00:48.7
Wala ba nagtuturo na pagbubuntis ng...
00:53.3
Ang bata ay hindi makakabuti.
00:55.8
Hindi lang sa katawan, hindi sa kanilang future.
01:06.7
Aki, kundong inyong, ejemplo, 12 anyos, 13 aso, i-la-iskwela, no tine hablar de maestra?
01:18.4
Esto de situacion, no?
01:20.4
Sa edad ng 14 o 15, hindi siya magiging magiging pari o magiging magiging magiging?
01:27.7
Siya ayun. Kasi ito ang mga siyensya sosyal.
01:29.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:30.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:31.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:32.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:33.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:34.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:35.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:36.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:37.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:38.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:39.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:40.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:41.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:42.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:43.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:44.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:45.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:46.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:47.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:48.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:49.9
Ano ang mga siyensya sos巧o?
01:50.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:51.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:52.9
Ano ang mga miy工 po?
01:53.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:54.9
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:56.2
Ano ang mga siyensya sosyal?
01:57.5
Sabi ni Tia Celsa ay mayroon na nagtuturo po sa school na ang pagbabuntis po ng maaga ay hindi makakabuti para sa isang dalaga.
02:07.4
Sabi ni Tia Celsa.
02:09.0
At mayroon daw nagtuturo naman.
02:12.2
E tambien naman pwede kontra-resentibo.
02:20.0
So tinuturo din daw po sabi ni Tia Celsa.
02:22.6
Pero dati daw, nung panahon nila ay hindi nila alam nyo.
02:26.5
Wala daw nagtuturo sa kanila.
02:27.7
Kaya marami nga talagang nagbuntis na edad na 14, 15, 18, gano'n.
02:32.0
So si Tia Celsa po, nabindalawang anak niya.
02:34.7
At nung panahon na yun ay hindi niya alam yun.
02:36.9
Pero ngayon po ay marami na po, tinuturo na daw po sa school.
02:40.8
Yun na sabi ni Tia Celsa.
02:42.3
E tiyan mga mayroon, hindi ko guntar.
02:48.7
Hoy estudiar esto clase de situacion.
02:51.7
Esto pais, no ser bebe de edad de 14.
02:58.9
Pero, por que no escucha?
03:02.3
Por eso, porque antes sabía escuela, pero poco escuela.
03:06.1
Pero hoy, por que tambien...
03:08.4
Cuando tu bebe así, puede tener novio o no novio.
03:13.5
Pero ahora, como mucho estudiar.
03:15.4
Por eso ahora tambien persona, ahora no vivir.
03:17.8
Porque sabe que cuando vive, escuela ya está.
03:21.7
Pero, cuando tu bebe ahora, antes cuando tu bebe, sufrir, no estudiar mas.
03:29.5
Pero ahora, bebe, estudiar.
03:32.4
Porque ahora, ya hay ciencias sociales, igualdad de género, como dicen en la...
03:38.4
Ya hay mucho, mucho cosas.
03:40.0
Mucho, mucho cosas.
03:40.9
So sabi po ni Tia Celsa, dati daw po mga amigo, kapag ka nagbuntes, ay itigil ang pag-aaral at mag-aalaga ng mga baka.
03:46.9
Pero ngayon po, kapag ka nagbuntes, ay...
03:51.7
Nanganap, ay makapagkapatuloy pa rin sa pag-aaral, mag-aaral ito din.
03:56.0
Pero ang tanong ko kasi kati Tia Celsa, bakit hindi nakikinig o hindi naman ina-apply yung...
04:01.4
Kung tinuturuan sila sa school ng...
04:04.2
About sa family planning.
04:06.2
About sa pag hindi pagbubuntis lang maaga.
04:09.5
O sa edad na 14, gano.
04:11.6
Kasi darasa po kasi ito 14, 15, 16.
04:14.1
Pero, chamame, cuando estudiar, por que no escucha?
04:17.7
Por que hacer bebe tambien?
04:22.7
Ahora no va a estudiar.
04:26.7
Pero por que Celia no ha escuchado?
04:29.7
Yo no habla con ella si todo el día.
04:31.7
Porque ahora, ahora, marido trabaja, mujer trabaja.
04:35.7
Futuro bien para el niño.
04:37.7
Pero mujer no trabaja.
04:39.7
Solo niño, no marido.
04:42.7
Tu no ve como yo hacía antes.
04:44.7
Yo niño, mucho niño, sufrir.
04:46.7
No trabajo, no marido, no nada así.
04:49.7
Saosamente si esa, haya...
04:51.7
Hindi raw okay na talagang, hindi raw okay na mag, hindi raw okay na hindi magtrabaho yung babae din.
05:01.7
Maganda rin daw magtrabaho para daw hindi maghirap.
05:03.7
So, kagaya daw ng sitwasyon ni Tia Celia sa dati na siya lang mag-isa.
05:08.7
So, alam ko daw kung gaano hirap na dinanas niya.
05:11.7
Sabi ko bakit si Celia gano'n or bakit yung iba dito ay maaga ay nagbubunti.
05:18.7
Sabi niya ay hindi naman daw ina-apply.
05:20.7
Kung ano man yung pinuturo.
05:21.7
So, maraming nagsasabi sa akin.
05:26.7
Maraming nagsasabi, diba?
05:28.7
Kahit sa comment.
05:29.7
Maraming nagpo-comment na huwag niyo nang iuwi si Sophie sa Pilipinas sila misma.
05:38.7
Pero, isa yun sa dahilan.
05:41.7
Kaya talaga ayaw ni Tia Celia na mag-i-stay dito mga bata dahil mawalang magandang culture.
05:48.7
Dahil kahit nakatapos.
05:49.7
Dahil kahit nakatapos ang pag-aaral dito ay hindi talaga makakahanap ng trabaho na maayos-ayos.
05:56.7
Kahit nakatapos ka ng pag-aaral dito, yung credentials mo o kahit nag-graduate ka ng university,
06:05.7
minsan ang naging trabaho mo ay hindi maayos.
06:10.7
Tsaka mababa yung sahod.
06:12.7
Kaya gusto niya mami matutong mag-English, matutong matutong yung mga bata.
06:19.7
Por eso, tu decisión ir ni país porque tú no quieres misma Sophie Alima hacer de ti.
06:27.7
Así igual como yo, Susie.
06:29.7
So, ayun po mga amigo.
06:31.7
Ang sabi ni Tia Celia san, kaya niya gusto na makapag-aaral ang mga bata sa Pilipinas.
06:36.7
Ayaw niya, ayaw ni Tia Celia san na maranasan nila Sophie.
06:39.7
Nila Alima at nila, yan, mga bata.
06:43.7
Yung dinana si tiyamame na naghirap.
06:47.7
Gusto niya makapag-aaral ng mga alos.
06:49.7
Por que aquí, cuando estudiar, también hacer bebé pati siya.
06:54.7
Después, cómo va?
06:56.7
También, cuando terminar de universidad, no coger bien a trabajo.
07:01.7
Por que de calidad de escuela, aquí no está bien?
07:05.7
Si, por que antes, estudiar, terminar de escuela, no trabajo.
07:09.7
Pero ahora, cuando estudiar, pronto venir a trabajar.
07:15.7
Aquí también, ahora, cuando tú terminar de estudiar, tú trabajar.
07:18.7
Porque ahora, universidad.
07:20.7
Antes, no había universidad aquí.
07:22.7
Pero tiyamame, no, cuando estudiar aquí también.
07:26.7
Cuando estudiar aquí, después...
07:32.7
Cuando estudiar de universidad, también no coger bien de trabajo.
07:37.7
No como estudiar otro país.
07:41.7
Después, hablar inglés.
07:43.7
Más coger a bueno trabajo.
07:48.7
So, yun po ang talagang isa pang dahilan na yun.
07:52.7
Yun talaga ang mabigat na dahilan.
07:55.7
Dahil kapag ka nag-aaral ka dito, tapos ay sa university pa siya, hindi ka makakaaral ng magandang trabaho.
08:01.7
Yun po ang dahilan.
08:04.7
Kaya talagang si tiyamame, gusto niya na makatapos ang pag-aaralan ng mga bata sa Pilipinas.
08:12.7
So, kagaya po ngayon ay, kahit po bunte si Celia, ang sabi ni tiyamame ay mag-aaral.
08:18.7
Pero, sabi ni Celia, kapag ka nanganak na siya, ay tsaka niya po kapatuloy ng pag-aaral.
08:26.7
So, ganun po, ganun po ang buhay nila dito.
08:29.7
Kahit na may anak na, eh nag-aaral pa din.
08:32.7
So, kagaya po ni Erica, kung kilala niyo po siya, kahit na ang dami niya ng anak, puso pa rin makapagpatuloy ng pag-aaral.
08:41.7
So, kahit pa paano ay, siguro, merong natapos, ganun.
08:48.7
Kaya po, ang marami dito ay umaalis at nag-ibang bansa para doon nag-aaral.
08:54.7
Ay mucho estudiante aqui, here, otro pais para estudiar.
09:01.7
Una ang Pilipinas. Ayun, marina, oras, hindi na para sa Pilipinas.
09:18.7
Ah, meron daw po isang ganyana dito na pinadala sa Pilipinas para mag-aaral.
09:25.7
Dito ay gusto makapag-aaral sa ibang bansa. Mas gusto nila doon kesa dito.
09:29.7
Kaso, siyempre, kakulangan ng financial.
09:32.7
Kaya yung sabi ko na in-offer ko kayo siya sa mami na makapag-aaral yung mga bata sa Pilipinas, hindi nagbagawin dito.
09:41.7
Ang sabi niya ay papanindigan niya.
09:42.7
Siya mami, itong desisyon, solo uno, no?
09:49.7
So, yun po ang desisyon niya siya mami.
09:51.7
Ah, kasi marami rin kasabihin ba daw hindi naayos yung passport, ba daw ganun-ganun.
09:56.7
So, siya mami po, basta sinabi niya ay ginagawa niya.
10:00.7
At, alam niyo po, sa umpisa pa lang ay lahat ng desisyon na ito ay para kay siya mami.
10:05.7
Siya mami ang nadidesisyon, hindi ako.
10:07.7
Kaya, huwag niyo po ako.
10:08.7
Huwag niyo po ako kagagalitan.
10:10.7
Huwag niyo po kayong sasabihin na lahat ng desisyon ay na ako ang nadidesisyon sa lahat.
10:18.7
Ah, ako po bilang isang UFW po dito ay hanggang kailangan ako ni siya mami katulungan ng
10:27.7
pamilya ay tutulong po ako.
10:29.7
Hanggang ganun po.
10:31.7
Hanggang kailangan nila ako.
10:33.7
Kasi, yun lang ang pwede natin gawin eh.
10:36.7
Makapit-ahal lang mabuti.
10:40.7
At po sa mga magandang future.
10:47.7
De, ah, de gobierno ha dicho.
10:49.7
Ah, aquí, aquí no mucho guiñano.
10:52.7
Por eso, ah, cuando, antes, antes, no.
10:57.7
Ah, de gobierno ha dicho.
11:00.7
Hacer bebé, hacer bebé para mucho guiñano salir, así.
11:04.7
Ito, la verdad o no?
11:06.7
Ah, no, no está bien.
11:09.7
O, kasi merong chismes dito mga amigo dati.
11:11.7
Kwento lang ng ibang ganyan na, ah, gusto ng pamahalaan na mag-anak na mag-anak yung mga
11:16.7
tao dito para daw magkarami silang, para dumami ang kanilang populasyon.
11:21.7
Pero, hindi na naman daw.
11:22.7
Pero, ito, la verdad.
11:23.7
No, no have that response.
11:26.7
Por eso, ahora también.
11:27.7
Cuando, esto, na tenía ahora tres niños.
11:30.7
Y papel para trabajo.
11:33.7
Porque no hay tibia.
11:35.7
Ah, hoy, ah, guiñano no queremos.
11:38.7
Ah, Juliana, ahora no queremos niña.
11:41.7
So, sa ngayon daw po mga amigo, sabi ni Tia Celsa ay marami daw guiñano na hindi na rin gusto ng maraming anak.
11:47.7
Kasi nga raw ay, ah, gusto makapag-anak na maayos.
11:50.7
At, ah, sabi ni Tia Celsa na marami guiñano na gusto na rin na ang anak lang ay tatlo, dalawa, ah, isa.
11:57.7
Para daw po na hindi mahirapan at magkaroon din ng magandang future.
12:02.7
At makapag-anak sa ibang bansa.
12:03.7
So, sobrang dami po.
12:05.7
Maraming umaalis dito sa bansa nato para makapag-aral sa ibang bansa.
12:09.7
Kagaya po ng kahit bahay niya.
12:10.7
Si mami daw na pupunta sa Pilipinas para daw po makapag-aral.
12:15.7
So, ayun po mga amigo.
12:17.7
At pisa, naliwanagan po tayong lahat o about po sa pagbubuntis ng, ah, maaga ng, ah, mga kabataan dito.
12:28.7
At is po ay, alam na natin, ah, ah, dahilan.
12:34.7
Ah, ganoon na lang ang, ang gusto nito ng mami na makapunta ang mga kanyang mga anak sa Pilipinas.
12:41.7
Salamat po mga amigo, ah, dito na lang ang ating video.
12:45.7
At God bless po mga kababayanin ko.
12:47.7
Mabuhay po ang Pilipino.
12:50.7
Na-appreciate po yung paano sila nagdadasal.
