01:09.0
Single mom ako to a 16 year old and an 18 year old
01:14.8
Sumulat ako para isangguni sa inyo ang problema ko sa kapatid ko
01:20.5
Hindi ko po kasi alam kung ano ang dapat kong gawin
01:27.4
Dati magkasama kami ng nakababata kong...
01:30.0
Kapatid na lalaki at ang pamilya niya sa bahay ng nanay ko
01:35.0
Nang masira ng bagyo ang bahay, nagpatayo ako ng bahay ko sa tabi ng sirang bahay
01:42.0
Maliban sa dalawang anak ko, isinama ko si nanay
01:46.1
Alagay na kasi si nanay dahil may sakit sa puso
01:49.9
Ako ang sumasagot sa gamot niya
01:54.8
Pagbalik ko dito sa Hong Kong, nalaman ko na lang na...
02:00.0
...papapabalik mga anak ko sa pamilya niya sa bahay
02:04.0
At naghari-harian doon
02:06.2
Maliliit pa ang mga anak niya, isang 3 year old at isang 5 year old
02:10.1
Hindi mo lang sila nagpaalam sakin
02:12.1
Sa kwarto ko pa sila natutulog
02:16.1
Yung balcony ginawang hugasan ng plato at labahan
02:19.1
Nakatambak din doon ang kaldero
02:22.1
Yung mga ding-ding pinagsusulatan ang mga anak niya
02:24.1
Masakit sa loob ko kasi pinaghirapan ko yung pagpapagawa ng bago,
02:25.9
...yung mga ding-ding pinagsusulatan ang mga anak niya
02:27.0
Masakit sa loob ko kasi pinaghirapan ko yung pagpapagawa ng bago,
02:28.7
yung pagpapagawa ng bahay.
02:32.5
ganun lang ang gagawin nila.
02:35.4
Napakatamad ng kapatid ko,
02:38.1
Hindi naghahanap ng trabaho.
02:40.2
Walang may ambag sa bahay.
02:42.3
Minsan, nakaka-extra bilang helper ng panday
02:44.7
pero yung kinikita,
02:46.4
napupunta naman sa ipinagbabawal na gamot.
02:52.9
15 years na akong OFW
02:55.1
pero wala pa din akong naiipong.
02:59.1
Madalas nga kinukulang pa ang sahod ko.
03:02.9
Pagod na ang katawan at utak ko
03:04.7
sa kakapasan sa kapatid ko.
03:07.9
Yung pagkain niya at ng pamilya niya
03:09.9
pati pag-aaral ng mga anak niya,
03:12.8
sa akin na niya inaasa.
03:15.6
Siguro kung sinanay at yung dalawang anak ko lang
03:17.7
yung binubuhay ko,
03:20.2
hindi siguro ako hirap ng ganito.
03:23.3
Naaawa ako sa mga anak ko
03:24.9
dahil hindi ko maibigay ang gusto nila.
03:27.1
Natatakot din ako para sa kanila
03:30.2
kasi gumagamit yung kapatid ko ng bawal na gamot.
03:33.8
Muntik na nga niyang saktan yung anak ko minsan.
03:38.0
Ilang beses ko na silang pinakiusapan.
03:40.9
Sabi ko magsikap naman siya
03:42.3
at magpatayo ng sarili nilang bahay.
03:45.4
Pero hindi talaga siya nakakaramdam
03:47.0
ng hiya at awa sa akin.
03:50.5
Ako pa ang masama
03:51.6
at sila pa ang galit.
03:55.5
Naisip ko nga umuwi na muna dito.
03:57.1
Nandiyan sa atin,
03:58.5
hahanap na lang po ako ng marerentahan
04:00.5
ng mga anak ko at ni nanay
04:02.0
para makalayo kami sa kapatid ko.
04:05.9
Baka po sakaling matutong
04:07.3
magsikap yung brother ko
04:08.6
kapag wala na siyang aasahan.
04:11.6
Tama po kaya itong naiisip ko?
04:14.1
O may iba pa kayong suggestions
04:15.6
para masolve itong problema ko?
04:19.0
Salamat po sa inyong payo,
04:21.9
ang inyong tambalanista,
04:51.6
Gusto ko lang sabihin sa'yo
04:52.6
na marami rin kami problema.
04:57.0
Splunk ko lang sa'yo
04:59.0
ang dami din namin issue.
05:02.0
Marami rin kaming isipin araw-araw.
05:04.0
Marami kami nakadagdag ka pa Nadia.
05:07.0
Alam mo talagang ano no partner,
05:09.0
talagang lahat ng tao ang daming isipin.
05:11.0
Sabi nga ni Father JJ,
05:14.0
yung kaibigan nating pare,
05:15.0
na siya ding nag-ano no,
05:17.0
nag-First Friday Masa
05:18.0
dito po sa Manila Broadcasting Company
05:22.0
Tinanong niya po kami nung homily,
05:24.0
Sino po sa inyo ang wala,
05:27.0
ang ayaw sa problema.
05:29.0
So, syempre lahat kami nagtaas ng kamay.
05:31.0
Wala namang plastic sa amin na magsasabing,
05:33.0
hindi excited po kami sa problema go.
05:36.0
Syempre ayaw natin.
05:37.0
Kung may choice, diba?
05:38.0
Kung may choice, ayaw natin.
05:40.0
So, nagtaas kami ng kamay.
05:42.0
Ayaw naming lahat ng problema.
05:44.0
Well, well, well, well.
05:46.0
Ang sabi ni Father,
05:47.0
at ito naman talaga eh pawang katotohanan.
05:50.0
Kung ikaw, ikaw ay taong ayaw muna ng problema,
05:53.0
ayaw muna ng issue,
05:54.0
ayaw muna ng pasanin,
05:55.0
ayaw muna ng stress.
05:57.0
Aba, aba, aba, aba.
06:01.0
Baka, baka, baka.
06:04.0
Ganun yung sabi ni Father?
06:05.0
Ganun yung sabi ni Father.
06:08.0
Baka, baka, baka.
06:10.0
Aba, aba, aba, aba.
06:12.0
Baka, baka, baka.
06:13.0
Baka, baka, baka.
06:14.0
Aba, aba, aba, aba.
06:16.0
Kunin ka na ni Lord.
06:17.0
Kasi dun sa langit walang problema.
06:20.0
Kaya mo pala ng problema eh.
06:22.0
Eh di kunin na kita.
06:24.0
Natatandaan ko, Father,
06:25.0
nung namatay yung daddy ko,
06:26.0
yung pare na nagbigay ng,
06:28.0
nag-celebrate ng mass,
06:30.0
during yung kanyang funeral mass,
06:32.0
kunin to yung isang beses na meron daw isang tao
06:37.0
na dumaan sa matinding sakit,
06:40.0
tapos nakarating ng langit.
06:42.0
Eh kaya lang hindi niya papanahon, partner.
06:45.0
Nung binalik siya't na buhay,
06:48.0
bakit daw siya binalik?
06:50.0
Kasi pagkakana nga po,
06:51.0
nakapunta ka nga daw kasi sa langit,
06:53.0
wala nang problema.
06:55.0
So ang tanong talaga dito,
06:57.0
so gusto niyo po ba na walang problema?
06:59.0
Alam mo, yan tayo eh.
06:60.0
Gusto natin lahat pumunta sa langit
07:01.0
pero walang gustong mauna.
07:05.0
So it only goes to show na
07:07.0
may problema kami ni partner,
07:09.0
may mga issues kami na hindi niyo naiintindihan
07:11.0
at hindi niyo alam.
07:12.0
May problema itong si Nadia.
07:14.0
Lahat po tayo may problema.
07:15.0
Kasama po talaga yan sa buhay.
07:18.0
Life is difficult.
07:19.0
Mahira po talaga ang buhay.
07:23.0
kakapi tayo sa pagdarasal.
07:26.0
Na sana makayani natin.
07:28.0
meron din tayong gagawin
07:29.0
na kaakibat na mga actions.
07:33.0
dasal ka ng dasal na magka-jowa ka,
07:34.0
pero hindi ka naman,
07:35.0
hindi ka naman nagde-dating-dating
07:40.0
yung itsura mo parang
07:41.0
inapakan ng sampung elepante
07:42.0
kasi hindi ka nag-aayos.
07:45.0
Pero gusto mo magka-jowa.
07:46.0
Ang hirap i-describe nun, no?
07:47.0
Yung matapakan ka ng sampung elepante.
07:50.0
Hindi ba pwedeng lima lang?
07:52.0
Dapat sampu para mag-gets nyo
07:53.0
na hindi siya maganda.
07:57.0
Nakaka-hurt naman yun.
07:59.0
Riltok lang, partner.
08:01.0
Gusto mong jumowa,
08:02.0
pero hindi ka nag-aayos.
08:05.0
kung may kunento kang friend mo,
08:06.0
lagi nanlilimahid.
08:07.0
Lahat ng posts niya,
08:08.0
nanlilimahid siya sa pawis.
08:10.0
hindi naman po lahat ng tao
08:11.0
ay gusto ng mga nanlilimahid.
08:13.0
Siyempre kung gusto mo
08:14.0
lakihan yung market mo
08:15.0
na pwede magkagusto sa'yo,
08:19.0
So, dapat may gagawin.
08:20.0
So, in the case of Nadia,
08:21.0
yes, meron kang problema.
08:22.0
Huwag nating tatanggalin si God sa picture.
08:25.0
Lagi nating pagdadasalan.
08:29.0
Kung ano yung tamang desisyon
08:30.0
na dapat mong gawin.
08:31.0
Tapos gagawa ka ng paraan.
08:32.0
Ako para sa akin,
08:33.0
kung talagang na-exert mo na lahat ng effort,
08:35.0
tapos yung kapatid mo ay ayaw pa rin umalis,
08:38.0
kayo na talaga ang mag-adjust.
08:41.0
Kayo na yung mag-adjust.
08:43.0
isa namang pagbalibalik na rin
08:44.0
kung talagang sa'yo yung bahay na yan,
08:45.0
hopefully, yung papeles ay nasa'yo,
08:47.0
nakapangalan sa'yo,
08:48.0
sa'yo at sa'yo pa rin yan.
08:50.0
Huwag naman sanang umabot sa mga abu-abugado,
08:56.0
Pero dahil na matigas ang ulo,
08:58.0
at matigas na rin,
08:59.0
sumasakit na rin ang ulo mo dito,
09:01.0
kayo na talaga ang mag-a-adjust.
09:02.0
Kayo na ang aalis.
09:03.0
Unfortunately, gano'n.
09:05.0
Lalo pa may droga-droga pang nalalaman si bro.
09:11.0
Mahirap yung ganyan.
09:13.0
Pero kagaya nga na sinabi ni partner,
09:15.0
dahil marami tayong kanya-kanyang isipin,
09:17.0
hindi na namin dadagdagan yung sinabi mo.
09:19.0
Mag-iikot na lang namin yung,
09:23.0
sasabihin namin doon sa unang suggestion mo.
09:26.0
Na maglalayo kayo ng pamilya mo.
09:29.0
At baka dumating yung time na ma-realize nila na
09:32.0
kumayo sila ng sarili nila.
09:34.0
Tumayo na sila sa sarili nilang paa
09:36.0
at hindi matutong umasa sa'yo.
09:40.0
Huwag nating dagdagan.
09:41.0
Baka lalo makomplicate.
09:42.0
Baka malito ka na naman pag dagdagdag kami
09:44.0
na pwede mo pang gawin.
09:47.0
Perfect na yun yung naisip mo.
09:48.0
Gawin mo na lang.
09:49.0
Do you agree partner na uuwi na lang siya sa Pilipinas?
09:51.0
Sa tingin ko hindi.
09:52.0
Kasi unless meron ka talagang trabaho dito na mapupuntahan
09:57.0
na alam mong kaparehas din ang trabaho mo dyan sa Hong Kong.
09:60.0
Mag-ipon ka muna.
10:02.0
Kung hindi, di dyan ka na lang din muna.
10:04.0
Ilan ba kayong magkapatid?
10:08.0
Wala naman siyang sinabing iba pa.
10:10.0
Kung kunyari, factor din kasi yung numbers ng siblings mo eh.
10:14.0
Kung sa'yo lang nakaasa lahat, talagang delikado yun.
10:17.0
Pero kung may mga iba ka pang kapatid, doon naman sila sa iba.
10:21.0
Hindi laging sa'yo.
10:23.0
Pag-usapan din yung magkakapatid.
10:25.0
Kung meron ka pang ibang kapatid ha.
10:26.0
Ngayon, malaking role na gagampanan dito ng parents mo.
10:31.0
Dapat alam ng nanay mo yun ha.
10:34.0
Baka mamaya, ikaw lang nakakaalam.
10:36.0
Dapat alam ng nanay mo ito kasi yung nanay mo yung kasama ng kapatid mo.
10:40.0
So pag mag-usap silang dalawa na, anak, tigilan mo naman yung ganyang klase ng bisyo.
10:45.0
Hindi mo na nga pera, ginagastos mo pa sa droga.
10:49.0
So, hindi naman natin sinasabing porke pera mo, gastasin mo ba?
10:52.0
May karapatan gamitin sa droga?
10:54.0
Huwag natin gagawin yun.
10:55.0
Walang kapararakan o walang magandang patutunguhan ng paggamit ng illegal drugs.
11:01.0
Ayaw po natin yan.
11:02.0
So kailangan, mabantayan talaga ito ng nanay mo.
11:06.0
Mapagsabihan para maitigil na ang bisyong kinasasangkutan.
11:12.0
At kayo na talaga mag-adjust.
11:13.0
Kasi kung na-exert mo na lahat ng effort para makiusap,
11:16.0
kinausap mo ng masinsinan, kinausap mo ng galit, nagmakaawa ka, ganyan.
11:21.0
Pagka ganyan, kasi lalong-lalong na particle lang mo sa drugs,
11:24.0
hindi din siguro tama mag-isip.
11:28.0
So kayo na mag-adjust.
11:29.0
Kesa pa dumating yung panahon na masaktan na din trulu yan si mother.
11:33.0
Oo, kasi hindi na nakikilala ng kapatid mo kasi nga nanguna eh.
11:38.0
Marami na tayong narinig na ganyang klaseng story.
11:40.0
Nabasa mga libro na sinakta nila yung mga mahal nila sa buhay
11:44.0
kasi nga hindi nila alam na mahal nila sa buhay yun.
11:47.0
Paano naprito na, natusta na yung butak dahil sa illegal drugs.
11:52.0
Hindi na gumagana ng tama ang isip.
11:55.0
Doon na muna tayo.
11:57.0
Tapos kung papaano magsusurvive, I'm sure God will send help.
12:03.0
I'm sure maiisipan mo na nga ng paraan kung paano magsusurvive
12:07.0
kapagka nakaalis na kayo.
12:09.0
Siyempre, dagdag-isipin dyan.
12:10.0
Kasi dati wala namang narerenta.
12:12.0
Wala namang nilalabas for rent.
12:14.0
Ngayon kailangan mag-rent.
12:16.0
Eh kesa naman lagi masakit yung ulo mo.
12:17.0
Wala pong tatalo sa peace of mind.
12:22.0
Napakaraming iba na maraming pera pero wala po silang peace of mind.
12:25.0
So deserve mo yun.
12:28.0
Na kalma yung utak at puso mo.
12:34.0
Pangalawang pwede mong i-consider dito.
12:36.0
You should know your priorities.
12:39.0
mas priority mo ang mga anak mo.
12:42.0
Huwag mong pipilitin na kung wala ka na.
12:44.0
Huwag mong pipilitin na magbigay kung ubus ka na.
12:48.0
Kasi talagang ikaw yung matatalo dito.
12:50.0
May hirapan kang gumalaw.
12:52.0
May hirapan kang magbigay kung alam mo sa sarili mong wala ka na.
12:55.0
So yung sinasabi natin,
12:56.0
know your priorities.
12:57.0
So mas priority mo dito yung mga anak mo.
12:60.0
Ibigay mo muna ang lahat ng mga pangunahing pangangailangan ng mga anak mo.
13:04.0
Ngayon kung wala kang maibigay doon sa kapatid mo, sabihin mo wala.
13:08.0
Kasi inuna mo yung mga anak mo.
13:11.0
Na yun ang mas tama.
13:13.0
Huwag mong pipilitin na,
13:14.0
Teka, titipulin ko yun sa mga anak ko.
13:15.0
Kasi may kailangan pa akong bigyan ng mga anak ng mga kapatid ko.
13:19.0
Pwede kang tumulong at a certain extent.
13:23.0
Pero hindi yung at the expense of na gutom na yung anak mo.
13:27.0
Na galing sa pagbayad ng tuition yung isa mong anak.
13:28.0
Na ikaw mismo ubus na ubus ka na din.
13:32.0
Dapat alam mo yung priority mo.
13:34.0
Ang priority mo dito ay tulungan, supportahan at ibigay ang basic needs.
13:39.0
Kung hanggang doon lang yung kaya ng budget mo.
13:41.0
Hanggang doon lang ang kaya ng resources mo.
13:43.0
Then hanggang doon lang.
13:45.0
Sabihin mo sa kapatid mo wala kang maibibigay sa kanila.
13:47.0
Which is actually true.
13:48.0
Yun naman talaga.
13:50.0
Hindi ka naman nagsisinungalit.
13:52.0
Kasi alam mo sa totoo lang hindi mo naman issue to kung rich kid ka.
13:55.0
Pero ang katotohanan talaga is kulang na kulang talaga.
13:57.0
Ngayon kung maging masama ka sa paningin niya, hayaan mo na.
13:60.0
Wala tayong magagawa eh.
14:01.0
That's not your problem.
14:02.0
Lagi naman ganon.
14:03.0
Lagi tayong masama sa tingin ng iba.
14:06.0
Gumawa ka ng mabuti, tanga ka kasi masyado ka mabait.
14:10.0
Gumawa ka ng masama, may sasabihin sila definitely.
14:13.0
So sa kalulugar, hindi hayaan mo na lang kung may sabihin.
14:17.0
Masakit ang katotohanan yun eh.
14:18.0
Yung tinutulungan mo sila tapos minsan mong hindi tulungan, masama ka.
14:22.0
Nangyayari talaga yan.
14:24.0
Diba pagka ganon, markado ka na.
14:26.0
Next time, huwag na.
14:29.0
Syempre sa storya nila partner, sila yung bida.
14:35.0
O sila yung kawawa.
14:40.0
So important issues na ano, ikaw na ang mag-adjust.
14:41.0
Ikaw na yung nakaka-intindi, ikaw na nakakakita ng lahat ng mga nangyayari dyan.
14:46.0
Eh di ikaw na ang mag-adjust.
14:49.0
Kaya mo yan Nadia.
14:50.0
Naway ma-resolve yan at naway magkaroon ka ng extra income pa para makaipon ka na rin.
14:58.0
Kasi syempre I'm sure napapagod na yung katawan at isip mo sa ibang bansa.
15:02.0
Thank you Nadia and thank you for sharing your story.
15:04.0
Nadia call mo ako.
15:10.0
Naninervous ako sayo ah.
