01:30.0
Tapos, doon namin nilalagay ang mga panggatong na makukuha sa kakahuyan.
01:36.9
Kumbaga, ginawang tambakan na mga kagamitan at iba pang mga hindi nakakailanganin ang silong ng bahay na iyon.
01:46.4
May kalayuan rin kami sa mga kapitbahay.
01:50.1
Sa kadahilan ng pinapatira lamang kami ng may-ari ng lupa sa liblib na sityong iyon.
01:56.1
Ang nais kasi ng may-ari ay may magbabantay sa lupa ang kanyang nabili.
02:00.0
Habang hindi pa pinapataniman.
02:04.8
Sakto namang matalik na kaibigan ni tatay ang nakabili at nabalitaan itong naghahanap kami ng malilipatan.
02:11.9
Dahil pinapaalis na kami ng may-ari ng bahay na tinitiran namin noon.
02:17.1
Kung kaya't ito na mismo ang nag-alok sa aking ama.
02:22.2
Sinabi ng kaibigan ni tatay na pwedeng-pwede magpatayo ng bahay ang aking ama sa lupang nabili niya.
02:28.5
Nagpasalamat naman si tatay sa kanyang kaibigan at nagsabing makikitra lamang kami hanggang sa makaipon.
02:37.4
Pangako ng aking ama, kapag nakakaipon na siya ng pera, ay magahanap siya ng murang lupa at bibilin niya yun para may permanenting matitiraan ng umano kami.
02:49.1
Isa pa, nakakaya umano sa kaibigan niya.
02:54.8
Nagwika naman ang kanyang kaibigan noon.
02:56.7
Na huwag niya raw munang isipin ang mga bagay na yun.
03:00.9
Hanggat kailan gustuin ang aking ama ang tumira sa lupang pagmamay-ari niya, ay walang magiging problema.
03:08.7
Huwag umano siyang maihiya dahil may pinagsamahan naman silang magkaibigan.
03:14.1
Basta paring Bert, bantayan mo lang itong lupa ako.
03:18.6
At ako na yung bahala sa pamilya mo.
03:21.3
Ikaw yung gagawin kong katiwala dito.
03:23.7
Para naman makatulong ako sa iyo at sa pamilya mo kahit papano.
03:27.5
Rinig kong wika ng kumpari ng aking ama.
03:31.2
Walang problema ba eh?
03:33.2
Ako na yung bahala dito magbantay.
03:35.9
Tugo naman ni tatay.
03:38.5
Matapos makapag-usap ng aking ama at ang kanyang kaibigan,
03:42.7
ay may binigay itong isang sakong bigas at may ulam rin binigay at paunang sahod para sa pagbabantay.
03:50.6
Nagpasalamat ang aking ama bago ito malis.
03:55.5
Nakakaangat sa buhay ang kaibigan.
03:56.7
At sa ilang taong pagtatrabaho sa ibang bansa, ay nakakapag-ipon-ipon ito.
04:05.8
At yun ang ginamit na panimula ng hanap buhay.
04:10.2
Madiskarte rin kasi ang asawa ni Mang Lando.
04:13.1
Dahil kahit nasa abroad ang kaibigan ni tatay, ay inilalaan ng asawa nito sa negosyo ang perang pinapadala.
04:20.7
Kung kaya't noong umuwi na si Mang Lando, ay may naipon silang pera.
04:25.2
At yun ang binili ng lupa.
04:26.7
Hinikayat rin ako ni Mang Lando na mag-abroad para matulungan ko ang mga magulang ko.
04:34.1
Siya na umanohang bahala sa gastusin at ibabalik ko na lamang yun sa kanya kapag nakapagtrabaho na ako sa abroad.
04:42.1
Hindi ko tinanggihan ng alok ng kaibigan ni tatay.
04:45.9
Pagkakataon ko na kasi yun para ako naman ang makatulong sa mga magulang ko.
04:51.2
Habang nag-aasikaso nga ako ng mga dokumento ay tinutulungan ko ang aking ama sa paglilinis ng lulungan.
04:56.7
Upang nabili ni Mang Lando.
04:59.6
Inunti-unti namin nililinisa ng lupain ng kanyang kaibigan.
05:03.9
Habang ang aking ina naman ay nagtatanim ng mga gulay sa gilid ng bahay namin.
05:09.4
At iba pang mga pananim.
05:11.9
Nang sa ganun raw ay may mapagkukunan kami ng ulam sa pang-araw-araw.
05:17.2
Para naman kahit papano ay makakatipid-tipid kami.
05:20.8
At makaipon ka agad si tatay ng pera.
05:24.7
Hayaan niyo po tay.
05:25.7
Tatay, kapag nakapag-abroad na ako, titigil na kayo sa pagtatrabaho ni nanay.
05:31.5
Bibili ako ng lupa, doon tayo magpapatay ng bahay.
05:35.0
Ako na po yung bahala sa inyo.
05:37.5
Minsang wika ako sa aking ama na maghapunan kami.
05:42.4
Nalata ko kasi sa itsura ni tatay ang pagod na nararamdaman.
05:46.8
Sinabihan ko siyang magdahan-dahan lang sa pagtatrabaho dahil baka bumalik na naman ang sakit niya sa baga.
05:54.3
Sinabi naman ni tatay na,
05:55.7
ihiya raw siya sa kaibigan niya.
05:57.8
Kung pabara-bara't magpabanjing-banjing siyang magtrabaho.
06:02.3
Libre na nga kami sa pagkain at may sahod ba siya tuwing katapusan ng buwan.
06:06.8
Ginararapat lamang umano na tapatan niya ang kabutihang loob ng kanyang kaibigan.
06:12.9
Ako na po yung bahalang maglinis tay.
06:14.8
Kaya, kaya ko naman po eh.
06:17.3
Huwag kayong masyadong magbuhat na mamabibigat.
06:19.4
Dahil baka mamaya, babalik na naman yung sakit niyo.
06:22.6
Mas lalang po tayo mahihirapan, di ba?
06:24.9
Ibigis na makaipon.
06:25.7
Pagkain ka, mapapag-asas ka pa.
06:31.0
Umiti naman siya.
06:32.9
Tumangot nagwikang,
06:34.8
hayaan ko raw para hindi na ako mag-alalap,
06:37.6
ay maghihinay-hinay na lamang siya sa pagtatrabaho.
06:41.7
Sa paglipas na mga araw ay napapansin kong
06:44.0
ilag ang mga taong magawi sa bahay namin.
06:48.4
Kapag pumupunta rin ako ng talipapa,
06:51.5
ay may naririnig akong hakahakang,
06:54.6
meron umanong asal?
06:55.7
Ang aswang sa sityo na iyon.
06:59.9
hindi ko na muna pinapansin na mga naririnig kong usap-usapan.
07:04.2
Pero hindi kalaunan,
07:07.2
ay narinig kong nagsabi ang isa sa mga tendera sa talipapa,
07:12.3
na yung bagong lipat na magpamilya umano sa sityo namin,
07:17.0
ang siyang napapabalitang aswang.
07:22.5
Simula raw kasi nang dumating ang magpamilya,
07:25.7
ay nagsisimula na rin ang mga kababalagang nangyayari nun.
07:31.1
Saglit kong itinigil ang pagpili ng bibilin,
07:35.0
tinignan ang ale,
07:36.8
nagsabing may hakahakang aswang ang magpamilyang bagong lipat.
07:43.0
Nakita kong napakunot noo ang matandang tendera,
07:46.7
at nagsabing ano ba raw ang pinagsasasabi ng ale.
07:51.0
Mamaya ay may makarinig pa at makarating sa magpamilyang sinasabi nitong aswang.
07:55.7
Mayari pa umano ito.
07:58.9
Totoo ang sinasabi ko aling Delia,
08:02.0
aswang talaga magpamilyang yon,
08:04.6
pangungumbin si pangwika ng ale.
08:08.8
Tinanong naman siya ng matanda,
08:11.7
kung paano niya nasabing aswang ang mga yon.
08:15.3
Nakita niya na ba itong nagbalit ng anyo?
08:19.2
Ay naman sa ale ay hindi pero,
08:21.8
iniiwasan umano sila ng mga kasityo nila,
08:24.3
dahil ang sabi ng isang nagngangalang manong densyo,
08:29.5
minsan na raw niya umanong nakitang kumakain ng karneng hilaw
08:33.2
ang padre de familia sa may kakahuyan.
08:40.0
Sumagot naman ng matanda na kung sinong densyo yung tinutukoy niya.
08:44.7
Yung matandang nakatira ba daw sa may paanan ng kakahuyan?
08:49.6
Ay yung matandang yon ang bantog na aswang sa lugar.
08:52.6
Parang hindi niya naman umanong na ito.
08:54.1
Umano kilala ang damuhong densyo na yon.
08:59.1
Sinabi naman ng ale na oot bantog si mga densyo na aswang,
09:03.2
pero ni isa sa mga tagasityo ay walang nakakapagpatunay na aswang ito.
09:09.2
Sinaway ng matanda ang ale at sinabihang magdahan-dahan sa pagsasalita
09:14.2
dahil baka mabaliktad pa ito sa oras na makarating sa magpamilya ang sinasabi niya.
09:21.7
Saglit akong napapaisip kung sino ang mabaliktad.
09:24.1
Sa pagkakalam ko ay wala namang ibang magpamilya ang bagong lipat sa sityo na yon,
09:36.9
Pambihira talaga.
09:39.0
Sarap lagyan ng sili yung bungangan ng babaeng yon.
09:42.0
Pagbintangan ba naman kami mga aswang?
09:45.0
Wika ako sa isipan ko at hindi inaalis ang tingin sa ale.
09:50.2
Iho, bibili ka ba o hindi?
09:54.1
Pagbili, tumabit-tabik ka riyat dahil nakaharang ka sa ibang mga namimili.
09:59.3
Untag na wika sa akin ng tendera.
10:02.3
Kanina pa pala ito sa harapan ko at nagtatanong kung ano ang bibilin ko.
10:07.1
Kaagad na inabot ko sa tendera ang karning napili ko at binayaran na.
10:12.6
Pagkatapos ay umuwi na ako sa bahay nun.
10:16.0
Nang makarating ako sa bahay ay tinanong ko ang aking ina kung may nasasagap na siyang balita sa labas ng bahay.
10:21.8
Ayon sa kanya ay wala naman umano.
10:24.8
Tinanong niya ako kung may nababalitaan ba ako sa labas ng bahay.
10:29.8
Diretsyahan kong sinabi sa aking ina ang tungkol sa narinig kong may aswang raw na namiminsala sa sityo nitong mga nakaraan lang.
10:39.8
Sunod-sunod umano na nagkamataya ng mga alagang hayop ng mga kasityo sa hindi malamang dahilan.
10:46.8
Basta't nakikita na lamang ng mga itong,
10:50.8
nakabulagta sa lupa ang alagang hayop.
10:54.8
Wakwak ang tiyan.
10:56.8
Wala ng laman loob.
10:58.8
Ang iba pang ang hayop ay natagpuan sa may kakahuyang wala ng buhay.
11:05.8
Delikada na talaga ang panahon ngayon.
11:07.8
Kaya kayo mga anak ay mag-iingat kayo palagi.
11:10.8
Baka mamaya ay naririyan lamang ang aswang na sinasabit nila't naghihintay lamang ng pagkakataong makapang biktima.
11:17.8
Pag-aalala ng wika ng aking ina nun.
11:23.8
Alam mo ba kung sino yung pinaghihinala nilang aswang?
11:26.8
Tinanong naman ako ni nanay kung sino.
11:30.8
Napahinga muna ako ng malalim bago sinabi sa aking inang,
11:35.8
kami ang pinaghihinala ang aswang.
11:38.8
May matandang lalaki umano ang nagpakalat sa sityong,
11:44.8
At nakita umano nitong,
11:46.8
may kinakaing hilaw na karne ang aking ama.
11:51.8
Bahagyang natawa si nanay.
11:53.8
At nagsabing nababaliw na raw ang matandang nagsabing aswang ang pamilya namin nun.
12:00.8
Meron pa akong nalaman na eh.
12:02.8
Tungkol sa matandang nagpakalat na aswang tayo.
12:05.8
Wika ko sa kanya.
12:08.8
Tinanong niya ako kung ano ang nalaman ko at tahasang sinabi ko sa aking inang,
12:13.8
matagal ng bantog na aswang ang taong nagpakalat.
12:16.8
Sa sityong mga aswang kami.
12:19.8
Yun nga lang ay walang nakakapagpatunay na totoong aswang ang matanda.
12:24.8
Kaya puro haka-haka na lamang ang nangyayari nun.
12:29.8
Sinabi naman ang aking ina na kung totoo mang aswang ang matandang sinasabi ng mga kasityo namin.
12:36.8
Mag-iingat na lamang raw kami.
12:39.8
Magsiga palagi ng goma tuwing magtatakip silim.
12:43.8
At kapag may bakanting oras,
12:45.8
ay kumuha umano kami ng kawayan at bagakay.
12:49.8
Bakuran ko umano ang bahay namin nang sa ganon.
12:52.8
Ay wala nang basta-bastang nakakapasok sa loob ng bakuran maliban sa amin.
13:00.8
Tinanong ko si nanay kong para saan ang bagakay.
13:03.8
Bakit kailangan ko pang kumuha nun?
13:06.8
Eh kukuha naman ako ng kawayan.
13:09.8
Sinabi niya sa aking pangontra sa aswang ang bagakay,
13:13.8
takot ang mga aswang na lumapit dito.
13:16.8
Dahil sa oras na masugatan sila ng bagakay ay mahirap nang pagalingin ng aswang ang sugat nito.
13:23.8
Kahit naggamutin pa nito ng sariling laway.
13:27.8
Kaya dapat lang na kumuha ako at huwag na huwag kong kaligtaan.
13:32.8
Dahil wala kaming ibang pangontra sa aswang.
13:36.8
Maliban sa asin at bawang.
13:41.8
Kukuha po ako bukas.
13:44.8
Kinabukasan nga ay pumasok ako sa kakahuyan para maghanap ng kawayan at bagakay na sinasabi ng aking ina.
13:52.8
Sa paglipas ng mga minutong paglalakad at naroroon na ako sa loob ng kakahuyan.
13:59.8
May nasipat akong matandang lalaki.
14:02.8
Naglalakad ito papasalubong sakin kaya nakikita kong matalim ang pagkakatitig niya sakin.
14:09.8
Habang marahang naglalakad.
14:12.8
Hindi ko matagala ng presensya ng matandang iyon.
14:16.8
Kaya pinilit ko na lang na iwasan ang kanyang mga mata.
14:20.8
At sa ibang direksyon ko ibinaling ang aking paningin.
14:25.8
Nung papalapit na siya ay nagulat ako nang bigla siyang huminto at nagsalita.
14:31.8
Kayo ba yung bagong lipat doon sa bagong tayong bahay sa bakanting lupa iyo?
14:38.8
Karagal na tanong ng matandang iyon.
14:41.8
Ah, opo. Kaming nga ako yung bagong lipat doon.
14:46.8
Tugon ko at nginitian ang matanda.
14:49.8
Ano ba? Abay, medyo malapit-lapit lang pala ang bahay natin.
14:55.8
Diyan lamang rin ako nakatira sa bungad ng kakahuyan.
14:58.8
Nakangising wika ng matanda.
15:01.8
Nang mga sandaling iyon ay nakita kong parang biglang nagiba ang mga mata niya.
15:10.8
Naninilaw na aakalain mong may sakit na hepa.
15:15.8
Pero noong ikinurap-kurap ko ang mga mata ko at tinignan ulit ang matanda.
15:21.8
Normal naman ang kanyang mga mata.
15:24.8
Hindi na iyon naninilaw.
15:27.8
Guni-guni ko lang siguro nakita ko kanina.
15:30.8
Wika ako pa sa isipan ko.
15:33.8
Ah, siguro. Alis na po ako.
15:36.8
May gagawin pa po kasi akong trabaho eh.
15:39.8
Pagpapaalam ko sa matanda dahil nakaramdam ako ng takot nang muli kong maisip ang nakita ko kanina.
15:47.8
Sumeryoso naman ito at nagsabing mag-iingat umano ako sa pupuntahan.
15:54.8
Tumangu lamang ako at nagmamadali nang ang maglakad palayo sa matanda.
16:01.8
Nung medyo makalayo na ako ay saglit ko pa itong nilingnan.
16:04.8
Sa paglingon ko ay mas lalo akong kinabahan dahil nakita kong naroroon pa rin ang matanda sa kinatatayuan nito habang sinusundan ako ng tingin.
16:22.8
Karabi naman kong makatitig yung matanda.
16:25.8
Hindi ko talagang maiwasang kabahan.
16:28.8
Sambit ko sa isipan ko.
16:31.8
Napatanong kung totoo ba talaga ang mga sinasabing ko.
16:33.8
Bantog na aswang ang matanda.
16:38.8
Kung pagbabasehan ko kasi ang itsura at katayuan ng matanda ay parang hindi naman.
16:44.8
Bukod kasi sa uugod-ugod na purong puti na ang buhok nito at kulubot na ang balat.
16:51.8
Napakabagal pang maglakad at may saklay ito para may aalalay sa paglalakad niya.
16:59.8
Kaya pa panong masasabing aswang ang matanda?
17:03.8
Kaya parang isang bulati na lamang yata ang pipirma.
17:07.8
O baka nga matalisod lang ang matanda eh.
17:10.8
Paniguradong hindi na yun makakabangon pa't makaratay na lamang sa higaan.
17:14.8
Kasalanan to ng ali sa palengke.
17:18.8
Dahil sa mga sinasabi niya pati sarili ko natakot na.
17:21.8
Iiling-iling kong wika at nagpatuloy na nga sa paglalakad noon.
17:27.8
Sa pagdaan ng mga oras nakakuha na ako ng kawaya at bagakay.
17:32.8
Binuwat ko na ang mga ito at naglakad na pa uwi noon.
17:37.8
Bala kong sabihin sa aking ina ang tungkol sa matandang nakasalubong ko kanina.
17:42.8
Pero hindi pa man ako nakakarating sa bakuran ng bahay.
17:47.8
Narinig ko na ang aking amang nagsisisigao noon.
17:52.8
Halos takbuin ko na ang makitid na daan makarating lamang sa bahay.
17:58.8
Sa pagdating ko nga ay nakita kong may iiisigaw na ako ng mga ito.
18:00.8
Sa pagdating ko nga ay nakita kong may iisigaw na ako ng mga ito.
18:01.8
Sa pagdating ko nga ay nakita kong may iisigaw na ako ng mga ito.
18:02.8
Ang mga ito ay nangangalang mga tao ang nasa likuran ng bahay namin.
18:06.8
Galit na galit ang mga iyon.
18:08.8
Nagsisisigaw na aswang umano ang pamilya namin.
18:12.8
Kami umano ang dahilan kung bakit namatay ang alaga nilang baboy.
18:18.8
Buntis pa naman umano ang alaga nilang baboy noon.
18:21.8
At iyon lamang ang inaasa nilang pandagdag sa hanap buhay.
18:26.8
Mga aswang kayo, lumabas kayo rito sa lugar namin.
18:31.8
Pating kayo dito. Marami na mga kababalagang nangyayari.
18:36.2
Salot kayo dito sa lugar namin mga aswang.
18:39.4
Bulyaw ng isang pinipigilan ng sa tingin ko ay asawa nito.
18:45.1
Pilit namang nagpapaliwanag ang aking inat.
18:47.8
Sinabi niyang hindi kami mga aswang.
18:50.2
At lalong hindi kami ang may kagagawan ng mga nangyayari sa sityo.
18:55.9
Nagulat naman ako sa ginawa ng isa pang babae.
18:58.6
Dahil sinabi nitong kung hindi umano talaga kami mga aswang.
19:03.7
Patunayan ang mga magulang ko sa harapan nila.
19:07.2
Sabay tinapunan nito ng asin sa mukha ang aking ina.
19:11.3
Mabilis namang humarang ang aking ama kaya imbis na ang aking ina ang tamaan
19:15.7
ng isinaboy na asin ng babae.
19:18.7
Sa mukha ng aking ama tumama yon.
19:22.9
Nagsisisigaw naman si tatay dahil pumasok ang iilang pirasong asin sa kanyang mata.
19:27.7
At napakahap dinon.
19:31.2
Sa galit ng aking ama ay hinataw niya ang itak at nagsisisigaw na pagpapatay niya raw ang mga ito
19:37.6
kung hindi pa ito aalis sa bakuran namin.
19:41.7
Kaagad ko namang ibinaba ang pasan kong kawayan at nagmadali nang tumakbo papalapit sa aking ama
19:47.1
at inawat siya dahil baka mamaya ay makatama siya ng itak na hawak niya at makasugat nun.
19:55.0
Nang maawat ko na siya ay patuloy pa.
19:57.7
Pinagmumura rin siya sa pagsisigaw at pinapalayas ang mga taong sumugod sa bahay namin.
20:02.9
Pinagmumura niya pa ang mga ito at sinabihang ipapatawag sa barangay dahil sa mga kapahangasang ginawa.
20:12.3
Nakita kong tila natakot ang babaeng nagsaboy ng asin sa ginawa nito.
20:17.5
Narinig ko pang bumubulong-bulong isa pang babae at nagsabing
20:21.4
na tamaan raw yata sa mata ang aking ama kung kaya't nagsisisigaw nito.
20:27.7
Ang buong akala ko ay hindi narinig ni Tate ang sinabi ng babae.
20:32.9
Pero nagulat na lamang ako nang naguwi ka ito ng
20:39.3
Eh kung kayo kaya ang sabuyan ko ng asin sa pagmumukha niyo at malagyan ng mata niyo.
20:43.7
Sa tingin niyo, anong mangyari ha?
20:47.7
Mukhang nagkamali yata kayo ng hinala.
20:51.2
Sad pa ng matandang lalaki at sinabihan na nito ang mga kasamang umalis na sila.
20:57.7
Bago pa man umalis sa mga ito, ay humingi ng tawad sa aking ama dahil nagpadala sila sa usap-usapan ng mga tao.
21:06.9
At dahil sa galit pa ng aking ama ng mga sandaling yon,
21:11.6
hindi niya tinanggap ang paghingi ng paumanhin ng mga kasitya namin.
21:17.3
Bagkos ay pinagbubulyawan niya pa ang mga ito't sinabihan silang bago manghusgan ng kapwa
21:22.6
at sumugod sa bahay, alamin muna nila ang buong kwento.
21:27.7
Kung totoong aswang nga ba ang pinagbibintang nilang tao?
21:34.6
May mga naniniwalang hindi aswang ang pamilya ko.
21:38.7
Meron din namang hindi.
21:40.8
Nalindi naman na raw lahat ng aswang ay takot sa asin.
21:44.4
Baka nagkataon lamang umano na kabilang umano kami sa angkan ng mga aswang na hindi takot sa asin nun.
21:52.9
Nang makaalis na nga ang mga ito, ay ipinasok ko na sa loob ng bahay ang aking ama't
21:57.0
at pinagbubulyawan niya.
21:57.1
At pinagbubulyawan niya ang mga ito, ay ipinasok ko na sa loob ng bahay ang aking ama't.
21:57.7
Iginaya naman ni nanay sa kusina para makapaghilamos.
22:02.5
Dahil pulang-pula na ang mga mata, panay pa rin ang pagmumura ng aking ama habang naghihilamos nun.
22:11.3
Narinig ko pang nagbitaw siya ng salitang,
22:14.1
hahanapin niya ang aswang na sinasabi ng mga kasityo namin at ihaharap niya ang aswang sa lahat.
22:22.3
Papatunayan niya sa lugar namin na hindi kami mga aswang at pawang panghuhusga lamang
22:27.1
ang mga ginagawa nila.
22:31.1
Pinayuhan naman siya ng aking inang huminahon na muna.
22:35.0
Huwag idaan sa init ng ulo ang lahat, dahil hindi nakakatulong sa problemang kinakaharap ang init ng ulong nararamdaman.
22:47.7
Wala naman tayong ginawa sa kanila pero kung pagbintangan tayo, ganun na ganun lang ah.
22:53.9
Sila kaya yung pagbintangan ko para malaman nila kung anong nararamdaman natin.
22:57.1
Pagdadabog niyang saan nun.
23:01.2
Sabi naman ang aking ina ay hayaan na.
23:04.7
Ang importante ay wala kaming ginagawang masama at hindi totoo ang mga pinagbibintang nila.
23:12.3
Hindi magtatagal ay lalantad din ang katotohanan kung sino talaga ang pumapatay sa mga alaga nilang hayop nun.
23:22.3
Nang araw ngayon, ginawa ko na ang bakod na iniutos sakin ng aking ina.
23:27.1
Nilagay ko naman ang bagakay sa apat na sulok ng bahay.
23:33.0
Naglagay na rin ako ng sanga ng suha sa taas ng bubuan.
23:37.5
Dahil sakitin ang bunso kong kapatid,
23:40.3
ang sabi ng aking ina,
23:42.6
lapitin sa mga aswang ang mga taong sakitin.
23:46.5
Para sa kanila ay mabango ang mga ito.
23:49.7
Kaya't kailangan ay lagyan ko raw ng bagakay ang lahat ng sulok ng bahay.
23:53.6
Kinagabihan, habang nagpapahangin ako sa labas ng bahay,
24:00.6
nakarinig ako ng mahihinang paghagok ng baboy.
24:04.6
Sandali kong inilibot ang aking paningin sa buong paligid nun.
24:09.6
Nakiramdam ako kung may hayop ba sa labas na bakuran.
24:14.6
Alan, ano pang ginagawa mo riyan?
24:20.6
Halika na rito't pumasok na.
24:23.5
Tulog na tayo. Anong oras na?
24:25.5
Tawag sa akin ng aking ina.
24:28.5
Sige po, Nay. Papasok na po ako.
24:31.5
Tugon ko at naglakad na papasok sa loob ng bahay.
24:36.5
Bago ko pa isinara ng tuluyan ng pintuan,
24:39.5
ay saglit na sinipat ko ang labas at pinasadaan uli ng tingin.
24:44.5
Baka sakaling makita ko ang hayop na naririnig ko kaninang nagiingay.
24:51.5
Makalipas ang ilang segundo,
24:53.5
at wala akong nakita nun.
24:55.5
Sinarado ko na ang pintuan at pumasok na sa silid tulugan.
25:01.5
Sa pagdaan ng ilang minuto,
25:03.5
habang nakahiga ako ay hindi ko na namalayang tuluyan na pala akong nakatulog nun.
25:10.5
Hanggang sa isang malakas na kalabugan ang siyang nagpabalikwas sa akin ng bangon.
25:17.5
Narinig ko sa taas ng bubungan.
25:20.5
Noon nang gagaling ang kalabugan,
25:22.5
at para yung taong nadulas sa tinatapakang ngero.
25:27.5
Nagpagulong-gulong,
25:28.5
pabagsak sa likuran ng bahay.
25:32.5
Tay, anong nangyayari?
25:36.5
Natatarantang tanong ko sa aking ama nang makalabas ako ng silid.
25:41.5
Hindi naman umimik ang aking ama.
25:44.5
Bagkos ay naglaka dito patungong kusina at may kinuha siya.
25:50.5
maibitbit na siyang mga bawang,
25:52.5
luyang itim at asin.
25:55.5
Dinikdik niya ang bawang at nilagay palibot sa buong bahay.
26:00.5
Maging ang dinikdik niyang bawang ay nilagay niya rin sa palibot ng bahay,
26:05.5
samantalang ang luyang itim ay ipinahawak niya sa aking ina at sinabihan niya itong punta ng bunso kong kapatid.
26:14.5
Teka lang, ano ba itong ginagawa mo?
26:17.5
Bakit bigla ka nang nagkakaganyan at parang natataranta?
26:22.5
Pagtatakang tanong ng aking ina dahil hindi niya alam kung bakit nagkakaganon ang aking ama.
26:32.5
Alam kong hindi isang normal na hayop ang nalaglag mula sa bubungan.
26:36.5
Kaya ikaw, huwag mong iwanan yung bunso nating anak.
26:40.5
Ikaw naman Alan, kunin mong itak, labasin natin ang aswang na iyon.
26:44.5
Paliwanag ng aking ama.
26:48.5
Nanlaki naman ang mga mata ng aking ina at nasa po ang bibig at nagmamadali nang ang pumunta sa kwarto.
26:56.5
Ilang sandali lamang ang lumipas ay nakarinig na kami ng malakas na alulong ng isang asot maya't maya ang pagkawag nito ng tenga
27:07.5
at parabang nagpapalakpak ang kamay.
27:11.5
Malalaman mo kasi kapag kumakawag ang isang aso,
27:14.5
kahit hindi mo ito tinitingnan, dahil magpapalakpakan ang mga tenga nito.
27:21.5
Langiya, may kasama pang alaga yung animal na iyon.
27:25.5
Bulalas ng aking ama.
27:28.5
Anong alaga yung sinasabi niyo tay? Tsaka sino ba yung tinutukoy niyo?
27:33.5
Tanong ko sa kanya.
27:35.5
Sumenyas naman siya at nagsabing, sumilip umano ako sa siwang at tingnan ang labas ng bahay.
27:44.5
Makikita ko umano ang sinasabi niyang alaga ng aswang.
27:50.5
Noong sinubukan kong silipin sa maliit na siwang ang labas ng bahay namin,
27:57.5
ay nanlaki ang mga mata ko nang makita ko ang matandang lalaking na kasalubong ko kanina.
28:05.5
May kasama itong tatlong naglalakihang asong nagbabaga ang mga mata at may mahahabang tenga.
28:14.5
Nakatuwad na mga iyon dahil sa nakaangat ang bandang puwetan ng mga nakakapangilabot na aso.
28:24.5
Tay, anong klaseng mga aso yung kasama ng matanda?
28:29.5
Naintakutang tanong ko sa aking ama at umalis sa pagkakasilip noon.
28:35.5
Sinabi ng aking ama nga, mga sigbin umano ang tatlong asong kasa kasama ng matanda.
28:42.5
Alaga ng isang aswang ang mga sigbin at ito ang utosan nila para puntahan ang bahay ng taong bibiktimay ng aswang na iyon.
28:54.5
Ano pong gagawin natin tay? Tanong ko sa kanya.
28:59.5
Hindi muna sumagot ang aking ama. Sa halip ay kubuha siya ng itak.
29:05.5
Pinatulis niya ang bagakay na hawak-hawak.
29:08.5
Naririnig ko namang panay ang pag-alulong ng mga sigbin at parabang sabik na sabik ang mga ito.
29:16.5
Sa panglimang pag-alulong ng mga naglalakihang asong itim ay agad na binitbit ng aking ama ang bagakay at ang tabak.
29:27.5
Pagkatapos ay mabilis siyang lumabas ng bahay at hinarap ang matandang uugod-ugod noon.
29:34.5
Nagmadali ko namang kinuha ang isa pang bagakay.
29:38.5
At lumabas na rin ang bahay para sundan ang aking ama.
29:42.5
Tay, teka lang po.
29:45.5
Kawag ko sa kanya at patakbo ng lumapit.
29:48.5
Kinilabutan ako sa kakaibang hanging dumadampi sa aking balat.
29:54.5
Hindi ko maiwasang gapangan ng kilabot sa buong katawan. Kahit na napakalaki kong tao noon.
30:03.5
Lakas naman ang loob mong tumuntong sa teritoryo naming tanda.
30:08.5
Nagdala ka pa talaga ng alupores mo.
30:11.5
Sambit ng aking ama.
30:14.5
At mang magsasalita pa sana siya nang makita kong sumenyas ang matanda sa mga alupores nitong suguri ng aking ama.
30:22.5
Nanlaki ang mga mata ko.
30:25.5
Nang makita kong nagsisipulasan na ang tatlong nilang.
30:29.5
At sa isang kisap mata lang ay bigla na lamang ang mga yoy tumalon sa bakod na ginawa ko.
30:38.5
Klarong-klaro kong nakikitang.
30:41.5
Nakabuka ang mga nagsisihabaang kuko at ang mga nakausling pangil ng mga nilalang na ito.
30:49.5
At mangkakalmutin na nila ang aking ama pero walang sabi-sabing itinaas ng aking ama ang bagakay.
30:58.5
Malakas na hinampas ang mga sigbin na papalapit sa kanya.
31:02.5
Buong lakas na pinaghahambalos ni tatay ang tatlong nilalang.
31:06.5
Gamit lamang ang bitbit niyang bagakay nun.
31:10.5
Na nasa mahigit isang dipang haba.
31:13.5
Sa bawat pagtama ng bagakay sa katawan ng mga nilalang.
31:18.5
Ay walang tigil ang pag-angil ng mga yon.
31:23.5
Maya-maya pa ay nakita kong nasugatan sa dulo ng bagakay ang isa sa kanila.
31:29.5
Agad yon na umangil na animoy labis na nasaktan.
31:33.5
At malakas na sumalampak sa katawan ng puno ng niyog.
31:39.5
Agad namang subugod pa ang isa pang nilalang kung kaya't malakas na hinataw ni tatay at pinatama sa tiyan ng sigbin ang hawak niyang bagakay na yon.
31:49.5
Sa isang iglap ay nakita kong tumilapon yon at tumalsik ang likidong nanggagaling sa katawang na tamaan ng dulo ng bagakay.
31:59.5
Sa pagpapatuloy kong pagmamasid sa aking ama sa mga nilalang.
32:03.5
Ay walang kahirap-hirap na napatumba niya ang tatlong sigdin.
32:09.5
Ang buong akala ko'y susugod na sa aking ama ang huklubang matanda.
32:15.5
Pero gayon na lamang ang gulat ko nang bigla itong kumaripas ng takbo palayo.
32:22.5
Nakita ko pang hinabol yon ng aking ama.
32:26.5
Sumunod naman ako sa kanya.
32:29.5
Pero pakiramdam ko ay parabang natigal po ako
32:32.5
at nagpakawa nang sa bulag ang aswang bago kumaripas ng takbo.
32:38.5
Sa kadahilanang sa kakasunod ko kay tatay ay hindi ko na nakita ang dalawang naghahabulan.
32:46.5
Kinakabahan na ako ng mga oras na yon.
32:49.5
Dahil sa isang iglap lang ay nawala sa paningin ko ang aking ama.
32:55.5
Alam kong matindi ang galit niya sa nilalang.
32:58.5
Dahil sa napagbintangan niya na kami ang namiminsala sa baryo.
33:02.5
At pamilya kami ng mga aswang nun.
33:05.5
Kung kaya't ganoon na lamang kaporsigido ang aking amang makasagupa ang nilalang at mapatay ito.
33:13.5
Dahil nangako siya sa sarili niyang ibabandera niya ang katawan ng aswang sa bungad ng sityo.
33:20.5
Para lamang mapatunayan niya sa mga taong mali ang paratang nila tungkol sa amin.
33:29.5
Tay! Naasan ka po?
33:32.5
Sambit ko at nagmadali ng tinunto ng daanang tinahak ng aking ama nung huli ko siyang makita.
33:40.5
Dahil nga sa hindi ko na siya makita pa ay napagpasyahan kong bumalik na lamang sa bahay at doon hintayin ang pagbabalik ng aking ama.
33:50.5
Naisip kong bantayan ang aking ina at mga kapatid dahil baka mamaya ay may iba palang makakasamaan ang huklubang aswang na yon.
33:58.5
Pagkapasok ko ay kaagad na tinanong ako ng aking ina kung nasaan si tatay.
34:06.5
Hindi ko na po nasundan na eh. Masyado kasi mabilis yung pagtakbo ni tatay kaya hindi ko na siya nasundan pa.
34:13.5
Ganun ba? Hayaan mo at babalik rin naman kagad ang ama mong yon. Sagot naman ni nanay sakin.
34:20.5
Paglipas ng ilang sandali ay natanaw ko na ngang pabalik na ng bahay ang aking ama.
34:25.5
At may kasama na itong isa pang lalaking may bitbit na latigo ng pagi.
34:31.5
Nakikita ko sila sa pamamagitan ng sinag ng liwanag ng buwan.
34:36.5
Pagkapasok nga nila ay doon ko na kumpirma na buntot ng pagi nga ang hawak ng lalaking yon.
34:45.5
Teka, hindi ba't siya yung lalaking umawat kanina doon sa babaeng pilit na nagwawal at gustong manambunot kay nanay?
34:53.5
Tanong ko sa isipan ko nun.
34:56.5
Sinabi ng aking ama na nakita siya ng lalaking may hinahabol.
35:01.5
Kaya't agaran itong tumulong.
35:04.5
Galing umano sa panghuli ng isda sa ilog ang lalaki.
35:08.5
At nakita nga nito ang aking ama.
35:11.5
Isang manggagamot ang ama ng lalaki kaya palagi itong may bitbit na buntot ng pagi tuwing nagtatagal ito sa labas ng bahay kapag kagabi na.
35:21.5
Sa nag-aalala ng boses ay nakikita.
35:23.5
Nagtanong ang aking ina kung ano ang nangyari nun.
35:26.5
Nasaan na ang hinahabol at nasaan na ang tatlong alaga nitong sigbin?
35:33.5
Uminom muna ng tubig si tatay bago nagkwento.
35:37.5
Ayon pa sa kanya.
35:39.5
Sa katagalang paghahabol niya katulong ang lalaki ay naabutan nila ang matandang hukluban.
35:47.5
Walang tigil nila iyong pinaghahambalos.
35:50.5
At nung akmang papatay na niya sana iyon,
35:54.5
nagmakaawa ang huklubang matanda at nangakong hindi na uulitin pa ang kawalang hiyaang ginawa.
36:04.5
Animal ka, gumagawa ka pa ng kasinungalingang pamilya kami ng mga aswang?
36:09.5
Hindi ka pa na kontento, pinagkalat mo pa sa buong sityo para mapagtakpan ang kawalang hiyaan mo.
36:16.5
Alam mo bang kamuntikan na mapahamak ang pamilya ko dahil sa kasinungalingang pinapakalat mo?
36:20.5
Huwi ka ng aking ama at sunod-sunod na inihampas ang bakakay sa katawan ng aswang.
36:27.5
Panay naman ang pakiusap ng matanda at nangakong aalis na ito sa sityo at hinding hindi na magpapakita pa.
36:37.5
Itatarak na sana ni tatay ang bagakay sa katawan ng huklubang matanda pero mabilis siyang inawat ng lalaki at sinabihang hayaan na lamang umano na makaalis ang matandang iyon.
36:50.5
Huwag na iyong patayin dahil oras na mapatay umano ni tatay ang matanda ay maaari pa siyang mabaliktad sa husgado dahil hindi naman naniniwala ang mga pulis tungkol sa mga aswang.
37:03.5
Kahit nasabihin ng aking amang aswang ang pinatay niya ay hinding hindi siya papaniwalaan kaya hayaan na lamang raw makatakas ang matanda.
37:14.5
Tutal, bugbog sarado naman ito.
37:17.5
Ilang araw na lamang ang itatagal ng buhay niya dahil ilang beses na itong nasugatan gamit ang bagakay at buntot ng pagi.
37:26.5
Kaya kahit anong gawin itong panggagamot sa sarili ay hinding hindi na ito gagaling pa.
37:34.5
Mabuti na lamang at nakumbinse ng lalaki ang aking ama kaya naman iniwan na nila sa kakahuya ng aswang at sabay na silang bumalik sa bahay.
37:45.5
Matapos ihayag ng aswang,
37:47.5
Ito ang aking ama ang tungkol sa mga nangyari.
37:50.5
Napabuntong hininga na lamang si nanay at nasambit ang salamat dahil natapos na rin ang siliraning nangyari nun.
37:59.5
Napatunayan na rin hindi kami aswang at hindi kami namiminsala sa mga namamatay na hayop.
38:07.5
Sinabi naman ng lalaking malakas ang hinala niyang kaya ipinapakalat ng matandang iyong aswang ang pamilya ko
38:14.5
ay dahil sa para mapagtakpan ang mga karumaldumal na ginagawa nito sa sityo.
38:20.5
Malamang sa malamang ang huklubang nila lang na iyon ang siyang pumapatay sa mga alagang hayop na mga kasityo at ibinibintang niya lang sa amin.
38:32.5
Nang sa ganon ay patuloy pa rin ang kanyang ginagawang paghahasik ng lagim.
38:38.5
Kaya siguro biglang napasugod ang aswang sa bahay namin dahil may mga iilang tao na ang hindi nanilala.
38:44.5
Naniwalang aswang kami.
38:46.5
Siguro ay natatakot ng huklubang aswang na mabunyag ang sekreto niya.
38:52.5
Kaya't naisip niyang kitilan na lamang kami ng buhay.
38:56.5
Pero iyon ang malaking pagkakamali niya.
38:59.5
Dahil napapalibutan ng mga pangontra sa aswang ang buong bahay namin.
39:05.5
Kung kaya naman hindi siya nakapasok sa loob ng bakuran.
39:09.5
Sa halip ay hinamon niya ang aking ama para sa kakahuyan sila makikita.
39:16.5
Nagpakawala pa ito ng sabulag para hindi ko sila masundan.
39:22.5
Minalas malas ang huklubang aswang dahil noong malapit na sila sa may sapa.
39:28.5
Ay narinig ng lalaki ang pagsisigaw ng aking ama.
39:32.5
Kaya't agarang nasaklulohan ng lalaki ito.
39:36.5
Labis labis naman ang pasasalamat ng pamilya ko sa lalaki.
39:40.5
Bago umuwi ang lalaki na ito sa bahay niya.
39:44.5
Matapos ang pangyayaring iyon ay tumahimik na ang balitang may namiminsalang aswang sa city namin.
39:51.5
Noong bisitahin naman kami ng kumpare ng aking ama ay narinig ko pa itong nagwika noong nagkikwentuhan sila ng
39:59.5
Hindi nga talaga ako nagkamali paring Bert sa tinagal-tagal ng namimesting aswang na iyon.
40:06.5
Ikaw lang pala'y makakapagpalayas.
40:09.5
Ngumiti naman ang aking ama at nagsabing
40:11.5
Kung hindi lang nagsinungaling at sinabi ng matandang angkan kami ng mga aswang.
40:16.5
Baka maawa pa si tatay sa huklubang iyon.
40:20.5
Kaya nga lang ay sinugod nga kami ng mga tao at sinabuyan pa ng asin ang kanyang mata.
40:26.5
Sino ba namang hindi magagalit nandiba?
40:30.5
Mabuti na lang rin at hindi mo napatay ang aswang.
40:34.5
Dahil alam mo namang hindi naniniwala sa aswang ang mga pulis.
40:38.5
Tugon ng kaibigan ni tatay.
40:41.5
Pag umalis ang kaibigan ng aking ama ay nag-iwan na naman ito ng mga pinamiling pagkain at bigas.
40:47.5
Nagbigay rin siya ng budget para sa pag-aasikasa sa mga dokumento ko.
40:51.5
Dahil ilang araw na lamang umano siyang wala sa kanilang bahay.
40:56.5
Upunta siya ng Manila kasama ang kanyang pamilya at matagal-tagal muna bago makauwi nun.
41:03.5
Simula nga nang mangyari ang kababalagang iyon ay namuhay na kami ng maayos sa sityo.
41:09.5
Tumahimik na rin ang mga tsismos ang nagkalat ng mga maling impormasyon tungkol sa amin.
41:16.5
Dahil nalaman nila ang totoo mula sa lalaking tumulong kay tatay nang makasagupa namin ang matandang aswang.
41:39.5
Pag-aasikasa siya ng mga pinamiling pagkain at bigas.
