P.I. ng mga kongresista?
00:43.9
pero nag-reserva ang framers ng ating Constitution ng mga ilang areas
00:48.2
kung saan gumagana ang direct democracy, meaning to say,
00:51.8
directly ang taong bayan ang magagawa ng ordinansa, batas, at mag-aamenda ng Constitution.
01:00.4
So it's provided there for direct democracy.
01:03.2
So common sense na direct democracy yan, dapat sa kanilang nanggaling ang inisiyatibo.
01:08.6
E dito sa nangyaring so-called People's Initiative,
01:12.5
hindi naman nanggaling sa taong bayan na wala nga kabuang-buwang kung ano yung kanilang pinipirmahan
01:17.1
dahil misleading ang mga sinasabi nila.
01:19.5
Tingnan mo na lang yung Echapuera.
01:21.8
Kuha nila, Echapuera ads na binayaran nila ng 50 million.
01:28.4
Hindi naman yun ang pinapirman nila sa taong bayan.
01:32.1
Hindi naman yung pinapirman nila yung edukasyon daw.
01:35.1
Hindi naman yun ang pinapirman nila joint at separate voting ba.
01:38.8
Dapat joint, yun ang pinapirman nila.
01:40.9
So talagang misleading.
01:43.5
O tapos ginastusan pa nila, nilagyan pa nila ng mga makinarya,
01:47.5
may mga tinatawag silang operations manager,
01:51.8
so ito ay political operation.
01:54.0
At nakakatawa ito, Christian, doon sa Senate investigation na yun.
01:57.7
Ang parang, kuha na, inamin ni Mr. Oñate na I've been a political operator for 30 years.
02:06.0
Ano ang ginagawa ng isang political operator sa People's Initiative?
02:12.2
Ibig sabihin, pinapolitical operation mo ito.
02:15.1
Hindi ito talaga ay initiative by the people.
02:20.9
So, halatang-halatang.
02:21.8
Halatang-halatang na ito ay gawa-gawa na mga people in power.
02:26.6
And it is a dangerous exercise.
02:30.1
Kasi when they have this tool in their hands,
02:32.7
they could actually, you know, defeat the will of the people by using the people.
02:38.8
Gamit-gamit nila ang so-called people,
02:42.2
pero mag-iintroduce sila ng mga bagay-bagay na will be against the people's interest.
02:48.4
And when it becomes an easy tool for them,
02:51.8
who will say later on, ano na yung babaguhin nilang konstitusyon dyan?
02:57.0
Ano namang constitutional provision ang babaguhin nilang dyan?
03:00.7
Nakakreate na sila ng mga makinarya for that, nababayaran nila.
03:04.9
So, it's really dangerous.
03:06.4
Yung ganditong form ng PI, it should be stamped out.
03:09.4
Namiss ko yun, pinapanood ka.
03:11.3
Inamin pala niya na political operator siya.
03:14.0
Oo, hindi lang yun.
03:15.5
I've been a political operator for 30 years.
03:19.2
Tapos yung abogado niya, parang hinahabol siya.
03:21.8
Nababoy niya, bakit mo sinasabi yan?
03:26.0
I could almost imagine yung stress level ni Atty. Abisado nakatabi niya.
03:32.6
Alam mo, si Mr. Onyate is really one of the best witnesses.
03:37.1
Ang sarap talaga maging witness.
03:38.9
Kasi hindi mo hinihingi, binobolontir.
03:42.4
Witness against self-interest ba yan?
03:44.3
Against himself, diba?
03:48.5
Ito nga pala, sige, pag-usapan natin yan.
03:50.8
Yung PI as designed by the framers of the Constitution as a way to exercise direct democracy.
03:59.2
Doon po sa mga nanonood, paano ba tayo nakapag-exercise on direct democracy?
04:03.7
Sa pagboto, for instance.
04:05.2
So we vote directly, yung mga presidente, diba?
04:09.4
Pag-usapan natin itong PI, diba dapat dyan amendment lang?
04:15.0
One thing that boggles me, attorney,
04:16.9
may isip ba ng, ito lang ah,
04:19.4
sa dami nang pwede mong pakialaman,
04:22.1
one issue, one item,
04:24.1
na gagawin mong subject ng PI,
04:26.5
I can't imagine na maiisip na ordinaryong Pilipino na,
04:30.2
ah, gusto ko po bumoto as one
04:31.8
ang mga senadora at saka mga house members.
04:34.6
I mean, it boggles the mind.
04:36.8
Yeah, that's what I pointed out,
04:39.0
na ginawa nilang two-stage.
04:41.2
Actually, what they wanna do is
04:44.1
not to introduce the amendments that they wanna make
04:48.1
directly to the people, diba?
04:50.8
Hindi naman nilalagay, hindi naman nilang nilagay doon
04:53.7
ang economic provisions na babaguhin para magkaroon ng discussion.
04:57.7
Ang kanila lang na pinapirma yung means.
05:01.0
So, kasi, kapag sa kanilang isip,
05:05.4
kapag kasi na hindi nasettle,
05:08.3
kung joint or separate voting ba ang House at saka ang Senate,
05:12.4
magiging obstruction pa siya eh.
05:14.8
So, yung kanilang naging aim is,
05:17.3
o, i-people's initiative natin,
05:19.7
yung pag-settle ng question.
05:20.8
Which, again, is also suspect.
05:23.7
Kasi, ang dapat maging remedyo mo ay pumunta ka sa Supreme Court
05:26.7
para i-interpret ang constitutional provision
05:29.9
ng three-fourths vote ng all members of Congress,
05:34.3
whether it is joint or separate.
05:36.9
Whether it is intended that Congress will act
05:39.9
as a bicameral institution
05:42.5
and yung pagiging bicameral nila is carried over to their task
05:47.8
as the Constituent Assembly,
05:49.5
dapat Supreme Court ang nag-de-decide yan eh.
05:53.2
Pero yung ginawa nila,
05:54.2
ginawa nilang pang-interpret ang taong bayan.
05:57.8
Na ang ibig sabihin niyan ay joint.
06:01.8
Yun muna yung ginawa nila.
06:04.2
Ang pinaka-next stage talaga niya ay hindi na people's initiative.
06:08.2
Kasi once na nakalusot na joint voting,
06:13.4
ang next stage niyan ay
06:15.1
ang magbabago talaga sa Constitution.
06:19.5
Ay Constituent Assembly.
06:21.7
Hindi na people's initiative.
06:28.2
Medyo tinatawagan.
06:30.0
Ako patayin ko lang muna to.
06:31.4
So hindi na taong bayan na mag-iintroduce ng amendments niyan.
06:34.6
Mga kongresista na.
06:35.9
Kasi joint voting na eh.
06:39.1
Hindi naman kasali ang people actually.
06:42.2
Di ba? Sa inyong gusto.
06:44.2
Di ba? Hindi kasali.
06:45.5
Sa mga changes sa Constitution.
06:47.9
Kasi hindi naman yan ang seat of meeting.
06:49.5
So, mapasok ka pa rin.
06:52.0
Ang ending pa rin neto ay
06:53.4
ang mga kongresista
06:54.9
ang mag-i-introduce ng amendments.
06:57.1
So, talagang nakakataway.
06:59.5
Nakakataway yung kanilang ginagawa.
07:01.7
Ano imagine kung metaphor dyan,
07:05.2
kunwari ko yung congressman,
07:06.8
meron kang gustong tahakin na landas,
07:08.5
kasi may nakabara.
07:11.5
Ngayon, may mga backup ka,
07:15.4
Tanggalin nyo nga tong balakid na to.
07:17.3
Yun yun eh, di ba?
07:19.2
Para tanggalin yung balakid.
07:23.8
Pag-usapan natin,
07:26.0
I think more than pa yata eh.
07:28.1
Para 55 yata if I remember right.
07:30.2
Yung kanilang Echapuera.
07:32.7
Ah, Echapuera pala.
07:36.1
hindi ko kasi naanayin eh.
07:37.7
Na-establish ba kung saan galing yun?
07:39.1
Kasi it's not a small amount, no?
07:40.7
55 or 50 million?
07:42.8
Alam mo ang sagot nila?
07:45.9
Eh, pinapaproduce na si Mr. Unyate.
07:49.8
Kasi sabi niya, donors eh.
07:54.0
Oh, lahat ng lista ng donors mo
07:55.9
ay dalhin mo dito,
08:00.9
Yun yung inatendan ko.
08:03.7
kasi tinanong ko yung mga donors ko
08:07.7
eh, divulge ko name nila.
08:09.3
Eh, ayaw nila eh,
08:10.3
confidential daw eh.
08:11.9
O anong nangyari?
08:12.8
Eh, binalik ko nalang yung donation sa kanila.
08:19.2
pwede mong i-inventuhin mo yung ganyang kwento eh.
08:23.0
Eh, kasi ang next na tanong,
08:28.4
kanino mong binalik?
08:30.3
Eh, ganoon din na sasabihin mo,
08:32.1
Papasok lahat sa confidential.
08:34.2
Yan yung nangyari dyan.
08:36.8
ang donor na ito ay secret.
08:40.5
May mga secret donors.
08:42.5
Nek, naka, di ba tinatanong sila nila,
08:44.2
ng ilang mga senador,
08:45.7
nagbayad mo na ng ano yun?
08:46.7
Donor's tax, yung mga gano'n, di ba?
08:51.6
parang hindi rin yata natapos yung diskusyon din eh.
08:55.1
Maganda rin ang one.
08:57.8
perfect witness si Mr. Onyate.
09:08.7
political operator ako for 30 years.
09:11.3
Di naman ginagawa yan,
09:12.6
o nagbabayad ng donor's tax eh.
09:14.8
So, inamin niya na wala nga donor's tax.
09:17.7
Pangalawang ano yun?
09:21.0
Gusto din ako siya.
09:23.0
Gusto kong tumalunat, ha.
09:26.6
Parang dalawang paa mo,
09:31.1
Hindi ko na alam yung part na yun.
09:33.2
I like him as a witness.
09:35.2
Kung nagustuhan niyo po itong video na ito,
09:37.2
pakilike at share na lang po
09:38.3
para mas parangyay pa makakita at makapanood.
09:41.1
Kung gusto niyo po makibalita,
09:42.7
follow niyo na rin po ako sa aking mga social media accounts
09:45.0
na nakasulat po sa screen.
09:46.2
Pwede rin po kayo magpadala ng super thanks,
09:50.2
at super stickers sa YouTube
09:51.6
saka Facebook stars po.
09:54.1
malayo po mararating nito
09:55.2
para makagawa pa po kami
09:56.7
ng mas maraming video
09:57.9
na makatutulong po
09:59.1
sa pagpapakalat ng tamang impormasyon
10:01.4
para sa bawat Pilipino.
10:03.3
Kada like, subscribe, follow, at share
10:06.1
sa tunay na independent journalism sa bansa.
10:09.6
Maraming maraming salamat po.
