10 Pagkaing Nakakasira ng Kidneys. Magugulat ka sa #3, #7, #10. By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist) Panoorin ang Video: https://youtu.be/y3fpitpzax0

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Kidney problem topic natin na ano itong sampung pagkain na pwede makasira sa kidneys.

Kaya habang maaga pa, habang bata pa, limitahan, bawasan, o totally avoid.

Nasa sa inyo.

Pero bibigyan ko kayo ng mga substitute para hindi masira ang kidneys natin.

Number one, nalilimitahan yung dami ng protina ang nakinakain natin.

Alam ko iba sa inyo mahilig sa all you can eat, ang daming protein.

Siguro kung bata ka pwede pero payo ito ng mga nephrologist.

Ayaw nila sobrang daming protina.

Let's say yung steak na dalawang malalaki o puro beefsteak na puro karni na lang.

Too much beef and pork, too much protein, nakakapagod sa kidneys.

Sabi nga ni Dr. Montemayor, pag marami kang protein kinain,

yung kidneys mo, imbis na naglalakas,

lalakad lang yung function, parang tumatakbo siya.

Napapagod yung kidneys mo sa daming ng protein.

Kaya ingat po tayo.

Anong pwede?

Pwede naman kumain ng protein pero tamang dami lang.

Ang tamang dami is ganito lang.

Itong palad lang, hindi kasama itong daliri.

Ganyan lang kalaki.

Kung pork chop, isang pork chop lang.

Ganun lang.

Mas maganda, piliin nyo na lang mga fresh fish.

O isda na lang o chicken breast.

Mas okay po yan.

Sobrang daming soft drinks sa kidneys.

Number two na pagkain na pwede makasira sa kidneys,

sobra daming soft drinks.

Lalo na yung mga maitim, yung dark colored soft drinks.

Hindi pong maganda sa kidneys.

Mas maganda, tubig na lang.

Lemon water, calamansi, tsaa, black coffee.

Pwede naman.

Pero ang soft drinks, matamis na tapos may mga phosphorus pa.

Number three.

Naayaw ng kidneys natin.

Ito.

pinag-usapan lang ito sa Senate nung isang araw,

high salt foods.

Yung mga maalat tulad ng instant noodles na sobrang alat.

So actually ako, kumakain din ako ng instant noodles.

Kasi minsan sa merienda, lalo na sa probinsya, wala kang choice.

At least medyo sure ka, hindi ka magtatay.

Ang ginagawa ko sa instant noodles,

sa may instant noodles tayo,

nilalagay natin ng mainit na tubig,

tapos yung seasoning niya, yung powder,

nilalagay ko mga kalahati lang.

Kalahati o lampas kalahati lang ng powder.

Sabi mo, Dok, di walang lasa.

Ay tiyaga tayo sa medyo matabang.

Tapos pag naluto na yung noodles,

ang ginagawa ko, hindi naluto na, may lasa na yung noodles,

tinatapon ko yung sabaw.

Hindi ko iniinom, tinitira ko lang siguro mga dalawang kutsarang sabaw,

tapos tinatapon ko.

So ang kinakain ko lang yung lutong noodles,

pero yung 1,600 mg

ng sodium niya,

siguro nakain ko baka 200 mg lang doon.

Mas konti.

Kasi yung alat ang kalaban natin.

Ang mga Pilipino,

sobra tayo alat kumain.

Ang mga Pilipino, 4 times ang dami ng alat na kinakain

above the recommended sodium intake.

Yan ang problema natin.

Sa sobrang alat,

kasi nga mahal ng ulam,

puro sobrang alat.

Kaya nasisira ang kidneys.

Kaya ang daming may kidney failure sa atin.

Actually, nagda-dialysis napakarami.

Around 80,000 Pilipinos

nagda-dialysis posibleng sa mga pagkain ito.

Anong ipapalit?

Imbis na maalat na noodles,

pwede naman spaghetti,

pwede sotanghon, medyo low-calorie yan.

Pwede naman kanin,

pwede corn,

pwede pasta.

Huwag din naman sobrang daming carbohydrates.

Pero better yan kaysa sa maalat.

Number 4 na babawasan.

Hindi ko naman sinasabi na

huwag nyo na totally kainin.

Kahit ako, kumakain ako nito.

Limit.

Pero kung may sakit na kayo,

dapat halos iwas na talaga.

Processed foods.

Mga processed foods like

bacon,

ham,

mga cured meat,

very salty,

hotdog,

salami,

luncheon meat,

tocino.

Masyado siyang maalat.

Tsaka meron siyang mga nitrites.

Sinabi na po ng World Health Organization,

kahit kayo pa,

i-check nyo po.

Processed meats,

there's something in them na talagang

nakaka-increase ng cancer risk.

Hindi ko po sinasabi na

pag kumain ka ng hotdog ngayon,

mamatay na in one week.

Hindi po ganon.

Pag inaraw-araw mo yan,

in the end,

nakita nila,

mas nagkaka-cancer

yung mahilig sa processed meats.

Kumpara siyempre sa mga

kumakain lang,

puro isda lang,

puro tokwa lang,

puro mongo,

puro gulay lang,

chicken lang,

wala pang taba,

mas mahaba buhay nito.

Kumpara sa puro ganito.

Siyempre, very oily.

Ito ang problema natin.

Tsaka yung preservative,

ito ang kalaban natin.

Number five,

alam nyo na ito,

kasira ng kidneys,

junk foods,

potato chips,

lahat ng chips,

masyado maalat,

maraming vetchin,

kaya nakaka-addict.

Although ngayon,

meron ng mga healthy chips,

may mga vegetable chips,

may mga okra,

kaya lang,

malat-alat pa rin siya.

Popcorn actually is okay.

Pwede ang popcorn,

huwag lang lagyan ng maraming butter

or salt.

Gelatin,

gulaman,

yogurt,

pwede po.

Kung gusto nyo na junk food,

konti-konti lang.

Kung gusto nyo po ng mani,

healthy ang mani,

pero nilagang mani lang.

O yung walang salt na kasoy.

Pero kung yung bibili nyong mani,

yung

prito,

tapos puro asin,

hindi na po healthy yun.

Kasi ayaw nga natin yung salt.

More salt,

mas naka-high blood,

mas nagmamanas,

mas nahihirapan ng puso,

at nahihirapan ng kidneys.

Number six,

sa Pilipinas,

puro salty fish,

tuyo,

daing,

tinapa,

salted egg.

Anong gagawin natin?

May mga tuyo na hindi gano'ng kaalat.

May mga daing na hindi gano'ng kaalat.

Payo nga ni Doc Lisa.

Pwede naman ibabad sa tubig.

So pag binabad mo yung salty fish,

mababawasan yung salt.

Pero kakainin mo pa rin naman yung isda.

Na doon pa rin naman yung protein.

Ayaw mo lang yung salt.

Kasi ginagawa natin yung preservative yung salt.

Tapos lagyan mo na lang na suka.

Maraming suka.

Anong pipiliin?

Fresh fish kung kaya.

Hard boiled egg,

imbis na salted egg.

Pagdating sa itlog,

mabalti yung egg white

kumpara sa egg yolk.

Pero kung bata ka pa naman,

pwede ka naman mag-egg yolk.

Pero pag tumatanda,

medyo iwas-iwas ako sa pula ng itlog.

Number seven, canned goods.

Maraming canned goods na high salt.

Yung mga canned meat natin,

maaalat.

So anong gagawin natin?

Let's say tuna na maaalat

o luncheon meat na maaalat.

Pwede rin gawin ay hinuhugasan din yung luncheon meat.

Pwede rin gawin ay hinuhugasan din yung luncheon meat.

O hinuhugasan din yung tuna.

Medyo pinapadaan sa tubig.

Oo nga, mababawasan yung lasa.

Medyo matabang.

Pero at least mas healthy naman.

Kasi sobra talaga sa salt.

Pwede pa rin namang kainin.

At marami na ngayong canned goods.

Alam nyo sa buong mundo,

alam na nila ang tao gusto na maging healthy.

Meron ng mga delata nakasulat low salt variety.

Marami na po.

Number eight,

salty condiments.

Patis.

Uric acid.

Salt.

Toyo.

Bagoong.

Papalitan natin yan.

Sa usawan ko, suka.

O kalamansi.

O pag nagluluto, herbs na lang.

Garlic.

Onion.

Ginger.

Hot sauce.

Pwede siya ipalit.

Sa soy sauce, may nabibili ng low salt na soy sauce.

Sa bagoong, may nakita na akong vegetable bagoong.

May nakita na akong vegetable bagoong.

Meron na po mga alternatives.

Palagyan natin kung makakain kayo ng adobo o beefsteak.

Ang daming sarsa.

Gusto nyo natin ilagay.

Pero siguro, konting bawas na lang ang paggamit.

Especially sa restaurant.

Ang restaurant talagang alat magluto.

Pang two rice talaga.

Kain sa restaurant, siguro ingat tayo.

Mas madalas na lang sa bahay kumain.

Para hindi ganun kaalat na nakakain natin.

Kasi takot tayo sa mga sakit.

Cancer, liver cancer, colon cancer.

Napapansin talaga sa pag-aaral.

Yung mga mahilig kumain sa labas.

Yung mahilig kumain ng puro karne.

Mas tinatamaan ng mga sakit.

Number nine.

Alcoholic drinks.

Alak, pati sigarilyo.

Illegal na droga.

Hindi po maganda yan sa kidneys natin.

Meron yung biglang naglalasing.

Binge drinking na dehydrate ng kidney failure.

Bukod sa alak na masama sa atay.

Masama sa utak.

Masama din sa tiyan.

Masama din sa kidneys.

Number ten. Hindi siya pagkain pero gamot.

Painkiller medicines.

Mga painkiller.

Ibuprofen, mefenamic acid.

Lagi ko sinasabi sa inyo.

Pag nireseta lang ng doktor.

At most three days.

O pinakamatagal seven days.

Pero kung hindi kailangan.

Kung matitiis nyo naman yung kirot.

Iba na lang gawin natin.

Paracetamol pwede.

Pamahid na lang.

Topical.

I-hot pack nyo na lang.

Kasi yung painkiller.

Isang possible side effect.

Hindi naman madala.

Siguro two to three percent.

Pwede ma-kidney damage.

Ma-kidney failure.

Okay.

Yan po ang sampung iingatan nating pagkain.

Bigyan ko na rin kayo ng mga tips para sa kidneys natin.

Ayan.

Dapat ihi rin.

Huwag rin pipigilin yung ihi.

Uminom ng maraming tubig.

Ayaw mo ma-dehydrate ang kidneys.

Sobrang alat.

Bawal.

Sobrang karne.

Too much protein.

Ayaw niya.

Kaya nga.

Diba minsan meron sa hazing.

Pinapalo, hini-hazing.

Pag na-hazing ang isang tao.

Nasisira yung muscle.

Protein yan eh.

Pagsira ng mga protein.

Lalabas sa kidneys.

Nababarahan ang kidneys.

Kaya yung nag-hazing.

Ang ihi nila.

Brown.

Itim.

Nagki-kidney failure.

Nakakwento yan dati ni Manny Pacquiao eh.

Boxer.

Diba?

Pag nabugbog siya ng kalaban.

Pag ihi niya.

Brown.

Itim ang ihi niya.

So dangerous for the kidneys.

Yung sobrang daming protein.

Nahihirapan siya.

Kung nasa hazing man.

O sa daming ng karne na kinakain.

Painkiller.

Abuse.

Bawal sa kidneys.

Okay.

Too much alcohol.

At kulang sa pahinga.

Kulang sa tulog.

Pag may kidney failure na.

O may sakit sa kidney.

Marami ng pantal-pantal.

Nag-iba ang kulay.

Nangingitim-ngitim.

Medyo.

Actually may konting amoy.

Nagsusugat-sugat.

Marami ng dry skin.

Stretch marks.

Ano sintomas ng kidney failure?

Nagmamanas.

Namamaga yung muka.

Okay.

Yung ihi.

Mabula.

Ang daming bula.

Hindi nawawala yung bula.

Dahil may protina.

May tubig sa baga.

Mahirapan huminga.

Hindi makatulog.

Yan.

Nasusu ka.

Pag nasusu ka, mataas ng creatinine nun.

May mga stage ng kidney disease.

Yung mga pinag-iingatan ko sa inyo.

Na pinababawasan ko sa inyo kainin.

Kahit wala kang kidney disease.

Ingat na.

Pero kung meron ka ng kidney disease.

Stage 1.

Stage 3.

Stage 5.

Nagda-dialysis.

E lalong mas bawal na ito.

Meron kami ibang video dyan.

Yung mga.

Pag nagda-dialysis na kasi.

O mga stage 4.

Hindi lang alat ang pinagbabawal.

Pati yung potassium.

Pati prutas.

Pinapabawasan na rin.

Kasi nga hindi na nalalabas yung potassium at yung mga phosphorus.

Pero kung wala pa tayong kidney problem.

99% ng tao.

Wala pa naman.

Hindi pa naman mataas ng creatinine.

Ito pa lang ang mga pinag-iingatan natin.

Yung tinuro ko.

Bukod dito.

To protect your kidneys.

Kailangang controlled ang diabetes.

Healthy weight.

Reduced salt.

Avoid alcohol.

Again.

Over the counter.

Pain relievers.

Lagi pa ulit-ulit.

Ito kasi talaga nagiging deadly.

Kaya ako hindi ako umiinom.

Ng mga pain relievers.

Tapos yan.

Pag may kidney problem na.

Siyempre ito na.

Mga chicken, fish, fruits, vegetables, and beans.

Check yung nutritional label.

Marami na pong healthy alternatives sa ngayon.

Tingnan nyo bakit pinagbabawal

o pinababawasan ng processed foods.

Diba?

Sinabi ko sa inyo.

Mga ham, salami.

Tingnan nyo ha.

Pag kumain kayo ng karne.

Pork.

Kumain ng baboy.

Okay lang.

Diba?

3 ounces.

59 milligrams of salt only.

Diba?

Kunti lang yung asin niya.

59.

Pag ginawa mo na siyang bacon.

548 na.

Times 10.

Ito 50.

Ito 500 na ang salt niya.

Pag ginawa nyo pang hamon.

1,100.

1,100 milligrams of salt na.

Paalat ng paalat.

Pag lemon lang ang sarsa nyo sa pagkain nyo.

1 milligram of salt.

Pag ginawa mo ng toyo.

1,000 milligram.

Pag salt mismo.

2,300.

1 teaspoon na.

Pag chicken.

Fresh chicken.

Chicken breast.

Nilaga.

69 milligrams of salt lang.

Pag ginawa mo ng fried chicken.

Fast food chicken.

2,000 milligrams.

Kaya nga malasa eh.

Diba? Yung alat eh.

Pag cucumber.

Pipino lang.

2 milligrams of salt.

Pag ginawa mo ng pickles.

Yung mga relish.

Yung mga olives.

Ayan no.

900 milligrams.

Kaya paalat ng paalat.

Kaya mas less processed.

Mas maganda.

Check ang diabetes.

Check ang blood pressure.

Yan ang pinakamahalaga.

Pati cholesterol.

BP nyo dapat controlled.

Dalawang bagay ang nakakasira sa kidneys natin bukod sa bagayin.

High blood na matagal.

Magkukulang ng blood supply sa kidneys.

Tapos diabetes na matagal.

Nasisira ang kidneys.

Ano ang tips ng kidney failure na dadali na sa emergency room?

Hindi na umiihi.

Yan ang nakakatakot.

Nasusuka na.

Pag konti na lang ihi, nasusuka na.

6 hours, 8 hours walang ihi.

Nadali na agad sa emergency room.

Baka nag-kidney failure.

Pag acute kidney failure, nasisave pa yung pasyente.

Anong mga tests?

Final slides.

Para malaman kung healthy ang kidneys.

Urinalysis.

Check kung may infection.

Check kung may protina.

Magpa-blood test.

Creatinine.

Kung tumataas, potassium.

Blood sugar.

CBC.

Fasting.

Ultrasound.

Tingnan yung kidneys.

May bato ba?

Pati sa kidney stones.

Diba?

Marami sa atin may kidney stones.

Ito rin ang pinagbabawal.

Yung alat din.

At kung meron na kayong kidney problem,

do not hesitate.

Pumunta sa nephrologist every 3 months.

Magingat din sa mga supplement na hindi naman nire-reseta ng doktor.

Dapat sila lang magbibigay ng mga gamot.

Pero yung mga maintenance na gamot nyo sa high blood at diabetes, safe po yun.

Kaya nga sinasabi nga, gamotin ang diabetes.

Gamotin ang high blood para makontrol.

Yung mga gamot po sa high blood at diabetes, sila nga mas nakakatulong sa kidneys.

Meron nga mga ACE inhibitors.

Yung mga enalapril.

Yung mga losartan.

Nakakatulong pa nga yun sa early stage ng kidney disease.

Sila nga nakaka-prevent ng kidney disease itong mga ACE inhibitors.

Pati yung ARP.

Pacheck tayo sa nephrologist.

Pero itong mga pagkain, maganda limitahan.

Kung tumatanda na, try na lang natin.

Iwasan.

Maraming salamat po.