00:48.9
At sa mga nanunood po sa Facebook,
00:51.4
gawin nyo lamang po ito, saglit lamang po.
00:53.6
Mga sangkay, habang nanunood kayo sa actual video na ito,
00:56.6
may makikita po kayo sa bandang taas na tatlong tuldok,
00:59.9
kagaya po nitong nakikita nyo yung picture sa video.
01:03.4
Tatlong tuldok, pindutin nyo po yan,
01:05.2
dahil may lalabas po na show more,
01:07.1
pindutin nyo po yung show more,
01:08.6
at ayun lang mga sangkay.
01:10.8
So ito na nga po, pag-usapan po natin itong matinding na gaganap ngayon sa ating planeta.
01:15.6
Ito po ay patungkol sa climate change.
01:17.6
Ang tanong kasi dito,
01:19.6
ano nga ba ang...
01:21.3
paghahanda ngayon na ginagawa ng Pilipinas?
01:24.9
Dahil nga po, in 2020,
01:30.3
dadating di umano.
01:31.7
Kapag hindi po naagapan itong climate change
01:34.1
ng world leaders,
01:36.1
by 2030, which is malapit na malapit na,
01:39.5
mas magiging masama na ang panahon
01:42.8
at mas magiging delikado na ang kalagayan ng ating planeta.
01:46.3
So ito mga sangkay,
01:47.4
meron pong ginawang documentary ang GMA.
01:51.3
tingnan po natin kung ano nga ba ang plano o paghahanda ngayon ng Pilipinas tungkol dyan.
01:59.6
mahigit 500 billion pesos ang budget ng pamahalaan
02:03.1
para sa pagtugon sa climate change.
02:06.1
Mas mataas ito ng 17%
02:08.2
kumpara sa budget noong nakaraang taon.
02:12.2
Pero sa taon-taong superbagyo na tumatama sa bansa dulot ng climate change,
02:20.1
yung mga bagyo na tumatama sa bansa dulot ng climate change,
02:21.3
ito po ay dahil sa climate change.
02:24.1
Kung papansin ninyo ngayon mga sangkay,
02:26.6
sa mga probinsya na tinatamaan po ng matinding bagyo,
02:29.4
ito po ang resulta dahil nga po sa climate change.
02:33.1
At ang delikado na ito mga sangkay,
02:35.9
mas lalala pati o mano ito sa mga paparating pang mga taon.
02:41.3
isa sa mga timeline ng simula ng hagupit
02:47.4
Malapit na malapit na po yan.
02:48.6
Eh ngayon pangalang mga sangkay,
02:50.2
nararamdaman na po natin,
02:51.3
maraming mga bansa ay apektado.
02:54.9
At dahil po sa climate change,
02:56.9
marami rin po mga syudad sa Pilipinas
02:59.5
ang lulubog sa mga darating na panahon.
03:02.6
Here's what you need to know.
03:05.2
Ayon sa Department of Budget and Management,
03:08.6
21.3% ang average increase ng climate-related expenditure
03:13.1
mula 2015 hanggang 2023.
03:17.5
Gagamitin ang budget para sa climate change mitigation
03:20.7
and adaptation of climate change.
03:21.3
Ang mga mga pangalawang pangalawang mga pangalawang mga teroristik
03:23.7
Alinsunod sa National Climate Change Action Plan.
03:28.2
Ano nga pa ang nakapaloob sa Climate Change Action Plan ng bansa?
03:33.0
May tatlong pangunahing strategiya po ito
03:35.9
na mas mapaigi ang adaptive capacity at resilience
03:39.2
ng ating mga communities
03:40.8
at ng ecosystems laban sa climate change.
03:45.6
may nangkong priority strategy sa pagtutok
03:48.1
sa climate and disaster resilience
03:49.8
ng mga pangalawang mga pangalawang mga teroristik ng bansa.
03:51.1
At ng mga pangalawang mga teroristik na bansa.
03:51.3
communities at mga institutions.
03:53.5
Pangalawa po yung pagtutok sa pagpapaiting
03:55.4
ng resilience o katataga
03:57.1
ng ating mga ekosistema.
03:59.2
At ang pagtutok sa paggamit ng ating
04:01.2
development aspirations sa paraan
04:03.4
na mababang ating emissions. O ito po yung
04:05.1
kinatag na low carbon development.
04:07.6
Sa ilalim ng National Climate Change
04:10.0
Action Plan, may pitong
04:11.9
priority area sa pag-address
04:13.9
ng climate change.
04:15.4
Pitong, yan po yung
04:17.8
National Climate Action Plan.
04:21.6
pagtugol ng climate change.
04:22.9
Kabilang dyan ang food security, water sufficiency,
04:26.3
ecological and environmental
04:29.7
security, climate smart
04:31.7
industries and services,
04:34.0
sustainable energy, at
04:35.6
knowledge and capacity development.
04:39.7
sangkay ha. Yan po lahat.
04:43.7
natin ang ating bansa, yan po ang
04:45.5
kailangan gawin sa Pilipinas.
04:49.6
At siguro sa buong
04:51.4
mundo na rin. Halos ganyan din po
04:53.4
mga sangkay. Kasi nga po,
04:55.3
malaking problema itong climate change.
04:58.1
Yes, of course, na may
04:59.4
mga sigalot na mga bansa, pero ito po ay
05:01.4
mas mahalaga sa lahat na mga
05:03.3
problema ngayon na kinakaharap
05:06.5
By 2028, target na mas mapabuti
05:09.6
ang adaptive capacity at
05:11.4
resilience ng mga community
05:14.7
Gaya ng pag-ensure ng food availability
05:17.3
at access sa kabila ng bantan,
05:19.6
ang climate change.
05:20.9
At successful transition sa paggamit
05:23.7
ng renewable energy.
05:26.4
Sa climate change expenditure
05:27.8
ng national budget,
05:29.6
water sufficiency projects ang
05:31.3
may pinakamalaking allocation
05:35.7
billion pesos. Yan po ha,
05:37.3
yung mga nakikita ninyong numero, yan po
05:39.4
yung mga budget for preparation
05:41.8
sa climate change na ito.
05:43.9
Kabilang rito ang mga improvements
05:45.6
ng sanitation infrastructures.
05:49.6
Ebon Foundation, tumaas man daw
05:51.8
ang budget para sa climate change,
05:54.4
hindi nabigyang prioridad
05:55.8
ang mas urgent na pangangailangan
05:57.7
gaya ng food security,
05:60.0
pagkasira ng kalikasan at kahirapan.
06:04.5
Halimbawa na lang ang
06:05.7
pagbabawas ng budget para sa
06:07.5
environmental protection.
06:09.8
Nasakop ang waste at waste water
06:11.8
management, pagkontrol sa
06:13.9
polusyon at proteksyon ng biodiversity.
06:16.7
Yan pa naman ang pinakamahalaga
06:19.6
Malaking problema po yan sa ating
06:21.6
kalikasan eh. Dapat ito po talaga
06:23.9
yung isa sa tutukan ngayon.
06:25.3
Mula sa 23.8 million pesos
06:29.4
21.8 million pesos na lang ito
06:33.9
Ang baba. Sa flood control projects
06:35.9
naman, nakalaan ang malaking
06:37.7
bahagi ng budget para sa water
06:39.5
sufficiency. Naposible
06:41.6
sanang ilaan para masigurong may
06:43.6
maayos na supply ng tubig sa buong
06:45.7
bansa. Ang ganda yung
06:47.4
nilagay sa climate change action plan,
06:49.6
priority dun sa sustainable
06:51.6
management ng water resources. Ibig
06:53.5
sabihin, ima-manage mo yung
06:55.6
rekuso sa tubig para
06:57.6
may sapat na malinis na tubig
06:60.0
yung ordinaryong Pilipino.
07:01.4
Yung accessible siya,
07:03.3
nasa akabot kayang halaga. Hindi namin
07:05.3
sinasabi na hindi kailangan ng flood control.
07:07.4
Kailangan naman talaga yun. Pero
07:09.3
pagkahanin ng priority, sana man mas
07:13.0
pagkahanin ng priority, yung pangailangan
07:15.6
ng ordinaryong Pilipino.
07:17.3
Sa usapin naman ng renewable energy,
07:19.6
halos dalawang daang bilyong piso
07:21.7
ang nakalaan sa pagpapalawak
07:23.6
ng paggamit ng sustainable at
07:25.4
renewable energy.
07:51.8
nanalasaan ng mga sangkay, tapos
07:53.5
nakapalamang po. Kita nyo ang nangyayari ngayon
08:00.3
How much more kung mangyayari
08:01.6
ito? Sa iba pang panahon,
08:03.8
dulot na po nitong hagupit ng climate change.
08:05.9
Eh ngayon pa nga lang mga sangkay, nararamdaman
08:09.5
155.4 billion pesos
08:11.5
mula rito ay nakalaan para
08:13.5
sa railway projects.
08:16.0
Dadagdagan ang mga tren sa bansa
08:17.7
na makatutulong daw para
08:19.6
mabawasan ng greenhouse gas
08:21.3
emisyon mula sa mga sasakyan.
08:24.3
Ayon sa Ebon Foundation,
08:26.1
imbis na railway projects,
08:27.9
dapat sanang inilaan ang budget
08:29.5
sa transition sa paggamit
08:31.4
ng mas malinis na enerhiya.
08:34.9
Isa major source of emissions ay yung enerhiya.
08:37.9
So dapat, mas malaking pondo
08:39.4
nilala ng gobyerno para mag-shift
08:41.4
towards renewable energy.
08:43.3
Sana, no? Gano'n na lang sa renewable
08:45.1
energy po tayo nag-focus.
08:47.4
Kasi yan po ang mahalaga eh.
08:48.9
Kaya po, lumalala
08:50.9
ang climate change dahil nga po sa
08:52.5
ubusok, dahil nga po sa
08:54.5
mga sasakyan na yan.
08:59.1
kailangan po natin na
09:00.7
mag-innovate, pumunta na po
09:03.0
tayo sa mga renewable
09:04.8
energy ngayon. Kasi ngayon,
09:07.4
maraming mga bansa, yun na po yung
09:08.8
transition nila eh. Pero,
09:11.1
napaka minor, negligible
09:12.8
actually, dun sa gas
09:14.4
for 2024. So, yung
09:16.9
sustainable clean energy,
09:18.9
napaka-alaga yun.
09:20.4
Ayon naman sa Department of Environment
09:22.6
and Natural Resources o DENR,
09:26.9
National Climate Change Action Plan,
09:29.6
nasa proseso na ang paggawa
09:31.0
ng National Adaptation Plan
09:32.7
at Nationally Determined Contribution
09:34.9
Implementation Plan.
09:37.5
Mga planong gagamitin
09:38.8
roadmap para ma-meet ang
09:40.5
climate targets ng Pilipinas.
09:43.3
Ano nga ba ang pagkakaiba
09:44.7
ng mga planong ito?
09:48.9
nagsa National Adaptation Plan
09:50.6
ang Adaptation Strategies base sa
09:53.0
Climate Analytics.
09:55.0
Nakapaloob dito ang Adaptation Strategies
09:57.3
para sa iba't ibang sektor
09:58.8
gaya ng agrikultura,
10:01.1
fisheries, food security,
10:03.5
water resources, ecosystems
10:05.3
and biodiversity,
10:07.4
population displacement at
10:10.5
Sa ilalim naman ng Nationally Determined
10:13.1
Contribution Implementation Plan,
10:16.0
tatalakay ng iba't
10:17.2
ibang polisiya sa energy.
10:18.9
Transport, industry,
10:21.3
agriculture at waste sectors
10:23.1
na may kinalaman sa low-carbon
10:26.7
In fact, yung tutupan po yung mga priorities
10:29.1
para sa i-improve po yung adaptive
10:31.2
capacities ng tinatawag nating
10:33.1
vulnerable communities
10:34.4
at ang pag-i-insure po ng adequate supply
10:37.3
at kalidad ng ating
10:39.3
resources tulad ng
10:41.1
clean air, clean water and other natural
10:43.1
resources at ang pag-sistrengthen
10:45.6
po ng ating resilience ng ating
10:47.0
mga critical infrastructure.
10:48.9
Ang ating matulay, ng ating mga energy
10:51.2
facilities, ng ating mga communication
10:53.2
facilities at iba't mga infrastructure,
10:55.7
pati yung ating health facilities.
10:57.6
At ang pag-i-insure ng
10:59.0
information and governance institutions
11:01.4
po para sa ating climate and
11:03.2
disaster resilience.
11:05.1
Tiyak na hindi madali ang paglaban
11:07.1
sa climate change, kaya
11:09.0
malawakan ang mga plano at
11:11.0
kailangan magtulong-tulong ang iba't
11:13.1
ibang sangay ng gobyerno.
11:15.3
Nagsisimulang pa lang tayo sa
11:17.1
pagpuprovide ng budget,
11:18.9
sa mga ating tiyatag na unconditional targets
11:21.1
para sa ating national
11:22.9
determined contribution. Siguro sa
11:24.9
pagdating sa tiyatag nating conditional targets
11:27.3
ng ating national
11:28.9
determined contribution kung saan nakadepende
11:30.9
ito sa pondo, capacity
11:33.1
building, technology transfer
11:34.8
na makakamit natin mula sa
11:36.2
developed countries,
11:38.9
ito po ay inaayos pa natin.
11:40.5
So, kung sa pinakasapatan,
11:42.8
kulang palagi ang budget para sa
11:45.0
tindi ng problema, para sa
11:47.2
dami kailangan kabulin sa
11:48.9
targets natin by 2030.
11:51.3
So, hindi talaga siya sapat.
11:53.2
So, ang mas tanong sa atin,
11:54.9
kung ito lamang ang iluluwa natin
11:56.7
for addressing climate change,
11:58.6
hindi ba dapat yung maximum benefit doon?
12:01.4
At para maging maximum benefit doon,
12:03.2
kailangan umayon sa plano,
12:04.6
mahabang proseso yan, ilang taon
12:06.4
ang dapat gastos yan para
12:08.4
maresolve ang risk ng climate change.
12:15.9
So, medyo ano ito mga sangkay,
12:17.4
matinding usapin ang patungkol
12:18.9
po sa climate change.
12:20.9
Kasi problemado po ngayon mga sangkay
12:22.6
ang buong mundo dahil nga po dito.
12:25.0
Marami pong mga bansa ngayon
12:26.4
ang hirap na hirap na.
12:28.3
Especially in Europe.
12:29.6
Kasi hindi po sila sanay sa matitinding
12:31.4
mga pagbaha. Ngayon, binabaha na po sila.
12:34.9
Noon, mga sangkay,
12:36.2
malamig sa kanila. Pero ngayon, sobrang
12:37.6
init na. May heatwave na.
12:40.1
So, lahat ng ito, dulot po
12:41.8
ng climate change. Ito mga paglakas
12:43.6
sa mga bagyo, it is because of climate change.
12:47.2
Ang Pilipinas, walang takas po dyan.
12:48.5
Nasa gitna pa naman po tayo ng karagatan.
12:54.9
kung sakali na hindi po natin
12:56.4
maaagapan ito ng maaga-aga pa,
12:59.3
actually, late na nga po tayo eh.
13:02.5
E di good luck po sa 2030.
13:04.7
Pati bayan na lang.
13:08.5
Well, ano po ang inyong komento mga sangkay
13:10.4
tungkol po dito? Tingin nyo ba sapat
13:12.6
na itong paghahandaan natin sa climate change?
13:16.1
Dahil ito po ay nangyayari ngayon.
13:17.7
Totoong nangyayari ito.
13:18.5
Mga sangkay, alam ko busy po tayo sa usapin
13:20.2
politika but it's real
13:22.1
happening right now itong climate
13:24.5
change. Global warming.
13:27.2
Ramdam na ramdam po yan
13:28.4
ang buong mundo. Ngayon, ano po ang inyong
13:30.5
komento? Just comment down below. Now guys,
13:32.3
mayroon po akong isang
13:34.3
YouTube channel, Sangkay Revelation. Hanapin nyo lang
13:36.3
po ito sa YouTube. Pinag-uusapan po
13:38.4
natin ngayon yung mga current events na nakasulat
13:40.5
po sa Bible o Bible prophecy.
13:42.4
Maganda po yung topic natin dito. Kaya naman,
13:44.3
hanapin nyo lang po ito sa YouTube
13:46.2
at kapag nakita nyo na itong Sangkay Revelation,
13:48.5
subscribe, click the bell, and click all.
13:50.4
Ako na po ay magpapaalam. Hanggang sa muli,
13:52.3
this is me, Sangkay Janjan. Palagi nyo pong tatandaan
13:54.4
that Jesus loves you. God bless
