01:16.4
ay dito, imbes na katakutan, ay mas dinayo pa etong Kaibiyang Tunnel.
01:21.6
Sa ganda ng mga kalsadang madadaanan papunta dito,
01:25.8
sa ganda ng mga kurbada, at sa mga lugar na nandun sa dulo.
01:30.0
Eh, mas sumikat pa etong Kaibiyang Tunnel.
01:44.0
Ayan, so dito nga pala, maliban sa mga kainan, sa mga tindahan ng snacks,
01:49.9
ay tumatambay na rin dito yung mga nag-o-offer ng ganito.
01:53.6
Yung mga beach resort, at mga banka tour.
01:58.2
Yun, yung mga island hopping.
02:00.0
Saan yung mga rutan nyo, sir?
02:02.4
Ano yan? Yung sa fish feeding, at saka cliff diving, at saka yung snorkeling.
02:07.2
Ikaw, sir, anong beach resort to?
02:08.8
Same lang po, sir, pero kasi yung crocodile, rock formation po kasi yun.
02:12.1
Ah, malakrocodile.
02:13.4
Oo, malakrocodile.
02:14.8
Tapos yung likod yun, mugi, yung rock formation yun, katulad ng elepante.
02:19.7
Yun, katulad ng elepante.
02:22.7
Nakadabas talaga doon yung cliff diving.
02:27.3
Ah, oo, eto, parang elepante.
02:30.8
Palagi kayo dito?
02:32.1
Palagi po kami dito.
02:33.2
Kumusta naman yung dami na mga turista na nagbubuksen nyo?
02:37.0
Marami na ba ngayon, kumpara dati?
02:38.9
Ah, marami-rami na po ngayon, kasi ma-peak season na rin po tayo.
02:42.9
Malapit na rin naman po kasi ang summer.
02:44.4
Sakto yung ano natin, kasi pag alimbawang malapit na yung summer,
02:48.3
tapos gusto nyong may nakaabang na dito na sasakyan,
02:51.3
o mag-o-offer ng mga ganitong services,
02:53.6
contact nyo lang po ito.
02:54.9
Si, ikaw ba si Adrian?
02:56.3
Ako po si Adrian Navarro po.
02:57.6
Eto po yung kanyang number, at eto naman si Sir.
03:00.1
Eto din yung kanyang number.
03:20.3
So, matapos lamang ang ilang minuto ay narating kagad natin
03:23.8
etong Barangay Santa Mercedes ng Maragondon, Cavite.
03:27.6
Yun, so dapat sana, e, unahin po natin puntahan yung sentro
03:31.4
na etong Ternate at Maragondon.
03:33.6
Pero dahil nga sa kailangan nating habulin,
03:36.3
o kailangan nating samantala yun, yung ganito kagandang panahon,
03:38.9
kaya unahin na po muna nating mag-island hopping.
03:45.6
So, dumaan po muna tayo dito sa Coast Guard
03:47.9
para mag-fill up ng manifesto,
03:50.7
lagay yung mga pangalan natin,
03:51.9
at kung saan tayo dito sa bahagi ng Cavite pupunta.
04:24.7
Dambuhalang isla pala.
04:27.6
Puntahan natin ngayong araw.
04:31.5
So, matapos lamang ang may gitsa,
04:33.6
20 minutes na travel mula doon sa baybayin
04:37.1
na etong Santa Mercedes, Maragondon, Cavite,
04:40.4
ay narating na rin po natin etong Fort Frank,
04:43.3
o mas kilala sa tawag na Carabao Island.
04:57.4
Wala tayong mapapagdaungan dito na medyo patag at kalmadong baybayin
05:03.4
dahil nga sa mabato ang magkabilang bahagi na etong isla.
05:08.3
Nakita nyo naman.
05:09.4
Medyo malakas din yung hampas ng alon,
05:12.2
kaya kailangan talaga dito na hawakan yung bangka na etong mga bangkero.
05:26.8
Sa lahat ng mga napuntahan kong isla,
05:36.3
eto lang yung kakaibang pag-landing o pagbaba sa bangka.
05:41.3
So, dito sa pinagdaungan lang na etong bangka,
05:44.5
makikita po natin etong parang gate.
05:49.1
So, yung gagawin po natin ngayon,
05:51.0
magdadock po tayo dito sa ilalim
05:53.3
para makatawid tayo dito sa kabila.
05:56.8
So, makikita po natin dito sa gilid ng isla.
06:09.2
Partikular na sa bahaging eto,
06:11.7
makikita po natin sa ilalim na may awang.
06:14.7
Diyan po tayo pwedeng pumasok papunta dito.
06:17.3
At pagkalimbawang high tide,
06:19.1
ay kailangan na po natin sumisid.
06:21.0
Pero, bibihira lang po yung mangyari
06:23.1
kasi nag-high tide dito hapon na o gabi.
06:26.8
So, ilang metro lang mula doon sa entrada.
06:37.1
Yon, entrada na itong isla.
06:39.1
Eh, nandito naman etong bunker.
06:41.6
Makikita po natin na pakwadrado po siya.
06:44.4
May butas doon at may pasukan pa dito.
06:47.4
So, medyo madilim doon banda.
06:49.4
Kaya, dito lang tayo.
06:55.4
Para sa mga nakapanood na sa pelikulang Jumanji,
06:58.4
maayahalin tulad po natin,
07:00.4
etong lugar na ito.
07:02.4
Doon sa pelikula.
07:31.4
Ang maganda dito,
07:33.4
dahil nga sa kabisado na ni Sir Saldy,
07:36.4
etong Carabao Island.
07:37.4
Kaya, kahit saan tayo magpunta dito ay alam niya yung labasan.
07:41.4
Etong Carabao Island kasi, o Fort Frank,
07:44.4
ay sobrang dami na mga tunnel na pwede nating pasukin.
07:49.4
Halimbawa na lang ito.
07:50.4
Medyo madilim kaya kakailangan na po natin ng flashlight
07:54.4
na maganda sa low light.
08:09.4
Dito, kailangan po nating mag-iingat kasi nga,
08:12.4
mayroong mga nagkalat na butas tulad yan.
08:19.4
Kailangan din po nating maging mapagmasid.
08:22.4
Dahil nga sa mga ganitong lugar,
08:24.4
hindi natin maiwasan na makakita ng mga makakamandag na ahas.
08:30.4
So, doble ingat po tayo dito.
08:38.4
So, dito lang sa gilid,
08:40.4
madadaanan po natin itong mga kwarto.
08:47.4
Tingnan nyo naman.
08:49.4
Etong ganitong kwarto,
08:51.4
eh, parang konting renovation lang,
08:55.4
konting pag-aayos lang,
08:57.4
at pwede pang matirahan,
08:58.4
o pwede pang matulugan.
09:06.4
Sobrang tahimik na itong lugar.
09:08.4
Yung tanging maririnig lang po natin dito,
09:11.4
yung huni ng mga ibon,
09:13.4
etong tunog ng mga dahon,
09:15.4
at etong mararamdaman po natin,
09:17.4
ihip ng hangin na nagbumula dito sa kabila na itong isla.
09:23.4
So, dito nga pala,
09:25.4
mapapansin nyo, medyo malapad etong daanang to.
09:31.4
May kwarto din dito.
09:37.4
O tunnel sa ilalim.
09:43.4
Sa bandang to naman ng tunnel,
09:45.4
eh, makikita po natin,
09:47.4
o mapapansin po natin na sa gitna,
09:52.4
parang daanan po ito ng gulong.
09:54.4
Basta sa mga nakikita ko dito,
09:56.4
eh, pwedeng makadaan.
09:58.4
Yung mga sasakyang pang-militar,
10:01.4
Pwedeng makapasok.
10:02.4
Yung mga sasakyang pwede sa dagat,
10:04.4
at pwede sa lupa.
10:06.4
So, yung mga maglalakad naman,
10:08.4
ay dito sa hagdaan.
10:14.4
Meron din tunnel dito.
10:20.4
So, tad-tad ng butas.
10:22.4
Itong butas na nasa isla.
10:27.4
Mapapansin po natin dito sa loob na itong panel,
10:30.4
itong mga ganitong nasirang pader,
10:34.4
na itong struktura.
10:37.4
Kung titignan po natin,
10:39.4
parang imposible na masira ito
10:41.4
ng mga alon o hangin.
10:43.4
Ang nakikita ko, eh, nasira na ito,
10:45.4
dahil nga sa kinuha
10:47.4
yung mga bakal na naka-attach dito sa ding-ding.
10:51.4
Talagang sinadyang wasakin
10:53.4
itong bahagi ng struktura
10:55.4
para makuha yung mga bakal na nakabaon dito.
11:01.4
So, mula doon sa pinasukan natin,
11:04.4
eh, mapapansin po natin yung mga sirasirang bahagi
11:07.4
na itong struktura.
11:13.4
Tiniktik po nila yung mga bakal.
11:16.4
Isa po yan sa mga daylan kung bakit
11:18.4
mayigpit na binabantayan
11:20.4
etong isla para nga
11:22.4
maiwasan pa o maiwasan na
11:24.4
yung mga ganitong pagnanakaw sa bakal.
11:32.4
Sobrang dami na mga lagusan
11:34.4
na nandito sa loob.
11:35.4
May papunta doon,
11:40.4
Kung gagawin po natin gusali
11:43.4
o iaangat po natin etong struktura
11:45.4
na nandito sa isla,
11:47.4
eh, parang ilang palapag din
11:49.4
yung abutin nito dahil nga sa lawak.
11:52.4
So, dito, makikita po natin
11:54.4
etong gasoline tank.
12:00.4
Ano to? Elevator?
12:08.4
o daanan ng hangin
12:10.4
palabas dito sa gusali.
12:12.4
O dito sa kabila,
12:14.4
eto, medyo malawak yung kwartong to.
12:21.4
At meron pa doon sa kabila.
12:23.4
Medyo creepy na kaya
12:25.4
huwag na po natin pagpatuloy doon.
12:27.4
Balik na po tayo dito sa kabila.
12:31.4
Hindi po ito yung nasa kuweba
12:33.4
na stalagmites at stalactites.
12:35.4
Naputol po siya dahil nga sa kinuha
12:37.4
yung mga bakal na nakabaon dito.
12:39.4
Siguro, nahihirapan yung pumupunta.
12:42.4
May pumutol sa bakal
12:44.4
kaya hindi niya natapos hanggang sa taas.
12:46.4
Sa tibay ba naman kasi
12:48.4
netong semento, nakita nyo naman,
12:50.4
malamang na unang masira yung kamay
12:52.4
nang pumutol nito.
13:07.4
So, may mga numero dito.
13:12.4
At merong lagusan.
13:16.4
Ito yung interesting.
13:22.4
Tingnan nyo naman itong mga lagusan, no?
13:25.4
Parang nasa hallway tayo
13:27.4
ng isang hospital.
13:30.4
May mga kwarto-kwarto sa gilid.
13:34.4
papunta dito sa gitna.
13:36.4
May mga tunnel sa ilalim.
13:40.4
ng mga sasakyang pwede sa pandagat.
13:44.4
Mayroon ding nagdaanan dito.
13:58.4
Ahas. Mayroong ahas.
14:10.4
So, hindi na nakapagtataka
14:12.4
kung halimbawa makakakita tayo ng mga ahas dito kasi
14:15.4
gubat dito sa gilid na itong mga lagusan
14:18.4
at maraming butas, marami silang pwede madaanan
14:24.4
Yung padero, tingnan mo naman.
14:30.4
May gitisang dipa.
14:33.4
So, siguro, pag tinamaan to ng kanyon,
14:36.4
tinamaan to ng mga misil,
14:38.4
hindi kaagad na masisira.
14:41.4
Eh, tinamang mga baka.
14:44.4
May mukha ni Susok.
14:54.4
Siguro, mula doon sa entrance hanggang dito,
14:56.4
hindi ko na mabilang yung mga kwarto na nadaanan natin.
14:59.4
Oo, hindi talaga.
15:00.4
Etong pinasukan natin ngayon ay,
15:03.4
Parang yung left wing?
15:05.4
Kasi doon sa kabila, meron pang tunnel na ganito din, kalawak.
15:08.4
Ayon sa guide natin.
15:09.4
So, iniwan po muna namin yung guide doon sa bungad
15:11.4
kasi tinitingnan niya yung kabilang lagusan
15:14.4
kung mayroong mga ahas na pwede nating ma-encounter.
15:26.4
So, matapos naman nating ma-explore
15:28.4
etong side na to ng Carabao Island,
15:30.4
ay dito naman banda yung ating titignan
15:32.4
kung ano nga ba yung mga nandyan sa loob.
15:35.4
So, dito, sa magkabilang side na etong,
15:37.4
lagusan, eh, pwede po tayong tumawid
15:40.4
sa pamamagitan na etong malaking beam.
15:49.4
So, makikita po natin dito,
15:52.4
mula sa lagusan na dinaanan natin,
15:54.4
dito sa butas na to, may makikita pa tayong lagusan.
15:58.4
Isang tunnel, at sa baba ay isa pang tunnel.
16:02.4
So, pali, nasa pangatlong palapag po tayo
16:06.4
na etong gusali o na etong struktura.
16:19.4
So, kung ikutin po natin
16:21.4
o gagalugarin talaga natin etong Carabao Island,
16:24.4
pupuntahan yung mga, bawat sulok,
16:27.4
yung bawat tunnel na nakita natin kanina,
16:30.4
iaabutin po tayo ng ilang oras
16:32.4
dahil nga sa dami at sa lawak na etong struktura.
16:36.4
So, dito, sa taas naman na etong isla,
16:40.4
o sa taas na etong struktura,
16:42.4
nandito sa gitna na etong isla,
16:45.4
makikita po natin etong bubat.
16:50.4
So, dahil nga sa sobrang init ng panahon ngayon,
16:53.4
kaya mapapansin po natin na walang gaanong dahon
16:57.4
Pero, buhay pa po yan.
16:59.4
At makikita po natin,
17:01.4
may mga bagong dahon na tumutubo dito.
17:15.4
Kung titignan po natin sa malayo etong isla,
17:18.4
ay parang pangkaraniwan lang po ito.
17:20.4
Pero hindi po natin alam,
17:22.4
at hindi ko inaakala,
17:23.4
na may ganitong struktura pa lang nakatago,
17:25.4
dito, sa gitna at sa ilalim mismo,
17:31.4
etong Malaampit Yeter,
17:34.4
na parte ng struktura.
17:36.4
Tingnan nyo naman.
17:37.4
Tulad sa mga pangkaraniwang amphitheater,
17:39.4
meron itong paikot na hagdanan o mga upuan,
17:44.4
at sa gitna ay mayroong malalim na butas.
17:57.4
Sobrang dami ng mga pasilidad
18:00.4
na makikita natin dito sa Carabao Island.
18:03.4
Tulad na lamang na etong helipad,
18:05.4
na nandito sa taas na etong isla,
18:07.4
etong kongkretong bahaging ito,
18:09.4
na ibabaw ng isla.
18:11.4
At ilang metro lang mula dyan,
18:13.4
makikita naman etong butas na parang sa elevator.
18:18.4
Pero imbis na elevator yung nandito,
18:20.4
eh, etong mga manumanong hagdan.
18:23.4
Etong mga steel bars,
18:25.4
na nakakabit dito sa dingding,
18:27.4
at eto yung nagsisilbing hagdanan.
18:29.4
Bababa at paakyat,
18:31.4
dito sa bahaging eto ng isla.
18:40.4
So etong Fort Frank,
18:41.4
o mas kilala sa tawag na Carabao Island,
18:44.4
ay isa to sa mga fort defenses
18:47.4
na itinayo para nga madepensahan
18:49.4
etong Manila at Subic Bay.
18:53.4
So maliban dito sa Fort Frank,
18:54.4
ay makikita naman po natin sa likuran
18:57.4
at dito sa kabila,
18:59.4
yung Corridor Island.
19:00.4
So makikita po ito,
19:01.4
makikita po itong isla,
19:02.4
dito lang sa gilid ng Bucana ng Manila Bay.
19:05.4
Kaya etong islang to,
19:07.4
ang isa sa pinaka gamit
19:09.4
nung nagbakbakan yung Japon at saka Amerikano.
