01:08.8
So ito ay sa San Fernando, Pampanga, sa Tondo, Manila, sa Tagoluan, Misamis Oriental, at saka sa Davao City.
01:18.6
Ito naman po sa NHA, Revolving Credit Line din siya.
01:23.2
At saan naman ito?
01:26.0
11 units sa Quezon City, sa Valenzuela, sa Zamboanga, at saka sa San Juan.
01:33.9
At least meron namang mga pinapatayo na nakikita natin.
01:38.0
Pero sapat ba yung mga yan?
01:41.2
Ito yung mga credit line safeguards naman.
01:43.3
So may collateral yun na prinovide ng Shafsy at saka ng NHA.
01:48.8
Kasi itong Shafsy at saka NHA po ay government agency.
01:51.8
Pag-ibig, government agency din siya.
01:54.3
Nagpautang sa Shafsy.
01:56.0
Ang maximum payment term nila ay 3 years at may provision na ensuring the release of funds for the intended projects.
02:05.8
So yan po yung balita natin sa pag-ibig.
02:09.0
At gusto ko lang mag-discuss ano ba yung housing backlog natin dito sa Pilipinas at sapat ba yung ginagawa ng gobyerno natin.
02:17.4
So mataas po talaga yung demand for affordable housing.
02:22.2
Dahil ito sa mabilis na paglago ng ating populasyon.
02:26.0
Kasi yung hiling-hiling natin mag-anap.
02:29.2
Meron din po tayong urbanization na nagaganit.
02:34.0
Dumadami ang mga tao sa urban areas.
02:39.0
Tapos, nag-i-increase din po yung mga informal settlers.
02:45.0
Huwag natin silang tatawagin ng mga squatter.
02:48.5
Hindi siya diplomatic.
02:49.6
So dapat informal settlers.
02:53.4
Ganun talaga yun.
02:56.0
Tapos, syempre, may mataas na demand.
03:01.3
Tapos, mababa yung supply ng affordable housing.
03:04.7
Kasi ang taas ng land and construction cost.
03:08.7
Mahal po ang lupa ngayon.
03:10.3
At saka yung pagpapatayo, yung construction.
03:13.3
Nakaka-loka siya.
03:15.0
And then, ang dami pang mga regulatory constraints.
03:17.6
At po lang, ramdam na ramdam po yan.
03:19.4
Kasi ngayon na, nagpapatayo tayo ng pabahay.
03:22.3
There's also lack of access to affordable housing.
03:26.7
So kakaunti yung mga nagbibigay ng financing para sa affordable housing.
03:32.3
So ito yung ating annual housing supply and demand.
03:36.5
Pag makikita natin dyan, madaming yung unserved market.
03:41.2
Yung unserved market, may deficit tayo na 100,000 units per year yan.
03:48.1
Tapos sa mass housing naman ay halos kalahating milyon.
03:56.6
Sabihin mo ng 450,000.
03:58.4
Tapos may sobra sa mid-cost housing at saka sa high-end.
04:04.5
Ang sakit sa heart, di ba?
04:06.2
Parang hindi makatarungan.
04:08.5
Kasi ang nangyayari, yung mga nangangailangan ng pabahay, walang available para sa kanila.
04:18.7
Tapos yung mga may bahay na, sobra-sobra yung available na bahay.
04:23.6
Kaya hindi talaga siya makatarungan.
04:26.0
So yung housing surplus and deficit natin, ang observation ko talaga dyan,
04:30.8
yung housing supply deficit for, there's housing supply deficit for the unserved and mass housing segment.
04:36.6
Ito yung poor to low-income household.
04:39.5
Tapos may housing supply surplus for middle income and up.
04:44.4
Kasi sa mga developers po, yung mid to high-end housing is more lucrative.
04:51.5
Mas kikita sila dun.
04:53.2
Kasi alam nyo ba, yung mga daan, yung mga drainage,
04:55.9
na yan, akala ninyo, sino bang nagbabayad yan?
04:59.1
Pag kayo ay bumili ng pabahay sa prevision, kayo din po ang nagbabayad nun.
05:03.7
Eh kung ang binibenta mong bahay ay nasa low-cost housing, 500,000, 600,000,
05:09.2
eh magpapagawa ka pa ng daan, di ba?
05:12.3
So hindi ka kayanin talaga na maa-afford yung mga bibili.
05:16.4
Kaya para sa akin talaga dapat yung mga infra na yun ay sa gobyerno na yan.
05:20.0
And higher income groups actually treat housing as an investment
05:25.9
Ang pabahay naman kasi talaga dapat.
05:28.8
Ang pagtingin natin dyan ay bahay, di ba?
05:32.6
Titirhan natin, no?
05:34.5
Pero yung mga may kaya, ang tingin nila dyan ay investment, di ba?
05:38.9
Kaya yun yung nagdadrive din ng market, no?
05:41.8
So ano po yung housing backlog natin?
05:44.8
According to the Department of Housing Settlements and Urban Development,
05:50.4
ay meron tayong over 6.5 million in housing backlog
05:57.5
So natagdagan na yan ngayong last year, 2023.
06:01.7
At ay na-address po nila ito sa pamamagitan ng Pambansang Pabahay
06:05.7
para sa Pilipino program.
06:08.7
At ang government target po ay gumawa ng 6 na milyong units per year.
06:14.9
O, ha? Nakakailang taon na ba itong administration na ito?
06:18.5
2022, 2023, 2023, 2024.
06:22.8
So one and a half na, no?
06:25.0
Ang, sa first year, kung 6 million yan,
06:29.2
kung hindi divide mo by 6, di 1 million per year ang target, no?
06:32.5
Pero nung first year, ang na-finance lang po at na-produce ay 165,498.
06:38.9
O, di ba? Kabusta naman.
06:40.7
So habol-habol na naman tayo dyan.
06:42.6
At kapag ganyan po yung nangyari ng pagpapatuloy,
06:45.9
nako, by 2028 po, yung 6 million na yan,
06:49.8
makamaging 11 million units na ang kakulangan natin sa affordability.
06:55.0
Affordable housing.
06:56.7
So ano yung strategy ng DSUD, no? For this?
07:00.2
Ito yung sinatawag nilang in-city relocation.
07:03.0
Ang sabi nila, gusto nilang i-minimize yung adverse impacts of displacement
07:06.9
and periods of adjustment for families being relocated.
07:10.1
Yun naman talaga dapat, di ba?
07:11.6
Kasi dati, kapag mag-demolition sila, magre-relocate sila,
07:15.8
ang layo-layo, tapos walang kuryente, walang tubig, walang trabaho, lalong-lalo na.
07:21.6
Kaya hindi maganda yun.
07:22.6
Dapat mas maganda talaga in-city.
07:24.5
Kung saan sila naroon, mas maganda, mas malapit doon,
07:28.4
or doon mismo na sila paggawan ng bahay, di ba?
07:32.0
May political will kakayanin talaga ito, eh.
07:35.9
They want to provide continued employment or access to livelihood opportunities
07:41.1
at i-improve yung overall well-being and standard of living for targets of relocation.
07:48.4
So maganda naman talaga yung intention at strategy ng DSUD, no?
07:53.3
Pero para sa akin, paano?
07:54.4
Paano pa ito ma-address, ano?
07:56.2
Yung gobyerno, tingin ko, dapat mag-offer ng 0% loans to those earning less than P20,000 per month
08:05.2
na gustong hili ng bahay.
08:07.4
I-subsidize nyo na yan agad-agad, di ba?
08:10.5
Magkano lang naman yun?
08:11.8
Konti lang naman yun.
08:12.9
Sa totoo lang, ano?
08:14.2
Kung titignan natin sa budget na trilyon-trilyon na yan.
08:17.6
Eh, kapag nabigyan natin ito, maraming masusold.
08:20.2
Ang pabahay kasi, solusyon din yan sa health, eh.
08:22.5
Kapag maayos yung bahay mo,
08:24.4
hindi ka-expose sa elements, so okay yung health mo,
08:28.6
Tapos ganun din sa disasters, di ba?
08:30.4
So, kukonti yung ma-evacuate natin.
08:33.5
Magbigay din sana ng tax incentives sa mga organizations
08:36.7
na nagumagawa ng mga socialized housing.
08:39.4
Huwag na kaming pahirapan, di ba?
08:41.8
At i-standardize sana yung housing design,
08:44.4
na para, ano na, meron ng standard na design.
08:46.8
O, ito na, para magkaroon talaga tayo ng supply chain
08:49.8
na pare-pareho tayo ng pinoproduce,
08:52.6
magkakaroon ng maraming bahay.
08:54.0
Kasi kung pare-pareho po yung ipapatayo natin,
08:57.1
magkakaroon tayo ng supply chain yan, eh.
08:59.5
Na, o, itong bintana na to, ganito lang yung itsura.
09:02.8
Yung pintu natin, ganito.
09:04.1
Yung hollow blocks, ganito.
09:05.4
Yung bubong, ganito.
09:06.7
Then, magkakaroon tayo ng industriya
09:08.8
that really supports the socialized housing problem.
09:15.3
Dapat din yung infrastructure doon sa mga housing development.
09:19.2
For affordable housing, ha?
09:20.9
Yung road network, yung drainage, ganyan.
09:23.6
Cargo yan ng gobyerno.
09:25.6
Kasi, di ba, yung mga low income,
09:29.1
kung sila pa yung magbabayad nung daan na gagawin para sa kanila,
09:32.6
yung drainage na yun,
09:33.7
nako, good luck po, di ba?
09:35.6
Hindi kakayanin ng pera nila.
09:37.6
Para sa akin din, no, dapat magkaroon ng housing for farmers.
09:40.5
Kasi ngayon, hindi tinatanggap yung agricultural land as collateral
09:44.7
para makapagpatayo ng bahay si farmer.
09:47.5
O kaya ngayon, si farmer, iiwanan na lang niya yung farm niya
09:49.8
at pupunta sa kurban, di ba?
09:51.4
Tapos naraklamo tayo dito.
09:53.6
Nasiksikan tayo dito sa syudad, di ba?
09:55.3
So, sana, mabigyan din yun.
09:57.4
Tapos yun, yung in-city or near-city relocation ay gagawin natin.
10:02.2
At makipag-partner din sana ang government,
10:04.7
sa private sector at saka non-government organizations.
10:08.3
Tapos, i-streamline yung permitting process, ha?
10:10.8
Naku, Diyos ko, pagka ito, magkikipag ano ka pa sa sangguniang bahayan,
10:15.7
ganyan-ganyan, ang dakit tayong mga chika-chika, no?
10:18.1
And then, i-revise natin yung zoning regulations, no?
10:22.0
Talagang maglaan.
10:23.6
Talaga tayo for residential.
10:25.8
At saka, i-resolve natin yung mga land ownership issues.
10:29.0
O, ang dami kong chika, di ba, tungkol sa lupa.
10:31.2
Kasi, totoo naman, ang problema talaga natin sa pabahay ay grabe
10:36.5
at kailangan itong ma-address.
10:39.1
Ako po, si Sir Vince, ang inyong financial guru,
10:41.9
nagsasabi kang pagyaman, napag-aaralan, at napagtutulungan.
