10 Reason Bakit Mahaba Buhay ng Ja-panese. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:44.8
Kunti lang ang matataba, 3.5%.
00:48.1
Wala pang 5% ang matataba.
00:51.2
Sa US, 30% ang matataba.
00:54.5
Sa Pilipinas, actually, sa mga lalaking Pinoy,
00:58.7
hindi masyadong matataba.
01:00.7
Pero yung mga kababaihan na Pilipina,
01:03.7
may isang pag-aarala, around 30%
01:05.7
siguro yung mga nanay na ubus ang pagkain.
01:08.7
Anyway, tingnan natin kung ano.
01:10.7
Medyo luma na yung nakita kong data.
01:12.7
So, bakit mahaba ang buhay ng mga Japanese people?
01:18.7
Okay, gayahin natin.
01:20.7
Number one, mahilig silang maligo.
01:23.7
Araw-araw, naliligo.
01:25.7
Tapos yung ligo nila, di ba?
01:27.7
Marami silang hot spring, I think, sa Japan.
01:30.7
Matagal ko na nakapunta sa Japan.
01:34.7
Hot spring, I think, more than 3,000.
01:37.7
Gusto nila bathtub.
01:38.7
Talagang nagpapainit sila doon.
01:41.7
Yun ang gusto nila, mas mainit.
01:43.7
Actually, maligo ng mainit, may benefit naman, di ba?
01:47.7
Nakakatanggal ng muscle pain.
01:50.7
Tapos pag mainit, nakaka-relax ng katawan.
01:54.7
Maganda rin malanghap, di ba?
01:56.7
Parang sauna yan eh.
01:57.7
Para kang nagsusuob eh.
01:59.7
Maganda sa lungs.
02:00.7
Maganda sa sipon.
02:04.7
Siyempre, naliligo araw-araw eh.
02:07.7
So, yung mga ayaw maligo araw-araw,
02:09.7
eh baka marami kayong pimples,
02:11.7
maraming mga tigyawat,
02:14.7
So, dapat maligo araw-araw.
02:18.7
Number two, ang mga Japanese people,
02:21.7
mahilig uminom ng tsaa.
02:24.7
Meron silang green tea.
02:28.7
Tayo, pag hapon ah, soft drinks, di ba?
02:33.7
Puro tayo soft drinks, ice tea, juice.
02:35.7
Sa kanila, green tea.
02:37.7
Ang green tea, halos walang calories.
02:40.7
Ang green tea, one of the healthiest tea.
02:45.7
Anti-oxidant siya.
02:47.7
Pampabilis ng metabolism ang green tea.
02:52.7
At siyempre, pag nag-green tea, warm yan eh.
02:54.7
Maganda yung satyan natin.
02:55.7
At kung malakas ka sa green tea
03:00.7
di dumami na yung intake mo ng tubig.
03:04.7
Aabot ka na ng 8 to 12 glasses of water in a day.
03:08.7
Tayo, mahina tayo sa green tea,
03:10.7
malakas tayo sa soft drinks at ibang mga juice.
03:14.7
Kaya mas hindi healthy.
03:16.7
Number three, ito.
03:18.7
Ayon sa mga Japanese people,
03:20.7
mahilig silang maglinis.
03:22.7
I think this is from their, ah,
03:27.7
Na lagi silang naglilinis ng bahay.
03:30.7
Bahay dapat malinis.
03:32.7
Walang sapatos sa loob ng bahay.
03:36.7
Di ba? Gusto nila very, very clean.
03:38.7
So, may tulong din yun, siyempre.
03:41.7
Na pag malinis yung bahay, less infection.
03:46.7
Maganda ito, mga good habits nila.
03:49.7
Maaga sila magising.
03:53.7
Parang habit nila ito eh.
03:55.7
Kasi nga doon nga po sa religion nila,
03:58.7
parang every morning,
04:00.7
parang gine-greet nila yung araw
04:03.7
o nagdadasal sila sa araw.
04:07.7
Morning sun, umaakyat,
04:09.7
di meron ka ng morning sun.
04:11.7
May vitamin D ka na.
04:13.7
Di ba? Naaarawan ka pa with exercise ka pa sa umaga.
04:17.7
So, hindi pa, mas marami pa magagawang trabaho. Di ba?
04:24.7
Di ba? The early bird gets the worm.
04:27.7
So, pag maaga gising mo,
04:29.7
maaga din ang tulog nila.
04:34.7
Alam nyo naman, masama ang laging puyat.
04:36.7
Di ba? Ang daming sakit pag napupuyat.
04:38.7
Siyempre, pag gising mo sa umaga,
04:40.7
very peaceful, matahimik, kita lang yung araw,
04:44.7
nag may meditate, very peaceful, maganda sa utak.
04:48.7
Di ba? Ang ganda ng habits nila.
04:51.7
Habit ng mga Japanese.
04:53.7
Kaya mahaba ang buhay.
04:55.7
Di ba ang tip nila?
04:56.7
Tingnan nyo yung pagkain nila.
04:58.7
Pagkain nila, pa konti-konti lang.
05:01.7
Pero iba't ibang klase. Di ba?
05:03.7
Meron silang mga box. Di ba?
05:05.7
Konting prutas, konting karne, konting isda.
05:09.7
Di ba? Konting pickles.
05:11.7
Di ba? May miso soup.
05:13.7
Tapos, isang cup na busog ka sa rice. Di ba?
05:17.7
Pero kita mo, pa konti-konti lang siya.
05:19.7
Tsaka sa mga Japanese, mabagal sila kumain. Di ba?
05:23.7
Mabagal kumain at may kasabihan sila.
05:26.7
Pag malagyan lang ng laman ang tiyan,
05:30.7
mabusog lang ng kalahati, tigil na sa kain.
05:34.7
Pero tayo, hindi tayo tumitigil.
05:36.7
Pag 50% full ang tiyan o 80% full,
05:39.7
kailangan sa atin bondat. Di ba?
05:42.7
So, yan ang problema.
05:44.7
So, sila, slow eating, pa konti-konti lang. Di ba?
05:48.7
Misa sa, pag yung mga box nila,
05:50.7
konti-konti. Di ba?
05:52.7
Hindi tayo nabubusog. Pero variety.
05:55.7
Variety yung foods at pa konti-konti.
05:58.7
At isa pa, Chinese and Japanese,
06:01.7
gumagamit sila ng chopstick.
06:04.7
Di ba? Ang hirap kumain sa chopstick.
06:06.7
Bago mo makuha yung isda,
06:08.7
bago mo, bago ka makakain ng kanin sa chopstick.
06:11.7
Di ba? Ang konti-konti. Ang hirap kumain.
06:14.7
So, maganda yung chopstick pampabagal ng pagkain.
06:18.7
Pero tayo, kakamayin na lang natin,
06:22.7
sabay higop, sabaw.
06:24.7
Wala pang one minute,
06:25.7
ubus na natin. Di ba?
06:27.7
Misan, may meaning pala yun.
06:29.7
Kaya dahan-dahan yung kain.
06:31.7
Para hindi masyado mabusog.
06:33.7
Number six, malakas sila sa sea foods.
06:36.7
Di ba? Sa Japan, ang daming isda.
06:38.7
Very fresh. Dami nilang sea foods.
06:41.7
Ang kinakain nilang mga isda at sea foods,
06:44.7
mataas ang percentage.
06:46.7
Ang kain nila ng karne,
06:50.7
Siyempre, pang may sea foods ka na, may isda ka na,
06:53.7
less na yung karne makakain mo.
06:55.7
At mahilig sila sa tofu.
07:00.7
Tofu, to-kwa. Very healthy protein.
07:02.7
Mahilig sila sa seaweeds.
07:04.7
Di ba? May iodine ang seaweeds.
07:07.7
Miso soup. Maraming gulay.
07:09.7
So, healthy po. Di ba?
07:11.7
Tsaka pa konti-konti.
07:15.7
tinuturuan nila yung mga anak nila,
07:17.7
habang nasa school pa lang,
07:19.7
mas kumain sa bahay.
07:21.7
Okay? Home eating.
07:23.7
Mas pinipilit. Kahit very simple lang yung luto nila,
07:26.7
pero mas kumakain sa bahay.
07:28.7
Pinipilit nila kumain sa bahay.
07:30.7
Kaya, kahit papano, mas healthy pa rin.
07:33.7
Although, siyempre, may mga fast food na doon sa Japan.
07:36.7
Pero, yung mga sinaunang ano,
07:39.7
nakikita kasi yung evidence eh.
07:41.7
Ang haba ng buhay. Di ba?
07:43.7
Tsaka yung matataba,
07:45.7
3% lang eh. Di ba? Ang bababa.
07:48.7
So, home eating, mas okay.
07:50.7
Hindi tayo na-stuck sa fast food.
07:52.7
Number eight, kaya sila mahaba buhay.
07:55.7
Napakaganda doon.
07:57.7
Maganda maglakad.
08:01.7
So, ang ganda ng transportation nila,
08:03.7
pwede silang maglakad sa trabaho.
08:06.7
Pwede silang magbisikleta sa trabaho.
08:08.7
Walk to work. Marami daw. Walang kotse.
08:11.7
Di ba? Maganda yung transport nila.
08:13.7
Maglakad lang. Bisikleta lang.
08:15.7
Tapos, mababa yung crime rate nila.
08:17.7
Kaya hindi sila takot.
08:19.7
Yung mga bata, pumapasok sa school,
08:21.7
naglalakad, nang bibisikleta.
08:25.7
Napakagandang exercise.
08:27.7
Tapos, meron pa silang morning calisthenics.
08:30.7
Meron silang mga ganyan-ganyan eh.
08:32.7
Oo, talagang pagpapawisan ka.
08:34.7
Simple lang. Galaw-galaw para hindi pumano.
08:36.7
Meron silang morning calisthenics.
08:38.7
Mahilig silang mag-exercise.
08:40.7
Very simple lang. Pwede pang senior.
08:42.7
Mababa crime rate.
08:44.7
At mahilig silang mag-hiking.
08:46.7
Di ba? Ang ganda ng mga bundok dun.
08:49.7
Ang ganda ng bundok.
08:50.7
Very relaxing hiking.
08:52.7
Exercise na naman.
08:54.7
Kaya hindi tataba.
08:55.7
Tapos, fresh air pa.
08:57.7
Hindi katulad sa atin. Sobrang pollution.
08:59.7
Ang daming benefits eh.
09:00.7
Nakaka-hiking ka.
09:02.7
May fresh air. Ang ganda pa ng view.
09:05.7
Puro, parang good chance for exercise.
09:08.7
Kaya nga may mga city planning eh.
09:10.7
Kaya palagay natin,
09:11.7
Gusto mong mag-exercise yung tao.
09:13.7
Maglagay ka ng park.
09:14.7
Maglagay ka ng area na may lalakaran yung tao na safe.
09:19.7
So, marami silang exercise.
09:21.7
Number 9 out of 10 healthy habits ng Japanese.
09:25.7
Parang sa Pilipino, strong family ties.
09:29.7
So, maganda yung social support nila.
09:31.7
Di ba? Laging hinahanap.
09:33.7
Yung pamilya, respect to elders.
09:35.7
Yan ang number 9. Napakahalagan yan.
09:39.7
Itong number 10 na pampahaba ng buhay.
09:43.7
Hindi ko alam kung tama pronunciation.
09:45.7
Parang ikigai. Yun ang nabasa ko eh.
09:48.7
Ikigai or in other culture.
09:50.7
Ibig sabihin ito, live with purpose.
09:54.7
Mabuhay ng may purpose.
09:57.7
Ano ang ikigai mo? Ano purpose mo sa buhay?
10:00.7
Bakit ka nabubuhay? Live with passion.
10:03.7
So, meron silang hinahabol.
10:05.7
Kailangan ba nila ma-discover ito?
10:07.7
Magawa ito? Kahit ano ba?
10:10.7
Di ba? Meron kang hinahanap.
10:12.7
So, pag may purpose ang buhay natin, masahaba yung buhay.
10:16.7
May reason tayo mabuhay.
10:18.7
At syempre, meron pa silang mga advantage.
10:21.7
Maganda healthcare system nila.
10:23.7
Di ba? Syempre, panalo sila doon. Di ba?
10:26.7
Maganda healthcare system.
10:28.7
Tapos, genes siguro.
10:32.7
Hereditary din. Yun na advantage.
10:35.7
Pero syempre, hindi ko naman sinasabi.
10:36.7
Lahat maganda sa Japan.
10:39.7
Although mataas nga yung life expectancy nila,
10:42.7
meron din mga ibang habit na nakaka-exceed ng buhay.
10:47.7
Which is, I think, maraming mga perfectionist na rin.
10:50.7
Mga obsessed sa trabaho.
10:53.7
Meron din silang mga suicide rate.
10:56.7
Di ba? Alam naman natin yan.
10:57.7
Pero overall, matututo tayo dito sa mga habits nila.
11:02.7
Okay? Saan po nakatulong ito?
11:04.7
Yung 1 to 10. Di ba?
11:05.7
Yung number 1, ligo.
11:07.7
Number 2, more tea.
11:09.7
Tayo, lemon water natin.
11:11.7
Number 3, dapat malinis sa bahay.
11:13.7
Number 4, magising ng maaga.
11:16.7
Number 5, dahan-dahan ng kain.
11:18.7
Japanese style, pa konti-konti.
11:20.7
Mabusog lang, tama na.
11:22.7
Number 6, malakas sa fish, seafood, seaweeds, tofu, tokwa, at gulay.
11:28.7
Number 7, mas kumakain sa bahay.
11:32.7
Number 8, exercise. Lakad ng lakad.
11:34.7
10,000 steps a day.
11:37.7
Number 9, pagmamahal sa pamilya.
11:39.7
And number 10, may purpose ang buhay.
11:42.7
Sana nakatulong itong video.
11:45.7
At least, baka makakuha tayo konting tips
11:48.7
galing sa mga ibang kultura
11:50.7
paano maa-apply natin sa ating buhay.
