00:32.2
Alam niyo ba, itong mga lahat ng karamihan ng mga investment na ito
00:36.0
ay non-existent 20 years ago.
00:39.8
So ano pong mga investment na pwede natin talagang pasukan at pag-aralan
00:44.4
na ika nga pwedeng makatulong po sa atin?
00:47.3
Okay, ano yung isang investment na wala pa 20 years ago?
00:50.4
Unahin na po natin yung tinatawag nating REIT.
00:54.7
Ano ibig sabihin ng REIT?
00:55.9
It's called Real Estate Investment Trust.
00:59.0
Actually, meron na akong past video na ginawa po dyan.
01:01.3
Kung hindi nyo pa napapanood, panuorin nyo na yung buo.
01:03.8
Sa link na lang sa baba.
01:05.2
Ang ibig sabihin lang po nito, pwede kang mag-invest sa property
01:08.5
na hindi ka bibili ng property.
01:12.4
Makikishare ka lang ng ownership sa property.
01:14.8
Ngayon po, meron na pong REIT Act noong 2009.
01:18.1
Naglabas po ang ating kongreso.
01:19.7
Ang pinakaunang REIT na nalista po noong 2020, I believe,
01:24.1
ay itong mga companies na nakikita.
01:25.9
Ano ninyo po right now?
01:27.2
Again, this is for educational purposes.
01:29.6
This is not in any way to endorse them.
01:31.8
Educational purposes lang.
01:33.3
Nag-offer po sila ng mga office spaces, sa malls.
01:36.3
Pag nag-invest po kayo sa REIT, parang sumasama po kayo
01:39.4
at bumibili kayo ng share sa stock nila.
01:41.8
Saan ka bibili ng stock?
01:43.1
Sa stock market po.
01:44.3
Mag-open ka lang po, syempre, ng brokerage account
01:46.9
through yung mga tinatawag na brokers.
01:48.9
And then, maglalagay ka lang pera.
01:50.6
Bibili ka ng shares na ilan ang makukuha po ninyo.
01:53.6
So, in return po, ano po ang makukuha po?
01:55.9
In return, sa REIT po, meron silang tinatawag na dividend.
01:59.9
Ang dividend po, yung annual na kinikita po ng company
02:03.0
ay sinishare pabalik sa mga shareholders.
02:05.3
Pangalawa po, pangagtumaas ang presyo po ng REIT shares na binili nyo.
02:09.2
Halimbawa, bumili kayo ng REIT shares na piso.
02:11.5
Tapos, after one year, naging dalawang piso.
02:13.8
So, yung investment nyo, aside from the dividend
02:16.3
na nakukuha nyo on an annual basis,
02:18.2
meron pa kayong dumodoble pa pag binenta mo ang REIT shares mo.
02:21.6
So, yun po ang REIT.
02:22.7
Pwede na kayo mag-invest.
02:23.7
Sa totoo lang, sa halagang Php 10,000,
02:25.9
pwede na kayo mag-umpisa.
02:26.9
Hindi katulad ng mga properties na kailangan mo ng 100,000 at 1,000,000.
02:31.0
Number one, syempre, may steady income ka through dividend.
02:34.1
Number two, syempre, may diversification.
02:36.4
And then, not only that, may potential na talagang mag-increase pa yung
02:40.1
parang pinaka-capital mo.
02:41.6
Ano naman ang cons?
02:42.5
Ang cons naman, syempre naman, pwede siya malugi
02:44.8
kasi investment din po siya pag bumaba po ang REIT shares.
02:47.9
Pag kayo naman po, gusto nyo talagang magbenta,
02:50.7
magbenta ng REIT shares nyo,
02:52.3
pag binenta nyo, pag mababa ang presyo,
02:54.6
syempre, lugi po kayo.
02:55.7
So, yun po ang cons niyan.
02:57.5
Number two, na investment na wala po dati,
03:00.4
ngayon po ay meron na,
03:01.7
ay tinatawag po natin na digital banks.
03:04.5
Yes po. Yes, yes, yes.
03:06.3
Ang digital banks, usong-uso na po ngayon, di ba?
03:08.6
Hindi mo na kailangan bumiyahe para ikaw ay magbanko.
03:11.6
Ngayon po, online na po, di ba?
03:13.5
Simple as ABC, mga yung friends, di ba?
03:16.1
Actually, nag-start po noong 2018,
03:18.1
ngayon marami ng established na digital banks po
03:20.4
nandito po sa Pilipinas.
03:21.7
At ito lang po ang mga friendship.
03:23.8
Namimigay po sila, ito ah,
03:25.2
from 3.5%, 3.5%, may mga bahan, up to 6% pa.
03:31.6
Kaya nga, compared to the normal bank,
03:33.6
ang normal bank, binibigay lang po nila 1%.
03:36.0
Bakit po nila kayang ibigay na mas mataas ang interest?
03:38.9
Because since digital sila, wala silang tinatawag na physical space,
03:42.7
wala silang CAPEX, capital expenditure,
03:44.9
na magbibuild ng banko, wala silang operational expense,
03:47.9
wala silang monthly na binabayaran at binabayaran ng mga tao
03:50.8
since digital po lahat ng transactions.
03:53.0
So, nagigets nyo, kaya nabibigay po nila,
03:55.2
yung ganitong kalaking interest.
03:57.1
Tapos, ano po ang pros po nito?
03:58.7
Siyempre, ang kagandaan po dito, mas mataas po ang interest
04:01.5
and then, mas convenient siya online po.
04:03.9
Siyempre, ano yung cons?
04:05.1
Number one, siyempre naman, start-up, diba?
04:07.6
Eh, siyempre, may mga iba.
04:08.8
Eh, paano kung magsara itong mga ito?
04:10.5
Mawala na lang pera ko.
04:11.6
Don't worry, sagot ka na rin ng PDIC.
04:14.2
Pag PDIC po sila member,
04:16.4
ang mangyayari po niyan, covered po yung pera nyo
04:18.9
ng 500,000 pesos.
04:21.7
At, yun nga, make sure lang that they are covered by PDIC.
04:24.3
Ano pa isang cons?
04:25.5
Siyempre, may mga iba, masasanay na may physical na bank ko na kausap.
04:29.6
Let's go to number three.
04:30.8
Ang third na investment na wala pa 20 years ago
04:33.8
is what we call equity crowdfunding.
04:36.2
Probably, first time nyo maririnig to,
04:38.1
pero very simple na yung concept.
04:39.8
Yung nag-share-share lahat ng mga tao
04:41.5
para tumulong sa mga start-up.
04:43.4
Ito yung mga small companies or SMEs.
04:46.0
Nagsimula to five years ago.
04:47.6
Actually, marami na po mga company po right now, no?
04:50.4
Na gumagawa po niyan.
04:52.0
Basically, nag-i-invest ka sa mga start-up companies
04:54.2
halimbawa, food business, beauty products.
04:56.8
Pumipili sila ng mga kumpanya na pwedeng paglagakan ng pera
04:59.8
at pag lumago yung pera, lalago rin ang pera mo.
05:03.5
Pero, pero, pero, pero, ito lang ah.
05:05.2
Ito lang po ang cons.
05:06.6
Ang cons po nito, siyempre, high risk po siya.
05:09.3
Start-up eh, wala pang proof of concept.
05:11.2
Eh, pwede siya malugi.
05:12.3
Pero, siyempre, ang upside naman yan,
05:14.2
eh, pag kumita naman, di ba?
05:15.7
Eh, siyempre, maganda rin ang return para sa inyo.
05:18.0
Meron pa tayong dalawa.
05:19.0
Actually, yung last two po ang pinakamagandang pwede natin pag-aralan.
05:23.0
Ah, bago natin pag-aralan po yung last two na investment,
05:26.2
eh, pag-usapan muna natin si Marie Cris de Castro.
05:29.6
Nagpa-pa-shoutout po siya, si Marie Tess.
05:32.2
Tapos, si Parang MTV at, siyempre, si MGTV Vlog.
05:36.6
Maraming, maraming salamat.
05:37.9
Ang next naman po, hindi niya pa natin masyadong naririnig to.
05:40.8
Ito yung tawag na ETF.
05:42.0
Ang ETF naman, ibig sabihin, Exchange Traded Funds.
05:45.3
Nakalist din to sa stock market.
05:47.2
In-offer din to sa Pilipinas.
05:48.6
Ang ETF po ay sumusunod po sa galaw
05:50.8
ng pinakamalalaking kumpanya dito
05:52.8
sa Pilipinas, yung top 30
05:54.4
sa tinatawag nilang index.
05:56.6
Yung sinasabing index kasi,
05:58.2
parang lang siyang tinatawag ng index fund.
06:00.7
Ang index fund po sa Amerika,
06:02.7
yung mga top corporations,
06:04.6
nagsama-sama po sila.
06:06.2
Pagkatapos yan, pag ikaw ay nag-invest
06:08.1
yung sa tinatawag na index fund,
06:09.8
pagka tumaas po yung markado, eh, tataas din yung
06:12.3
parang shares mo. Kaya nga, ito ay depende
06:16.4
o sa parang group. Hindi ka lang sa isang
06:18.3
company naka-invest. Naka-invest ka,
06:20.2
naka-share ka sa mga maraming company.
06:24.7
Again, pwede ka rin bumili sa mga tinatawag
06:26.9
na mga brokers sa Philippine stock
06:28.9
market. Magtanong na lang po kayo kung paano
06:30.8
kayo makuha ng ETF. Ano po ang
06:32.6
kagandaan nito? Number one, pwede rin kayo
06:34.6
mag-start na mababalang kapital, less than
06:36.6
5,000. Ang kagandaan, diversified
06:38.8
po ang inyong investment. Hindi lang
06:40.5
kayo bumibili sa isang kumpanya.
06:42.5
Nakataya kayo sa maraming kumpanya. Ang kagandaan
06:44.9
po dito, kung gusto nyo ibenta anytime,
06:46.8
pwede nyo ibenta anytime through the broker also.
06:49.3
Ano namang cons nito? Siyempre,
06:50.8
pwede rin malug. Di ba? Kasi nga,
06:52.7
stocks din po siya. Pwede rin tumaas
06:54.7
at pwede rin bumaba. And last but not
06:57.0
the least, ano pa ang isa pang
06:58.5
investment na wala 20 years ago na
07:00.8
baka masyok ka? Ang
07:02.6
tanatawag po natin dito ay cryptocurrency
07:04.8
or digital money. Ano ba itong
07:06.8
cryptocurrency na ito? Bibigyan ko po
07:08.8
kayo ng perspective. Ang cryptocurrency,
07:10.9
ang pinakapopular po ay tinatawag ng Bitcoin.
07:13.0
Alam mo ba noong 2009, more or less
07:15.0
around 15 years ago? Pag bumili
07:18.7
again, may 100 pesos ka ba noong
07:20.8
2009? Ako meron. I'm sure ikaw meron
07:22.9
din. Alam mo, pag nakabili ka at naka-invest
07:24.8
ka nito 15 years ago, alam nyo magkano
07:26.8
na po ang halaga ng pera mo ngayon? Ako, baka
07:28.8
mag-saysi tayo. 10 million pesos.
07:31.3
10 million pesos. Grabe!
07:34.8
siyempre, number one, ba't itay naka-invest?
07:36.8
Kasi hindi natin alam. Oo,
07:38.7
hindi natin alam. Hindi ko rin alam.
07:41.1
Oo. Yun, guys, parati ko nga sinasabi,
07:43.0
guys, ha. Ito lang sumin ko, mga
07:44.6
kaiponaryo. Alam mo, magpapayaman
07:46.7
talaga sa atin, hindi yung alam natin.
07:48.5
Kung yung alam talaga natin, magpapayaman
07:50.4
sa atin, mayaman na tayo. Ang mga magpapayaman
07:52.6
po sa atin, ang mga bagay na hindi natin
07:54.7
alam. Do you agree? Type agree
07:56.4
if you agree. So, right now, ito po,
07:58.3
para sa mga tao na gusto pumasok
08:00.4
sa cryptocurrency po, ito po ang
08:02.3
advantage at saka disadvantage. Ang
08:04.3
advantage po, siyempre, ito yung tinatawag
08:06.5
na decentralization. Wala na po
08:08.5
siyang tinatawag na control,
08:10.2
mga central authorities like banks and governments,
08:12.9
kung ano yung rules and regulations, susunod
08:14.5
ka, ito wala. Pangalawa,
08:16.3
accessible siya worldwide. Tanggap na po
08:18.2
yung cryptocurrency, as a matter of fact, kung mayroon
08:20.2
kang kakilala, nagka-trade, pwede kayo
08:22.0
magbayaran through using that. Number three,
08:24.2
transparency because of the blockchain technology.
08:26.7
Kasi, yun nga, open source na po siya.
08:28.4
Nakikita na po lahat ng mga accounting
08:30.0
at the same time, transaction record over
08:32.1
the internet instantaneously.
08:34.5
Ano naman po ang cons bago tayo
08:36.1
pumasok? Volatile po siya. Kung
08:38.1
ganun, mabilis tumaas ang crypto, ganun
08:40.2
din, kadali para ito ibumaba.
08:42.1
Number two, regulatory uncertainty.
08:45.0
Ang ibig sabihin po niyan,
08:46.2
hindi pa masyado maliwanag ang
08:48.0
rules and regulations. Hanggang ngayon, pinagdadepatehan
08:50.2
pa yan sa Amerika at ibang mga bansa.
08:52.2
Dito rin sa Pilipinas. Number three, security
08:54.0
risk. Anong ibig security risk? Siyempre,
08:55.9
ang dami na po mga hacking, phishing,
08:58.2
mga scams. Kaya nga, ingat-ingatan.
09:00.6
Kaya nga, guys, bago kayo
09:02.0
pumasok sa crypto, my goal is
09:04.1
to educate you, not to encourage you
09:06.1
na pasukan mo ito. Ang goal ng channel na ito
09:08.3
is for educational purposes.
09:10.3
This is not financial advice
09:12.2
to you na pasukan mo ito. Nagigets nyo.
09:14.0
And then, also, siyempre, lack of regulations.
09:16.8
Pagka walang regulatory,
09:18.0
minsan, naaabuso rin
09:19.7
ang lahat ng mga bagay. Kaya nga,
09:21.6
sa lahat ng mga pinag-usapan po natin,
09:24.3
itong pipe investment na hindi
09:25.9
present in the past,
09:27.8
REITs. Pwede ka na mag-invest ngayon
09:29.9
sa property. Imagine mo, for as low
09:32.1
as P10,000, pwede ka na kumita
09:34.0
sa paupa at pagtaas ng presyo ng property.
09:36.4
Pangalawa, digital banks.
09:38.0
Ang galing din ito. Number three,
09:40.0
equity crowdfunding. In other words,
09:42.3
siyempre naman, kung gusto mo talagang
09:44.4
mag-invest sa mga startup,
09:46.3
ETFs, or tinatawag natin,
09:48.0
parang index fund po. Pwede ka
09:50.0
nang sumabay sa mga top 30
09:51.9
companies here in the Philippines. And
09:55.9
Among the five, sa palagay nyo,
09:58.1
anong mababagay po sa inyo? Again,
09:59.9
uulitin ko, bago kayo pumasok
10:02.2
sa lahat ng investment na ito,
10:04.2
pag-aralan nyo muna, pag-isipan nyo
10:06.1
muna, bakit po? Taon ang binilang
10:07.9
po natin para kitain. Taon ang binilang
10:09.9
po natin para ipunin. Pero, segundo
10:12.1
lang ang kailangan nyo
10:13.7
para maubos ang pera. Kaya nga, ingat-ingat
10:16.0
lang po tayo bago tayong mag-invest. At,
10:18.0
shout-out na rin po ko sa lahat ng mga tao.
10:20.0
FYI, hindi po ako mag-message
10:22.3
sa inyo at magpapainvest sa any
10:24.1
type of investment. Kung may nag-reach out
10:26.1
sabihin, mag-invest ka sa forex, mag-invest
10:28.2
ka sa crypto, mag-invest ka sa trading,
10:30.3
scam po yun. Hindi po nagagaling po
10:32.2
sa akin yan. Okay? Marami tayong mga
10:33.9
posers yan. Sana naman naliwanagang kayo
10:36.1
sa episode na ito. Anong nagustuhan nyo sa
10:38.0
episode na ito? And if you find this episode
10:40.1
worthy, favor naman. Just like,
10:42.4
subscribe, and share this video.
10:44.2
Okay? Tatandaan, tamang karunungan,
10:46.1
tamang disiplina po ang susi sa pag-
