Mga Pagkaing Iniiwasan Ko Na sa Pag-Edad. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:37.6
Ano ba nangyayari?
00:39.4
Actually, itong mga rules na ito, hindi ko naman ito gawa-gawa.
00:43.2
Kasi, ang katawan natin, hindi pareho ang 20 years old ng digestive system
00:51.5
at 40 years old at 60 years old na digestive system.
00:57.7
Pagdating ng edad,
00:58.6
40-50, medyo yung laway mas konti na.
01:04.7
So, lagi nang dry.
01:06.6
Yung panunaw natin, mahina na.
01:09.0
Usually, pag 50, makita mo, mabubulunan ka na, lagi nang dry.
01:14.2
Unang kain mo, lalo ng kakanin, magbabarayan dito.
01:18.8
Kaya sabi ko, inom ng konting tubig para lumawag.
01:21.8
At yung mga gastric juice, gastric acid, yung mga enzyme na tumutunaw sa pinain natin.
01:28.6
At ulang, kumukonti na.
01:32.1
So, nababawasan yung panunaw natin talaga sa loob ng katawan mismo.
01:36.9
So, kung dati, kumain ka ng double cheeseburger, baliwala.
01:41.0
Age 50, age 60, subukan mo kumain ng double cheeseburger.
01:45.6
Tingnan natin kung hindi ka maimpacho.
01:50.7
Kailangan kung kakainin mo, dahan-dahan.
01:53.6
Kasi, mabagal na yung gastric juice natin.
01:56.7
Tsaka yung galaw.
01:58.6
So, yung katawan natin ang nagbabago.
02:02.5
Tsaka pag may edad na, syempre, may high blood na, may diabetes na, may maintenance medicine na.
02:08.8
Mabagal na galaw.
02:10.2
Kaya iba na ang tanggap ng pagkain sa may edad kaysa sa bata.
02:16.7
Okay, 12 foods na medyo ingatan na natin.
02:20.3
Number 1, yung mga nakakabara, nakakachoke na pagkain.
02:26.3
Ako, siguro pagbata pa kayo, hindi nyo pa ma-experience, hindi nyo pa napapansin.
02:31.3
Minsan, unang subo nyo, ayaw na bumaba.
02:36.3
Sasabihin ng iba, nako Dok, baka may cancer na ako dito sa thyroid, ayaw na bumaba.
02:41.3
Pero, minsan, dry mouth lang eh.
02:43.3
Mas dry yung mouth natin, kaya maraming tubig iinom eh.
02:47.3
Or, mas nervyos, mas dry mouth.
02:50.3
Tapos, yung una nga, yung bituka natin, mabagal na yung galaw.
02:56.2
So, pwedeng magbara yan.
02:57.2
Lalo na yung mga, ayan, kakanin.
03:01.2
Mga, ano ba, kutsinta, bibingka.
03:04.2
Kahit yung mga prutas, mga melon.
03:07.2
Yung melon na malalaki, biglang kain mo.
03:10.2
O, minsan, orange, magbara dito.
03:12.2
O, popcorn, magbara.
03:15.2
Minsan, yung mga very dry na pagkain, ang hirap.
03:22.2
Dapat dahan-dahan na ang nguya eh.
03:24.2
Steak, karnin na matigas.
03:26.2
O, hotdog na malaki, pwede kang maano.
03:29.2
So, dapat, pwede kang mabarahan.
03:31.2
Tubig, sabaw muna.
03:33.2
Tapos, yung unang kain, mabagal muna.
03:36.2
Pag bumaba na, tsaka na okay.
03:39.2
Paano kung nagbara?
03:40.2
Emergency, tinatapik sa likod.
03:43.2
Meron pangang mahirap isuka.
03:45.2
Ang dapat niyong gawin, pag nandito na stock up,
03:48.2
natatakot ka, hindi ka makahinga.
03:51.2
Ako, iniinuman ko konting tubig eh.
03:54.2
Pinipilit ko itulak.
03:55.2
Pero, relax lang ang utak.
04:00.2
Intay ka 10 seconds.
04:01.2
Mamaya, after 10 seconds,
04:03.2
biglang bubu ka nalang esophagus.
04:09.2
Kung hindi, nakakatakot po.
04:11.2
Kung merong iba, nadadala talaga.
04:15.2
Usually, anong age to?
04:21.2
Lalo na, above pa doon.
04:22.2
Empty calories. Diba?
04:25.2
Ito nga, kahit 20 years old eh,
04:27.2
kailangan mo ba kumain ng matatamis,
04:29.2
maalad, junk food palagi.
04:32.2
Diba? Alam naman natin, high sugar, diabetes.
04:35.2
High salt, high blood.
04:37.2
Diba? High calories, nakakataba.
04:39.2
So, ito, kahit edad 20s pa lang, iwas na tayo.
04:45.2
Hilaw na pagkain.
04:47.2
Okay? Hindi ko nalagay lang dito.
04:49.2
Mga kilawin, hilaw.
04:52.2
Manok na may dugo.
04:54.2
Beef or pork na may dugo pa.
04:56.2
Lalo na steak na medium rare.
04:59.2
O, anong problema?
05:00.2
Kasi minsan, may mga bacteria,
05:03.2
may mga infection, may mga parasite,
05:06.2
may mga bulate yan.
05:07.2
May beef tapeworm, pork tapeworm, fish tapeworm.
05:10.2
So, kung natchambahan na hindi maganda yung source,
05:13.2
pwede ka magkaroon ng serious food poisoning.
05:21.2
Minsan may red tide.
05:22.2
Maraming mga red tide dito sa atin.
05:25.2
Maparami kain mo.
05:27.2
Pwede ka ma-food poisoning.
05:29.2
Magtae ka talaga in 5 days, 7 days.
05:32.2
Tuloy-tuloy pagtatae mo.
05:35.2
pag ang edad 40, mas bata,
05:38.2
nagtae, malamang mabubuhay siya.
05:41.2
Pero kung 50, 60 years old ka na,
05:44.2
may sakit sa puso ka na,
05:45.2
tapos tatamaan ka ng food poisoning,
05:48.2
delikado. May namamatay.
05:50.2
Sa Amerika, maraming namamatay.
05:53.2
Listeria, food poisoning,
05:56.2
third leading cause of death of food poisoning in the US.
06:01.2
Dito sa Amerika, yung nasira na pagkain.
06:07.2
O yung hindi pasteurized.
06:09.2
Diba tayo, minsan mahilig galing sa kalabaw.
06:13.2
Ang pasteurized, parang iniinit nila yan.
06:16.2
Patayin mo na yung bakteriya.
06:18.2
O baka hindi nyo nalagay sa ref yung pagkain.
06:21.2
Diba tayo, umaga, tanghali,
06:23.2
nakalagay lang yung pagkain,
06:25.2
eh sira na, panis na.
06:27.2
May mga prutas tayo dyan,
06:29.2
minsan may mga pakwan na aarawan.
06:31.2
Pakwan, may hiwa na.
06:33.2
O binuksan mo, pag kinain mo, iba na yung amoy.
06:35.2
Malansa na amoy. So sira na siya.
06:39.2
Hindi nalagay sa ref agad.
06:41.2
O yung mga hindi niluto,
06:45.2
o mga sausage na hindi niluto.
06:51.2
Listeriosis, food poisoning.
06:55.2
Nagtatay eh. Muscle spasm.
06:57.2
Matinding food poisoning.
06:59.2
Third leading cause of death sa Amerika.
07:03.2
Diba? Andaming taba.
07:07.2
Chicharon bulaklak.
07:09.2
Crispy pata, patatim.
07:11.2
Alam nyo naman, syempre at a certain age,
07:13.2
lalo na pag tumatanda na tayo,
07:15.2
overweight na, malaki na ang tiyan,
07:17.2
syempre sobrang taba,
07:19.2
takot tayo sa kolesterol,
07:25.2
overweight, diba?
07:27.2
Pwede naman kumain paminsan-minsan.
07:29.2
Kahit ako kumakain paminsan,
07:31.2
baka once a week o once a month.
07:33.2
Pero meron namang healthy protein eh.
07:37.2
pwede kang manok,
07:39.2
pwede kang beans, mongo,
07:41.2
protein din. Pwede kang tokwa,
07:43.2
tofu, protein din.
07:45.2
Pwede kang mushroom, protein din.
07:47.2
Mga gulay, may protein din.
07:51.2
veggie meat, uso rin ngayon.
07:55.2
Ang problema sa alcohol,
07:59.2
wala nang balance.
08:01.2
Yan ang kinakatakot ko lagi pag senior na,
08:03.2
pwede kang matumba.
08:05.2
At ang dami ko na nakitang pasyente,
08:07.2
tatawag sa akin emergency,
08:09.2
ay si tatay nahulog sa banyo,
08:13.2
Pinacetiscan sa emergency room,
08:17.2
Hindi na gumising.
08:19.2
Nahulog na hip fracture.
08:21.2
Mula nung na fracture yung hip,
08:23.2
nakahiga na lang. Nakahiga,
08:25.2
hindi na kumakain, hindi na makadumi.
08:27.2
Nagkaroon ng bed sore.
08:31.2
hulog, delikat. Ba't nahulog?
08:37.2
hindi maingat sa bahay, or malakas
08:39.2
uminom ng alak. Kasi alak,
08:43.2
uminom ng alak eh, wala ka
08:45.2
nga ang balance eh. Lalo na sa gabi,
08:49.2
mata natin, hindi na
08:51.2
natin gaano makita, diba?
08:53.2
Mabilis na tayo mabangga, yung malalapit,
08:55.2
hindi na natin nakikita.
08:57.2
Mapapansin nyo yan, diba? Pag medyo
08:59.2
may edad na kayo, laging nabubunggo dito,
09:01.2
bunggo dito, diba? Tama
09:03.2
dito, tama doon. Kasi nga yung mata
09:05.2
natin, tsaka yung balance,
09:07.2
coordination, mahina na.
09:11.2
Iwas na sigarilyo. Nakakadagdag
09:13.2
ng calories at hindi rin maganda
09:17.2
Kape, pwede naman magkape
09:19.2
pero siguro 2 cups of coffee
09:21.2
at baka decaffeinated
09:23.2
na lang. Kasi pag may edad na,
09:25.2
hindi ko masabi anong edad
09:27.2
para sa inyo. Kung may sakit sa puso
09:29.2
na. Kung may high blood na,
09:31.2
diba? Baka magpapalpitate
09:35.2
konting bawas na. Okay?
09:39.2
kasi tsaka mababa lang yung caffeine eh.
09:43.2
foods. Okay? Pag bata
09:45.2
puro junk food, chichiria,
09:47.2
cornics, lahat ng alat
09:49.2
pwede, diba? Lahat ng tamis.
09:51.2
Pero, pag tumatanda
09:53.2
na, age 50, kita nyo
09:55.2
mukha natin, mamaga-maga
09:57.2
na yan. Kamay mas maga,
10:01.2
diba? Mas tumataas na yung
10:03.2
blood pressure, diba? So,
10:05.2
lahat yan dahil sa sobrang
10:07.2
alat. Gusto mo mababa
10:09.2
blood pressure, bawas alat.
10:15.2
bagoong sa kare-kare,
10:19.2
asin, ketchup, marami
10:23.2
yun, alat. So, pag sobrang alat
10:25.2
ang kinakain natin, mani na
10:27.2
maraming asin, sobrang
10:29.2
alat, tataas ang blood pressure. Mas
10:31.2
magmamanas. At doon magkakaroon ng problema.
10:35.2
foods, instant noodles,
10:37.2
instant noodle, noodle pwede kainin.
10:39.2
Yung sabaw, tinatapon ko na lang
10:41.2
kasi alat yun, yung seasoning.
10:49.2
processed meat, sobrang alat din yan.
10:53.2
preserved meat, maalat siya. So,
10:55.2
ang maganda, high potassium
10:57.2
foods. High potassium
10:59.2
foods, nakakababa
11:01.2
ng blood pressure. High potassium
11:03.2
foods, nakakabawas ng
11:05.2
salt, asin sa katawan.
11:11.2
lahat yan, high potassium
11:13.2
foods. May mga gulay na high potassium
11:19.2
ang pagkain. Pagbata ka,
11:21.2
okay sa'yo, di ba? Puro fried chicken.
11:23.2
Pero pansin nyo, pag medyo
11:25.2
50 ka na o 60 na,
11:27.2
damihan mo yung mantika,
11:29.2
medyo umay na tayo.
11:31.2
Di ba? Parang hindi ka
11:33.2
na matunawa. Hindi na masarap ang feeling.
11:35.2
Afterwards, feeling mo,
11:37.2
maggagird ka na, parang hindi ka na
11:39.2
matunawan. Kasi nga, maraming oil,
11:41.2
matagal sa tiyang.
11:43.2
Siyempre, more oil.
11:45.2
More oil, more prito,
11:47.2
high cholesterol, heart disease,
11:49.2
diabetes, and higher cancer
11:53.2
packaged foods, siyempre, puro matatamis.
11:57.2
matatamis na talaga sa atin.
11:59.2
So, pag maraming sugar,
12:01.2
overweight. Pag overweight,
12:03.2
sasakit tuhod, sasakit ng mga katawan.
12:05.2
Di ba? Nakaka-addict.
12:07.2
So, dapat, mas hindi
12:13.2
Alam naman natin yung soft drinks. Di ba? Talaga.
12:15.2
Soft drinks, iced tea, kahit ano
12:17.2
pang mga drinks, tubig na lang.
12:23.2
Pwede naman buko. Huwag din masyado
12:25.2
marami kasi, unless
12:27.2
hindi ka overweight. Kung hindi ka mataba, pwede
12:29.2
ka mang buko. Di ba? Pero, isang
12:31.2
buko, isang baso ng buko
12:33.2
juice, walang sugar,
12:39.2
Sa prutas, depende sa prutas.
12:41.2
Okay? Dapat prutas,
12:45.2
Pag prutas na mangga,
12:47.2
matamis ang mangga, kaya
12:49.2
konti-konti lang. Isang pisngi lang
12:51.2
ng mangga. Grape siguro,
12:53.2
mga hanggang walong peraso lang.
12:57.2
siguro isang slice lang.
12:59.2
Hindi siya all you can eat.
13:01.2
Di ba? Ang pwede lang maraming prutas,
13:03.2
mansanas, orange,
13:05.2
pwede na rin. Suha,
13:07.2
paminsan-minsan, pwede na rin.
13:09.2
Yan lang mga pwede.
13:11.2
Saging, pwede rin. Okay?
13:15.2
Saging kasi nakakabusog.
13:19.2
full cream milk, ice cream.
13:21.2
Di ba? Konti-konti lang.
13:23.2
Full cream. Diba?
13:25.2
Dapat medyo low fat na panagkakaedad.
13:29.2
actually, pwede naman.
13:31.2
Healthy naman siya. Kaya lang,
13:33.2
ito lang po sa mga may
13:35.2
maintenance medicine. Kung may maintenance
13:37.2
kayo sa high blood, sa
13:39.2
insomnia, sa nerbyo, sa mental
13:43.2
gamot na paghinalo sa suha
13:45.2
na babago yung dose.
13:47.2
Tingin ko pwede naman kumain ng suha.
13:49.2
Huwag lang sobrang dami. Pero kung wala kayong
13:51.2
maintenance medicine, okay lang.
13:55.2
Spicy, depende sa inyo.
13:57.2
Pag wala kayong GERD,
13:59.2
okay naman. Pero tulad
14:01.2
na sinabi ko, pag may prostate problem,
14:05.2
May hemorrhoids, ingat sa spicy.
14:07.2
Di ba? Pero otherwise,
14:11.2
pero sa mga may GERD,
14:13.2
ingat tayo. Okay?
14:15.2
Sana po nakatulong itong video
14:17.2
natin. Yung mga dapat kainin
14:19.2
at medyo dapat iwasan
14:21.2
panagkakaedad. Lahat ng gulay,
14:23.2
pwede. Healthy food,
14:25.2
isda, konting itlog,
14:27.2
meat, alam nyo naman lahat ng gulay,
14:29.2
pwede naman lahat yan. Yung mga
14:31.2
nanggit ko, konting bawas po.
