00:56.4
Hindi nagtagal ay may nakilala kong magandang dalawa
01:00.0
Sa dalagang salbedora
01:00.9
Sa may karinderyang
01:02.9
Malapit lamang sa pwestong pinapasukan kong trabaho
01:06.1
Unang tingin ko pa lamang sa dalaga
01:10.6
Nahulog na kagad ang loob ko
01:13.5
Kakaiba kasi ang dating niya sa akin sir Seth
01:17.1
Sa tuwing nasisilayan ko ang napakagandang muka ng dalaga
01:21.7
Ay hindi ko maipaliwanag ang nararamdaman ko noon
01:26.6
Sa sobrang lakas ng pagkabog ng dibdib mo ay
01:29.8
Parang may mga dagang naghahabulan
01:32.5
At kapag naasarapan ko ang dalaga
01:35.9
Natatameme na lamang ako at parang biglang umurong ang dila ko
01:40.5
Kaya naman inaasarap ko palagi ni Uging na Torpe
01:45.6
Naasarapan ko na umano ang palay
01:48.9
Ayoko pang tukain
01:52.8
Ang dalaga nang lumalapit sa akin at napaparamdam
01:56.9
Dapat ay sunggaban ko na umano
01:58.8
Dahil baka mamaya ay tukain pa ng iba
02:01.6
Yun na nga sir Seth
02:06.0
Para makita ko palagi ang dalaga
02:08.8
At para makapagpapansin na rin ay
02:11.9
Tuwing kinatanghalian
02:13.3
Palagi kaming naroroon sa karinderyan ng kaibigan ko
02:16.9
Doon kami nanananghalian upang sa ganon
02:20.9
Ay lagi kong nasisilayan ang dalaga
02:25.9
Hindi nga naglaon ay nilakasan ko na ang aking loob na sakit
02:28.8
At sabihin sa dalaga
02:29.8
Ang tunay na nararamdaman ko
02:35.1
Siya ang kauna-unahang dalagang minahal ko
02:38.1
Simula nga nang magtapat ako sa kanya
02:41.8
At sinabing aakit ako ng ligaw sa bahay nila
02:44.2
Ay pumayag naman siya nun
02:46.5
Kaya't kapag wala akong pasok sa trabaho
02:49.9
Ay pumupunta ako sa bahay ng dalagang si Feliza
02:52.4
Para umakit ng ligaw
02:54.8
Pero ang ikinapagtataka ko
02:58.8
Ay hanggang sa balkonahe lamang ako ng bahay nila
03:02.3
Pinapanik ng dalaga
03:03.6
Niminsan ay hindi pa ako nakakapasok sa loob ng bahay nito
03:08.2
Ang rason palagi ng dalaga kapag tinatanong ko
03:12.7
Ay may ikpit umano na kabilin-bilinan ng kanyang inang
03:16.4
Bawal magpasok ng ibang tao sa bahay nila
03:19.8
Kung sakali mang may mga bisita silang hindi inaasahan
03:24.7
Ay hanggang sa balkonahe lamang ng bahay ang mga yon
03:28.8
Pero kahit ganun pa man
03:31.1
Binaliwala ako na lamang yon at hindi pinapansin
03:35.1
Pumunta man kasi ako doon para man ligaw sa dalaga
03:40.5
Ay hindi para mag-usisa sa bahay nila
03:42.9
Pero itong kaibigan kong si Uging
03:46.4
Ay medyo may pagkamabusising tao nun
03:49.5
Sa kadahilan ng kapag sumama siya sa akin na pumunta sa bahay ng dalaga
03:54.2
Ay hindi niya naiiwasang mangulit kay Feliza
03:58.8
Kinukulit niya ang dalagang papasok umano siya sa loob ng bahay
04:02.8
Dahil gustong gusto niya makita ang loob nun
04:05.8
Sinasaway ko naman siya at sinasabihang huwag kulitin si Feliza
04:10.6
Dahil nakakahiya dito
04:12.9
Magpasalamat na lamang kami dahil hinaharap at inaasikaso kami ng dalaga
04:19.3
Sa tuwing pumupunta kami sa bahay nito
04:24.7
Sa liblib na baryo naninira ng pamilya ng dalagang si Feliza
04:28.8
May kalayuan ito sa pinagtatrabawuhan ko
04:32.9
Pero kahit may kalayuan man sa baraksang tahanan ng dalaga
04:37.1
Kung saan kami nananatili ng kaibigan ko eh
04:40.4
Matsaga akong pumupunta sa bahay nito tuwing araw ng sabado at linggo
04:45.2
Inlang kasi ang araw na wala akong pasok nun
04:49.0
Ano ba naman yan man Max?
04:54.4
Huwag mong sabihin kami pang magpuputo ng mga punong yan
04:56.9
Napapakasalaman kami ng mga punong yan
04:58.8
Nakamot sa batok na tanong ng kaibigan ko si Uging
05:01.1
Sa porma namin ng minsang
05:03.6
Iminwestro sa amin ni Mang Max kung saan kami mag-uumbis ang magtrabaho ng umagang yon
05:11.8
Kayo na muna ni Lorenzo ang magpuputol yan
05:14.8
Dahil kasalukuyan pang naghahanap ng mga tauhan si Bossing
05:18.4
Baka siguro bukas o sa makalawa
05:21.6
Nandito na mga makakasaman yung trabahante
05:24.8
Tugon ni Mang Max sa amin
05:28.8
Sabay naman kaming napapakamot sa ulo ni Uging
05:32.6
Dahil hindi namin inaasaan
05:35.2
Nang araw na yun na magpuputol
05:36.8
Ng mga naglalaki ang kahoy na nakaharang sa pagtatrabawahan namin
05:44.2
Agara na nga namin inumpis ang linisin ang bahaging pagtatrabawahan
05:47.6
Habang naglilinis ay panay ang pagkikwentuhan naming dalawa ni Uging
05:52.3
Para hindi na namin namamalain ang oras nun
05:58.8
Ay, duda talaga ako dyan sa nililigawan mo eh
06:02.5
Wala akong tiwala
06:04.5
Saad ba sa akin ng kaibigan ko?
06:08.9
Ano na naman yung duda-dudang sinasabi mo ba eh?
06:12.5
Ikaw talaga kahit kailan napakalikot ng isipan mo
06:15.1
Iiling-iling kong wika sa kanya nun
06:22.3
Seryoso talaga ako
06:23.3
Malakas ang kutob kong kaya tayo hindi pinapapasok sa loob ng bahay ng dalagang nililigawan mo
06:28.8
Dahil siya may sikretong malupit ang pamilya nito
06:32.7
Ayaw nilang malaman natin yun
06:35.7
Bulalas na saad niya at animoy
06:39.7
Siguradong sigurado talaga siya sa mga binibitawang salita
06:43.6
Natawan na lamang ako sa sinabi ng kaibigan ko
06:48.2
Hindi ko labo sakalain
06:51.0
Nang dahil lamang sa hindi kami pinapapasok sa loob ng bahay ni Felisa
06:55.0
Pinag-iisipan niya na ng kakaibang pamilya nito
06:58.8
Ay nako, sige na magtrabaho na lang tayo at huwag na natin pag-usapan ng tungkol sa pamilya ni Felisa
07:12.3
Sinasabi ko lang ang kutob ko
07:14.6
Matagal mo na akong kilala
07:17.1
Hinding-hindi ako nagkakamali sa kutob ko
07:21.1
Giit pa ng kaibigan ko nun
07:24.1
Tinanguan ko na lamang ang kaibigan ko
07:28.8
At sinabihang, bilisan na namin ang ginagawa
07:32.1
Kinahaponan, matapos naming magtrabaho ay inaya kami ni Mang Max na mamalengke muna sa bayan
07:40.3
Nang sa ganon ay may natatabi kaming pagkain sa loob ng isang linggo
07:45.1
Kung hindi nyo kasi na itatanong
07:48.6
Malayo ang palengke sa baryong kinaroroonan namin
07:52.5
At kung sasadyain namang pumunta sa palengke para mambili ng pagkain
07:57.1
Nilalakad na namin ang pagkain na namin
07:58.8
At nilalakad namin ito ng mahigit kalahating oras bago makarating doon
08:01.8
Kaya naman palagi kaming pinaalalahanan ni Mang Max na mamili palagi ng pang isang linggong pagkain tuwing sumasahod
08:09.9
Para hindi na kami mahirapan pang magpabalik-balik
08:14.4
Tuwing tanghali lang kasi nagbubukas ang maliit na karinderyang kinakainan namin kaya't
08:20.3
Kinailangan namin mamili ng pagkain para sa pangagahan at apunan
08:27.8
Lumipas sa mga araw
08:28.8
Nagkaroon kami ng katrabahong tawagin na lamang natin sa pangalang Mang Lucas at Mang Tonio
08:36.1
Ang dalawang ito mga kagiliw ay kaidaran lamang ng porma namin na si Mang Max
08:42.0
Mabait ang dalawang lalaking bagong kasamahan namin
08:48.0
Magaling makisama, masisipag, ginagampanan talaga nila ang mga trabaho nila
08:55.4
Kaya naman walang masabi ang porma namin sa kasipag namin
08:58.8
Ang paggan at kabaitang ipinamalas ng dalawa nun
09:01.2
Pero habang lumilipas sa mga araw ng pagtatrabaho
09:06.6
Ay may napapansin ako
09:11.6
Partikular na kay Mang Tonio
09:14.4
Napansin kong halos hindi na ito nagpapahinga sa trabaho
09:19.4
Kahit nakatirikan ng araw ay panay pa rin ang pagtatrabaho nito
09:24.1
Na para bang walang kaparguran sa sarili
09:28.8
Sinabi ko naman noon kay Mang Tonio na magpahinga muna
09:34.0
Lalo na kapag katirikan ng araw
09:36.8
Tinatanong ko pa ito kung hindi ba napapagod
09:40.5
Ayos lang iyo, huwag mo hong alalaanin
09:45.6
Mamaya na lamang akong magpapahinga dahil tatapusin ko muna ito
09:50.2
Nakangiting tugo ng matanda nun
09:52.6
Sigurado po ba kayo?
09:56.3
Alam nyo kasi napakataas pa nung araw oh
09:58.8
Pag-aalala lang sabi ko sa kanya
10:01.0
Tumango ang matanda at
10:04.9
Iminwestro nito ang kamay bilang pagtugon sa sinasabi ko
10:08.7
Sige po kayo po yung bahala pero
10:12.3
Kapag nakaramdam ka ng pagod
10:14.6
Magpahinga na po kayo ha
10:16.6
Hindi naman magagalit yung amo natin kasi palagi namang nakabantay sa atin yun
10:21.9
Isa pa, mabait si amo
10:24.6
Kaya huwag ka mag-alala
10:28.2
Nginitian natin yung mga mga mga mga mga mga mga mga mga mga mga mga mga
10:28.8
Hindi na tinanguan lamang ako ni Mang Tonyo bago ito nagpatuloy na sa pag-aakot
10:32.7
Nung sumapit ang kinahaponan
10:36.1
Habang nagpapahinga ako ay lumapit sakin si Mang Tonyo
10:40.2
Balita ko may nililigawan kang dalaga
10:44.2
Malapit sa baryong tinitira namin
10:46.9
Panimulang tanong ng matanda
10:49.7
Nilingon ko siya at tinanguan nun
10:52.8
Tinanong ko siya kung saan niya nakuha ang balitang yun
10:57.0
O kung paano niya nalamang may nililigawan akong tagaron sa lugar
11:01.2
Tumikim muna ito bago nagsalitang
11:05.3
Nabalitaan niya lamang umano sa mga kasamahan namin
11:09.1
Alam ko naman raw mga kasamahan namin
11:12.6
Daigang bungangan ng babae kung mag-usap-usap
11:15.8
Walang pwedeng itagong sekreto ang mga ito
11:20.6
Kaya't nalaman niya ang tungkol sa dalagang nililigawan kong naniniraan sa liblib na baryo
11:25.7
Paing matanda at kasamahan lamang iho ah
11:31.1
Huwag mo sanang ikakagalit o mamasamay ng sasabihin ko
11:35.4
Saan nito at seryosong tinignan ako nun
11:39.1
Ayon sa kanya ay mas mabuting kilalanin ko umano ng maigi ang dalagang nililigawan ko
11:48.1
Pati ang pamilya at kamag-anakang nakapaligid sa kanya
11:51.4
Bago umano ako magpasya
11:54.1
Kung ano ang susunod na gagawin kong hakban nun
11:58.2
Makahulog ang wika yun ni Mang Tonio sa akin
12:02.5
Anong ibig mong sabihin Mang Tonio?
12:07.6
Tanong ko sa kanya
12:08.4
Sundin ko na lamang umano ang payo niya
12:12.2
Para sa akin din umano yun
12:14.6
Dayuhan lamang umano ako sa lugar nila
12:18.1
Sa nakikita ko ay mabait kang bata iho
12:22.6
Kaya ayokong mapahama ka
12:24.9
Sana lang huwag mong baliwalain yung mga sinasabi ko sa iyo
12:35.4
Iwasan ko umano na kumain sa karinderyang kinakainan namin palagi ng kaibigan ko
12:44.0
Pagkatapos ay tinapik-tapik niya ako sa balikat at tumayunat
12:47.2
Bumalik na sa pinagpepwestoan niya kanina
12:50.1
Naiwan naman akong nagtataka at naguguluhan sa sinasabi ng matanda
12:56.0
Dahil hindi ko alam kung bakit pinayuhan niya akong kilalanin ko muna ang mga taong
13:01.5
Nakapaligid sa nililikawan ko nun
13:04.2
Bakit kaya sinabi ito ng matanda?
13:09.3
At bakit ko naman kailangan kilalanin ka agad ang mga kamag-anak ni Felisa, di ba?
13:16.5
Makalipas ang ilang minutong pag-iisip ay
13:18.6
Ipinilig ko ng mga kamag-anak ni Felisa na siya
13:20.1
Ipinilig ko na lamang ang aking ulo
13:21.4
Dahil sa kahit anong pag-iisip na gawin ko ay wala naman akong makuhang sagot nun
13:26.4
Kinagabihan, dumalaw ako sa bahay ng dalaga kasama ang kaibigan kong si Uging
13:33.7
Wala naman kaming pasok sa kinabukasan
13:37.3
Kung kaya't ayos lamang kay Mang Max na umalis kami ni Uging nun
13:41.3
Basta't umuwi lamang raw kami bago mag alas 9
13:45.1
Nung nasa baryo na kami ng dalaga
13:50.1
Habang naglalakad papalapit sa bahay nito
13:53.4
May nasipat akong malaking ibon na dumapo sa taas ng bubungan ng bahay
13:59.8
Nang dalagang nililigawan ko
14:05.9
Mataas ang buwan ng gabing yon kung kaya't malinaw na nakikita ko ang buong paligid
14:10.8
Sa hindi malamang dahilan ay bigla akong kinabahan at nakaramdam ng takot
14:18.1
Alam mo kasi sir Seth
14:21.0
Ako ang taong hindi basta-bastang natatakot
14:24.5
Pinalaki akong matapang ng aking ama
14:28.0
Pero na mga oras na yun ay parabang nabahag bigla ang buntot ko
14:33.3
Saglit akong huminto sa paglalakad
14:37.0
At tinapik ang kaibigan ko nun
14:39.8
Tumigil naman sa paglalakad si Uging at nilingon ako
14:48.1
Anong problema mo?
14:50.2
Bakit bigla kang huminto dyan sa paglalakad?
14:53.8
Para kang nakakita na multo ah
14:55.3
Bulalas na tanong ni Uging nun
15:01.4
Nakikita mo ba yon?
15:05.4
Mahinang tanong ko sa kanya
15:06.9
Sabay turo sa malaking ibong walang balahibo ang leeg
15:11.5
Na may namumulang mga matang
15:14.3
Nakadapo sa taas ng bubungan
15:18.1
Nang tingnan naman ni Uging ang itinuro ko ay
15:21.9
Napansin kong nagulat rin ito at mabilis na akong hinatak papunta sa gilid ng daanan nun
15:27.8
Kagad na nagkubli kami sa puno ng niog
15:32.8
At habang pinagmamasta ng nakakapangilabot na nilalang na nasa taas ng bubungan
15:37.8
Nasa sa inyo na ako maniniwala kayo o hindi
15:42.6
Pero ng mga sandaling yun
15:48.1
E ang mga mata ko nang makitang bumulusok pababa ang malaking ibong kasing laki ng tandang na manok.
15:58.2
Kasabay ng malakas na pagpagaspas ay mang mahihinang paghunin ang wakwak.
16:05.8
Pagkalapag sa lupa ay mas lalo pa akong nanghilakbot nang sa isang kisap mata ay biglang nawala ang malaking ibon na iyon.
16:15.4
Sa halip, isang matandang walang saplot at nanlilimahid ng langis ang nakita ko sa pinagbagsakan ng nilalang.
16:27.6
Labis-labis ang pagtatak ako at sinipat-sipat pa ang paligid sa pag-aakalang baka sa ibang parte pumagsak ang ibon.
16:38.3
Napaka-imposible naman gawa ng bigla nalaman talagang nawala yun eh.
16:43.0
Ilang segundo pa ang nakalipas ay lumabas ng bahay ang mga magulang ng dalaga.
16:51.2
Nagmamadaling nilapitan ng mga ito ang matanda.
16:55.2
Agad na itinakip ang bitbit na kumot sa katawan ng matandang walang saplot.
17:01.1
Pagkatapos ay inalalayan papasok sa loob ng bahay.
17:06.9
Narinig pa naming nagsalita ang ina ni Felisa.
17:10.6
Nagtanong sa matanda kung bakit sa harapan ng matanda.
17:13.0
Ang bahay ito bumaba noon.
17:15.9
Dapat ay sa likuran ito dumaan para walang makakitang kapitbahay.
17:22.2
Napatakip naman ako sa bibig at halos hindi makapaniwala sa nasaksihan.
17:29.3
Saglit na nagkatinginan pa kami ng kaibigan ko.
17:33.6
Napamura naman ang kaibigan ko sabay-sabing umalis na kami.
17:38.1
Umuwi na kami bago pa man nila mapansing naroon-roon lamang kami sa malapit.
17:43.0
Habang nagkukubli.
17:46.6
Sinasabi ko na nga be.
17:48.9
May malupit na sekreto talaga yung dalagang nililigawan mo.
17:53.1
Kahit kailan hindi talaga ako nagkamali sa kotob ko.
17:56.8
Bulalas na wika ni Uging.
18:00.0
Hindi na kami nagsayang pa ng oras.
18:03.5
Nang makahanap kami ng tsyempo ay mabalis na kaming umalis sa pinagkublihan.
18:08.7
Lakad-takbo ang ginagawa namin makalabas lamang kaagad sa baryo na yon.
18:13.0
Matiwasay naman kaming nakabalik sa barracks.
18:18.6
Nagulat pa nga si Mang Max na makita kami at tinanong kung bakit napakabilis sumano namin nun.
18:26.3
Magsasalita pa sana ang kaibigan ko pero mabilis ko itong pinigilan at ako na ang sumagot.
18:34.0
Sinabi ko na lamang kay Mang Max na bigla na lamang sumama ang tiyan ko kaya inaya ko si Uging na bumalik na lamang kami.
18:40.5
Nakakahiya naman kasi kung haharap ako sa dalaga at hindi magandang pakiramdam ko nun.
18:49.4
Sa madaling salita ay nagsinungaling ako sa foreman namin na kasalukuyang naninigarilyo sa labas ng barracks habang nagpapantok.
18:59.3
Naitanong naman ang matanda kung ano ang nakain ko at biglang sumama ang pakiramdam ko.
19:05.4
Ang sinagot ko na lamang ay hindi ko alam.
19:09.2
At nagpaalam na akong kailangan.
19:10.5
At nagpaalam na akong magpahinga nun.
19:14.0
Namakita kong tumango ang matanda ay dali-dali na kaming pumasok ni Uging.
19:19.0
Nang makahiga na kami sa kanya-kanyang higaan, tinanong ako ni Uging kung bakit pinigilan kumano siyang magsalita kanina.
19:27.8
Hindi niya umunutuloy na sabi kay Mang Max ang tungkol sa aswang na nakita namin nun.
19:35.5
Kung hindi mo ako napigilan edi sana'y nasabi ko na kay Mang Max yun.
19:40.5
Aswang yung lola nung dalagang nililigawan mo.
19:44.1
Wala ka talaga sa hulog, e no?
19:49.1
Sinabi ko naman na hindi kami siguradong aswang ba talaga ang lola.
19:54.9
Malay namin, nagkataon lamang na naroro ng matanda malapit sa pinagbagsakan ng ibon na yon.
20:03.9
Sos, magpapalusot ka ba talaga?
20:07.6
Kitang-kita naman talagang aswang yung matandang yun, e.
20:10.5
Kung hindi, ano yung ginagawa niya doon at bakit wala siyang saplot at nalilimayad sa langis, di ba?
20:20.1
Dagdag pa niya, bakit noong pagkabagsak na pagkabagsak ng ibon, bigla na lamang yung nawala na parang bula.
20:30.1
Tapos ang nakita naming marahang tumayo ay ang matandang namumuhagag ang buhok.
20:37.1
Ipaliwanag ko man na yon.
20:40.5
Hindi ako makapagsalita matapos sabihin yun ni Uging.
20:44.2
Dahil sa totoo lang ay kitang-kita ko na yun naman ang nangyari noon.
20:50.7
Hindi ka makapagsalita dyan, no?
20:53.1
Dahil totoo yung sinasabi ko.
20:57.5
Ngayong alam na natin ang totoo.
21:00.3
Iwasan mo na lamang yung dalagang yun kesa naman mapahama ka pa.
21:06.6
Natigil lamang ang pag-uusap namin ng pumasok na si Mang Max.
21:10.5
At humiga na sa higaan nito.
21:14.6
Matapos nga ang pangyayaring yun, Sir Seth, ay sinubukan kong iwasan si Felisa.
21:20.4
Sakto namang may bagong tayong maliit na karinderiya sa pinagtatrabuhan namin noon.
21:26.5
Doon na kami kumakain ang pananghalian ni Uging.
21:29.9
Kahit na gustong-gusto kong makita ang dalaga,
21:33.4
ay pinipilit kong huwag sundin ang bugso ng damdamin ko.
21:38.8
nililigawan ko palang naman ang dalaga, e.
21:42.8
Wala pang namamagitan sa aming dalawa, kaya hindi naman siguro ako mahihirapang kalimutan siya.
21:53.2
inaya kami ni Mang Lucas na pumunta sa bahay nito.
21:57.2
Wala naman raw kaming ginagawang trabaho.
22:00.3
Ano ba naman umano yung magliwaliw umano kami paminsan-minsan?
22:05.1
Lumabas kami ng baraks para makamamasyalman lamang sa mga karating lugar.
22:11.8
Samaan ko kayong maglibot-libot sa baryo namin para naman may makilala kayong ibang tao maliban sa amin ni paring Tonio.
22:19.8
Masayang ayan ni Mang Lucas noon.
22:23.8
Hindi ko alam kay Mang Max.
22:25.8
Mang Lucas, kung papayag siyang lumabas kami ng baraks,
22:28.8
mas mabuti siguro ikaw na yung magpaalam para sa amin.
22:32.8
Uwi ka ni Uging sa matanda sa baikindat noon.
22:38.8
Nailing namang natatawa ang matanda at nilapitan na nga si Mang Max.
22:43.8
Ipinagpaalam niya kami dito na siyang agaran namang ikinasangayon ng porma namin.
22:48.8
Wala naman umanong problema dito basta't mag-iingat lamang kami palagi noon.
22:55.8
Niyaya pa ni Mang Tonio si Mang Max na sumama na rin ito.
23:00.8
Tumanggi naman ito.
23:02.8
Gusto niya lamang umanong magpahinga.
23:04.8
Gawa ng medyo masama umanong pakiramdam niya.
23:08.8
Nako, sayang naman.
23:11.8
Bala ko pa naman sanang ayain kayong maginom.
23:14.8
Gusto ko sanang ipatikim sa inyo yung tubangdala ng asawa ko galing Leyte.
23:20.8
Nang marinig ni Mang Max ang katagang inuman ay tila ba sinapian ito.
23:26.8
Dahil sa nagmamadali itong tumayo at kumuha ng gamit pang itaas.
23:31.8
Sabay isinuot habang naglalakad palapit sa amin.
23:35.8
Dapat sinabi niyo kaagad kanina pa.
23:38.8
Na magiinuman pala.
23:40.8
Alam niyo namang alak lang ang nakakapagpagaling sa sakit ko eh.
23:46.8
Napapalatak na uwi ka ni Mang Max.
23:49.8
At napapangiting umiiling-iling iyon.
23:54.8
Inayari namin ang iba pang mga kasamaan tulad ko ay nanggaling din sa malalayong lugar.
24:01.8
Kagad na nga kaming naglakad papunta sa baryo kung saan naniniraan sila Mang Tonio.
24:05.8
Makalipas lamang ang ilang sandali.
24:09.8
Ay may nadaanan kaming karinderiya at tamang-tama namang nagugutom na ako dahil wala pa akong pananghalian nun.
24:17.8
Kaya inaya ako ang mga kasamaan kong kumain na muna kami bago dumiretso sa bahay ni Mang Lucas.
24:24.8
Sakto namang nagugutom na rin ang iba kong mga kasamaan kong kaya't nagmadali na kaming maglakad papalapit sa karinderiya.
24:32.8
Tinanong namin si Mang Tonio kung kakain ba siya o hindi nun.
24:38.8
Hindi na umano ah. Gawa ng busog pa naman umano siya nun.
24:43.8
Kami na lamang umano ang kumain.
24:46.8
Maghihintay na lamang umano siya sa labas.
24:51.8
Mariing tumanggi si Mang Tonio.
24:54.8
Busog pa umano siya.
24:56.8
Si Mang Lucas naman ang mga sandaling iyon ay nahuli sa paglalakad dahil may dinaanan pa ito.
25:02.8
Dahil nga sa tumatanggi si Mang Tonio ay wala na kaming nagawa.
25:06.8
Pumasok na lamang ako sa loob ng karinderiya kasamang iba ko pang mga katrabaho at kumain na.
25:15.8
Dahil lang kayo dito ano?
25:18.8
Mga kasama niyo ba yung dalawang iyon?
25:21.8
Tanong ng matandang lalaking sa palagay ko ay may-ari ng karinderiya.
25:26.8
Habang ininunguso ang labi nito sa kinaroroonan ni Mang Tonio.
25:32.8
Si Mang Lucas nakalalapit lang kay Mang Tonio nun.
25:36.8
Tumangu kami sa tanong ng matanda at sinabing,
25:40.8
Bagong katrabaho namin ang dalawang matandang nakaupo sa labas ng karinderiya.
25:46.8
Mag-iingat kayo ha.
25:49.8
Huwag kayong basta-basta magtitiwala ka agad.
25:52.8
Mga dayuan namang kayo dito.
25:55.8
Saad ng matanda sa garalgal na boses nito.
25:58.8
Napatanong naman si Mang Max sa matanda kung anong ibig sabihin ito.
26:05.8
Nagtatakang napatingin naman ako sa mga katrabaho ko.
26:09.8
Hindi sumagot sa tanong ni Mang Max ang matanda.
26:13.8
Bagkos ay napansin kong matalimitong tumingin sa dalawa naming kasamahang nasa labas ng karinderiya.
26:21.8
Habang pinagmamastan ko ang matanda ay parang pamilyar ang kanyang itsura sa akin nun.
26:26.8
Hindi ko lang maalala kung saan ko siya nakita.
26:31.8
Magsasalita pa sana si Mang Max pero mabilis nang umalis sa pwesto namin ng matandang iyon.
26:38.8
Nakita ko pa sa gilid ng mga mata kong saglit na huminto sa hindi kalayuan ng matanda.
26:44.8
Nang tingnan ko ito ay nakita kong tinitigan nito ng kakaiba si Namang Lucas na bara ba itong papatay ng tao.
26:54.8
Kung matulis nga lang nababa,
26:56.8
kagayang titig na ipinukol ng matandang iyon.
26:59.8
Baka bumulagtana sa lupa si Namang Tonyo at Mang Lucas.
27:04.8
Sa ibang parte nakatingin ang dalawa.
27:07.8
Kaya hindi nila napansin ang masamang tingin na ipinukol sa kanila ng matandang ito.
27:15.8
Marahang siniko naman ako ni Uging at sinabi ang kumain.
27:19.8
Huwag nang pansinin ang matanda dahil baka may alitan lamang ang mga iyon.
27:23.8
Yan siguro ang dahilan kung bakit kahit anong pilit natin kay Mang Tonyo na kumain muna.
27:30.8
Ayaw niyang kumain.
27:32.8
Baka may alitan sila ng matandang iyon.
27:35.8
Matapos kumain ay kagad na kaming lumabas ng karinderiya at nagpatuloy na sa paglalakad patungo sa bahay ni Mang Lucas.
27:43.8
Tahimik lamang kaming naglalakad na parabang may kakaibang tensyon ang namamagitan.
27:50.8
Makaraan ng ilang sandali, tuluyan na kaming nakarating sa mumunting tahanan ni Mang Lucas noon.
28:00.8
Nasa gitna ng malawak na parte ng kalupaang may kalayuan sa kapitbahay.
28:05.8
Nakita ko pang sa bawat gilid ay may mga pananim na kamoting kahoy at may ilang hilerang maisan sa hindi kalayuan.
28:15.8
Meron din naman mga gulay na pananim.
28:17.8
Gaya ng sitaw na hitik na hitik sa bunga at mga talong.
28:22.8
Kung kaya't namang haakot, panandali ang nakalimutan ang babala sa amin ng matandang nasa kainan kanina.
28:30.8
Agad namang nagkatay ng manok si Mang Lucas at gawin raw naming pulutan.
28:36.8
Habang si Mang Tonio naman ay kumuha ng kamoting kahoy at niluto iyon.
28:41.8
Ang asawa naman ni Mang Lucas ay abala rin sa pag-aasikaso at pagluluto.
28:48.8
Pasensya ka na ate Mayat ha, kung hindi ka namin naabisuan ni Lucas.
28:54.8
Biglaan lang kasi ang pag-imbita namin sa kanila.
28:58.8
Uwi ka ni Mang Tonio na napagalaman namin kapatid niya pala ang asawa ni Mang Lucas noon.
29:05.8
Ayon naman dito, ayos lamang iyon.
29:09.8
Paminsan-minsan lamang umano nagkakaroon ng mga bisita sa lugar na iyon.
29:16.8
Teka, yung asawa mo, papuntahin mo dito para naman maikakwentuhan ako habang nagluluto.
29:23.8
Dagdag pa ang saan ni Aling Mayat.
29:27.8
Nagpaalam naman itong si Mang Tonio na pupunta niya lang umano sa bahay.
29:32.8
Uwi daw muna ito sa bahay niya para tawagin ang asawa.
29:38.8
Sa pagtungtong ng alas 6 ng hapon ay tuluyan ang sinakot ng dilim ang buong paligid.
29:43.8
Nagkakasiyahan na kami at medyo napapalakas ng mga boses sa kadahilanang medyo may tama na ng alak noon.
29:54.8
Nang walang ano-ano eh, bigla na lamang kaming nakarinig ng malakas na huni ng isang ibon.
30:04.8
Kakaibang tunog na iyon na agarang nanindig ang mga balahibo ko sa batok.
30:09.8
Kamuntik-muntikan pa akong malaglag sa kinauupuan ko.
30:15.8
Napatahimik kami.
30:17.8
Sandali pang nakikiramdama kung ano bang klaseng tunog iyon.
30:24.8
Baka naman nag-iilusyon lamang kami sa kadahilanang nakainom na nga kami ng mga sandaling iyon.
30:32.8
Maya-maya ay nakarinig na naman kami ng tunog ng pato
30:37.8
at sa pakiwari ko ay malapit.
30:39.8
Malapit lamang sa kinaro-roonan namin ang tunog na iyon.
30:44.8
Mga pre, mas mabuti pang pumasok na muna kayo sa loob ng bahay.
30:50.8
Mukhang may bisita tayo dito eh, na hindi natin imbitado.
30:56.8
Mahinang wika ni Mang Tonio sa amin nun.
31:00.8
Sumagi sa isipan ko ang sinabi sa amin ng matandang nasa karinderiya kanina.
31:06.8
Nang mga sandaling iyon ay hindi ko tuloy maiwasan na magiging
31:10.8
isip ng kakaiba tungkol sa dalawang matandang sila Mang Tonio at Mang Lucas.
31:16.8
Tila ba nagduda ako talagang na naparanoid ako nun na hindi sila normal na tao?
31:22.8
Nagpalipat-lipat ng tingin ko sa dalawa.
31:26.8
Sige na, pumasok kayo sa loob baka mapahamak pa kayo dito.
31:32.8
Sagutin pa namin kayo sa pinagtatrabaho natin kung sakaling mapano pa kayo.
31:37.8
Utos ni Mang Tonio sa amin nun.
31:40.8
Nang tumayo na si Mang Lucas ay mabilis na kaming sumunod dito.
31:45.8
Akmang papasok na sana kami sa loob ng bahay eh.
31:50.8
Nang biglang nasipat ko ang isang malaking baboy ramung may nagbabagang mga mata sa kailaliman ng gabi.
31:58.8
Kakaiba na rin ang umaalingasaw na simoy ng hangin nun.
32:03.8
Nakakasulasok yun sa ilong at napakaalinsangan ng pakiramdam.
32:09.8
Mayat! Akin na yung buntot ng pagi. Dalian mo!
32:15.8
Utos na pa sigaw ni Mang Lucas sa asawa niya.
32:19.8
Agara namang tumalima papasok sa loob ng bahay ang ali at pagkabalik nito ay may bitbit ng buntot ng pagi.
32:28.8
Siligawan pa kami ni Mang Lucas na tila ba nawala ang kalasingan sa katawan.
32:32.8
Pumasok na umuno kami ng mabilis.
32:37.8
Ibang iba talaga ang pakiramdam kapag may mga narinig kayong kakaiba.
32:43.8
Lalo naman kung yung bahay na ina'y walang gaanong kapitbahay.
32:47.8
Patuloy pa rin sa pagpapakawala ng nakakakilabot na ingay ang kung anong nilalang.
32:54.8
Na tila ba nasa bakuran lamang ng bahay nun.
32:58.8
Nang makapasok na nga kami sa loob ng bahay,
33:02.8
ay nakita kong patakbo na sinunggaban ni Mang Lucas ang nilalang na iyon.
33:07.8
Kaagad namang simunod si Mang Tonio bitbit ang tabak.
33:12.8
Ilang saglit pa ay nakita kong mabilis na sinunggaban ng malaking nilalang si Mang Lucas.
33:18.8
Kung kaya't mabilis na hinambalos nito ang nakakasindak na nilalang gamit ang buntot ng pagi.
33:24.8
Pero ang mas lalong nakakapanindig balahibo para sa akin nun.
33:32.8
Nang makita kong parang may sapusa ang nilalang na nakasagupa ni Mang Lucas.
33:39.8
Sa kadahilanang sa bawat paghampalos niya dito ng buntot ng pagi.
33:44.8
Mabilis na nakakaiwas ang nilalang.
33:47.8
At sa kasamaang palad ay nasunggaban si Mang Lucas.
33:52.8
Nagpagulong gulong sa lupa ang mga ito at pilit na nakikipagtagisan si Mang Lucas ng lakas.
33:59.8
Samantalang si Mang Tonio naman ay hindi nila alam ang gagawin.
34:04.8
Hindi niya mataga ng bitbit niyang itak ang nilalang.
34:09.8
Dahil baka matamaan si Mang Lucas nun.
34:14.8
Lalabasan na kami ng bahay para tulungan ang dalawa pero mariin kaming pinigilan ng may bahay ni Mang Lucas.
34:21.8
Dahil sa mga oras na may mangyaring hindi maganda sa amin.
34:25.8
Sagutin pa nila umano kami.
34:29.8
Maya-maya naman ay narinig kong sumigaw si Mang Lucas kay Mang Tonio na hatawi na nito ng tabak ang nilalang.
34:37.8
Dahil kung tutunga nga lamang ito ay baka malagutan pa siya ng hininga.
34:42.8
Kagad na nga sinunod ni Mang Tonio ang utos ni Mang Lucas nun.
34:47.8
Animal kayo, binalaan ko na kayo noon na huwag kayong maghasik ng lagim dito sa baryo pero talagang sinasagad niyo yung pasensya ko.
34:57.8
Galit na sigaw ni Mang Tonio.
34:59.8
At agad na hinataw ng bitbit niyang tabak ang nilalang.
35:04.8
Umatungal ng nakakatakot ng nilalang at si Mang Tonio naman ang hinarap matapos niya itong matamaan.
35:13.8
Bago pa man sunggaban si Mang Tonio ay kinuha niya na ang buntot ng paging nabitiwan ni Mang Lucas at mabilis na hinambalos ang kanilang nakakaaway nun.
35:25.8
Nung tumalsik ang nilalang.
35:29.8
Mabilis na nilipitan ulit ito ni Mang Tonio.
35:33.8
Walang habas na inundayan ng taga.
35:36.8
Sa bawat paghataw ng taga ni Mang Tonio ay tanging malakas na pag-atungal na lamang ang siyang naririnig kumula sa nilalang na iyon.
35:45.8
Pero mabilis na tumakbo palayo ang nilalang.
35:49.8
Noong makabitaw ito at makahanap ng tsyempo.
35:53.8
At manghahabulin pa sana iyon ni Mang Tonio pero mabilis na pinigilan ito ni Mang Lucas.
36:00.8
Hayaan na lamang umano ito.
36:03.8
Siguradong magtatanda na umano iyon.
36:08.8
Matapos ng pangyayaring iyon ay naging malinaw na sakin ang lahat ng mga agam-agam at katanungan.
36:15.8
Dahil isinalaysay sa amin ni Mang Tonio ang buong pangyari.
36:20.8
At kung sino talaga ang nilalang na sumugod sa kanila nun.
36:25.8
Ang aswang na sumugod sa kanila.
36:29.8
Ay ang lolo ng talagang nililigawan kong naninirahan lamang malapit sa kanila.
36:37.8
Yun rin ang matandang nasa karinderi ang kinakainan namin.
36:42.8
Malakas ang kutob niyang kami ang sinundan nun dahil mga dayuhan lamang kami sa kanilang lugar.
36:50.8
Marahil ay nababanguhan umano ang aswang na iyon.
36:54.8
At hindi napigilan ang sarili kong kayat.
36:56.8
Naglakas ng loob na sumugod sa bahay ni Mang Lucas para makapang biktima.
37:02.8
Nagulat naman kami nang marinig namin iyon dahil sa doon pa naman kami kumain kanina sa karinderiya kung saan naroon nung matanda.
37:11.8
Nagwika naman si Mang Tonio na huwag kaming mag-alala.
37:15.8
Dahil nasisiguro naman nilang purong karani ng hayop ang panindang ulam sa karinderiya ang kinainan namin.
37:23.8
Ang pinagtatrabaho ang karinderiya pala ni Feliza ay pagmamay-ari rin iyon ng kamag-anak ng dalaga.
37:32.8
Nalaman din naming merong alamsa kung ano si Mang Tonio laban sa mga aswang.
37:38.8
Kaya pala ganun na lamang kung tingnan siya ng masama ng matanda.
37:42.8
Anya pa ni Mang Tonio.
37:45.8
Unang tingin pa lamang raw niya sakin ay nakikita niyang unti-unti na akong minamar ka ng aswang.
37:53.8
Kaya nga hanggat maaga pa ay binalaan niya na ako kagad nun.
37:59.8
Nang gabing iyon, habang inaalis ni Mang Tonio ang marka ng aswang sa katawan ko,
38:06.8
ikinuwento niya sa amin kung anong klase ang pamilya ng dalagang nililigawan ko nun.
38:11.8
Mga dayuhan lamang umano ang binibiktima ng pamilya ni Feliza.
38:17.8
Kaya nga hindi mapalayas-layas na mga naniniraan sa karating baryo ang pamilya ng dalaga.
38:23.8
Dahil sa magaling magbalat kayo ang pamilya ng mga ito.
38:29.8
Sumunod na araw na kaming bumalik sa barracks.
38:33.8
At simula noon ay hindi na ako kumakain sa karinderiya.
38:37.8
Bumibili na lamang ako sa palengke ng mga lulutuwing pagkain.
38:41.8
Nagtsatsagang magluto dahil natatakot na akong baka mamaya ay kung anong makain namin nun.
38:54.8
Ayokong nangyari pa na ako,
39:00.8
tum,) ng mga tanda.
