01:25.4
Ay sinabihan ako doon na nabasura na ang kaso mo.
01:30.7
Ngayon nandito ako para humingi ng tulong kasi wala akong ibang malapitan kundi si Sir Tulfo.
01:38.5
Ang suspect dito ay 26 years old. May asawa. May dalawang anak. Welder. At saka butcher. Nagkakatay ng bata. Kapitbahit kumpare ng tatay ng bata.
01:52.0
Sa kabila ng pagiging minor di edad nitong si alias Velia.
01:55.5
Ito po yung biktima po ng statutory rape.
01:57.9
E nagkaroon po ito ng ewan natin o gnaing. Di naman po pwedeng sabihin boyfriend. May asawa na pa. Paano mo magiging boyfriend? May anak din.
02:04.7
Pagkataas kumpare ka pa ng tatay. E hindi po alam ng tatay. 14 years old lang po ito.
02:09.5
O ngayon itong suspect hindi ko muna papangalanan. Mas maganda siguro maintindihan nyo.
02:14.9
Patagura o nakipagkita yung kumpare ng tatay ng bata dito sa dalagita na 14 years old.
02:21.7
Pinapunta kasi nitong suspect na si Ray si alias Velia.
02:25.4
Si alias Velia na 14 years old kapag wala ang asawa nito sa bahay.
02:29.1
Take note. Wala ang asawa nito sa bahay. 14 years old.
02:32.6
Aminado si alias Velia dito sa parte.
02:35.4
E siya naman kabubutan may nangyari sa kanila nitong kumpare ng bata na si alias Ray na may asawa at 26 years old.
02:45.3
Subalit na karaang August 18, nahuli ng asawa nitong si Ray yung dalawa.
02:52.4
Yung bata na 14 years old.
02:55.4
Itong si talawag ng bahay.
02:57.6
Dahil sa nangyaring nagsumbong si alias Velia sa kanyang lola at nanay.
03:02.6
Nagsampa ng kaso sila dito, parte.
03:05.4
Laban dito sa kanilang kumpare na statutory rape.
03:08.5
Basis sa medical legal ni alias Velia.
03:11.7
Dito po may medical legal.
03:13.5
Nakita po, napatunayan.
03:15.0
Yung hymenal laceration. Technical po yan.
03:18.3
Itong Oktubre 23, nagkaraang taon.
03:21.5
Naglabas po ng resolution ang court.
03:23.3
Eh ito po, hindi po ang court ito.
03:26.2
O ito yung sa ano palang Department of Justice palang ata ito.
03:29.5
Dinesmiss ng prosecutor.
03:31.9
Dinesmiss ang kaso for lack of probable cause.
03:37.1
Ang statutory rape is non-forcible sexual intercourse.
03:41.1
Ito po yung definition.
03:42.2
With a person under the age of consent under age.
03:45.1
Ano kayang utak nito?
03:46.3
Utak-dilis kayang utak nitong prosecutor.
03:49.6
Which is considered and constitute rape under law.
03:53.0
Whether the person is willing or not.
03:54.1
Statutory rape is usually no overt force or threat.
03:57.8
O tatagalugin ko, ano?
03:59.4
Iti-define natin yung statutory rape.
04:01.6
Hindi ito pilitan, seksual na pagtatalik,
04:04.5
ng isang tao sa isang minor di edad.
04:07.7
Eh iyon po'y basihan na po yan.
04:10.2
Constitute rape sa batas po natin.
04:13.2
Kahit na po yung tao'y willing or not.
04:16.2
Ang statutory rape kasi, hindi naman kinakailangan sa pilitan mong gawin.
04:20.8
Hindi po po pwede kahit na may consent under age.
04:24.2
May asawa po rito.
04:26.1
Dine-define lang po natin.
04:27.6
Hindi po tayo nagmamagaling dito ngayon.
04:29.6
Gusto natin malaman si Cleopatra Edalfonso.
04:34.4
Ay OIC ng Office of Municipal Social Welfare Development.
04:39.6
Magandang umaga po sa iyo, Ma'am Cleopatra Edalfonso.
04:43.6
Maraming salamat sa pagtanggap po ng tawag namin, Ma'am.
04:46.8
Dito po live po tayo mula po Maynila sa IBC TV 13 nationwide po, worldwide.
04:53.6
Nagmamagitan po ng netwide ng aming channel po ng Bitag Official YouTube TV.
04:59.6
Ma'am, nakaabot po ba sa inyo itong kaso na itong minordi edad na dinismiss ng piskalya?
05:04.6
Alam naman po natin, Ma'am, ang minordi edad, protectado po ng Estado.
05:07.6
At una po dyan, eh lagi nakatingin po yung ating DSWD, MSWD or CSWD.
05:13.6
Dito po sa mga kasong ganito, dahil kayo pong unan dapat nakakaalam yan
05:17.6
at pakikipag-ugnayan pa ng kagawaran ng Katarungan, Department of Justice sa mga ganito,
05:23.2
eh natitibay po ito.
05:24.2
Alam ko po ito, eh.
05:25.2
Dahil yung mga departamento po rito, kapareho po rito ng Department of Social Welfare and Development,
05:31.2
nakikipag-ugnayan sa Department of Justice.
05:33.2
Itigil po yung sinasabing pang-aabuso sa mga matatanda.
05:36.2
Ganon din po sa loob ng tahanan.
05:38.2
O lalo-lalo na doon sa mga minordi edad nang nag-aabuso kapitbahay na may asawa, may anak, tapos ang batang,
05:45.2
Diyos Maria Josep naman, wala pang pag-iisip.
05:48.2
Nakaabot po sa inyo, Ma'am.
05:49.2
Hindi ko muna papangalanan, Ma'am.
05:51.0
Masuro, quietly, pinararating ko muna po sa inyo, Ma'am, kung alam niyo po itong pinag-uusapan natin, Ma'am.
05:58.0
Yes, sir. Yes, sir.
05:59.0
Ano pong masasabi niyo, Ma'am?
06:01.0
Kasi galit na galit ako, sir, nung pumunta yung nanay dito sa office.
06:06.0
Kasi ito, nangyari itong rape last year.
06:09.0
Of course, ang role namin is to assist the victim para matigil ito.
06:15.0
And then, nagulat ako, sir, na may resolution na na-dismiss yung kaso.
06:20.0
Sabi ko, anong klaseng kaso?
06:21.0
Anong persecutor ang meron diyan?
06:23.0
Statutory rape o plot of probable cause.
06:27.0
Eh, kahit may, yung statutory rape, sir, eh, di ba, kahit may consent yung victim.
06:34.0
Statutory rape pa rin yan.
06:36.0
Pag-minor de edad.
06:37.0
Yes, sir. Minor de edad.
06:41.0
Yes, sir. Eh, yung perpetrator is nasa legal age and married pa.
06:46.0
Dahil yung resolution na na-dismiss.
06:48.0
Eh, sabi ko, eh, hindi man lang nila...
06:51.0
Nila kami, ah, ni-notify before the resolution na i-dismiss nila.
06:58.0
Yun yung, ano ko naman, sir, na hindi naman sana pwedeng i-dismiss itong kaso.
07:03.0
Okay. Ma'am, naintindihan ko po, Ma'am Kalefa Atka-Faloro, ano.
07:07.0
Ito po, yung mga statement po, pakita po natin. Babasahin ko lang po siguro.
07:11.0
Can we have it in the prompter?
07:13.0
Ang sinabi po rito, ito pong mga dahilan kung bakit na-dismiss daw ang kaso ng statutory rape.
07:18.8
Ang galing talaga ni prosecutor.
07:20.8
Ang sabi niya, the idea that after being raped, she, yung bata, ran home directly and that she did not immediately tell her family.
07:31.8
Worse, she did not tell her family what happened.
07:34.8
Not for any threat from the part of respondent but for the fear of her father might possible do to her.
07:42.8
This claim affects her credibility.
07:44.8
Kredibilidad ng isang minor de edad.
07:46.8
If indeed she was raped.
07:48.8
She reported the matter immediately to her family.
07:51.8
She must not let herself be raped again in the evenings of August 11 and 14.
07:56.8
The acts of private complainant after her claim of being raped is directly inconsistent with the natural reaction of an outraged woman.
08:06.8
E minor de edad to, gunggol ka palang prosecutor kang hinayupak eh.
08:10.8
Paano mo sasabihin woman, this is a child who had been robbed of her honor. Child abuse to eh.
08:17.6
Saan kayo nag-aaral ng law school tong putok sa buong penehon tong hindi ko babagitan ang pangalan mo.
08:23.6
Makakaabot siya ito.
08:24.6
Delay reporting the matters to the family and to the authorities. This is continuing crime. Wala pong discernment yung bata.
08:32.6
Mas maganda siguro kausapin natin si Atty. Batas Mauricio. Atty. Batas Mauricio, magandang umaga po sa inyo.
08:39.6
Narinig mo ba Atty. yung pinag-uusapan natin dito or do I need to go over it again?
08:45.4
Yes. Tumpul ito sa panggagahasa. Bagong taon na bagong taon.
08:49.4
Fourteen years old.
08:50.4
Fourteen. Alam mo nyo ang problema natin dito. Ang Corte Suprema maliwanag ang pagpapasya sa mga ganitong kaso na hinahalay po ang isang babae,
08:59.4
minor de edad, nasa wastong gulang, matanda o bata. Ano po ang sinasabi ng Corte Suprema? 90% of the time. Ibig sabihin sa 90% ng mga kaso ng ganito, pag ang babae nagreklamo na siya ay ginahasa,
09:13.2
kailangan isang paang kaso laban doon sa kanyang inaakusahan. Sa pagkat, ayon po sa Corte Suprema, hindi po doon sa piskal niya, ang sinuwang babae na magsasampar ang kaso at sasabihin siya ay nag-akasa,
09:26.2
ginalaw ng isang lalaki kay pinatayan o may asawa ay maliwanag na gumaga. Nagpapahayag ng kanyang kahihiyan at dahil yan, hindi niya gagawin yan kung hindi makatotohanan.
09:38.2
So ang order po ng Corte Suprema, kailangan i-file ang kaso at magpatunayan sa wala.
09:43.2
Ako po man, kung sino talaga, kung ano talaga ang nangyari dyan. Pero tama po kayo sa inyong pananaw. Statutory rape ito.
09:51.1
Sabi mas mababa sa age of consent. Baka po itinalala, makuha nang age of consent. Habi po ng Republic Act 7610, family code, tala-dalawang baras po yan, 18 taong golang yung pong magiging mayorya, any age below that, nako po, minor deidad dyan.
10:06.4
At pagka po yan ay minor deidad, mababa sa 18 taong golang, anong po yung pangyayari dyan? Panggagahasa po.
10:13.2
At hindi po po pwedeng sabihin, aba eh naghahasa na ito nung sa araw, naghahasa pa ng pangalawa, pangatlo, hindi po po pwede yung gano'n. Bawat panggagahasa, bawat paggalaw sa isang babae, yan po ay ituturing, nahiwalay na kaso ng panggagahasa.
10:29.1
Attorney, nagalit din dito ang Office ng Municipal Social Welfare sa ito'y kagayan, si Cleopatra Delfonso. Ma'am Cleopatra, nandyan pa po ba kayo ma'am?
10:41.5
Yes sir, yes sir.
10:42.4
Narinig niyo po yung punto de vista legal na po mismo, ang abogado po na si Atty. Batas Mauricio.
10:49.4
Kayo po, sabihin niyo na nga kung anong inyong malaman ninyo na parang dinismiss na lang, parang binasura, e hindi man lang ifinahil sa kaso, parang sapiska pa lang.
10:59.2
Tinigil na. Ano pong pakiramdam ninyo ma'am?
11:01.6
Sir, galit na galit ako noon sir, nung nalaman ko na dinismiss because of the lack of probable cause.
11:08.8
Sabi ko, anong klaseng prosecutor yan? Sabi ko, he is a anti-victim, he is a pro-perpetrator, sabi ko sa nanay.
11:18.3
Sabi ko sir, ano yung ninyo, pag may ano kayo, punta kayo kay Delfonso, sabi ko sa kanila ma'am, para matauhan yung prosecutor dito.
11:29.9
Dahil, yun na nga, kung ganyan ang klaseng prosecutor, di wala na, hindi na na mabibigyan ng justice.
11:37.4
Nung mga ibang kaso pa ng panggagahasa dito sa Tuaw or any other places.
11:44.6
Kung i-didismiss, sabi ko, kung minotify ako, of course, I have to defend.
11:50.0
I-adopt ko naman yung side ng victim sana.
11:53.5
Pero yun, wala sir, yun yung nakakasama ng loob with all our effort.
11:59.1
Kaya ano kami sa lahat ng mga biktima, yung support namin,
12:03.3
e parang yung mga prosecutor na sila sana, yung katuwang ng mga victim para ma-attain nila yung justice, e wala na.
12:11.3
Parang wala nang bearing yung ginagawa ng mga prosecutor, yung mga klaseng prosecutor na yan.
12:20.2
Attorney, narinig mo yung medyo galit po na itong mismong OIC ng Office of the Municipal Social Welfare.
12:28.6
Nagulat siya na hindi yung mga sila na-notify. Tingin niyo niya, attorney?
12:31.9
Oo, mabigat po yun.
12:33.0
Sapagkat tungkulin po ng fiskal, nabigyan ang pagpapasabi ang ganyang mga tanggapan ng gobyerno, lalo tigit,
12:41.4
may malaki po ang papel na ginagampanan ng mga municipal social welfare officer.
12:46.4
So maliwanag po yung isa pang lapse yan, administrative lapse, which can amount to a criminal negligence,
12:53.0
doon po sa parte ng prosecutor na kanyang binabanggit.
12:55.8
Hindi po natin masisisi si ma'am.
12:58.6
Na ganyan ang binabanggit, talaga naman po nakakakulo ng damdamin.
13:02.7
Kasi po, kontra po ito eh. Yung ginawa, kontrang-kontra sa pagpapahayag ng Korte Suprema mismo sa mga kasong kanya nang nadesisyonan.
13:11.6
Unless meron silang ibang mga litong tuning sinusunod dyan, at yung po yung masaya dyan,
13:16.7
medyo, anong mga litong tuning kaya sinunod dito, yung po ang masakit dyan ginawang bentul po.
13:21.9
Attorney, nakausap ko rito mismo, before the case,
13:25.3
nakikipag-ugnayan sa atin dito ang Department of DSWD, si Secretary Gatchalian,
13:34.0
na may ugnayan ang, well, DSWD and Department of Justice, sometimes DILG,
13:39.8
pagdating sa mga kasong kapareho nito, yung mga, well, abuse sa loob ng tahanan, statutory rape or incest rape sa loob ng tahanan,
13:49.2
pati yung mga abuse of the elders, na nakikipag-ugnayan ang DSWD, patibayan ang batas,
13:55.3
pagtibayin pa ng husto, lalo lalo na pagdating sa piskalya, at pakikipagtulungan ng DILG, in this case,
14:04.0
yung municipio, city hall, pagdating sa mga ganito ang klase, ay may barangay kasi, mga violence against women and children,
14:12.0
sa barangay pa lang, sa police meron din, sa PNP, of course, nandyan yung piskalya, of course, nandyan yung MSWD,
14:18.7
mga estado na puprotecta dito sa mga sinasabing mga biktima tulad ng kabataan.
14:23.1
So, ang tanong attorney,
14:25.3
nasabi mo na lahat, anong magagawa nitong magulang ngayon na lumapit sa atin?
14:29.7
Well, ang pangulahin po dyan,
14:31.8
kailangan pong may punto natin, ang katotohanan dahil ito'y dismissal sa piskalya lamang, eh hindi po po pasok yung prinsipyo ng double jeopardy
14:40.3
o yung pagbabawal na magsampahan ng pangalawa o ikatlong kaso, batay sa iisang pangyayari.
14:46.1
Yun po yung double jeopardy principle sa criminal law.
14:48.7
Iksabihin naman, hindi pwedeng sampahan ng kaso, ang isang tao, batay sa mga nauna na nangyayari sa sampang kaso.
14:55.8
Pero ito po, kakailangan eh, may proseso sa hukuman.
14:58.6
At dahil sa piskalya lamang ito, hindi po pa pasok yung pagbabawal na iyan.
15:02.9
Kaya't yung pangilya, o di kaya yung complainant mismo, o maging ang MSWO ng tumawag kagayaan,
15:10.2
pwede po silang kumilos upang isampang muli yan, yung kasong iyan.
15:14.0
Wala pong pagbabawal, wala pong legal na balakid, pwedeng isampang.
15:17.7
Yun po yung una, para po mapangalagaan ng karapatan.
15:20.4
Pangalawa, po pwede pong humingi ng paglilipat ng kaso.
15:25.5
Eh kung hindi na po pinagpitiwalaan ng biktima ng kanyang mga kamag-anak at maging ng municipal social welfare officer ng lugar,
15:34.0
yan po ang kanilang prosecutor na nakatalaga dyan, po pwede nilang dalhin sa provincial prosecutor ng kagayaan
15:40.1
upang i-assign sa mga prosecutors sa ibang bayan, lalong-lalo na doon sa Tuguegarao City.
15:46.2
Pangatlo, po pwede pong ireklamo sa DOJ, yung magaling na piskal administratibo po ito.
15:54.6
Kaya pinilitaw, hindi niya ginampanan ang kanyang tungkulin.
15:57.8
Well Ma'am Cleopatra, kami nagbigay ng linaw din sa inyo. Ano pong hakbang nagagawin ninyo ma'am dyan sa Office of Municipal Social Welfare?
16:10.4
Nakayo naman Estado, dapat tumatayo para sa bata. Anong gagawin ninyo ma?
16:14.7
Ang inaasahan po ng itong nanay at lola po na nasa harapan ko ngayon, ano pong magagawa ninyo Ma'am Cleopatra Flojo?
16:23.5
Sabi sa Department of Justice, i-a-assist ko sila sir, i-ano namin itong kaso.
16:31.5
Okay. Ma'am ako ipagkakaubaya ko po sa inyo dahil sa inyo po mag-umpisa, kami po inilalaban po namin, pinagpapaliwanag po namin.
16:39.5
Lahat po ng mga bagay, kapareho niya sa tulong po ng aming resident lawyer at attorney, Batas Mauricio.
16:45.2
Yan po, ito ngayon nasa bitag at batas na po tayo, pinag-uusapan na po natin ito, technical na po rito.
16:51.5
So inaantayin na lang po namin ma'am.
16:53.2
Kung ano mga susunod na hakbang po ninyo ang gagawin.
16:55.2
At eh makakilos na rin kami rito, kami ang mag-uusap ni Atty. Batas Mauricio rin.
17:01.2
At titignan din namin kung ano pa yung mga bagay na hindi kami makikialam sa ginagawa ninyo.
17:05.2
Pero I hope na gagawin nyo po na i-re-refile ninyo. Tama ba Atty. Batas?
17:10.2
Sir, sir, pwede pa ako mag-request na kagaya yung napapanood ko na ginagawa ninyo.
17:16.2
Through your assistance also para mas hindak naman yung mga prosecutor na ito.
17:23.2
Para gusto kong eye-opener ngayon yung kasong ginish-mish nila.
17:28.2
Okay. Pwede. Dahil kami po matatayangan ng taong bayan. Kami po nasa 4th estate.
17:35.2
At kami po pwede magbantay mga kahinaan o kung minsan pagkukulang o medyo, ito hindi kasi masyado mali.
17:42.2
In this case, pagkakamali po ito eh. So nakita po namin, sinaling po namin, in-interpreta po namin yung mga bagay na kapareho.
17:49.2
At sa tulong din ng aming abogado, eh gagawa kami ng paraan.
17:51.2
Eh gagawa nang gagawa kami ng paraan.
17:53.2
Atty. Batas, what do you think?
17:56.2
Alam niyo kung bakit? Ang laki po ng sektor ng mga abusadong tao, bata, matanda, lalaki o babae.
18:03.2
Napakaganda po na ang ipabitag mo ay tumitingin dito sa sektor ng mga abusado, lalo na yung mga naaabuso na wala pong boses, pareha, isa tinig o di kayo kumilos ng efektibo.
18:16.2
Maganda po itong ginagawa ng ipabitag mo.
18:19.2
Hindi man po pagbubuhat ng bangko. Pero napakaganda po nito na ang ipabitag mo, ang bitag ay tumitingin sa kaso, estado, katayuan ng mga naaabuso sa lipunan at tumutulog.
18:34.2
Nakahanda po tayong tumulog dyan sa request ng MSW.
18:37.2
Okay. Makikipagtulungan po kami sa inyo Ma'am Cleopatra Flojo at asahan niyo po yan, gagawa. Magme-meeting po muna kami pagkatapos ng palabas na ito at nakahanda po kami.
18:47.2
Atty. Batas, maraming salamat.
18:48.2
Maraming salamat sa iyo. Laging nandyan.
18:51.2
Ma'am Cleopatra, thank you rin sa iyo ma'am.
18:53.2
Thank you sir for your assistance to the victim. Maraming salamat.
19:01.2
Atty. Thank you rin.
19:03.2
Maraming salamat po. Maraming salamat po.
19:05.2
Para sa inyong dalawa, okay. Tatayo kami sa inyo, gagawa kami ng paraan at medyo lahat mga bagay na ito'y hindi kami lalagpas, hindi kami maglalabis pero gagawin namin. Okay?
19:16.2
Okay na ba sa inyo?
19:18.2
Maraming salamat po.
19:20.2
Mga boss, dito po nagwawakas ang nag-iisang pambansang sumbungan. Wala po kaming sinasantaw kahit sino pag may mali at may panlalabis doon sa mga abusado sa kanilang kapangyarihan o hindi ginawa ng tama, may pagkukulang.
19:33.2
Higit sa sumbungan, embestigahan ano mang reklamo binibigyan na aksyon-solusyon. Hindi pinag-uusapan, hindi palabas ito, hindi palabas ito. Lahat ng mga buhay, totoong tao, simpleng tao.
19:47.2
Walang kaboses-boses. Walang kalaban-laban. May tatak. Tulong. Servisyo. Tatak. Bitag.
19:54.2
Ako po si Ben Tulfo. Si Ben Bitag Tulfo.
19:58.2
Ito pong palabas na walang sinasanto. Tatak. Hashtag. Ibabitag mo.
20:17.2
Thank you for watching!
