00:20.8
Pag nagtitinola kami, laging maraming malunggay.
00:23.9
So, tignan natin.
00:25.2
Pwede rin malunggay tea.
00:26.9
Yang mga dahon napakahalaga.
00:28.8
So, ang malunggay may bulaklak, may dahon, may fruit, at may seeds.
00:37.0
Ang pinaka-safe lang talaga po, itong mga dahon.
00:43.4
Basta hugasan nyo, lagay sa gulay, tinola.
00:46.7
Ito po talaga ang safe.
00:48.3
Basta hugasan nyo lang.
00:49.7
Pagdating dito sa mga seeds, dito sa fruit, sa bunga,
00:54.5
hindi tayo ganun ka-sure.
00:56.1
Kasi nga, hindi ganun karami ang pag-aaral.
00:59.9
Wala talagang evidence-based.
01:01.5
Pero, pag sa buntis, nagpapabreastfeed, hindi pinapayo itong mga iba.
01:06.9
Hanggang dahon lang tayo.
01:09.4
Yun lang ang safe.
01:10.4
Tsaka, sa buntis, dapat mga 4 months buntis.
01:15.6
4 months pregnant, hindi yung first trimester.
01:18.6
Tulad na sinabi ko, sabihin nyo, gulay lang, dahon lang yan.
01:22.1
Lahat ng bagay po, pinag-aaralan.
01:25.0
Hindi rin pwede sobra.
01:27.0
Meron nga mga halaman na mga toxic din.
01:30.0
Pero anyway, ang malunggay, marami siyang benefits.
01:34.0
Doon muna tayo sa benefits, bago doon sa possible side effects.
01:38.0
Marami siya talagang vitamins and minerals.
01:40.5
Talagang siksikliglig siya.
01:43.0
Mataas siya sa protina.
01:45.0
Hindi siya karne, hindi siya isda, pero marami siyang protein.
01:49.0
Marami siyang vitamin A para sa mata, beta-carotene.
01:54.0
Marami siyang vitamins.
01:55.0
Vitamin B, B2, B6 para sa nerves.
01:59.0
Basta green leafy vegetables, maraming vitamin B.
02:02.0
Pero compared sa ibang green leafy vegetables, medyo ano to eh.
02:08.0
Mas concentrated.
02:09.0
May vitamin C din siya.
02:14.0
Iron, pampadami ng dugo.
02:16.0
Hindi pang high blood.
02:18.0
Actually, nakakababa pa nga ng blood pressure to eh.
02:22.0
Baka makababa kaot eh.
02:23.9
Pero kailangan natin sa mga anemic.
02:27.9
May potassium din siya.
02:29.9
At may magnesium din siya.
02:31.9
So, marami siya talagang vitamins and minerals.
02:38.9
Vitamin A, vitamin C, may iron, may calcium pa siya para sa buto.
02:44.9
Tapos may protein pa siya.
02:46.9
At mataas siya sa fiber.
02:48.9
Yan ang gusto natin.
02:49.9
Pag mataas sa fiber, maganda sa tiyan.
02:52.8
Mataas sa fiber, nakakababa din ng kolesterol.
02:57.8
Bukod sa vitamins and minerals, marami pa siyang anti-oxidant.
03:01.8
Ngayon, itong mga anti-oxidant, wala naman talagang 100% sure.
03:07.8
Tulad ng sinabi ko.
03:08.8
Hindi naman talaga pinag-aralan ito ng evidence-based.
03:11.8
Tulad ng mga tinuturo ko sa inyo sa Losartan, amlodipine.
03:15.8
Na pinag-aralan sa libo-libo ng limang taon.
03:20.7
Pero yung component niya, pag inanalyze, may vitamin C siya.
03:26.7
May beta-carotene siya.
03:27.7
Meron siyang quercetin.
03:29.7
Meron siyang chlorogenic acid.
03:31.7
Lahat ito, anti-oxidant.
03:33.7
Ang paniniwala ang mga anti-oxidant, mas inaalagaan yung mga selula natin.
03:39.7
Mas hindi namamatay agad yung selula.
03:41.7
Allegedly, mas pang pabata, pang paganda ng mood.
03:47.7
Pang laban sa mga toxin.
03:49.6
Hindi natin masabi.
03:51.6
Pero sa tingin ko, hindi siya masama.
03:54.6
Sa tamang dami, hindi siya masama.
03:56.6
Kasi magaganda itong mga components na ito.
03:59.6
So pag pinag-aralan, most likely, may tulong siya.
04:02.6
Tsaka green leafy vegetables, may tulong.
04:05.6
Tapos gram per gram, pag inaral nila, basta marami siyang protina.
04:10.6
Marami siyang vitamin A, marami siyang potassium, calcium, and vitamin C.
04:16.5
Ang problema lang, diba, yung lasa niya medyo mapakla.
04:19.5
Minsan, diba, yung iba hindi gusto ang lasa.
04:22.5
Kaya nga eh, medyo mapait.
04:26.5
Yung ampalaya din, mapait.
04:27.5
Pero maganda sa blood sugar, diba?
04:29.5
Ampalaya, maganda.
04:30.5
Pampababa ng blood sugar.
04:35.5
At malunggay, okay din.
04:37.5
Good for diabetes.
04:39.5
May konting pag-aaral sa tao.
04:41.5
Pero hindi ganung karami.
04:44.4
Binigyan ng mga malunggay.
04:46.4
Nakita nila, bumaba ang blood sugar ng 13%.
04:50.4
So pag marami kayong kakain ng malunggay,
04:53.4
araw-araw actually, basta maraming gulay tulad nito,
04:56.4
bababa naman talaga ang blood sugar nyo eh.
04:59.4
Kaya kumiinom kayo ng gamot,
05:01.4
tuloy lang yung gamot ah.
05:03.4
Tuloy ang insulin, tuloy ang metformin,
05:05.4
diamicron, tuloy nyo lang.
05:07.4
Pero monitor nyo ang blood sugar nyo.
05:10.4
Kasi pag very healthy na kinakain nyo,
05:13.3
bawas alat, bawas matatamis.
05:16.3
Bababa na yun eh.
05:17.3
So baka mabawasan ang dosis ng gamot mo.
05:20.3
Dahil nag-a-adjust ka na, nagpapapayat ka na.
05:23.3
Lalo na pag kumakain ng malunggay.
05:26.3
Huwag din naman mag-overdose.
05:28.3
Sa damang dami lang.
05:29.3
May reduce inflammation.
05:31.3
Yan, nakita nila.
05:32.3
May component kasi yung malunggay ng isothiocyanates.
05:38.3
Ito yung anti-inflammatory.
05:40.3
Basta maraming pamamagas sa katawan.
05:43.2
May arthritis sa mga mga katawan.
05:45.2
Heart disease, pamamagad eh.
05:48.2
So, possibly makatulong din.
05:51.2
Pero hindi tayo makakasabi ng sigurado.
05:54.2
Pero nakaka-reduce siya sa inflammation.
05:56.2
Kaya kung ano man yung sakit.
05:58.2
Minsan may mga sakit hindi mapagaling, di ba?
06:00.2
May mga autoimmune kung ano-ano pa.
06:03.2
Basta healthy kinakain mo.
06:05.2
Minsan, okay na eh.
06:07.2
Yung iba, sabi sa mood.
06:09.2
For depression, kapwede rin.
06:11.2
Pero hindi ko sinasabi natin.
06:14.0
Ang sure tayo, hindi siya makakasama.
06:16.0
Pampababa ng kolesterol, ito tunay to.
06:19.0
Kasi high fiber siya.
06:21.0
Pag mataas ang fiber, nakakababa ng kolesterol.
06:25.0
Reduced cholesterol, syempre reduced heart disease din yan.
06:28.0
May konting pag-aaral.
06:32.0
Sa mga toxins sa katawan, may small studies.
06:35.0
Parang nakakatulong sa isang toxin.
06:38.0
Pero hindi pa tayo tiyak.
06:39.0
Sabi, hindi siya nakakasama.
06:40.9
So, meron kang mababasa minsan dyan sa internet.
06:43.9
Ang malunggay daw, or moringa.
06:45.9
Yan po, scientific name niya.
06:47.9
May parang 100 health benefits.
06:50.9
Siguro hindi naman tunay 100.
06:52.9
Pero itong a few, mukhang meron.
06:55.9
Basta very masustansya siya.
07:01.9
May anti-oxidant siya.
07:03.9
Maganda siya sa puso.
07:05.9
Mga sipon-sipon infection, okay din siya.
07:08.9
Pampalakas ng katawan.
07:10.9
Kung kulang ka sa iron, potassium, okay din.
07:13.9
Sa diabetes, mukhang makakatulong siya.
07:15.9
At least para dito, medyo tiyak tayo itong leaves.
07:21.9
Ito naman ang konting issue.
07:25.9
Sa buntis, wala talagang pag-aaral.
07:28.9
Pero yung mga dahon, yung mga leaves,
07:31.9
pwede naman pag 4 months na second trimester,
07:35.9
pag 4 months ng buntis, pataas.
07:37.9
Pero first 3 months, hindi natin sure.
07:40.9
Pagdating sa roots, sa buto, pati sa flower,
07:46.9
hindi po pinapayo sa buntis.
07:48.9
Kasi ginagamit ito sa ibang bansa, traditional medicine,
07:55.9
Actually, pampalaglag eh.
07:57.9
Pampakontrak eh. Doon nila ginagamit.
08:01.9
Pero yung leaves, basta sa tamang dami lang,
08:04.9
4 months na yung baby sa sinapupunan, okay na yun.
08:10.8
Huwag din i-overdose.
08:12.8
Kaya ang leaves lang sinasabi ko ang safe.
08:15.8
Sa breastfeeding, ganun din.
08:17.8
Yung mga leaves lang ang safe.
08:19.8
Yung mga roots, yung mga seeds, hindi natin masasabi.
08:23.8
Sa bata, pwede naman konti-konti lang hanggang dahon lang tayo.
08:29.8
Kasi nga walang ganong pag-aaral, hindi natin masyado pinapayo para dito.
08:33.8
Lalo na yung ibang parts ng malunggay.
08:36.8
Yung iba naman sa malunggay,
08:38.7
nagtatae pag naparami.
08:41.7
Yung iba, sumasakit hindi yan. Depende sa iyo.
08:44.7
Yung iba, di naman sumasakit.
08:46.7
Yung iba, medyo nasusok ah.
08:48.7
Kasi mapait o naipit dito sa lalamunan.
08:53.7
Ayan, tulad na sinabi ko sa pregnant and breastfeeding,
08:57.7
Kaya iwas na lang sa ibang parte.
08:59.7
Pero yung leaves, pwede naman.
09:01.7
Hugasan lang maigi.
09:04.7
Pag umiinom ng ibang gamot,
09:06.6
let's say umiinom kayo ng pampalabnaw ng dugo.
09:09.6
Actually, ang mga gulay, usually,
09:12.6
pampalapot siya eh.
09:14.6
Mas nag-abubo yung dugo.
09:16.6
Kaya baka lang magulo konti yung dosis mo ng warfarin.
09:20.6
Paalam lang sa doktor.
09:22.6
Pwede naman kumain.
09:23.6
Huwag lang yung sobradami.
09:25.6
Lahat ng bagay, huwag sinosobrahan.
09:27.6
Tulad na sinabi ko sa inyo, marami na siyang vitamins and minerals.
09:31.6
Pag sinobrahan mo kasi, hindi rin maganda.
09:34.5
Pag umiinom ng diabetes medicines, okay lang.
09:37.5
Tingnan nyo kung bumaba ba blood sugar nyo.
09:39.5
Umiinom ng gamot sa high blood, pwede lang.
09:41.5
Tuloy nyo lang yung gamot sa high blood, yung malunggay.
09:45.5
Tingin ko hindi naman ganong gagalaw yung blood pressure.
09:48.5
Tuloy-tuloy pa rin.
09:50.5
Ang safe lang itong mga leaves.
09:52.5
Hugasan maigi. Libre pa.
09:55.5
Ito lang mga roots and mga buto-buto, mga bunga.
10:00.5
Medyo hindi tayo ganoon ka-sure.
10:03.4
So, yan po nakatulong itong video natin.
10:05.4
Para at least, mas healthy at sa tamang dami ng pagkain ng malunggay.
