01:53.7
Dagdag pa nito, maaaring maglabas ng arrest warrant ang ICC laban sa mga opisyal ng pamahalaan ng Pilipinas.
01:59.4
Kung sino mang individual na maaaring nakagawa ng krimen noong kasabi pa ang bansa sa Rome Statute at kung may probable cause o sapat na batayang nakita ang kanilang pre-trial chamber.
02:11.1
Pero pagdating sa enforcement ay iba na anyang usapin ito.
02:15.0
Kaya naman mahalaga ang kooperasyon ng Philippine Government.
02:18.2
Ang pahayag na ito ni Guibara ay nang matanong kung maaaring bang maglabas ng arrest warrant laban kay Vice President Sara Duterte
02:25.4
matapos iugnay ang pangalan nito sa Oplantokhang.
02:29.4
Patayan sa Davao City noong alcalde pa lamang siya ng Luzon.
02:33.0
Pero nanindigan naman ang opisyal na walang koristeksyon ang ICC sa Pilipinas matapos kumalas noong 2019.
02:39.9
Kaya tumangging makipagtulungan sa kanila ang bansa bukod pa ito sa mga isyo ng soberanya.
02:46.8
Yan mo na ang ating update. Balik sa iyo aga.
02:49.1
Ayan mga kabunyog, magandang balita yan.
02:52.4
Magandang balita yan.
02:54.0
Inamin mismo ni Minardo Guibara na anumang oras,
02:59.4
pwedeng ngayong taon, ayon nga kay dating Senador Sani Trillanes,
03:06.0
pwedeng nitong second quarter, itong mga buwan ng April to June,
03:12.2
ay maaaring maglabas na ng warrant of arrest ang ICC o International Criminal Court.
03:21.4
Ayon sa Solicitor General,
03:25.6
posibleng mangyari yan dahil kung totoo nga,
03:29.4
natapos na ang imbistigasyon ng ICC.
03:32.7
Kung tapos na ang imbistigasyon nito at na-identify na,
03:37.8
natukoy na kung sino yung mga dapat papanagutin sa madugong war on drugs na nangyari sa Pilipinas,
03:49.4
ito ay anumang oras, araw, buwan, ay maaaring nang lumabas ang nasabing warrants.
03:58.5
Ilinaw ko lang mga kabunyog ah, ilinaw ko ganito.
04:04.6
Sino-sino ba ang i-issuehan ng warrants ng ICC?
04:11.3
Magdidepende po yan sa risulta ng imbistigasyon.
04:15.5
Ang daan po natin, sa ngayon, wala pa naman po talagang mga kinakasuhan sa ICC.
04:23.8
Ilinaw ko po yan ah.
04:25.8
Sa totoo, wala pa po ngayong...
04:28.5
kinakasuhan sa ICC.
04:30.2
Wala pang ikinakaso.
04:32.3
Mayroon pa lang ngayon kung sa ano, mayroon pa lang reklamo.
04:36.4
Ngayon, sa reklamo sa ICC, sa dami ng mga pinatay noong war on drugs sa Pilipinas,
04:43.0
mayroong mga affidavit na in-execute.
04:45.5
Halimbawa, si Matubato, si Lascañas, yung mga pamilya ng mga biktima,
04:51.0
mayroong mga affidavits ng ginawa o sinumpaang sa laisay.
04:58.5
sa mga affidavits na yan o sa mga salaysay na yan,
05:02.3
ay ang mga pangalan ni Rodrigo Duterte, ni Bato de la Rosa,
05:07.1
nabanggit din ang pangalan ni Bongo, nabanggit din ang pangalan ni Sara Duterte.
05:12.3
So, kumbaga, yung sinasabi nating pangalan ni Digong o ni Rodrigo Duterte,
05:18.6
pangalan ni Sara, pangalan ni Bongo, pangalan ni Bato,
05:21.8
yan po ay nababanggitan sa mga sinumpaang salaysay
05:26.4
ng mga nagre-reklamong,
05:28.5
yung mga pamilya at mga testigo.
05:31.5
So, hindi ibig sabihin na sila na yung may kaso.
05:36.7
Kaya, nagsasagawa ng investigasyon ng ICC
05:39.5
para malaman kung sino talaga ang may mga pananagutan.
05:45.1
So, pwedeng sa investigasyon ng ICC ay lumitaw
05:48.6
na si ganito ay mayroon talagang pananagutan
05:52.0
at si ganito ay hindi.
05:54.5
So, yung hindi naman pala lumabas sa investigasyon ng ICC,
05:57.8
wala naman ito, hindi ito involved,
05:59.8
hindi yun kasama sa iisyuhan ng waran.
06:02.7
O, ganun po, ano?
06:04.8
Yan po ang ibig sabihin dito.
06:07.2
So, ilinaw ko lang, ha?
06:09.1
Sila Sara Duterte, sila Rodrigo Duterte,
06:12.8
sila Bato de la Rosa, sila Bongo,
06:15.9
sila ay nababanggit sa mga affidavits
06:19.8
ng mga nagre-reklamo na pamilya ng biktima,
06:25.7
saka sa mga salaysay o affidavit ng mga testigo.
06:33.2
Kumbaga, nababanggit yung mga pangalan nila.
06:37.0
Ngayon, hindi ibig sabihin na nababanggit yung pangalan nila.
06:41.0
Sila na yung akusado.
06:45.2
Wala pa po tayo ditong pinag-uusapan na akusado.
06:51.3
ang ICC ay nagsasagawa ng investigasyon
06:57.2
yung mga sinumpaang salaysay
06:59.9
ng mga big pamilyang nagre-reklamo
07:04.5
Kaya, kung 122 pages,
07:09.3
kung 122 pages daw yung sinumpaang salaysay ni Las Cañas,
07:15.0
hindi automatic yun natatanggapin ng ICC.
07:20.3
Paalamin ng ICC yun kung totoo ba ito.
07:24.0
Totoo ba talaga ito?
07:25.4
Kaya, nagsasagawa ang ICC ng investigasyon.
07:28.6
At sa investigasyon ng ICC,
07:31.5
maaari na may mga nandun sa binanggit na pangalan
07:36.3
ni Bato, ni Bongon, ni Sara, ni Rodrigo Duterte,
07:40.0
na sa investigasyon ng ICC ay makukonfirm nilang hindi.
07:44.2
Mukhang hindi naman totoo.
07:46.8
Kaya si Sara Duterte, halimbawa,
07:49.3
pwedeng sa investigasyon ng ICC,
07:51.0
si Sara Duterte ay hindi naman involved.
07:52.8
So, ibig sabihin,
07:55.4
si Sara ang tumarest ng ICC,
07:56.7
hindi kasama si Sara.
07:59.1
Diba si Cayetano kasama sa nireklamo?
08:04.3
Si Richard Gordon,
08:05.2
kasama din dun sa nababanggit sa nireklamo eh.
08:09.3
si yung dating DILG sekretary,
08:12.8
yung dating governor ng Cotabato,
08:15.0
North Cotabato ba yan?
08:16.5
Kasama yun sa nireklamo.
08:22.1
Yun, mga kasama yun eh.
08:25.4
kasama yun sa mga nireklamo.
08:27.2
Pero, kung sa investigasyon ng ICC,
08:30.6
na wala naman palang,
08:32.0
hindi naman involved si Gordon,
08:34.3
hindi naman pala involved si Sueno,
08:37.8
aalisin yun sa sasampahan,
08:41.6
aalisin yun sa mga sasampahan ng kaso.
08:45.1
wala pa talagang kaso.
08:53.1
sa investigasyon,
09:02.7
pwede naman talaga
09:03.6
na si Rodrigo Duterte,
09:09.5
Pwede rin maalis sa kanila ang isa.
09:12.7
o kaya si Gordon,
09:14.6
na hindi naman talaga
09:17.5
aalisin yun sa kakasuhan.
09:19.6
Hindi sila maiisuhan ng warrants.
09:22.5
Yan ang paliwanag natin.
09:24.7
yung isang bagay,
09:26.6
pinapaliwanag ni Medardo Guibara,
09:28.7
ang problema ng warrants
09:32.1
sino ang mag-i-implement nun?
09:34.4
O, yan ang problema.
09:36.8
Wala kasing sariling polis
09:40.3
Hindi yan tulad sa isang estado
09:42.2
na tulad ng Pilipinas,
09:45.4
ang korte ng warrants of arrest,
09:49.8
na magsiserve niyan.
09:59.9
na tulad ng Pilipinas,
10:02.1
sino ang nag-iimbestiga?
10:07.3
ng investigasyon,
10:08.5
preliminary investigation.
10:11.1
ng DOJ prosecutors
10:12.6
na may probable cause,
10:17.9
Pagkarating sa korte,
10:20.3
ng warrants of arrest.
10:25.1
ng warrants of arrest,
10:39.4
nandun sa warrants of arrest
10:44.2
na kung makita nyo
10:47.6
ng warrants na ito.
10:56.5
ng warrants of arrest,
10:58.6
mayroong mekanismo
11:02.2
Kasi mayroon tayong
11:08.3
walang sariling polis
11:15.2
ang mag-i-implement
11:16.2
ng warrants of arrest?
11:19.2
kung ang Pilipinas
11:21.6
Kung ang Pilipinas
11:23.4
ang mga leader natin,
11:25.6
walang problema yan.
11:28.3
ang warrants of arrest
11:32.2
ng ating gobyerno.
11:35.5
matinong gobyerno.
11:38.3
Bakit ko sinabing
11:39.2
matinong gobyerno?
11:41.2
ang problema natin,
11:49.9
hindi magko-cooperate
11:51.8
ang ibig bang sabihin yan?
11:54.0
yung warrants of arrest
11:55.9
hindi i-re-recognize
12:04.9
kung ang nanalong
12:08.7
at si Lene Robredo
12:11.0
nakikilalanin niya
12:12.0
ang obligasyon natin
12:17.1
yung warrants of arrest
12:20.2
kung si Lene Robredo
12:22.2
walang issue dyan.
12:26.6
Walang issue dyan.
12:29.2
sasabihin lang naman dyan
12:31.1
kung si Lene Robredo
12:32.7
bilang pag-recognize
12:35.1
ng ating obligasyon
12:42.9
yung mga kaso na yan
12:45.7
ay member pa tayo
12:51.5
ay may obligasyon
12:54.4
jurisdiksyon ng ICC
12:57.7
nung panahong member tayo.
13:00.0
Bilang pagkilala dyan,
13:02.0
itong warrants of arrest
13:03.1
na nakarating sa atin
13:04.3
ay ipapatupad natin.
13:09.3
presidente ng Pilipinas
13:12.2
Hindi si Lene Robredo.
13:19.0
ang warrants of arrest
13:21.0
O, yan ang tanong.
13:24.9
Parang katulad yan
13:27.7
May warrants of arrest
13:33.0
ang warrants of arrest
13:37.4
presidente nila si Putin.
13:45.2
ay kalaban ni Putin.
13:50.4
Ganyan ang nangyari
13:51.5
sa maraming bansa
13:53.4
Sa maraming bansa
13:56.4
marami rin mga nakasuhan
13:59.0
Marami rin nakasuhan
14:01.0
against humanity.
14:03.9
yung mga kinasuhan
14:07.1
hindi sila naaresto.
14:09.8
yung leader na yun
14:11.4
ay kakampi pa nila,
14:12.5
hindi sila naaresto.
14:14.6
dumating yung taon
14:27.3
ng bansang Afrika
14:34.9
talagang ayaw ni Marcos,
14:36.5
hindi ipapaaresto
14:39.1
Mayroon ang warrant
14:54.8
Bato at si Sarah.
14:56.0
O, kaya di pa rin
15:08.6
napaka-importante
15:10.3
ang ating gobyerno
15:12.2
marunong kumilala
15:14.6
sa mga obligasyon
15:16.2
international community.
15:21.6
hindi siya magko-cooperate.
15:23.0
hindi natin alam.
15:25.4
lahat naman ang bagay
15:27.9
Alam naman natin,
15:31.1
hindi mabubuwag yan.
15:32.5
O, anong nangyari?
15:42.2
International pressure.
15:44.4
Biyahi ka ng biyahe
15:45.4
sa iba't ibang bansa,
15:47.0
punta ka ng punta doon,
15:50.6
sa international community.
15:51.6
Sa international,
15:54.5
hindi ka marunong
16:01.5
Sabi ni Romeo Manuel,
16:03.6
ang hirap maniwala
16:04.3
sa mga sinaysay mo.
16:06.6
di wag kang manood.
16:13.7
pwede nang mag-issue
16:14.7
ng warrant of arrest
16:16.9
Ang problema talaga,
16:21.3
kung hindi magko-cooperate
16:23.8
kung si Marcos Jr.
16:24.9
ay hindi ipa-aristo
16:35.3
madalas niya naman
16:36.9
wala sa aking problema yan.
16:39.4
Malapit na akong mamatay.
16:43.9
yung mga bata pa,
16:45.9
halimbawa si Sara,
16:51.3
ang problema diyan,
16:54.6
presidente si Sara
16:57.4
kahit malayo ang posibilidad
16:58.7
na maging presidente
17:02.0
Pag may mga summit,
17:03.1
hindi makaka-attend yan
17:05.4
Parang katulad ni Putin.
17:07.3
Naalala nyo si Putin,
17:08.9
mayroong summit sana
17:12.1
pagsasama-sama na yan,
17:16.6
and South Africa.
17:19.5
ginanap yung BRICS summit
17:23.7
Umattend ba si Putin?
17:26.1
Hindi siya naka-attend
17:27.5
si Putin sa BRICS summit.
17:31.1
Nakiusap ang South Africa.
17:33.2
Sabi ng South Africa,
17:35.8
huwag na lang umattend
17:38.4
Malalagay kami sa alanganin.
17:41.2
Kasi ang South Africa,
17:43.3
tibong member ng ICC.
17:46.7
Hayaw ng South Africa
17:48.4
na kapag pumunta si Putin doon,
17:50.2
ay hindi nila aristotel.
17:52.2
member kami ng ICC.
17:56.2
Sabi ng South Africa,
17:58.1
kapag pumunta dito si Putin
17:59.7
at hindi namin siya inaristo,
18:01.8
para kaming hindi marunong
18:03.2
sumunod sa aming obligasyon sa treaty.
18:06.2
Kaya para hindi malagay
18:07.5
sa alanganin ang South Africa
18:09.0
na host ng summit,
18:10.5
hindi na lang umattend si Putin.
18:13.6
ano na lang siya,
18:17.7
Online na lang siya umattend sa summit.
18:21.6
Kasi kung aaten siya doon,
18:23.1
hindi nakakasigurado ang South Africa
18:25.0
na hindi siya aaristuhin.
18:27.2
Hindi nila maprotektahan si Putin
18:30.4
Baka magkaroon ng international
18:34.6
international situation
18:38.1
Ganyan din ang mangyayari kay Sarah.
18:40.2
Halimbawa, presidente siya ng Pilipinas,
18:42.6
tapos may summit,
18:44.1
hindi siya pwedeng makaaten.
18:46.3
Kasi mayroong, ano eh,
18:47.5
mayroong siyang warrant to baris sa ICC.
18:51.6
parang katulad ng ginawa ng South Africa,
18:53.7
sasabihin ng South Africa,
18:55.5
hindi namin masisigurado yan
18:56.9
na hindi siya aaristuhin.
18:59.6
Ganyan ang complication yan.
19:02.5
O, ano bang sinabi, mga kabunyog?
19:04.8
Mismong si Guimara,
19:06.4
inamin niya na pwede talagang maglabas
19:08.4
ng warrant to baris ng ICC.
19:11.5
Kaya lang, yun na nga.
19:14.0
Paano ang pag-aristo?
19:15.4
Magdidepende yan sa gobyerno.
19:17.5
Magdidepende yan.
19:18.7
kung sa ngayon ang pagbabasihan,
19:20.6
sinabi na ni Marcos,
19:22.3
hindi magko-cooperate ang Pilipinas.
19:25.2
kapag hindi nag-cooperate ang Pilipinas,
19:27.1
hindi ma-aristo si Sara Duterte,
19:29.1
hindi ma-aristo si Bongo,
19:30.7
hindi ma-aristo si Bato.
19:33.7
pwede pa rin bang magbago
19:36.3
ang stand ng gobyerno?
19:38.7
Pag lumala ang away nila
19:40.1
Sara Duterte at saka ng Marcos,
19:43.5
pag lumala ang away ng Marcos at Duterte,
19:47.4
ay lalong tit, ano yan?
19:50.8
Wala namang ano eh.
19:51.8
Wala namang imposible.
19:53.2
Ang lahat ng bagay, nagbabago.
19:56.1
Yung sinasabi na yan ni Marcos Jr.
19:58.0
na hindi magko-cooperate sa ICC.
20:03.9
Pwedeng lumalim pa ang away ng Duterte at ng Marcos.
20:09.9
ang pressure ng US,
20:13.1
ang pressure ng European Union,
20:15.0
ang pressure ng international community,
20:20.5
na harapin ni Marcos Jr.
20:23.9
Kasi, oh, pwede kung presidente ka na tulad ni Duterte,
20:27.8
na nag-declare ka,
20:28.6
ay, wala akong pakialam sa inyo.
20:30.6
Wala akong pakialam sa mga UN-UN na yan,
20:33.4
European Union na yan.
20:34.9
Ay, kung ganyan ang policy.
20:38.3
nagpapakilala siya
20:39.5
na responsible na member ang Pilipinas
20:42.2
ng international community.
20:46.2
Paano ka magiging responsible na member?
20:48.5
Ang member ng international community
20:50.1
kung hindi ka marunong kumilala sa mga obligasyon mo?
20:53.5
Yan yung problema ni Marcos Jr.
20:55.9
Yan yung dilema niya.
21:00.5
hindi mo kikilalanin ang jurisdiction ng ICC.
21:05.1
umiikot ka sa iba't ibang bahagi ng mundo,
21:07.9
pumupunta ka sa European Union,
21:10.1
pumupunta ka sa US,
21:12.3
pumupunta ka sa mga bansa
21:13.7
na kinikilala ang ICC.
21:16.6
Paano ka ngayon irespeto?
21:17.5
Paano ka ngayon irespeto?
21:18.5
Kung hindi ka pala marunong kumilala
21:20.2
sa mga treaty obligations mo?
21:22.7
So, nakakahiya kay Marcos yan.
21:26.2
kung tutularan niya si Duterte,
21:30.4
Hindi namin kikilalanin yung mga ICC-ICC na yan.
21:35.1
Bukol yan sa record ni Marcos
21:37.2
kung hindi niya i-implement ang ICC.
21:40.1
A warrant of arrest.
21:42.7
hintayin natin dumating ang panahon.
21:46.6
tulad ng sinabi ni
21:49.2
solicitor general na yan,
21:50.7
posibli na talagang
21:51.9
mag-issue na ng warrant of arrest
21:54.8
Kaya, mga kabunyog,
21:55.9
yan yung pinapaliwanag ko.
21:57.3
O, itong, itong pagpapaliwanag ko,
21:59.4
objective na paliwanag ito,
22:03.2
Kung anong sinabi ni,
22:04.8
kung anong sinabi ni, ano,
22:06.3
kaya yung mga DDS na nanunood sa akin,
22:10.8
yun din ang sinabi ni Migibara.
22:12.4
Pareho kami, di ba?
22:15.3
pwede naman talagang maglabas na
22:16.8
ng warrant of arrest
22:19.9
sabi rin ni Guimara,
22:21.6
ang problema kasi dyan,
22:23.5
ang ICC para i-implement yan.
22:27.6
ipinapaliwanag ko rin,
22:30.0
pwede pa bang mabago
22:31.1
ang stand ni Marcos?
22:34.7
Pag lumalim ang away nila ng Duterte,
22:38.2
at saka kapag pre-nature na si Marcos
22:40.3
ng international community,
22:46.4
posibli rin talagang magpapalagay
22:49.3
Kasi magre-resist si Duterte.
22:53.8
sari-saring ginagawa ngayon ni Duterte
22:55.8
para ipakita yung pwersa niya.
22:58.9
Kumbaga ngayon pa lang,
23:00.1
nang bablaf na si Duterte.
23:01.6
Kaya nga sinasabi niya,
23:02.7
hihiwalay ang Mindanao.
23:04.3
Kunwari lang yan,
23:06.7
people's initiative sa kachacha.
23:09.9
ang issue niya talaga,
23:11.6
yung kanyang warrant of arrest
23:15.0
Di ba sinabi naman niya ni ano eh?
23:16.4
Sinabi rin niya ni Ayme,
23:21.6
kaya daw si Baste umalma.
23:24.0
Kaya sinabi na si Marcos mag-resign na.
23:26.5
Sabi ni Ayme Marcos,
23:28.5
yung ate mo sa kayong tatay mo,
23:32.7
na ang mas malaking issue sa mga Duterte,
23:37.7
yung kasing mga confidential-confidential funds,
23:43.6
Tinamaan sila niyan.
23:45.4
Itong mga pag-iimbestiga kay Kibang,
23:50.1
Tinatamaan sila niyan.
23:51.9
Pero ang pinakamagiging mahigpit sa kanila,
23:55.7
warrant of arrest ng ICC
24:04.9
ano ito mga kabunyog?
24:06.5
Talagang darating ang time,
24:08.3
pag na dumating na ang warrant of arrest ng ICC,
24:11.2
magiging matinding issue yan sa bansa.
24:16.6
mahirap niyang sabihin,
24:17.5
na hindi niya susundin yan.
24:19.7
Kasi malaki ang magiging epekto
24:21.7
sa international relations ng Pilipinas.
24:25.5
Kapag hindi niya sinunod yan.
24:28.6
Kapag hindi niya sinunod yan.
24:30.1
Mabuti kung si Marcos ay tulad ni Duterte,
24:33.5
na ang foreign policy niya
24:35.4
ay hindi masyadong mag-aaktibo sa UN.
24:38.2
Hindi masyadong makikipagrelasyon sa European Union.
24:42.1
Kung ganun ang policy niya,
24:44.7
Pero kung ang policy mo tulad ni Marcos,
24:46.9
na binubukas ang Pilipinas sa mundo,
24:49.6
hindi pwede na binubukas mo ang Pilipinas sa mundo,
24:52.8
tapos sasabihin mo,
24:53.9
hindi kikilalanin ang ICC warrant
24:56.1
kung mag-issue ito.
25:01.1
Sige mga kabunyog mga kababayan.
25:16.9
🎵 Isang pananaw sa bagong Pilipinas ang bunyog isisigaw. Bunyog, bunyog, bunyog. 🎵
