For any questions or inquiries regarding this video, please reach out to https://www.facebook.com/rowellsantosfrancisco ---------------------------------------------------------------- Maraming salamat po sa patuloy na pagsuporta mga, Amigo. • Facebook - / pinoyinequatorialguinea,africa PLEASE DON'T FORGET TO LIKE SHARE, COMMENT, SUBSCRIBE AND TURN ON THE NOTIFICATION BELL. MUCHAS GRACIAS

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

May kinukanta po si Chamamé mga amigo kasi yung abuela ni Kiko at tatay ni Ligia kahapon po ay namatay.

So iba't ibang dalawang beses po mga amigo na dalawang tao po yung namatay kahapon.

So dalawang tao po yung kinuha po at pumanaw kahapon gawa ng yung lola po ni Kiko.

Kung kilala niyo po si Kiko, ito po si Kiko.

Ito si Kiko.

Ayan.

Ayan.

Malungkot si Kiko mula kahapon.

Ayan.

Bumili ako ng ice cream nila.

Chamamé no, abuela de Kiko morir ayer no.

You have visto.

Nakita ko kasi kahapon namatay yung...

Kahapon ko na...

Yung abuela, yung lola ni Kiko nakita ko na nandito ko kahapon nung namatay.

Namatay yung lola niya.

Kaya rason porke muerto?

Yeah, mayroon.

Kuwanto anos?

65.

65?

65 years old po, matanda na.

65, mucho aquí?

Cuatro personas, mucho.

Trabajar, trabaja, trabaja.

Ah, mucho trabajar.

Sabi niya ay 65 years old po, matanda na sa kanila yun.

Kaso, sabi ko matanda na ba yun, ay 65 pa lang.

Sabi niya sa ilsa, kapag trabaho ng trabaho o sobrang pagod siguro, kaya namatay.

Kaya namatay.

Pero tiyanat problema sa kukwerpo?

Si, yes.

Kaya problema?

Rodilia.

Kaya?

Rheumatismo, alwasin.

Ah, no andar?

Ah, posible diabetes?

Baka diabetes?

3 months yung problema, yes.

3 months daw nagkasakit, tapos namatay na.

So, tingin ko may diabetes yun, kaya ganun.

Pero no andar lang.

No andar lang.

Sa hospital?

Si, hospital. Doktor, ito man yung medisina, ito man yung medisina.

Pero ano ay?

Pero ano sabi ko yung enfermo?

Hindi ko alam kung ano yung sakit.

At yun.

Pero po talaga mga amigo dito, kadalasan, maraming mga taong namamatay na hindi lamang sakit.

Pero iso, la verdad siya mami, iso pa isa, mucho gente morir, pero no sabi ko yung enfermo.

Tiene, no?

Kaya kung...

Dito ba, masanda yun.

T auduna, Beatles at yun lamang?

De.

O lalo kamcit.

Mare ko kasi malaking beevena, illa.

Wa mo.

Mikes셨 Inside the store is uh, private relaxing room, inside...

Yei.

Yung living expenses na dito.

Hindi naman lang.

Hindi naman lang rin, isihab nyo rin.

Isa pros, sita.

naman po yan kasi di kita niyo po si Paulino

kita niyo po yung mga ibang tao

dito walang ginawa kung di uminom

kaya sa edad na gano'n e maaga pong

nawawala

eh pero

chamame de, esa abuela

de Kiko

tambien beber?

antes beber

dati daw naglalasing

ang lola ni Kiko

and then po mga amigo

si Lihia po yung kanyang tatay

ay namatay din po kahapon

sabay-sabay talaga

pero hindi ko po nakita yung tatay ni Lihia

kaya sabi niya siya

sa yakdo ng yak si kahapon si Lihia

si Lihia po yung

yung bata na gusto-gusto po natin

kaso ay

pinagbabawalan po tayo na

i-video

ayaw po ng kanyang lola

ng kanyang nanay na mag-video-video

kaya po hindi po natin sila nakakasama

so si Lihia lang po ang

ngayong

pagbalik ko rito ay okay na

po mga kanyang i-video si Lihia

chamame pa pa de Lihia

porke muerto?

enfermo, pescar

el pescar despues

pescar?

despues escama de pescao le entra en la uña

el pescar?

si

el pescar despues?

el pescador

pescador despues?

despues e limpiar un pescao asi

ke klase de pescado?

no se, me guste algo asi

ah despues?

escama de pescao le entra en la uña

aha

yasta sumano kranko infectar

ah infectar?

dispes muerto?

si

cuánta día enfermo?

hijo

como cuatro días

cuántos días después ah

enfermo dispes morir

despues morых

hospital asi

kaya diicho hospital?

estimates di infectar

Ohh infectar

so yung tate po ni Lihia mga amigo ay ah

sabing si Zoe ay magsasaka

so

yun po mga amigo ah

ita-translate ko lang po para po mabilis mo

na huwag na po natinUp niya ng subtitle

kasi po ah nahihirapan po editor

kaya minsan po na lo luma na i-video

Kasi hirap na hirap po na i-edit yung video

Dahil po maraming salita

So yun po sabi ni Tia Cel

Nangingisda po ang tatay ni

Nangingisda ang tatay ni Leah

Tapos may nakuwang isda, nilinis

Tapos pumasok po sa may kuko

Yung

Parang

Na-infection

O kumbaga meron po siguro

Yung poisonous po siguro

Poisonous yung isda

Malamang yun po ang nangyari

Kasi may mga isda po na poisonous

Yung nangyari daw ay

Pumasok po sa may kuko

Tapos pagkayari ay

Nagkaroon po ng sakit

After ilang days po ay namatay na

So napag-uusapan na po natin about po sa patay

Mga amigo

Tiyanong ko kay Tia Mame

Tia Mame po pwede bang mag-video

Sa mga patay dito

Ang sabi ni Tia Mame, pwede kung kapamilya mo

Limbawa si Tia Mame

Ayan

Meron pamilya na namatay

Pwede ka pong i-video, walang problema

Tuwa dito no

Aki, kundo un persona

Muerto

Pwede aser video

Como

To pamilya

To pamilya, to pwede aser photo, no hay problema

Pero kundo

No pamilya, otro pamilya, no pwede

Eso falta de respeto

Walang respeto po sa kanila

Kapag ka po ganun

O ganun na nagbibidyo

Tapos po ay hindi naman po

Kakilala o siguro hindi ka mag-anak

Yun ang sabi ni Tia Celsa

Kasi sabi ni Tia Celsa

Hindi natin pwedeng i-video yun

Kasi nga, ayan, hindi naman natin ka mag-anak

Sabi niya, o hindi naman niya ka mag-anak

So napag-uusapan na po natin to

About sa mga namamatay dito

At mga

Kasi po iba po yung ano dito

Iba po yung tradisyon nila about po sa namamatay

So sa unang araw po

Inilalagay po sa deposito

Kung saan po ay

Sa freezer

Yung bangkay

Nang isang namatay

Siya mami no

Kando un persona morir aqui

Su cuerpo poner da deposito

O nyelo no

Si para no gastar

No, despues

Esperar

De ataul

No

Esperar la familia

Reunir

Si toda familia no

Despues decidir que dia pa enterar

So ganun po mga amigo

Lalagay sa freezer yung

Yung katawan ng tao

Tapos ay

Inaantay yung pamilya

Tsaka yung kataol na

Na ano na

Ipipapagawa

Para po sa ano

Sa taon na namatay

Tapos tsaka palang ililibing

Siya mami no

Ejemplo

No poner a

Solo poner la deposito

O nyelo

No poner a

Medicamento

Stand dentro de cuerpo

Tambien poner

Si

Sa car

Sa car

Ito paga poner

Ito no paga solo poner

No poner

Ayun

So ayun po mga amigo

Nagalagay din para sila ng formalin dito

Tapos basta umpisa nilagay po sa may yellow

Tapos pangalawa po mga amigo ay

Kung may pera ka daw po

Pwede nilagay ng formalin

Kung hindi ay

Hindi na nilalagyan

Pero cuánto dia

Poner esto

Ataul la casa

Cuánto dia

Un dia

Si trae hoy

Mañana enterar

Aja

No tres dia

Cuatro dia

Mucho gente hasta cuatro dia

Cuando medicina

Medicina

Si

Aja

Tres dia si no problema

Cuando hay medicina tres dia

Tres dia

Pero

Aki de bata

Ah

Cuanto dia esta en casa

Un dia

Tres hoy

Mañana enterar

Aki

Esto ah

Solo aqui no

Si depende de dinero

Depende de dinero

Si

Cuatro dia a casa no hay problema

Ah

No hay problema

Sabi ti es esa

Walang problema

Tres dos

Tres tres

Cuatro dias

Pero dito na po sa bata

Ay isang araw lang

Tapos

Mah

Magdama

Mula umaga

Hanggang hapon

Tapos kinabukasan po

Ay ililibing na

Ganon po

Hindi kaya sa atin sa Pilipinas

Na matagal po yung

Ah

Yung

Misan tatong araw

Apat na araw

Limang araw

Inaante po yung

Pamilya

Ganon po sila

About po sa

Ah

Sa pag may mga namamati dito

Eh

Chema me

Ayaw preguntar no

Ako nagابótado, ano na sa mga lahat kapag mas umasal?

sige na siya ang langit na p gusto bago ilalim Sidney pag matala siya

Nasa bato, papag matalo, kung may taro,

isang centassano ang unuhin ang suyul typically

Sa bago?

Siya ay minapot.

ito ay satang mga diyan kung naga- highlights

Dorm hindi ngunit

Dorm sakit from sa oczywiście

Ano ang sinasabi ni Tia Celsa kapag mamatay daw isang tao dito at yung buong pamilya daw po ay hindi pwedeng matulog sa kama, sa taas, kailangan sa buong pamilya po, lahat ng pamilya po ay matutulog sa may sala sa baba po.

Eh, kaya saan siya mamaya porke dormir abao?

Como nosotros, para nuestro cuerpo. Como ayer, esta mujer murido. Familia para, como Kiko, abuela. Todo abajo hasta cuando enterar.

Ah, hasta enterar. Kaya rason?

Ah, si.

Esto tradicion.

Tradicion. Antaño, antaño, todo año.

Kaya, kaya significa?

Para el cuerpo.

Kaya pwede ke?

Para el cuerpo. Cuando el cuerpo pudri, nosotros, nuestro cuerpo también acompañan.

Ah, okay. Ayun, ganoon, sabi ganoon. Tradicion daw po nila yun.

Ah, kapag namatay yung isang tao, ay hindi pwedeng sa kama matulog, lahat po ng kutso na ibababa para daw po, ah, pagka, parang, ah, sabi ko, anong rason?

Anong, ah, ah, kahulugan noon? Anong signipika? Sabi ko, bakit, ah, ginagawa yung sa may sala sa tutulog at hindi natutulog sa may kama o sa may kwarto?

Sabi ni T.S.L. sa aya, para, ah, ayun, para daw po samahan mga amigo, para samahan yung, ah, namatay.

Kung baga, yung paghihinagpis po.

Ayun yung, ah, ibig sabihin po noon.

Lahat po ng buong pamilya ay sa sala sa tutulog sa baba lang.

Seven, seven, siete días, no?

Seven days daw po mga amigo.

Ah, después siya mami, ah, kaya celebration mas?

Después sa...

Después de siete días, misa.

Misa.

Kung nasa misa, no?

Si, si.

Siya sa misa, la comida, la gente va en la iglesia, viene.

Ah, ha.

Después, cada uno en su casa.

Después empezamos a poner luto.

Negro.

Que luto. Ah, negro, si.

Negro.

Ang sabi po ni T.S.L. sa mga amigo ay seven days daw po, ah, after noon, ay nasa...

After seven days daw po, ay nasa...

Tapos po ay may misa na magaganap, tapos po ay magsusot ng itim.

Negro, no?

Hasta cuánto día o año umpisara vestir negro cosas, negro ropas?

Cuando una semana al terminal, empezaba a vestir ropa.

Tu quieres vestir seis meses, tu viste.

Ah, depende.

Depende.

Tu quieres vestir un año, como cuando marido morir, un año.

Uh-huh.

Cuando tu quieres, si tu tiene alianza, tu viste un año.

Uh-huh.

Un año llega, tu saca.

Y esta hace misa, y esta.

Sabi po ni T.S.L. sa kapag kasal daw po yung, ah, halimbawa asawa po ay, ah, kinasal, ah, one year po mga amigo.

One year na nakasuot ng itim at saka, ah, um, ah, nagdadalamhati, nagdadalamhati ng one year po.

Ganun po mga amigo.

Tapos, sabi ni T.S.L. sa, ay, ah, ah, hanggang, kapag ka, hindi naman ka, kapag ka mag-anak lang,

depende sa'yo kung kailan ka gusto mong magsuot ng itim na damit.

Eh, T.S.L., kain pagar todo comida de fiesta cuando morir?

Familia.

Familia?

Kumpo, kumpo, kumpo, kumpo, kumpo.

Ah, repartir, repartir, no?

Si.

Oto nga viene, teda, presta me, kaka de bebida, teda, 5,000.

Oto viene 2,000, oto viene 10,000, ah, si.

Uh-huh.

So, tinatanong ko kay T.S.L., ah, sino ang gumagasa sa mga pagkain?

Sabi niya, yung pamilya daw, ah, mga kamag-anak, ah, nagpa-party, nagpa-party-party po, o nag-a-bibig, nag-aambag-ambag po, mga amigo, para po sa mga pagkain na gagamitin po sa may, ah, ano, sa may living po.

T.S.L., no, ah, kaya sabi ko kay T.S.L., eh, kasi minun ako nakita rito namatay, mga amigo, na mga nakakotse, natawa si T.S.L., eh, kasi sabi ko, T.S.L., may nakita ako rito may namatay.

Tapos, mga nakakotse, ah, bakit nagkakantahan, nagsasayawan?

Sa loob ng, ah, nasa may kotse na pick-up po, mga amigo, ang dami, buru, nagsasayawan, nagkakantahan.

Ah, chamamé, ah, kaya rason, porque mucho, yo ha visto uno, ah, mucho kotse, después pasar, después bailar, cantar, por qué?

Ah, cuando abuela morir.

No, yo, ah, bailar, cantar, música, todo, pero eso, ah, porque él va a descansar.

Ok, ganoon pala dito, mga amigo, kaya pala mayroong nagkakantahan, wala daw umiiyak kapag ka ang namatay po ay, ah, yung abuela o yung lola, yung pangatlong lola, kasi dito po mayroon, diba, kaya chamamé daw, tapos yung nane, yung lola niya, tapos yung lola niya, kumbaga, siguro, sa ka, ah, lola niya sa ka, kaapu-apuhan, ganoon po, nagsasayawan, wala daw iiyak, lahat daw ay, ah, magsasaya, dahil, ah, nagpahinga na po yung lola.

Ah, magpahinga na po yung lola, yung sabi niya si Elsa.

Eh, chamamé, no, kundo, ejemplo, ah, ejemplo de papa de, papa de lejilla, morir, no, puerto, después, ah, mucho gente venir a su casa para dar dinero, o no?

Si.

Ah, dar dinero tambien?

Dar dinero para ayudar.

Ah, si, si, si.

Dar, dar.

Dar tambien?

Si, kung buong kurasong, dar.

Ah, bale.

Para ayudar.

Sabi ko ka, chamamé, chamamé, meron, nag-aambag din ba, o nagbibigay din ba ng, ano, nagbibigay din ba ng mga pera yun sa ka?

Sa kanila, pagka namamatay, sabi ko, pag may namatay, nagbibigay din ba ng pera?

So, ayun po, sabi niya si Elsa, kapag nakaburo na rin po mga amigo yung, ah, namatay, ay, ah, lahat po ng tao, maraming tao ang tutulong naman.

Para po sa, para tutulong para po sa pamilya ng, ah, namatayan.

So, parehas na parehas po sa atin, ah, diba?

Eh, chamamé, may kaya mas, ah, tradisyon aqui, kundo un persona morir.

Mi pais, ejemplo, no?

Ah, no, no pwede.

Eh, limpiar la casa.

Kundo, kundo un persona, kund, kund ataul, no, chamamé, no?

De ataul está en casa, kund su cuerpo, no pwede, no pwede limpiar, no pwede lavar.

Esto mi pais así.

Así también, no puede barrer.

Aha.

También, no puede sacar de basura.

Nada, no, sacar basura, no barrer.

Aha.

Así, escoba, todo escoba guardar.

Rejona guardar.

Aha.

Machete guardar.

También.

Sí.

So, parehas po pala sa atin mga amigo, kasi pag namamatay po sa atin, yung kaugal yan natin,

bawal daw magwalis, bawal maglinis.

Dito rin daw po mga amigo, pati kuchillo tinatago, hanggang sa, hanggang sa mga walis, lahat po tinatago.

So, bawal po hanggat hindi pa na ililibing.

Eh, chamamé, cuan de tukuhi do esto tradición?

De español o de tu...

De nosotros.

Tu tribo?

Si, de Combe.

Ah, de Combe.

O, tinanong ko ka chamamé kung sa español na ito nakuha.

Sabi niya, hindi, sa kanilang tribo daw.

Despo?

Pwede, pwede, pwede.

Pwede, pwede.

Aha.

Pwede, pwede.

Pwede, pwede.

Sabi ni Tia Cesa mga amigo, kapag ka-living daw po, ang mga kamag-anak o ang pamilya ay pupunta po sa dagat at maliigo.

Pagbalik po, kukuha po ng daho ng banana o ng sagan.

Tapos ay, ang mangyari po ay susunugin, tapos po ay padadaanin yung mga bata hanggang sa buntis.

So, parang sa atin siguro, no, yung sa may sisiu, yun ang aking napansin na parang kamuka.

Eh, chamamé, kaya signipika esto? Por qué pasarle hojas?

Ah, siye. Como tradición.

Tradición. Solo tradición. No signipika?

No, podemos perder nada. Todo. Se tiene que hacer todo.

Solo tradición esto?

No, no, no, sabemos que, que, por qué hacer esto?

No, no, sabemos que, por qué, no.

Ah, hindi nila. Sabi niya mamaya, tradición lang daw ito at hindi nila alam kung bakit ginagawa ito.

So, may mga explanation, hindi talaga ma-explain kung bakit ginagawa ito dahil sa tradición lang nila.

Kasi sinatanong ko lagi kung ano ang explanation, bakit ginagawa ito.

So, kukuha ng daho ng saging at susunugin, tapos ay padadaanin yung mga kamag-anak doon po sa may siga ng tuyong banana o saging.

So, ayun po mga amigo.

So, malungkot na araw mula kahapon hanggang ngayon dahil sa si Lihia po ay nandun at inaantay kung kailan po ililibing ang kanyang tatay.

Ganon din po si Kiko.

At sabi nga ni Tia Selsa ay hindi muna kami magbibenta ngayon hanggang hindi pa na ililibing.

Kasi po ang bayan ni Kiko ay malapit lang po dito kay Lachia Mami.

So, sabi ko kay Tia Selsa, ang gawin na lang niya ay,

yung kapipiting program namin ngayon at mula kahapon po ay gawin na lang namin ay ibigay na lang doon po para sa pamilya ng namatay.

Kasi bibili po ng mga pagkain eh.

So, wala muna piting program mula kahapon ngayon at siguro hanggang bukas pa.

Baka bukas wala pa rin.

Gaya kasi bukas po ililibing yung tatay ni Lihia at yung lola ni Kiko.

So, ayun po mga amigo.

Maraming tayong natututunan sa bansang ito na kakaiba at ganoon din po sa Pilipinas.

At tradisyon nila na kapag namamatay ay ganoon. May mga ganoong eksena po pala.

So, ayun po mga amigo.

I pray na sa buhay ng pamilya ni Kiko, sa nanay, sa tatay ni Kiko, sa mga kapatid kay Lihia,

sa mga pamilya ni Lihia ay i-comfort sila ng Lord.

At I pray na maging magaan ang kanilang kalooban in God's perfect time.

Salamat po mga amigo at God bless.

Mabuhay po ang Pilipino.

I appreciate yung kapaano sila nagdadasal.