00:34.5
8 years old pa lang siya. Kasi ngayon siya 12 years old na siya, sir.
00:40.4
Nagbakasyon umano sa tiyuhin dito sa aklan ang di pa pinangalan ng pulis.
00:45.6
Tapos, nagbakasyon siya dito yung pulis na yan sa tsuhin niya.
00:50.4
Sa kanyang pagbabakasyon at pag-iikot dito sa aklan ay nawala umano ang kanyang wallet.
00:58.5
Nawala yung wallet niya. Doon yung nakalagay yung lisensya niya sa pagka-pulis.
01:04.5
Tapos, merong naman na pera.
01:08.3
Isa sa mga nabisitahan noon,
01:10.8
nang nasabing pulis ay ang farm na pinagtatrabahuhan ng tatay ng bata.
01:16.2
Sa loob ng CR, nang nasabing farm, naiwan pala ng pulis ang kanyang nasabing wallet.
01:22.5
Sir, nagtrabaho kasi yung asawa ko doon sa tiyuhin nang nagdala.
01:28.5
Pumunta sa CR yung asawa ko. Nakita niya doon yung wallet na yun sa farm, sir.
01:38.5
Nagkataon na doon pumunta yung pulis?
01:43.7
Siguro, nakalimutan niya kung saan niya nilagay.
01:49.4
Pagkatapos, nag-CR yung asawa ko. Nakita niya doon yung wallet na yun.
01:55.8
Tapos, bumalik yung kuwan.
01:58.5
Yung pulis na yun na kung saan, kung nandoon talaga.
02:02.5
Agad naman na isinauli ng tatay ng bata sa pulis ang wallet.
02:07.1
Binigyan o manos siya nito ng pabuya, pero hindi niya ito tinanggap.
02:12.3
Tinawagan niya yung amo niya, yung tiyuhin ng pulis na yun na nandoon pala yung wallet niya.
02:18.0
Binigyan niya yung asawa ko ng pera.
02:20.8
Parang pabuya na sa pagkakita niya, pero hindi tinanggap ng asawa ko.
02:26.4
Dito na raw nag-alok ang pulis.
02:28.5
Na siya na ang magpapaaral sa bata, na noon ay nasa grade 2 at walong taong gulang pa lamang.
02:35.4
Umama yung anak ko na yun, yung nasa doon niya, na dinala niya ng pulis na yun.
02:43.3
Pinagkitaan niya na mapotensyal yung bata.
02:46.1
At may pangarap kasi yung anak ko.
02:48.3
Inupiran niya ng papapaaralin.
02:50.9
Kasi hindi niya, kasi tinanggap ng asawa ko yung pera na inaalok niya.
02:54.7
Ilang gabi raw nilang pinag-isipang mag-asawa,
02:57.7
ang alok na yung masabing pulis.
02:59.9
Sabi ng asawa ko, sabihan ko lang muna yung ako nga at saka yung anak ko, kung disidido talaga.
03:07.2
Nung pumunta ko doon, sa farm, nag-usap kami, nag-usap kami mga tatlo ng bata.
03:15.8
Nag-usap pa kami ng mother niya, tapos yung pulis na yan.
03:20.7
Na, sila lang daw magpapaaral.
03:26.4
Inisip ko ng maigi.
03:27.7
Pero dahil kilala naman nila ang tiyuhin na pinagbakasyonan nito,
03:33.0
at sa pakiusap na rin ng bata, napayagan siya para sa kinabukasan nito.
03:38.2
Sabi ng bata, ma, payagan muna ako kasi meron akong pangarap.
03:44.2
Yung pangarap niya kasi sir, hindi ko kaya eh, abugado.
03:47.6
Hindi ko talaga makaya dahil sa sitwasyon ko, sa kalagayan ko na to, parang hindi ko kaya.
03:56.0
umiyak siya sa akin na, ma, payagan muna ako kahit masakit, titiisin mo para lang sa atin, sa kinabukasan natin.
04:06.5
Yan ang sinabi ng anak ko.
04:09.2
Baka ako lang, baka ako lang makahaon sa inyo.
04:14.5
Ang pagnanais ng bata na makapagtapos ng pag-aaral para makaahon sa kahirapan,
04:20.1
ang nagtulak sa disisyon ng mag-asawa na payagan ang anak na sumama sa pulis.
04:26.0
O sige nak, sabi ko ng gano'n sa kanya, opa papayag ako pero mag-aaral ka ng mabuti ha, sabi ko ng gano'n.
04:35.0
O di, ayun, nagpayag talaga ako kahit masakit sir, pumayag talaga ako sir kasi sa kinabukasan niya kasi eh, disidido talaga yung anak ko.
04:45.8
Noong unang taon raw ay nakakausap pa ni nanay ang pulis na kumupup sa anak.
04:51.0
Sinabi nito na maayos naman ang kalagayan ng bata at nag-aaral nga raw ito.
04:56.0
Ngunit sa mga sumunod na mga taon ay madalang na nila itong makausap.
05:01.0
Nakaalis na sila, kinunan ko nang kuha ng CP number niya, nakukunta ko pa siya mga kalahating taon.
05:10.0
Nakakausap mo yung pulis mismo ang pinatawagan mo?
05:13.0
Oo, wala pa siyang asawa nun. Pagkatapos nun sir, wala na. Ilang taon na nakalipas, hindi ko na siya makuntak sir.
05:26.0
Makalipas ang apat na taon, tumawag sa kanila ang nagpakilalang misis o manoon ng pulis na tumulong sa bata para makapagsumbong sa magulang.
05:38.0
Nitong kuwan lang na nakuntak ko siya kasi nag-asawa na yung pulis, inad niya yung kuya ng anak ko na yun.
05:48.0
Yun ko nalaman sir nitong Januari na ganun nga.
05:53.0
Bali ang tumulog sa inyo na makatawag sa inyo?
05:56.0
Yung asawa niya sir.
05:57.0
Asawa ng pulis mismo?
05:59.0
Nang makausap na muli nila ang anak ay umiiyak na ito dahil hindi na raw nito makayanan ang pangmamaltrato sa kanya.
06:08.0
Nagbibukol siya sa akin sir. Umiiyak siya sa akin. Sabi niya, ma tulungan mo ako makauwi. Eh bakit? Sabi ko nang ganun. Iyak ka nang iyak. Diba mabuti naman kalagayan mo. Basta man hindi ko na kaya, kunin mo na ako dito.
06:24.0
Ano ba talaga kalagayan mo dyan? Magsabi ka sa akin kahit isang claw lang nak. Bakit umiiyak ka? Sabi ko nang ganun. Eh sabi na nga ng asawa ng pulis na yan, sabihin mo na yung problema mo. Sabi niya nang ganun.
06:41.0
Man, sinasaktan ako nila.
06:47.0
Eh sabi nga ng anak ko, hindi mo nga ako sinasaktan ma. Pero dito sinasaktan nila ako. Sinusuntok sa ulo.
06:54.0
Hindi lang kasi sir daw isa yung nanakit sa kanya. Hindi lang daw yung pulis, kundi mother niya at saka father niya yung nanakit sa kanya.
07:11.0
Hindi rin daw totoo na pinag-aaral siya ng pulis at ng kanyang pamilya. At sa halip ay ginawa siyang alila.
07:19.0
Sinabi niya, mula noon man na kinuha ako nila, hindi nila ako pinag-aaral.
07:29.0
At tapos ay ginagawa ko ditong katulong.
07:37.0
Eh nakikita ko kasi sir na sa tuwing tumatawag siya, 10 to 11, may ginagawa pa sir?
07:44.0
Naglalaba, naghugas ng plato. Marami sir, marami yung ginagawa niya.
07:52.0
Sabi nga ng kapatid niya,
07:54.0
ng kuya niya, dapat natutulog ka na nito? Sabi niya, ganon eh. Iwala eh, mayroon pa kong ginagawa. Sabi niya ng ganon.
08:03.0
Hindi daw makapagsumbog noon ang bata dahil nandoon umano ang pulis at maka kung ano pa ang gawin sa kanya.
08:11.0
Sabi ko, di ba't noon tinatanong kita, umaaral ka sabi mo? Eh kasi ma, nandito kasi sila. Baka kung ano gawin nila sa akin.
08:21.0
Dinalak din umano ng bata na tumakas sa kanya.
08:24.0
Kasama ang nagpapakilalang asawa ng pulis.
08:27.0
Sabi pa nga niya sir eh, tatakas siya. Sabi ko na, huwag kang tumakas. Baka kung saan ko pa ikaw yung hahanapin. Sila dalawa sana ang tatakas sir.
08:39.0
So, ibig sabihin hindi rin maayos yung...
08:42.0
Yung babae at saka yung pulis ay...
08:45.0
Hindi, hindi sila mag...
08:47.0
Hindi rin magkasundo. Parang ganon. So, tinulungan...
08:50.0
Tinulungan niya yung anak ko. Siya yung gabayon.
08:53.0
Nagkaroon ng communication kayo.
08:55.0
Ang gabay sir. Nagsabi siya sa akin na marami pa daw na nasasabihin siya sa akin kapag kaharap niya ako.
09:08.0
Nang malaman ang kalagayan ng kadyang anak ay agad itong humingi ng tulong sa Barangay Affairs na agad namang gumawa ng aksyon.
09:17.0
Pumunta ko sa aming barangay.
09:21.0
nagsabi ako sa kapitan doon.
09:23.0
Tinulungan nila ako na magpablatter.
09:26.0
Kasama ko yung kagawad.
09:28.0
Pumunta kami ng DHWD.
09:31.0
pinagimprasis yung kapeles. Lahat, sir.
09:35.0
So, nagpupunta sila sa akin.
09:37.0
ikibento nga yung problema.
09:40.0
gustong-gusto talaga ng nanay na
09:42.0
na kunin yung anak niya doon sa Metro Manila.
09:45.0
Nung sinabi ni Manang yung problema niya,
09:48.0
sinabi ni Mayor na,
09:50.0
pupuntahan natin.
09:51.0
Nag-coordinate agad ako sa ating MSWD officer
09:57.0
para masikaso yung kung ano yung status doon.
10:01.0
At dahil sa mabilis na pagtugon ng pinagsanib na pwersa
10:05.0
ng LGU Kalibo at Pamahalaang Panglungsod ng Palinsuela
10:09.0
ay agad na nakuha ang bata sa mga kamay ng mga taong nanamantala sa kanyang murang edad at kahirapan.
10:16.0
Sa mga oras na ito ay naguusap po si
10:19.0
si Municipal Mayor Juris Bautista Sucro
10:22.0
at ang PSWD ng Palinsuela City
10:26.0
at nasa taas na daw po ang bata
10:35.0
mamaya-mayang konti makikita na natin kung
10:38.0
kumusta ba itong kalagayan
10:56.0
di na sa pagta Somewhere
11:18.0
Once nalaman namin, we're happy to say, wala pang 24 hours, we were able to rescue the child.
11:31.5
Yun ho ang pinakamaganda. I think this is a very clear and good example of an LGU and LGU working together on how to rescue the child.
11:40.6
Medyo naging mahirap sa part po namin dahil may resistance din sa part ng custodian niya.
11:48.9
Pero sa tulong po ng mga kapulisan natin dito sa Valenzuela, na nagawa natin ang paraan po na maging maayos po yung transition from custodian papunta po sa atin.
11:59.8
Clearly, coordination ng ating dalawang CSWD kay ma'am at sa ating CSWD dito sa Valenzuela,
12:08.1
kaagad-agad ho ay naaksyonan natin in safety.
12:10.6
I believe po yung bata po na nakakalungkot po ang naging story, halos 6 na taon na nandito pala sa amin.
12:18.7
Kung di ho dahil kay Mayor, hindi ko rin ho malalaman itong story, ganitong kalalin na story kung saan ay halos child trafficking na rin ho ito or human trafficking ang pwede natin itawag dito.
12:31.1
So yung naging treatment sa kanya, nagiging pagkulong sa kanya dito sa aming lugar,
12:38.2
ay ito po, kami dito sa Valenzuela talagang hindi ho namin tinatolerate.
12:43.2
Marami ho kami cases na ganito, pero we are very thankful to the local government of Calibo and ang kasamahan sa CSWD for informing us of such an act.
12:56.9
Ano pong next step after dito? Ito nga po, safe na po yung bata. Ano po yung next step po natin?
13:04.7
Sa ngayon po, iuwi po natin siya bukas.
13:08.2
Pubil siya sa ating bayan na, no? Tapos makikase feedback po ang ating Municipal Social Welfare Development Office po.
13:18.4
And then, continuous po yung counseling natin sa bata kasi yung sa nadaanan niya, na sitwasyon niya, no?
13:26.4
And then, makikase feedback kami to the chart and then we'll coordinate closely to the CSWD o ng Valenzuela for the updates.
13:35.9
Mayor, may may tulong ko ba tayo after?
13:38.2
I-assess po natin yung sitwasyon ng bata.
13:44.8
Total, nung pinangakuan po siya ditong pag-aaralin, pwede po natin gawin sa ating, sa local government unit po ng Calibo, pwede po natin siya matulungan pa rin para hindi na po siya malayo at maligaw ng landas po.
13:57.5
Sa ngayon ay masaya na si Nanay Evelyn dahil kasama na nito ang anak sa kanyang pag-uwi sa Aklan.
14:04.9
Habang magpapatuloy naman ang case build-up,
14:08.2
nagagawin ng DSWD para masampahan ng kaso ang mga salarin.
14:13.4
Para kay Mark C., head ng Calibo Barangay Affairs, sana ay magsilbi o banong itong aral sa lahat na huwag agad ipagkatiwala ang kanilang mga anak sa mga taong hindi nila kilala.
14:26.8
Isa lang ito sa mga nangyayari o pang nangyayari na parang na media lang talaga.
14:34.6
Pero araw-araw po merong ganyang kaso dito sa amin.
14:38.2
Na hindi nila namin binibigyan talaga ng publicity.
14:42.3
But mas maganda nga na ipublish ito para maging lesson man sa mga pamilya o sa parents na yung aral ditong nakuha natin,
14:54.3
huwag natin ipag-ibigay yung anak natin sa hindi natin kilala para lang makapag-aral sila.
15:02.7
Kasi habang may kaya nating magtrabaho o kaya nating pagkakita,
15:08.2
paarali nating anak, eh pwede naman natin paarali niyan in our own way, hindi sa ibang tao o na hindi natin kadugo.
15:15.3
Mabos naman ang pagpapasalamat ng nasabing ina sa lahat ng mga tumulong upang mabawi ang nawalay na anak.
15:24.8
Sa lahat niya nagtulong sa akin, sa kapitan namin, sa kagawad,
15:42.2
deets WD, kay Sir Mark, kay Mayor,
15:46.2
at kay Mama Tugna,
15:49.3
sana nga pagbabay ka ko.
15:52.3
Salamat yung niyaw ko kay niyo.
16:08.2
Thank you for watching!
