00:57.2
Sa mga salad dressing, sa mga sausawan sa suka, diba?
01:02.0
Pag nagsasawsaw tayo, misa sa lumpia, hilaw na bawang.
01:07.1
Ang problema lang, pag hilaw, matapang, very pungent yung amoy.
01:13.5
Pero, mas malakas yung benefits nya kung hilaw.
01:18.8
Mas maganda ba hilaw? Ano pros, ano cons? Tingnan natin.
01:22.8
Ang secret ingredient kasi ng bawang, pangalan, allicin.
01:27.2
Okay, itong allicin, nandyan yung benefits nya sa puso, sa kolesterol, para hindi magbaray maugat natin,
01:34.9
sa high blood, sa immune system.
01:37.4
Kaya lang, pag niluto mo na, pinirito mo na, lalo na sa mani, diba, may toasted garlic,
01:44.2
e, nawawala na itong allicin. Kunti na lang natitira.
01:48.8
So, kung gusto natin makuha yung benefits ng improved immunity,
01:53.5
support heart health sa high blood,
01:57.2
masan sa blood sugar, may konting pag-aaral din.
01:59.6
So, kung gusto natin ng benefits, mas maganda sana kung hilaw.
02:04.7
Kaya lang, maraming side effect kung hilaw.
02:08.1
So, tingnan natin, titimbangin natin yung pros and cons.
02:12.2
Tingnan muna natin benefits ng garlic.
02:14.7
Okay, mamaya explain natin ano yung side effects.
02:21.0
Ito isang bulb, ito isang clove, isang butil.
02:25.9
Pwede pang cholesterol.
02:27.2
Especially sa mga ugat na nagbabara.
02:30.0
Kung nagbabara ang mga ugat nyo, maganda dito.
02:32.6
How to prepare? Marami.
02:34.1
Ayan, o. Chinachop, dinudurog, pwede rin yan.
02:37.1
Yung iba, ginagawang garlic tea.
02:39.1
Sinasabay, merong garlic lemon water. May ganun pang style, e.
02:44.1
10 health benefits.
02:46.1
Ito, medyo napatunayan yung iba dito.
02:49.1
Traditional medicine, laging ginagamit yan.
02:53.1
Even before, sa buong mundo.
02:57.2
Marami siyang ingredient.
02:59.2
Pero basically, yung alisin ang may benefits.
03:01.2
Yung vitamins niya, konti lang.
03:03.2
May vitamin C, pero konti lang.
03:06.2
Kasi hindi ka naman makakain ng marami.
03:08.2
Konti lang makakain mo.
03:10.2
Mababa din sa calories.
03:12.2
Number 2, pwede siya sa sipon.
03:15.2
Trangkaso sa sipon.
03:17.2
May pag-aaral, pag kumakain ng maraming garlic,
03:21.2
nababawasan ang sipon by 63%.
03:24.2
Ibig sabihin, lumalakas yung immune system.
03:27.2
Mas mabilis din gumaling yung mga taong may sipon
03:31.2
compared sa walang iniinom.
03:34.2
One to two days earlier gumagaling
03:37.2
kung kumakain ng garlic.
03:40.2
So, tingnan mo, okay ba yan o hindi?
03:44.2
Sa blood pressure, meron din konting pag-aaral.
03:49.2
Pero misan, yung dosis kasi ng garlic nila, medyo mataas yung dose.
03:53.2
Kinumpara pa nga yung bawang
03:55.2
sa isang beta-blocker.
03:58.2
Atenolol, kapatid ng metoprolol.
04:01.2
Anong mas mabisa?
04:03.2
Nakita, yung iba umiinom ng gamot sa high blood,
04:06.2
pero mahinang gamot lang kasi yung atenolol.
04:10.2
Kinumpara yung iba sa garlic,
04:12.2
medyo may laban din daw yung garlic.
04:15.2
Pero ang daming kinakain nilang garlic.
04:20.2
So, pag sa ibang bansa, laki-laki ng garlic nila sa atin.
04:24.2
So, apat na malaking butil yan.
04:26.2
Medyo baka sumakit na chanyo dyan.
04:29.2
Pero nakakabawas ng blood pressure.
04:32.2
Paghilaw, mas matapang pa.
04:34.2
Gano'ng kataas ang naibaba ayon sa pag-aaral?
04:40.2
7 mm mercury sa systolic.
04:43.2
4 mm mercury sa diastolic.
04:46.2
Mababa lang, 7 o 4.
04:48.2
Kaya pagkonti lang yung high blood mo,
04:50.2
let's say high blood mo, 140 over 90,
04:52.2
baka po pwede pa ito.
04:54.2
Pero kung mas mataas pa,
04:56.2
kailangan mo gamot na.
04:59.2
Pangpababa ng kolesterol, pwede rin.
05:02.2
Nakita nila, yung mataas ang bad cholesterol,
05:05.2
bumababa ng 10 to 15 percent
05:08.2
pag kumakain ng maraming bawang.
05:10.2
Meron din mga garlic supplement,
05:13.2
meron din bawang.
05:15.2
Sa high levels of cholesterol, yan.
05:19.2
Heart disease, sakit sa puso,
05:22.2
yung mga nagbabara yung mga ugat.
05:24.2
Sa puso, sa kidney, sa paa,
05:27.2
may tulong din siya.
05:29.2
Kasi nga, nabababa yung blood pressure,
05:32.2
nababawasan yung bad cholesterol.
05:34.2
Alzheimer's disease, tignan natin.
05:37.2
May tulong din konti.
05:40.2
Anti-oxidant din kasi siya.
05:42.2
Siyempre, pag maganda yung blood flow,
05:44.2
maganda rin yung blood flow sa utak.
05:46.2
Less dementia, less Alzheimer, less ulyanin.
05:50.2
Pero hindi pa ganun kalalaki yung pag-aaral.
05:52.2
Sa diabetes, not sure.
05:55.2
May iba, parang may tulong.
05:58.2
May iba, parang walang tulong.
06:01.2
Pero hindi siya nakakasama.
06:03.2
Hindi siya nakakasama sa diabetes.
06:05.2
Pwede makatulong, pero konti lang.
06:07.2
So, pag may diabetes,
06:09.2
kailangan nyo pa rin yung regular na gamot ninyo.
06:11.2
Kahit sa high blood naman,
06:13.2
kailangan nyo pa rin yung gamot nyo.
06:14.2
Nakakatulong lang siya bumaba ng 7 points
06:17.2
at 4 points sa ibabang numero ng high blood.
06:22.2
Yung iba, ginagamit ng athlete.
06:24.2
Dati, ginagamit nyo ng mga atleta
06:27.2
nung mga 2,000 years ago sa Greece.
06:30.2
Habang bago tumakbo, kumakain sila ng bawang.
06:33.2
Nakita nila, mas maganda yung performance ng puso.
06:38.2
Pag meron silang garlic, tumatakbo,
06:42.2
nagbabicycle, mukhang may tulong.
06:44.2
Mas hindi napapagod.
06:46.2
Meron din siya panlaban sa toxin.
06:51.2
Yung na-expose sa lead.
06:53.2
Yung mga lead exposure, itong mga masasamang toxin.
06:56.2
Kung ang trabaho mo sa mga baterya, sa kotse,
07:00.2
exposed ka sa chemical,
07:02.2
pwede siya makatulong.
07:04.2
Katulong din siya.
07:07.2
So, pag lahat ito, baka makatulong ito sa iyo.
07:10.2
Meron pa ibang sakit na hindi pa tiyak
07:13.2
pero pinag-aaralan.
07:15.2
Baka may benefit.
07:19.2
May konting pag-aaral na yung pinag-aaralan.
07:22.2
Baka makatulong sa fatty liver.
07:24.2
Yan ang mga next na pinag-aaralan.
07:26.2
Sa regla, masakit ang puson.
07:30.2
Nababawasan sakit sa puson.
07:37.2
Makain ng bawang, minumumog.
07:40.2
Possible nakakatulong.
07:43.2
Kung meron siyang panlaban sa mga infection.
07:47.2
Pero ang problema nga, sinabi ko,
07:50.2
Pag hilaw, maganda.
07:51.2
Kaya lang, marami siyang serious side effect.
07:56.2
At mas matindi ang side effect kung hilaw.
08:01.2
Ano ang side effect kung hilaw?
08:05.2
First, mas bad breath and body odor.
08:08.2
Okay lang naman kung bad breath.
08:11.2
Misa nag-a-allergy, pwede rin.
08:14.2
Pero ang mas delikado, itong mga
08:19.2
Kasi nakakalabnaw siya ng dugo konti.
08:22.2
Nakakaluwag ng mga ugat.
08:24.2
Pwede ka magdugo.
08:26.2
So, kung may aspirin ka na.
08:29.2
Meron ka ng gamot na pampalabnaw.
08:33.2
Tapos kumain ka pa nito, pwede mag ulcer.
08:35.2
Pwede magdugo sa tiyan.
08:38.2
Pwede mag heartburn.
08:39.2
Sumakit ng sikmura.
08:41.2
Sa buntis at sa bata, hindi rin pwede sobrang dami.
08:44.2
Pwede lang konti.
08:45.2
Sa dalawang butil, walang problema.
08:47.2
Pag yung bawang pinapahid, minsan nakakasunog ng balat.
08:52.2
Pero minsan nakakagaling din.
08:54.2
Pero panasobra na yan.
08:56.2
So, yan ang mga binabanta yan.
09:00.2
So, pag buntis or sa mga bata,
09:04.2
konti lang ang binibigay.
09:06.2
Hindi rin pwede sobrang dami.
09:08.2
Pag ooperahan, may pagdurugo sa katawan for surgery,
09:12.2
bawal yung aspirin.
09:13.2
Bawal din yung bawal.
09:14.2
Bawal din yung bawal.
09:15.2
Kasi nga, effective siya eh.
09:17.2
Nakakalabnaw din siya ng dugo.
09:19.2
So, yan ang mga warning natin sa balat.
09:26.2
Pati yung blood pressure mo pwede bumaba.
09:29.2
So, ipapaalam nyo sa doktor nyo.
09:31.2
Pag kumakain kayo ng maraming bawang.
09:36.2
Okay, ito medyo hilaw nga luto dito.
09:41.2
Half-cooked lang yan eh.
09:45.2
Pero masarap yung garlic.
09:47.2
So, ang recommended natin doon sa mga studies,
09:50.2
yung iba mga, ito yung isang buong garlic head.
09:53.2
Hindi ko naman sinabi ganyang karami.
09:56.2
Ito yung isang butil.
09:58.2
Depende sa laki ng bawang.
10:00.2
Pero ang recommended lang,
10:01.2
mga isa o dalawang butil a day may konting benefit na.
10:06.2
One to two garlic cloves.
10:08.2
Ganun lang karami.
10:10.2
Yung iba hanggang apat na butil.
10:12.2
Depende sa luto eh.
10:14.2
Pero tulad ng sinabi ko,
10:16.2
pag masakit ang tiyan mo,
10:17.2
kung concerned ka.
10:18.2
So, okay ba hilaw?
10:21.2
Siguro pa konti-konti.
10:23.2
O medyo luto-lutoin konti.
10:27.2
Ang ayaw lang natin,
10:28.2
huwag lang sunugin.
10:30.2
Kasi pag sinunog mo na yung bawang,
10:32.2
eh, halos wala ng benefits.
10:34.2
Kung sobra naman hilaw,
10:35.2
baka hindi mo kaya
10:37.2
masumakit yan mo.
10:38.2
So, doon ka lang sa medyo.
10:40.2
A little luto or a little hilaw.
10:42.2
Depende kung kaya naman.
10:43.2
Depende kung kaya ng tiyan ninyo.
10:45.2
So, sana po nakatulong itong video
10:47.2
sa benefits ng bawang, hilaw at luto na bawang.
