8 Tips Para "Alisin" ang High Blood, Diabetes, Cholesterol at Stress - By Doc Willie Ong
00:48.5
Tinanong ko, ilan ang masakit ng kamay o masakit ng tuhod?
00:53.2
Halos 80% nagtaas ng kamay.
00:56.5
Bandang ulit, tinanong ko.
00:57.7
Ilan sa inyo walang pera pambili ng gamot?
01:02.7
100%, lahat nagtaas ng kamay.
01:04.7
Nagkagulo nga doon, lahat nagtaasan ng kamay.
01:07.7
So nakita natin, napakalaki talaga ng problema ng sakit.
01:13.7
Itong mga sakit, chronic diseases sa bayan natin.
01:18.7
At marami sa kanila nga, kulang ang pera pambili ng gamot.
01:22.7
Kaya ang tips natin ngayon, papano natin maaalis?
01:26.7
Malulunasan itong mga sakit.
01:29.7
Dati, tinuturo ko sa inyo, papano makontrol.
01:33.7
Ito kasi kadalasang mali ng mga kababayan natin.
01:36.7
Kadalasan ang mga kababayan natin iniisip, minsan mayayaman, ganito rin.
01:42.7
May high blood siya, may diabetes.
01:44.7
Sasabihin nila, Dok, paingin ng gamot.
01:46.7
Tama yun, binigyan natin ng gamot sa high blood, sa diabetes.
01:50.7
Kaya lang, pag ininom nila yung gamot nila sa high blood, diabetes,
01:54.7
balik na sila doon sa dating vision nila.
01:57.7
Tuloy pa rin yung kain sa labas.
01:59.7
Tuloy pa rin yung mga mamantikang pagkain.
02:02.7
Puro inom pa rin ng mga juice, matatamis, soft drink.
02:08.7
Nakokontrol nga ng gamot yung high blood, diabetes.
02:11.7
Pero hindi talaga gumagaling.
02:13.7
Paano balik lang sila doon sa dating gawin?
02:16.7
Kaya ayon sa pag-aaral, ito bagong pag-iisip ito.
02:20.7
Kung mild lang ang sakit mo.
02:23.7
Ibig sabihin, nag-uumpisa pa lang ang diabetes mo.
02:26.7
Hindi man gano'ng kataas.
02:30.7
Yung high blood mo, hindi rin gano'ng kataas.
02:33.7
Tapat, 140 over 90 lang.
02:36.7
Let's say high blood mo, hanggang mga 150 over 100.
02:40.7
O misan, 160 over 100.
02:42.7
Makukuha pa natin yan.
02:44.7
Pwede pang malunasan, maalis yan.
02:46.7
Yung ganyang kabababa.
02:48.7
So, pag mild pa lang yung sakit, may lunas.
02:51.7
Bibigay ko yung 8 tips.
02:52.7
Para balunasan ito.
02:54.7
At yung mga wala pang sakit, may lahi lang tayo.
02:58.7
Let's say lahi natin sa magulang.
03:00.7
Yung tatay natin, let's say, nagkasakit sa puso.
03:03.7
Na heart attack ng batang edad.
03:05.7
50 years old, 45 years old.
03:07.7
Para hindi tayo matulad sa kanya.
03:10.7
Para hindi tayo matulad sa magulang natin.
03:12.7
Para mas humaba yung buhay natin doon sa magulang natin.
03:16.7
Ito mga babaguhin natin.
03:18.7
Kasi kung wala tayong gagawin, kung anong mangyayari sa magulang.
03:21.7
Siyempre nasa dugo yan eh.
03:23.7
Pwede makuha ng anak.
03:26.7
So, itong gagawin natin yung 8 tips.
03:28.7
Sa mild, wala pang sakit.
03:31.7
Pero kahit malala ang sakit nyo, sundin pa rin natin ito.
03:34.7
Pwede pa rin ito.
03:40.7
Tubig ang iinumin.
03:43.7
Hindi lang tubig, tubig lang.
03:45.7
Anong ibig sabihin ng tubig lang?
03:47.7
Tubig, mga 8 to 10 glasses ang iniinom ko.
03:51.7
Actually, ako mga 3 litro na ininom ko eh.
03:56.7
So, tubig ang iniinom ko.
03:58.7
Hindi juice ang iniinom ko.
04:01.7
Alam ko, iba mahilig sa juice.
04:03.7
Ang juice kasi may halo ng asukal yun eh.
04:05.7
Kalaban natin yung asukal, diba?
04:08.7
May mataas na nga blood sugar nyo, asukal pa sa juice.
04:13.7
Isang soft drinks, diba?
04:14.7
7 kutsaritang asukal.
04:16.7
Yung mga matatamis, kakanin, asukal din yan eh.
04:19.7
So, pagdating sa inumin, tubig lang.
04:23.7
Kung pwede nga, itakwil mo ng soft drinks,
04:26.7
takwil mo na yung mga juice,
04:28.7
prutas na lang at pipiliin natin yung prutas na kakainin.
04:31.7
So, pag tubig lang iinumin mo, 8 to 10 glasses,
04:34.7
maraming sakit matatanggal.
04:39.7
Yung iba nga, overweight eh.
04:41.7
Sabi niya, Dok, hindi ako kumakain ng kanin.
04:44.7
Konti lang, ba't ako tumataba?
04:45.7
Eh, lakas mo naman mag-juice.
04:48.7
Ayaw daw niya lasa ng tubig.
04:50.7
Galit daw siya sa lasa ng tubig.
04:53.7
Eh, walang lasa, lagyan mo nalang ng lemon o kalamansi.
04:57.7
Lemon, kalamansi, water, walang kaso.
04:59.7
So, tubig lang, pwedeng bumaba ang blood sugar nyo.
05:04.7
Tubig, may tulong sa UTI.
05:07.7
Sa kidney mo, hindi masisira.
05:09.7
Kaya nasisira ang kidneys natin, walang tubig.
05:13.7
Natutuyuan. Parang halaman.
05:15.7
Subukan mo halaman.
05:16.7
Huwag mo diligan.
05:18.7
Tao pwede hindi kumain 40 days.
05:22.7
Pero pag wala kayong iinom yung tubig, 3 days lang patay na.
05:26.7
So, tubig talaga number 1.
05:28.7
Yan ang ginawa nga ni Jesus noon. Diba?
05:33.7
May tulong din ang tubig sa ulcer.
05:36.7
So, 8 to 10 glasses.
05:42.7
Ako, pag gising ko sa umaga, inom agad ako isang baso.
05:45.7
Kasi, alam nyo naman.
05:49.7
Hindi ka uminom ng tubig.
05:50.7
Pag ihi mo sa umaga.
05:52.7
O, kita nyo naman. Diba?
05:59.7
Ay, kailangang hahabulin mo na ng tubig.
06:01.7
Sabihin, dehydrated ka na.
06:02.7
Kaysa, magbuo-buo yung kidney stone ninyo.
06:05.7
Mamaya yung pati yung gallbladder stone.
06:11.7
Hindi minom ng tubig.
06:12.7
Yun ang gagawin natin.
06:14.7
So, 8 to 10 glasses.
06:15.7
Halos sa lahat ng tao.
06:17.7
Anong klase tubig?
06:20.7
Kung may problema sa tiyan.
06:28.7
Maligam-gam na lang.
06:29.7
Kasi, ang malamig na tubig.
06:31.7
Lalo na sa aming may masakitan tiyan.
06:35.7
Pag sobrang lamig.
06:36.7
Kukulo yung tiyan mo eh.
06:38.7
Yung muscles sa tiyan mag-iispasa mo.
06:43.7
Kalahating malamig.
06:44.7
Kalahating malamig.
06:46.7
Para hindi ganun kalamig.
06:47.7
Sino lang ang hindi pwede uminom ng tubig?
06:50.7
Ang magbabawas lang ng tubig.
06:54.7
Yung may heart failure.
06:59.7
Mahina yung injection fraction.
07:03.7
Manas na yung paa.
07:04.7
May tubig sa baga.
07:06.7
Yung magda-dialysis na.
07:08.7
Talagang yung papunta na.
07:10.7
Stage 5 kidney failure.
07:14.7
Yung kidney failure.
07:16.7
Yun ang hindi na pwede uminom ng tubig.
07:18.7
Pero para nga umiwas sa kidney disease.
07:22.7
Ang turo ko sa inyo.
07:23.7
Kailangan maraming tubig ang iinumin.
07:26.7
Yung iba, sasabihin ninyo.
07:28.7
I'm sure ilagay nyo.
07:31.7
Ilang basong iniinom tubig nyo araw-araw?
07:33.7
Karamihan ng kababaihan.
07:35.7
3 glasses a day lang.
07:37.7
3 baso lang iniinom nyo.
07:40.7
Hindi ko kayo nakikita.
07:45.7
Ayaw daw niya uminom.
07:48.7
Kasi ihi daw siya ng ihi.
07:50.7
Naiinis siya pang ihi siya ng ihi.
07:52.7
So ayaw niya uminom.
07:55.7
Papasalamat tayo sa Diyos na umiihi tayo.
07:58.7
Every time pumunta ka sa banyo.
08:00.7
Lumabas yung ihi.
08:05.7
Sabi nga ni Dr. Richard Mata eh.
08:09.7
Ang ihi ng ihi ay wagi.
08:12.7
Yung tatay ko dati nagkasakit.
08:14.7
Bago siya namatay.
08:16.7
Tinawag ako na bago siya namatay eh.
08:19.7
8 hours hindi umihi yung tatay ko.
08:23.7
Nung hindi na siya umihi 8 hours.
08:27.7
Nahilo na ako na.
08:28.7
Napaiyak na tayo nun.
08:30.7
Napaiyak na tayo na pag di na umihi.
08:32.7
Anong sabihin hindi umihi 8 hours?
08:40.7
Sira na kidney eh.
08:46.7
Parang nagpa-flush ka.
08:48.7
Kaya nga nagpa-flush ng toilet.
08:50.7
Flush ka ng flush.
08:54.7
Labas ng labas ng ihi.
08:56.7
Ininom mo malinis na tubig.
08:57.7
Pag labas ng ihi.
08:58.7
Ayun yung mapanghi.
09:01.7
Kaya nga maganda eh.
09:02.7
Naaalis nga yung dumi.
09:05.7
Kaya nga kayo walis ng walis.
09:07.7
Huwag magre-reklamo ng ihi ng ihi.
09:16.7
May special diet na makakalunas sa mga high blood, diabetes, cholesterol, stress.
09:26.7
Very simple lang.
09:28.7
Yung dami ng kanin.
09:31.7
Kung tatlong platong kanin.
09:34.7
Mga dalawang plato na lang.
09:36.7
O dalawang plato.
09:37.7
Gawin mo one and a half.
09:38.7
Ang dadamihan natin yung gulay talaga.
09:41.7
Alam ko mahal ang gulay ngayon.
09:43.7
Pero pumunta kami ni Doc Lisa sa palengke.
09:46.7
Mas mura pa yung talong.
09:50.7
Pero siya pinakamura.
09:53.7
Hindi na mga mura natin.
09:54.7
Pwede nyo kainin.
09:55.7
Kanina kinain ko okra.
10:00.7
Pag pinadamihan mo ang gulay.
10:03.7
Lunas siya sa diabetes.
10:05.7
Bakit lunas sa diabetes?
10:09.7
Mababa ang glycemic index.
10:10.7
Ano ibig sabihin?
10:12.7
Pag uminom ka na matamis.
10:14.7
Yung blood sugar mo.
10:17.7
Maglalabas na ng insulin yung
10:23.7
Kain ka na kain ng kanin.
10:24.7
Hirap na hirap yung pankreas mo.
10:27.7
Gagawa na naman ako ng insulin.
10:28.7
Ang tigas na ulo nitong
10:29.7
may-ari nitong katawan na ito.
10:31.7
Ang daming kinain.
10:33.7
Labas siya na labas ng insulin.
10:36.7
Kain kayo na kain ng matatamis.
10:37.7
Ang daming kanin.
10:40.7
Sabi ng pankreas ninyo.
10:42.7
Baala ka na sa buhay mo.
10:44.7
Hindi na ako gagawa ng insulin.
10:46.7
Napagod na siya eh.
10:47.7
So nasira yung pankreas.
10:49.7
Hindi na gumawa ng insulin.
10:50.7
Kaya nagka-diabetes.
10:57.7
Pag gulay kasi kinain nyo.
10:58.7
Nakita nyo yung gulay.
11:00.7
Hindi siya matamis.
11:02.7
Tsaka yung gulay ang tigas.
11:03.7
Ang daming fiber.
11:08.7
Lalo na yung petchay.
11:10.7
Pag kinain mo yun.
11:11.7
Kahit isang bowl kainin mo ng petchay.
11:13.7
Ang bagal ng pagpasok sa katawan.
11:16.7
Yung blood sugar mo hindi tataas.
11:19.7
Maganda ang pagdumi.
11:21.7
At proven na yan.
11:22.7
Ang mga vegetarian.
11:25.7
Abot ng 100 years old.
11:28.7
Yung mga gulay lang.
11:29.7
Yung mga ninuno natin.
11:32.7
Kung may reklamo kayo sa pesticides.
11:35.7
Hindi hugasan natin.
11:38.7
Lagyan mo ng suka.
11:41.7
Lagyan ng konting asin.
11:44.7
Ibrush yung labas.
11:46.7
Pero yung gulay mismo ang masustansya.
11:49.7
Gusto nyo nga karne.
11:51.7
Yung karne mismo ang problema natin.
11:54.7
Ang meat kasi walang fiber.
11:56.7
Ang meat walang fiber.
11:58.7
Kumain ka ng maraming pork chop.
12:01.7
Nagdudurog-durog lang yun.
12:04.7
Kaya ang dumi mo hindi maganda.
12:05.7
Pero pag ang gulay.
12:07.7
Swak na swak ang pagdumi.
12:08.7
Yan ang kailangan natin.
12:12.7
Gulay number one.
12:13.7
At sa mga may high blood.
12:15.7
May tinatawag tayong DASH.
12:18.7
Alam tayo ng mga doktor eh.
12:20.7
Dietary Approach to Stop Hypertension.
12:23.7
Ano tong DASH diet?
12:28.7
Bababa ang blood pressure nyo.
12:30.7
Kung blood pressure nyo 150-100.
12:32.7
Magiging 140 over 90 lang.
12:35.7
Susundin mo lang tong DASH.
12:38.7
Puro gamot lang ang gusto ng doktor.
12:41.7
Ayoko puro gamot.
12:43.7
Konting-konti lang ang gamot mo.
12:45.7
O pwede walang gamot.
12:46.7
O half dose lang.
12:47.7
Pero masipag sa diet.
12:53.7
Ito yung mga brown rice.
13:00.7
Tapos lahat ng mga.
13:02.7
Sa supermarket kasi.
13:03.7
Lahat na nang bibili.
13:05.7
Hirap na mapagkain.
13:06.7
Hirap na mapagkain natin.
13:09.7
Yung mga nasa plastic.
13:12.7
Processed foods eh.
13:15.7
Ngayon meron na ako kinakain dyang special chicheria.
13:22.7
Hindi ko nasasabihin yung brand.
13:23.7
Baka magalit yung brand eh.
13:24.7
Special chicheria.
13:25.7
Sabi ng chicheria.
13:39.7
Kinain ko dalawang peraso.
13:46.7
Patay tayo dun sa high blood.
13:49.7
No vegetable lang.
13:53.7
Mababa cholesterol.
13:54.7
Sobra namang asin.
14:04.7
Ayan ang binili na anak ko.
14:05.7
So wag kayo maniniwala sa ganung mga pa-style.
14:09.7
Kasi hindi siya healthy.
14:11.7
Diyan ka magkaka high blood.
14:13.7
Sa high salt ng mga chicheria.
14:15.7
Ang low salt, kailangan natin.
14:17.7
Kunti lang ang salt na kailangan natin eh.
14:20.7
Ang Pilipino, ang average.
14:23.7
Pinag-aralan to ng FNRI.
14:25.7
Four times yung alat natin.
14:28.7
Kung ang alat natin dapat ano lang.
14:32.7
Kinakain natin eight grams.
14:34.7
Eight grams a day.
14:36.7
Eight grams a day.
14:38.7
Isa pang problema sa alat.
14:40.7
Yung mga tuyo, daing.
14:44.7
Konting ingat ha.
14:48.7
Yung fresh na lang na isda.
14:50.7
Kasi yung masyadong tuyo at mga daing.
14:53.7
Ayon kay Dr. Meredith Garcia.
14:55.7
Magaling na cancer specialist.
14:57.7
Kasama yan sa mga tinuturuan natin.
15:00.7
Na gumawa ng mga post dito sa Facebook.
15:02.7
Nakaka-cause ng gastric cancer.
15:05.7
Hindi lahat magkaka-cancer sa tiyan.
15:08.7
Pero may pag-aaral na sa sobrang alat na mga dried fish.
15:14.7
Naiirita yung tiyan eh.
15:16.7
Kaya mas mataas yung chance ng cancer.
15:18.7
So, iwas na lang tayo konti.
15:21.7
Hindi ko sinabi wag kumain.
15:22.7
Konting bawas lang.
15:24.7
Ito po, pinakamaganda.
15:26.7
Tanggal ang sakit nyo dito.
15:27.7
Pero walang sumusunod dito eh.
15:31.7
Magbawas ng timbang.
15:33.7
Kasama pa ito sa diet.
15:34.7
Lose some weight.
15:37.7
May isang pag-aaral ah.
15:39.7
Kalahati ng tao nagpapayat.
15:42.7
Kalahati ng tao uminom ng gamot sa diabetes.
15:45.7
Uminom sila ng gamot sa diabetes.
15:47.7
Parang sila may diabetes eh.
15:48.7
Sino mas gumaling?
15:51.7
Mas gumaling ba yung uminom ng gamot pero mataba pa rin?
15:55.7
O yung hindi uminom ng gamot pero nagpapayat ng 7% reduction lang ito?
16:00.7
10 pounds lang ito.
16:02.7
Nakita nila ayon dito sa medical study.
16:08.7
10 pounds lang mawawala sa inyo.
16:10.7
Lalo na kung overweight.
16:12.7
Mas gumaling ang diabetes.
16:14.7
Mas gumaba ang blood sugar.
16:16.7
Kung pumayat lang.
16:17.7
Hindi lang ang blood sugar.
16:19.7
Blood pressure bababa.
16:22.7
Kalimutan nyo na yung mga gamot nyo.
16:24.7
Yung mga simvastatin at orvastatin.
16:27.7
Ang mahal-mahal pa.
16:28.7
Magpapayat muna kayo.
16:29.7
Magpapayat muna kayo.
16:31.7
Papayat kayo 10 pounds.
16:32.7
Pacheck nyo ulit yung cholesterol nyo.
16:37.7
Lahat ng mga asterisk mawawala.
16:40.7
At hindi lang yan.
16:42.7
Pati arthritis nyo mawawala.
16:45.7
Anong cause ng arthritis?
16:49.7
Ang bigat ng tiyan natin.
16:50.7
Ang bigat ng katawan natin.
16:52.7
Kaya hirap na hirap ang tuhod.
16:54.7
Sisira ang tuhod dahil sa bigat.
16:57.7
Overload ang kotse natin.
17:00.7
So, lose some weight.
17:05.7
Yung mga toyo, patis.
17:08.7
Mahilig ako sa patis.
17:10.7
Pero konting-konti lang.
17:11.7
Hindi yung patis sa buong plato.
17:15.7
Alam ko gawain niya mga bata eh.
17:17.7
Buong plato may patis eh.
17:19.7
Ngayon, kung may patis man ako.
17:21.7
Yung pinakakarne na lang
17:23.7
or yung isda na lang.
17:24.7
Yung nalang papatakan mo konti.
17:25.7
Para lang may lasa.
17:26.7
May isang diet na ingredient.
17:33.7
Maraming pag-aaral ito.
17:36.7
Pipili ka na rin ng sausawan ang pinakamaganda suka.
17:42.7
Laging suka ako eh.
17:45.7
Ang suka ang dami na pag-aaral.
17:48.7
Nakakababa ng blood sugar.
17:50.7
Yan ang pinagsasahog ko sa salad.
17:58.7
Yung mga ininom ang suka eh.
18:00.7
Nakakababa ng blood sugar.
18:03.7
Yung glycemic index.
18:07.7
Good for insulin sensitivity.
18:10.7
Mas gumagana ulit yung pancreas natin.
18:15.7
Mga dalawang kutsaritang suka.
18:18.7
Ako hindi lang dalawang kutsarita ang nakakain.
18:21.7
Siguro maka ako mga tatlong kutsarita.
18:24.7
Lalo na pag may salad.
18:25.7
Salad ko suka din eh.
18:28.7
Sabayan nyo lang ng tubig.
18:31.7
Yung iba kasi nagiging acidic eh.
18:33.7
Pero suka pa rin maganda.
18:35.7
Halos walang calories yan.
18:38.7
So panghalo sa pagkain yung suka.
18:40.7
Hindi ko naman sinabi.
18:42.7
Inumin nyo yung buong apple cider.
18:44.7
O yung sukang datu puti.
18:46.7
Halo nyo sa pagkain.
18:54.7
Kailangan mataas.
18:56.7
Sinabi ko, mga gulay mataas sa fiber.
18:59.7
Ako uminom ako ng fiber supplement eh.
19:02.7
Yan ang binigay sa akin nung magaling na surgeon.
19:06.7
Si Dr. Ramon Estrada.
19:08.7
Siyempre meron tayong konting almoranas.
19:11.7
Pag kulang ka sa gulay, may fiber supplement.
19:14.7
Pero konti lang iniinom ko.
19:15.7
Half tablet lang.
19:16.7
Pero kung malakas ako sa gulay, okay na yun.
19:19.7
Kahit di na kayo mag-fiber supplement.
19:23.7
Kahit mga munggo.
19:27.7
Sa sari-saring...
19:28.7
Okra ang ma-fiber.
19:32.7
Sobrang ma-fiber ang kangkong.
19:36.7
Mataas din sa fiber.
19:39.7
So high fiber intake.
19:41.7
Pag mataas ang fiber ng gulay mo, bababa ang kolesterol mo.
19:47.7
Tsaka ang ganda ng pagdumi.
19:48.7
Maganda ang pagdumi.
19:52.7
Pangpababa ng blood sugar.
19:54.7
Pampaalis ng stress.
19:55.7
Ano yung number four?
20:01.7
Mataas ang sugar mo.
20:02.7
Paano natin ibababa?
20:05.7
Pag nagpagod ka, ay gagamitin ng katawan mo yung sugar.
20:09.7
Pag ginamit ng katawan mo yung sugar para sa muscles, di bababa na yung blood sugar nyo.
20:16.7
Anong klaseng exercise?
20:18.7
Akit-babala ng hagdanan.
20:22.7
Lakad-lakad lang.
20:26.7
Ako, everyday nilalakad ko mga 2 to 3 kilometers.
20:30.7
Hindi naman malayo, pero 2 to 3 kilometers.
20:33.7
So, pag maglalakad-lakad, hindi ko sinabi mag-gym.
20:37.7
Mahal lang mag-gym.
20:38.7
Sa gym, actually, to be honest, hindi ko nire-recommend na kung may pera kayo, mag-gym kayo.
20:45.7
Mababait yung mga gym instructor, mga follower ko.
20:49.7
Pero, hindi ako hot sa kettle.
20:51.7
Marami ako nakitang nagka-back pain sa kettlebell.
20:57.7
Pwede na yung ordinary exercise.
20:59.7
Mag-jogging, mag-treadmill, yung normal weights.
21:02.7
Huwag masyado yung mga mahihirap na exercise na baka hindi kayanin ng katawan.
21:08.7
So, pag nag-exercise kayo lagi, naglalakad-lakad, hindi lang bababa blood sugar mo.
21:15.7
Mababawasan yung stress mo.
21:17.7
Sarap maglakad eh.
21:18.7
Nakakabawas na stress.
21:21.7
Pag naglalakad, alam mo para saan po yung pampatalino ang lakad.
21:26.7
Magtataka kayo, paano tatalino? May pag-aaral po yan.
21:31.7
E na-examine nila yung utak.
21:33.7
Yung utak, parang PET scan.
21:36.7
PET scan, nakaupo.
21:38.7
Tapos in-scan yung utak, pinalakad lang.
21:41.7
Gumanda na yung daloy ng dugo sa utak.
21:44.7
Napuno ng dugo yung utak, kakalakad.
21:47.7
Kaya mas gumagana yung utak natin eh.
21:50.7
So, sa mga ayaw pumasok, hindi mababa ang grade sa school ha?
21:55.7
Yung mga bata, patakbo-takbuhin mo para gumana yung utak.
21:59.7
At ang pinakamaganda sa exercise, like walking, dancing, swimming.
22:06.7
Ang maganda po sa exercise, alam niyo po ano?
22:09.7
Pampalakas ng buto.
22:11.7
O, hindi niyo palakas ng buto ko sa kakalakad.
22:16.7
Yung buto kasi natin, ganito po explanation yan eh.
22:20.7
Ang buto natin, lesa ito yung buto ng paa.
22:22.7
Lesa ito yung buto.
22:24.7
Pag yung buto hindi mo ginagamit, kumihina siya.
22:29.7
Hindi siya lumalakas. Hindi siya nag-grow yung buto eh.
22:32.7
Pero pag yung buto, lagi mo tinatagtag.
22:35.7
Huwag naman sobrang tagtag yung sampung kilometro.
22:38.7
Yung talagang lakad, yung laging tinatagtag yung mga bones, yung mga joints.
22:43.7
Mas tumitigas siya.
22:45.7
Mas tumitigas ang buto pag laging may gravity.
22:48.7
Laging may bigat.
22:50.7
Yung mga tao sa space, pupunta sa buwan, sa moon, di ba?
22:55.7
Walang gravity doon.
22:57.7
Pagbalik nila, kita mo, hindi sila makatayo.
22:59.7
Hindi sila makalakad.
23:01.7
Mahina ang muscle, mahina ang buto, lahat.
23:04.7
Paano? Walang weight eh.
23:05.7
So yung gravity, kailangan mo yun, lakad-lakad.
23:08.7
Matagtag yung buto, mas titigas ang buto.
23:12.7
Mas titigas ang buto at good for the muscles ang paglalakad.
23:17.7
Okay? Baba pa blood sugar.
23:19.7
Number five, stress talaga babawasan natin.
23:25.7
Ang stress kasi nasa utak lang yan eh.
23:28.7
Lahat nasa utak eh.
23:30.7
Kung ano pinapasok mo sa utak mo, yun din mararamdaman ang puso mo.
23:34.7
Let's say, ipasok mo sa utak mo, puro patayan.
23:38.7
Marami tayo dyan nakikita sa Facebook, sa YouTube.
23:42.7
Video, content, do not watch for violence.
23:45.7
Lagi mong pipress, may pinatay, may nabangga.
23:48.7
May lumabas yung bituka, naputol yung paa.
23:52.7
Kinakwento ko pa lang, stress na tayo.
23:55.7
Stress na eh, nararamdaman mo na, nakakabog ka na eh.
23:59.7
Pero kung ipapasok mo sa utak yung mga Bible quotes,
24:03.7
yung mga magagandang bagay, magagandang lugar,
24:08.7
mga inspirational na stories,
24:11.7
mababawasan yung stress mo.
24:13.7
Kung ano yung nagpaparelax sa'yo, yun ang iisipin mo.
24:16.7
Kasi yung laging stress, tataas ang cortisol.
24:20.7
Ang cortisol, mararamdaman mo yan eh.
24:23.7
Cortisol, pag tumaas yan, magkakadiabetes na.
24:27.7
Glukagon, tataas yan, yan. Yan ang nakakasira sa katawan.
24:32.7
Stress, magpapalpitasyon, bibilis ang tibok, sasakit ang dibdib, mahihilo-hilo.
24:41.7
Mangangasim ang tiyan, stress din yan. Bakit maasim ang tiyan?
24:46.7
Nakikita mo, pagkausap mo ang boss mo, di ba hindi ka matunawan?
24:50.7
Sige, matunawan ka ba?
24:52.7
Yung kinakain mo, ayaw bumaba. Bakit?
24:55.7
Eh, hirap na hirap siya eh. Ang daming acid eh.
24:58.7
Ang daming acid, kakaisip.
25:00.7
So, mag-isip kayo ng pagdarasal, relaxation method,
25:05.7
ligo, paparelax, masahe, massage pwede, yung mga yoga, stress reduction,
25:12.7
deep breathing, di ba? Yung tinuturo kong deep breathing.
25:15.7
Sumaturo ko ulit.
25:17.7
Tinuro ko na dati ah, sa mga kulang sa hangin, sobrang polluted, may asthma.
25:23.7
Gagawin nyo, lagay isang kamay, sunod po kay Dok, isang kamay sa dibdib, isang kamay sa tiyan.
25:29.7
Paghinga natin, dapat ang lalaki, tiyan. Laki tiyan, hinga. Okay?
25:35.7
Hinga tayo, gusto kong malaki yung tiyan mo. Yung parang bad posture.
25:41.7
Yan, palakihin ng tiyan.
25:44.7
So yung dibdib, konti lang. Tiyan, laki.
25:47.7
Pag huminga ka na malalim, pinapalaki ko ang tiyan ko,
25:51.7
bumaba ba ang diaphragm, nag-e-expand yung baga mo.
25:57.7
Mas maraming oxygen papasok sa baga, pag yung tiyan ang lalaki.
26:02.7
Kasi meron tayong malaking muscles sa diaphragm,
26:05.7
diaphragm, bababa yan, hihigup siya ng hangin.
26:09.7
Yan ang technique sa may emphysema, may asthma.
26:15.7
So pag nakontrol ang stress, bawas ang diabetes.
26:19.7
Bagsak ang blood pressure. Okay?
26:27.7
Mahirap matulog. Lahat hirap sa pagtutulog.
26:31.7
Pag kompleto ang tulog natin, okay ang puso, bawas ang stress, pati blood sugar din. Baba ba?
26:39.7
Kasi kung makakatulog ka lang na masarap, pwede na.
26:42.7
At yun na nga po.
26:44.7
Ako hindi ako gano'n nanonood ang mga news na mga...
26:47.7
Meron kasi mga nega lagi.
26:50.7
Nega dito, may balitang ganito.
26:54.7
Hindi ko naman sinabi na huwag harapin yung problema.
26:56.7
Kaharapin yung problema.
26:58.7
Pero pwede nyo naman isipin na yung baso nyo half full eh.
27:02.7
Alam nyo na ba yun?
27:04.7
Kailangan tayo laging glass half full.
27:07.7
Ibig sabihin, isang baso mo, kalahati ang tubig na laman.
27:11.7
Ay, malas ang buhay ko, kalahati lang ang tubig ko.
27:16.7
Diba? Yung iba ganun mag-isip eh.
27:18.7
Pero isipin natin, hindi, at least meron akong kalahating basong tubig.
27:23.7
Wala nga akong pera, at least healthy naman ako, nakakalakad ako.
27:28.7
O hindi nga akong mayaman, mabait naman misis ko o asawa ko sa akin.
27:33.7
Kailangan positive tayo.
27:35.7
Diba? Kasi pag positive ka lagi, ayon sa pag-aaral, mas mahaba ang buhay.
27:40.7
May cancer, stage 4.
27:43.7
O, sasabihin, hopeless na. Sabi ng doktor, may taning na buhay ko.
27:47.7
Pag ganun iisipin mo, eh talaga, magkakataning yung buhay.
27:51.7
O, kaya pag ako, pag sinabihan ako ng doktor, ako nasabihan na rin ako ng doktor.
27:56.7
Na, uy, baka may bukol ka dyan. Uy, baka may cancer ka dyan.
28:01.7
Ay alisin mo sa utak mo. Diba?
28:03.7
Ipacheck mo, pablood test ka. Pag wala, isipin mo, wala.
28:08.7
Tapos ipapositive mo. Diba?
28:10.7
Ayusin mo lang yung buhay mo. Itong mga tinuturo ko.
28:13.7
Pwede naman hindi lumaki yung bukol, eh. Pwede hindi lumaki.
28:18.7
May isang pasyente, 65 years old siya. Sinabihan siya may cancer. Parang may cancer sa tiyan, eh.
28:26.7
Sabi ng doktor, ah, 6 months to live to. True story to.
28:30.7
Ginawa niya, nagpaaraw siya sa umaga, naligo siya, pumalik siya sa nature, nag-exercise siya, inayos niya yung diet niya.
28:40.7
65 years old, umabot siya ng 89 years old. 89 years old, siya namatay.
28:46.7
At nagpa-autopsy. Pinautopsy siya.
28:49.7
Sinabi ng mga anak, uy, gusto ko malaman ano nangyari sa cancer niya. Diba? Nabuhay na 24 years, eh.
28:56.7
Alam niyo, pag bukas nung bituka, nandun pa rin yung cancer. Pero yung cancer, natulog.
29:02.7
Nandito yung cancer, nabalutan ng fiber, hindi na lumaki. Hindi lumaki.
29:08.7
May cancer na hindi lumalaki.
29:11.3
Mabait na cancer. Bakit?
29:13.4
Siguro positive ka eh.
29:14.9
Marami ka iniisip. Marami ka bang gagawin sa buhay.
29:19.1
lalo na ibang breast cancer,
29:20.6
kakanega, kakatakot,
29:22.8
kakatago sa doktor, ayaw magpa-check up.
29:25.6
Bilis lumaki ng cancer.
29:29.3
So, kailangan yung
29:30.9
nilalagay din sa isip natin.
29:33.1
So, number 5 ko, control stress.
29:36.8
enough sleep. And number
29:41.2
din natin. Hindi rin pwede nakapikit
29:43.1
mata na walang blood test.
29:44.8
Yan ang gusto ko eh, libreng lab test
29:46.5
mula sa PhilHealth eh.
29:49.0
Kasi, kung meron tayong libreng lab
29:51.1
test, at least makikita natin
29:52.9
ano problema nyo. Ang babantayan
29:55.2
ko ba sa'yo ay cholesterol mo
29:56.8
laging tumataas. Sugar ba
29:59.0
ang deadly sa'yo?
30:00.7
Blood pressure mo ba yung deadly? Kidney mo ba
30:03.0
may tama na? So, pipiliin
30:05.0
natin ano doon yung
30:08.7
medyo tagilid ka.
30:10.7
Kung saan ka mahina, yun tayong
30:12.5
magpo-focus. Let's say,
30:14.7
ang problema nyo, laging
30:16.6
high blood. High blood, stroke.
30:18.7
So, doon tayo magpo-focus, bawas alat.
30:21.1
Kung ang problema nyo, sugar,
30:22.9
mataas, diba? So, babantayan na yung
30:24.6
paa, namamanhid ba, baka maputol.
30:28.9
kung anong problema, yun ang babantayan.
30:31.6
May clue na kayo eh.
30:33.0
Ang clue nyo, ano sakit
30:34.7
ng tatay mo, nanay mo, lolo,
30:36.6
lola. Kung ano yung lahi
30:38.5
sa pamilya, yun ang babantayan.
30:42.5
lagi ko binabantayan yung breast cancer
30:44.7
kasi may lahi sila.
30:47.1
Malakas yung lahi nila ng breast cancer.
30:50.5
pilit ko, vegetarian.
30:53.2
May lahi ng breast cancer,
30:54.7
hindi ko rin pinapapills, birth control
30:57.0
pills. Si Doc Lisa,
30:58.9
hindi yan ang birth control pills.
31:00.8
Kasi may konting higher
31:02.6
risk of breast cancer
31:04.5
yung sa birth control pills.
31:06.6
Dapat alam nyo yan.
31:08.6
Pwede mag-pills yung ibang tao,
31:10.6
pero kung meron kayong lahi ng
31:12.6
breast cancer, may high blood,
31:14.6
mataas ang blood pressure, hindi rin
31:16.6
babagay yung birth control pills eh.
31:18.6
So, hindi siya para sa lahat.
31:20.6
So, yun yung mga small tips.
31:22.6
Number seven, monitor.
31:24.6
Papag-lab test. And number
31:26.6
eight, siyempre lahat ng bisyo.
31:28.6
Ha? Kung naninigarilyo,
31:30.6
wala nang usapan. Talo talaga
31:32.6
tayo doon eh. Useless lahat tong tips ko.
31:34.6
One to seven, kung naninigarilyo.
31:36.5
Diba? Anong gagawin,
31:38.5
Doc? Naninigarilyo yung mister ko.
31:42.5
Alam nyo anong gawin? Pwede nyo
31:44.5
pupukin. Pwede nyo
31:48.5
Pwede mo sabihin, doon ka sa kabilang kwarto
31:50.5
matulog. Or, pwede mo bigyan
31:52.5
ng kamote. Anong kamote?
31:54.5
Kamote, sweet potato.
31:56.5
Kinuwento ka yan eh.
31:58.5
Kamote, sweet potato.
32:00.5
Ma-orange ang kulay niya.
32:02.5
Yung kamote, ayon sa pag-aaral,
32:04.5
nakabawas ng chance ng
32:08.5
Cancer sa baga, nababawasan
32:10.5
yung bad effects ng
32:12.5
sigarilyo. Pero, may bad
32:14.5
effect pa rin. Mas maganda kumain
32:16.5
ng kamote. Wag ka na rin yung
32:18.5
nigarilyo. Diba? So, smoking,
32:20.5
o yung mga mahilig kuminom ng alak,
32:22.5
o like kasama si Doc dati,
32:24.5
nung bata pa ako eh,
32:26.5
umiinom din tayo. Two beers,
32:28.5
tatlong, diba? Sarap, diba? Tatlong
32:30.5
beer, San Miguel,
32:32.5
masarap yung light,
32:34.5
mainit ulo mo, magre-red horse
32:36.5
ka, sakit sa ulo red horse,
32:38.5
diba? Hilo-hilo ka pa,
32:40.5
magdadrive ka, mamaya mahuli ka pa.
32:42.5
So, nung bata ako,
32:44.5
umiinom ako. Pero,
32:46.5
wala eh. Kasi pag wala kang purpose sa
32:48.5
buhay. Pero, isip mo, sayang
32:50.5
lang buhay ko dito. Diba?
32:52.5
Sayang oras ko eh. So, in-stop ko na
32:54.5
totally. Diba? Alcohol po,
32:58.5
kung pwede nyo tigilan,
33:00.5
tigil na lang. Sasabihin nyo,
33:02.5
kailangan ng dugo ko alcohol eh.
33:04.5
Anong kailangan ng dugo?
33:06.5
Sorry, ha? Pilosopo. Anong
33:08.5
kailangan? Kailangan ng dugo mo ng
33:12.5
atay? Anong-anong? Walang ganon.
33:14.5
Ang problema kasi
33:16.5
sa alcohol drinking, alam nyo naman,
33:18.5
diba? Nakakasira sa utak,
33:22.5
nakaka-liver cirrhosis,
33:24.5
diba? Nakaka-ulcer,
33:28.5
alak. Sasabihin nyo, Dok,
33:30.5
ang konti lang ako uminom. One
33:32.5
beer, two beers a day lang. Oo.
33:36.5
Ang problema din sa alcohol, sa
33:38.5
beer, ang taas sa calories.
33:42.5
beer belly, alam nyo na beer belly?
33:46.5
tiyan. Ibig sabihin, yung malalaki
33:48.5
malalaki ang tiyan. Diba?
33:50.5
Kung may makita kang malalaki ang tiyan, eh
33:52.5
alak yun eh. Nasobrahan ng beer.
33:54.5
Taas ng calories ng
33:56.5
beer. Mga halos ang
33:58.5
platong kanin na rin. Diba? Sayang.
34:00.5
May pulutan ka pa.
34:02.5
Tsaka, ang isang problema ko sa
34:04.5
alcohol, nakita nyo naman, diba? Pag may alak,
34:08.5
Saksakan na. Tinginan na.
34:10.5
Diba? Kakanta na ng My Way.
34:12.5
So, away na naman. At
34:16.5
alam nyo ano ang risk factor ng
34:18.5
heavy alcoholic ng
34:20.5
lasinggero? Ang risk factor
34:22.5
para maging lasinggero
34:26.5
occasional drinker. Ibig sabihin,
34:28.5
mag-uumpisa ka sa patikim-tikim
34:30.5
1 to 2 beers. Diba?
34:32.5
Pamparelax. Tapos, magkakaproblema
34:36.5
Mag-aaway kayo ng misis mo. Dun muna
34:38.5
dadaanin. Babanatan mo
34:40.5
na ng hard drinks. Bakit?
34:42.5
Sanay ka na sa konti, eh.
34:44.5
Pero, kung hindi ka talaga umiinom
34:46.5
ng alak. O, diba? Magkaproblema
34:48.5
kayo. Hindi yun ang pupuntahan mo, eh.
34:50.5
So, yun ang risk factor
34:52.5
ng nababangga sa sasakyan.
34:54.5
Diba? Drunk driving.
34:56.5
So, iwas mo lang. Smoking,
34:58.5
alcohol, at yung mga bisyo.
35:00.5
At ito na lang ang gawin natin.
35:02.5
Ha? So, ito po. 8 tips
35:06.5
ang maraming sakit.
35:08.5
Diyan tayo mag-focus. Kasi kung
35:10.5
puro... Tapos, yung mga iniinom
35:12.5
yung gamot, para sa akin,
35:14.5
ha? Pagsusundin nyo itong 8 tips,
35:16.5
kung anuman dosis ng gamot nyo,
35:18.5
hindi ko sinabi tanggalin agad.
35:20.5
Pero, sa tingin ko, in 2 weeks,
35:22.5
3 weeks, pwede nyo na
35:24.5
hatiin. Pwede nyo
35:26.5
na mahahati. Kung ang gamot nyo sa
35:28.5
diabetes, ang dosage,
35:30.5
let's say, metformin, 3 times
35:32.5
a day, baka maging 2 times a day na lang.
35:34.5
Kung glycoside nyo,
35:36.5
2 times a day, baka once a day
35:38.5
na lang. Kung ang amlodipine
35:40.5
nyo sa high blood, 10 mg,
35:42.5
o baka 5 mg na lang yan.
35:44.5
Maibababa natin na maibababa.
35:48.5
ng gamot, less side
35:50.5
effect. Less side effect, mas maraming
35:52.5
beneficyo sa inyo, at
35:54.5
mas maganda. Pero hindi ko
35:56.5
sinasabi na totally
35:58.5
titigil nyo. Minsan kasi,
36:00.5
siyempre pag tumatanda tayo, nasisira
36:02.5
yung katawan, may tulong din
36:04.5
yung konting gamot,
36:06.5
konting suporta. Kasi
36:08.5
matanda ka na, mainit ang ulo mo,
36:10.5
baka biglang ma-high blood.
36:12.5
So maganda, may konti kang iniinom na gamot
36:14.5
para hindi masyado
36:16.5
mag-spike yung blood pressure,
36:18.5
hindi tayo ma-stroke, at humaba ang
36:20.5
buhay. Okay? Sana po
36:22.5
nakatulong ito, at meron tayong
36:24.5
pag-asa. Research ko ito.
36:26.5
May ilang mga doktor na
36:28.5
sa Britain, sa British,
36:30.5
tinuturo nila itong bagong
36:32.5
pag-iisip na ayusin nyo yung
36:34.5
pamumuhay nyo, diet, pwede
36:36.5
malunasan itong mga sakit.
36:38.5
God bless po. Pag may alak,
36:40.5
may balak. Tama nga. May alak, may
36:42.5
balak. Sayang lang oras
36:44.5
natin. Ang dami natin gagawin.
36:46.5
Bakit pa tayo inom ng alak?
36:48.5
Enjoy. Ito, enjoy
36:50.5
diba? Video, enjoy.
36:52.5
Exercise po, masarap.
36:54.5
Nakaka-addict siya. Nakaka-addict.
36:56.5
Yan talaga nakakatanggal na stress.
36:58.5
Last na lang, kalaban natin
37:02.5
Siyempre, Pilipinas, yung
37:04.5
pagkain natin, yan ang problema. Kaya hugas,
37:06.5
hugas, linis, linis.
37:08.5
Diba? Para tanggal yung mga masasamang
37:10.5
mga kung may chemical.
37:12.5
Isa din problema natin sa Pilipinas, yung
37:14.5
pollution. Yan talaga.
37:16.5
Kaya, kung meron kayong mga puno,
37:18.5
magtanim na kayo ng puno,
37:20.5
paligiran nyo yung bahay nyo. Kung
37:22.5
maalikabok talaga, mas maganda may
37:24.5
screen. Kahit papano, may screen
37:26.5
o konti lang yung bukas.
37:28.5
Yung hangin na lang sa ibang lugar. Para yung
37:30.5
alikabok, dadaan mo na siya sa
37:32.5
screen o sa puno.
37:36.5
kwarto mo, mas konti na lang yung
37:38.5
alikabok. Pagpasok sa
37:40.5
hininga mo, mas konti na lang.
37:42.5
Kasi kung talagang open na open yung
37:44.5
bahay mo, sa tabi ka ng malalaking
37:46.5
kalye, talagang pasisira
37:48.5
baga natin. Kaka-emphysima
37:50.5
tayo. So, yun po,
37:52.5
iiwasan natin. God bless po!
37:54.5
Salamat po sa pag-like,
37:56.5
pag-share, pag-subscribe.
37:58.5
Para po ito sa inyo. God bless!
38:00.5
Si Doc Lisa, very busy. Meron
38:02.5
kaming medical mission dun eh. Siya
38:04.5
nandun. So, palitan
38:06.5
po kami. God bless po!
