01:19.7
Ang hero ng masa, ang hero ng masang Pilipino
01:23.4
Handang magkala sa kabundukan para ang ating kababayan ay mabuntahan
01:28.4
Ang Pugong Biyahero, handa na tulungan
01:31.0
Malayong kababayan na nangangailangan
01:33.4
Hindi na mimili kahit pa na sino
01:35.8
Pugong Biyahero, hero ng masang Pilipino
01:49.2
So, nandito kami ngayon dito mga kababayan sa pinagbigyan namin ng mga package.
01:54.8
So, ito isa sa mga bahay na pupuntahan namin ngayon.
01:58.8
Yung kanilang bahay, ito ay talagang dito sa lugar na ito po, ay mga katatubo pa rin ang nakatira.
02:06.1
Yung mga sinaunang bahay pa rin nila yung ginagamit nila.
02:09.5
Balat ng kahoy, dingding nila, ang pinto balat ng kahoy.
02:13.8
Ang kanilang atok o yung bubunga.
02:16.5
Ay, ah, balat din ng kahoy.
02:25.3
Pero hindi tumutulo, no?
02:27.8
Kahit umuulan, hindi tumutulo.
02:30.3
May mga siksik lang.
02:36.5
Kapapanganak mo pala?
02:42.4
Anong pangalan nyo?
02:45.9
Randy, si asawa mo?
02:51.9
Alak, kapanganak pa lang niya.
02:58.5
Anong lutuin mo, kuya?
03:08.7
Anong gagawin mo dito?
03:10.4
Ihaw lang, tapos?
03:14.7
Wala pa kayong pagkain?
03:15.9
Anong pagkain mo?
03:16.9
Anong pagkain mo?
03:17.9
Anong pagkain mo?
03:24.9
Asan ang kamuti mo?
03:25.9
Ayun, nagsain ka na.
03:26.9
Ito yung ibon, mga kababayan.
03:29.9
Dahil siya'y katutubo, hindi mo pa tinanggalan?
03:34.9
Iihaw mo na kaagad?
03:35.9
Tanggalan siya namin.
03:37.9
O, sige daw, tanggalan mo.
03:39.9
Alam mo kung that is bird, ibon, sa amin ang tawag yan, bato-bato.
03:41.9
Alam mo kung that is bird, ibon, sa amin ang tawag yan, bato-bato.
03:42.9
Alam mo kung that is bird, ibon, sa amin ang tawag yan, bato-bato.
03:46.8
Para po siyang maliit na manok...
03:53.9
Hindi, hindi yan.
04:12.9
Thank you for watching!
04:42.9
Thank you for watching!
05:12.9
So yung ibon po kanina, anong sasabawan?
05:17.4
Ano lang iahalo mo dyan?
05:20.8
Asin? Bitsin? Wala kang tanglad?
05:23.8
Wala kang tanglad dito?
05:25.4
Wala kang tanglad dito?
05:26.5
Wala kang tanglad. Wala.
05:30.3
So napakasimple lang nung pagkain, ano?
05:33.9
Yung inihaw na alam mo kung ubat-ubato,
05:38.8
nag-init siya ng tubig,
05:40.3
lalagyan niya ng asin,
05:41.4
at saka konting bitsin.
05:42.9
Anong okay na walang gulay?
05:45.7
Pero mayroon sana dito,
05:47.5
tuturuan ko siya nung ibang pwedeng gawin dyan.
05:50.0
Pwede siyang tinola,
05:52.9
Kasi sa amin nung araw, kinakain din yan eh.
05:56.0
Gumagawa rin kami yan yung balid,
05:59.2
Ilagyan namin ng tanglad.
06:00.8
Parang tinola ang duto.
06:05.5
Yun lang. Tapos papa,
06:07.0
ulam mo na sa asawa mo.
06:08.6
Kasi yung asawa niya po ay kakapanganak pa lang,
06:10.6
kaya kailangan yung nasustansya, no?
06:12.9
Kabila kasi mana?
06:14.7
Lulut pa ka ang lalaki.
06:15.7
Pero maaaraw pa lang eh.
06:19.2
Dito siya nanganak?
06:23.7
Ay, maaaraw ko pa.
06:26.7
Dito yung lalaki,
06:27.7
nagpapaanak sa katulad nila po.
06:29.7
Ano pag nanganak, lalaki lang.
06:35.7
Ang puti nung bata ah.
06:38.7
Sa dalawa pa lang anak niyo.
06:47.9
So hindi ka na nakapag-aaral?
06:49.9
Ano lang nakapag-aaralan mo?
06:53.9
Kaya layo ang mga eskwelaan.
06:56.9
Doon itura ko po po.
06:58.9
Pero naiintindihan niyo yung Tagalog ko, no?
07:01.9
Kahit paano nakaka-intindihan siya sa akin ng Tagalog.
07:04.9
Marami akong nakitang mga mais.
07:05.9
So ito pa ang tanin niyo?
07:11.9
Itong bahay na ito, kanino?
07:21.9
Dito lang pinagpuyo.
07:22.9
Kaya ginabuat akong balay.
07:25.9
So may ginagawang bahay para sa inyo.
07:28.9
Yung bahay nila, yun nga.
07:29.9
Yung balat ng kahoy.
07:33.9
Pareragapon siya.
07:35.9
Sa una talaga ganyan ang gamit.
07:38.9
Tumatagal yung ganyan?
07:47.9
Abot na ang isang katoy.
07:48.9
Kasi para po siya yung, yung ano tawag dun sa simento ng bubong dinap, pa ganon-ganon,
07:56.9
Parang bricks na ganon.
07:59.9
Anong hanap buhay mo?
08:06.9
Ilang taon ka na?
08:09.9
Pila edad na ganyan niyo?
08:13.9
At least nasa tamang edad kahit paano.
08:19.9
Karoon ako ah, sir.
08:27.9
Ano yung anak no?
08:31.9
At least nakababae ka na.
08:35.9
Pahit ang buhay, uy.
08:39.9
Teka muna yung kiluluto.
08:41.9
Alam mo, galing kami kay Naracel.
08:49.9
Wala talagang tanglad dito?
08:52.9
Alam mo, masustansya.
08:53.9
Ito kung may tanglad.
08:57.9
Ba't hindi kayo nagtatanim ng tanglad?
08:58.9
Alam mo, yung tanglad, masustansya yun.
09:02.9
Nakakatulong yun lalo na pag may anak, nanganak yung asawa mo.
09:06.9
Talagos ng kamote.
09:07.9
Kasi nagtutoy siya ba?
09:14.9
Talagos sila na kamote?
09:25.9
O yan, nabulak na.
09:32.9
Ilalagay natin ito ngayon.
09:34.9
Itatapong ang tubig.
09:35.9
Itatapong ang tubig.
09:37.9
So ilalagay natin yung ibo na parang sisiyo.
09:40.9
Ilalagay natin dito.
10:30.9
Ang instising ng kang moder,
10:32.9
Okay ka lang, Day?
10:40.5
Okay, nabigyan ka na namin.
10:42.0
Kanina, nabigyan kami ng damit, nabigyan ka?
10:46.3
So, pag nalutuyan, kakain na asawa mo karoon?
10:49.9
Okay, tanungin kita.
10:51.9
Ngayon ba may ano kayo? May pera?
10:56.6
Ay, ganyan pa may awang yulatan para magkap pera, Sir.
11:00.8
Ah, pila kilo ng mais ngayon.
11:06.8
So, kung 17, ito yung mais nila, oh.
11:16.5
Parang 20 kilos lang.
11:19.1
So, bibinta nila yun, magkano lang din, ano.
11:22.7
Tapos, ganun ulit, para lang magkap pera.
11:25.9
Pila ka dako ang naimong naguhita na pera?
11:30.8
Sa'yo, Sir. Kung nami, nami, isa ka sako, ano, Sir. Maka, isa ka lebo rin ito, Sir.
11:39.8
Nabawas ang pagmotor kayo layo.
11:43.8
Babiyahe pa kasi, ano.
11:47.8
Mahirap talaga, no. Mahirap ang buhay.
11:53.8
Okay, meron ako ibibigay na tulong para sa'yo.
11:58.3
Bigyan natin sila ng tulong.
12:11.8
Kunin mo itong...
12:16.8
Gamitin mo sa tama, ah.
12:24.8
Okay, thank you. Tapos, huwag mo nang dagdagan ng bata, ah.
12:29.3
Layo kasi ng barangay nila.
12:32.3
Hindi pa in-plat sana.
12:34.3
Kasi, mabubuntos po ulit asawa mo.
12:37.3
Anong plano mo sa buhay mo?
12:40.3
Hindi na usawa na, Sir.
12:46.3
Kininga mong kinaboy.
12:53.8
Pananong magkamot, eh.
13:03.3
Importante muna, may bigas ka.
13:05.3
Importante lang, Sir, nga.
13:06.8
Kakaon nang isa kaan lang, Sir.
13:08.3
Ipingin pa ang 2,000.
13:10.3
Makakain lang sa isang araw.
13:12.3
Diyos ko, makakain sa isang araw.
13:14.3
Eh, may ano pa siya.
13:17.8
Yung asawa mo kailangan.
13:19.3
Mahirap ka laging nabibili ng bigas.
13:23.8
Yung 3,000, i-save mo just in case na may kailangan ka.
13:27.3
Bili ka ng mga asin.
13:29.3
Bili ka ng tangla doon.
13:30.8
Magtanim ka sa paligid.
13:32.3
Makakatulong yun sa asawa mo.
13:35.3
Ito, bilhin mo ng bigas, ha?
13:38.3
Luto na yata yung niluluto natin dalawa.
13:45.8
Niligay mo din ng beching.
13:49.3
Nasaan ang beching?
13:54.3
Nasaan ang utsara mo?
13:59.8
Ito, hugasan natin.
14:13.8
Ang tawag dito, sinabawan lang.
14:18.8
Sinabawan lang nila para...
14:38.8
Tapos, umuulan pa.
14:43.3
buti may naisain kang bigas.
14:45.3
Asagi ka ng bigas.
14:52.8
One hundred pa, Sir.
14:55.3
Yung one hundred na yun, ang hirap niyo pang kitain.
15:02.8
Layo pa ang tindahan.
15:04.8
Maglalakad ka lang pupunta doon.
15:06.8
Hindi may kasakay, Sir.
15:10.3
Mayroong kuha yung motorbike.
15:11.3
Tapos, wala mong kapatagan, Sir.
15:13.8
Layo ng kapatagan, ah.
15:15.8
Hindi na po yun kay Laracel.
15:21.3
Alam mo, minsan nasa atin yun, eh.
15:22.8
Yung nasa pagsisikap natin.
15:25.3
Kung naiintindihan mo...
15:26.3
Naiintindihan mo ko?
15:27.3
Sa kasabot mong Tagalog.
15:33.8
Minsan kasi, yung kahirapan,
15:35.8
tayo yung gumagawa kung bakit tayo mahirap.
15:41.8
ito yung naging Osatong Pagalingang Kalisod.
15:44.8
Ang ikaw, unlad natin nasa sa atin.
15:51.3
Kaya lang, hindi mo na naabot yun.
15:53.3
So, ang gagawin mo na lang,
15:58.3
Ang solusyon nalang sa kuha,
16:01.8
una, ang tatas ko nila.
16:03.3
Kaya lang, wala naman yung nakukuha ng tatas ko nila.
16:04.8
Wala naman yung nangitiwas ng tatas ko nila.
16:08.8
buruan naman ko, Sir,
16:12.3
Dahil sa kahirapan, naiintindihan namin,
16:14.8
dahil katutubo nga po.
16:15.8
Tsaka, sa panahon nila,
16:17.8
ngayon lang talaga nagkakaroon na ng school,
16:21.3
Sa una, wala talaga kayong school.
16:24.8
So, ngayon kasi nandiyan na yung school,
16:26.3
kaya maningkamot ka para mapag-ahal mo ang iyong mga anak.
16:30.3
Okay, doon mababago yung buhay natin.
16:32.3
Huwag natin iasa lagi kung ano lang yung nandyan.
16:35.8
Halimbawa, yung bahay nyo, tumutulo.
16:38.3
So, paano ba natin siya magagawa ng paraan?
16:41.8
Kung punihin mo, gawin mo.
16:44.3
Kung ang dingding natin ng bahay ganyan lang,
16:46.8
pwede naman tayong kumuha ng ibang paraan
16:49.3
para hindi ganyan ang dingding ng bahay.
16:52.3
Kasi kung papabayaan natin yun, masisira.
16:55.3
So, parang tao din yung,
16:56.3
kung pinabayaan mo ang sarili mo, hanggang doon ka na lang.
17:00.3
Kaya yung po yung tinuturo namin sa kanila,
17:05.3
mabago ang sarili.
17:08.3
Teka lang, wala na palang apoy.
17:16.3
Tsaka, ito naman nagagawaan yung bigas-mais, diba?
17:21.3
Oo. At saka, alam nyo,
17:23.3
may iba pang paraan dito,
17:25.3
kasi hindi nila alam.
17:26.3
Hindi nila alam yun, eh.
17:27.3
Pwede naman itong i-stack nyo, kung wala kayong bigas.
17:30.3
Tawag sa atin, sa amin, bualaw.
17:36.3
Pwede ito papakuloan nyo ng matagal.
17:38.3
Kahit nakastack to.
17:40.3
Ibuwal lang ng matagal, hanggang lumabas yung,
17:43.3
kung maganda yung malapot, eh.
17:46.3
Tapos, pagka, kahit matandaan na siya,
17:49.3
lalabas yan, ibabad nyo muna overnight ang tubig.
17:52.3
The next day, pakuloan nyo siya hanggang ilang oras,
17:54.3
tatlong oras or what.
17:55.3
Pwede nyo siyang alternative na bigas.
17:58.3
I know, bigas naman nila ito, eh.
18:00.3
Kaya lang pag ganito, binaibenta nila.
18:02.3
Pero pagka yun, pinabulokan nila yun ng matagal.
18:05.3
Ang tawag dun bualaw.
18:06.3
Pwede ibutang lang din asin.
18:08.3
Alternative sa rice.
18:15.3
Tapos, ang kabukal niya,
18:20.3
O kung walang asin, kung,
18:22.3
kung wala kayong pambili ng sugar,
18:26.3
Pati yung sabaw n'yon makakain.
18:28.3
Alternative sa bigas.
18:31.3
sa Tagalog kasi nilalagyan pa namin ng coconut meat.
18:34.3
So, yung mura-murang coconut, eh wala naman dito lubi.
18:37.3
So, pwede na yun alternative.
18:52.3
Tingnan natin. Malambot na ito.
19:04.3
namana pa siya ng ibon.
19:06.3
Paano mo yan nahuli?
19:10.3
Yung traditional na pagkuhan ng mga hayo, no?
19:21.3
yung survivor po nila, huwag natin silang ibas.
19:23.3
Bakit pinapatay nila yung ibon.
19:26.3
yun po kasi mga katutubo.
19:28.3
So, yung pagkain nila,
19:30.3
sa mountain din ang gagaling, no?
19:32.3
Kung baga tayo, nag-aalaga tayo ng mga manok, gano'n.
19:35.3
Nag-aalaga rin sila.
19:36.3
Pero yun, yung mga ibon na yan,
19:38.3
legal nila yun na nakukuha kasi,
19:42.3
Pero yung mga baboy ramo, bawal na.
19:47.3
Basta katutubo naman nila.
19:51.3
O, kasi yun yung pagkain nila.
19:52.3
Doon ang gagaling nila.
19:58.3
Napakasimple lang ang pagkain nila.
20:02.3
Anong uras kayo natutulog?
20:06.3
So, ngayon po ang uras natin.
20:07.3
Ilas tres na ng hapo.
20:09.3
So, mamaya pagkatapos ninyang kumain.
20:11.3
Pagkaluto, kakain na kayo.
20:13.3
Tapos tutulog na.
20:17.3
Tutulog na. Anong ilaw nyo dito?
20:21.3
Ah, buti may solar.
20:26.3
Iyan na test kahit paano.
20:27.3
May solar po sila.
20:29.3
Kung ano rin ako.
20:33.3
Ingatan mo asawa mo ha.
20:37.3
Ayaw maglakaw-lakaw.
20:40.3
Pero sanay sila pagkapanganak.
20:42.3
Tinan mo yung mukha ni ate.
20:43.3
Parang hindi man lang na-stress.
20:45.3
Ano pinapakainom nyo dyan?
20:46.3
Mga gamotranspanser.
20:49.3
Mga gamotranspanser.
20:53.3
Hairball dress ako.
20:55.3
Galing talaga nung hairball ninyo.
20:56.3
Parang kayo nananail.
20:57.3
Tinan mo itura ni ate.
20:58.3
Yung ibang nanganak.
21:00.3
Kasi ate tinan mo.
21:01.3
Parang wala lang.
21:04.3
Parang umutok din.
21:08.3
Oo ba lang nang sakit sayo?
21:12.3
Ang cute nung bata.
21:15.3
So pagkapanganak niya.
21:16.3
Pag iyak ng bata.
21:22.3
Kasi yung ibang katay nahihirapang manganak.
21:24.3
Pero paano pinutol yung pusod?
21:26.3
Huwag ka nara may answer ka.
21:30.3
Kawayan na manipis po yung pamputol nila.
21:36.3
Maraming salamat sa pagpapatuloy.
21:37.3
Pakainin mo ang iyong asawa.
21:39.3
Tulad nung bilin ko.
21:41.3
Pag mo nandagdagan ng anak ha.
21:55.3
Sige po mga kababayan.
21:56.3
Maraming salamat.
21:58.3
At God bless po sa inyo.
