⚠️PARA SA INYONG MGA SUMBONG AT REKLAMO ⚠️ Maaari po kayong magtungo sa ACTION CENTER ng RAFFY TULFO IN ACTION sa TV5 Media Center, Reliance Cor. Sheridan St., Mandaluyong mula 9:00AM-3:00PM, tuwing Lunes hanggang Biyernes. Mangyari lamang po na magdala ng vaccination card at huwag nang magsama ng bata. Kung kayo naman ay senior citizen o may karamdaman, magpadala na lamang po kayo ng inyong representative sa aming tanggapan. Gaya po ng aming paalala, LIBRE at WALA PONG BAYAD ang serbisyong aming ibinibigay kaya 'wag na 'wag po kayong magpapaloko sa mga scammers na mangangako na pauunahin kayo sa pila at maniningil ng bayad. #RTIA #TULFO #IDOLRAFFY #SENATORRAFFY #WANTEDSARADYO #SUMBONGATAKSYON #RAFFYTULFO #RAFFY #TULFO #RAFFYTULFOINACTION #WSR #TULFOLIVE

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Magandang hapon, Ma'am Louisa. Ilang buwan na na nawawala po ang inyong...

Dalawang buwan na po, bukas.

Dalawang buwan? Mula nung December 8, 2023.

So ang inyong mister ay seaman?

Opo. Isa po siyang crane operator.

O, kaysa domestic lang ba?

Domestic lang po.

Okay.

December 8 po, nakatanggap po ko ng tawag mula sa company na nawawala daw po ang asawa ko habang naglalayag mula sa Dabao to Samwanga.

Then nagulat po ako nung pagtawag ng company ng hapon na yun.

Nagulat po ako, hindi ko po alam, biglang naisip ko kung ano po nangyari kasi that time na yun.

Kung pinatay ba siya o hinihulog po sa dagat o anong nangyari.

Then nagulat po ako, 2.30am po, Atty. Kausap ko pa siya eh.

2.30am?

2.30am.

Alas 12 po ng...

December 7, nagchat siya sa akin, napaalis na sila from Dabao.

Tapos po, from 2.30am hanggang 3.07am, kausap ko po ang mister ko.

Sabi niya sa akin, gusto niya nang bumabad nung time na yun.

Kasi po, Atty., hindi ko po alam kung ano.

May problema siya?

Wala po siyang napanggit na problema sa bar ko.

Pero po, nung recently po kasi Atty., may nakaalitan po talaga siya ron.

Pero ang sabi po kasi ng office is nakababa na rin daw po yung nakaalitan niya doon.

Sino tong nakaalitan niya?

Na pinangalanan ba ng inyong mister?

Alam ko po.

Okay.

Ang pangalan. Pero wala na raw po doon, Atty.

Okay. Nakaalitan niya. Anong ibig sabihin nun? Nakaaway? Physical na away?

Ano po, pari...

Ang nangyayari po, parang pinagitilipan po siya.

Kasi during that time na pag uuwi po siya ng bahay namin,

kasi pag dumadaong yung bar ko, parang ang kulahi po,

pagbalik niya po ng bar ko, yung damit po niya punit-punit na po eh.

Kaya ang ginagawa po niya, sinusumbong niya sa office.

Ano pong nangyayari? Wala namang ibang gagawa.

Kasi hinahamon po siya ng away, Atty.

So, iisang tao lang yan?

Iisang tao lang po.

Yan yung nang titrip sa kanya, namunit ng kanyang mga kasuotan?

Tapos, meron pa pong isang issue na nagkaroon daw po ng regarding sa pentahan po ng langis sa bar ko po.

Okay.

Yun po ang nagsumbong, yung nakaaway po niya.

Yun po ang nagsumbong na isa raw po sa nagbebentay ang asawa ko,

pero may mga magpapatunay po ng mga kasamahan niya na hindi po talaga...

So, may nakaalitan ang asawa mo doon sa bar ko na kanyang sinasakyan?

Ilang taon na ba o ilang buwan nang nagsisiman itong si Mr. Michael?

Three years na po siya raw natuloy.

Three years?

At tatlong taon na rin ba niyang nakakasama yung nakaalitan niya?

Bago lang yun?

Bago lang din po. Parang ilang buwan niya lang din po nakasama yung attorney.

Tapos, pinababaan na po siya kasi nga po hindi mo maganda yung ugali.

Pinababa po yun.

Okay.

Na-confirm mo ba na nung nawala ang iyong asawa, ay talagang wala na rin sa bar ko yung nakakaalitan ng iyong asawa?

Opo, attorney. Alam ko wala na po.

So, nung nawala yung asawa mo, wala naman doon sa bar ko yung nakaalitan niya?

Wala na po.

Okay.

Hello po, Ms. Helen Mempin, si Atty. JV po ito ng ACT-CIS Party List.

Yes, ito po ito, Atty. JV.

Ms. Helen, anong nangyari dito sa nawawala ninyong seaman na si Mr. Michael Esgana?

Sometimes on December 8 po, nag-report po sa amin yung master namin na between Davao to going to San Juan,

may nawala daw po silang crew while on travel, going to San Juan.

While on travel?

Opo, nasa gitna na sila ng laot. Siguro po mga sabi ng master is six miles away from the sapantalan.

In other words, wala na siya sa bar ko, di na siya mahanap sa bar ko?

Hindi. Noong time po na yung bandang umaga tayo, nasa report naman nila na hinahanap nila, hindi na nila nakita.

That time na tumawag sila sa amin.

And then ni-report nila sa Coast Guard.

Okay.

Coast Guard ng Davao.

Kung wala sa bar ko, tapos they are in transit, papunta sa Zamboanga na sinabi ninyo,

isa lang yung ibig sabihin nun. Okay? Nawala siya sa bar ko, hindi nandun na siya sa tubig.

Hindi ko rin din po alam kung... Kaya po ang ginawa po namin, tumawag na rin po agad kami sa Coast Guard,

yung branch namin para i-report po yung pag-ayari.

Ms. Helen, ilan yung tao doon sa bar ko nyo?

Ang tao po namin sa bar ko is, ang crew is 23.

23?

Opo.

Okay. So there are 23 souls on that ship. Wala bang nakakasama itong si Mr. Michael Esgana nung gabi na yan?

As per doon sa report po nung master, meron siyang nakasama, yung isang AD. Parang nag-snack po sila ng time na yon.

Nag-snack sila? Okay.

Opo, nag-nerienda sila. Kaya alam nila na nasa bar ko nung mga around 2 a.m.

Okay. Nung nag-snack sila, ano yan?

Nung kinabuhay.

Nagkahiwalay din sila nung kasama niya?

Opo. Parang nagkahiwalay din po sila.

Okay.

Tapos po, nung bandang madaling araw na raw, nakita nung isang crew na may kausap sa phone, which is siguro po yung misis niya, hindi rin po namin masigurado.

Kasi yung cellphone po ng Administrator Esgana, kinuha po ng misis niya.

Ah, so naiwan?

Naiwan sa bar ko yung cellphone?

Hindi po. Nung nagpunta po kami ng misis niya sa bar ko, sinama namin yung misis niya sa bar ko at may investigation po.

Naka-pan-arrival.

Kung pagdating sa Manila.

Ang ginawa po ng misis niya is, kinuha niya po yung cellphone.

Yan po sana yung kinukuha namin para isa rin pong prueba.

Eh, yung misis niya, sabi niya, sa kanya na daw po muna.

Tama ba yung sinasabi ni Ms. Mempin?

Kinuha niyo na daw yung cellphone ng inyong asawa?

Kinuha ko na po kasi ang sabi po ng office, tapos na daw po ng investigation.

Ah, tapos naman na.

Tapos na po. Kaya po ang ginawa ko, kinuha ko na po.

Tapos nung time na yun, yung cellphone na yun, nasa kwarto niya.

Malik na po, wala na po nangyaring fingerprint or klaseng investigation kung anong nangyari.

Tapos po, yung tiyan na yun, nasa iwan din po.

Sino nagsabi sa iyo na may nangyari ng investigation?

Sila po, office po.

Si Ms. Mempin?

Hindi po siya ang nagsabi pero may nag-HR po, nakakausap ko na

ang sabi po, nagkaroon na nga po ng investigation.

Kaya pwede ko na po makuha yung mga gamit.

Okay.

Magandang hapon po, Captain Velarde.

Magandang hapon po.

Captain, may nawala kayong tao no, noong December 8.

Ano po yung ginawang investigation?

Ginawang investigation dyan kasi ang sabi sa akin ng asawa, mayroon daw ginawang investigation.

Sino yung nag-investiga at ano ang naging resulta ng investigation?

Hindi po sila bumalik sa ruta na yun.

Dapat huwinalikan.

Noong nalaman po na nag-report yung panay, hindi nila makita yung si Michael,

so nagkanda kami ng search sa buong barko.

So at that time na yun, after mga ilang minute, so after 30 minutes,

nagsibalik yung mga tao ko na in-inform na hindi na nila makita.

Anong oras po kayo nag-conduct ng search, Captain Velarde?

Around 7.20 sir. Kasi 7.15 po ako in-inform ng officer po na duty.

Then tinawag ako na yun nga, may nawawalang crew na hindi na makita.

So tinawag ko sila through alarm and public address, nag-search kami ng buong barko.

So what did you do next?

Tinuloy po nila yung biyahe, Atty. Hindi naman sila ikot eh.

So tinuloy nila papuntang buwangga?

Wala pong ginawang, hindi po inikutan yung ruta. Dapat po kasi binabalikan nyo, Tony.

Magandang hapon po, Captain Joe Mark Angue.

Magandang hapon din sa iyo, Tony JP.

What is usually the protocol, Captain Joe Mark, kung may mga ganitong cases?

Pag may mga ganitong cases ng man overboard, well apart from searching the entire ship,

yung barko itself has the obligation to conduct,

man overboard search doon sa mga dinaanan ng barko and to check whether yung person na man overboard nandun sa area na iyon.

So parang lumalabas po, tama po ba Coast Guard Captain, since hindi na nga siya mahanap doon sa barko,

it is reasonable to think na baka nahulog or nandun na siya sa tubig.

So babalikan natin, magkakaroon tayo ng search rescue operation.

Captain Velarde, matanong ko po kayo, binalikan nyo po ba yung ruta ninyo?

Or dumiretsyo na lang kayo ng Zambuanga?

At that time sir, hindi namin alam kung anong oras nahulog yung tao namin.

Hindi namin alam what time na amising yung tao.

In other words, Captain, dumiretsyo lang kayo pa Zambuanga?

Dumiretsyo na kami at per order ng office.

Pero kung hindi nyo alam kung anong oras siya nahulog, siguro naman let's give the benefit of the doubt na baka nakakahulog lang niya,

balikan na lang natin, baka nandyan pa siya.

Okay. Kasi lumalabas, parang in-assume nyo.

Baka ilang oras na siyang nahulog, huwag na nating balikan, wala na yun.

Three hours lang po, Tony.

Oo, kasi kung three hours, may training naman yung seaman natin.

I think kaya naman siguro niyang palutang-lutang dyan sa tubig.

Opo.

Pero wala. Baka nga naghintay pa yung si Mr. Michael Esgana ng rescue, kawawa naman, hindi na dumating.

Kailan po natin tinawagan yung Coast Guard, Captain Velarde?

Ganito kasi yun, sir. After ng check namin, nag-investiga ako.

So after our investigation, we assumed na nahulog na yung, or nawala yung tao.

Report ng mga tao ko na he was last seen around 2.30.

So yung oras na yun, nang matapos ako mag-investiga is 8 o'clock na.

So ang ginawa ko is, I report to my office, to the office, to report na may missing person ako.

Then after that, sila is...

Then ako naman, I take advice from my DTE, Mr. Arvin Induso, and to the office, Dabao, kung itutuloy ko ba yung biyahe ko or babalik ako.

Then after advice naman nila na mag-series ako kasi Coast Guard na yung mag-check and rescue.

So yun nga po ang ginawa ko kasi...

So lumalabas po, Kapitan.

Lalo po niyo.

Kumbaya nyo na lang sa Coast Guard yung rescue.

Yun po ang advice ng office.

That was the order that you received. Tama po ba, Captain Velarde?

Tama po.

Coast Guard Captain Joe Mark?

Yes po.

Sir, dito lumalabas, based dun sa sagot kanina ni Captain Velarde, he received order na idiretso na lang yung Zamboanga and let Coast Guard do the rescue operations.

Nakukurus lang ako, Captain, how long will it take Coast Guard to go to that particular area na pwedeng possible na nahulog?

Or nasa tubig pa itong si Mr. Michael S. Ganna? And what are the possible liabilities dito sa nangyaring ito, Captain Joe Mark?

So with that incident sir, we'll have to review ano yung emergency procedure nitong barko na sinusunod. Kasi it must be included in the emergency procedures nitong barko na kapag merong man overboard kung ano yung kailangan nilang gawain dito sa particular incident na ito.

So lumalabas nga dito na hindi nila ginawa yung kanilang dapat na gagawin na dapat binalikan kasi dapat sila yung lalabas dito na dapat first responder.

On the part of the Coast Guard, yes, I checked with the records of our respective Coast Guard district regarding this and it was confirmed that our Coast Guard has responded by sending search and rescue vessels and personnel to conduct search and rescue.

On this particular incident. In addition, we have issued a notice to mariners so that all other ships that are passing through the same area will also be on the lookout for the missing person.

Alright. Well, yes, we appreciate what Coast Guard has done to the efforts Coast Guard has made. Sending vessels to rescue si Mr. Michael S. Ganna. Pero I don't think papalampasin natin.

Naging kapabayaan ng corporation na ito. Matanong ko lang din, Coast Guard Captain Joe Mark. Pero what is the role usually of the captain? Nahulog. May nahulog. They conducted investigation. Hindi na nila mahanap. So it's reasonable to think. May nahulog tayong tauhan dito. Pwede na bang yung ship captain mismo? Pwede na ba niyang pabalikin yung barko?

Or, teka lang ha, magtatanong muna ako. Hintayin natin. Okay? Kasi may mga chances, Shari, baka naman gitna-gitna ng laut yan. Wala kang ibang makontak. Magarap tayong signal. Magtanong tayo.

Ano ba? What's the usual protocol, Coast Guard Captain?

Sir, definitely the master has the call. Anong gagawin niya dyan. And they have the appropriate training for that. And they must know all the protocol, emergency protocol kapag may mga ganyang incident.

And tama po ba yun? The reason why the captain is so empowered is because the captain of the ship, siya yung masusunod kung ano yung pwede niyang gawin.

So hindi pa rating magre-rely ka sa company since you are the master of the vessel. You know what to do and you have the training, appropriate competency.

Yes, they should be ready to make the call. Especially pag mga itong urgent emergency cases. Ano po ba ang update dun sa search ng inyong asawa pala as of now?

Wala po. Ang Coast Guard po nag-content lang.

Sabi ko, bakit nag-condolence? Ibig sabihin parang sinasabi niyo patay na yung asawa ko. Nanilisip ko yung letter nila na may condolences. Sabi ko, kung nag-condolence kayo at naniniwala akong patay na asawa ko, asan po yung declaration ninyo? Final report niyo po.

Captain Jomar, we sent vessels to search for Mr. Michael Esgana. I understand walang nahanap. What is the present status patungkol sa condition or whereabouts ni Mr. Michael Esgana?

So, contrary dun sa sinabi ni ma'am, hindi kami nag-send na letter na para mag-condolence. What we convey is our sympathy regarding this unfortunate disappearance. And what we did or what we convey in the message is that we are on still.

Hindi pa po kami nag-close nung search about dito kay Mr. Esgana. Ongoing pa rin naman. And as a matter of fact, yung ating pinagkakataon,

kapadala parati din natin na navigational warning still standing. Meaning, we have a standing directive to all ships up until now that should there be a, should they have an allay or should they site a floating body perhaps.

Or even in dun sa mga sanokaliti po kung saan allegedly na nahulog ito si Mr. Esgana.

So, coastal community, we do engage yung ating coastal community hoping that we're not really closing that Mr. Esgana already perished. But we are still hoping na magkaroon tayo ng kasagotan dito.

So, tinanong po yung ating ginagawang effort. And for si Magluita, we have this procedure as well. We are conducting the marine casualty investigation.

Okay. So, yun nga parang nagkaroon lang ng misunderstanding. Hindi pa naman daw nag-condolence. Nakikisimpatya lang. Siguro they empathize dun sa nararamdaman po ninyo.

Pero narinig mo naman from Coast Guard Captain Jomar that they are doing, they are still hoping, they are conducting siguro may mga efforts pa rin sila to rescue or kung whatever na pwede nilang may tulong.

Para mahanap itong si Michael Esgana.

Magandang hapon po, Atty. Aledo.

Magandang hapon po sa inyong show at magandang hapon po sa inyong mga taga-pakingin.

Okay. Atty. Aledo, meron po bang liability dito? Kasi lumalabas parang may nangyaring hindi pagsunod sa tamang procedure or protocol.

Actually po, if the protocols of the Philippine Coast Guard pursuant to their policies, per explanation po ni Captain Angge, are the ones that have not been complied with,

then it would be the Philippine Coast Guard po to make a determination on whether or not the guidelines pursuant to their policies have not been complied with or not.

On the side naman po of the marina, we have to check po if this shipping company is accredited.

And I was told po kanina na it is accredited dito po sa Marina Central Office.

And if that shipping company has a certificate of public conduct.

Which is their authority to operate.

And definitely po, for purposes po of determining and to go to the bottom of the matter, a showcase order can be issued to Meridian para po mag-explain po iyong kumpanya,

kasama na rin po iyong mga crew, considering that they are under the employ of the company, to determine po kung meron pong mga violations naman po pursuant to marina rules and regulations.

Okay. Sige po. Atty. Sharon.

Naririnig po kayo ng asawa po ng ating nawawalang seaman.

So, we will assist si Ma'am Louisa S. Ganna to come to your office.

Pwede pong mag-file siya ng written complaint, even via email, or come to our office and we will assist her po accordingly pursuant to our rules.

Yes, yes. Sige po. And that is insofar as the regulatory powers ng marina.

And I think, hindi lang pwedeng administrative to.

Paano ka pa ba yan? Almost criminal negligence.

So, we will get more into the matter, Ma'am Louisa.

For now kasi, malinaw pa lang, the responses that we got kanina, talagang hindi nasunod yung protocol.

Atty. Mate, may ano po ko?

Yes, po po.

Yung regarding po sa company kasi, kasi ang promise nila at laging pangako nila sa akin is yung financial assistance na ibigay sa akin.

Kasi nga po, ang inaasahan ko lang po yung seldo ng asawa ko, apat po yung nag-aral kong anak.

Wala po kahit isa.

Tapos pangako nila na itutuloy.

Itutuloy yung seldo ng asawa ko na hanggang ngayon wala pa rin po.

Helen Mempin, patungkol doon sa beneficyo or yung tulong ng kumpanya ninyo.

Buddy, tumawag po yung staff namin two days ago kay Mrs. Exana na pumunta na siya sa office para mayroong financial assistance na ibibigay sa kanya.

Wala pong sinabing financial assistance talaga, Atty. Sinabi lang po, pupunta lang daw po doon sa office.

Kaya tinanong ko po kung ano po ang gagawin ko doon.

Kasi palagi na lang po ako nagpupunta ng office pero wala naman po ang tulong.

Kung may ipapapirma sa iyong waiver whatsoever, well, you don't sign until na meron kang advice.

Isa po sa tanong ko, yung quit claims for insurance ng asawa ko, which is 250 raw po sinasabi nila sa akin.

Hindi ko po ina-anap po.

Kasi gusto ko po.

Nag-offer sila ng 250, tama ba?

Sabi po ni Ma'am Helen, yung insurance po ng asawa ko is 250 pero pasok po yun sa quit claims po.

Pag quit claim kasi usually siya rin, pag mga yan, waiver and quit claims.

Ibig sabihin, lahat ng mga claims mo against them.

Wina-waive mo na, isinusuko mo na.

Kaya nga po hindi ko po ina-anap po niya.

Pero pag insurance proceeds yan, kung may nangyaring event covered by the insurance,

you are entitled automatically upon the happening of that event.

So hindi mo kailangan mag-waver or mag-quit claim for that.

I think you be careful.

Maging maingat po tayo pag pumipirma tayo ng mga waiver and quit claims.

Kasi baka pati yung mga legal, mga legal na entitlements natin ay naisuko na rin natin.

So be careful.

So narinig mo lang, pupunta ka doon for the financial assistance?

Tatanggap ka lang?

Opo.

Sasamahan po kayo ng reporter po ni Senator Rafi Tulfo patungo po sa tanggapan po nila Atty. Sharon Aledo ng Marina.

Okay po?

And kung meron man po kayong kailangan na isettle din po para po doon sa Meridian Shipping po,

a-assistahan na rin po namin kayo ma'am.

Okay po?

Kausapin po namin kayo sa kabilang studio po.

And again, Atty. Sharon Aledo.

Yes ma'am.

Atty. Maraming maraming salamat po.

Sasamahan po siya ng reporter po ni Senator Rafi Tulfo sa tanggapan niyo po.

Salamat po Atty. Aledo at mabuhay po kayo.

Okay ma'am.

At maraming salamat din kay Coast Guard Captain Joe Mark Ange,

kay Captain Rene Velarde at kay Ms. Helen Mempin.

Magandang hapon ulit sa inyo.

Okay po moet militant naeng iba.

P compressed na naina.

Okay po?

Okay po.

At English.

Okay po mabuhay ka Martin.

Okay po.

Okay po.

Alena.

Okay po.

Okay po.

Okay ka.

Auntie.

Okay po.

five books.

OK po.

Okay po.

Okay po.

Okay po.

Okay po.

Okay po.

Okayo.

Okay po.

Okay po.

Okay po.