* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Okay, let's get the ball rolling.
00:03.7
Paki-baba yung boses at least or ano?
00:07.9
Okay, okay. This is it.
00:12.5
Alright, kasama po natin ngayon.
00:15.2
Good evening to everyone.
00:16.2
Kasama po natin ngayon yung kasama natin sa Project Filipinas, yung host natin.
00:21.4
Si Mark Gamboa. Kamusta, sir?
00:23.7
Joining us live from Exa, ba ito?
00:25.7
Oh, joining. Kamusta po ang traffic dyan? Dalawin ng traffic dyan sa Exa.
00:31.1
Okay naman, okay naman. Wala masyadong traffic ngayon.
00:34.7
Apa, apa, apa. Talagang magandang likod mo. Parang sosyal to. Asan ba to?
00:40.1
Tendesitas ba yan? May live location ba ito? Baka manokan ang mga trolls natin.
00:46.0
Eto, eto, eto, bro. Ang dami natin pag-usapan. Ako po.
00:49.3
Dami. May Jingo Estrada ruling kanina na lumabas. Kasama pa si Napoles.
00:54.7
O, inaalala niyo si Mark.
00:55.7
Ma'am Napoles, she's still around, oh.
00:58.1
So, a bit plus, but actually there's not much plus.
01:01.1
And yung paborito natin, Senator, si the other, the good, the good one.
01:06.0
Sabi niya, respetuin.
01:07.4
Nag-post din, naman. Nag-post si JV.
01:09.4
Si JV. Ayan, si bossing JV. Nag-post gagat na.
01:13.2
Ini-imply niya yata na dapat mag-step down si Jingo, iba?
01:16.1
Kasi ano ba, diba?
01:18.4
Chinek ko yung sa number 12, si number 13, binay eh.
01:22.6
Remember, dun sa ruling, sa isa, nakalusot siya.
01:25.7
Pero mukhang meron pa rin siyang conviction dun sa kabila.
01:29.6
Pero yung plunder kasi yung nakakatakot eh.
01:31.7
Pero bribery pa rin eh.
01:34.4
That could be grounds pa rin eh.
01:36.4
But anyway, pag-usapan natin yan, there's also the, officially,
01:40.7
nag-anunsyo ang Department of Justice na bukas na sila sa International Criminal Court.
01:46.1
So this is the most, let's say, forthcoming na nakita natin yung ating gobyerno
01:50.7
pagdating dito sa Marites.
01:52.7
Matagal na Marites since at least late November.
01:55.7
Dito na actually yung ICC.
01:57.2
So mukhang slowly and surely, we're moving in the direction of ICC.
02:01.2
And then, of course, pag-usapan natin ng konti ang Taiwan.
02:03.6
Baka yung mga gusto mag-food vlogger.
02:05.6
Ayan, masayang buhay siguro in the coming days kung gusto nyo mag-Taiwan
02:08.6
kasi best yun na tayo ng Taiwan ngayon.
02:11.9
But before going there, Sir Mark, my friend,
02:15.2
ano ba nangyari sa Facebook page mo?
02:17.1
Hindi pa rin bumalik?
02:18.2
Wala, hindi pa rin nababalik.
02:19.8
Mag-wellgun na tayo dyan sa Facebook.
02:22.5
Mag-wellgun na tayo, bro.
02:28.5
Yung pangalawang Facebook page ko, yun yung ginagamit ko.
02:31.5
Pero hindi kasing lakas nung nawala, diba?
02:34.2
Pero I'm writing to some people, pero wala pa rin sagot hanggang ngayon eh.
02:39.1
So nakaka-frustrate siya.
02:40.7
Pero hopefully mabalik.
02:41.8
Pero either way, tuloy-tuloy naman tayo.
02:44.4
Hindi, mag-ingay-ingay lang tayo, bro.
02:46.7
Mag-ingay-ingay lang tayo.
02:48.7
I-tag mo yung mga tao na gusto mo i-tag.
02:51.6
Lagay mo yung pangalan nila.
02:52.7
Lagay mo sa mga pages nyo.
02:53.9
Mag-ingay ka, bro.
02:54.8
I think usually ganun.
02:55.7
Now, again, we're hoping our best dito pagdating sa restoration ng account mo, bro.
03:04.7
Kaya nga sabi ko tuloy-tuloy nang ingayin natin.
03:06.8
Every week natin gawin tong Project Pilipinas na ibalik ang dangal ni Mark Gamboa sa Facebook, diba?
03:16.1
Para tuloy-tuloy ang meta-life natin dyan.
03:18.3
But, bro, wait lang.
03:20.2
What is the state of play?
03:21.1
So, nag-ingay-ingay yung mga ibang DDS vloggers.
03:24.9
Alam ko, last time.
03:25.7
Nag-vlog tayo, sila Moka Uston, sila Banat.
03:28.9
Last time, nag-live feed sa atin.
03:30.6
Well, so sinong nawala?
03:32.0
Sinong, kunyaring nawala?
03:34.6
Sinong nakabalik?
03:35.7
Ano ba talaga ang drama?
03:36.9
Or is this part of...
03:37.8
Alam ko, alam ko.
03:38.6
Nakabalik pa lang si Banat Bay.
03:41.6
Like, monetized and all?
03:44.2
Oo, yung page ni Banat Bay.
03:46.1
Tika, alam ko nawala.
03:47.1
Hindi si Ator ni Libayan, nang isa.
03:49.8
Dalawa yata yung page niya.
03:52.0
Hindi ko sure kung nabalik na.
03:55.7
Sasot, hindi ko din sure eh.
03:58.9
Or yung page na yun, kung nawala ba talaga.
04:02.2
Pero kasi, main kasi nila YouTube eh.
04:05.7
Pero hindi sila sasot, diba?
04:07.4
Parang main yata nila eh.
04:08.7
Si Banat Bay, malakas.
04:09.9
Si Libayan, malakas.
04:10.8
Si Banat Bay, si Libayan, si Mahalika.
04:15.4
YouTube yung main nila eh.
04:16.7
So, yung sa Facebook.
04:18.4
Parang secondary lang or ano lang eh.
04:22.0
And, ako yung main talaga yung Facebook.
04:23.8
Kaya, ako yung tinamaan talaga.
04:25.7
Kaya, medyo nagkonting focus sa TikTok.
04:28.6
Konting focus sa...
04:30.8
Balik loob sa YouTube.
04:32.3
Di, pero YouTube ka naman talaga malakas, diba?
04:34.6
I mean, that's how I got to know you.
04:37.2
Na-detox ko masyado sa Facebook last year eh.
04:40.6
Which was good naman.
04:42.4
Ang ganda naman yung tumakbo ng Facebook.
04:44.7
Kaso yun lang, ha.
04:47.1
Biglang nawawala eh.
04:48.3
Bigla na lang walang notification.
04:49.9
So, I'm still trying to get it back.
04:52.7
Is there any reply?
04:55.7
Proforma AI na nag-upload?
04:56.9
Meron pero iba-iba yung sagot eh.
04:58.7
Ah, iniikot-ikot ka.
05:02.1
Minsan, violation.
05:03.4
Hindi naman masabi kung anong violation.
05:05.7
Tapos, parang hindi din alam nung mga nakakausap ko.
05:10.4
So, sige mag-ingay.
05:11.3
Mag-welga tayo dyan.
05:12.6
Mag-welga tayo dyan sa...
05:14.1
Bukas na ba yung opisina nila?
05:17.1
Hindi, yung opisina na dyan, wala na.
05:21.3
Mayroon pa doon pa.
05:22.6
Oo, mag-ingay-ingay tayo dyan.
05:23.9
Otherwise, magsisingap.
05:25.1
Kaso, mahirap bang protesta sa Singapore.
05:27.0
Makulong tayo dyan.
05:28.8
But, bawal yata ang protest doon eh.
05:34.4
Just in case, get back to me.
05:35.6
Siguro pwede natin i-escalate sa Singapore naman.
05:41.4
We'll go levels by levels.
05:43.1
Pero, in the meantime, I'm happy na bro na you're getting back into your other platform.
05:49.2
Kasi yun yung tendency natin minsan, diba?
05:51.1
I mean, tao lang naman tayo.
05:52.1
Sabi nga ni Ronald Llamas, dalawa lang kamay mo, diba?
05:55.9
There's just so many guns you can hold ng sabay-sabay.
05:59.3
So, minsan siguro, ang sabog natin.
06:01.5
Like, kunyan, now I'm trying to get more into TikTok.
06:03.6
Live na rin tayo sa TikTok.
06:05.6
Pero, napapansin ko, ang hirap.
06:07.6
Asi kasi yung lahat ng sabay-sabay eh.
06:09.2
Wala naman tayong production team.
06:12.0
Talagang isa lang.
06:12.7
Pero, alam mo, napansin ko din, since the start of the year,
06:16.3
talagang nasa TikTok na yung bardagulan.
06:19.7
Hindi masyado sa Facebook, hindi masyado sa YouTube meron pa din.
06:25.1
Sa TikTok kasi, parang, na-segmentized na eh.
06:28.7
Hindi na nanonood yung kapwa ano eh.
06:31.1
May mga echo chambers na sa YouTube.
06:33.8
Nag-crystallize na.
06:35.3
Nag-crystallize na.
06:36.6
Kung maga, eto na yun, eto na yan.
06:39.2
Hindi ka naman, hindi na, kung ikaw opposition,
06:42.6
hindi na sa'yo magsasuggest ng DBS content.
06:46.6
Unlike sa TikTok, kasi ayaw mo sa gusto mo,
06:49.4
lumalabas na lang bigla sa feed mo,
06:51.9
yung pag-away katuloy.
06:55.2
yung next election,
06:56.5
more and more, mukhang TikTok talaga maglalaban eh.
06:59.9
ang direction ko naman this year, kasi unti-unti,
07:03.1
is balik politika ulit.
07:04.6
Kung maga, nagpahinga lang ako last year,
07:07.2
yung ginagawa nating Real Talk,
07:09.4
tsaka Project Pilipinas,
07:10.4
yun na yung pinaka ginagawa ako for politics eh.
07:12.9
But outside of that, yung daily posts,
07:14.5
wala rin, tumigil ako.
07:16.0
Nag-detoxify ako sa politics.
07:19.8
mukhang talagang labanan na,
07:22.4
mukhang doon na yung next na.
07:25.1
More, now, more than ever,
07:26.6
more than Facebook,
07:27.6
more than YouTube.
07:29.4
If you want to reach more people,
07:32.0
if you want to reach the other side,
07:34.2
sa TikTok talaga.
07:36.1
If you want to just
07:37.2
play to your base,
07:42.8
ang sinasabi mo is,
07:43.7
if you're in the consolidation mode,
07:47.6
naka isang milyon,
07:49.3
kunyari sabihin natin followers tayo
07:50.6
doon sa mga traditional platforms.
07:52.7
You wanna consolidate that,
07:54.1
good, good ka dyan.
07:54.9
But, if you wanna broaden your horizons
07:56.5
to completely different,
07:58.0
diverse audience,
07:60.0
yung mga apolitical,
08:01.2
yung mga mahilig sa kung ano,
08:02.5
doon ka nalang si TikTok.
08:03.8
But, bro, ikaw kasi,
08:04.7
sa TikTok talaga.
08:05.5
Pero, ikaw kasi, bro,
08:06.3
you do entertainment, et cetera.
08:07.7
Ako, inisip ko nga,
08:09.4
i-Mecos ko yung mga
08:10.8
Mecos-Mecos video.
08:12.5
Kung magre-react ako
08:13.5
sa video ng reaction.
08:15.8
I was just thinking the other night.
08:19.4
Pang-paasar lang.
08:21.2
kunyari, I was also thinking,
08:22.4
alam mo yung judgmental,
08:25.6
remember yung time ng
08:29.2
nag-modern and all.
08:30.8
Tapos, may mga meme na
08:33.0
mukhang aristokrat
08:34.8
tapos tumitingin sila sa baba.
08:36.5
Parang, yun ang gusto kong team,
08:37.9
parang judgmental, Richard.
08:39.5
Kasi, ginawa ko yan.
08:41.7
Bagay sa akin yun, bro.
08:44.4
Hindi ko ba sinasabi
08:45.1
ng mga bashers mo, diba?
08:46.1
Yung mga gumaganan akong,
08:47.9
diba yung ginawa ko
08:51.5
lang wala akong sinasabi,
08:52.9
nag-judge lang ako,
08:54.6
Piling ko yun ang pwede
08:55.5
kong gawin na parang
08:58.5
So, you're right.
09:02.2
yung nag-rely tayo
09:03.0
sa areas of strength natin.
09:05.0
let's say, kunyari,
09:08.3
Ako, let's say, kunyari,
09:09.7
you know, football or gano'n.
09:11.2
You really have to be
09:12.3
open, diverse to ideas,
09:15.0
kasi iba yung ballgame
09:19.6
If you want to make money
09:20.8
from making content,
09:22.7
sa Facebook talaga.
09:24.8
Sa Facebook talaga,
09:27.8
Pero more on Facebook.
09:31.0
If you want to reach
09:32.1
the maximum amount of people,
09:35.2
sa Facebook talaga,
09:40.4
yung mga bardagulan,
09:47.4
Yun yung nagpansin ko.
09:49.5
Bardagulan in what sense?
09:54.4
sa comment section.
09:57.0
Okay, okay, okay.
09:58.1
Mag-send ka nga samples
10:02.6
sa TikTok ko ngayon.
10:05.7
Models of Manila.
10:07.5
gusto mag-follow sa'yo,
10:10.8
At saka yung ibang handles mo?
10:13.0
Models of Manila FM
10:15.2
Models of Manila.
10:16.4
Kasi yung Models of Manila
10:18.1
kasi makikita mo dyan
10:19.9
meron akong video dyan
10:23.5
hindi sila magawa doon
10:30.0
tong TikTok followers ko eh.
10:31.6
Totally different, bro.
10:33.6
totally different.
10:35.2
totally different.
10:38.6
nandito sa TikTok dito.
10:44.8
good, good, good, good
10:49.2
Kasi hindi naman ako
10:50.0
kumikita dyan or anything.
10:54.4
I'm trying more about YouTube.
10:56.2
Medyo nag-transition ako
10:58.3
Thanks din kay Christian Esguerra.
10:59.9
Medyo na-motivate din ako
11:01.1
to be more active on YouTube.
11:02.4
And thanks to you.
11:03.5
Pero you're right.
11:05.6
pag nagpo-post ako
11:06.8
ng Itbulaga sa Facebook,
11:08.2
half a million views ka agad.
11:10.1
Like, out of nowhere.
11:11.3
Kung kinarir ko lang
11:15.4
Kaya mag-uwellga talaga tayo, bro.
11:17.2
But going back to
11:20.5
different platforms,
11:22.4
itong TikTok na ba ito?
11:27.2
does it have the same level
11:28.3
of impact that Facebook
11:31.1
Kasi parang TikTok,
11:32.0
kasi a few seconds,
11:33.4
and a few seconds,
11:35.1
Like, while Facebook,
11:36.4
it's more intense,
11:38.2
nagdidebate kayo.
11:39.7
I don't wanna be dismissive,
11:41.3
kasi entertainment pa rin
11:43.8
I don't wanna be dismissive.
11:44.8
At nalipat nga eh.
11:46.1
Ako, yung mga videos,
11:47.6
my videos are usually
11:48.6
seven minutes long.
11:49.9
Seven to nine minutes long
11:53.0
Pinupost ko na ng buo
11:56.7
Tapos ang daming views,
11:58.0
tapos doon sila nag-aaway,
12:00.1
Mahaba na din eh.
12:01.9
Mahaba na din yung mga videos
12:02.5
10 minutes, 10 minutes.
12:04.0
Correct, 10 minutes.
12:04.7
Mga 10 minutes, oo.
12:06.1
Hindi, ginawa ko nun pa.
12:09.5
mas marami nakakita.
12:11.1
Tapos mas diverse yung nakakakita.
12:16.5
it reminds me of Facebook
12:18.0
back in the Duterte days.
12:20.9
Gano'ng tabunin yung Facebook nun.
12:23.3
Gano'ng sila nag-aaway ngayon dun.
12:25.9
yung mga ka-TikTokers natin
12:27.1
nagka-comment yung iba,
12:27.9
TikTok is more free,
12:29.2
sabi ni JMG at CI,
12:31.4
Facebook is masyadong regulated daw,
12:33.2
maraming political correctness.
12:34.8
O mag-comment kayo about Ukraine,
12:36.2
mag-comment kayo about,
12:37.4
you know what I'm saying,
12:38.0
different conflicts.
12:38.7
Kaya maraming people
12:39.6
sa political vlogging
12:40.8
kasi last year eh.
12:41.7
Maraming nag-retire talaga eh.
12:45.6
yung nga na-boring siguro sa ano.
12:47.7
baksak yung numbers,
12:49.3
yung first six months ng 2023.
12:53.5
nag-million-million views na ako
12:55.2
dun sa ibang videos ko na,
12:57.4
good luck na lang sa'yo,
12:58.2
maka 5,000 views ka.
12:59.4
Like, it's such a drop, bro.
13:00.6
I mean, it's not even like,
13:01.9
it's not like that,
13:05.3
nawala ng gana eh.
13:06.3
Well, ako kasi I do it
13:07.2
because this is really my job,
13:09.9
So kung maka-extension yan,
13:11.6
pero gets ko yung iba na
13:12.6
nakikiride lang dun sa,
13:15.3
Pero pwede nga maka-hobby
13:16.1
for Pinoy, siya eh.
13:17.6
Yung kuwayan nila,
13:18.8
if you're maka-lending,
13:21.1
if you're maka-digong,
13:22.5
parang naging hobby nila na
13:23.5
araw-araw nakikipagtalo
13:24.8
sila dun sa kabilang side eh.
13:27.7
napigil na sila dun
13:28.5
sa hobby nila na yun,
13:30.0
then we could get to the
13:32.8
real conversations
13:33.7
about yung future
13:35.8
Pero yun nga yung problema,
13:41.2
huwag na natin pag-usapan
13:42.2
ng, alam mo yung mga
13:44.8
walang, walang bukas,
13:45.9
walang kinakabukasan.
13:47.3
Hindi, pag-usapan natin
13:48.3
ngayon, mag-away lang tayo.
13:49.8
May pagka ganun ng tao,
13:56.9
which is pangit din,
13:58.6
syempre, ano naman eh,
13:59.8
you get, you get something
14:01.0
from each side eh.
14:05.4
now more than ever talaga,
14:06.8
kung meron mang maganda
14:08.7
yung nangyari dito,
14:09.8
this year sa akin,
14:11.7
yung pagbalik loob ko sa TikTok,
14:13.7
it's very good din.
14:17.7
nag-enjoy ako ulit.
14:21.5
Tumigil din ako sa TikTok eh.
14:25.2
Pero ano yung mga pinapost mo?
14:26.6
So yun naman yung nangyayari ngayon.
14:27.8
ano yung mga pinapost mo sa TikTok?
14:29.3
tapos na rin yung Eat Bulagay no?
14:31.9
Hindi, puro politika ako sa TikTok ngayon.
14:40.3
Oo, political din.
14:41.9
Interesting, interesting.
14:44.8
nandun ako sa Pasig Esplanade,
14:47.2
puro doon yung mga TikTok.
14:48.8
Ang daming views.
14:50.8
we'll talk about it in a separate episode later on
14:53.1
as we discuss BBM,
14:57.1
but before we end this episode bro,
15:00.5
what is the state of play?
15:01.9
Eh, magagaling na naman si Laban at sa atin.
15:04.4
ano yung mga latest sa mga drama
15:07.4
Mga DDS vloggers na yan?
15:10.2
baka may mga drama,
15:11.2
back and forth pa rin sila.
15:12.7
Or nawala na yun?
15:13.7
Did the dust settle na?
15:17.0
nung nagsalita si Tatay Digong eh.
15:19.4
medyo kumalman ng konti,
15:21.0
Nung nagsalita siya,
15:23.0
wala naman pulvoron si,
15:24.5
yung wala naman pulvoron video.
15:25.8
Ah, yung pulvoron,
15:29.9
nakakausapin ko si BBM
15:33.3
para mag-softend dito sa SMI.
15:35.6
parang afternoon,
15:36.3
parang medyo nag-slowdown ng konti.
15:39.1
mukhang mag-pick up ulit
15:40.3
after yun sa mga ibang issues na lumalabas eh.
15:42.7
Na pag-usapan natin in the next episodes.
15:44.7
Nagpag-usapan natin.
15:45.8
In the next episodes.
15:46.2
So mukhang mag-pick up ulit.
15:49.5
nakahaki na yung ano.
15:51.5
Kung yung team ka,
15:52.5
kailangan mo nang pumili.
15:54.1
Are you pro-admin?
15:56.1
Or are you pro-Sara?
15:59.6
Parang mahirap nang nasa gitna.
16:02.9
grabe na yung awayan ng Dalaw eh.
16:05.7
mukhang gano'n eh.
16:06.3
Gano'n na yung ano.
16:07.1
Gano'n na yung mangyayari talaga.
16:08.6
Pumipili na yung mga vloggers
16:11.2
Kung saan kang side ng unit.
16:15.7
Pamimili ka na sa kasasama
16:17.0
sa tatay o sa nanay.
16:19.1
hindi pwedeng pareho
16:21.9
kailangan mo nang mamili.
16:25.1
dun sa eventual na magiging kaway.
16:29.2
kanya-kanyang preparation.
16:31.7
magsasalpukan na yung dalawa.
16:34.0
Maglari yung divorce.
16:34.9
Magsasalpukan ng konti eh.
16:40.6
So, sa tingin mo,
16:42.1
Parang temporary ceasefire lang yan.
16:44.1
Magbaback to war mode soon.
16:48.1
to our next episode
16:49.3
kasi pag-usapan natin
16:52.9
Medyo maganda yung mga pictures
16:54.4
sa mga friends natin
16:55.3
from Tatler Magazine.
16:58.3
kind of Spanish lamp.
17:00.4
Parang mga result time.
17:03.0
Sosyal mga ganon.
17:03.9
Pag-usapan natin yan
17:04.6
kasi didikit natin
17:05.5
sa Uniteam issue.
17:06.3
And may tampo din daw
17:08.0
si Martin Romualdes
17:11.4
sa may mga ganyan drama.
17:12.9
Before tayo pupunta
17:15.8
the not so good one
17:20.1
Pag-usapan naman natin
17:23.1
Thank you very much.
17:27.5
Let's go to the next one.
17:31.2
Ito, ito, ito, ito.
17:33.6
recently dun sa event
17:38.5
Pasig Bigyang Buhay Muli.
17:54.2
gagawa ng esplanade
17:57.6
hanggang Laguna Lake.
18:03.2
hanggang sa Laguna Lake.
18:04.8
Mahabang esplanade
18:06.1
parang sa Ilo-Ilo.
18:13.2
Ayala, handle nyo to.
18:14.3
SM, handle nyo to.
18:16.4
So, nung launching,
18:18.3
dun ko lang sila nakita
18:19.2
sabay-sabay magkakasama.
18:30.4
O, ba't yung mga Villiar?
18:33.4
Lahat ng mga billionaires.
18:39.4
And mga senators,
18:42.7
Hindi nga nagpansinan sila
18:45.8
ang ganda nung pagkakagawa
18:48.4
yung ginawa ni Yornis
18:52.4
sa likod ng Manila Post Office.
18:56.7
magandang project siya.
19:01.4
kasi ang ganda nung reaction
19:05.1
ang daming negative
19:09.0
over the past year.
19:11.0
You should do more projects
19:13.8
Yun yung naging conclusion ko.
19:18.3
yung ganda nung ginagawa
19:19.2
ng kanyang nanay,
19:26.4
yung mga nagawa niyang
19:28.7
Pero yung mga projects niya
19:31.8
ng mga infrastructure
19:34.1
we still get to use
19:37.7
importanteng lesson
19:42.0
ang laki nung positive
19:43.1
reaction ng mga tao.
19:45.6
for the last year,
19:47.1
parang wala namang
19:49.1
Parang wala namang na,
19:50.5
hindi na-appreciate
19:51.5
ng ordinaryong tao
19:53.6
yung mga nangyayari
20:00.4
ang daming positive
20:01.1
reaction na nakuha.
20:06.8
first and second year
20:09.3
sa international.
20:15.0
yung performative,
20:16.9
yung sinasabi mo,
20:18.6
ginagawa niya dun.
20:21.0
huwag niya dapat,
20:23.6
hindi niya pwede tulugan
20:24.7
yung domestic front.
20:29.1
someone like Digong
20:29.9
na parating may ipakita.
20:31.7
Pwede natin i-question
20:32.8
kung talagang may
20:34.5
but he was always
20:39.7
yung favorite mo,
20:43.0
Yung favorite mo yan.
20:46.4
pero may nangyari.
20:49.8
so what you're saying,
20:54.6
being on the ground.
20:57.9
Sa panahon ngayon,
21:03.1
Ito yung mga active
21:06.7
is doing quite fine
21:09.0
some new initiative
21:14.7
Na very active pa natin,
21:17.4
may pangmigay na cake,
21:21.4
So I think you're right
21:23.3
more technocratic
21:33.0
So kailangan natin
21:41.6
you're talking about.
21:43.7
we can really use
21:44.5
talaga itong sa Pasig
21:46.1
tatanggalin lahat
21:51.3
eventually pwede kang
21:55.6
pwede mong i-bike
22:10.0
at yung mga parks.
22:15.2
Nakita nila siguro
22:18.4
resulta sa Iloilo
22:20.7
How it transformed
22:23.6
ganyan yung maging
22:26.8
esplanade na ito.
22:29.5
Tawag niba Paris?
22:35.8
puro mga acronyms
22:37.5
Yeah, so he seems
22:38.5
to be working already
22:41.3
kulang siya sa mga tao
22:45.2
I think it's just
22:45.7
the president was just
22:46.6
so focused dun sa
22:48.9
blah, blah, blah.
22:49.9
Hindi naman blah, blah,
22:50.7
may silve naman yun,
22:52.1
Medyo nakalimutan
22:54.9
very important yun.
22:57.2
sa communication part,
22:58.4
dun talaga nang kulaw.
23:00.5
Direk Paul Sariano.
23:04.6
etong pag-usapan natin.
23:16.0
sino yung mga wala?
23:17.2
Which I think says
23:18.0
a lot also, right?
23:20.1
yung mga wala eh.
23:21.4
Si Senator Aimee,
23:26.2
senators were there.
23:31.6
Congresswoman Gloria,
23:37.4
kompleto yung mga
23:40.3
Si Martin Romualdez.
23:41.8
Si Martin Romualdez.
23:41.9
Si Martin Romualdez.
23:43.0
Si Martin Romualdez.
23:43.9
Absent yung tatlong Maria.
23:45.6
si Speaker Romualdez,
23:48.8
hindi ko alam sa abroad ba?
23:50.5
Parang may event.
23:51.3
baka may event nga.
23:53.3
baka may event eh.
23:54.4
Pero wala din si Speaker Romualdez.
23:57.6
sino pang wala dun?
23:59.6
si Senator Wengacharian,
24:03.2
pan sa mga marites.
24:04.3
i-interviewin ko yan.
24:05.6
Timing lang kayo dyan.
24:10.8
Si Senator Wengacharian.
24:12.2
Si Senator Subiri,
24:13.6
si Senate President Subiri
24:17.9
Dapat ganun yung drama
24:18.8
ng ibang tao dyan.
24:22.9
baka mag-date ka pa
24:25.7
Parang Malarizal,
24:30.0
nag-vote pa kami,
24:31.6
nag-vote pa kami doon.
24:33.5
sumasama ka na talaga.
24:35.5
Malakan yung vlogger
24:37.3
Ayaw mo lang maniwala talaga.
24:39.3
Malakan yung vlogger ka na.
24:40.7
Sumasama ko sa tao na lang
24:45.4
kontrari dun sa paano,
24:47.3
wala ngang bayad, eh.
24:49.1
Ay, gusto ko yan.
24:50.9
Wala ngang bayad sa mga vloggers talaga.
24:54.6
narinig ko yung mga,
24:59.0
kung kailan ako nag-pro-admin,
25:01.2
wala ng confidential funds,
25:04.2
Wala ng pano sa mga vloggers.
25:06.2
May nagreklamo daw,
25:07.7
na libre daw ang,
25:09.2
ang servisyo sa bayan.
25:11.9
how was the reception online?
25:13.7
May tinatawag lang ensaymada
25:14.9
kasi tinitipid daw
25:15.9
yung mga vloggers.
25:17.8
Anong gusto nila?
25:19.0
mula sa pera ng bayan.
25:28.9
Noong Christmas party
25:29.7
noong December sa Malacanang
25:31.7
Kaya masarap naman.
25:33.8
Mayor Lacuna nandun,
25:40.4
Wala si Mayor Alani.
25:42.9
na pumunta si Mayor Alani.
25:45.1
isang notable na ano
25:46.6
Na absent, yeah, exactly.
25:50.5
Dalawang senador,
25:53.2
Kusa may pastic sa
Taguig, eh.
25:55.5
Wala si Mayor Alani.
25:57.3
May pastic sa Taguig.
25:57.8
May pastic sa Taguig.
25:59.1
And it's a major, major...
26:00.7
Baka kasi mag-awad sila
26:01.9
ni Binay, hindi kaya?
26:04.5
Baka magbabarda gulansin.
26:05.7
Si Sen. Francis nandun din na.
26:06.5
Hindi nagpapansinan.
26:07.4
Napansinan ko, eh.
26:08.4
Si Sen. Gingoy was there.
26:12.9
Tapos medyo malapit rin siya
26:14.2
kay Mayor Francis.
26:16.0
Parang hindi nagpapansinan.
26:17.4
Hindi ko napansinan
26:18.2
na nag-anoan sila.
26:19.8
Mayor Francis was there.
26:21.4
Mayor Vico, wala.
26:27.8
Pero yung mga, ano,
26:30.4
yung mga cabinet secretaries,
26:34.9
si former Senator Ralph Recto,
26:38.0
si Secretary Ralph Recto.
26:39.1
Secretary Ralph Recto.
26:41.6
Former Deputy Speaker of the House.
26:44.2
Former Deputy Speaker, oo.
26:48.8
parang ano nga, eh.
26:50.6
Parang, yung nga,
26:51.7
tapos yung mga bilyonaryo
26:53.7
Mga konyo, mga sosyal.
26:55.0
17-toll over again, eh.
26:58.8
Parang, the glamorous days
26:59.8
of the Marcoses are back.
27:01.6
Parang, ganun yung,
27:02.6
ganun yung, ano sa akin.
27:06.7
Mga banda, ganun.
27:11.2
ang sosyal ng mga pagkain.
27:13.7
Hindi pala ensaynmada.
27:15.9
Nag-French wine pala kayo.
27:21.1
Wine kayo pala dyan.
27:22.5
Ayun pala tayo, bro.
27:25.0
Hindi nausa yung mga
27:26.7
Ngayon, yung mga konding
27:27.4
seat ng mga sosyalist.
27:32.7
BBM level na ito eh.
27:37.3
Kamusta yung mga viewership?
27:38.8
So, may mga na-post ka.
27:39.9
Pwede mo yung forward din sa akin, bro.
27:42.8
Where can people check yung,
27:44.1
ano mo, yung mga videos mo about?
27:46.2
Sa Models of Manila sa TikTok.
27:49.6
At Models of Manila sa TikTok.
27:51.0
Nandiyo yung mga nangyari doon sa,
27:53.2
ano, sa Pasig Esplanade.
27:55.6
Kaya ako natutuwa ako personally.
27:59.2
kasi diba yung nagsimula akong vlogger
28:00.9
doon sa Jones Bridge eh.
28:02.4
Yun yung isa sa mga unang project ni Isko.
28:04.6
Yung design ng Jones Bridge,
28:06.2
ganun din yung ginawa sa ano.
28:08.8
it was by the same guy eh.
28:10.1
Si Akuzar din yun eh.
28:11.6
Si Akuzar yung tumulong kay Yormi
28:13.3
doon sa Jones Bridge for the lamps.
28:17.1
yung sa Las Casas.
28:18.5
Yung sobrang ganda doon sa,
28:20.9
Mahal naman entrance yata noon.
28:23.4
Oo, mahal yung entrance sa Las Casas.
28:24.9
It's special yun.
28:27.4
parang nasa Las Casas ka din.
28:31.1
Kasi parang yung tao yung gumawa.
28:34.6
kung talagang matuloy nila yan.
28:37.7
yung mga walkway,
28:39.4
dadaan sa ilalim ng tulay,
28:41.5
parang hindi mo na kailangan
28:42.4
tumawid ng kalsada doon na lang.
28:45.2
So, tuloy-tuloy yan
28:46.3
hanggang sa Pandacan,
28:52.4
So, maganda yan kung matapos.
28:55.6
matuloy-tuloy nila.
28:58.3
re-relocate yung mga nandun nakatira,
29:03.3
hopefully properly.
29:04.3
Since andun naman yung mga,
29:05.8
mga billionaires na developers
29:07.5
na marami naman siguro
29:08.7
pwede ako may design.
29:10.2
Kasi I wanna do it properly.
29:11.4
Remember yung criticism
29:12.3
kay Imelda noon na
29:13.5
pinatakpan na lang niya
29:14.8
yung mga squatter
29:15.5
nung dumahan yung
29:17.3
yung mga ganyan type.
29:18.3
Ayoko yung mga cosmetic ganun.
29:19.6
Sana ayusin natin.
29:21.0
obviously I always say,
29:21.8
yung problema natin sa Manila
29:22.8
is wala tayong governor
29:23.8
yung time na yan.
29:24.9
So, you can talk about Imelda
29:25.9
because back in the day,
29:26.9
she was the governor of Manila.
29:28.2
So, you could coordinate it.
29:29.5
Eh, hindi naman pwede yung pasig
29:30.5
ayusin lang ng isang syudad.
29:32.2
Yung kabilang syudad,
29:33.6
Di wala rin, di ba?
29:34.5
So, it's an integrated process.
29:36.1
You need to have a governor
29:39.3
this one will work.
29:42.5
why would this effort work?
29:44.6
Hindi naman yata ito
29:45.9
that there's some effort
29:46.8
at rehabilitation, di ba?
29:48.3
But what makes you hopeful,
29:50.3
na this time it might work?
29:55.8
is inter-agency eh.
29:57.2
Tapos, ang ginawa nilang
30:00.9
si Secretary Acuzar.
30:02.2
Siya ay nakikipag-coordinate
30:06.7
dito ni First Lady,
30:08.8
So, siya yung nakatuto.
30:12.2
Parang wala pa naman
30:13.2
nagagawa na ganito
30:17.3
ambitious na project
30:26.5
the private sector eh.
30:30.4
lagyan mo ng commercial
30:32.8
may mga restaurants,
30:36.4
may magka-asikaso
30:37.8
ng bawat portion.
30:41.0
minsan napapabayaan eh.
30:42.9
doon na yung nababandal,
30:47.9
commercial na component,
30:49.4
marunong mag-maintain
30:53.0
say what we want about
30:53.9
doon sa mga bilyonaryo,
30:54.8
pag may property sila
30:58.3
maintain yung property.
31:00.0
Tsaka, yung real estate
31:03.3
kasi may incentive sila,
31:07.4
So, pag nilinis mo yan,
31:08.6
tatasin yung value
31:09.7
at pwede sila gumawa
31:10.8
ng restaurants doon.
31:12.4
may interest yung mga
31:17.2
malinis muna yung
31:18.1
buong stretch eh,
31:19.4
na wala nang nakatira,
31:20.8
wala nang factory na
31:25.9
bago totally malinis
31:29.2
pag may commercial na
31:30.4
may commercial na
31:31.6
opportunities doon,
31:35.7
ang gusto nila parang
31:39.9
So, parang ganun eh.
31:41.0
So, yung mga buildings,
31:43.7
papagandahin din,
31:45.9
So, sumusunod yung
31:47.3
nagiging vibrant yung area.
31:49.5
Nabubuha yung commerce.
31:51.0
Tapos, yung tourism
31:54.8
yun yung very ambitious
31:57.8
Tapos, dahil ang may hawak,
32:00.0
so may portions din doon
32:02.7
like yung sa Parola,
32:04.4
kanalagyan din nila ng housing
32:05.6
na malalaking mga buildings
32:06.8
para lahat na madidisplace
32:13.8
in the next, ano,
32:15.8
na administration
32:18.4
ito make a major difference.
32:21.8
parating nating sinasabi yan,
32:23.0
yung esplanad sa Iloilo.
32:24.8
Ito transformed yung,
32:26.7
Yung pagtingin mo sa city,
32:28.0
naapektuhan yung buong syudad, eh.
32:32.9
may ganyang potential itong,
32:37.3
if they could do it sa
32:42.0
Thank you very much for that.
32:43.1
I think that sets the tone
32:44.1
for our next more intense episodes.
32:46.7
Pag-usapan natin itong
32:50.1
51 billion daw yung,
32:52.3
medyo malaki-laki-laki na.
32:55.8
ang Coldplay Concert
32:57.3
at saka si Christian Esguerra.
32:58.9
Marami tayong mga competition ngayon.
33:00.6
Maganda yan, maganda yan.
33:01.9
Tuloy-tuloy lang natin yan.
33:04.6
pag-usapan din natin
33:06.7
some big announcement
33:08.4
Department of Justice.
33:09.5
Maraming salamat, bro.
33:10.3
Fantastic discussion.
33:11.2
Thank you very much.
33:12.0
Actually, natutuwa.
33:12.8
Kala mo na may soft spot ako
33:13.9
na pa-ilustrado, di ba?
33:15.1
So, I love those scenes, di ba?
33:18.0
Kung magsusulat tayo ng novela,
33:19.3
gustong-gustuhan.
33:19.6
Mga bagay na bagay ka doon, eh.
33:21.3
Kasi puro mga ano, eh.
33:23.0
Puro mga ano, eh.
33:26.1
Mga high people of society, eh.
33:34.0
Nung pumunta siya.
33:34.7
Aba, alta ano tayo.
33:37.5
Pwede tayo mag-ano dyan.
33:39.3
Ganoon pa si Rafi.
33:41.4
Thank you so much for that.
33:43.1
And talk to you soon
33:44.0
about the next episode naman.
33:47.7
Purong good vibes tayo ngayon.
33:48.8
Okay, ito na, bro.
33:50.8
Kunin mo na yung ano mo.
33:52.2
Yung mga bulletproof mo dyan.
33:54.5
Huwag mo na bigyan yung ano mo.
33:57.9
Parang takot magsipulong.
33:59.9
Of course, we'll just talk in general na lang.
34:02.4
Idikit na lang natin sa ICC.
34:06.0
Gusto ko din pag-usapan.
34:07.4
We really have to.
34:12.0
Ito yung magiging favorite episode mo siguro.
34:16.9
hindi lang natin kalaban ng Coldplay
34:18.5
but yung mga ibang vlog
34:19.6
are also looking at this big announcement
34:22.2
sa itong 51 billion pesos daw
34:25.1
na allocated budget sa, you know...
34:28.3
What's going on there?
34:29.3
Paano na ka yung news na ito, bro?
34:31.4
Wow, this is big, ha?
34:36.0
Ano alam mo dito?
34:36.9
Anong maritas mo dyan?
34:40.0
Hindi, kasi nagsimula yan, diba?
34:42.0
Nung nagsalita si Congressman Paulo Duterte
34:47.1
na parang tinitira niya yung Congress
34:49.8
dahil pinag-iinitan yung mga tatay ko,
34:53.6
yung mga Duterte,
34:54.7
yung distrito ko tuloy
34:55.9
parang kinakawawa
34:57.2
at inalisang kami ng budget.
35:00.6
Parang ganun yung pinapalabas niya
35:02.1
na sinisingle out sila.
35:05.2
At he was talking a lot
35:07.5
kasi about dun sa people's initiative,
35:09.3
about dun sa chacha.
35:10.1
Saan niya din ang galing, eh?
35:11.6
Na meron na umiikot sa Davao
35:15.2
na huwag niyong ibenta yung ano nyo.
35:16.9
Tinuturo niya sila,
35:17.8
Speaker Romualdes,
35:19.1
talagang kinakalaban na niya
35:22.6
yung buong mga kasama niya sa Congress.
35:25.4
Ngayon, naglabas ngayon,
35:26.6
in-interview si Congressman Zaldico
35:28.4
na meron yung data na lumabas,
35:32.5
para dun sa distrito
35:34.1
daw ni Congressman Paulo
35:35.6
according to Zaldico.
35:39.4
So let us read, ah.
35:43.0
We have to be professional journalists.
35:45.4
Medyo sensitive tong topic ito.
35:47.2
So, House Committee on Appropriateness,
35:49.1
So, ito yung committee na talaga,
35:51.1
alam nila kung saan buhubod na yung mga pera,
35:54.7
Chairman, ako, Bicol,
35:56.2
Party List Representative Zaldico,
35:57.6
yun yung sinasabing kanina.
35:58.9
Tumitingin siya dun sa mga reports na yung
36:00.6
District of Davao City,
36:02.7
was allocated a whopping 51 billion pesos.
36:05.5
That's roughly 1 billion dollars
36:08.2
in unprogrammed funds
36:10.4
during nung termino ng dating
36:12.9
Presidenteng Rodrigo Duterte.
36:17.1
Ito yung kay Zaldico,
36:19.1
nung sabi niya sa interview niya kahapon,
36:22.6
this is so much yan, 51 billion.
36:25.9
Wala pa akong hawak na dokumento
36:27.5
pero pinapahanap ko na po ito.
36:29.5
Mukhang 99% itong 51 billion.
36:31.9
Mukhang totoo po yan.
36:33.2
So mukhang 100% almost sure po siya.
36:35.0
Sa bagay, nung 18th Congress ay narinig ko na yan
36:37.7
na napakalaking pondo na na-release sa South,
36:40.4
sa Mindanao, especially Davao,
36:41.7
tawag diyan Holy Land.
36:43.3
Hindi ako nagsabi.
36:44.9
We're just looking at it.
36:46.4
Obviously, I'm sure we have to look at what the,
36:49.0
what the other side says.
36:49.8
Now, may may kakalabas din ng news na updates on that.
36:53.1
So the House Committee on Appropriation is verifying
36:55.4
itong social media post
36:57.0
about itong 51 billion na yan.
36:58.9
So Zaldico is looking at it.
37:00.6
So there are documents daw bro
37:02.4
circulating sa social media
37:03.8
that show that Davao City was allocated 13 billion pesos
37:07.2
in the first year of the 18th Congress,
37:08.8
35 billion in the succeeding year,
37:11.0
and 13 billion in the third year.
37:13.2
So pag sinama mo yan,
37:14.4
that's almost 1 billion dollars, right?
37:17.0
So we're also checking on the veracity.
37:19.3
Kasi during that time,
37:20.8
maugong talaga na during that 18th Congress,
37:23.3
medyo maugong yung kwento na almost ganun kalaki ng ang releases.
37:27.1
Parang medyo ang dami ng mga,
37:29.0
ang kwentohan talaga,
37:31.1
kwentahan talaga, sorry,
37:31.9
ang kwentahan talaga,
37:32.7
who can question the Holy Land of Davao?
37:35.2
Parang sa, kumbaga,
37:37.8
parang ina-imply niyan na may carte blanche, no?
37:42.2
bigay niyo na yan kasi maano yan.
37:43.4
So sa ayon kay Ko,
37:44.9
last year gusto po ng DPWH.
37:46.6
Sabi niyo na dapat denyan.
37:48.5
Mayat na ang Davao dahil sobra-sobra nang na-release daw sa Davao.
37:52.4
That's why from 13 billion, bumaba po ito sa 4 billion.
37:55.4
Then this year, naging 1 billion na lang po ang allocation ng District of Davao.
37:59.2
So siguro yun yung sinasabi nila,
38:01.1
parang biglang ginipit sila
38:03.0
dahil binaba nang significantly
38:05.8
from 30 billion to 13 billion
38:08.7
and then 4 billion
38:10.0
and then ngayon, 1 billion na lang.
38:12.2
Base dito sa report na sinasabi ni Zaldico
38:15.2
based on doon sa Committee on Appropriations,
38:19.1
So in a way, technically correct
38:21.2
yung idea na ginikipit kami bigla
38:23.0
because considering from where you're coming from,
38:26.5
But of course, sa mga kritiko,
38:28.1
again, allegedly kung itong amount na ganong kalaki,
38:31.3
for them, kahit hindi yung point na binabangayin,
38:33.8
ang point ko is how high it was at some point in time.
38:38.6
Parang ito, dinayet.
38:40.0
Ang dayet pa yung term na ginamit nila.
38:42.3
Nag-post si former senator,
38:44.8
Senator Llanes, kanina.
38:46.5
Sabi niya, according to DBWH,
38:50.0
Congressman Pulong daw,
38:51.6
was awarded a whopping 51 billion
38:54.2
yung sa 3 years na yun for his district.
38:56.4
This is scandalous on so many levels.
38:59.0
Anong infra-project ang worth 51 billion
39:02.0
sa isang distrito?
39:03.7
This warrants a COA special audit.
39:06.8
So Trillanes is calling for a special COA audit
39:11.1
para doon sa distrito na yun.
39:12.8
Of course, si former senator Trillanes,
39:15.2
one of the talagang mabibigat na,
39:17.6
critics of the Duterte administration.
39:21.4
But yun nga, I'm also looking at Leila de Lima,
39:24.0
among others, also making comments on this.
39:25.6
So lahat naman ang critics ni Digong nagsama-sama.
39:27.6
But now, we're not talking about only critics of Digong.
39:30.4
We're also looking at people in the administration,
39:32.4
people in positions of power looking at this.
39:34.4
Now, alam natin last year, of course,
39:35.7
doon sa confidential fund issue,
39:37.1
grabe yung backlash, di ba?
39:38.7
Now, of course, Sara is still very popular.
39:40.6
If you were to bet who will be the next president
39:42.3
if they were in elections tomorrow,
39:43.4
I would still say it's Sara Duterte.
39:45.7
But the reality is that this is an issue,
39:47.5
na medyo, ano e, nagre-resonate, di ba?
39:50.5
May kagat tong issue na ito.
39:52.2
So let's see where this is going.
39:53.3
Now, the reason why I think this is also important
39:55.3
is because the other day,
39:57.6
there was another congressman who posted something na
40:00.4
in implying na natatakbo sa Senado
40:03.2
etong anak ng dating Pangulo natin.
40:05.2
So mukhang malabon na si Digong mismo tumakbo.
40:08.8
Of course, busy na yung isa.
40:10.2
Yung isa mukhang mayor pa rin.
40:11.3
So mukhang naturally looking at the Senate position.
40:13.9
So maybe that, yun nga,
40:15.5
you always wonder also the timing e.
40:17.5
Reports come out out of,
40:19.5
they don't come out of thin air, do they, right?
40:21.4
So siguro as one side was trying to build up momentum,
40:24.7
suddenly may rirelease kang ganyan.
40:26.0
So I don't know if this is totally coincidental,
40:28.9
which is something I doubt as far as politics is concerned.
40:31.5
What is your news about one of the Dutertes
40:33.1
running for Senate, bro?
40:34.2
Meron ka bang marites dyan?
40:35.4
May mga surveys ako nakikita na sinasama siya e.
40:38.7
Yeah, and competitive siya.
40:40.8
Na may chance siya, top six even.
40:42.7
Na may chance siya, okay.
40:44.1
Kasi kung titignan mo yung mga surveys, di ba,
40:47.5
si former President Duterte e mataas pa rate e.
40:53.3
So ang tanong dyan, yung votes ba niya,
40:55.2
could it translate to his son, Paolo,
40:57.7
if he runs for Senate?
40:59.1
Well, it translated to the daughter for the VP.
41:01.6
So I doubt it won't.
41:03.9
Now, I know people are gonna say stuff,
41:05.5
but still, I don't know if today we're talking
41:07.2
about the Duterte.
41:08.0
I won't ever underestimate the Dutertes on this front.
41:11.2
Now, obviously, bro,
41:12.7
we already mentioned this in previous episodes.
41:14.9
Now, officially, so let me also read it.
41:16.6
O, medyo ano na tayo.
41:17.5
Legit na tayo, bro.
41:18.3
We have to be very specific about things that we're saying.
41:21.4
So now, officially, you have also the Secretary of Justice
41:26.6
of the Philippines admitting na ito na,
41:30.3
medyo bukas na sila sa ICC.
41:32.8
So this is something quite big, isn't it?
41:34.6
Ikaw, bro, I mean, do you think the moment of truth is coming?
41:38.8
Obviously, si Ronald Llamas, nakausap din natin yan.
41:41.6
He already had his stake also in this issue.
41:44.3
I was always more skeptical in the sense na feeling ko, eh.
41:47.5
Kung ikaw, BBM, you want things to go slow and sure and steady, right?
41:53.8
But, you know, ICC has its own mind.
41:55.5
ICC is gonna go its own way.
41:57.3
And, wita nga, I'm just trying to pull out itong direct quote
42:00.3
para galing sa Justice Secretary natin
42:04.0
para lang clear tayo dito, ah.
42:07.1
Grabe, ang hirap naman ang trabaho ng Justice Secretary, di ba?
42:09.6
I mean, I think this is the most stressful...
42:11.4
Albihan, kitang-kita mo,
42:12.6
na-stress din talaga yung mga nandyan sa office nila.
42:15.6
It's a very stressful job.
42:17.3
So, we are not here to stop them.
42:21.3
Which is quite different from before na
42:23.3
you have no right to be here, violation of our sovereignty.
42:27.3
Ay, parang nagligawan kayo yung una sabihin ng baba.
42:32.3
Well, hindi ako mag-no kung magbigay ka ng flower.
42:35.3
Alam mo yun, ba? Like, alam mo na...
42:37.3
Hindi ka pipigilan ng linggaw.
42:38.3
Alam mo na na may pag-asa ka na talaga pag ganun ang sagot.
42:42.8
Hindi kita pipigilan.
42:44.3
I mean, hindi kita sasabihin na yes, pero...
42:46.4
Tignan natin, di ba? So...
42:48.4
We've been saying no.
42:50.9
Because if they're not doing any...
42:52.4
O, ito. Ito. Ito yung favorite natin line, di ba?
42:54.9
Nung panahon nila, Bato and all.
42:56.4
Kung wala kang maling ginawa, anong ikakatakot mo, di ba?
42:59.4
So, ito yung sinabi ni Justice Jesus Crispin Ramulia.
43:04.4
Because if they're not doing anything illegal, there's nothing wrong with that.
43:07.4
So, meaning ICC in this case.
43:08.9
But I would say the same thing dun sa kabila.
43:10.9
Kung wala naman kayong ginawang mali nung panahon nyo,
43:12.9
e di ba't kayo matakot sa investigation e?
43:14.9
If they're getting statements,
43:16.4
they're getting evidence,
43:18.4
O, so may admission na,
43:19.9
they're not gonna stop ICC from collecting evidence for a potential case.
43:25.9
Meaning, talking to, interviewing yung families,
43:28.9
I don't know, punta siguro dun sa mga forensic investigations,
43:31.9
data, eyewitnesses, among others.
43:33.9
But we have to clarify many issues, especially about procedures.
43:36.9
So siguro, this is where yung aspect of coordination, etc. will come from.
43:41.4
Ayun niya, we'll have to deal with several legal implications
43:43.9
of the action of the ICC in the Philippines,
43:45.4
and it might have to end up,
43:46.4
in the Supreme Court of the country.
43:48.4
Now, last time I checked,
43:49.4
I think the Supreme Court would be more or less okay with the ICC,
43:52.4
considering the ruling before dun sa unilateral exit ni Digong sa ICC in 2018.
43:58.4
Now, of course, alam ko si Harry Roque, yung favorite mong podcaster,
44:02.4
he will have his say on this,
44:03.4
but I think most people, including yung interview natin soon,
44:07.4
si Atty. Ruben Carranza,
44:09.4
I'm sure he will give us some interesting updates about the procedural timing aspect.
44:15.4
But yun nga, bro, so what we were saying in an earlier episode is,
44:19.4
yung pulvoronic ni Buljak TV, medyo nag-lylo ng konti
44:24.4
dahil si Tatay Digong nag-ano na lang, pinachill na lang niya yung moment.
44:28.4
But mukhang if this ICC issue gains legs again,
44:31.4
more like it gains speed, may legs na siya eh,
44:35.4
mukhang iinit na naman yung ano, you can expect yung mga attacks na pulvoronic, yung mga ganun.
44:40.4
And even worse, I suppose, no?
44:45.4
So yun nga, titignan nga kung itong change of approach ba, kung pinapaslowdown,
44:50.4
kung babagal ba yung mga ginagawa na moves against the Dutertes.
44:55.4
Pero mukhang hindi eh. Mukhang talagang all fronts eh, all sides eh.
45:01.4
Pati diba, I think sa Davao, meron na ding moves para ma-unseat yung mga Duterte.
45:08.4
Meron na ding, parang may mga na din na baka si Congresswoman Nograles,
45:12.4
siya yung lalaban sa Davao to unseat the Dutertes after so many, ano.
45:16.4
So may mga ganun, talagang all out, ano eh, all out na assault na different fronts
45:21.4
para sa mga Duterten, yung mga close allies nila.
45:25.4
So ay, mainat itong 2024. Doon papunta. Doon papunta talaga.
45:31.4
I don't see it na, parang it's too late na to make a U-turn kasi
45:36.4
kapag nakabalik sa kapangyarihan yung mga Duterte, I think, baka balikan naman din itong mga,
45:41.4
itong mga sa kanila ngayon, yung mga gumagawa ng mga ganito sa kanila ngayon.
45:48.4
So may mga ganung, kumagag masyado na tayo lumagpas para to turn back.
45:53.4
Masyado ng malayo.
45:55.4
Wala, wala nang atrasan to. Parang ganun, pare.
45:59.4
Open-minded lang tayo, wala nang atrasan to para mga ganyan ang dating sa akin.
46:04.4
If BBM would, kung anuman, impeach or step down o kung anuman, si Sara biglang maupo,
46:11.4
naku, lagot sila lang. I could only imagine.
46:15.4
Lahat ng mga, so wala na, wala na. Mukhang I don't see it na maaayos pa anytime soon.
46:23.4
Now, speaking of it, obviously, one way for Marcus not to worry at all about the return of Duterte
46:29.4
is to change the Constitution, cha-cha, and make sure the next Prime Minister is someone close to him,
46:34.4
if not he himself, right? But there seems to be some, at least, temporary break dito sa issue ng PLO.
46:39.4
Right? But there seems to be some, at least, temporary break dito sa issue ng PLO.
46:41.4
I, ito yung People's Initiative. But ang narinig ko na actually may plano na by June or July,
46:49.4
ituloy na itong referendum na ito na kunyari lang daw itong pause daw sabi ni BBM,
46:55.4
but mukhang tuloy-tuloy yung itong plan na ito. Anong marites ang alam mo dyan?
46:59.4
Kasi lalo-lalo if the ICC issue comes out, I think isasabay-sabay na nila yan.
47:04.4
Like suddenly, volcanic eruption yan. Gaganun yan, diba?
47:09.4
Many administrations have tried eh. Bawat administration, we always hear a version ng cha-cha this, cha-cha that.
47:18.4
Tingnan natin if meron talagang ano. Kasi medyo maraming kontra eh, diba?
47:24.4
Yung Senado kumukontra, yung opposition kumukontra, yung mga DPS kumukontra.
47:30.4
So let's see how far this could take it ba. Pero Richard, matanong kita. Ikaw ba?
47:37.4
What are your thoughts pagdating sa constitutional change?
47:41.4
O anong mga provision ang gusto mong mabago? Anong yung style of government ba? Ikaw, ano ba ang tingin mo doon?
47:50.4
Yeah, I mean, we can have a long conversation just on that.
47:54.4
But for me, obviously, you cannot fix a problem kung may problema ka doon sa magfifix.
47:59.4
That's the first thing to keep in mind.
48:02.4
Kung mga kahit anong kotse yung kukunin mo kung walang kwento yung driver, you're just making the situation worse.
48:07.4
So that's one thing.
48:08.4
And then pangalawa, yung law of unintended consequences.
48:11.4
So I'll give you an example, yung party-list system.
48:13.4
Diba, ang ganda ng intention noon na bigyan ng oportunidad yung mga marginalized groups na magkakaroon ng, you know, kahit papano, boses dyan sa Kongreso.
48:21.4
Next thing we know, binabo yung party-list system.
48:23.4
So what is our assurance na doon sa bagong saligang batas na gagawin natin, which most likely will happen under a TRAPO-dominated legislator,
48:32.4
hindi magkakaroon ng mga problematic provisions,
48:34.4
or even seemingly helpful provisions will not create even bigger problems.
48:39.4
And then of course, andun yung cost.
48:41.4
Hindi po madali magpalit ng porma ng gobyerno.
48:44.4
I think the one estimate why PIDS ito, yung government tingtaan ito, 200 billion pesos ang gagastusin natin if magta-transition tayo into federal form of government.
48:53.4
Pangapat, kailangan ba ito talaga?
48:55.4
Kasi ang argument ni Zubiri is may pinasa na silang mga bagong batas.
49:00.4
Kasi kung ang issue mo yung foreign investments…
49:02.4
Economic provisions.
49:03.4
Economic provisions.
49:04.4
Meron ng bagong batas na pinasa for instance sa Public Services Act.
49:07.4
Ang problema is hindi pa rin siya na-implement kasi kailangan mo na ma-implement yung rules and regulations.
49:12.4
So paano masabi na kailangan mo itong, kunyari, paano masabi na kailangan mo ng SUV eh hindi mo pa na-start yung sedan mo?
49:17.4
Kunyari, binili ka na ng kotse kahapon, ay last year, wala ka bang driver's license, hindi mo pa na-try,
49:23.4
eh gusto mo bumili pa ng bagong kotse kasi walang kwentang ito, eh di po nga na-try eh.
49:28.4
Tingnan mo na natin, baka gumawa na itong sedan, hindi mo na kailangan bumili ng SUV, di ba?
49:33.4
And then, obviously, things also could go very wrong.
49:36.4
You know, the cha-cha could just open up a whole set of kind of forms and so I…
49:40.4
But having said that, hindi ako against amendments, hindi ako against parliamentary system.
49:45.4
Federal, medyo suspicious ako kasi federal in a country kung isang purong warlords and dynasties ang in-charge…
49:51.4
Good luck! They'll be totally the boss, di ba?
49:55.4
Magiging parang pre-civil war, US ang dating, alam mo yung southern states na may sariling slavery and all of that.
50:01.4
We'll have a semi-21st century…
50:03.4
century version of that kind of crazy warlordism and all.
50:07.4
So, but parliamentary, in theory, actually, I'm okay with it, bro.
50:10.4
But it has to be done under proper circumstances, by the proper people, with proper scrutiny, and good intentions.
50:16.4
Now, obviously, sabihin ng iba dyan, ah, never mangyayari.
50:18.4
And well, you think things are bad right now, they can get way worse if you get it wrong.
50:22.4
I'll give you a lot of examples of country na federal and sabog.
50:25.4
Nigeria, Iraq, Brazil, right?
50:28.4
I can give you examples of many country na may parliament, sabog.
50:32.4
Ang dami ng countries dyan sa Africa, Middle East, Latina…
50:35.4
So, hindi naman guarantee na mag…
50:37.4
Parang, parang parek na sinasabi.
50:39.4
Di ba si Michael Jordan, pag nag-shoot, nakalabas yung dila niya.
50:42.4
Parang sinabi, pag nilabas ko yung dila ko, nag-shoot ako, magiging kasing galing ako ni Jordan.
50:46.4
It doesn't work that way.
50:47.4
You have to have the training of Jordan.
50:49.4
You have to have the genetics of Jordan.
50:51.4
It's the same thing.
50:52.4
So, yung mga ewan dyan nagsasabi, gaya natin yung sistema sa Switzerland, magiging Switzerland.
50:57.4
It doesn't work that way.
50:58.4
And going back to the investment issue, alam naman natin pagdating sa investors ang issue.
51:00.4
Alam naman natin pagdating sa investors ang issue nila is cost of electricity, bad infrastructure, corruption.
51:08.4
How exactly is Chacha gonna change those things?
51:10.4
I'm not very convinced with the explanations I'm hearing there.
51:14.4
Parang, nagtatapon lang sila kung ano, parang magkakaroon ng reason lang na palitan yung Chacha.
51:21.4
So, I am for amendments.
51:23.4
I am for parliamentary and theory.
51:25.4
But the devil is in the details.
51:27.4
And as far as the semi-details I'm seeing right now,
51:29.4
they're not in the details.
51:30.4
They're not the most encouraging thing.
51:31.4
Alam natin may mga ibang, their number of versions of potential Chacha coming out.
51:37.4
Tanggalin yung term limits, for instance.
51:39.4
So, you can see na yung mga nagsusulong ito, may mga ibang agenda na rin siguro.
51:44.4
Although, I would argue, the term limit is also another perfect example, bro, of unintended consequences.
51:50.4
So, for instance, nag-introduce tayo ng term limits para hindi magkaroon ng forever yung mga isang politiko.
51:59.4
But, nung nilagay natin yan, nagkaroon ng insentibo yung dynasty guy na gumawa ng dynasty niya,
52:04.4
na essentially, yung asawa niya ilagay, yung anak niya, to circumvent it.
52:07.4
So, the term limit had a good intention but horrible consequence.
52:11.4
It even worsened the political dynasty because wala kang kasabay na anti-dynasty enabling laws.
52:18.4
Meron ka generic provision in the Constitution, pero wala.
52:22.4
So, do you get what I'm saying?
52:23.4
This is actually way more complicated.
52:25.4
It's like sa kotse yan, di ba, bro?
52:26.4
Hindi mo pwede palakasin lang yung engine.
52:28.4
Kung hindi malakas yung pipes, hindi malakas.
52:30.4
Pag pinalakas mo na yung engine, pero yung hindi maganda yung ibang parts, sasabog yan.
52:35.4
So, ganun din yun yung Constitutional change.
52:37.4
It's not as simplistic.
52:39.4
No offense to Robin Hood, Padilla, and those kinds of people,
52:41.4
but I really don't think they fundamentally understand the complexity of issues like legal architecture, political system.
52:47.4
Sobrang complicated ito.
52:49.4
So, my problem is ang dami mga scammy ng pinagsasabi diyan.
52:54.4
Ayaw, again, for change, but good change, smart change.
52:58.4
Hindi yung bara-bara change which will make things worse.
53:00.4
Ganun kasimple lang yung short version ng sagot ko sa iyo, bro.
53:03.4
But thank you for asking that question because I think it's a very important question.
53:06.4
Marami din ako matutunan.
53:07.4
Sa akin nga, at least, nagkakaroon ng ganitong conversation.
53:11.4
Para mapagmalayan pa din ng ordinary itong tao eh.
53:14.4
Na how will this affect me?
53:16.4
Ano yung efekto nito sa araw-araw ko?
53:20.4
Gaganda ba buhay ko? Lalaki pa sa araw ko? Bababa presyo ng bilhihin?
53:24.4
Or will this just...
53:28.4
Mas lalo lang nakakahaba sa pwesto or mas lalo lang...
53:32.4
So at least nasisimulan yung pag-uusap and people are more aware na doon sa nangyayari
53:38.4
and yung mga possible na mangyari.
53:40.4
Siguro hindi yan.
53:41.4
Parang di ko na better understanding when the time comes na sila na ang kailangang sumagot
53:48.4
kung kailangan na bang pag-uwin o hindi.
53:50.4
Kasi di ba any change naman, kailangan pa rin dumaan sa referendum.
53:54.4
Kailangan pa rin.
53:55.4
So hopefully, hopefully, mas natututo yung mga talaga.
53:58.4
Ang mga tao ngayon.
53:59.4
Pero kasi actually for many people, it's still a very boring topic eh.
54:03.4
Pag naglalabas ako ng mga video about sa charter change or sa ano,
54:07.4
parang wala silang pakialam eh. Pero it's very important.
54:11.4
Kaya kailangan bro, gumamit tayo ng mga metaphors.
54:14.4
Yung sinasabi ko, kahit palitan mo yung kotse kung wasak pa rin yung driver,
54:17.4
mas lalong... Parang binigay mo ng sports car, yung walang kwentang driver,
54:21.4
lalong magkakaroon ka ng problema, di ba?
54:23.4
Eh yung wasak nga kotse mo, ang pangit mag-drive, tapos binigay mo pa ng sports car. Parang ganun.
54:28.4
So I think if you use metaphors, medyo mas makakarelate ng tao.
54:31.4
But lahat naman tayo gusto natin umasenso ang Pilipinas.
54:34.4
Lahat naman tayo gets natin, may kulang talaga sa ating bansa.
54:37.4
May hindi gumagalaw. Kasi ikaw, ako, Mark, di ba?
54:40.4
Umikot tayo ng region natin. Let's just forget about Europe, yung mga ganun.
54:44.4
Pero yung Vietnam, Indonesia, Bali, Hanoi, nakikita natin.
54:49.4
Yung Thailand, malayo na sa atin, di ba? So nagigets ko na maraming frustrated.
54:55.4
So sinisisi etong et sa puwera niyan.
54:58.4
Yung problema sa mga et sa puwera argument na yan is, it's like a bad doctor giving a bad medicine that could make the disease even worse.
55:05.4
So you have to have a proper diagnostics before you propose any kind of solution, etc.
55:10.4
But yun nga, for me, the interesting thing is, yung mga Dutertes, Robin Hood, Padilla, sila pa yung ayaw bigla sa chacha ngayon.
55:17.4
Eh sila pa nga yung pinaka-pro-federalism yung chacha.
55:20.4
Which tells you, at the end of the day, it's also about political interest, isn't it?
55:24.4
You want chacha, but if it's...
55:26.4
Pero hindi nga, guys, pro pa.
55:28.4
Yung mga DDS, the rest of the DDS, yun sila yung ayaw.
55:31.4
Sila yung ayaw ngayon.
55:33.4
So yun nga ang... I think, yun nga, kailangan pag-usapan dyan yung electoral reform.
55:42.4
Kasi kahit anong...
55:45.4
Kung puro tumatangga pa rin ng pera yung mga botante, kung puro vote buying pa rin, it's the same results pa rin yung makukuha mo eh.
55:53.4
And of course sa justice system natin, kailangan din ma-reform.
55:57.4
Kasi kahit na manghuli ka nung mga bibili ng boto, kung hindi mo din sila makakasuhan sa kwakta, hindi din sila mapaparosahan, it goes back to the same problem.
56:07.4
Hindi yung mga root ng problem na ganun eh.
56:09.4
So I think kailangan din ma-isama, ma-address din yan kung merong way kung paano magagawa yung electoral reform, justice system.
56:19.4
Yung COMELEC. Ayusin mo yung COMELEC. Ayusin mo yung COMELEC para yung election process mo hindi mambo-jambo, hokus-hokus. Diba?
56:25.4
Ako, hindi ko naman sinabi na agree ako dun sa sinabi na purong SD card lang yung nagpanalo kay BBM.
56:31.4
But may seryosong problem tayo sa integrity of elections in terms of yung doubts, concerns.
56:36.4
Palakasin mo yung COMELEC.
56:38.4
You don't hear stories of unrest.
56:39.4
Oo, ang dami mga kalukuan eh.
56:40.4
Si ganito nagbayad ng ganitong milyon, kaya naging ganito. Si ganito nagbayad ng ganon, kaya naging ganon.
56:45.4
So, ayun eh, nakaka-frustrate pa din eh.
56:49.4
Alright, thank you. Bro, I think that's enough for this episode.
56:53.4
Next time, mag-RRM ulit.
56:55.4
Mag-RRM ulit tayo or RML. Try natin ulit yan.
56:58.4
So, next episode, last episode natin for now, God willing.
57:02.4
Pag-uusapan naman natin itong kaso nila, Jingo Estrada.
57:05.4
Pag-uusapan natin itong issue ng mga plunder, corruption. Kamusta ang buhay?
57:08.4
Thank you very much, bro.
57:12.4
Okay, last. Ito na. Okay.
57:14.4
Okay, bro. Kanina sa nakarang episode, pinag-uusapan natin...
57:18.4
Ay, eye clouds ko pala. Sinabi nila kayo. Sorry.
57:25.4
Okay, bro. Doon sa previous episode, pinag-uusapan natin yung mga allegations na billion-billion yung binigay sa Davao.
57:34.4
So, yung sinasabing ginigipit sila. Well, siguro. Pero, kumpara doon sa meron sila dati, which is super huge daw.
57:39.4
Almost 1 billion dollars, no? 51 billion pesos.
57:42.4
Ngayon naman, pag-uusapan natin itong issue ng plunder case kasi nag-trending si Sen. Jingo Estrada na na-quit siya doon sa plunder charges.
57:54.4
But at the same time, there's also... I think there's still... Hindi siya completely off the hook kasi andun pa rin yung issue ng bribery.
58:02.4
I'm just trying to...
58:03.4
Direct bribery? Parang ganun?
58:04.4
Yeah, yeah. I'm trying to pull out the exact case here, no?
58:08.4
Pero kasama gan yung years served, di ba?
58:11.4
Ito, ito, ito. I'll just read it, bro. Andito yung court document. Okay.
58:16.4
In light of the foregoing premises, the court finds accused Jose Jingo P. Ejercito Estrada and Janet Lynn Napoles
58:23.4
not guilty of plunder based on reasonable doubt.
58:28.4
Panalo talagang Pilipinas. Okay.
58:30.4
However, the court finds accused Jingo Estrada guilty beyond reasonable doubt of one count of direct bribery
58:39.4
defined and penalized under Article 210 of the Revised Penal Code.
58:43.4
Appreciating the mitigating circumstances of voluntary surrender, he is hereby sentenced to suffer the indeterminate penalty of imprisonment
58:51.4
of up to eight years of prison as minimum to nine years and four months of prison mayor as maximum
58:58.4
with special temporary disqualification and the accessory penalties of temporary absolute disqualification
59:06.4
and that of perpetual special disqualification from the right of suffrage.
59:11.4
So even the right to vote could be affected here, no?
59:14.4
So he's also ordered to pay a fine of just around three million pesos.
59:18.4
Further, accused Jose Jingo Estrada is found guilty...
59:20.4
beyond reasonable doubt of two counts of indirect bribery.
59:25.4
So there's one direct bribery and then two counts of indirect bribery
59:28.4
defined and penalized under Article 211 of the Revised Penal Code.
59:31.4
Appreciating the mitigating circumstances, blah, blah, blah.
59:34.4
He is hereby sentenced to suffer the indeterminate penalty of two years and four months of prison correctional
59:41.4
and minimum to three years, six months, and twenty days of prison correctional as maximum for each count.
59:47.4
He is also sentenced to suffer the penalties of suspensions
59:50.4
and public censure with the accessory penalties of suspension from public office
59:55.4
from the right to follow professional calling and that of perpetual special disqualification
60:01.4
from the right of suffrage, right?
60:03.4
So even yung voting power niya could be potentially affected by this.
60:06.4
Ipo-post ko yan, guys.
60:07.4
You know, let me just pull it out para makikita ng tao para get sila yan.
60:10.4
So this is the court document.
60:12.4
Ipo-post natin dito if malama.
60:17.4
So, you know, obviously,
60:19.4
the headline is acquitted.
60:22.4
Pero ito yung dun sa pinakamabigat na charge.
60:26.4
Yung talagang life sentence yun pag na ano ka doon sa plunder.
60:31.4
So nakalita siya doon.
60:32.4
Pero dito sa direct and indirect bribery,
60:35.4
there are at least three charges I can see here,
60:38.4
medyo hindi siya nakalusot.
60:41.4
And in fact, hindi lang yung office position niya
60:44.4
but yung right of suffrage niya to vote could be suspended for good, diba?
60:48.4
Si Janet Napoles naman is found guilty beyond reasonable doubt
60:52.4
of five counts of corruption of public officials
60:55.4
defined and penalized under Article 212.
60:57.4
Yun ang sinasabi ko yung problema sa journalism.
60:59.4
Maglalagay ka ng headline.
61:00.4
Kung sinabi mo lang acquitted,
61:04.4
it misses the point, eh.
61:05.4
You could have said partial victory or whatever
61:07.4
or mixed whatever.
61:10.4
Dapat binasa mo talaga itong court document na lumabas.
61:12.4
So actually, they were still found guilty of something.
61:14.4
Not just the highest charge, right?
61:17.4
But still, may corruption charge kay Janet Napoles
61:20.4
and may direct and indirect bribery naman dito.
61:22.4
Now, sinabi ko yung election result last year.
61:25.4
Number 13 is Jejomar Binay.
61:27.4
So if there's someone who should carefully watch this
61:30.4
anong mangyari ngayon
61:32.4
is Jejomar Binay.
61:33.4
Having said that,
61:34.4
a number of senators have already expressed support.
61:37.4
Not necessarily, I think, the other Estrada
61:39.4
but Villanueva, etc.
61:41.4
They have expressed support for Jingo Estrada
61:44.4
and Mig Zubiri, the current president
61:46.4
of the Senate has made it clear that
61:49.4
he believes that it is the duty of Jingo
61:51.4
to still stay in the Senate
61:53.4
unless all legal means have been exhausted.
61:55.4
Meaning, pwede ito umakyat pa sa Supreme Court.
61:58.4
So, obviously, Jingo Estrada is going to challenge this.
62:02.4
Pwede nga tag-take na ito.
62:04.4
And this could take forever.
62:06.4
Court of Appeals pa yan.
62:07.4
So, this could take forever.
62:09.4
So, that means, baka mukhang safe si Jingo
62:11.4
until, I don't know, midterm elections or beyond.
62:16.4
So, he still has four or five years.
62:18.4
Now, we have a case whereby,
62:19.4
si Coco Pimental ba yan?
62:20.4
Yung nawala ng position before?
62:23.4
We also had this...
62:25.4
So, it's not totally out of the realm of possibility
62:28.4
that still some shifts could happen.
62:29.4
As I said, and if there's someone who takes...
62:31.4
So, if it's disqualified ba yung number 13 angat?
62:33.4
O hindi ba mababawasan lang ng isang member yung Senado?
62:36.4
Hindi, alam ko. Dapat umakyat.
62:37.4
Di ba may replacement?
62:38.4
Parang na-replace si ano nun, di ba?
62:40.4
Alam ko si Coco Pimental.
62:41.4
Hindi, yung kasi may question sa elections eh.
62:45.4
So, yung Boto nun, mas malaki talaga yung isa.
62:48.4
Kaya yung 13 ang pumasok.
62:50.4
Nawala yung number 12.
62:54.4
Nanalo siya talaga sa election.
62:56.4
So, he just got disqualified.
62:58.4
Kasi na-convict siya dun sa kaso ng bribery.
63:02.4
That's a good point to make.
63:04.4
Kasi ang usual ang nakikita ko sa ibang bansa,
63:06.4
like what they do is special elections, di ba?
63:08.4
Pag nagkaroon ng opening, is special elections nila yan,
63:11.4
and then pwede pumasok.
63:13.4
Parang wala eh. So...
63:15.4
Thank you for pointing that out.
63:16.4
Ito yung means vacant na lang.
63:17.4
Or, I don't know.
63:18.4
Maybe there'll be new jurisprudential position on that.
63:21.4
Let's see what's happening.
63:24.4
Kasi di ba nakulong din sila pa nun ni...
63:27.4
Tatlo sila, di ba?
63:28.4
Hindi sila na-replace, di ba?
63:31.4
Last time I checked.
63:34.4
Ako kasi I had the Coco Pimental case in mind.
63:36.4
But you're right. That's a different case.
63:37.4
That's about the election itself.
63:42.4
But this is an interesting situation.
63:43.4
We're looking at developing and all.
63:49.4
Anong tingin mo ang kalagayan natin
63:52.4
pagdating sa fighting against corruption?
63:54.4
Kasi obviously, itong corruption na yan,
63:56.4
it keeps on coming up sa public discourse natin.
63:58.4
Nakita natin yung inis ng tao sa confidential fund
64:02.4
and then yung allegations ng laking fund sa Davao,
64:04.4
so on and so forth.
64:05.4
Pero the same lang.
64:06.4
Atas pa rin ang approval ratings ng mga Duterdos.
64:09.4
Ang daming issues sa mga marcuses.
64:11.4
Nananalo pa rin sila.
64:13.4
Parang ang gulo ng bansa natin.
64:16.4
Kung ayaw pa talaga...
64:18.4
I sometimes joke about it.
64:20.4
Kasi mayroon akong linya parati dyan.
64:22.4
I'm kind of cynical talaga.
64:24.4
We have a culture na parang medyo okay yung sa Pinoy
64:27.4
yung korakot basta tumutulong eh.
64:30.4
Basta naka-beneficio ka.
64:32.4
At basta naka-beneficio ka rin.
64:35.4
Ito yung parati kong linya to.
64:39.4
Marami sa Pinoy galit lang sa korupsyon
64:41.4
kapag hindi sila kasama.
64:44.4
Iyon ang parati kong linya.
64:50.4
Parang joke siya.
64:51.4
Pero may katotohanan eh.
64:53.4
Nakakalungkot eh.
64:54.4
Nakakalungkot na ganoon yung kultura.
64:57.4
The change has to come from the top up eh.
64:59.4
Eh from the top down eh.
65:01.4
Kailangan yung leader talaga na will have the political will
65:05.4
to stand up against everyone na kumikita eh.
65:07.4
Kasi ang daming kumikita eh.
65:09.4
All the way sa batang level.
65:11.4
Minsan SK pa lang.
65:12.4
Ang bata-bata natututong ng mga urakot.
65:16.4
All the way down sa barangay na yun.
65:18.4
Batang bata ka pa.
65:21.4
Eh lahat kumikita eh.
65:22.4
Grabe. Di ba? Oo.
65:26.4
That's why ang laki ng...
65:28.4
I pin so much hope doon sa nangyayari in places like Pasig.
65:32.4
Kasi doon nakikita ko na eh pwede pala.
65:35.4
Pwede pala eh na...
65:38.4
na papasok, mababago yung kultura na
65:41.4
everybody happy, everybody ano...
65:44.4
yung mga... yung mga...
65:47.4
korupsyon, yun yung sa bidding, yung mga...
65:48.4
kung mga naaayos.
65:50.4
Ang nangyayari ang daming nagreklamo.
65:52.4
Kasi dati kumikita ko na wala yung...
65:57.4
Pag inayos naman yung system,
65:58.4
kailangan magbayad ng malaking buwis.
66:01.4
Exactly. You're right. You're saying.
66:03.4
Ang hirap talaga baguin eh.
66:06.4
Yun nga eh. Actually sa ibang bansa may terminology na efficient corruption.
66:09.4
Yung may corruption pero ginagawa.
66:11.4
Ginagawa yung kalsada.
66:12.4
Ginagawa yung industriya.
66:13.4
Sa China, ganyan.
66:15.4
Yung mga kapitbahay natin, napakorakot yun.
66:17.4
Vietnam ngayon, napakakorakot.
66:20.4
Well, just to give an example,
66:21.4
nasuspend po yung dati nilang presidente.
66:24.4
Dahil sa corruption.
66:25.4
So I'm just telling you how serious things are.
66:27.4
Even Singapore, one minister was...
66:29.4
Singapore, di ba?
66:30.4
Recently suspended.
66:33.4
So it's not like walang corruption sa mga bansa.
66:34.4
Pero kasi nagde-deliver sila eh.
66:36.4
May corruption, may kickback.
66:37.4
Pero ginagawa yung maayos na kalsada.
66:39.4
Ang problema sa atin,
66:41.4
Tapos siguro yung pera pumunta.
66:45.4
Doing mumbo jumbo.
66:46.4
Or Swiss account.
66:49.4
Nag-Pegasus siguro yung iba.
66:50.4
You know what I'm saying?
66:52.4
Yun ang problema ko eh.
66:54.4
Sa corruption natin.
66:55.4
It's not only morally bad,
66:56.4
it's economically also very inefficient and destructive
67:00.4
But you're right.
67:01.4
And doon yung patronage politics.
67:03.4
Have you experienced this, people?
67:05.4
Yung mga nakaupo eh.
67:08.4
But you're also right.
67:09.4
The sociology of it.
67:11.4
Marami kang na-meet siguro ng tao na...
67:12.4
Siguro staff lang,
67:13.4
or kamag-anak lang.
67:14.4
Tapos nagyayabang sila na...
67:16.4
Yung mga nagko-comment dito sa ano.
67:19.4
Maraming nauwi si titong ganyan.
67:21.4
Binigyan kami ng malaking...
67:23.4
Meron na kami lahat.
67:26.4
Alam mo yung gano'n?
67:27.4
Yung marami akong nakita,
67:28.4
nagyayabang pa nga sila
67:29.4
na may ginagawa silang kalawan.
67:30.4
Parang that shows smart sila.
67:32.4
It's accepted eh.
67:33.4
Walang moral ano eh.
67:35.4
Tapos kasi pag sa social media naman,
67:36.4
ang awayan lang is,
67:39.4
Pero lahat ng mga kakampi ko,
67:41.4
So may gano'n din.
67:42.4
Parang nagtatakipan din minsan.
67:46.4
balik dun sa sinabi natin kanina eh.
67:47.4
Electoral reform and justice system eh.
67:48.4
Kasi hanggat walang napapasok,
67:49.4
hindi naman naman naman.
67:50.4
Hindi naman naman naman.
67:51.4
Hindi naman naman naman.
67:52.4
Hindi naman naman naman.
67:53.4
Hindi naman naman naman.
67:54.4
Hindi naman naman naman.
67:55.4
Hindi naman naman naman.
67:56.4
Hanggat walang napaparosahan,
67:58.4
diba sa vote buying,
67:59.4
hanggat walang nakukulong,
68:01.4
it will continue to ano eh.
68:02.4
To go on na gano'n eh.
68:03.4
But it should also come from us,
68:06.4
it should also come from us,
68:10.4
mga ordinaryong tao,
68:12.4
political bloggers,
68:13.4
yung raising issues about it.
68:14.4
Kasi tingnan mo yung mga ibang bansa,
68:17.4
it should also come from us,
68:21.4
mga ordinaryong tao,
68:23.4
political bloggers,
68:24.4
yung raising issues about it.
68:25.4
Kasi tingnan mo yung mga ibang bansa,
68:26.4
pag nagkakaroon sila ng mga reforms,
68:28.4
usually dahil may movement,
68:31.4
may mga anti-corruption bloggers,
68:33.4
you know what I'm saying?
68:34.4
I think yung pinakasikat sa mundo eh,
68:36.4
si Navalny sa Russia,
68:37.4
pinukimbukin na yung corruption ng Putin regime.
68:40.4
you get what I'm saying?
68:44.4
it should come from top.
68:45.4
But the ones on the top should be also pressured
68:49.4
wala rin silang insentibo.
68:50.4
Kasi nakakatakot eh.
68:51.4
Nakakatakot maging malinis.
68:52.4
You were just talking about the case of
68:55.4
Mayor Vico is still not the president,
68:57.4
And Mayor Vico may be an exceptional case.
68:59.4
Now, how many of him?
69:01.4
Sana hindi exceptional.
69:02.4
Sana hindi exceptional.
69:03.4
Sana hindi exceptional.
69:05.4
Yun yung worry ko na
69:06.4
sana hindi once in a blue moon.
69:08.4
Gusto sana natin na
69:11.4
Hindi naman 10 out of 10,
69:12.4
pero sana 3 out of 10 medyo malinis
69:14.4
na katulad ni Vico.
69:16.4
or 5 out of 10 hopefully,
69:18.4
Just para lang may pag-asang bansa natin
69:19.4
na umangat-angat.
69:23.4
nagtatapon na lang daw ng pera
69:27.4
lechon every night,
69:32.4
nakamatay ang tao sa gutom
69:34.4
Sobrang grabe eh.
69:35.4
Talagang binaboy talaga
69:36.4
yung bansa natin,
69:41.4
there'll be always
69:42.4
leakages here and there.
69:44.4
hindi ako utopian.
69:50.4
walang curbing of the grid.
69:51.4
Talagang next level na grabe.
69:52.4
I think I'm just going to
69:53.4
resolve yung ating politika
69:54.4
to something sort of
69:55.4
a family business
69:59.4
wala nang alisan sa pwesto eh.
70:03.4
kumagana na perfect na nila lahat eh.
70:04.4
Kung saan kukunin yung boto nila,
70:07.4
kung how much yung,
70:08.4
how much yung ano,
70:09.4
how much yung kailangang ipondo
70:11.4
just to remain in power.
70:13.4
Tapos they would stay in power
70:22.4
May level of impunity doon sa mga nakaupo natin ng mga leaders na family business na kasi anak, apo, diba minsan fourth generation.
70:34.7
Yan nga, ang tagal-tagal. Bro, having said that, siguro we can end on this note. Baka mahanap ka ng mga kalaban natin dyan, magdadrive ka, umalis ka na dyan, baka matrack ka nila. Masasabi ba natin na demokrasya talaga tayo?
70:51.7
I mean, yes, sige. Ako, ikaw, siguro may konti tayong freedom of expression, may konting gano'n. So, thankfully, hindi tayo China, yung mga ganyang bansa. Pero at the same time, paano man masasabi ng demokrasya? Kanina may nakita akong map eh. Diba? You tell me your story. How do you see demokrasya?
71:09.2
Ako, I could say yes. Alam mo kung bakit? Kasi nakakapili naman tayo ng maluwag kung sino yung magnanakaw sa atin.
71:18.0
They parang choose your poison. Pick your poison.
71:21.1
We could vote freely naman eh. Kung sino yung gusto nating mayor, sino yung gusto nating governor, sino yung gusto nating congressman. Kaya nga, minsan sinasabi ko, diba?
71:30.4
Kunyari, may kalaban ito, matagal na nakaupo. O yan, para iba naman yung kumikita. Kasi masyado na sila malaki kumikita, iba naman nakikita. Para to spread the wealth naman, iba naman, iba naman naman.
71:43.3
Pero yun nga eh, we joke about it. Pero malalim eh, malalim talaga eh.
71:48.7
Ako, sinasabi kong diretso.
71:51.1
I'm not going to name names. Hindi ako magpapangalan ng ano, diba? Kasi may takot para atin. It goes back dun sa justice system nga natin na merong level of impunity itong mga nakaupo na I can't even name.
72:08.6
Kahit alam ko si ganito, kurakot, hindi ko masabi. Kahit alam ko si ano, diba? Hindi, maharas ka, maano ka eh.
72:16.1
So napakalayo pa natin. Pero of the mistake ako. Kaya that's why we need to support leaders.
72:21.1
Na hindi pa nakakain ng sistema.
72:26.0
Or nandun lang yung paa nila, pwede mo pa ilabas. Parang yung ulo nila, parang nandito sila sa sistema. Pero pwede mo pa sila ilabas. Parang gano'n.
72:36.0
Kasi mahirap makanap ng Bicosoto.
72:37.9
Yun po yung sinasabi ko. Efficient corruption.
72:42.9
At least mababaaman lang.
72:44.2
Medyo maging efficient for us. Kasi yung pinaka nakakainis bro, yung maganda na ngayong kalsada.
72:51.1
Ulit-ulitin nila every before elections. Sisirahin pa nila, lalang pumangit pa yung kalsada. Yun yung pinaka worst.
72:57.9
Oh exactly, yung mga gano'n bro. Yeah, grabe, diba? Nakakainis talaga yung mga gano'n.
73:01.5
Eto Richard, totoo ba itong nabagasa ko? Na parang before the time of former President Marcos Sr., merong corruption naman. Pero ano lang, SOP lang. 10% dito, ganito sa project.
73:15.4
Tapos during that time, yung 20 years na yun, doon yung ibang level. Merong crony.
73:21.1
May mga cronies. Nag-ibang level yung ano eh. Tapos after that, hindi na tayo nakabalik doon sa konting patong-patong lang.
73:30.9
Na talagang elaborate schemes, kung paano yung maman, kung paano. Tapos walang na pupuntay to justice, walang na kukulong or ano.
73:40.3
Ang term yata dyan bro, federalized corruption, democratic corruption, bago sila Marcos. Lahat napakakorakot.
73:48.4
Actually, yung term na ginamit ng mga...
73:51.1
That's the environment within which Marcos rose to power.
73:57.5
So, hindi totoo yung sinasabi ng mga dilawan na iba na maganda lahat, paradise tayo, and then Marcos came in.
74:03.2
Actually, marami na tayong problema ng timeline. Except, biglang nagkaroon ng super kodilyo.
74:08.5
Na parang, o, i-centralize natin dito sa DAS. O, wag mo na kayo magano.
74:12.7
Tapos yung mga hindi sumunod, napunta sa preso. Yung mga ambisyoso, pinatay or nilagay sa preso.
74:18.2
So, it's not true na hindi... Malala rin corruption.
74:21.1
Actually, before Marcos. But the thing is, hindi siya ganun ka-concentrated and systematic, yung level na yan.
74:26.8
But it was more dispersed and democratized. In fact, yun ang nangyari sa Indonesia.
74:30.9
Meron silang dictator, si Suharto. Nung nawala, baby Suharto sang lumalabas.
74:36.0
Now, thankfully, hindi baby Marcos as pang lumalabas, but potentially dumadami ang mga baby Dutertes around the country.
74:42.8
Yun ang pwede mangyari. But in the meantime, dun naman tayo kay baby M.
74:47.4
Let's just hope that baby M will push us in the right direction.
74:51.1
Kasi, at least in a certain sense, things have improved.
74:54.7
But at the same time, we cannot turn a blind eye to some of the concerns of our democracy.
74:58.8
Thank you very much. Maraming salamat.
75:01.6
Mark Gamboa, live joining us from ETSA.
75:04.3
Thank you very much, sir, for update dun sa kalagayan ng traffic today.
75:07.7
Alright. Keep safe. God bless and talk to you soon, bro.
75:16.1
Thank you very much, guys. I hope na-enjoy niyo itong mga discussion natin.
75:19.2
We'll have more of this.
75:20.5
With ano naman, si Parang Lelo Claudio naman tomorrow.
75:23.4
Pag-usapan natin, Gumborza, Ilustrado, mga ganun-ganun.
75:26.0
I hope you appreciate this discussion.
75:27.7
Salamat sa mga followers natin dyan sa Facebook.
75:30.5
Yan. Magkaya magtampo, ha.
75:32.0
Yung mga Facebook na yan.
75:33.4
Kumakunti na kayo.
75:34.3
Pero thank you dyan sa YouTube.
75:35.7
Thank you din dyan sa TikTok and mga others.
75:38.2
Tuloy ito lang lang yan.
75:39.0
Alright. God bless and talk to you soon.