12 Maling Mindset sa Pera. Kaya Hindi Makaipon. By Doc Willie Ong Panoorin ang Video: https://youtu.be/qj-DGiLHYIo #money #mindset

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Topic po natin ngayon, tungkol sa pera.

Alam nyo po, matagal kong pinag-iisipan itong topic na ito

kasi gusto ko talagang matulungan yung followers ko.

Alam ko, karamihan sa followers ko, mga kasambahay, mga driver, ordinary empleyado.

So, lagi ko niisip, ano ba magagawa natin para maging kumita sila kahit pa pano in the future.

So, ang tagal ko itong pinag-iisipan po, hindi kayo maniniwala.

Ang dami kong libro, ni-research na yung babagay sa Pilipino.

Kasi alam ko, malitang sweldo, kulang ang opportunity, di ba?

Paano ka aangat?

Bibigay ko muna ang limang tamang mindset.

Kailangan ito yung mindset nyo habang buhay para may chance na kumita at umaman.

At mamaya, pag tama na mindset nyo, ituturo ko rin yung 12.

12 na pagkakamali usually kung bakit gumagastos at hindi makaipon.

Mahalaga po ito.

Kasi ang habol ko hindi instant money.

Gusto ko talaga pag-aangat kayo tuloy-tuloy.

Ito lang talaga nakikita kumparaan para sa mahirap na kababayan natin umangat.

5 good mindset, 12 bad mindset.

Dito muna tayo sa good.

Number 1, ito rin sabi ni Doc Lisa.

Kailangan mabait kayo.

Wala naman mawawala kung mabait ka eh.

Mabait ka sa amo mo, mabait ka sa boss mo.

Kahit masungit siya, sabihin natin oo nga, masungit, sinisigawang ka.

Di, hanap ka na lang ibang amo.

Pero wala tayong choice eh.

Kahit gano'n siya kasungit, kailangan mabait tayo.

Okay?

Hindi mo masabi, baka dagdagan ka ng sweldo.

Baka hindi ka dagdagan ng sweldo.

It does not matter.

Pero kung mabait ka, maganda yung reputation mo.

Napakahalaga ng reputation.

Tandaan nyo, reputation, yung pangalan mo, yun lang ang kaya mong hawakan.

Di bali wala kang pera, di bali pulubi, di bali nanilimus.

Basta maganda yung reputation mo.

Hindi ka nag-scam, hindi ka nanloko,

hindi ka nagloko ng iba,

hindi ka gumamit ng credit card,

hindi binayaran, umutang, tinakasan.

Basta wala ka niyan, good reputation,

malaking chance na aangat ka in the future.

Pag dumating yung swerte mo.

So number one, kailangan mabait ka talaga sa boss mo.

Siya naman magbibigay ng sweldo sa iyo eh.

Wala talaga ang choice.

Baka magulat na lang, magulat ka na lang kung mabait ka.

Yung mga amo tumitingin yan eh.

Talaga, o ito, biglang maaangat niya.

Number two, dapat mabait ka sa kosa.

Kung sa customer, baka magbigay ng tip,

hindi magbigay ng tip, di bale, pero dapat mabait ka.

Kasi yan ang negosyo mo, yan ang trabaho mo eh.

Wala naman mawawala sa iyo kung mas maingat ka,

mas maalaga ka sa service,

kung nagseserve ka ng pagkain,

naggugupit ka, kung anumang ginagawa mo,

walang masama na mas maingat ka, mas maayos ka.

Let's say, naggugupit ka, dapat maayos ka, malinis kamay mo.

Diba? Respectful ka.

So, ano po yan eh?

Reputation yan eh. Darating yung swerte.

Magugulat kayo, minsan isang maling pagkakamali lang,

sayang, hindi na napunta yung swerte sa kanya eh.

Number three, pag meron kang negosyo,

dapat yung utak mo, yung oras mo, iisipin mo,

papano gaganda yung negosyo mo?

Papano gaganda yung produkto mo?

Huwag mo ubusin. Let's say, nagbibenta ka ng fishball,

eh huwag yung puro cellphone na lang.

Kung ano iniisip mo, hinayaan mo na lang yung product mo doon.

Iisip ka, papano fresh yung pagkain?

Papano masarap yung pagkain?

Papano quality yung products?

Dapat hindi mo tinitipid. Diba?

Baka mamaya, nagbibenta ka, let's say, ng lugaw na may ulam,

babawasan mo yung ulam, lalabnawan mo yung lugaw para lumakikita,

hindi po pwede ganun eh.

Kasi panluloko siya.

Reputation. So yung utak mo dapat nandoon.

Make care ka. Hayaan mo muna na maliit ang kita sa una.

Ganyan ang secret eh. Dapat maliit lang.

Habang bata ka pa eh. Bata ka pa naman eh. Diba?

So okay lang maliit sa una.

Number four, huwag na huwag mag-iisip ng mga scam at panluloko.

Kahit nag-sobra daming scam ngayon sa social media,

sobra daming scam sa Facebook. Diba?

Lahat na lang. Ginagamit picture ko, picture ng ibang tao.

Hayaan nyo na sila manloko. One day may balik din yan sa kanila.

Kayo, huwag kayong gagaya.

Huwag din kayo magpapaloko sa nababasan yung mga,

kahit galing sa mainstream media, na nakapulot ng ginto.

Nakakuha, let's say, ng one million. Huwag kayong maniwala doon.

O nag-negosyo tatlong araw, kumita ng tatlong milyon.

Hayaan mo siya.

Huwag mo ilagay sa isip yan kasi ang tubo nyo is 200 pesos a day, 300 pesos a day.

Tapos maingit ka. Ba't yung isa naka daan-daan libo, walang ginagawa?

Pampasira lang yan ang utak at mood natin.

Bahala sila. Kung para sa'yo lang kumita ng 200, 500 pesos a day, okay na yan.

Okay na mag-umpisa sa mabuti.

Pababayaan mo sila. Huwag ka maingit. Nakakasira ng mood yan.

Number five, kung saan ka magaling, yun ang ilalabas mo.

Magaling ka magluto, magaling ka maggupit.

Kung ano man yung service mo, magaling ka mag-edit.

Doon dapat. Huwag maingit sa social media.

Sasabihin mo, Dok, useless naman maging mabait. Masungit amo ko.

Useless naman mag-ayos. Wala naman darating na kita.

Hindi ko masasagot kayo ng maayos kasi nga mahirap na eh.

I mean may darating na swerte sa'yo. Sure yan. May darating din na hindi swerte.

Pero kami kasi, lalo na yung mga amo, nakatingin yan.

Isang tingin pa lang sa muka, baka empleyado ka, gawin kang manager.

O baka kunin ka nila. Nasa muka, nasa bait eh.

Pero oras na may history ka ng panluloko dati.

Pachichismis ka na. Bakit kukuha ang isang boss ng tao na may history na nag-i-scam ng luloko na dadaya?

Eh libo-libo naman makukuha niya ng walang mas magandang reputasyon.

So yung pangalan mo, napakahalaga.

Tapos kung may darating na swerte, okay.

Pag walang dumating na swerte, maliit lang ang kita, okay.

Yun ang binigay ng Diyos eh. Wala tayong magagawa hanggang doon.

Hindi mo naman pwede ipilit yung wala.

So ito ngayon, kung tama na ang mindset natin, ito yung 12 tips na saan nauubos yung pera natin.

Sasabihin mo, Dok, ayoko itong 12 tips mo. Mahirap yan. Napapagod ako dyan. Ayoko magtipid.

Pero hindi naman porke sundin mo itong 12 tips, yayaman ka eh.

Ang point is masanay ka lang doon sa konting tipid, konting ipit ng pera eh.

Gusto mo sanayin ang sarili mo.

Yung habit ang mahalaga.

Habang maliit ang pera mo, yung habit mahalaga.

Kung nasanay ka na sa mga gandang habit at matipid, masusunod mo na yun. Mas makakaipon ka. Okay?

Number 1 out of 12. Kailangan alam mo saan napupunta yung pinaka-gastos mo. Kailangan nasusulat mo.

Ang pinaka-malaking gastos mo ba? Saan ba? Sa bahay? Sa pagkain?

Sa aral? Sa pamasahe? Sa entertainment? Sa utang? O sa mga subscription sa Netflix? Saan ba naubos?

Sa medical ba? Sa bigay-bigay?

So dapat nakalista yan monthly. Ah, pinaka-malaking gastos namin dito. Itong maliitang gastos.

So titignan mo paano pa ma-adjust yun. Diba?

So kung saan ka ba nauubusan ng pera, titignan mo kung saan ba naubusan.

Tapos tignan mo kung pwede pa maayos o hindi. Pero at least alam mo saan lumalabas yung pera at saan dumadating.

Number 2. Dapat matuto tayo mag-ipit ng pera kahit pa konti-konti. Kahit sabi mo 20 pesos, 50 pesos lang.

Okay lang yun. Sabi mo, wala namang silbi yan eh. Nagtipid ka lang 20 pesos. Okay lang yun. Practice yan eh. Practice. Practice yan.

Pag naka-ipit ka na ng 20 pesos, later on maka-ipit ka na ng 500. Later on maka-ipit ka na ng 1,000. Mamaya 2,000 na.

Yung practice, yung habit ang kailangan mo. Kasi yung pera mo, siyempre pag tumanda ka, kung lalaki na yung kita mo, nasanay ka na dun sa ipit.

Pero pag hindi ka nasanay, eh laging ubus. Okay?

Number 3. Ito. Pagkakamali ng maraming kababayan natin.

Number 3. Ito. Pagkakamali ng maraming kababayan natin.

Number 3. Ito. Pagkakamali ng maraming kababayan natin.

Emotional spending. Mag-comment kayo. Sigurado ang daming guilty. Emotional spending.

Emotion. Nalungkot. Sumobra lungkot. Kailangan kumain sa labas. Nalungkot eh.

Sobrang saya. Kunwari may nanalo. Nanalo yung basketball team. Kailangan kumain sa labas.

Kailangan bumili agad. Na-hyper. Na-excite. Pumunta sa mall. Nakakita ng gamit. Bili agad.

O. Dapat hindi bili agad. Lalo na kung mahal. Intay ka muna 1 week.

Kasi minsan, yung nakita mo sa mall, gustong gusto mo ngayon, gigil na gigil ka sa panlasa mo.

Pero next week, balikan mo. Ayaw mo na. Kita mo ayaw mo na. Sawa ka na.

Sawa ka na. Kaya sabi ko nga, pagkita ng pera, ipit na agad. Yung labas ng pera, dapat talagang pigil na pigil. Okay?

Pigil na pigil yung labas. Yung pasok. Bakit tayo nag-iipon? Hindi mo masabi eh.

Magulo. May gera. May sunog. May nagkasakit si nanay. Nagkasakit yung anak. Na-hospital. Hindi mo masabi eh.

Maraming pwede mangyari. Di ba? Walang masama. Habang sa umpisa, mag-ipit ka na konti. Masasana yan. Palaki yan ng palaki. Ganun lang yun. Okay?

Emotional spending.

Huwag gaya-gaya. Nakita lang yung isa bumili. Gaya na agad.

Ayaw mo sila bumili. Kaya yung mga nakapost sa Facebook, Instagram. Ayaw mo sila.

Sila mayaman. Sila nangaka-abroad. So what? Ayaw mo sila.

Di ba? Ikaw eh. Wala kang pera pang abroad eh. Ditiis tayo dito. Di ba? Tiis.

Di ba? Focus lang kung ano ang importante sa'yo.

Actually, sisingit ko lang ah.

Important din sa akin kasi naisip ko.

Matagal ko pinag-iisipan ito.

Yung why. Bakit mo gusto kumita ng pera?

Bakit mo ginagawa yung gusto mo?

Pag hindi mo alam yung why mo, bakit ka nandito sa mundo?

Useless lahat eh.

Gusto mo kumita para sa sarili mo?

Okay. Pero minsan, madidepress ka.

Gusto mo kumita para sa anak mo? Makaaral siya? Okay yun.

Ako, gusto ko lang mag-vlog, tumulong. Kahit anong paraan.

Para makatulong sa tao. Alam ko, nakakatulong.

So, yun lang. Happy na ako. Yun lang ang purpose ko.

May pera, walang pera. Does not matter. Di ba?

Ang point ko, makaturo ng malinis. Happy na ako.

Matapos ko lang yung buhay ko na ma-ending lang yung buhay ko.

Uy, maayos. Hindi siya nanloko. Hindi siya nang scam. Okay na yun.

Di ba? Yun lang naman magagawa ako. Maximum ko na yun eh.

Ano pa ba madagdag ko dun? Di ba?

So, yung why. Bakit mo ginagawa? Mahalaga.

Kung kumikita ka lang ng pera pa ang sarili mo, mahirap yun eh.

Minsan, madidepress ka dun. Kasi minsan, pag may pera ka na, isip mo, useless na mabuhay.

Mas maganda yung tulong sa iba. Anyway, number three, emotional spending.

Number four, ito. Maraming sabit sa inyo.

Emotional giving. Lalo na overseas worker. Yan.

Emotional giving. Ibig sabihin, ang bilis mawala yung pera sa kamay mo.

Bakit? May lalapit na kamag-anak kaibigan ay si nanay ko nagkasakit eh sa hospital.

Kailangan ng 50,000. Ang bait-bait mo, pahingi.

Di ba? O ito, nabangga. O may nangyari. O na-aksidente. Tulungan natin.

O mabait ka naman. Tumulong ka.

Ngayon, yung iba, bigay agad. Kailangan niya 20,000. Bigay agad 20,000. Hindi po pwede.

Pinaghihirapan mo yung pera. Hindi po pwede. Hindi po pwede. Hindi po pwede. Hindi po pwede. Hindi po pwede.

Pinaghihirapan mo yung pera. Una-una hindi ka mayaman.

So, kung mihingi siya 20,000, wala kang mabibigay. Bigyan mo nalang 500.

Bigyan mo 1,000. Huwag mo na pa-utang. Tulong mo nalang sa kanya.

Pero huwag mo bibigay yung lahat ng inipon mo. Kasi umiiyak siya.

Kahit gano'ng karami luhan niya. Kahit sambalde. Mabilis lang ang luha.

Sanay na ako. Maraming drama. Mabilis mag-scam. Mabilis mag-loko.

Tsaka hindi lang naman ikaw ang source.

Ang dami niyang mahihingian.

O pwede siya sa mga government agency. Pwede siya sa mga politiko.

Mas malaki pa mabibigay niyan.

So, turuan mo siya pa paano mag-ikot. Pwedeng oras ibigay mo.

Pwedeng oras, panahon, pagdadalaw. Huwag pera. Kasi mahirap yung pera.

Kung magbibigay ka, yung kaya mo lang ibigay.

500, 1,000 at most.

Kasi emotional giving. Ubat.

Ubus ang pera mo.

Pag ikaw naman ang humingi ng tulog. Pag ikaw nang kasakit. Pustahan tayo.

Pustahan tayo. 99%, hindi ka tutulungan.

Paano? Na-loko ka lang. Na-scam ka lang.

Number 5.

Yung iba, pag merong gagastusin na kailangan. Let's say, yung anak niya na sa private school.

O gusto yung anak niya bumili ng bagong cellphone, bagong gadget.

Isip nila agad. Utang agad. Diba?

Kailangan ko bumili ng mamahalin, wala akong pera.

Utang agad. Pero yung utang nila sa amo nila o sa ibang tao, wala nang planong bayaran.

Usually, marami umuutang, wala nang planong bayaran. Bahala na kung babayaran.

Ang problema sa ganyang style, o yung nagluloko ng credit card, gagamitin, tapos hindi naman babayaran.

Masisira nga reputation mo. Liliit ng liliit yung mundo mo.

Kasi yung taong na-api mo, na-scam mo, magdadaldal yan sigurado.

Imposible hindi siya magdaldal. Talagang ichi-chismis niya yan.

Tsaka yung chismis na yan, kakalat yan. Kasi negative yan eh.

Si Juan de la Cruz umutang sa akin ng ganito. In-scam ako, let's say, ng 25,000.

Habang buhay na yan, kakalat yung balita. Yang Juan de la Cruz, kumalat na yan sa buong community.

Baka tumaas pa yung na-utang. So sirang-sira na siya.

Paano pa siya yayaman yung tao? Nakakuha nga siya 25,000.

Pero buong buhay niya, wala nang makikipagtrabaho sa kanya.

Wala nang lalapit sa kanya. Wala nang magpapakasal sa kanya.

Hindi po pwede ganun. Makita mo, short term yun.

So pag-isipin mo, paano babawasan yung gastos?

Kung talagang wala, talagang pera pa.

Kung talagang pang-school, di doon tayo sa public school.

Kung talagang di kaya, di home school.

Kung hindi na kaya mag-college, walang pera, di trabaho na.

Eh wala tayong makagawa. Wala eh. Diba?

Mahirap ipilit yung wala. Diba?

Number six. Ito. Maraming naloloko sa investment. Yan.

Bakit maraming investment na naglipa na sa social media?

Siyempre, gusto nila kumita, kaya investment.

Para sa akin, inaaral ko na kasi ito eh.

Nakikita ko, ang pinaka-safe lang pag maliit ang pera mo,

hanggang banko lang talaga eh.

Hanggang time deposit, hanggang banko, may interest ka 5%, 6%.

Ganun lang. Banko, 5%. Pero para makuha mo yung 5% na interest

sa mga time deposit, kailangan pera mo at least mga 1 million.

Kung wala ka namang 1 million, pera mo 100,000, 200,000.

Huwag mo na i-invest sa mga high risk. Delikado.

Kung pera mo 500,000 or below, huwag mo na i-invest.

Mawawala lang yun. Wala pa akong alam na malakas na investment sa 500,000.

Huwag muna. Ipunin mo. Pag nag 1 million ka,

lagay mo sa time deposit. Malaki interest ngayon. May 5%.

So, meron kang 50,000 in a year. Diba? Yung mga stocks, yung mga bonds.

Meron naman mga stable dyan. Mga stable naman.

Yung ganun lang. Huwag na kayong mag-resayang.

Kasi pag naubos yung 500,000 o 200,000 o 50,000, useless.

Tsaka hindi natin sanay yan. Ipun na lang. Ipun na lang.

Sinabi ko na sa inyo, walang sisihan. Ang daming overseas worker nagpapabola.

Bakit? Nakakita ng artista, nakakita ng picture, kakabasa ng Facebook,

ng mga kung anong pagkakakitaan. Huwag na lang. Doon na tayo sa normal.

Number 7. Merong mga unnecessary gastos kayo.

Lalo na ngayon yung mga app na yan. Itong mga app sa cellphone.

Ang daming yan. Kailangan mo mag-subscribe. Diba?

Kailangan nakalagay yung credit card mo. Ako, hindi ako nang lalagay yung credit card.

Pag nilagay mo yung credit card mo, tuloy-tuloy na yan. Every week, every month.

500 pesos para magamit mo yung app. Baka naka-Netflix ka. 500 pesos.

Sa YouTube, maraming namang mga palabas sa YouTube. Maraming palabas sa YouTube. Libre.

Hindi lang ganun kasikat yung artista. Hindi lang ganun kaganda yung special effects. Pero libre naman.

Pwede na siguro yung sa YouTube. Maraming namang libre. Diba?

Kung di mo na makalala ng Netflix, kung meron ka namang free TV, di mo na makalala ng mag-cable,

eh huwag nalang mag-subscribe. Sayang din eh. Malaki din yun.

Okay? Gym. Mag-g-gym ka, eh bira ka naman mag-gym eh. Diba? May oras ka pa ba mag-gym?

So, kung mag-g-gym ka, magbabayad ka pa. Diba?

So, yung mga ganyan, kung may pera ka, okay. Pero kung wala kang pera, yung mga subscription nyo sa apps, tingnan nyo.

Okay? Lalo na yung credit card mo, paubos na paubos. Ingat.

Number 8 na gastos na hindi pinapakita.

Number 8 na gastos na hindi pinapakita.

Pinapansin sa bisyo. Diba? Sigarilyo. Ayoko naman.

Alam nyo naman magkano yung gastos sa sigarilyo. Pa na hospital, na cancer, pa paano pa gagawin.

Alak o gastos. Bisyo, alak, sigarilyo. Diba?

Kain sa labas. Ito nga, magandang tip. Para magtipid, bihira lang kumain sa labas.

Siguro isang beses lang. Once a week, once a month, o hanggang fast food na lang.

Kasi yung presyo, pag niluto mo, talaga. Diba?

Magkano lang ba? One piece chicken, two piece chicken, pag niluto mo.

Para, o naman lasa eh. Pwede na yun. Diba? Nagluluto naman.

Sa labas, mahal talaga. Okay? Kain, baon na lang. Bisyo.

Kahit yung mga laro. Merong mga expensive na laro. Ay, mga kotse-kotse.

Yung mga, mamahalin yung mga games na yan. Diba? So, tingnan mo kung kaya mo i-sustain.

Baka hindi mo naman kailangan eh. Ipunin mo na yung pera mo, umabot ka na. Who knows?

Kakaipon mo, umabot ka ng one million or more. Maipit-ipit mo bago pwede mo nalagay sa bangko.

Number nine. Kailangan mo at least minimum may PhilHealth ka.

Kasi pag walang PhilHealth, delikado din. Paano kung bigla nagkasakit na ospital, diba? Babayaran mo lahat.

At least sa PhilHealth, mura lang dapat yung premium mo. So, mas safe na meron kang konting.

Kung di natin kaya mag-HMO, mahal ng HMO. Kung di natin kaya mag-health insurance, mahal ng mga life insurance. Diba?

Kung wala kayong pera doon. Kahit PhilHealth na lang pinakamura.

Number ten. Ito. Ay, nako. Magagalit kayo pero ito gusto nyo talaga eh. Wala kang magagawa eh.

Ayoko naman kayong magalit.

Number ten. Gasto sa birthday. Gasto sa binyag. Gasto sa kasal. Ay, nako.

Ay, nako. Kailangan ko ba ba sabihin? Sabi mo, hindi pwede. Birthday yan eh. Kasal yan eh.

Dapat bongga. Imbitahan lahat. Ay, yan ang problema.

Kaya lang, ang utang. Uutang kayo ng hundred thousand, hundred fifty thousand.

Maganda nga yung kasal. O tapos ang laking ng utang.

Paano ka ngayon lalapitan afterwards? Diba?

Yan ang pag-isipan nyo. Kung di naman talaga kailangan. Okay?

Ayoko na. Kung gusto nyo gumastos, wala akong magagawa.

Kaya lang, mahirap nga kasi gumastos pag wala pang pera.

Maghintay na lang tayo na umabot kayo ng forty years old. Okay lang yun.

Fifty years old. Kung kailan kayo nakakaipo na dapat. Tsaka na kayo gumastos.

I-delay mo na lang yung gastos.

I-delay mo na lang yung abroad.

Kasi hindi ka aabot sa punto na may ipon na kung sa umpisa pa lang uubusin mo na sa utang.

Dahil gusto mo mag-fiesta, mag-birthday, magpasikat. Hindi nga po pwede.

Number eleven. Ito, simple lang ito. Out of twelve.

Brand name na baro. O diba? Brand name na relost.

Brand name na gamit. Brand name na cellphone. Top of the line na cellphone.

Na ipad. Na macbook. O ano. Diba? Hindi nyo kailangan yung pinaka top of the line.

Pareho lang naman yung may brand saka walang brand eh. Diba? Ano difference? Wala.

Wala naman. Pasikat lang. Diba? Kung marami kang pera, pwede.

Pero pag wala kang pera, huwag na lang. Baka hindi naman kailangan. Tulad ng travel.

Yung meron namang malapit eh. Sa probinsya na lang. Hindi magsakay na lang tayo.

O sa Tagaytay. O sa ibang lugar. Diba? Magpiknik na lang. Kasi laki rin gastos.

Number twelve. Credit card. Mag-ingat sa credit card. Credit card, utang.

Hindi mo ma-expect. Darating yung sweldo mo. Sure ka ba? Paano kung nagkasakit? Diba?

Tapos yung credit card mo, gastos ka ng gastos. Ikaw rin naman magbabayad. Mas maganda. Cash eh.

Hawak mo siya. Diba? Pag nilabas mo, alam mo anong mangyayari.

Okay? So yan yung mga twelve tips natin. Tapos yung mga gadget.

Tapos lastly, siguro banggiting ko lang. May mga gamit kasi talaga pag binili mo.

Pag-isipan nyo lang. Pag binili mo kasi lugi agad eh. Lugi agad.

Pero nasa sa inyo pa rin. Kung marami ka ng pera. Pero itong mga gamit na ito, let's say,

cellphone. Bumili kang mamahalin. Pag ginamit mo, hindi mo na pwede benta eh.

Gamit mo na eh.

Kotse. Bumili ka ng kotse sa sakyan. Pag binili mo siya, agad-agad yung value 25% bagsak.

Hindi mo na pwede benta ulit eh.

So yung mga kotse, maintenance. O kung talagang kailangan-kailangan mo, okay.

Eh kung motor, malamang kailangan mo rin ng motor.

Dito na tayo sa medyo affordable na mas kaya lang natin. Diba?

Huwag na yung kinakamamahalin. Okay?

So sa akin.

Habang bata pa, tipid-tipid muna para umabot tayo sa chance na mas kumita in the future.

Kung kikita tayo doon.

Okay?

Sabihin mo, Dok. Ano malay mo dyan? May pera ka?

Actually, hindi ah.

Kitaw nyo lahat ng gamutan ko libre since 2006.

Dati, ano lang kami. Bira kami kumain sa labas.

Kitaw mo, wala nga ako abroad eh.

Wala nga akong Paris. Wala pa akong Europe. Wala pa akong...

Wala pa lahat. Sa US ang beses lang nag-aaral ako.

24 years ago. Pero otherwise, wala pa akong punta doon sa lahat.

Hindi ko nga napunta. Bakit? Tipid eh. Mahal eh.

500,000 kung gagastos ako eh. Ang daming humihingi ng tulong.

Ang daming. Kitaw mo yung barong ko. Meron ba akong pinakitang barong mahal?

Meron ba tayong relos? Wala.

Meron ba akong mamahalin? Wala. Diba? Walang kagalingan.

Hindi naman kasi mahalaga. Parake pa. Hindi naman ako masaya doon.

Wala ka naman makukuha doon. Kahit may suot kang maganda, wala.

May abroad ba akong picture? Wala lang. Dito lang. Tabi-tabi lang.

If ever, pagpupunta yung kapatid ko sa Singapore, lilibre ako.

O kung pupunta yung magulang ko sa Hong Kong, lilibre nila ako. Sasama ako.

Ganun lang. Pero otherwise, ako mismo, hindi masyado. Hindi ko kailangan eh.

Okay?

Bakit hindi ko kailangan? Kasi wala akong perang ganun kalaki eh.

Kaya tipid, tipid, tipid. Nasanay na ako ng tipid.

So ngayon, pag may konting kita, diipon tayo. Tingnan natin paano tayo mas makakatulong.

Okay po? Sana po nakatulong to.

Yung mindset ang mahalaga. Magandang reputasyon.

Sasabihin mo, okay. Masipag ako. Mabait ako. Hindi ako kumikita.

Wait ka lang. Wait ka lang. Darating ang swerte.

Dasalin mo yan. Law of attraction yan. Mabait ka. Maayos ka. Darating yung swerte.

Darating yung blessing. Kasi hindi ka nag-nakaw. Hindi ka nag-scam eh.

May darating lang yan. Wait ka lang. Hindi ko masasabi pa paano.

Pero siguradong mas may darating kung mabait ka.

Pero kung manloloko at nag-i-scam tulad ng ibang kababayan natin, tingin ko mas malaking chance mas hindi sila suswertin.

Baka mahuli pa sila in the future.

God bless po. Ingat po tayo palagi.

Ito kasi talaga iniisip kong topic sa inyo.

Last na lang. Meron pa akong iniisip. Malalim yung iniisip ko eh.

Iniisip ko pa minsan, pwede ba kayo mag-invest sa tao?

Na mabait ka sa mga tao, tapos itong mga taong to in the future tutulungan ka.

Medyo mahirap yung ganung concept eh.

Na tutulong ka sa tatlong amo mo.

Like yung mga dumidikit sa politiko, dikit sa politiko para makahingi ng pera later.

Mahirap yung ganung invest eh.

Kasi dependent ka sa tao.

Mas okay na ito yung sarili mong sikap. Ayusin mo na lang sarili mo.

Kasi hindi mo alam sino darating sa'yo in the future.

Huwag mo isipin yung kakilala mo ngayon, sila na yun eh.

Baka biglang may darating sa'yo. Lalo na pag maganda reputation mo, maraming darating dyan.

Okay? Dasal lang.

Maggawa lang natin mission natin sa buhay. Hanggang dyan lang po.

God bless. Thank you.