juice, matatamis. Kahit sabi mo pa fruit juice, mas healthy pa yung prutas mismo.
11:42.5
Imbis na mag pineapple na juice ka, better yung pineapple na kainin mo. Kahit mataas yung glycemic index niya.
11:49.5
At least yung prutas, maraming fiber. Yung fiber, nakakatulong yun. Pampabagal ng absorb ng blood sugar.
11:57.5
So, better pa rin yung piña na actual kaysa pineapple na juice. At iba pang mga juice.
12:05.5
Pero kung hindi kayo takot tumaba, hindi kayo takot sa blood sugar, wala kayong sakit, pwede naman yung mga juice.
12:11.5
Hindi ko naman pinagbabawal. Ito lang naman pang diabetes na mataas ang blood sugar.
12:17.5
Stress and anxiety. Tulog sapat. Healthy mindset. Minsan reward ng sarili.
12:25.5
At meron kang kaibigan para maganda ang outlook. Para makontrol ang diabetes. Sana nakatulong po ito sa mga dapat kainin.
12:34.5
At bawal kainin na prutas at gulay sa diabetes. Salamat po.
