Close
 


VP Sara Duterte vs Speaker Romualdez
Hide Subtitles
Click any subtitle word to view Tagalog.com dictionary results.
Computer Shortcuts: Left / Right arrows to jump 2 seconds back or forward. +Enter or Space to toggle Play/Pause button. Full Screen Mode
Saan hahantong ang girian sa pagitan ng VP at House Speaker? Pag-usapan natin yan pati na ang isang survey kung saan si VP Sara umano ang pinakanapipisil ng mga Pinoy para maging susunod na pangulo.
Christian Esguerra
  Mute  
Run time: 52:41
Has AI Subtitles



Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )
00:00.0
Good evening guys. Ako po si Christian Esguerra and welcome po sa ating episode ngayong gabi, January 26.
00:29.4
Dito po sa ating Facts First Podcast. So it's 8.30 in the evening dito sa Manila or Metro Manila.
00:38.3
San po tayo nagbabroadcast o nag-stream. And sana po ay nasa mabuting kalagayan po kayong lahat habang nakikinig o nanonood dito sa ating podcast for tonight.
00:49.2
And bago po ang lahat, gusto ko lang po magpasalamat sa lahat po ng ating mga supporters dahil yesterday we hit 200,000 subscribers dito po sa YouTube.
00:59.4
So tingnan nyo nga naman, ang bilis ang panahon. So lumalaki po na lumalaki ang ating community of Factsnatics.
01:08.3
But enough of that. Pag-usapan muna natin as usual yung mga importanteng issues dito po sa ating bansa.
01:14.4
Ang dami-dami po nangyayari. I wish we could talk about them at the same time. Pero syempre isa-isahin lang po natin.
01:22.9
Pag-usapan po natin ngayon yung ano. Meron po kasing recent survey. Gali po sa isang grupo.
01:29.4
So this was conducted in December 2023. And lumalabas po ron na kung ang election po sa pagkapangulo ay ginanap noong araw kung saan ginawa po yung survey,
01:42.2
ang top choice po ng mga respondents o yung mga napabilang sa survey ay, alam nyo po ba kung sino? Si Vice President Sara Duterte.
01:51.9
Nabigla ba kayo? O hindi naman? Okay? Kaya pala, konti-clarification lang kasi napaka-common itong mistake na ito.
01:59.4
Huwag niyo pong sasabihin. Adinig ko si Sara Duterte recently. Mali yung sinabi niya. Sabi niya, tumakbo bilang Vice President.
02:07.6
Hindi ka po tumatakbo bilang. Tumatakbo ka sa pagka. Kasi kung tumatakbo ka bilang Vice President o bilang Presidente, eh Presidente ka na.
02:16.2
Okay. Yun lang po. Clarification lang. Or in English, don't say na he is running for Senator. Ah, he is running as Senator. No. Senator ka na nun pag as Senator.
02:29.4
At saka wala rin pong word na re-electionist, no? Seeking re-election. Anyway, sorry ah. Masyado ako ma-epal. Ano lang, medyo pet peeve lang po natin yan.
02:39.3
Okay. So ngayong gabi, in-invite ko po yung Presidente at CEO nitong WR Numero to shed more light about this recent survey of their group.
02:49.7
So I'd like to welcome to our podcast si Mr. Cleve Arguelles. Magandang gabi sa iyo, Cleve. Nice to have you again dito sa Vax First.
02:59.4
Good evening, Christian. And congratulations on your recent milestone ng Vax First.
03:05.3
Maraming salamat, Cleve ah. Pero alam mo, ang pinaka-isa sa mga kinaiingitang ko yung ganyan eh, yung balbasarado, no? Hindi pa ako nabubuo eh, no? Mukhang hindi na ako aabot sa ganyan.
03:16.3
Kasi in the world of public opinion research, kailangan natin medyo ano kayo, you look authoritative. Kaya kailangan ko.
03:27.3
Okay, sige. For anything else, no?
03:29.3
Paki, ano, give us an idea of what this group is, yung WR Numero. And ano tong survey na ginawa nyo noong December 2023?
03:37.3
Yes. So, WR Numero is a public opinion research firm based in the Philippines and our mission is really to do innovative nationwide surveys.
03:49.3
I understand na kapag election, no? Talagang very popular yung surveys, no? Kinagamit ng politiko, kinagamit ng mga researchers.
03:57.3
But also by the broader public. So, we want to contribute to that good tradition in the Philippines that we measure public opinion and we want to introduce new innovations.
04:08.3
And itong aming survey noong ginawa naming December 2023, specifically, November 24 to December 24, 2023, no? Nakaraang taon, tinatawag naming Philippine Public Opinion Monitor ng WR Numero.
04:25.3
Nagsagawa kami ng what we call traditionally, the is what we call traditionally, the Nationally Representative, face-to-face na surveys sa buong bansa.
04:36.3
Ang aming sample size ay 1,457. That means that 1,457 Filipinos were interviewed, randomly sampled no, from the barangays to the households to the cities, municipalities.
04:52.3
Which is your gold standard.
04:55.3
national surveys
04:56.7
and what we're
04:59.1
introducing to the
05:00.4
polling landscape kung saan itong
05:02.6
nalaman natin na VP Sara is
05:04.7
currently the most preferred among
05:06.7
potential 2028 presidential
05:08.8
vets, we
05:10.6
also introduce new demographic
05:12.5
groupings. So sanay tayo na
05:14.5
nalalaman natin, okay
05:16.4
36% si Vice President Sara
05:18.8
pero saan ba siya malakas?
05:20.9
Sa Mindanao ba?
05:22.6
Sa Class ABC ba?
05:24.5
Na, no? Dinagdagan namin
05:26.5
yan, no? We're also introducing
05:28.2
demographic groupings according to
05:30.5
partisanship o yung
05:32.5
self-identification ng ating
05:34.3
mga kababayan kung kinikilala
05:36.5
ba nila yung sarili nila bilang administrasyon,
05:38.7
oposisyon, independent,
05:40.4
o paano paman, at pati
05:42.6
yung voter type, no?
05:44.4
Kung sila ba ay first-time voters,
05:46.3
lagi na ba silang bumuboto, registered
05:48.6
pero hindi nakakaboto, at iba pa
05:50.4
mga demographic groupings na
05:52.1
tingin namin ay mahalaga para mas
05:54.1
maintindihan natin yung
05:55.7
political behavior ng ating mga kababayan.
05:58.6
Okay, makes sense, no?
05:59.9
There's a lot of things to unpack
06:02.2
dito sa inyong survey, pero
06:04.2
first things...
06:06.0
No?
06:24.1
ayan, Cleve, nakikita mo na ba ako ulit?
06:40.7
Ayan, mukhang nawala ako.
06:42.5
Ako'y nawala.
06:43.9
Again, shoutout sa Sky Cable, maraming
06:46.0
salamat sa inyo. Ito po yung produkto
06:48.2
ng 200 MBPS
06:50.5
monthly subscription na nakakahalaga
06:52.7
ng...
06:53.9
...
06:54.1
3,500 pesos a month.
06:56.7
Ganyan po, putol-putol.
06:58.3
Maraming salamat sa inyo, no?
07:00.1
So, think na nag-test pa ako yan bago tayo sumalang.
07:02.4
Anyway, maraming salamat sa iyo, Sky Cable.
07:05.3
Okay.
07:05.6
A lot of things to unpack
07:07.8
dito sa survey ng WR numero, no?
07:10.6
Pero first things first,
07:11.6
ito rin na binabanggit ko kanina, kasi alam natin
07:13.7
na kahit very credible yung mga survey firms,
07:16.0
although may mga hindi credible, no?
07:17.4
Alam natin yan. Hindi ko nababanggitin kung ano yung mga yun.
07:20.3
Nandun lagi yung duda ng mga tao.
07:22.0
Ito, nadidinig ko na. Nakikita ko na rito.
07:24.1
Comment. Ang agad daw ng
07:25.9
mind conditioning. How do you respond to that?
07:28.9
Yes.
07:30.2
I think, ano eh, we
07:31.8
expected this na lalo na 2028
07:34.3
at layo pa
07:36.5
ng 2028, but why are we talking
07:38.1
about this? We've reflected on this,
07:40.2
our team, and
07:41.8
most of us are political observers,
07:44.5
researchers as well.
07:46.3
And one of the reasons why we decided
07:48.3
to really do this survey pa din,
07:50.5
even if we know that it's a bit
07:52.2
early, no? Ay,
07:53.5
right now kasi, it's part of public
07:55.8
conversations, right?
07:57.6
Hindi naman kami yung nag-umpisa
07:59.6
ng pag-uusap ng bayan
08:01.3
tungkol sa 2028, diba?
08:03.3
The vice president recently talked about
08:05.8
this mysterious plan
08:07.6
to run again, no?
08:10.6
For
08:11.2
in the elections, no?
08:14.0
So, because
08:15.7
this is part of public conversations,
08:17.9
this is may mga developments
08:19.7
sa political landscape,
08:21.7
I think it's better,
08:23.5
that we are measuring
08:25.4
public opinion about it, so that our public
08:27.6
conversations are informed.
08:29.5
I think ang mas mangyayari,
08:31.3
ang tanong ko lagi, or my response
08:33.6
to that is that, without
08:35.2
proper measurement of public opinion,
08:38.2
anong meron sa public conversations
08:39.8
natin? Would be either
08:41.5
journalist na talagang
08:43.5
ginagawa yung kanilang
08:45.2
mabuting trabaho, but also
08:47.4
pwede ding laman ay propaganda.
08:49.3
So we want to intervene in that public conversation
08:51.7
and say, okay, according to
08:53.4
scientific measurement of public
08:55.7
opinion, ito yung tingin
08:57.8
ng mga Pilipinas sa ngayon.
08:59.9
How that, parang how
09:01.3
different stakeholders would respond,
09:03.6
taong bayan, butante,
09:05.5
iba't ibang grupo, we hope that
09:07.6
it's going to be useful to their
09:09.1
responses.
09:11.0
Okay, ito naman, may nagpapatanong dito, no?
09:13.6
Who is funding your firm? Pasensya, nakalala natin
09:15.7
ilatag to, lahat naman man
09:17.2
ng in-interview ko na survey firm, tinatanong ko yan, no?
09:20.3
Sino rin nagpopondo
09:21.5
ng inyong firm? And number two,
09:23.4
ito yung tanong ko naman, no? Commissioned ba
09:25.3
itong survey nyo? Dito sa mga pangalan na
09:27.4
lumabas, let's say, yung mga
09:28.7
prospective presidential candidates,
09:31.8
meron ba rito ni isa
09:33.3
ang nag-commission, o in short, nagbayad
09:35.1
para mapasama sa survey?
09:37.2
These are really good questions, and we appreciate
09:39.4
these questions. None of
09:41.4
the names that's
09:44.2
included, ito
09:45.4
dito sa ating potential
09:47.9
2028 candidates
09:49.2
have commissioned any part of the
09:51.3
survey, no? So,
09:53.4
ang nagpapatakbo po ng ating
09:55.4
survey ay yung mga may
09:57.3
interest po na mag-measure ng public
09:59.1
opinion, meaning ano pong opinion ng mga
10:01.2
Pilipino tungkol sa iba't-ibang issues.
10:03.1
And while we know that
10:04.8
politicians do commission
10:07.2
survey questions, no? It's not
10:09.2
only politicians who are interested in
10:11.1
knowing the state of mind
10:13.2
of our fellow Filipinos, no?
10:15.3
So, university researchers,
10:17.5
no? Bahagi po yan, civil
10:19.2
society organizations, mga development
10:21.2
organizations. So, for this
10:23.3
particular survey, no
10:25.0
single entity, whether partisan
10:27.4
man o hindi, no?
10:29.5
Ay nag-commission itong survey
10:31.2
na ito. Ibat-ibang grupo po. Merong
10:33.2
political world, merong
10:35.5
nasa academia,
10:37.6
mga independent na mga
10:38.8
university researchers. Pero nananatili
10:41.4
pong independent yung ating survey
10:43.4
dahil ginagawa po ito
10:45.3
ng mga independent and non-partisan
10:47.9
na mga researchers.
10:49.9
Okay. So, just to be clear, hindi
10:51.2
ito katulad ng ibang mga
10:53.3
fly-by-night firms na inilalako
10:55.9
yung services nila sa mga politiko
10:57.7
para kumubra ng malaking pera
10:59.9
para magkaroon ng
11:01.8
tinatawag ng mind conditioning.
11:03.9
Di ba? May mga gano'ng kasi.
11:05.6
Definitely. I think
11:07.8
laging ang tatanungin
11:09.9
natin dyan, syempre, ano yung
11:11.3
methodology or papaano nila isinagawa yung
11:13.8
survey. At yung biggest
11:15.8
difference dyan usually is
11:17.1
kung hindi randomly sampled
11:19.9
at properly sampled yung
11:21.6
pagpili ng mga respondents,
11:23.3
maaaring maging skewed kaya nagagamit
11:25.5
sa propaganda yung survey
11:27.4
kesa maging informative
11:29.4
or enlightening.
11:31.2
Tsaka nga po, doon sa ibang mga viewers natin,
11:34.7
medyo kilala naman natin
11:35.8
si Cleve at tsaka yung
11:36.9
founder, si Robin Garcia.
11:39.7
Ayan. Mga ano yan, mga respected academics.
11:42.2
Ayan.
11:43.3
Medyo binibida ko lang kayo ng konti, Cleve.
11:45.8
Okay.
11:47.2
Itong mga pangalan na lumabas dito sa inyong
11:49.3
survey bilang preferred
11:51.6
presidential candidates.
11:53.3
2028. So,
11:55.2
again nga, nalinawin pa rin natin, Cleve, no?
11:57.3
Yung survey nito was conducted in December
11:59.4
2023. So, this was
12:01.5
reflective of the sentiment at that
12:03.5
time. Kung maga-snapshot siya nung
12:05.5
sentimiento, nung
12:07.0
panahon na ginawa yung survey.
12:09.5
Okay. Papaano nyo pinili yung mga
12:11.3
pangalan na lumabas o isasama
12:13.5
dito sa survey?
12:15.0
Yes. So, dumaan
12:17.3
sa series of workshops,
12:19.4
kasi
12:19.8
kapag eleksyon, no?
12:23.2
Madali. Kasi kung sino yung mga kandidato, yun
12:25.0
yung sinasama natin sa survey, no?
12:27.0
Ito, mas different yung process. So,
12:29.2
kailangan may informant
12:31.2
discussion, no? Kung sino
12:33.2
yung mga pipiliin natin mga kasama.
12:35.4
So, gagayang nang nabanggit
12:37.0
ni Christian, most of the people
12:39.2
in WR numero, and especially
12:41.1
those who are running the survey, are actually
12:43.1
academics, no? Around the
12:45.0
country, based in reputable
12:47.0
good universities, no? So,
12:49.2
we are statisticians,
12:51.7
political scientists, social
12:53.2
scientists. So, itong aming mga
12:54.8
researchers yung nag-sit down
12:56.9
in a series of discussions to find
12:59.0
out sino ba with current
13:00.9
with the current landscape, no?
13:03.1
Yung maaaring natin mailagay dito sa
13:05.0
mga potential na 2028
13:07.3
presidential vets.
13:09.1
Some of them, because
13:10.6
by virtue of their current position,
13:13.2
no? Alimbawa, the vice president
13:14.5
historically in Philippine
13:17.0
politics, yan naman usually inaasahan
13:19.3
na magsusubok na tumakbo
13:21.2
sa, na baka
13:23.2
magkamali ako, kasabi lang nito ni Christian,
13:24.9
susubok na
13:27.0
tumakbo, no? Na maging
13:28.5
pangulo, yan, no? At
13:30.5
ganun din naman, kapag ikaw ay
13:33.0
incumbent na
13:35.2
senator, na medyo popular,
13:37.3
na mataas ang iyong boto nung
13:38.9
nakarang eleksyon among all the other
13:40.8
elected senators, you're also somewhat
13:43.0
considered as a potential
13:44.7
presidential vet. So, ito din yung mga ginamit
13:46.9
namin criteria, along with
13:48.9
some names
13:51.0
na tumakbo na, sumubok na,
13:53.2
no, nakarang eleksyon,
13:55.1
no? Para, para
13:57.0
maging pangulo.
13:58.4
Okay. Ito yung siya, example, no? I just want to know
14:00.9
about the criteria, dahil, kasi si sir,
14:02.8
obvious naman, dahil kung vice president ka,
14:05.1
siyempre, logical next step sa'yo is
14:06.9
to run for president. Si Rafi
14:09.0
Tulpo, talagang lumulutang naman yan.
14:11.0
Si Lenny, tumakbo ng 2022.
14:13.6
Natalo. Si Pacman, tumakbo,
14:15.2
natalo. Si Robin, ba't nandamay
14:16.9
dito? At nakuha niya 5%.
14:18.8
Anong, anong, anong meron kay Sen.
14:20.8
Robin Hood Padilla? Alam natin, alam natin,
14:23.2
galing na senador niya na napakatalino.
14:25.5
Pero paano siya nasama rito sa survey?
14:27.9
So, isa sa mga
14:29.2
ginamit din namin criteria, yung
14:31.1
tinitingnan namin na parang
14:32.5
leader ng iba't ibang mga political
14:34.7
factions, no? Kaya, alimbawa,
14:37.4
Sen. Riza Ontiveros,
14:39.4
bukod pa kay
14:40.7
former vice president Lenny Robredo, tinitingnan
14:43.1
namin na maaaring siya yung mag-represent ng
14:44.9
oposisyon. Ngayon naman,
14:47.2
yung kay Sen. Robin Padilla,
14:49.2
tinitingnan namin na maaaring ding ma-represent
14:51.1
niya, bukod kay vice president
14:53.2
Sara Duterte, yung
14:54.6
grupo na around sa mga
14:57.0
masasabi natin nga nasa
14:59.1
Duterte political faction.
15:01.0
So, this is, and
15:02.9
the house speaker, no? Alimbawa,
15:05.0
si house speaker naman, Martin Ramualdez,
15:07.0
also representing his
15:08.9
political group, no, within the
15:10.6
administration coalition currently.
15:13.0
So, ano naman to? Dynamic
15:14.9
naman tong list na to, preliminary, no?
15:17.0
So, as we
15:19.0
see developments in the
15:20.9
political landscape, maaaring pwede natin i-improve.
15:23.2
So, paano ginawa yung
15:24.9
face-to-face survey? So, meron kayong listahan,
15:27.1
nandoon na yung mga pangalan, tapos pipili na rin sila?
15:29.3
And if that's the case, could they
15:30.9
add a name that they
15:32.8
might have preferred
15:34.6
but was not in the list?
15:36.9
Okay. So, good question.
15:39.3
So, nung ginawa yung
15:40.9
interview, no,
15:42.6
maaaring mong sabihin na
15:44.7
walak sa listahan yung
15:46.8
pangalan na mas
15:49.0
gusto mo kesa dun sa mga nakalista,
15:51.1
no? Pero hindi
15:53.2
namin hiningi kung
15:54.8
sino, no? Balak namin yan
15:57.1
sa susunod pa namin na survey,
15:59.4
no, yung hingin, no? Kasi
16:00.9
tingin namin, mas malapit, no?
16:03.1
Sa 2028, mas magiging
16:05.0
mas mainam yung ganong klaseng pagtatanong.
16:07.5
Tapos, ikalawa,
16:08.8
para din mabawasan yung bias at
16:11.1
error, no? Sa bawat
16:12.8
respondent namin, random yung
16:14.8
kasunod-sunod nyo itong mga pangalan na to
16:16.9
pag sila ay tinatanong.
16:19.0
So, may respondent na makikita niya na
16:21.0
una, Sara Duterte,
16:23.2
Rafi Tulfo, no? Sa ibang
16:25.0
susunod na respondent na i-interviewin,
16:27.8
magkakaiba na yung pagkakasunod-sunod
16:29.2
noon para hindi din yung kung ano lang yung unang
16:31.1
pangalan, yun yung likely na
16:33.3
pipiliin ng ating mga
16:34.9
sinasurvey. Okay. Ano pala
16:37.3
yung margin of error nito? And
16:39.1
siguro, paka-explain na rin sa mga viewers natin
16:41.3
ano ba yung significance ng
16:42.5
margin of error? Kasi based on my
16:45.1
experience, pati yung iba mga sa media,
16:47.7
ah,
16:48.7
pasok sa margin of error yung lamang, pero
16:51.3
nire-report sa media na,
16:53.2
oy, lamang na. O, diba? Pati yung word na
16:55.2
ginagamit, ano? Pulling away.
16:57.4
Kahit lumampas lang ng ano, two
16:58.8
percentage points, no?
17:01.1
Tapos pasok na pasok sa margin of error.
17:03.6
Paka-explain nga yan.
17:05.0
Tama. So, yung
17:07.2
margin of error ng ating survey na to,
17:09.2
yung December 2023 survey, ay
17:11.2
3% at the national level,
17:13.5
no? It means yung national
17:14.9
level results, etong 36%
17:17.2
si VP
17:19.2
Sara, halimbawa, no?
17:20.6
At si Senator Rafi Tulfo,
17:23.2
kaya around 23%.
17:24.7
Ang ibig sabihin neto
17:26.9
that yung
17:28.7
actual na
17:30.7
level ng support para sa
17:33.0
kanila dun sa given na question na to,
17:35.1
may be 3% higher
17:37.0
or lower, no?
17:38.9
Because we've only interviewed
17:41.1
1,457
17:43.3
Filipinos rather than
17:45.0
all Filipinos, no?
17:46.6
This is an estimate, yung kanilang
17:48.9
level of yung support na meron, no?
17:51.3
Kaya binibigyan mo, no?
17:53.2
In the statistics, binibigyan mo
17:55.1
ng palugit, no? Kung gaano
17:57.2
kakasure doon sa estimates
17:59.0
na inilabas sa survey.
18:00.8
It means that, kagaya
18:03.3
na sinabi ni Christian, no? Kung hindi
18:05.3
outside the margin of error,
18:07.0
it's likely, no? Na maaari
18:09.1
na wala naman talagang significant
18:11.1
na difference, no? Dapat labas
18:13.0
sa margin of error para mas
18:14.4
confident ka na may
18:16.9
pagkakaiba talaga doon sa
18:18.6
dalawang, halimbawa, potential na
18:21.0
kandidato. Ito, example,
18:23.2
so, yung lamang ni Sara Duterte,
18:26.2
ano siya, 36%,
18:27.6
si Rafi Tulfo,
18:29.0
23%. So, clearly, outside
18:31.0
of the 3% margin of error, yun. So,
18:33.1
talagang lamang na lamang, no? Pero
18:35.0
yung naghihiwalay between Lenny
18:37.0
Robredo, who got 9%,
18:39.1
and Aimee Marcos, 7%,
18:41.3
insignificant, John, di ba?
18:43.3
Yes, and that means,
18:45.1
Christian, that kung si
18:46.7
former VP ay may 9%,
18:49.1
maaaring
18:49.9
na-miss ng survey na
18:52.5
ang totoo talagang kanyang level
18:54.4
of preference or support ay
18:56.2
plus 3% pa, no? O kaya naman, mas
18:58.3
mababa pa, minus ang 3%.
19:00.2
And then, you're right, not because
19:01.7
Senator Aimee Marcos ay may 7%
19:04.6
dito sa survey, na hindi talaga
19:06.6
natin sure whether
19:07.6
ang mas mataas ba si
19:10.3
former VP or si Senator Aimee.
19:13.4
Kaya nga, di ba,
19:14.4
sa reporting, usually, sinasabi
19:16.5
tablayan, no? Yes.
19:18.5
Kaya, lalo na kapag senatorial
19:20.7
race, which were released,
19:22.5
our 2025
19:23.9
Senate election naman na survey,
19:26.7
next week, no, may kita mo,
19:28.5
di ba, may kita natin, usually, pag nilalabas yun
19:30.2
sa media na, ang daming
19:32.6
tie. Malayo naman yung
19:34.5
kung may difference naman sa
19:36.3
percentage, pero may tie, no? Parang
19:38.3
top 1, top 2
19:40.4
to 5, top 6 to 10,
19:42.6
di ba? Kasi yung numbers
19:44.4
nila ay magkakalapit according to
19:46.4
the margin of error. So, hindi mo na sure talaga yung
19:48.3
kanilang order in terms of the round.
19:50.4
Oo, mukhang hindi nakakasunod,
19:52.5
yung ibang nanonood sa atin,
19:54.4
kasi ano na lang, eh. Yung comment
19:56.6
na, baka useless na, eh. Iyak!
19:58.5
Mga ganun na lang, eh. Ganun talaga rito sa programa
20:00.4
natin, eh. Medyo,
20:02.4
minsan,
20:03.6
yung mga hindi gumagamit ng utak. Anyway,
20:06.4
paduguin pa natin ng konti yung ilong.
20:08.5
Okay. So, 3%
20:10.3
of the margin of error, eh, ang
20:12.1
nakuha ni Risa Ontivero sa survey
20:14.2
niyo was 1%. Tapos,
20:16.3
si Speaker Ferdinand Martin Romualdes,
20:18.3
na
20:18.7
pinagbibintangan na nasa
20:22.3
likod nitong
20:23.0
People's Initiative,
20:26.2
eh, 1% din. So, kulay
20:28.2
lat, in short, no?
20:30.6
The fact that,
20:32.0
si Speaker Romualdes got 1%,
20:34.3
pero margin of error 3%,
20:36.1
what does it mean?
20:38.0
It means, Christian, that
20:39.9
the level of support for him in this particular
20:42.4
question may actually be less
20:44.3
than 1%. Baka talaga,
20:45.7
mas maliit pa. Baka na-overestimate
20:48.2
ng ating survey. Pero,
20:50.4
maaari naman din, the other way,
20:52.3
maaari na na-underestimate
20:54.6
na instead na
20:56.2
1% or 0.8%
20:58.8
maaaring baka nasa
21:00.1
4%. Pero,
21:01.7
kahit i-factor
21:04.3
natin yung margin of error, I think
21:05.9
what the survey says, no?
21:08.1
Clearly naman na medyo nasa
21:10.0
dulo ng mga pangalan na ito.
21:13.2
Okay. O sige,
21:14.2
puntahan naman natin yung ano.
21:16.2
I don't know whether this was also
21:18.3
asked during the survey,
21:21.1
pero siguro, I'd like
21:22.3
to get your expert opinion
21:23.8
as a political analyst also, no?
21:26.7
Not just as president and
21:28.2
CEO of WR Numero.
21:30.1
What do you think is fueling this support
21:32.2
behind Sarah Duterte? 36%?
21:35.9
I think
21:36.8
I think this is not
21:40.2
something that
21:41.8
should surprise
21:43.2
us. Kasi,
21:45.6
if we look at the past
21:47.8
performances of mga vice president,
21:50.3
especially early, no? I mean, malayo pa.
21:52.3
Sa dun sa presidential elections,
21:54.6
usually may advantage talaga sila
21:56.8
in terms of being preferred, no?
21:58.7
As a potential presidential bet
22:00.4
sa mga surveys, no? I think
22:01.8
quite consistent, no? May mga rare
22:04.2
exceptions, no? Pero usually talaga,
22:06.4
no? Sila yung nangunguna.
22:08.6
But this is also the challenge
22:10.6
usually for vice presidents
22:12.1
kasi because they are the assumed
22:14.0
frontrunner, and then sa mga
22:16.3
early surveys, they are also
22:18.0
considered frontrunners.
22:20.2
Makikita, no? Pagka nag-survey,
22:22.3
yun din. It's going to be
22:24.4
difficult for them to maintain that level
22:26.2
of support because all eyes will be on them
22:28.5
starting during the time that
22:30.3
people have really noticed that
22:32.1
they're the frontrunners. And I
22:34.4
think the other reason, aside from this is already
22:36.6
kind of like a tradition
22:38.5
in Philippine politics, the other reason is
22:40.9
the Duterte brand,
22:42.7
no? Baka may speaking
22:44.3
power din talaga yung Duterte
22:46.4
brand given that
22:48.0
the former president, Rodrigo Duterte,
22:50.7
and this term,
22:52.3
was one of the most popular presidents din.
22:55.1
So, I think that
22:56.8
that also translates support
22:58.7
for the vice president, and
23:00.4
this should not surprise us given that
23:02.7
rather than parties
23:04.3
or political factions, no?
23:06.3
We rely on family names, no?
23:08.3
Or mga dynasties, no?
23:10.1
As a way to make sense of our political
23:12.0
landscape, especially for our
23:13.8
for the average Filipino
23:16.3
voter.
23:17.9
Tsaka minsan talaga matatalino lang yung mga voters
23:20.3
natin, no? You have to concede that.
23:22.3
Okay. Talagang sobrang tatalino.
23:25.0
Okay.
23:26.5
December is...
23:27.5
Baka nahihirapan din, Christian,
23:30.9
kasi
23:31.2
parang mahirap din mamili
23:34.2
given the current list, di ba?
23:36.3
Kung ba, the same people.
23:39.8
Hindi, actually,
23:40.5
tinitindakong nga yung listahan niyo. Sabi ko,
23:42.9
gagaling lahat nito, no?
23:44.9
Ayan. Lahat matitino.
23:47.0
Okay.
23:48.5
Ito yung tanong ko, no? So, December yung survey.
23:50.5
December 2023.
23:52.3
Yung most preferred
23:54.1
prospective candidate,
23:56.4
Sara Duterte. Hindi ba
23:58.2
factored in na rito yung
24:00.2
125 million
24:03.2
intelligence fund issue?
24:05.5
Ang laking issue, no? Di ba? Yung inubos
24:06.9
daw ng kanyang opisina in 11
24:08.9
days.
24:10.5
Noong December 2022.
24:13.3
So, captured na ba yun?
24:14.8
Yung sentiment na yun?
24:16.7
Yes. Part na yun
24:18.4
nung survey. Kasi nung panahon na yan,
24:21.2
last year,
24:22.3
medyo mainit na yung usapan
24:24.4
tungkol doon sa kung dapat
24:26.4
bang bigyan ng additional
24:28.4
na confidential funds. Saka yung mga
24:30.3
nagamit na confidential funds na din
24:32.5
ng mga nakaraang taon, no?
24:34.3
Ni VP Sara. So, bahagi na to,
24:36.6
tingin natin, maaari natin assume na
24:38.5
bahagi na to ng mga considerations,
24:41.2
ng mga
24:42.1
na-interview natin, no?
24:44.4
Yung mga respondents natin
24:46.4
sa survey. And kung pwede ko
24:48.5
lang din idagdag, no?
24:50.6
Isa to doon sa mga tinatawag na,
24:52.3
kaming phenomenon, no?
24:53.7
Mga nag-aaral ng Philippine political science,
24:56.4
no? Na corruption is very
24:58.0
unpopular in the Philippines. Yung mga issue
25:00.0
ng pera, nakao sa gobyerno.
25:02.9
But, the paradox
25:04.1
is that corrupt
25:06.1
politicians are usually popular in the
25:08.1
Philippines, no?
25:09.5
So, I think it is also
25:11.8
parang isa sa mga
25:13.6
may mga staying
25:15.9
na trends, no?
25:18.3
In Philippine politics.
25:20.0
Pwede bang manghula ako, Cleve?
25:22.3
Sa paradox na yan.
25:24.0
Hula lang, ha?
25:25.4
Pero tama yung sabi mo, no? Napaka-unpopular
25:27.5
ng issue ng corruption, no?
25:29.0
Noong 2010, di ba? Yan ang naging battle cry
25:31.0
noong nanalong Pangulo, no?
25:32.5
Kung walang corrupt, walang mahirap. Okay.
25:34.8
So, dumikit yung issue na yun. Pero,
25:36.6
historically, kahit galit ang Pinoy sa corruption,
25:39.6
gustong-gusto rin natin yung nagboboto,
25:41.3
nag-ielect ng mga corrupt na official, no?
25:43.7
In between, tingin ko,
25:44.9
nagtatahin yan yung political patronage, eh.
25:46.9
Tama ba? Yan ang pinakadahilan.
25:49.2
Kung baga, corrupt man itong politiko na ito,
25:51.3
pero kung nakikinabang ako sa kanya,
25:53.8
okay lang. O kaya,
25:55.2
merong connection between me
25:57.1
as a Filipino or as a voter
25:59.4
and that politician. Simple as that.
26:01.8
Tama ba yun?
26:02.9
I agree. That's one of our standard
26:05.3
explanations, di ba? Yung patronage talaga
26:07.4
na dependent yung ating
26:09.3
mga butante. And also,
26:11.6
mahirap, eh. Pagka
26:12.9
hindi ikaw ay magdanakaw,
26:15.9
di corrupt, no?
26:16.7
Hindi ka sasali sa ganyang klaseng politika,
26:19.1
medyo unfamiliar naman sa mga
26:20.8
voters. So, hindi din nila
26:23.1
sure kung dapat ka bang pagkatiwalaan
26:24.8
because they already know what's standard
26:27.0
and traditional in elections,
26:29.3
di ba? So, kung hindi ka mamimigay, mamumudmod,
26:31.7
ikaw ngayon yung kaduda-duda,
26:33.3
di ba? Kasi ikaw yung naiiba dun sa
26:34.9
nakasanayan.
26:36.9
Okay. Ito pala,
26:38.3
is there such a thing
26:41.0
as speaking early
26:42.1
when it comes to
26:44.4
planning your campaign? Let's say
26:47.0
2028, di ba? Presidential election.
26:50.0
O sa mga trolls,
26:50.7
sa presidential election lang. Kasi isa
26:52.7
lang naman yung presidential election natin.
26:54.9
Okay. So,
26:56.7
meron bang gano'ng idea na you might
26:58.5
pick too early or too soon?
27:02.0
Kunwari, yung ibang
27:02.6
kandidato rito na prospective, no? Hindi naman
27:04.6
natin sinasabing tatakbo. Kunwari, si Rafi
27:06.6
Tulfo, the fact that
27:08.7
he got 23% sa survey nyo
27:10.8
December 2023, is that
27:12.7
a good position for him? Assuming
27:14.7
natatakbo siya?
27:16.8
I think our history
27:18.9
would tell us that there is such a thing,
27:20.7
no? Kagaya nung sinabi ko
27:22.7
kanina, usually
27:23.6
double and short yung pagiging
27:26.1
frontrunner, especially this
27:28.5
early period, no? Kasi that would
27:30.6
also mean that the other prospective
27:32.8
candidates, if they have
27:34.6
plans, no? Alimbawa, 2028
27:36.6
gusto magpangulo. Yung ibang mga
27:38.5
pangalan dyan,
27:39.8
maaari na ikaw yung
27:42.2
ikaw muna yung kanilang
27:43.5
paglalaanan ng panahon, right? Kasi
27:46.2
alimbawa, kung ako man ay
27:48.4
tatakbo sa 2028 at
27:50.7
yun, 36% na mga Filipinos
27:52.5
ay pabor para sa
27:54.3
kay Bipisara,
27:56.8
siya yung aking
27:57.7
pagtutunan ng pansin, di ba? Kailangan
28:00.5
kong makuha yung supporta na meron sa kanya.
28:03.0
And I think it's just
28:04.3
basic politics that you would expect
28:06.4
that the other potential
28:08.2
rivals would dedicate their
28:10.3
time and resources to be able to undo
28:12.4
that current popularity.
28:14.9
Kaya mau-uwi pag malapit
28:16.5
na yung eleksyon, naubos na yung support
28:18.5
that you used to enjoy.
28:20.7
Okay. Ito naman, puntahan natin yung ibang
28:22.5
kasi ang tinitingnan na
28:25.3
mukhang gusto rin tumakbo
28:27.3
talaga rito si Speaker Ferdinand Martin
28:29.1
Romualdez, di ba? Kaya nga ngayon,
28:31.2
napaka obvious
28:33.4
nung girihan niya at saka
28:35.2
ni Vice President Sara Duterte, although
28:37.2
in public, mukhang nagpa-plastikan pa rin. Ganun
28:39.2
talaga yung politika. Pero behind the scenes,
28:41.4
mukhang nagsasaksakan sa likod, or sa
28:43.2
tagiliran, o kahit sa harap.
28:45.1
Anyway, bakit parang despite all
28:47.3
the efforts,
28:49.3
yung publicity blitz,
28:50.7
et cetera, et cetera, bakit 1% lang siya?
28:53.5
Ano sa tingin mo yung dahilan?
28:55.6
I think that this is
28:57.2
also a lesson that we can learn
28:58.6
from our electoral
29:00.8
history as a country.
29:03.9
Wala pang
29:05.0
successful, di ba? May talagang galing
29:07.2
sa pagiging House Speaker,
29:09.1
tapos magiging
29:10.0
mananalo bilang Pangulo.
29:13.2
Mukhang this is an uphill battle
29:15.1
for not only
29:17.3
for the current Speaker,
29:19.0
but for the past Speakers.
29:20.7
For the past House Speakers.
29:22.3
I think may mga inherent
29:24.7
disadvantage sila
29:26.2
compared dun sa mga iba nilang kalaban.
29:29.1
Halimbawa, kung ang kalaban ay
29:30.4
sitting Vice President, so obvious na
29:32.9
siguro yun kung bakit mas mahirap.
29:34.9
May national constituency
29:36.6
na nalo na bilang
29:38.0
ikalawang Pangulo. Ganun din kung
29:40.7
ang kalaban mo ay Senador. Ang Senador ay
29:42.4
nagkampanya sa buong bansa. May
29:44.5
national at large na
29:46.6
mga botante, di ba? At hindi biro.
29:49.2
Minsan na, mas mataas pa yung vote.
29:50.7
ng ating mga Senador, kesa doon
29:52.6
sa Pangulo at ikalawang Pangulo.
29:54.6
So, napakataas ng pangadalingan.
29:56.7
When you compare this to a House
29:58.6
Speaker, you've only
30:00.2
ang nakuha mo munang
30:02.7
supporta ay sa iyong distrito,
30:04.8
yung legislative district, at
30:06.4
nakuha mo yung current na power mo,
30:08.8
current leadership, current influence,
30:10.9
and kung ikaw man na may publicity
30:12.5
blitz, meron kang mga
30:14.3
bida ka in the public
30:19.3
sphere, no?
30:20.4
Nakuha mo yan because of
30:21.8
your influence among your
30:24.4
fellow members of the House.
30:26.2
And that does not always translate to
30:28.3
support coming from
30:30.2
voters across the
30:32.4
country. So, iba yung nature
30:34.4
nung kanilang, kung bakit sila nakapunta
30:36.4
dun sa current na
30:37.9
position nila.
30:41.1
Okay. Tama.
30:42.3
Makes sense. Ito naman, speaking
30:44.5
in general, unless
30:46.0
palitan mo yung
30:47.2
system or form of government, di ba?
30:50.4
Kung parliamentary, mas madali, no?
30:52.7
Mas madaling maging leader ng bansa,
30:54.7
di ba? Maging prime minister. Kung papalitan mo,
30:57.2
hindi nga lang kung lulusot.
30:58.6
Tama ba?
30:59.8
Oo. Kasi kailangan mo ngayon i-convince na lang
31:02.4
yung mga kasama mo sa
31:03.6
kongreso, di ba? Gusto nyo bang ako ang maging
31:06.4
prime minister ng ating
31:08.0
bansa, no? Pero mukhang
31:10.6
mahirap yung ganong proposition
31:12.2
given that in the
31:14.5
state of scholarship now, no? Mahirap
31:16.5
mag-switch from presidential
31:18.6
to parliamentary.
31:20.4
Kasi binigyan mo na ng pagkakataon yung ating
31:22.3
mga taong bayan na pipili sila
31:24.3
direkta sa isang eleksyon
31:26.2
kung sino yung gusto nilang mamumuno.
31:28.3
Ngayon, pag-parliamentary,
31:30.3
yan ay mabibigay mo sa mga members ng
31:32.2
Congress. And I'm not exactly sure
31:34.4
how much people
31:36.7
support our
31:38.4
members of Congress to choose our national
31:40.3
leadership.
31:42.2
Ito, pasagot ko na lang sa'yo. Although
31:44.2
I might be flirting
31:46.1
with false balance dito, no?
31:48.4
Kasi may accusation against you.
31:50.4
Na wala namang ebidensya. Pero ano lang,
31:52.7
since public, ano naman to, no?
31:54.1
Public forum or platform. Pakisagot lang
31:56.3
kasi medyo nagagalit si Sir Jimmy
31:57.9
bayatan. Pinag-re-research niya ako.
32:01.0
Sabi niya, WR numero,
32:03.2
bayad ng Dutertads,
32:04.7
yan. Research ka muna,
32:06.2
Christian. You're giving him a platform.
32:08.4
Bayad ba kayo ng mga Dutertards?
32:10.3
Dutertards nga para, hindi Dutertad. Okay.
32:12.8
Bayad ba kayo?
32:14.9
Nako, hindi po.
32:16.5
Hindi po tayo tumanggap,
32:18.4
tumatanggap, nakatanggap.
32:20.4
At tatanggap
32:21.9
ng ganyang klase nga kabayaran, no?
32:25.1
And I think
32:26.6
in the business and in the
32:28.5
landscape of doing public opinion
32:30.4
research, no? Para dun sa ating
32:32.3
mga viewers, no?
32:34.9
Sometimes, di ba?
32:36.5
Makikita din naman namin na yung aming mga
32:38.2
personal preferences, personal
32:40.4
political preferences,
32:42.6
that's not reflected in the survey, right?
32:44.7
Kung ako yung tatanong dito sa,
32:46.2
tatanongin, kung ako yung na-survey,
32:48.3
this is, I wouldn't
32:50.4
answer. Most
32:52.4
probably, no? Kung ako yung naging
32:54.2
bahagi ng survey. But I know,
32:56.3
bilang nagsusurvey, na
32:58.4
maaari kasi yung opinion ko,
33:00.4
ay hindi din yun yung opinion ng mas
33:02.1
nakararaming Pilipino.
33:04.3
So, I think, kailangan ko lang
33:06.1
i-honor yung kung ano man yung
33:07.8
nakuha namin yung data sa maayos na
33:10.2
paraan, no? Sige. So,
33:12.6
sorry po, Sir Jeannie,
33:14.1
madidisappoint kita na
33:15.5
hindi ako kasali dyan.
33:19.2
Sige.
33:20.4
Mukhang, ano yun, mukhang hindi kailangan ni Cleve, eh.
33:22.3
Mukhang anak mayaman si Cleve, eh, no?
33:23.8
Ayos ba?
33:28.3
Although may mga nadidinig tayo.
33:30.3
Merong ibang mga fly-by-night survey
33:32.1
firms, no? Yan, talaga alam natin, ano,
33:34.0
nagpapabayad. Lumalapit sa mga politiko.
33:37.0
Hulaan nyo na lang. Madali naman
33:38.2
silang hulaan, eh. Ayan. Yung
33:39.8
napapanggap na, ano, political analyst
33:42.4
pero bayaran. Yan, yung mga ganon.
33:44.7
Okay.
33:46.0
Natataw ka, Cleve. Alam mo ba yung
33:48.1
sinasabi ko? Parang alam mo, ah.
33:50.4
Ah.
33:51.3
Wag na, wag na mong sinasabi.
33:52.9
Magpapangamok si Christian.
33:54.5
Wag na, wag na. You have to stick to your
33:57.2
academic hat.
33:59.1
Okay. Ito maganda rito sa survey nyo
34:01.1
kasi. Mas
34:03.0
ina ninyo pa, no? Yung demographics, no?
34:04.9
Tama ba? Yes.
34:06.6
Mas in-identify
34:09.1
nyo pa, no? Ito,
34:11.0
wala naman kasi tayong, ano, rito sa Pilipinas, no?
34:13.2
Napaka-bulok ng ating political party
34:15.0
system, no? Pero meron tayong
34:17.0
partisanship, diba? Yung maka-administrasyon,
34:20.4
oposisyon, o yung iba,
34:22.1
hindi ko pa alam. Yung yata yung parang
34:23.8
independent, quote-unquote. Yung yung
34:25.6
in-introduce nyo rito, no? Tama ba? Yes.
34:28.0
Tama, tama. How do you identify or
34:29.8
where do you identify? Dito, puntahan natin.
34:31.9
Yung mga nag-identify as opposition
34:33.7
supporters, 17.5%
34:36.6
lang yan, no? Okay.
34:38.3
Pero ang top choice nila
34:39.7
was Rafi Tulfo,
34:41.7
35%. Len Robredo,
34:44.5
24%. Tapos
34:46.1
pangatlo, Sara Duterte uli,
34:48.1
17.5%. Tama ba?
34:50.4
Pag hindi mo ba yung dalawa,
34:52.2
magsasara na na? Parang ganun ba yan?
34:54.3
Yes. Oo. So,
34:56.6
among mga, ibig sabihin natin
34:58.3
dito ng oposisyon, ha, tinanong
35:00.2
natin sila, no? Ano
35:02.0
ang, ano, how do you,
35:04.0
how would you describe yourself, no? Paano mo
35:05.8
isasalarawan ang inyong, ang iyong
35:07.9
politika, no? So, maka-administrasyon
35:10.1
ka ba? Maka-oposisyon? Hindi
35:11.4
independent o hindi ka sigurado?
35:13.9
So, sa mga nagsabi na sila
35:15.5
maka-oposisyon, no? Opposition supporters,
35:18.5
lumalabas na 35% sa kanila.
35:20.4
Ay pabor
35:21.7
kay Sen. Tulfo
35:24.0
para maging pangulo
35:25.7
sa 2028, no? Tapos
35:27.4
sumusunod si VP Lenny.
35:30.2
Isa din sa pinagtataka ko
35:32.0
nung una, no? Na
35:33.4
si VP Sara, no? Alam naman natin
35:36.2
na administration si VP Sara,
35:38.1
ay nakapuha pa din ng
35:39.2
taas-taas pa din, no? 18% ng kanilang
35:41.9
boto. Pero tingin ko, ang maaaring
35:44.1
nangyayari din dito ay
35:45.6
may ilan na mga
35:47.7
not necessarily pro-Marcos,
35:50.4
pero mga pro-Duterte,
35:52.2
na nung tinanong natin sa survey,
35:53.8
ay maaaring na kinoconsider
35:55.5
at tinatawag nila yung sarili nila na
35:57.4
maka-oposisyon. Kaya maaaring
35:59.9
dito nang gagaling na pinipili
36:02.0
pa din nila si VP Sara.
36:04.5
Okay. Tsaka dito, based
36:05.9
sa survey niya, no? Kasi nga lumalabas sa narrative
36:07.9
ngayon, yung girihan ngayon sa pagitan
36:10.0
ni VP Sara at si Speaker
36:11.7
Ferdinand Martin Ramualdez,
36:13.8
ano yan? Kumbaga related sa
36:15.7
2028, diba? Kasi si
36:17.9
former President Duterte na nagsabi,
36:20.4
kung si Martin kasi gusto rin tumakbo,
36:22.0
gusto maging Pangulo. So, kaya
36:24.0
binabakbakan yung anak niya.
36:26.8
Kaya nabahalang humula
36:28.0
kung ganun man. Pero so far, parang no contest
36:30.4
no, no? 36% versus
36:32.3
1%, tama ba?
36:34.4
Mukhang if
36:35.9
nangyari yung eleksyon noong December,
36:38.0
no questions asked. Hindi natin masyadong
36:40.1
makoconsider na
36:41.8
strong opponent
36:43.5
kung possibly
36:45.1
yung House Speaker with
36:47.6
VP Sara. But,
36:50.4
I guess, dahil
36:52.0
December yan, tapos
36:54.1
ang dami na ding mabilis ang mga pangyayari,
36:56.4
no? Meron pa tayong
36:57.9
makikita ng launching
36:59.8
ng bagong Pilipinas this week,
37:01.9
and iba pang mga
37:04.3
political developments, napakabilis,
37:06.5
no? Hindi din
37:08.3
malayo na magbago
37:10.2
yung mga numbers na to.
37:12.3
But, at least for sure, for now,
37:14.4
at least ng December 2023,
37:16.5
lots of catching up to do, kung totoo
37:18.1
man, no? Na balak
37:20.4
mo bilang Pangulo.
37:22.3
Okay. O, sige. Maraming salamat
37:24.4
sa'yo, Cleve, for joining us tonight, no?
37:26.8
For explaining these things. Maraming
37:28.5
maraming salamat sa'yo. Okay?
37:30.6
Thank you, thank you. And, again,
37:32.6
congratulations sa Fox First.
37:34.5
Ayun. Salamat, Cleve, ha? Sige. Thank you.
37:37.6
Si Cleve
37:38.6
Arguelles po. Siya po ang
37:40.1
presidente at CEO ng
37:42.2
survey firm na
37:43.7
WR Numero.
37:46.4
Relax lang kayo. May init yung ulo nyo masyado.
37:49.4
Yung iba sa inyo,
37:50.4
ano,
37:51.3
lumayas na.
37:55.2
Hindi nyo po gusto yung
37:56.4
pinag-uusapan. Ito lang po
37:58.6
appeal ko sa inyo, no? Because we have this
38:00.3
community here, no? Para hindi naman tayo
38:02.6
yung tinatawag na preaching to the choir
38:04.3
or para bang ano lang eh,
38:07.0
one-track mind lang.
38:09.3
Kung gusto nyo talaga mas
38:10.2
maintindihan yung mga realidad sa ating politiko,
38:12.7
kailangan din natin unawain
38:14.3
kung bakit ba
38:15.3
leading sa survey,
38:17.6
yung mga politiko, maski hindi nyo sila gusto.
38:20.4
Importante po yun.
38:21.8
Because I think that's one of the tragedies of the
38:23.6
2022 elections. Masyado tayo naging
38:25.7
divisive. Masyado tayo
38:28.2
naging partisan
38:29.2
na nakulong tayo sa sarili natin mga
38:31.7
bubbles, no? For instance,
38:34.3
akala natin yung kandidato natin
38:35.8
ang lakas-lakas. Pero yung pala, ang lakas
38:37.9
dahil nakikita lang natin yung spasyo na yun.
38:40.6
Pero pag tinignan mo yung
38:41.6
bigger space, iba pala yung realidad.
38:44.4
Of course,
38:45.7
nandyan yung iba't iba mga factors, no?
38:47.4
Nandyan yung social media, yung manipulation of messaging,
38:50.4
yung message targeting,
38:54.0
di ba? Lahat yan.
38:55.2
Factor yan. Pati yung disinformation.
38:57.7
Pero sinasabi ko lang,
38:59.2
dapat mas buksan natin yung
39:00.9
pag-iisip natin para maunawaan
39:02.9
yung mga bagay-bagay.
39:05.0
So ito naman, hindi natin binibigyan na
39:06.8
ng plataforma itong WR numero
39:08.9
or ito si Clive Arguelles
39:10.6
dahil ano sila, questionable.
39:13.2
Alam ko po yung firm na yan. Hindi naman po
39:15.0
sila questionable, no? Tulad nung ibang sinasabi
39:17.2
sinasabi nyo. May mga
39:18.9
survey firms talaga.
39:20.4
Highly questionable. At never po natin
39:22.7
silang bibigyan ng platform.
39:24.6
Pero ito, ano naman, legit po itong
39:26.5
mga tao na ito, no? Mga academic siya, no?
39:29.9
Many of them are from
39:31.0
De La Salle University. Yan.
39:32.8
Kilala naman natin sila.
39:34.7
Ayan. Okay? So, ano?
39:37.1
Hinahinay lang kayo.
39:43.5
Ito, ito may comment.
39:44.8
Ito lang. Natawa ako rito.
39:46.7
Sabi nang isa,
39:48.6
takbo kaya itong esgera na ito.
39:52.1
Tingin niya
39:52.8
kaso siya lang matino.
39:56.8
Ano ba pinantatype mo?
39:58.7
Kaliwang paa mo? Kasi mali-mali yung
40:00.7
ano eh. Mali-mali yung message mo.
40:03.2
Alam ko natanggal yan sa ANC.
40:05.1
Ito, siguradong troll to, no?
40:06.6
Pero sagutin natin. Tingin niya kasi
40:08.5
siya lang ang matino.
40:11.0
Hindi ko sinasabing ako lang matino. Pero
40:12.5
sigurado ako matino ako. And tingin ko
40:14.7
yung sinusuportahan mong politiko, magnanakaw.
40:16.9
Yan ang sagot ko sa'yo.
40:18.6
Ayan.
40:21.1
Sigurado ko kayo mga politiko na
40:23.0
ibinoto ko hindi magnanakaw.
40:25.5
Okay? Ewan ko sa'yo.
40:27.9
Okay?
40:28.7
Sino pa ba?
40:31.3
Tapos, ah ito.
40:33.4
Ito si Alan Huachon.
40:34.9
Gabi-gabi nanonood yan, no? Ang messaging
40:36.7
niya pare-pareho. Talagang pro
40:38.7
Duterte. Ang tanong ko lang
40:40.8
sa'yo, Alan. Meron ka na bang
40:42.6
altar ni Duterte sa bahay?
40:45.0
Kumusta ba yan? Punas-punasan mo
40:47.2
ng konti.
40:48.6
Napaka-loyal niya ang gabi-gabi, ah.
40:51.2
Nag-ano yan?
40:54.3
Talagang walang
40:55.0
pagod. Ayan.
40:58.5
Sino ba ibablock
40:59.3
natin? Hindi, okay lang naman.
41:01.5
Hindi, sinasabi ko sa'yo, kailangan lang
41:03.2
talaga, mas unawain natin yung mga nangyari
41:05.3
sa issues natin. Yung mga issues
41:07.2
dito sa bansa natin.
41:09.0
Kaya ako po,
41:10.5
inilagay itong, ginawang topic itong
41:13.1
survey na ito. Kasi kaya gusto ko rin
41:14.9
maunawaan yung context. Yung mga iba't-ibang
41:16.9
konteksto dito sa girihan ng
41:18.7
mga Duterte at saka nitong
41:21.0
Marcos and Romualdez, no?
41:23.3
At saka especially, diba kung napapansin nyo,
41:25.1
over the past few
41:26.3
days, pinututukan natin
41:29.1
yung issue ng charter change.
41:31.4
Paano kung ganito, no?
41:33.3
Siyempre, dini-deny ni
41:35.3
Speaker Romualdez na siya yung nasa likod
41:37.0
ng People's Initiative. Although kanina,
41:39.2
pinagbintangan na siya mismo ng
41:40.9
kanyang pinsan, si ate
41:42.9
Aimee Marcos. Sinabi,
41:45.0
opisina raw ni
41:46.9
Romualdez, yung nasa likod
41:49.0
nitong People's Initiative.
41:51.4
Okay? Pinsan niya yung nagsabi.
41:53.3
Siyempre, dini-deny ni Speaker Romualdez.
41:55.9
Alam ba yung mga, eto,
41:57.2
diba kagabi, kung naalala nyo yung sinabi ko sa inyo,
41:59.9
isa nang hirap-hirap maging
42:01.2
Pilipino, no? Ang hirap din mahalin
42:03.3
ng Pilipinas. Kasi isipin mo,
42:05.2
parang ka naiipit sa dalawa na guumpugang
42:07.4
bato. Yung choice mo,
42:10.3
diba pag, diba pa nag-elect tayo
42:13.3
ng mga leader, parang bihira ka makakita
42:15.4
ng, eto, sigurado,
42:16.9
matinu ito, e, baboto ko ito.
42:19.6
Bihirang gano'n, no? Parang minsan
42:21.1
inisip mo, e, puro
42:22.9
bugok ito o puro magnanakaw ito, no?
42:25.4
Titignan ko na lang kung sino'y hindi masyadong
42:27.1
bugok o hindi masyadong magnanakaw.
42:29.0
O kung magnanakaw man, baka may ibabalik sa akin.
42:31.4
Diba minsan, na, na, na, na,
42:32.9
dumating na ba kayo sa ganun punto?
42:35.1
Na, e, baboto ka, for instance,
42:37.4
ang, ano, namimidi ka kung sinong
42:39.0
pipiliin mo sa
42:40.3
tumatakbo sa pagka-Vice Presidente,
42:43.1
pagka-Presidente, o sa pagka-Senador,
42:44.9
parang hindi ka makakita talaga na sobrang
42:47.0
tinu, no? Although in fairness, ha,
42:48.8
noong 2022, 2019,
42:51.5
2016, at saka noong mga nakaraan
42:53.2
naman, may mga manakana ka na
42:54.9
matitinu. At talagang pag nakita mo yung
42:56.7
track record, uy, matinu itong mga kandidatong to, no?
42:59.4
Ang problema, hindi matinu yung bumuboto,
43:01.3
e. Diba?
43:03.6
Kung baga, o kaya
43:05.0
hindi sila informed, or
43:06.8
kahit i-inform mo sila na matinu yung ilang
43:08.7
mga kandidato, hindi sila maniniwala.
43:11.1
Diba? Kung baga, napaka,
43:12.7
they enjoy the bliss
43:16.7
of ignorance. No?
43:18.5
May mga ganun, e.
43:23.4
Actually, hindi rin, actually,
43:24.9
ano, e. Pag tinerish yung problema,
43:26.7
hindi yung mismong butante yung problema, e.
43:28.6
Ang problema yung mga nagmamanipulate, e.
43:31.9
At talagang, ano,
43:32.6
ito yung, ito mahirap kasi
43:34.6
explain, e, sa ordinaryong Pilipino, no?
43:38.2
Isa sa mga
43:38.8
pinakamabigat ng problema natin sa
43:40.6
Pilipinas, yung tinatawid ng patronage
43:42.3
politics, e. Yun po.
43:45.0
Anyway, mahaba-habang
43:46.2
discussion yan, okay?
43:48.0
Ilang gusto kong, ano, gusto ko ipaliwanag sa inyo.
43:51.0
Kaya nga, ang
43:51.9
hope ko, kunwari, diba, kada
43:53.7
episode natin dito sa Facts First,
43:56.2
kung meron kayo napulot na matino,
43:58.1
siguro try to spread
43:59.2
the right information, no?
44:02.0
Kunwari, may nakausap kayo sa
44:03.5
shopping mall, o
44:05.7
habang kumakain kayo ng Mami Klasiko
44:08.2
sa isang kanto, napag-usapan ng
44:09.9
konting politika, medyo, ano naman,
44:12.3
medyo subukin natin na, ano,
44:14.5
na
44:14.8
tulungan yung ating mga kakilala
44:18.3
na
44:19.3
mas maunawaan yung
44:22.1
yung kalakaran sa politika,
44:24.3
yung
44:24.8
yung importansya ng pagpili ng
44:28.1
tamang kandidato, ibang gano'n, para
44:30.0
mas maunawaan ng mas nakararami
44:32.1
yung civic duty
44:34.4
nila sa isang lipunan.
44:36.8
Diba? Yan ang problema
44:38.2
kasi. Kasi pag mas maraming
44:40.2
ignorante,
44:42.3
talagang mas happy-happy
44:44.6
yung mga politikong abusado
44:46.7
tsaka yung mga magnanakaw.
44:48.8
Diba?
44:51.1
Tsaka hindi nga usong
44:52.4
delikadesa dito sa Pilipinas, diba?
44:54.4
Diba sa ibang bansa,
44:56.3
kunsaan decency
44:57.6
is given a premium
45:00.9
dito sa atin. Miski ilang beses
45:02.6
ka na nasangkot sa katiwalian,
45:06.4
o sa pagdanakaw,
45:08.1
takbo pa rin
45:08.6
ng takbo, nananalo pa.
45:11.4
Hmm.
45:12.3
Diba may mga kilala tayong gano'n?
45:16.5
Oo, may mga gano'n kasi.
45:19.0
Tapos, pag ano yan,
45:20.4
pag, iba, nakikita ko
45:22.7
with my own eyes before,
45:24.4
yung mga ilang mga politikong gano'n,
45:26.5
yung bang
45:27.0
very charismatic sila. Kunwari,
45:30.2
lalabas sa isang hotel after a meeting, o kaya
45:32.3
nakikisalam muna sa mga ordinary
45:34.3
Pilipino, nakikipagkamay, nakikita ko
45:36.3
yung mga tip nila. Siguro mga 10 years ago yan, o.
45:38.9
Bigyan agad ng isang libo, dalawang
45:40.3
libo yung security guard na lumapit,
45:42.3
yung parking attendant, diba?
45:44.7
Kung bakit talagang ano eh, talagang
45:46.7
madali maglabas
45:48.6
ang gano'ng pera sa kanila, for instance. Tapos,
45:51.2
ah, kunwari, may lalapit,
45:52.9
hihingi ng tulong, pambili ng gamot,
45:54.9
madali silang magbigay,
45:57.1
eh, kasi,
45:58.5
unang-una,
46:01.0
hindi yan,
46:02.5
teka lang,
46:04.2
ayusin ko lang.
46:07.6
Maayos yung,
46:08.5
kung bakit ako, ikaw yung nangangailangan ng isang,
46:10.3
kunwari, pambili ng gamot,
46:12.3
o, pampa-ospital, pag lumapit ka sa
46:14.2
politiko at binigyan ka, talagang
46:16.0
parang maisasanglamo na yung kalulomo eh,
46:18.3
para dun sa politiko na yun eh. Kasi nga, yung
46:20.1
buong sistema natin sa pamahalaan,
46:22.9
hindi sapat, o hindi nag-work
46:24.3
para sa lahat, o sa mas nakararaming
46:26.1
Pilipino. Ito example niya na patronage
46:28.3
politics. Imagine ninyo,
46:30.4
yung pinamimigay na
46:31.2
naayuda ng mga politiko, di ba galing din
46:34.1
sa atin yan? Kasi, nagbayad tayo ng
46:36.1
buwis, pinagsama-sama yan, dumaan
46:38.1
sa kanila, tapos ibinalik sa atin, o napunta
46:40.3
rin sa mga nangangailangan. Eh, pero,
46:42.3
bakit yung utang na loob
46:44.1
nasa politiko? Di ba?
46:47.3
That's one.
46:49.4
Tapos, yung parang
46:50.2
pasalamat ka ng pasalamat sa politiko
46:52.6
dahil gumawa na isang proyekto,
46:55.0
eh, trabaho niya yun eh.
46:56.6
Minsan nga, wala pang kwenta yung proyekto eh.
46:59.3
Ilang isipin natin.
47:03.0
Ayan.
47:06.6
Okay. Sige.
47:08.9
Marami tayong pag-uusapan in the coming
47:10.4
days, no? Pero, in the meantime,
47:12.3
ano, yung mga nakalimutan kong batiin last
47:14.1
yesterday, batiin po
47:16.5
natin ngayong gabi, no? Si
47:17.9
Eleanor Rogel.
47:21.2
Pabati naman po mamaya
47:22.2
sa programa mo. Thank you. Always watching
47:24.4
your program from Milan, Italy.
47:26.4
Pag-uwi ko sa July, gusto ko sana bumili
47:28.3
lahat ng souvenirs ng
47:30.1
Facts First. Marami salamat po,
47:32.1
Ma'am Eleanor from Milan, Italy.
47:34.1
Ayan. Tapos ito, si
47:36.1
Ronald Llamas, yung hindi masyadong
47:38.1
pogi pag walang salamin. Nag-message
47:40.2
siya
47:40.5
kanina. Sabi niya,
47:43.9
ito ah, sabi ni Ronald Llamas,
47:46.5
naglalakad ako dito sa podium,
47:48.5
may kumalabit sa akin.
47:50.2
Wainwright Rivera.
47:51.8
Hindi yung pangalan niya. From Public
47:53.9
Estates Authority. Ayan. Fan mo
47:56.0
daw siya. Lagi daw siyang nanonood.
47:58.3
I-shoutout mo naman daw siya.
47:59.9
Lagi ka daw niyang nilalike. O ba,
48:01.9
yun naman ah, Sir Wainwright.
48:04.0
Maraming salamat po sa inyo. Ayan.
48:06.0
Maraming maraming salamat po. Ayan.
48:08.5
Sana diniinan niya po yung pagkalabit
48:10.1
kay Ronald Llamas. Ayan.
48:13.2
Tapos si Joe
48:14.0
Constantino. Ayan.
48:16.4
Please greet my husband, si
48:17.7
Bot Constantino, an avid fan of
48:19.6
Facts First and a member of Team
48:21.7
Replay. Ayan.
48:23.7
76th birthday po niya
48:25.7
sa Sunday, January 28.
48:28.1
Ayan. Sir Bot Constantino,
48:29.7
maraming maraming salamat po.
48:31.4
And happy birthday in advance.
48:33.5
Tapos si Ma'am Jocelyn Lumberio.
48:37.3
Shout out
48:38.5
kina
48:39.5
Rani, Malu,
48:41.7
and Lavey Torres ng Fairview.
48:44.0
Watching sila every night. O ba,
48:45.9
maraming salamat po sa inyo, no?
48:47.8
Hi na rin po kay Ma'am Jocelyn Lumberio.
48:51.3
Tapos,
48:52.0
ito, nabati na natin ito kagabi.
48:53.6
Nag-thank you na lang siya si G. Pesillier.
48:56.3
Ayan. Happy birthday sa kanya.
48:58.5
Last January 21.
49:00.5
Tapos,
49:02.1
ito,
49:03.9
happy birthday naman kay Chris
49:05.6
Hoxon sa January
49:07.8
27. That's the,
49:09.5
tomorrow. Ayan.
49:10.8
Isa po siyang bagong subscriber sa ating
49:12.9
sa ating pong Facebook.
49:15.0
Ayan. Maraming maraming salamat po.
49:17.2
Ayan. Si Benerci,
49:18.9
watching from Dubai.
49:21.6
Happy birthday kay Nelson
49:23.1
Leonardo.
49:24.9
Sino po ba?
49:27.7
Si Marnie Lopez.
49:29.3
Ayan. Shout out. Thank you very much
49:31.3
also. Tapos,
49:32.8
ito,
49:37.3
ito,
49:37.4
Boyity.
49:39.5
Ayan. Shout out
49:41.0
from Dubai.
49:43.8
Si Bibo. Shout out
49:45.0
from Mars. Meron pala ng signal, ha?
49:47.0
Diyan sa ano, ha?
49:48.5
Oo. Sige.
49:52.1
Watching from
49:53.0
Riyad. Ayan.
49:56.6
Anthony Durante.
49:58.4
Si Classmate.
49:59.2
Shout out sa asawa niyang si
50:00.7
Leia Angela. Watching
50:02.8
din siya ngayon. O ba? Leia.
50:05.2
Happy, ano? Happy birthday.
50:07.3
Ayan. Sana nag-i-enjoy ka.
50:08.6
Ito po, si
50:10.8
Mam Benji from
50:12.4
Australia. Meron ka bang
50:14.6
Team Puyat? Siya yan. Nagpupuyat siya
50:16.7
para manood. Ayan.
50:19.1
Nga pala, Mam Benji. Sige,
50:20.7
mag-a-arrange tayo dyan. Kasi nga, pupunta
50:22.7
po tayo sa Sydney next
50:24.6
month. So, pwede tayo
50:26.6
mag-get together dyan. Okay?
50:29.0
Maraming salamat po.
50:30.8
Okay. Share Rush watching from
50:32.5
Madrid. Ayan.
50:34.4
Ano yung crop top?
50:38.0
Yung ba yung ganon?
50:38.6
Yung ba yung ganon?
50:42.6
Tapos si Archie Kins.
50:44.1
Three straight nights. Umabot ako sa live.
50:46.1
Pa-shout out. O ba? Ikaw, ah?
50:49.1
Ayan. Sige.
50:51.3
Tapos si Moto
50:52.3
Bang. Watching from
50:54.1
Occidental Mindoro. Si Dario
50:56.0
Danio. Maraming salamat sa'yo.
50:58.1
Si Butch Toscano.
51:00.2
Watching also.
51:01.9
Si Alan. Hindi pa napapagod, oh.
51:03.5
Talagang, ano, ah. Sulit na sulit sa'yo yung puon mo, ah.
51:07.1
Okay.
51:08.6
Si Tinana.
51:12.0
Shout out sa'yo. Maraming salamat
51:13.7
din.
51:15.3
Okay.
51:17.2
Darating tayo dyan, Maricel. Ha?
51:19.3
Gagawa tayo yan. Sige.
51:21.6
Okay. Maraming salamat po sa inyong
51:23.4
lahat, no? And kita-kita po tayo
51:25.9
bukas. Ah, sa Monday pala. Sorry.
51:27.6
Sa Monday. Watching from
51:29.6
Melbourne naman. Si Joshie Dave. Maraming
51:31.5
salamat sa'yo. Si Big Boy Channel.
51:33.4
Hello. Si Just Vincent. Yan. Lagi nanonood
51:35.5
dyan. Oo. Sino pa ba?
51:38.6
Si
51:39.4
Mark Bilucura.
51:42.0
Troll po ako na anti-Duterte.
51:43.9
O ba? Yung mga umaamin na troll, ah.
51:47.1
Hmm.
51:47.9
Evelyn Cordero. Maraming salamat
51:50.2
po sa inyo. Si Bev Hernandez.
51:52.3
Ayan. From Canada.
51:54.0
Dante Omali. Eto. Si
51:55.8
Medeline Averion. Birthday niya bukas.
51:58.3
Happy birthday po. Ayan.
52:01.7
Okay.
52:02.9
Sige. Maraming salamat
52:04.3
po sa inyo. And kita-kita po tayo
52:06.0
sa Monday. Ako po si Christian Asguera.
52:07.9
Maraming maraming salamat.
52:08.6
Salamat po.
52:38.6
Salamat po.