* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Good evening guys, welcome to tonight's episode of Facts First.
00:27.9
Ako po si Christian Esguerra. So today is January 5. Maraming maraming salamat po sa patuloy niyo pong pagsuporta.
00:34.5
Again, Happy New Year po sa inyong lahat. Salamat po sa patuloy niyo pong pagtangkilig dito po sa ating Facts First Podcast.
00:43.5
Ngayong gabi po ay tutuloy po natin yung diskusyon natin tungkol po rito sa International Criminal Court.
00:50.0
May mga bali-balita na dumating na raw yung ilang mga nag-iimbestiga galing sa International Criminal Court.
00:57.1
Isa po sa mga nag-confirm niyan ay si dating human rights lawyer turned Duterte apologist and defender, Harry Roque.
01:07.6
Pero syempre may mga di-umano pa rin siya binabanggit.
01:10.6
Meron po tayong mga sarili nating sources na nakukunan din natin ang information.
01:15.1
Pero let's leave it at that.
01:16.8
Dumating man o hindi, ang tanong, meron ba mukhang kinakabahan?
01:21.8
Kasi may mga nagsaserta here and there.
01:23.4
For instance, Senator Bato de la Rosa.
01:27.1
Nagbibigay po ng mga pahayag tungkol niya sa ICC.
01:29.6
At more recently, sabi niya, inassure daw siya ni President Ferdinand Bongbong Marcos na hindi niya papasukin yung ICC.
01:39.8
Pero kung sakali raw na i-authorize ng Bongbong Administration or Marcos Administration yung pagpasok ng mga investigador,
01:48.1
eh siya raw, he would seek the deportation of these ICC investigators.
01:54.5
Ganon. Kaya nga po ang tanong ng iba.
01:58.4
Eh, di ba ang argument dati nung kasagisagan ng drug war?
02:02.3
Kung hindi ka naman addict, ba't ka kailangan matakot sa drug war?
02:08.0
Nadidinig niyo yan?
02:09.4
Kaya binabalik sa kanila ngayon yung tanong na yun.
02:12.4
Eh, kung hindi naman kayo guilty dito sa laganap na pagpatay na hindi naman sumunod sa due process
02:19.5
at hindi naman yan lahat addict at hindi yan nabigyan ng due process,
02:25.4
eh, nupon dapat ikatakot dito sa ICC.
02:27.1
Yun po yung binabatong tanong sa kanila.
02:30.3
So, mas busisiin pa po natin yung issue na yan dahil napaka-importante po yan.
02:34.1
So, ngayong gabi po makakasama natin ang isa po sa mga abugado ng ilan po sa mga kaanak
02:40.1
ng mga biktima nitong drug war.
02:43.0
I'd like to welcome to our program,
02:45.2
siya po ang Secretary General ng National Union of People's Lawyers dito po sa Metro Manila.
02:51.4
I'd like to welcome to our podcast si Attorney Christina Conti.
02:55.8
Magandang gabi sa Atty. Cristina.
02:57.1
And thank you for joining us again dito sa Facts First.
03:01.1
Yes. Thank you very much for inviting us.
03:04.5
And Happy New Year, I guess.
03:06.3
Ito ulit ang pagbabalik natin sa 2024.
03:10.2
ICC pa rin ang topic.
03:11.8
Okay. Eh, syempre. Malaking issue yan. Kaya dapat tutukan eh, no?
03:15.8
Walang na-recap nga ulit, no?
03:17.1
Ilan ba yung nare-represent mo at ng inyong grupo dito sa mga kaanak
03:22.3
ng mga naging biktima ng drug war?
03:25.3
Yung Rise Up for Life.
03:26.9
Rise Up for Life, malaki yung scope niya.
03:29.3
Sa totoo lang, aabot ng up to 200 families ang naaabot.
03:35.2
Pero dito sa ICC investigation and posibleng trial,
03:40.0
meron kaming commitment from 9 families, 9 mothers and fathers
03:44.7
na itutuloy talaga yung kaso until the end.
03:48.1
Medyo kakaiba kasi yung itsura ng ICC trial at processes.
03:53.8
Parang at any time of the proceeding, pwede kang pumasok.
03:56.9
Pwede kang umatras as a victim.
03:59.1
Kaya sa totoo, every step of the way, pwedeng madagdagan, pwedeng mabawasan.
04:03.3
Pero yung syempre, ito talaga ang committed sa amin na hanggang kaduluduluhan magkakasama kami.
04:09.2
Eh, kumusta yung attitude ngayon?
04:10.7
Yung temperament nitong mga syempre na pamilyang binabanggit mo,
04:14.6
na nare-represent nyo dito sa mga developments ngayon dito sa ICC?
04:19.2
Itong ICC developments na parang tuloy na tuloy yung investigation,
04:22.9
lalo na umugong pa ito noong last year pa eh, early December.
04:26.9
Eh, ito na lang ang parang pag-asa nila sa 2024.
04:31.1
Gaano mang kahirap ng buhay, parang kahit paano, meron pa rin ICC, tuloy pa rin.
04:36.3
Makakahanap pa rin tayo ng hustisya.
04:38.4
Parang ito ang inaasahan nila ngayong taon na magiging good news.
04:42.8
Kahit paano, sana naman.
04:45.3
Kahit nga lang dun sa pagtungtong na meron bang naging kasalanan,
04:50.1
meron bang dapat managot, kahit na hindi pa nga tukuyin kung sino mismo ang may kasalanan,
04:56.9
Okay na okay na sa mga biktima na sabihin lang ng ICC na yes,
05:01.3
this government was responsible as a policy dito sa mga killings na ito.
05:08.1
Kaya lang, medyo umaabante ng konti kasi may mga kumikubit-kubot at parang may tinatamaan.
05:15.7
Kaya kung para sa kanila, bonus talaga na merong parang magiging particular na tao
05:22.0
na magiging responsible for these killings.
05:25.1
Taya, time out ha. Let me...
05:28.1
Dun sa ilang pamilyang binabanggit mo, sapat na sa kanila na i-acknowledge ng ICC
05:33.2
na talagang may maling policy ang ginawa ang Philippine government under that administration.
05:38.7
At sabi, mali yun.
05:39.3
That's the first step.
05:40.1
Ah, well, that's the first step, of course.
05:42.0
Alam nyo, ang pagkaka-explain kasi namin dito sa ICC, it's going to be a very complicated process.
05:47.9
So, hinanda nilang sarili na na, medyo taon talaga.
05:52.1
Kaya, nung pagkakabanggit namin kasi yung investigation stage,
05:55.5
ang isa talaga na masasabi niyan ay, yes, there were people responsible.
06:00.9
Pero yung, alam mo, feeling ko nandun yun sa huwag tayong masyadong umasa
06:05.2
para aim for the stars and land somewhere else on the moon.
06:12.7
E di, kung may tatamaan at kung may magiging warrant of arrest,
06:16.8
actually yun yung pinakakaduluhan nun,
06:19.4
eh, hinahinay sila kasi last year pa yung warrant of arrest.
06:22.5
So, feeling ko, nagkakasya muna sa...
06:25.5
Sige, hinahinay tayo and take things, kumaga, step by step.
06:30.1
So, the first step would be, sabihin lang na talagang merong mananagot,
06:35.7
kahit hindi pa muna pangalanan.
06:37.2
Kasi dito sa investigation stage, at the end of it,
06:40.2
pwede magtukoy ng mga, ito ang aming persons of interest.
06:44.6
Parang ganun, o kaya persons under investigation.
06:48.2
Talagang, yung kaduluduluhan yan, sa totoo lang ay,
06:51.4
these are the persons which will signal the start of trial.
06:54.6
These are the persons.
06:55.5
To be held responsible.
06:58.0
So, rather than jumping the gun.
07:01.1
At this stage, may namanage siya muna,
07:03.0
tsaka tinatemper expectations.
07:06.1
Sila na rin ang nagsabi na,
07:09.0
eh, attorney, last year pa kasi yung warrant of arrest,
07:14.6
Anyway, dito, anong opinion mo dito sa, ano,
07:16.8
sa sinasabi ni attorney, eh, sorry, attorney,
07:20.6
hindi siya attorney, no?
07:22.0
Although may PhD to, no?
07:24.0
Senator Bato de la Rosa,
07:25.5
na sabi niya, kung talagang i-authorize ng, ano,
07:29.3
hindi pa ba in-authorize?
07:30.3
Anyway, joke lang yan, ah, side comment ko lang yan.
07:33.2
Kung sakal nero i-authorize ng Bombo Marcos administration,
07:36.2
yung pagpasok ng mga ICC investigators,
07:39.4
eh, sisikapin daw niya, oh,
07:41.4
he would seek the deportation
07:43.6
nitong mga investigators.
07:45.1
What do you think of that?
07:47.9
Tuhang ano ito, eh, bully.
07:50.1
Ayaw ko sa'yo, paalisin yan sa bahay ko.
07:53.2
Ang problema, hindi naman si Bato,
07:55.3
ang in-charge sa ngayon.
07:57.0
Hindi siya ang in-charge sa Bureau of Immigration,
07:59.9
hindi siya ang presidente,
08:01.3
na may ultimong karapatan
08:03.3
o kapangyarihan na magpaalis ng tao
08:07.4
May basis ang deportation, ah.
08:09.5
Kaya, matagal na yan sinasabi,
08:11.0
i-deport immediately.
08:12.7
Kailangan may basehan.
08:14.3
Sabihin na natin may ginawang masama
08:15.8
o kaya may ginawang labag sa kanilang visa,
08:18.2
then yes, if there is basis,
08:21.2
pwede. Pero kung simple
08:22.3
yung sasabihin ni Senator Bato na
08:23.9
walang authority,
08:25.3
palagay ko hindi uubra yan
08:27.2
sa konsepto ng due process.
08:29.6
Kailangan din naman na
08:30.7
mabigyan ng pagkakataon itong mga
08:32.6
nag-iimbestiga, kung sakasakali man,
08:36.3
sininin talaga, ano bang,
08:38.1
ba't kayo nandito? Malay niyo,
08:39.7
nagsiswimming lang yan dito sa Pilipinas.
08:42.2
Malay niyo, nakinood ng
08:43.4
fireworks, di ba?
08:48.5
Sa bagay, many different reasons,
08:51.3
pwedeng tourism lang naman, no?
08:53.3
Oo. Anyway, anyway.
08:55.3
Napag-jesus lang sa tabi eh.
08:59.4
Nabanggit mo yung due process, no?
09:01.0
Okay, ito yung ano, gusto ko itanong sa'yo.
09:03.4
Kasi due process yung talaga nawala
09:05.2
dun sa libo-libong napatay dun sa
09:07.2
drug war. Kanina may troll dito
09:09.4
sinasabi eh, magkakaroon na roon
09:11.3
ng hustisya para dun sa mga adik.
09:13.5
Well, kung sa tingin mo lahat yan adik,
09:15.4
well, opinion mo yun. Pero napakatangang
09:17.5
opinion nun, no? Napakabobo.
09:19.7
Okay? Kasi hindi nabigyan
09:21.4
ng due process eh, okay?
09:22.7
Ang tanong natin, itong mga
09:24.6
nagpakanaban ng drug war,
09:26.7
can they be assured of due process
09:28.5
kung sakaling sila naman yung isa lang sa ICC?
09:32.1
Ako, sa nakikita ko sa
09:36.9
both in the rules,
09:38.7
yung on paper, and
09:40.5
in practice. Kasi nung
09:41.8
training kami, mag-observe ka dyan ng
09:44.5
nag-aaral din kami, in-observe mo
09:46.9
kung paano yung mga
09:47.9
trials, how they are conducted,
09:50.5
ano yung pamamaraan
09:53.2
para ma-ensure na yung
09:59.1
makakapagtanong, paano mag-cross
10:00.6
examination. Ang tingin ko, magkakaroon
10:02.8
sila ng due process dito eh.
10:05.1
Every step of the way,
10:08.6
makakapagsalita sila
10:11.0
kung may akusado na. Sa ngayon,
10:14.4
Every step of the way, meron din silang
10:16.4
opportunity na i-contest yung
10:22.6
makikita nila kung paano,
10:25.8
Ang ICC, sa sobrang stikto niya sa
10:28.3
human rights standards,
10:30.2
ang pagkakasabi nga, may minsang nakulong.
10:33.0
Mag-isa. Eh, di ba
10:34.5
torture yun kapag solo confinement?
10:37.7
Hinanapan ng kasama,
10:39.1
hinanapan ng kausap.
10:40.9
Because if they go beyond
10:42.6
the international standards, or
10:44.6
if they violate any other
10:48.7
due process, eh, talagang
10:50.5
puputok sa kanila. Because
10:54.4
member states are looking at them
10:56.9
to provide a model
10:58.2
for criminal proceedings.
11:01.9
Yan naman pala eh. So, pag ganun ba,
11:03.3
dapat ba may ikatakot yung mga katulad nila
11:05.0
Bato de la Rosa? Kasi, siya
11:06.8
nag-implement ng drug war ni Duterte
11:08.7
bilang chief of the Philippine National
11:10.9
Police. I mean, meron ba
11:15.2
Napapatayin siya bigla? O
11:16.7
ma-ambush siya? Hindi naman. Hindi naman.
11:18.7
Hindi naman siguro. Wala ba naman ma-ambush
11:22.2
I mean, you know, yung parang feel,
11:26.3
Ang masasabi ko talagang kakaiba,
11:28.3
yung legal system nila
11:30.3
dun sa ICC, iba talaga
11:32.3
yung proseso, at iba yung kultura.
11:36.6
yung kultura, di ba,
11:38.5
sa atin, parang, ay, madaling makausap yan si Judge.
11:40.5
Makikita, habangang kumamaya yan
11:42.2
sa may, ano, sa may parking. Tapos,
11:44.3
bulong ako, ay, Judge, ako po yung, ano.
11:47.0
O kaya, pupuntang ko si Piscal.
11:48.5
Tapos, bibigyan ko ng, mag-lunch
11:51.9
Kung sa Pilipinas, at saka kamag-ana,
11:54.4
na kamag-anak, na kamag-anak ko,
11:56.8
pwedeng makipag-usap.
11:58.6
Alam ko, may ganun tayong mga
12:00.0
premises at ganung pagtingin sa ating judicial
12:02.3
system. Of course, binabaka yan.
12:04.7
Hindi dapat ganyan. Pero
12:08.2
kantin, magkakahiwalay
12:11.6
judges, magkakahiwalay din
12:14.4
ang kantin ng mga prosecutors. Para
12:16.3
just to ensure na, hindi talaga sila
12:20.4
o maglalabo-labo.
12:24.2
pinupuntahan dati na
12:25.5
mga kaibigan doon. May nag-intern kami
12:28.2
ng mga kasama na law
12:30.4
graduates. Sa ICC,
12:32.4
meron din. Of course, meron din tayong judge
12:34.1
dyan dati sa ICC.
12:36.1
Yung kwento talaga nila, ibang-iba yung
12:38.1
expectations. Ibang-iba yung
12:39.8
atmosphere. And the minute na,
12:42.8
di ba ang sa atin, alam mo ba
12:44.4
yung nangyari sa amin?
12:46.0
Kikwento mo sa isang party, o kaya
12:48.1
sa isang kabahagi ng kaso.
12:50.2
Parang mapapatawad mo pa kasi hindi naman
12:52.1
siya humihingi ng tulong. Pero,
12:54.2
doon, kapag nabanggit mo lang yun ng, alam mo,
12:57.1
X, dapat itigil lang in yung
13:00.2
muusapan. At kailangan
13:02.2
i-declare, kung saka-sakali, ang kung
13:04.0
anumang conflict of interest.
13:08.1
kinakabahan at excited pa nga akong makita
13:12.3
proceedings should go about.
13:14.4
Kasi, very ano daw eh.
13:16.0
Very, sabi na natin, utopia ng itsura
13:20.0
Isa kasi, di ba yung takot ng, in general,
13:22.3
yung kinakatukot,
13:24.2
saan ang ibang tao, yung sarili yung
13:26.0
multo nila eh. Di ba? Yung mga bagay na...
13:28.2
Hindi lang. Di ba yun lang yun eh.
13:30.0
Kung, kunwari, hindi ka naman talaga fan ng
13:31.9
due process, mahilig ka sa shortcut
13:34.3
o sa palakasan, di ba? Yung padrino
13:36.1
system, eh kung gano'n ang kinalakihan
13:38.4
mong environment, eh matatakot ka talaga.
13:40.7
Pag yung gano'ng environment naman,
13:42.5
started working against you.
13:44.4
Yun yun eh. Tama, tama.
13:46.3
O, message ko yan sa mga trolls na hindi
13:48.3
nag-iisip dito, no?
13:50.3
Di ba? Sabi nyo kasi lahat...
13:54.2
sabi nyo kasi lahat adik eh, di ba?
13:55.5
O, paano kung kayo yung natataka na adik na lagay
13:57.8
ngayon sa listahan? O, kunwari, kapatid nyo,
14:00.2
pinsan nyo, di ba? O.
14:02.0
Tapos, bilang sinugod sa bahay,
14:03.8
binagpapatay. Di ba?
14:06.0
Tapos, sinet up. Di naman
14:08.0
nalaban, nilagyan ng barel.
14:10.6
Di ba? Kaliwete, pero yung
14:13.8
firing ano, hand ba yun?
14:15.9
Hanan. O. Hanan. Yung mga gano'n, di ba?
14:18.3
Pero syempre, talagang
14:20.1
binurang ebidensya, may manipulate yung
14:22.1
police report. Actually, baka wala pang police
14:24.2
report. O, sagutin nyo ngayon, troll
14:28.1
Tama ba yun? Di ba?
14:31.1
Pasensya na kasi,
14:31.9
kumikita lang ng mga, iniintindi rin naman natin yung ano,
14:34.6
kaninang hanap buhay, lalo, mahirap
14:36.1
ang buhay ngayon. Asang presyo
14:38.0
na mga bilhin, kailangan nilang kumita.
14:40.2
Pag sinagot mo ba yun on air,
14:42.5
may bayat, gano'n ba?
14:44.4
Ah, hindi naman. Kasi di ba, alam ko, kapag sasagutin
14:46.3
mo sa, kunyari, sa chat, sa Facebook.
14:48.6
Hindi, may ano yan, may monthly naman sila.
14:51.9
Di ba yan, ano eh, call center agent
14:53.8
naman yung dating eh. Parang yun yung front, pero
14:55.8
part ito nung kanilang trabaho.
14:58.4
Ayan. Daig nyo pa yung mga
15:00.1
jeepney driver, ha? Ang jeepney driver pa.
15:03.5
Dapat kayo i-face out eh.
15:06.0
Oo, dapat kayo i-face out, hindi yung mga, ano.
15:10.4
Anyway, sa ba tayo napunta?
15:12.3
Talagang minsan makatakot sa
15:13.7
sarili mo ito eh. Hindi, eto, eto naman, no?
15:15.8
So, pinariwanag mo yung proseso ng due process.
15:17.7
Actually, pag binasa nga rin ang mga nakikinig
15:19.9
sa atin, tsaka nanonood yung room statute,
15:21.7
tsaka procedure mismo, diba, yung more detailed,
15:23.8
parang ano eh, yun yung utopia, no?
15:25.7
Parang this is how it should go, how it should be.
15:28.7
So, yung idea na yun,
15:31.0
can you also assure na
15:32.1
baka naman prejudged na sinaduterte
15:33.9
rito, tsaka sinabato? Although technically,
15:35.9
wala pa rito akusado, diba?
15:41.8
sa experience naman ng mga African countries.
15:44.7
Sa African countries,
15:45.8
nung unang panahon talaga, ang ICC,
15:47.5
sabi nila, dun unang nagsimula
15:49.5
ang mga kaso. Kaya isa sa mga
15:51.7
acknowledge namin yun,
15:53.5
nung papasok kami ng ICC, sabi,
15:55.4
paano natin naharapin ito?
15:57.3
Ang ICC, ang mga unang kaso niya,
15:59.1
ay against African dictators, African
16:01.3
leaders, etc. Sabi nila,
16:07.4
ang mga inaakusahan nyo lang, ay mga
16:09.5
sabihin na natin, black
16:10.8
people or black leaders.
16:14.2
Nung inaaral naman namin,
16:15.3
it's because the opportunity,
16:17.3
yung mga nag-take advantage,
16:19.4
o kaya talagang ginamit yung ICC
16:21.3
processes, ay itong mga lugar na ito.
16:23.5
At nung panahon na yun, sila yung nangailangan.
16:26.0
Sila yung, kumbaga, under war
16:31.6
E nagkataong ito na,
16:33.2
meron nang ngaling sa Pilipinas, at talagang
16:35.4
pinush. Kung tatanggalin
16:37.5
natin yung, kumbaga, kulay ng balat
16:39.6
o tatanggalin natin yung ganong lens
16:41.5
na, baka nga ganito.
16:44.9
Kung ano lang eh, conviction
16:47.2
rate alone, hindi, kumbaga
16:49.4
100% talaga na convicted
16:51.6
or hindi yung buong-buo ay
16:53.5
napaparusahan. Kaya,
16:55.6
magandang tingnan din para kay
16:57.1
Sen. Baton, at saka kung sino mang
16:59.1
pumapalag pa dyan, na
17:01.1
baka naman, in the long run,
17:03.6
vindication nyo rin ito.
17:06.1
Pagkakataon talaga ito,
17:07.8
nasabihin kung anong naging
17:09.1
participation nyo, o kaya, sabihin na
17:11.4
ito talaga ang naging proseso.
17:14.0
Wala akong kinalaman dyan.
17:21.3
kasi kung nasa bansa nila sila,
17:23.5
medyo magulo, o kaya
17:25.1
talagang yung presence nila
17:27.2
is very polarizing,
17:29.6
they would go to, sabihin na natin,
17:32.1
territory. At doon,
17:35.3
sasabihin na, hindi, hindi itong nangyari,
17:37.2
ganito ang nangyari, at I will defend
17:39.3
myself because what I am
17:41.2
standing up for is freedom,
17:43.7
etc. So, ito yung mga
17:47.2
liberation movements,
17:49.2
o kung ano man. And eventually,
17:51.4
some of them ended up being acquitted,
17:53.5
or downgraded, ang charges.
17:57.6
kung ako sa kanila, titignan ko din yun
18:02.3
Malay mo nga naman,
18:03.4
baka naman, baka naman di guilty, diba?
18:06.8
Baka naman walang polisi, ah.
18:11.3
nakita na ba nila yung, marami akong nakikita
18:13.5
na tweets eh, nakita na nila yung itsura
18:15.9
JL. Medyo maganda eh.
18:23.5
Iyan, model talagang ano,
18:25.2
the Netherlands eh, no?
18:27.1
When it comes to how democracy is supposed
18:29.5
to work. Parang yung mga kulungan din sa
18:31.3
Norway, do? Parang iba nga gusto nila magpakulong
18:33.6
eh, kasi sa labas eh.
18:34.3
Correct! Libre pagkain, mga gan.
18:36.8
May TV, sariling kwarto.
18:45.3
na available para sa kanila
18:47.6
to clean their name, or
18:51.8
the real, what happened,
18:53.5
ganyan. Pero, naiipit kasi sila
18:55.5
na, hindi, walang mali, walang ganito.
18:57.6
Kaya lalo silang nade-defensive, diba?
18:59.3
Pag gano'ng kang defensive, mapapaisip talaga
19:01.5
yung tao na, bakit ba?
19:03.6
Bakit ganun lang? So, kung may
19:05.1
punto na sinasabi yung mga tao,
19:07.7
kailangan mong i-address.
19:09.3
Ang tanong, nagkaroon ba ng kautosan na
19:11.3
patayin ang mga tao? Eto, i-present nila.
19:13.8
I-defend nila yung
19:14.7
memorandum circular. Ang problema,
19:17.9
sa dinami-dami ng patayan,
19:19.8
mukhang mahirapan silang sabihin na,
19:21.7
ay, walang connection yan. At,
19:23.5
6,000 na patayan,
19:25.4
ay, ano to, isolated
19:29.5
doon sila medyo naiipit eh.
19:31.3
Kaya, binabaling yung issue
19:37.4
Kesyo, hindi naman ito ang
19:39.0
napapanahon na issue ngayon.
19:44.6
yung mga nasagot na,
19:45.5
paulit-ulit na lang nilang
19:46.9
sinasabi. Para, alam mo yung parang
19:49.3
if you keep repeating a lie, it becomes true.
19:55.3
you can fool some people sometimes,
19:57.3
but you can't fool all the people
19:59.2
all the time. So, tigilan na muna
20:01.7
natin yung kalukuhan,
20:05.1
Speaking of repeated narratives,
20:07.9
pwede ko ba nasagot nila isang comment?
20:10.0
Ako na lang sasagot. Tapos, kung gusto mo
20:11.4
nagdagan, ha? May comment
20:13.3
si Maria Nida Henovea.
20:15.5
Hindi ko alam kung totoong tao po kayo, pero I would
20:17.4
presume na totoong tao kayo.
20:19.3
Sabi niya, bakit ang Pilipinas pwede ba
20:21.3
mang himasok din sa ibang bansa sa gulo nila?
20:23.5
Pwede ko ba ipaliwanag ng
20:25.3
maikli lang? Susubukan ko pong simplihan.
20:27.9
Meron po kasing tratado.
20:29.6
Konsepto po ito, agreement between nations.
20:32.4
Ang tamang term po
20:33.7
is between, ha? Pag trato, tratado.
20:36.0
Hindi among, kahit mas maraming
20:37.4
more than two yung mga bansa.
20:40.0
So, tratado, nag-aagree po yung mga
20:41.5
iba't ibang bansa na tatalima
20:43.4
sila dun sa kasunduan na yun.
20:45.7
Dito po sa kaso na ito,
20:47.4
meron po tinatawag na Rome Statute.
20:49.7
Ito po yung tratado na sinalihan
20:51.4
ng Pilipinas, kasama iba pa
20:53.5
mga bansa, na ito po
20:55.6
yung nagtayin ng ICC,
20:57.2
International Criminal Court, and this was ratified
20:59.4
by the Philippine Senate, if I'm not mistaken,
21:01.9
2011, no? Tama ba?
21:04.5
Isa po sa mga nagsulong
21:05.8
yan, na makapasok
21:07.6
tayo sa Rome Statute, sa treaty na yun,
21:13.2
Tapos si Miriam Defensor Santiago,
21:17.3
the late Miriam Defensor Santiago.
21:19.5
Tapos si Duterte, nung siya na yung
21:21.4
naging target ng mga
21:23.5
liktiman ng drug war niya, at talagang dumulog
21:25.5
na sa ICC, sabi niya,
21:27.8
ay hindi, lumayas tayo dyan.
21:30.2
Hindi naman yung first time mangyari
21:31.5
sa history ng ICC.
21:33.2
Pag yung isang leader ng isang bansa,
21:35.3
mukhang sa kanya papunta, against his
21:41.5
it took effect yung pag-alis ng Pilipinas,
21:43.3
single-handedly, si Duterte na nagpakanan yan,
21:47.4
Ngayon, nangihimasok ba ibang bansa sa atin?
21:49.6
Hindi po, kasi nakalagay dun sa
21:51.1
kasunduan, yung period,
21:53.5
na pasok tayo dun sa tratado na yun,
21:55.7
covered po lahat ng mga
21:56.9
krimen. So, in this case,
21:59.7
crimes against humanity.
22:02.1
So, pwede po, kasama po yun.
22:04.5
Hindi po ito issue ng
22:05.4
pangihimasok. Kasi unang-una,
22:07.4
we agreed to the rules of the game.
22:09.7
Diba? Para kang sumali sa
22:11.3
basketball eh. Nung natatalo ka na,
22:15.5
Hubara na ng jersey. Tapos
22:17.4
itataob mo yung mesa. Babatuhin mo
22:19.5
yung kalaban tsaka yung referee. Ano pong
22:21.4
tawag dun? Talunan.
22:23.5
Okay. Atty. Chrissy, kung gusto mo
22:25.4
nagdaga? Sige. Kunin ko yan
22:27.5
sa basketball. Kung kunyari,
22:29.9
sa basketball sa Pilipinas,
22:32.0
ito naman yung usapin
22:33.5
ng crimes against humanity.
22:35.7
Ito ay krimen laban sa sangkatauhan.
22:38.3
So, sa basketball, may
22:39.5
rules of the game. Bawal mag-traveling.
22:41.9
Sa Pilipinas, parang
22:43.4
sinabi natin, uy, pwedeng mag-traveling
22:45.5
kasi ganito eh. Maliit kasi tayo.
22:50.3
dahil pwede ang traveling
22:51.6
sa Pilipinas, ibig sabihin ba nun?
22:54.9
rules all over the world?
22:58.1
Hindi pa rin pwede yun dahil
22:59.4
may common rules of the game.
23:02.0
Kaya yung ibang bansa, FIBA
23:03.5
sabihin na natin. Pwede nilang sabihin
23:05.2
kapag naglalaro na ng yung ano to.
23:07.5
Di ba nag-championship?
23:09.4
Tapos nag-traveling yung Pilipinas. Ang
23:11.3
sasabihin niya, eh pwede sa aming mag-traveling eh.
23:13.6
Pwede sa aming pumatay ng tao eh.
23:15.7
Ah, sasabihin yung international
23:17.4
community. Hindi pwede yan.
23:20.2
Hindi pwedeng pumatay ng tao
23:21.5
dahil lang payag yung
23:23.5
or payag yung mga
23:25.6
tao sa inyo. Dahil yung
23:29.1
accepted rule all over the world.
23:32.3
Itong konsepto ng crimes
23:33.5
against humanity ay usapin
23:35.8
ng ating pagkatao at kahit
23:37.7
sinong tao pwedeng
23:41.7
mga gera sa ibang bansa. Kaya may
23:43.6
karapatan tayong sabihin na, uy,
23:45.5
tigilan nyo yan. At ito nga, magsisimula
23:47.6
na yata yung diskusyon
23:49.2
sa ICJ dun sa gera sa
23:51.4
Gaza. Yung Palestine,
23:53.4
issue has been brought to the
23:55.2
international community as countries
23:57.4
versus one country, Israel.
24:00.0
Kaya, kumbaga, fair
24:01.5
game to. Lalo nakapag-usapin ng
24:03.2
crimes against humanity or war
24:05.4
crimes. Kahit saan kang pumuntang
24:07.5
bahagi ng mundo, mali po yan.
24:10.2
Kaya hindi pwedeng
24:11.3
tatahimik ka na lang, tatahimik
24:13.5
na lang tayo. Kasi malay nyo,
24:16.0
tayo naman ang tamaan yan.
24:19.6
na pakawala natin ang ating
24:23.4
Sa ganitong mga circumstances.
24:25.7
Ito, ito. Sagot din natin yung isa.
24:27.3
Totoo ang tao kaya si Roldan
24:28.7
Gaditano. Again, I presume, tao ka, no?
24:32.1
Nakapag-type ka, eh. Okay.
24:33.9
Crimes against humanity din po
24:35.4
yung mga dumadaming addict.
24:37.4
Nakakatakot, rampad ng krimen.
24:39.3
Totoo yan, ha? Nakakatakot po yung
24:41.1
drug addiction tsaka epekto nito.
24:43.4
Pero mahaba po ang diskusyon niya, no? Medyo
24:45.4
nagin natin ng konting sagot. Kasabihin niya,
24:47.4
umiiwa sa issue, no?
24:48.9
Kaya po tayo merong batas.
24:50.7
Meron po tayong law enforcement.
24:52.0
Meron po tayong mga sariling patakaran.
24:55.2
At, ang tama pong
24:56.3
perspective dyan, hindi naman
24:57.8
purely law enforcement ang pagtingin
24:60.0
sa issue ng drug addiction.
25:02.2
No? Tinitingnan din po siya
25:04.5
as a health issue.
25:06.1
Okay? Hindi po, kaya nga, re, nalulong
25:08.0
sa bawal na gamot
25:10.1
ang isang tao, eh patayin na yan.
25:13.2
Wala bang pag-asang
25:14.1
makarecover yan? Siyempre, pag tinignan
25:16.2
niyo po yung datos, no? Don't take my word for it.
25:19.1
I-google niyo na lang, no?
25:20.0
So, saguro wala pa sa
25:21.8
5% yung talagang sinasabi
25:24.2
nilang hardcore na
25:25.9
addict. Yung talagang
25:27.2
baliw na baliw na yung dating na kailangan mo
25:29.9
talaga i-commit sa isang facility.
25:35.7
Pwede mo siyang, iba occasional users,
25:38.0
iba pwede mo silang i-rehabilitate
25:40.3
sa mga community-based drug rehabilitation
25:41.9
programs. Kung talagang
25:44.2
pagtsatsagaan. Pero kasi yung pinakamadaling
25:46.2
gawin, eh patayin na lang yan.
25:47.4
Di ba? Masarap pakinggan.
25:50.0
Doon sa mga taong natatakot.
25:51.9
Kasi talagang, ano eh,
25:53.7
tinitrigger yung fear nyo eh. Di ba?
25:55.9
Siyempre, nakadinig kayo. Tama, sige, patayin
25:57.8
lahat ng addict dito. Okay na yun. Safe na yun.
26:00.1
Eh, papano kung hindi naman addict kinapatay?
26:02.5
Papano kung kayo napagbintangan?
26:04.2
Tingnan nyo po yung mga drug list na lumabas
26:05.8
sa mga barangay. Lahat ba yung addict?
26:08.5
Hindi ba rin pumasok yung mga palakasan?
26:10.6
Kunwari mga kaaway ni barangay
26:11.9
captain, binulungan.
26:13.9
Sabihin, eto, addict to. O kaya kalaban
26:15.8
pala sa politika. Tingnan nyo rin po
26:18.0
sa regional, provincial level.
26:20.9
Ibang mga napatay dyan,
26:21.9
yung mga nailagay doon sa drug list.
26:24.1
Di ba kaya nga po tayo may rule of law?
26:26.0
Para hindi kahit sino
26:27.7
pwedeng tatakan sa uno-ona, eto, addict to
26:29.8
tapos patayin. Bigyan mo lang ng karapatan
26:32.0
mo paliwanag. Yun ang walang-wala rito.
26:34.6
Yung due process kasi hindi siya
26:35.8
maganda pakinggan. Hindi po siya sexy topic
26:37.8
unfortunately. Until
26:39.7
the time comes that you would
26:41.8
need due process.
26:44.1
Dahil kayo po mismo yung
26:45.4
nilalapastangan na. Attorney
26:47.6
Chrissy Soria, nabaliktad. Parang
26:49.3
ako na yung nai-interview. Go, go, go.
26:51.6
Andre, okay naman yun. Mas
26:53.7
maganda nga. So, chink. Pero kung sa akin,
26:56.2
ang sinasabi niya kasi,
26:57.9
may premise agad na ang addict ang may
26:59.5
kasalanan ng krimen. Kung babaliktarin natin
27:01.7
yun, lahat ba nang
27:05.6
ay lulong or addict
27:07.4
at that given time. So,
27:11.7
prove that, if she can, then perhaps.
27:14.5
Eh, ang dami dyan na
27:15.6
ayos na ayos, mali,
27:19.2
nasa posisyon pa nga, mayaman,
27:22.0
matalino, makisig.
27:23.6
Pero nagnanakaw naman pala sa
27:25.3
ano, nung kaba ng bayan.
27:28.1
O kaya eh, nagnanakaw
27:29.6
ng maayos sa maayos. Pero
27:31.4
iba talaga yung, kumbaga,
27:33.8
masasama ang ugali. Kahit
27:35.6
anong itsura niyan. Kaya huwag natin sabihin
27:37.7
na lahat ng addict ay
27:39.7
ganyan. Eh, di ba, meron nga mga addict
27:41.7
sa Dota, addict sa TikTok.
27:44.5
Eh, alam natin na
27:45.8
mali ang pagiging addict sa
27:48.6
kayamanan, hayok sa laman, hayok
27:51.7
sa et cetera. Mali yung
27:53.6
punto talaga ng addict. I would agree
27:55.5
with you. Lalo na may health
27:57.6
implications. Pero huwag tayong maging
28:01.4
Don't get me wrong. At least
28:03.5
for me, I don't know.
28:05.5
Ang pinagagalingan ko rito, yung mga galing
28:07.3
diskusyon, on my part, this is not in
28:09.5
any way, shape, or form intended
28:13.6
drug problem, the drug menace.
28:16.6
In particular, yung mga
28:17.6
drug trafficker. Di ba?
28:19.6
Yung mga big-time drug syndicates na yan.
28:22.1
Di ba? Yung mga, oh, nag-i-influence
28:24.1
siya dun sa mga nasa posisyon.
28:26.4
Hindi natin pinaprotektahan dito
28:27.8
yung mga talagang criminal na addict
28:29.3
yung talagang pumapatay. Di ba? Hindi po yun
28:31.4
ang pinag-uusapan natin dito. Okay?
28:37.1
problem kasi yung tinitingnan,
28:39.8
ako mas gusto kong aralin natin
28:41.8
talaga, ilan ba talaga
28:44.0
kasi na-conflate eh, nung panahon
28:45.8
ni Duterte. Ito yung sinasabi na,
28:47.6
ah, yung figures,
28:50.3
ah, iba yung na-feed sa kanya.
28:52.2
Sabi niya, hindi, mas gusto ko to, yung 4 million
28:53.8
yung addict sa, 4 or 14 million
28:55.8
yung addict sa Pilipinas. Mali yan.
28:58.4
Kailangan yata ng mas
28:59.9
maayos na, kasi parang dinagdag
29:01.8
yung ibang figures, ganyan.
29:03.7
So, kailangan talaga natin
29:05.7
ng mas masinsinang approach dun sa problema
29:07.9
kasi, kailan pa ba nagkaroon ng drug problem?
29:10.2
Hindi lang naman sa panahon ni Duterte.
29:12.0
Tingin, noon-noon-noon pa.
29:14.1
Kaya lang, ah, mukhang
29:16.0
ang, mali ang approach natin.
29:17.6
O baga, may problema, lagi na natin
29:19.4
ang, ano to, yung tinutugunan
29:21.8
o ina-address, yung parang
29:23.6
symptom. Yung mga drug addict,
29:26.2
may ibang nakakapatay, or may
29:27.8
ibang may nangyayari, or kinokonect nila.
29:31.6
may drug addict sa Pilipinas? Dahil may droga.
29:34.4
Kaya kung ako nga, supply side
29:36.0
ang issue natin dito sa drug problem,
29:39.8
supplier, nanggagaling daw sa China,
29:41.6
nanggagaling sa ganito, or meron tayong
29:43.8
sariling mga pagawaan.
29:46.3
Eh, hindi ba, itong kayong mas matakot,
29:47.6
dun sa milyon-milyon
29:49.7
ang hawak na droga, kaysa sa yung
29:51.4
may 100 pesos worth, piso
29:53.7
na worth ng bato.
29:56.3
Tapos, sabihin na natin,
29:57.9
may ginamang masama. Eh, mas matatakot
29:59.9
ako dun sa may hawak ng 1
30:01.4
billion worth. At
30:03.7
kaya mag-asik ng lagin.
30:06.3
Totoo yan. Tsaka,
30:07.7
ito, tinan natin yung datos, no? Kung meron
30:09.7
man sila ipoprovide. Ilan ba yung mga
30:11.6
big-time drug traffickers na talaga nasa
30:13.5
wata? Talaga napakulong.
30:16.1
Hindi nakawala, ah.
30:17.6
Hindi nakatakas. Dun sa 6 na taon
30:19.8
ng drug war. Kumpara dun sa mga maliliit
30:21.9
na taon na pinagpapatay.
30:23.8
Bilangin natin yun, no?
30:25.5
Total, close naman si Duterte sa mga Chinese,
30:27.9
diba? Sa China. Bakit hindi
30:29.9
kaya naging efektibo
30:32.0
yung pakikapag-ugnayan sa China?
30:33.7
Para masawa tayo itong mga
30:35.0
China-based drug syndicates
30:37.9
na nag-ooperate sa Pilipinas.
30:39.9
Diba? Think about it.
30:42.2
Pwede niyang sabi, diretso siya
30:43.9
sa president, as a presidential
30:45.9
friend. Ano ba yung
30:47.6
bisita niya nung last time? As a friend of China, ba?
30:50.6
Oo nga. Sabi niya ng
30:51.6
hi. Pwede bang pigilan niyo yung mga
30:53.5
nagka-traffic o nagdadala
30:55.5
ng drug at sa Pilipinas?
30:56.8
Hi po. Alam niyo po ba ang dami pong drug
30:59.4
traffickers sa Pilipinas galing po sa China?
31:02.5
Baka naman po pwedeng
31:03.5
gawa natin yung paraan. Yung mga gano'n lang.
31:05.1
Kunting bulong lang, diba? Matagal naman daw sila
31:10.3
Parang selective, eh.
31:12.2
Wala lang. Naisip ko lang
31:13.4
bigla. Ayun lang naman.
31:16.4
May isa pa rin ng comment, eh.
31:17.8
Sabi nung isang ano rito.
31:19.7
Dapat daw, confidential panic pa survey.
31:23.2
Eh talagang supportado
31:26.1
ng mga Pilipino yung war on drugs.
31:28.8
I don't know about that, no?
31:30.1
Kasi may mga bagay talaga na hindi mo pwedeng
31:31.8
isubmit to popular
31:36.9
Eto, for instance.
31:38.7
O sige, mag-election tayo
31:40.4
na i-declare na natin, kunwari na
31:43.8
i-legislate ang isang bagay na mali.
31:45.6
Hindi mo siya pwedeng i-subject sa referendum.
31:47.6
Yung rule of the majority
31:49.5
doesn't always apply, and that doesn't
31:51.5
always make things right.
31:53.4
Yan po yung punto. Diba?
31:55.2
Alam mo, binalik ako nga din yung survey na yan.
31:57.8
Totoo, nakita ko parang
31:59.1
something percent yung
32:01.5
support for the war on drugs.
32:03.9
But, there was another survey.
32:06.6
Nahanap ko yan, eh.
32:07.6
May isa pang survey na, do you think EJK
32:11.9
Sa war on drugs cases.
32:13.5
And do you favor EJK? No.
32:16.3
Who do you think are the
32:17.6
victims of EJK? The poor?
32:20.1
So, may ganun, eh,
32:23.5
inconsistency, eh.
32:27.5
for the war on drugs,
32:29.6
but hate killing, diba?
32:31.9
Gusto ko war on drugs, pero sabatahin yung
32:33.7
droga. Hindi yung drug addict, hindi yung
32:35.6
tao. Mawala ang droga,
32:38.0
pero hindi yung, mawala yung tao.
32:42.2
correct, may nuance talaga
32:43.6
yung usapin na yan. Kaya,
32:46.8
huwag nilang ibabalik,
32:47.6
ito na, in terms of
32:51.5
the president, or Duterte,
32:53.6
ended his term with the highest ever
32:55.6
ratings. Pwede namang natutuwa
32:58.6
ayaw mo yung pulisiya, o kaya
33:01.4
pinagsatawanan mo lang siya, o kaya
33:03.4
yes, I know him. Or yes,
33:06.4
okay siyang tao. Yes,
33:07.6
I like him because he's strong.
33:09.6
Pero his policies are entirely
33:13.5
sitwasyon, or nararamdaman
33:15.7
ng mga tao, yun yung dapat mo maramdaman.
33:17.6
Ma, kunin. Kasi, ayaw nila
33:19.6
sa war on drugs. Ayaw nila sa
33:21.5
patayan. Tapos, yung recently,
33:23.5
sinasabi, humirap kami
33:24.9
under, in the past few years.
33:28.2
Do you feel yourself hungry?
33:29.8
Di ba yung hunger
33:30.8
index ba? Yung, yung
33:33.2
separated hunger.
33:39.9
popular ka nga, pero gutom.
33:43.3
Hirap yung mga tao mo. Parang
33:45.4
kailangan mas malaki yung
33:47.6
pangunawa mo dyan sa
33:49.0
popularity rate. May naisip pa ako
33:51.4
sa example, ano, Atty. Chrissy. I don't know
33:53.6
whether you would agree with me, no?
33:55.9
Imaginin niyo po sa mga nanonood sa atin.
33:57.9
Nasa isang barko kayo.
33:59.7
Siguro isang daan kayo nasa
34:01.0
barko. Tapos, merong isang
34:03.5
magaling magsalita. Very sympathetic.
34:10.0
Magaling namin sa hero.
34:11.8
Or communicator. Sinabi niya,
34:13.4
merong addict dito sa
34:15.6
ating barko. Merong
34:17.5
masamang tao dito.
34:20.0
Sasabihin ko, diba?
34:21.3
Ulit-ulit. Eh, very popular siya eh.
34:23.7
Tinuro niya isang tao. Yan, addict yan.
34:26.5
Ihulog natin yan sa
34:27.4
barko. Nasa kalagit na kayo, kunwari
34:29.4
ng Pacific Ocean. O ng West Philippine
34:31.5
Sea. No? Tapos, nandoon sa medyo
34:33.4
malapit-lapit, may barko ng
34:37.7
Sabi niyo, itapon natin yan, no?
34:40.2
Magbutuhan tayo para
34:43.5
Okay. Nagbutuhan. Eh, dahil
34:45.3
na-convince sila dahil very convincing yung ano.
34:47.5
Yung taong pumuputak.
34:49.5
O, sige. Lahat tayo, majority.
34:51.7
Siguro may naiwan dalawa, tatlo.
34:53.9
Tapos, hindi. Huwag natin itapon
34:55.2
kasi mali yun, diba? Unang-una, paano mo
34:57.2
nasabing addict yan? Eh, pero rule of the
34:59.3
majority eh. Tapon natin. So,
35:01.3
tinapon nila overboard na matay.
35:03.7
Hindi nakapagpaliwanag yung tao.
35:05.5
Yung palaka-away lang nung
35:11.1
isang bagay na mali, hindi nyo po pwede
35:13.3
isubject sa isang referendum.
35:15.2
Kasi marami po mga factors
35:16.7
that come into play that can
35:18.5
manipulate decisions by people
35:20.6
or perspectives. Yung
35:22.3
binabanggit mo, Atty. Chrissy, no?
35:24.3
Yung mga surveys na dapat no-ones din
35:26.3
ang pagtingin dyan, eh. Kasi hindi pwede
35:28.4
pagtingin mo na, eto eh,
35:30.6
majority pala gusto ng war on drugs, eh.
35:32.9
May mga ano yun. May mga...
35:34.6
Sikap mo pala. Oo, oo.
35:36.5
Tama. Parang, ako nga,
35:38.7
iniisip ko pa nga, parang PBB, eh, diba?
35:41.4
Hindi tayo nang kumisan, eh.
35:43.0
Hindi, dapat yung second grand prize,
35:44.9
yung second winner yung nanalo, ganon.
35:46.7
Nanalo lang naman yan, kasi
35:48.4
kuwela yan, kasi ganon-ganon.
35:51.8
So, marami tayong
35:52.7
factors na sabihin na
35:55.2
sikat yan, o kaya ano, pero
35:56.9
pwedeng hindi natin sinusuportahan talaga.
36:00.1
O kaya nanalo lang.
36:01.3
Naalala ko yan yung, ano eh, yung
36:02.9
bumoto pa ako noon. Hindi ko na
36:04.7
sasabihin kung anong season, o.
36:06.4
Sabihin mo na yung season, nahiya ka pa eh.
36:08.2
Season ba nila Kimcho yan?
36:11.0
Oo, bumoto ako kay Kimcho, pero yung
36:12.9
Maymay, parang na
36:16.7
hindi pa ako kung naano siya eh,
36:19.1
pero ang boto, for Maymay,
36:21.7
eh, parang ang nangyari
36:23.1
nung time na yun,
36:24.8
ang nangyibabaw na boto, diba pwede ka mag-vote
36:27.1
out? Diba PBB out?
36:28.7
Ano nga ba yung binoboto noon?
36:30.1
Yung no, yung negative vote.
36:33.4
Hindi, kasi parang ang botohan,
36:35.2
merong for, maintain,
36:37.2
tapos merong negative, na
36:38.5
paalisin. So, pwedeng
36:40.8
mag-minus, eh, mas marami
36:42.8
yung paalisin votes doon sa isa.
36:44.6
Kung baga, mag-negative campaign against
36:46.7
a person, siya yung nakalabas,
36:48.9
kahit marami din naman siyang supporter.
36:51.3
So, sometimes, hate prevails
36:52.9
over love, kung baga.
36:55.3
Eh, yan ang mahirap.
36:56.8
Nakakahawa talaga yung
36:58.8
ano ba yan, yung kasamaan
37:00.9
at kamalian. Oo nga, masama yung
37:02.7
taong yan. Oo, itapo natin yan.
37:09.1
pero pwede nating
37:10.8
pagtulungan yan. Huwag naman tayong
37:12.4
negative campaigning o kaya
37:14.8
magsiraan ng kapwa, para
37:16.7
lang, eh, mabuhay. Kasi,
37:19.3
pag kayo naman ang siniraan,
37:20.9
o, di, paano na naman kayo?
37:23.2
Kayo yung pinagbintangan na addict,
37:25.0
o, itapon yan sa ano. Siyempre,
37:26.8
ikaw naman magsira, hindi.
37:28.8
Para, ano lang yan, do not do
37:30.7
unto others what you do not want to do,
37:32.6
be done unto you. Tama ba?
37:35.0
The golden rule. Oo.
37:37.3
Iba po yun sa golden mean, ha?
37:39.0
Sa mga trolls, ha? Magkaiba po yun, ha?
37:41.1
Pakakalaan nyo, pareho yun.
37:43.9
Para, ano yan, unang
37:44.8
panahon, diba? Kasi, mangkukunan,
37:46.7
unang yan, sunugin.
37:48.5
Oh, yan. Witch hunt, o.
37:50.6
Yun po yung origin ng witch hunt, okay?
37:52.4
Ito, lastly, no, ito, gusto ko mag-pag-usapan
37:54.7
natin yung mga witnesses, or possible
37:56.9
witnesses. Eh, kamusta naman?
37:59.1
Kamara, yung mga, miski hindi witnesses,
38:01.0
no, yung mga nagre-reklamo.
38:02.4
Kamusta naman yung kanilang seguridad?
38:05.3
Ha, yan ang medyo
38:06.9
delikado kami ngayon
38:08.8
sa punto ng isang investigation.
38:10.7
Dahil, hindi kami,
38:12.5
kumbaga, formally,
38:14.5
in a sense, no, hindi kami formally part of,
38:19.6
So, we are not technically
38:20.9
witnesses yet, dun sa
38:24.7
tinatawag na witness protection
38:26.9
ay hindi pa ma-extend
38:28.7
dito sa mga nagko-cooperate sa ICC,
38:31.0
which is one of the factors.
38:32.7
Why? During the investigation,
38:35.0
sa totoo lang, it should be kept
38:36.5
confidential. Kasi,
38:38.7
sinong kinausap? Anong pinag-usapan nyo?
38:41.0
Yan yung magiging
38:42.0
ugong-ugong, eh, diba? Na,
38:44.3
eh, bakit ganito? Bakit ganyan? Sinong?
38:46.7
Kaya, yung participation
38:48.5
ng mga witnesses,
38:50.8
or ng victims, rather,
38:54.5
we have to be very careful.
38:56.6
Kasi, kapag sulong lang
38:58.6
yung sulong, in fact, hindi kami
39:00.6
nagko-confirm ng pangalan kung sino yung
39:02.5
mga involved. Kasi, security
39:04.6
risk para sa kanila yun. Kung
39:06.1
as early as now, tutukoyan na
39:08.2
itong magiging witness to sa kasong to.
39:10.7
Eh, di yung mga posibleng
39:12.3
maging akusado, baka ipapatay.
39:16.7
hindi na yan sa ICC.
39:19.2
Na, kinausap ng ICC.
39:21.5
Tapos, later on, nung magtitrial na,
39:23.1
hindi na maipresenta. Kasi, nawala na
39:26.8
Crimen, actually, yan sa loob ng
39:28.7
Rome Statute. Yung interfering
39:30.7
with the administration of justice.
39:33.1
Witness tampering.
39:34.8
Pero, damage has been done. Kung
39:36.6
may nangyari na sa kanila. So, anyway,
39:39.0
itong mga biktima,
39:40.9
ang participation naman namin ay
39:42.9
continued in the sense
39:46.7
yung victim's participation has
39:48.7
many complexions, kumbaga.
39:51.3
Pwede kang mag-participate as a witness.
39:53.3
Sabihin mo ka anong nangyari sa'yo.
39:55.0
Pwede kang mag-participate na
39:56.7
magsalita o makinig
39:58.7
dun sa proceedings, kahit hindi ka
40:02.6
Later on, pwede ka rin maging beneficiary
40:05.0
or maging tumanggap
40:10.7
at every stage of the proceedings,
40:12.7
pwede kayong mag-participate, pwede kayong mag-register.
40:14.7
Kung gusto nyo mag-participate,
40:16.7
pwede kayong mag-participate dito o hindi.
40:22.4
participate until the end.
40:24.4
Ganon yung ano ng ICC.
40:26.4
Every stage, gusto mo pa bang sumali?
40:29.6
Alam nyo yung medyo makulit
40:30.8
at medyo careful ng mga tao.
40:33.4
Okay pa ba sa'yo?
40:34.9
Baka ayaw mo na, okay lang na umalis ka na
40:37.0
or kinakabahan ka na.
40:38.9
O sige, exit ka na.
40:41.2
So, ganon din yung
40:42.2
preparation namin dun sa victims.
40:44.2
At sana makaabot din ito dun sa ipapang biktima.
40:46.7
It's not too late kung hindi po kayo nag-participate
40:50.5
panimula na preliminary examination
40:53.0
or hindi kayo nagpa-participate dito
40:54.8
sa investigation. Hindi naman po ibig sabihin
40:57.2
yan ay hindi na kayo
40:58.8
makakapag-participate. Kaya
41:00.6
dito ako umaasay na
41:02.0
pagdating ng panahon na trial na,
41:04.8
medyo klaro na, ito na yung mangyayari.
41:07.2
Yung iba, magkakaroon ng lakas
41:08.8
ng loob na, sige na nga, join ako
41:10.6
dito sa ICC. Para lang
41:12.2
marinig ko rin, para ma-update ako.
41:15.0
Magpapatala ako bilang biktima.
41:16.7
Dahil ito ang nangyari sa akin.
41:19.5
Ganon pala yun, no?
41:20.7
Well, maraming salamat, Atty. Chrissy, for
41:22.7
joining us tonight, no?
41:24.6
Matyaga ang iyong pagpapaliwanag. Maraming
41:26.5
maraming salamat sa iyo. And
41:28.4
makikibalita pa po kami sa inyo, no?
41:30.4
Sa mga darating na panahon, kung okay lang.
41:33.2
Of course. Ako din, eh.
41:35.3
Nakikichismis lang din ako. Ano pa bang
41:38.4
Inabang ako nga ngayon kung anong magiging...
41:40.4
Ako, senator ba to ang
41:42.5
isa sa aking mga indicator kung paano
41:44.3
nga ba ang daloy ng
41:48.9
Kapag kumibot-kibot na siya, very
41:50.6
colorful ni senator ba to.
41:52.5
Kapag kumibot-kibot na siya, parang
41:54.2
ganito pa lang naisip niya.
41:57.1
Siya ba yung ano mo? Siya ba yung
42:01.5
In terms of favorite,
42:04.9
siya yung favorite ko. Kasi
42:06.2
kumpara dun sa iba, eh...
42:10.7
Kumbaga, kuwela factor pa.
42:13.7
Kahit unconsciously,
42:22.0
Kaya dito sa kanya din talaga ako,
42:23.8
ano pala, ito din. Sa kanya ako,
42:25.6
grabe, nabibilib dun sa
42:27.0
pagtitiwala niya.
42:29.3
Both dun sa dating presidente
42:31.2
at sa presidente ngayon, lagi niyang linya, eh.
42:34.2
Sinabi sa akin ni Presidente
42:35.6
Marcos, hindi makakapasok ang
42:37.4
mga ICC investigators.
42:39.8
Tapos dati, sinabi sa akin ni
42:41.8
Presidente Tuterte, walang mananagot
42:46.7
Kaya, grabe yung belief niya
42:48.5
sa superiors niya
42:50.4
o sa binanatin. Ang tawag nila kay
42:52.4
Tuterte, no? Poon. Sa kanilang poon.
42:55.1
Anong poon ba ang tawag?
42:56.3
Oo, narinig ko yun, eh. Kanilang poon.
43:00.9
Hinihimas din ang panyo?
43:04.3
Nahihima-himatay pa.
43:08.5
yan talaga. Senator Bato,
43:10.3
magandang gabi po.
43:12.3
At abang-abang po ako sa inyong
43:14.7
ano to, reactions.
43:19.6
So, yes. Si Atty. Christina Conti
43:21.6
ng National Union of People's Lawyers.
43:24.1
Magandang gabi sa'yo. Thank you, thank you, thank you.
43:26.1
Magandang gabi. Ingat.
43:28.1
Okay. Yan po si Atty.
43:31.7
Nakausap po natin yung gabi.
43:33.8
Pansensya na po. Sinasagot ko lang kanina
43:35.6
ilang mga opinion, no? Hindi ko naman sinasabi
43:37.6
na lahat yung trolls, no? Pero
43:38.9
kailangan sagutin kasi minsan pag medyo
43:41.7
balok tut yung comment, yung pag-iisip,
43:43.8
eh kailangan ayusin, no?
43:45.6
Pasensya na po kayo, no?
43:47.2
Baka na-offend kayo. Okay?
43:50.1
Ito naman, si Leonilo
43:53.5
Gawin mo na medyo creative. Hindi pwedeng
43:55.5
ano lang, oh, cut and paste na Duterte.
43:57.5
Ano ba ibig sabihin yan?
43:58.9
Nagyan mo naman ng konting creativity yung comment mo para
44:01.2
mas maganda. Okay?
44:04.1
Tapos, nag-comment. Ito, troll
44:07.2
Jose Antonio Custodio.
44:09.5
What is important is also
44:11.1
the willingness of BBM
44:12.9
to turn over Duterte et al.
44:14.6
to the ICC, which means
44:16.6
tingnan natin how much the Duterte camp
44:18.8
manages to piss off the cap of
44:22.3
Yeah. Comment galing kay
44:23.9
historian and military
44:26.3
historian and security analyst
44:30.8
Antonio Custodio.
44:36.8
John Russell Surigao,
44:38.5
watching here from down under. Wow,
44:40.6
been a fan since ANC days.
44:42.1
Hope to hear greetings in the podcast.
44:44.3
Sa'yo po, binabati natin si John Russell
44:46.3
Surigao. Tapos, si Ma'am Mindy,
44:48.7
grabe, nasa ka ba ngayon?
44:50.2
Nasa Canada ka ba? Ang aga.
44:53.2
Waking at 4.30am.
44:54.8
It's not a waste of time.
44:56.1
Well, maraming salamat po. Our California.
44:59.1
I don't know. Hindi ko na alam yung
45:02.5
Kanina yung binabanggit ni Atty. Chrissy,
45:04.4
yung figures na pinapalutang
45:06.6
before, nung panahon ni Duterte.
45:09.2
Hindi mayroon ng mga addicts sa
45:10.4
Pilipinas. Alam mo yung binanggit niya?
45:12.0
4 million ba? Or sometimes 6 million?
45:14.3
Yata. Nakalala ko na
45:16.2
nasa ANC pa ako. Nakausap ko nun yung
45:18.3
chairman ng Dangerous
45:22.2
doon sa course ng discussion namin,
45:26.4
sumalungat siya. In so many
45:28.3
words. Although hindi naman offensive yung
45:30.2
pagkakasabi niya, sinalungat lang
45:32.2
niya yung figures na hindi tama yung
45:34.0
ganong karami. Parang
45:36.3
officially, parang nasa 1.8
45:38.3
million yata yung pagkakaalala ko.
45:40.4
Ayun, awa ng Diyos, sinibak.
45:45.8
nag-contradict ka, talagang masisiba ka eh.
45:48.8
Tapos, I don't know kung ako yung malas
45:50.5
no? Parang a few months later yata.
45:52.7
Hindi ganong katagal eh.
45:54.7
Ininterview ko yung pumalit sa kanya
45:56.1
si Dionisio Santiago,
45:58.5
dating PIDEA chief, na naging
46:00.3
Armed Forces Chief of Staff din, nung panahon
46:02.4
ni Gloria Arroyo.
46:04.1
Naging siya yung pumalit doon sa sinibak, no?
46:06.1
Dahil nga sinalungat si Duterte
46:08.3
sa figures ng number ng addict.
46:11.2
Dito naman sa interview namin
46:14.3
Ah, chair, si Dionisio
46:16.3
Santiago, napag-usapan
46:18.4
naman namin yung mega
46:20.2
drug rehabilitation facility
46:22.7
na tinayo o tinatayo
46:24.5
dyan sa Nueva Ecija. Pero
46:25.9
naglabas na siya ng konting opinion na mukha
46:28.2
hindi advisable yun. Ayun,
46:30.2
mukha nabulungan yung Malacanang.
46:32.5
Sinibak din. Ayun.
46:34.7
So, kaya sabi ng mga nakakaalala,
46:37.2
ako rin yata yung malas eh.
46:38.5
Dalawa yung natanggal eh.
46:40.2
Sa interview eh. Pero,
46:41.8
kaya ako po siya binabanggit.
46:44.3
At ganoon po ka-ka-ka-stricto
46:46.1
yung administration nung nakaraan.
46:48.8
Hindi ka pwedeng sumalungat.
46:50.6
Miski kayo nasa tama.
46:56.3
mahaba na po yung ating discussion.
46:58.0
Top 1 Alpha, maraming maraming salamat
47:00.1
sa'yo. Okay? Maraming maraming salamat po
47:02.3
sa lahat po ng mga nanood ngayong gabi.
47:04.7
Sa Team Replay, tsaka sa Team
47:06.3
Delay. Ito, humahabol si...
47:10.7
Mali na, pindot ko. Pero okay na yan.
47:12.1
Si Froylan Carillo, maraming salamat sa'yo.
47:18.3
ayan, maraming salamat sa'yo.
47:20.3
May nagpapabate ito.
47:22.3
Si Fred Promentilla,
47:24.3
shoutout watching from Germany.
47:26.3
Sa'ko ba sa Germany? Napakaganda
47:28.3
ng bansa mo dyan ah. Okay?
47:30.3
Ito yung kay Francis Laguno,
47:32.3
mga OFW from Taiwan.
47:34.3
Sayang, hindi po tayo nakita.
47:36.3
Nandyan po ako a few months ago sa Taiwan.
47:46.2
ah, yung Toxic Heart,
47:48.2
parang ano yan ah, parang pangalan ng
47:50.2
ano, ano, parang series,
47:52.2
no? Pwedeng ganun yung pangalan ah.
47:54.2
Si Jericho Moldes,
47:56.2
watching from Molino,
47:58.2
Baco Orcavite. Ayan.
48:02.2
Hampas Lupang Haciendero,
48:04.2
meron palang ganun.
48:06.2
Yan ang tawag niya sa pangalan mo,
48:08.2
Contradiction in Terms.
48:10.2
Ayan, hindi siya nagkakasundo.
48:14.2
hachinderong hampas lupa? Diba?
48:20.2
From the Netherlands, si J.E. Aranas.
48:22.2
Ayan, mukhang malamig pa sa inyo ah.
48:24.2
Hmm, alam ni J.E. Aranas
48:26.2
siyang dahig kasi nasa
48:28.2
Netherlands eh, no?
48:30.2
Si Andric Bonifacio,
48:32.2
watching from Paris, France.
48:36.2
Jess Vincent, lagi nanonood dyan. Si Emilio
48:38.2
Hines from Austria.
48:44.2
it's just a hobby.
48:46.2
Isang bati lang sa pinakamagandang
48:48.2
misis sa balat ng solar system.
48:52.2
Hindi mo naman pinangalanan.
48:56.2
O, magpapashoutout kayo.
48:58.2
Totoo ang tawag kayo. Lagyan nyo naman yung
49:00.2
pangalan nyo para ma-acknowledge naman kayo.
49:04.2
Si Tassie Lamay. Ayan.
49:06.2
Maraming salamat sa'yo. O,
49:08.2
totoo ba ito? Uzbekistan?
49:12.2
Pasensya na po ah. Kita-kita po tayo sa Monday.
49:14.2
Sa team replay tsaka sa team delay.
49:16.2
Maraming maraming salamat po sa inyong lahat.
49:18.2
Have a good weekend ahead. Maraming
49:20.2
salamat po sa inyong lahat.
49:40.2
Thank you very much.
