Small Stroke na Hindi Mo Alam. Mga Senyales ng Mini-Stroke. - By Doc Willie Ong
00:27.0
Pero meron mga sintomas minsan na
00:30.0
akala mo na stroke,
00:32.0
pero silent stroke pala.
00:34.0
Sabihin, maliit na stroke.
00:35.0
Meron mga stroke yan, barado.
00:37.0
Pero may stroke na,
00:38.0
magbabara lang konti,
00:42.0
malulusaw yung bara,
00:44.0
So, baka temporarily,
00:46.0
humina yung kamay.
00:48.0
After 2 hours, lumakas ulit.
00:50.0
Pero stroke na yun.
00:52.0
Mini stroke na yun.
00:53.0
O namanhid dito, namanhid ang paa.
00:55.0
Pwede pa mamanhid dahil nang naipit dito,
00:58.0
namanhid ang paa,
00:59.0
pwede lang mayroon.
01:01.0
Pero pwedeng mild stroke na yun.
01:03.0
Transient ischemic attack.
01:05.0
Nagbara na tumuloy.
01:07.0
So, pag meron kayong ganyang sintomas,
01:09.0
papacheck tayo sa doktor.
01:11.0
Kasi yung ganitong nagbara na gumanda ulit,
01:14.0
So, merong barado talaga.
01:16.0
Maraming klaseng stroke.
01:20.0
At merong maliliit na stroke.
01:22.0
Meron na nga akong pasyente,
01:24.0
ang complain lang niya,
01:25.0
manhid lang dito sa may puwep.
01:27.0
Manhid lang. Sabi natin,
01:29.0
Mahay yung wallet mo,
01:30.0
nandito sa may puwep mo.
01:33.0
meron na pala siyang small stroke.
01:36.0
Yung mga matatanda,
01:38.0
merong lacunar infarct,
01:40.0
which means small stroke
01:42.0
na parang walang sintomas.
01:44.0
Pero nagbabago ugali,
01:45.0
mas mainitin ulo,
01:47.0
o parang medyo mali-mali sinasabi,
01:49.0
stroke na pala yun.
01:50.0
Yan ang mga sintomas ng minor stroke.
01:53.0
Weakness on the one side,
01:58.0
pwedeng nalilito,
02:00.0
pwedeng namamanhid,
02:03.0
Pero basta may pagbabagong ugali,
02:05.0
isipin nyo na baka minor stroke doon.
02:08.0
Ano mga risk factors?
02:10.0
Yung mga may high blood,
02:12.0
laging may high blood,
02:14.0
pwede silang magkaroon nito mga minor stroke.
02:17.0
Mga may diabetes,
02:18.0
pag diabetes, prone talaga kasi.
02:20.0
Mataas ang kolesterol,
02:24.0
Mga naninigarilyo,
02:26.0
siyempre naninigarilyo,
02:27.0
mataas ang risk ng stroke.
02:30.0
kababayan natin maraming nanginginom.
02:34.0
Ginagamit yung alak pang patulog,
02:36.0
very common yan sa kababayan natin.
02:40.0
Higher risk of stroke.
02:42.0
Minsan ang stroke nga,
02:46.0
kala mo na humina lang kamay,
02:51.0
papacheck kayo sa neurologist.
02:53.0
Huwag nyo sabihin,
02:54.0
bumalik naman dok,
02:57.0
Ang problema kasi,
02:58.0
oras na magkaroon ka ng minor stroke,
03:06.0
Parang 30% chance,
03:08.0
uulit in 2 months.
03:11.0
ito yung unang senyales.
03:16.0
yung bara hindi naman
03:17.0
parang tubo sa ulo,
03:23.0
nabarahan ng konti ng kolesterol,
03:27.0
So warning mo na yun.
03:33.0
Itong mga minor stroke,
03:37.0
pero uulit siya eh.
03:38.0
Kaya pupunta tayo sa neurologist,
03:41.0
Hindi pwede i-over the counter.
03:44.0
Minsan aspirin binibigay
03:48.0
Pero doktor nyo magbibigay.
03:50.0
Gamot sa kolesterol,
03:51.0
gamot sa high blood,
03:52.0
gamot sa diabetes
03:55.0
Meron pa ang tinatawag na,
03:58.0
right side and left side stroke.
04:05.0
ay nakabaliktad po yung camera ko eh.
04:06.0
Baka tabingi lang ang tingin nyo.
04:10.0
ito kanang ko ito eh.
04:12.0
Kung kaliwa ang tingin nyo,
04:13.0
dahil lang nakabaliktad.
04:15.0
Ang kanang parte ng ulo natin,
04:18.0
itong kanang part,
04:20.0
Ang kinokontrol niya,
04:24.0
So, yung kanang parte natin,
04:26.0
para siyang computer,
04:27.0
para siyang may kuryente,
04:29.0
ang tubo niya nandito.
04:31.0
Pag sinabi ng kanang parte ng ulo ko,
04:33.0
o, taas mo kamay mo,
04:37.0
So, ang naguutos, kanan.
04:40.0
Kaya, pag nagbara ang kanan,
04:44.0
pag nagbara itong kanang part ng pasyente,
04:47.0
biglang hindi niya maggalaw yung kaliwa niya.
04:50.0
Hindi niya maggalaw.
04:52.0
hindi lang kinokontrol niya,
04:54.0
pati yung manhid.
04:59.0
Depende kung ano ang nababarahan.
05:02.0
Pag kaliwa naman,
05:07.0
Kasi nga yung kuryente,
05:10.0
Bakit bumaliktad,
05:12.0
ginawa ng Diyos ganun?
05:13.0
Hindi natin alam ba't ginawa niya.
05:14.0
Nag-cross talaga eh.
05:17.0
kayong mga pasyente,
05:19.0
pag kayo ay, let's say,
05:21.0
or kamag-anak nyo,
05:26.0
mahina ang kanan nyo.
05:32.0
Hindi nyo maggalaw yung kanan,
05:33.0
manhid ang kanan po nyo.
05:34.0
So, ito babagay sa inyo.
05:36.0
nabarahan yung left brain mo.
05:39.0
Ang kakaiba dito,
05:41.0
ang left brain natin,
05:43.0
hindi lang yan pang
05:45.0
panggalaw ng kamay.
05:46.0
Hindi lang yan panggalaw ng paa.
05:48.0
May ibang powers pa yan eh.
05:50.0
Ano ba ang trabaho ng left brain?
05:52.0
May ibang powers pa yan.
05:53.0
Para pala ito sa salita.
05:55.0
Para masabi mo yung language pala
05:57.0
itong left natin.
05:59.0
pag na-stroke ka na
06:00.0
mahina ang kanan parts mo,
06:02.0
o mahina ang kanan nyo,
06:04.0
pwedeng may iba pa kayong sintomas
06:11.0
So, yung mga hindi mo masabi
06:14.0
Yung mga na-stroke na mahina ang kanan,
06:18.0
may aphasia din sila.
06:20.0
Hindi nilang parang
06:25.0
Hindi nilang masabi.
06:27.0
Nasira yung language nila.
06:31.0
Hindi rin nila masulat yung gusto nila.
06:33.0
So, part of the game yun.
06:36.0
Sa panaghina ang kanan,
06:38.0
may aphasia sila,
06:40.0
may agraphia sila,
06:42.0
at more may anxiety,
06:45.0
Mas nadidepress sila.
06:47.0
So, yun yung mga kasama dito
06:49.0
pag ito nabarahan.
06:51.0
Left side of the brain,
06:53.0
kanan ang mahina.
06:54.0
Okay, ulitin ko ha.
06:55.0
Pag sa mga pasyenteng mahina ang kanan,
06:58.0
ito ang mga kasama.
07:00.0
Language area nadadamage din.
07:02.0
Impaired language.
07:05.0
medyo hindi rin maka-decide.
07:08.0
Decision making din.
07:12.0
hindi lang niya mabanggit yung pangalan mo.
07:14.0
Pero kilala ka niya,
07:15.0
hindi lang niya masabi.
07:18.0
Punta tayo sa right.
07:20.0
Pag right naman ang nagbara,
07:22.0
ang mahina, kaliwa.
07:24.0
Kaliwang party ng katawan.
07:26.0
So, sa mga pasyente,
07:27.0
o may kamag-ana kayo na mahina ang kaliwang kamay,
07:30.0
mahina ang kaliwang paa,
07:32.0
ano pa ang dagdag sintomas nila?
07:36.0
So, bukod sa mahina ang kaliwa ng pasyente,
07:38.0
may ibang trabaho pa itong right brain natin.
07:42.0
Trabaho pala ng right brain natin
07:44.0
para makilala ang tao,
07:49.0
So, hindi ka na nila nakikilala.
07:53.0
Mahina na nga kaliwa nila.
07:55.0
Actually, parang hindi mas okay ito eh.
07:58.0
So, pag mahina yung left ng pasyente nyo,
08:01.0
let's say, nag-caregiver kayo,
08:02.0
nag-alaga kayo sa pasyente nyo,
08:04.0
na-stroke yung kaliwa niya,
08:07.0
bukod sa mahina ang kaliwang kamay,
08:09.0
kaliwang paa niya,
08:10.0
hindi kanya makilala.
08:12.0
Hindi niya alam yung lugar.
08:13.0
Hindi niya alam anong oras.
08:17.0
Hindi niya makilala yung muka.
08:23.0
nagbabago personality niya.
08:25.0
Mas mainiti ng ulo.
08:28.0
Mas impulsive siya.
08:31.0
O, pati judgment niya namamali.
08:34.0
medyo mas mahirap alagaan itong right na barado
08:38.0
at mahina yung kaliwa.
08:40.0
Depende sa laki ng stroke.
08:45.0
So, tulad na sinabi ko,
08:47.0
ang mga risk factors natin for stroke,
08:52.0
meron pa isang malaking risk factor.
08:56.0
syempre gusto natin umiwas sa stroke,
08:58.0
Control niya blood pressure niyo.
08:59.0
Pag hindi makontrol sa natural remedy,
09:01.0
kailangan nating gamot.
09:04.0
Isa pang risk factor kaya nagbabara,
09:07.0
may depresya sa puso.
09:09.0
Pali niya ko po ito bilang cardiologist.
09:11.0
Pag ang puso may lumalaki ang puso,
09:16.0
may rheumatic heart disease,
09:18.0
may sira yung valbula,
09:19.0
irregular yung heartbeat,
09:21.0
nagloloko yung tibok.
09:23.0
Nagloloko ang tibok ng puso,
09:25.0
mayroong valvular problem,
09:27.0
lumalaki yung puso,
09:30.0
nakakalapot ng dugo.
09:32.0
So, pag ang dugo sa puso lumapot,
09:35.0
pwede magbuo siya, mag-blood clot.
09:37.0
So, sabi niyo, anong problema?
09:39.0
So, pag nag-blood clot yung dugo sa puso,
09:44.0
Para siyang pinball.
09:46.0
So, mula bawat pump,
09:48.0
pag natanggal yung blood clot na yan,
09:52.0
hindi mo alam saan pupunta yan.
09:54.0
Pag lumusot yung blood clot dito sa may kanan,
09:58.0
tumamba sa kanang pumunta,
10:01.0
Right, left ang mahina.
10:02.0
Pag tumamba yung barado sa kaliwa ang tumilapon,
10:06.0
yung kabila naman.
10:08.0
Kaya dapat nga, ginagamot din yung puso.
10:11.0
Ginagamot yung lapot ng dugo.
10:13.0
Kaya mayroong mga pampalabnaw ng dugo.
10:17.0
Ginagamot yung irregular heartbeat.
10:19.0
Yung mga may atrial fibrillation.
10:22.0
Ayaw din natin yan.
10:24.0
Irregular heartbeat.
10:26.0
Mahina ang pumping.
10:28.0
Pag mahina ang bomba ng puso,
10:31.0
So, kailangan natin tamang exercise.
10:34.0
Galaw-galaw para maganda circulation.
10:36.0
At itong mga gamot.
10:40.0
Bago po itong tinuturo ko sa inyo.
10:45.0
Oras na meron kayong maramdaman na sintomas.
10:48.0
Kahit konting manhid lang dito.
10:52.0
Wala naman masama.
10:53.0
Pacheck rin tayo sa neurologist.
10:57.0
Ang mas sure pa, papasitiscan.
10:59.0
Kasi minsan, pag sinitiscan mo.
11:01.0
Pag ang senior, edad 60-70.
11:05.0
Pero, pinasitiscan mo lahat sila.
11:09.0
Marami sa kanila.
11:10.0
May mini surgery.
11:11.0
May mini stroke or small stroke.
11:14.0
Kung yung nabarahan ay napakaliit na parte lang ng utak.
11:18.0
Isang peraso lang maliit.
11:19.0
Palagyan natin ganito.
11:22.0
Maliit na maliit na peraso lang ang stroke niya.
11:25.0
Pwede walang natamaan.
11:26.0
Hindi natamaan yung daanan ng kuryente sa kamay.
11:31.0
Pero, yung maliit na yun.
11:33.0
Baka hindi ka na niya makilala.
11:35.0
Baka medyo nag-iiba na ugali.
11:41.0
Pero, pag natsambahan yung maliit na nabara ay daanan pala dito sa kamay.
11:45.0
Eh, manghihina na yun.
11:48.0
O tinamaan niya yung sensor.
11:49.0
Ihihina na rin ito.
11:51.0
So, ingatan po natin ito.
11:52.0
Control ang blood pressure.
11:54.0
Pacheck tayo sa neurologist.
11:56.0
As siya makakasabi.
11:58.0
Kung kailangan natin magingat sa stroke.
12:01.0
Maraming salamat.
