Babala: Mababang Potassium (Hypokalemia) Puwede Maka-Disgrasya. - By Doc Willie Ong
00:41.0
Kasi oras na pumasok yung pasyente sa ospital, hindi mo na-check yung potassium.
00:46.1
Hindi mo alam low potassium.
00:48.3
Kinabukasan, nako, biglang nawala na yung pasyente.
00:52.0
Kasi ang low potassium, heart attack eh.
00:54.5
Ang pinupuntahan nito, delikado.
00:58.5
Sa umpisa, ganyan lang muna yan.
01:01.4
Pamanghid-manghid.
01:03.2
Mamaya, bibigay ko yung mga senyales.
01:05.6
Tapos, babagsak na yung blood pressure.
01:09.3
Ang pagkain na mataas sa potassium, tuturo ko mamaya,
01:13.6
mga potassium rich foods, maganda sa katawan.
01:17.3
Parang naglalaban yung dalawa eh.
01:19.3
Sodium at potassium.
01:21.5
Pag mataas ka sa sodium, puro alat kinakain mo,
01:26.6
mas mababa ang potassium.
01:27.6
Pag puro potassium kakainin mo, mas maganda yan.
01:34.2
Mas normal ang potassium mo, mas mababawasan yung alat sa katawan.
01:39.0
So, mas gugustuhin natin ang potassium rich foods
01:42.3
kaysa sa alat na sodium na gusto ng kababayan natin.
01:48.2
Baka yun din sa dahilan.
01:49.8
Masyado tayong maalat kumain.
01:52.0
Maraming benefits ang potassium bago ko bigay yung mga sintomas mamaya.
01:56.0
So, sa blood pressure.
01:57.5
Sa blood pressure, may tulong.
02:01.1
Para regular ang tibok ng puso.
02:04.0
Pag regular, para hindi ma-stroke.
02:06.0
Para sa muscle, kailangan...
02:08.6
Ang puso kasi muscle siya eh.
02:10.7
Muscle ang puso, di ba?
02:13.1
Kaya nga, pag mababa potassium, puro muscle ang problema.
02:17.4
Muscle sa katawan, muscle sa paa, muscle sa tiyan, muscle sa puso.
02:21.7
So, for the muscle, potassium kailangan mo.
02:24.8
Kailangan din ng kidneys para maging normal.
02:27.5
Anti-stress itong mga potassium-rich foods.
02:32.2
May pag-aaral pagkompleto ang potassium mo.
02:37.0
At yung mahilig ka kumain ng mga prutas at gulay na mataas sa potassium,
02:42.2
13% mas hindi ka maha-heart attack at hindi ka ma-stroke.
02:47.8
European Heart Journal. Magandang journal yan.
02:51.3
So, may tulong talaga siya sa puso.
02:54.1
Hindi talaga babagsak yung blood pressure.
02:56.0
Hindi ko sinasabi na,
02:57.0
180, 100, kumain ka lang ng potassium-rich foods, bababa na.
03:02.8
Ang point is, at least mas mababa siya, konti, at hindi nakakasama.
03:08.5
Kasi nakaka-high blood talaga yung alat, yung sodium.
03:12.4
So, pag marami kang potassium foods, bababa yung sodium.
03:16.1
Ito po ang explanation.
03:18.5
Merong, tingnan niyo po ito.
03:19.9
Ito, medyo malalim na yung topic.
03:21.8
Sodium-potassium pump.
03:23.4
May ganyang pump sa cellular natin.
03:26.2
So, pag pumasok ang sodium, lalabas yung potassium.
03:29.8
Pag pumasok yung potassium, lalabas yung sodium.
03:33.6
So, pag marami kang potassium nakakainin,
03:37.7
mas malalabas ang sodium.
03:40.8
Kaya mas bababa blood pressure.
03:43.0
At pag marami kang potassium,
03:44.9
ito, pumasok yung potassium,
03:47.3
mas bumubuka yung ugat natin.
03:50.4
So, pag mas bumubuka yung walls ng blood vessel natin,
03:54.0
mas bumababa yung blood pressure.
03:56.2
Ito ang mga senyales.
03:59.0
Muscle, mahina, pagod.
04:01.5
Muscle, masakit, cramps.
04:03.6
At muscle ng puso, nagloloko.
04:06.1
Irregular heartbeat.
04:10.0
Yung iba, depende sa level ng potassium.
04:13.0
Papakita ko yung level mamaya.
04:15.3
Kailangan po magpa-check po kayo.
04:17.0
Kaya kung ganito pakiramdam niyo, wala naman masama eh.
04:19.4
Pacheck lang ng potassium sa dugo.
04:26.2
Masipasan usually yung paa, nagka-cramps.
04:29.3
Pag nag-irregular heartbeat na, delikado na yun.
04:32.6
Mababang-mababa na yun.
04:35.4
Bloating, pati muscles at yan, ayaw gumana, constipated.
04:40.0
Minsan yung bituka, hindi gumagana.
04:42.7
Hindi dudumi, hindi gagalaw.
04:45.0
May imbakadumi paano yung muscle, tumigil na.
04:52.7
Kaya pong mag-comment.
04:54.8
Makaka-comment kayo para makita ng ibang kababayan natin na ospital na kayo, diba?
05:00.8
Mababa potassium nyo.
05:02.7
Hypokalemic periodic paralysis.
05:05.2
Pagdating sa ospital, hindi na maggalaw.
05:08.1
Paralyzed na yung kalahating katawan.
05:11.7
Mapaparalyzed talaga mababa.
05:13.4
Hindi na makahinga.
05:14.7
Pati baga yung muscle.
05:16.6
Hindi na makahinga.
05:18.6
Mood swings, not so much.
05:20.8
Ito, normal potassium.
05:25.6
Masama, very low.
05:27.3
Masama din, very high.
05:29.4
Mamaya, ibibigay ko rin sa inyo kung sino bawal ng high potassium foods.
05:34.9
Kunti lang naman yun.
05:36.6
Pero, low and high, masama.
05:39.9
Pero yung low, 3.5.
05:42.3
Actually, bilang cardiologist, ang gusto naming potassium mo, 4.0.
05:49.5
Pinakamaganda, 4 to 4.5.
05:51.7
Ito, medyo malalim ito.
05:53.3
Pang cardiologist lang.
05:55.3
4 to 4.5, kalmado yung puso.
05:59.6
Pag 3.5, siguro may konting abnormal na tibok na.
06:04.1
Pag 3 to 3.5 lang, ito si Doc Lisa.
06:07.1
Nandala namin dati sa emergency room.
06:11.6
3.2 potassium niya.
06:13.4
Kaya lang, pati CBC niya, mababa din.
06:18.7
So, anemic siya noon.
06:20.0
Mababa pa yung potassium.
06:21.6
Nakakain pa ng betchin.
06:23.0
Nag-palpitate talaga.
06:25.1
Nagbilis yung heartbeat.
06:27.8
So, 3.2, pwedeng may sintomas na.
06:31.3
Pero, pag 2.5 na, nako, delikado na ito.
06:36.6
Hindi nagagalaw ang tiyan.
06:39.3
Pag nandito ka na sa 2, 2.5, delikado.
06:42.6
Parang ICU na ito eh.
06:51.3
Pati hanggang di na.
06:52.9
Pag nandito ka na makakahinga, hihinto na yung puso at magka-cardiac arrest.
07:00.6
May namamatay dyan.
07:03.3
Kaya minsan, magulo sintomas ng pasyente.
07:05.9
Kung ano-ano, chinecheck natin sa ulo, sa blood sugar.
07:09.9
Eh, low potassium lang pala.
07:11.9
Yan ang pinaka-mortal scene ng doktor.
07:13.9
Pag hindi nabantayan na, ay, low potassium.
07:16.9
Kasi ito kaya gamutin eh.
07:17.9
Nilalagyan ng potassium sa swero.
07:22.9
So, pag naagapan, eh, hero.
07:27.9
Napataas buhay ang pasyente.
07:29.9
Pero pag hindi na-check yung potassium, nakaligtaan, di naisip, delikado.
07:35.9
Pwede mag-cardiac arrest.
07:37.9
Ganon ka-exciting at minsan mahirap maging doktor.
07:41.9
Ano na yung serious sign na delikado na?
07:45.9
Delikado na pag napaparalyzed na.
07:48.9
Pag naumakit na, delikado na yan.
07:50.9
Pag hindi na nakakahinga, delikado na.
07:53.9
Irregular heartbeat, delikado na.
07:58.9
Pataas ng pataas yan, gagapang ka na eh.
08:00.9
Weakness, umpisa pa lang.
08:02.9
Constipated, nag-uumpisa pa lang.
08:04.9
Fatigue, nag-uumpisa pa lang.
08:06.9
So, ito yung mga seven serious signs of hypokalemia.
08:10.9
Ngayon, tatanungin nyo, bakit ang mga kababayan nating Pilipino ang dami nag-a-hypokalemia?
08:19.9
Number one, tingin ko, mainit yung panahon.
08:22.9
Wala namang aircon lagi.
08:24.9
So, pawis ng pawis.
08:26.9
Okay? Isang dahilan yan.
08:29.9
Second, sobrang alat kumain.
08:31.9
Sobrang hilig tayo sa sodium, sa alat, sa adobo na may sauce na maalat.
08:38.9
Hindi tayo kumakain ng prutas at gulay.
08:41.9
Mahina tayo sa gulay. Mahina tayo sa prutas.
08:44.9
Mahal kasi. Kaya kulang tayo sa potassium foods.
08:49.9
Yung iba na LBM, kumain ng sira, nagtae, malo-low potassium ka doon.
08:56.9
Basta lumabas yung puro dumi, puro pawis, nagsukam masyado, nakaka-low potassium.
09:04.9
Gamot sa hika, salbutamol. Salbutamol, nakakababa ng potassium.
09:11.9
Kaya yung lagi nag-nebulize, yung sobrang nebulize, bumababa ang potassium.
09:17.9
Wala naman choice eh.
09:18.9
Kung may hika, may COPD, kailangan mag-nebulize.
09:21.9
Pero tandaan mo, basta nag-nebulize, bumababa ang potassium.
09:28.9
Vomiting, trauma, nagtatae.
09:39.9
Diba, sobrang init rin dito, kaya mababa potassium.
09:42.9
May sakit na, mas matindi pa, hypokalimik period.
09:46.9
Hypokalimik Periodic Paralysis.
09:49.9
Dapat rare ito eh. 1 in 100,000. Pero sa Pilipinas, marami nito eh.
09:54.9
Ito, bigla-bigla nalang babagsak yung potassium.
09:59.9
Ewan ko kung yung kay Dok Liza ganito. Hindi naman siguro.
10:03.9
Pero kay Dok Liza talagang prone siya bumaba.
10:06.9
Kaya nga si Dok Liza naka-maintain niya ng potassium tablet eh.
10:11.9
Araw-araw na siya, 1 tablet. Hindi siya pwede walang potassium.
10:14.9
Pag walang potassium, babagsak. Eh, maglolo ko yung tibok ng puso.
10:19.9
So, pwede sa pagkain, pwede sa tableta. Explain ko mamaya kung anong babagay sa inyo.
10:25.9
Pwede rin sa supplement. Wala tayo na-endorse pero maraming nabibili rin ng potassium na supplement.
10:32.9
So, pag ganito, hypokalimik, biglang bababa.
10:36.9
Okay, naglolo ko. So, napapa-hospital sila.
10:39.9
Ang dami nagko-comment eh.
10:41.9
Ito yung normal potassium. 3.5.
10:45.9
Chinacheck din yung sodium pero not so important.
10:48.9
Chloride, bicarbonate, magnesium.
10:50.9
Oo, ito nga, tumaas-baba.
10:52.9
Calcium, tumaas-baba.
10:54.9
Mas delikado din pero hindi ganun kadelikado.
10:57.9
Mas delikado ito.
10:59.9
Ito pa rin ang pinakadelikado.
11:02.9
Sa ECG, mahuhuli namin. Yan, mga cardiologist.
11:06.9
Huli namin potassium level mo eh.
11:08.9
Pag bumagsak ito, alam na namin, hypokalimia.
11:12.9
Pag mas mataas itong u-wave, alam namin yan.
11:15.9
Yan ang hilig ko. ECG.
11:18.9
Okay. So, good for the muscle.
11:22.9
Yan. Ano benefits ng potassium?
11:25.9
Sinabi ko na sa inyo, iba, iwas stroke.
11:28.9
Para sa puso, bawas cramps.
11:30.9
Diba, pag maganda tibok ng puso, okay.
11:33.9
Kaya mahilig tayo sa prutas at gulay.
11:35.9
At takot tayo magtai.
11:37.9
Pag magtai ka ng tuloy-tuloy, takot ka.
11:40.9
Biglang nag-digestive trouble ka, delikado.
11:44.9
May sakit na yung kidneys. Labas na labas na potassium.
11:47.9
Ayaw mo rin. Abnormal heart rate eh.
11:50.9
Potassium rich foods, siyempre favorite natin saging.
11:53.9
Avocado din, pero mahirap kumain avocado araw-araw eh.
11:59.9
Patatas, high potassium.
12:01.9
Kaya lang, medyo nakakataba.
12:03.9
Diba, pag french fries.
12:05.9
Patatas lang, baked potato.
12:07.9
Gulay, mataas sa potassium.
12:09.9
Juice, mataas din.
12:11.9
Karne, mataas din. Hindi ka naman makakadami.
12:13.9
Pero mainly saging.
12:17.9
Potassium rich foods, ayan.
12:19.9
Avocado, papaya, mga prutas.
12:22.9
Sari-saring gulay, spinach, kangkong, eggplant, isda.
12:28.9
Matataas din yan.
12:34.9
Avocado pa rin meron sa atin eh.
12:38.9
Kiwi, mataas-taas na.
12:43.9
Mataas siya talaga eh. Okay.
12:45.9
Yung mga karne, mataas din sa potassium.
12:51.9
Pero kahit, ito po ang problema lang natin.
12:54.9
Explain ko lang sa inyo.
12:56.9
Ayon kay Dr. Montemayor, yung favorite nating nephrologist, kidney specialist.
13:04.9
Sabi niya, kidney specialist siya eh.
13:06.9
So sa kanya napupunta ang low potassium.
13:09.9
Kasi minsan yung kidneys, may sakit na lumalabas yung potassium sa kidneys.
13:14.9
So may gamutan siya doon.
13:16.9
Sabi niya, sa experience niya, kahit anong pagkain ipakain niya,
13:21.9
kahit isaging pa niya ng marami araw-araw at anong ipakain niya,
13:26.9
basta bumaba yung potassium na may sira ang kidneys
13:30.9
o talagang may hypokalemic periodic paralysis,
13:33.9
ayaw daw talaga tumaas.
13:36.9
Tataas daw konti lang.
13:38.9
Hindi pa rin niya ma-normalize yung potassium.
13:41.9
Kailangan daw niya talaga bigyan ng tableta.
13:46.9
Maraming brands, wala po tayo na-advertise.
13:49.9
Kasi wala naman tayong choice eh.
13:51.9
Dati, ano ba mga brands?
13:53.9
Ang ngayon, ang maganda, Calium.
13:57.9
Pero hindi niyo ito mabibili.
13:58.9
Doktor magre-reseta.
14:00.9
Si Doc Lisa sa K-Lite, sa mga sakitan dyan.
14:04.9
Potassium supplements.
14:05.9
Ayan o. Potassium supplements.
14:07.9
Abdominal pain yan.
14:08.9
Mahap di yan dyan.
14:09.9
Sa Calium, di mahap di dyan.
14:12.9
Siya mga once a day.
14:13.9
Yung iba, twice a day habang inata.
14:18.9
Walang choice pang pabuhay.
14:20.9
Pero hindi niyo mabibili.
14:21.9
Ang doktor magre-reseta.
14:24.9
Ngayon, maraming online binibenta sa health store ng potassium supplement.
14:30.9
Kaya lang, alam ko, lower dose yun eh.
14:33.9
Ang dosis nila na pwede i-bili over the counter, mababa lang.
14:38.9
Pero yung mga Calium na mas malalakas, pupunta kayo sa doktor.
14:42.9
Pero may tulong na rin yung mga supplement, konti.
14:46.9
So, papano malalaman?
14:48.9
I-check nyo lang yung potassium nyo.
14:50.9
Tapos, pag umiinom na kayo ng tableta,
14:52.9
after two weeks, after one month, i-check nyo ulit.
14:55.9
Diba? Kasi na-hospital na eh.
14:57.9
Diba? Low potassium.
14:58.9
Pag uwi, minomonitor nyo.
15:02.9
Ito yung nga sabi ng kaibigan nating nephrologist, Doktora Montemayor.
15:06.9
Yung tableta, mas malakas.
15:09.9
Siyempre, pag sa hospital, may swero ilalagay.
15:12.9
Pero dahan-dahan din.
15:14.9
Hindi rin pwede masobrahan.
15:16.9
Kasi sinabi ko, low potassium and high potassium, pareho masama.
15:20.9
Lastly, sino ang bawal?
15:24.9
Sino bawal nung mga pinakita kong potassium supplement at yung mga pagka...
15:29.9
Isa lang naman ang bawal eh.
15:31.9
Ang bawal doon, yung kidney failure.
15:34.9
Pag yung kidneys mo, diba?
15:36.9
Kidneys naman naglalabas ng mga potassium natin.
15:39.9
Siya nagre-regulate.
15:41.9
Pag dialysis na, pag kidney failure na,
15:44.9
yung malalang stage na, yung late stage na,
15:47.9
na medyo hindi na umiihi, mataas ng creatinine,
15:51.9
bukod sa creatinine, chine-check na rin yung potassium.
15:55.9
So pag stage 3, stage 4, sabihin matindi na yung kidney failure,
16:01.9
hindi na rin nalalabas yung potassium.
16:04.9
So pag ganun na, bawal ka na ng high potassium foods.
16:08.9
Low potassium ka na.
16:10.9
Kaya dapat pag check ng potassium, check din yung creatinine.
16:15.9
Kasi pag mataas na ang creatinine, mataas na ang potassium,
16:19.9
bawal na ang protina, konti na lang.
16:22.9
Pati potassium, konti na lang.
16:24.9
Yung mga nagda-dialysis, depende.
16:27.9
Usually, nililimit pa rin yung potassium.
16:30.9
Kasi minsan yung makina ng dialysis, hindi rin naman niya matanggal lahat.
16:36.9
Hindi pa rin niya magaya yung normal kidneys na kailangan natin maraming potassium.
16:43.9
Yung mga taong may high blood na umiinom ng ACE inhibitor
16:47.9
or angiotensin receptor blocker,
16:50.9
yung mga may high blood, nabigyan ka ng enalapril, captopril, lisinopril,
16:56.9
o nabigyan ka ng losartan, valsartan, candesartan,
16:59.9
itong dalawang gamot, nakakataas ng potassium konti.
17:05.9
So, wala naman masama. Actually, maganda nga ito. Nakakataas eh.
17:09.9
Pero the point is, kung nakakataas na ito,
17:13.9
babantayan mo lang na wala ka lang kidney failure din
17:18.9
o yung pagkain mo rin ng potassium rich foods.
17:22.9
Para sa akin kasi, basta okay ang kidneys mo,
17:25.9
basta normal ang kidneys mo, kahit umiinom ka nito, maganda nga. Nakakataas.
17:27.9
Nakakataas na nga automatically.
17:31.9
Pero alerto lang tayo. Alam lang natin na itong dalawang gamot, maganda. Nakakataas konti.
17:37.9
So, ayaw rin natin ma-overshoot na high.
17:40.9
Pero ayaw mo rin yung low. Diba?
17:43.9
Mas ayaw ko nga yung low. Kaya dapat sakto tayo.
17:46.9
Tulad na sinabi ko, ang gusto kong numero ay 4 to 4.5.
17:53.9
Saan ba yung numero ko?
17:55.9
Nandito yung numero ko eh. Yan.
17:58.9
Yan ang gusto kong numero. 4 to 4.5.
18:02.9
Ayaw kong mas mababa sa 3.5 at ayaw ko rin mataas sa 5.0. Okay?
18:08.9
Pacheck po tayo sa nephrologist kung may problema sa potassium.
18:11.9
Blood test lang, creatinine, potassium, CBC.
18:15.9
Pacheck nyo muna pag may abnormality.
18:17.9
Punta po tayo sa ating nephrologist. God bless po.
