Kumain ng "Potassium" Foods para sa High Blood, Puso at Iwas Stroke. - By Doc Willie Ong
00:38.7
Maraming kababayan natin, mababa ang potassium.
00:42.2
Delikado po ang low potassium, nakamamatay ang low potassium.
00:49.8
Nanghihina, napaparalyze, nakaheart attack ang low potassium.
00:55.5
I think maraming kababayan natin, low potassium.
00:58.0
Na dadala sa emergency room.
01:00.6
Kaya nga sabi ko, ang pagkain ng potassium-rich foods, very important.
01:05.3
Para maging healthy at iwas sa mga ganong sakit.
01:09.2
So, sa lahat ng mga electrolytes, actually electrolytes dawag dyan.
01:13.6
Para sa akin, potassium ang pinakamahalaga.
01:17.6
Lahat naman mahalaga.
01:18.8
Magnesium, calcium, sodium.
01:21.3
Pero yung potassium kasi pag bumaba ito, delikado.
01:27.5
Kaya nga, pag normal ang potassium mo, iwas stroke, iwas heart attack, blood pressure, mas gaganda, at sa muscle.
01:36.0
Kailangan ng muscle yung potassium.
01:38.5
So, pag mababa ang potassium mo, muscle mo, magkakadiprensya.
01:43.0
Muscle sa paa, muscle sa puso, muscle sa tiyan.
01:46.8
Hihina pag bumagsak ang potassium.
01:50.3
Pag kumain tayo ng pagkain mataas sa potassium, ganitong mga gulay at prutas,
01:55.6
bababa ang blood pressure.
01:57.9
Pero hindi ko sinabi magnonormal yung blood pressure.
02:00.4
Bababa lang ng konti.
02:02.1
Ibig sabihin, hindi siya masama.
02:04.1
Kasi nga, pag puro alat naman gagawin mo, puro maalat, tuyo, daing, patis, toyo,
02:12.0
tataas ang blood pressure mo.
02:13.4
High salt, tataas eh.
02:15.2
Pero pag high potassium, mas bababa.
02:16.9
Plus, hindi lang siya maganda sa blood pressure, pati heart attack, stroke,
02:21.6
nababawasan ng 13% ayon sa European Heart Journal.
02:27.2
Meron kasi yan talaga po.
02:29.1
Ang cellular na natin, merong sodium-potassium pump.
02:34.2
Yan ay inaaral namin sa medical school.
02:36.7
So, pag pumasok ang sodium, lalabas ang potassium.
02:39.5
Pag pumasok ang potassium, lalabas ang sodium.
02:42.2
Kaya nga, pag puro sodium, puro alat ang kakainin mo,
02:46.1
mas masama sa potassium.
02:48.9
Pero kung dadamihan mo itong gulay at prutas na mataas sa potassium,
02:53.9
mababawasan, maiihi mo itong sodium.
02:57.2
Pag bumaba ang sodium, good for the blood pressure.
03:03.3
At kung marami kang potassium, mas luluwag din yung mga blood vessel mo, yung mga ugat.
03:12.4
Ano ang warning signs ng low potassium?
03:15.5
Ito yung delikado.
03:17.4
Tulad na sinabi ko, muscle and depression, di ba?
03:24.4
Kasi ang puso, muscle siya eh.
03:27.2
yung puso, irregular heartbeat, delikado.
03:30.0
Yung tiyan, babagal ang galaw.
03:32.7
Paralysis, mapaparalyze.
03:35.6
Ito ang normal potassium level.
03:39.1
Kung wala kayong,
03:40.7
kung meron kayong nararamdaman,
03:42.1
o gusto nyo lang magpa-check up,
03:43.8
huwag kakalimutan sa blood test,
03:45.8
ang potassium, creatinine,
03:49.9
CBC, complete blood count.
03:51.8
So, creatinine and potassium, napakalaga.
03:54.6
Dapat ang potassium nyo,
03:58.3
Pero bilang internist at cardiologist,
04:02.3
ang pinakamagandang potassium para sa puso ah,
04:05.9
para kalmado at normal ang tibok ng puso is
04:12.9
Pag ang potassium mo 4 at 4.5,
04:16.9
sobrang relax ang puso mo.
04:19.9
Pero pag potassium mo 3.5,
04:21.9
medyo may konti ka ng skip beats.
04:24.9
Pag potassium mo 3.5, medyo may konti ka ng skip beats.
04:25.8
Pag potassium mo lampas ng 5, delikado din.
04:27.8
Very high, masama.
04:29.8
Very low, masama.
04:31.8
Pero sa ating kababayan, mas madalas yung very low.
04:34.8
Pag 3 to 3.5, medyo bababa, delikado na yan.
04:38.8
Pag 2.5 na lang, nako, may sintomas na yan.
04:42.8
Sasakit na ang tiyan, manghihina na,
04:46.8
pati bituka, yung muscle hindi nagagalaw.
04:49.8
Less than 2.5, nako, emergency room na to.
04:53.8
Paralyzed na yung paa, hindi na makakalakan.
04:56.8
Pati hita, mawi-wheelchair na.
04:58.8
At pag umakyat yung paralysis,
05:01.8
pati baga, pati yung muscle mo sa baga, hindi ka na makahinga, hindi na makakahinga.
05:07.8
Respiratory arrest.
05:09.8
Bukod sa baga na hindi makakahinga puso,
05:12.8
magloloko na yung tibok.
05:14.8
Pag nagloko yung tibok, cardiac arrest.
05:18.8
Marami na mamatay sa low potassium.
05:21.8
Yan talaga ang science.
05:22.8
Muscle cramps, weakness, paralysis,
05:25.8
respiratory failure, heart attack.
05:29.8
Ito mga fatigue and constipation sa unang sign lang ito.
05:33.8
Bakit bumababa ang potassium?
05:36.8
At bakit very common sa kababayan natin?
05:40.8
Kaya kung meron kayong ganitong sintomas,
05:42.8
pacheck nyo lang ang potassium nyo.
05:44.8
Marami sa atin, magugulat ka, low potassium.
05:46.8
Ito yung mga dahilan ng mga Pilipino.
05:50.8
Number one is mahina tayo kumain ng potassium rich foods.
05:56.8
Hindi tayo kumakain ng prutas, mahal.
05:59.8
Gulay hindi rin tayo kumakain.
06:01.8
Mahina talaga tayo sa prutas at gulay.
06:04.8
Kaya talaga malo-low potassium ka.
06:07.8
Number two, sobra hilig tayo sa alat.
06:10.8
Yung alat natin sa noodles, salted fish, tuyo, daing, sa sausawan.
06:18.8
Lahat ng ulam natin, beefsteak, adobo, sobrang alat.
06:23.8
Kahit sinigang, lagyan mo ng mga mix, sobrang alat.
06:27.8
High salt tayo, kaya mababa rin potassium.
06:31.8
Mahina sa potassium foods, high salt kumain.
06:34.8
Mainit, laging pinapawisan, wala namang aircon dito.
06:37.8
So laging pawis, nababawasan din yan potassium.
06:41.8
Excessive sweating.
06:43.8
Madalas magtae, kumain sa tabi.
06:46.8
Hindi malinis ng tae.
06:47.8
LDM ng LDM, naubusan ng na-dehydrate, bagsaktin potassium.
06:55.8
Isa pa, maraming may hika sa atin.
06:58.8
Maraming may hika, may COPD, puro inhaler, puro salbutamol, puro nebulizer.
07:05.8
Itong mga salbutamol na maganda sa baga, pero nakakababa ng potassium.
07:11.8
Nakaka-low potassium.
07:13.8
Side effect eh, pero wala namang choice eh.
07:15.8
Kailangan nyo mag-nebulize eh.
07:18.8
So yan ang mga cause.
07:20.8
Kaya very common sa atin.
07:22.8
Ito nga, pati si Doc Lisa, low potassium.
07:25.8
Si Doc Lisa, bukod sa potassium rich foods, naka-maintain na siya sa potassium tablet.
07:31.8
Potassium supplement niya is gallium.
07:34.8
Once a day, actually for life na yun eh.
07:36.8
Wala nang tanggalan.
07:38.8
Kasi oras na tinanggal yung potassium tablet niya, babagsak yung potassium.
07:42.8
Meron din kasing lahi eh.
07:44.8
May lahi na bumababa yung potassium.
07:47.8
Bukod sa pagbaba ng potassium, comment po kayo.
07:50.8
I'm sure marami sa inyo magsasabi na admit kayo sa hospital for low potassium.
07:55.8
May isang sakit na mas delikado.
07:57.8
Hypokalemic periodic paralysis.
07:59.8
Parang yung kidneys may depresya.
08:02.8
Hindi niya mahawakan yung potassium na ilalabas niya.
08:05.8
So meron tao pinanganak na ganoon.
08:08.8
Hindi natin masabi bakit.
08:10.8
Kaya pag low potassium kayo, pupunta kayo sa kidney specialist or nephrologist.
08:16.8
Sila ang specialist na sa potassium.
08:18.8
Kidney specialist or nephrologist.
08:23.8
So sinabi ko ito yung normal.
08:27.8
Ito may ba important din naman?
08:29.8
Sodium, chloride, magnesium, calcium.
08:32.8
Pero ito ang deadly.
08:34.8
Ito yung delikado.
08:36.8
Kaya kaming mga doktor, mga clinician,
08:39.8
pagpasok ng pasyente, lagi ko tinatanong ano potassium level niya.
08:44.8
Kasi minsan ang sintomas magulo.
08:46.8
Palpitation, masakit dito.
08:48.8
Magugulat ka pag check yung potassium.
08:51.8
Ang potassium 2.5 pala.
08:54.8
So delikado po yan.
08:57.8
Oras na may resident na nagtetrain.
09:00.8
Tapos iba ang na-check niya.
09:03.8
Lalo na pag hindi na-check yung potassium.
09:05.8
Hindi na malayan 2.5 lang pala yung potassium.
09:08.8
Next day na heart attack, na cardiac arrest.
09:11.8
Yun po talaga ang pinaka.
09:14.8
Mortal scene ng doktor kung may ganung pagkakamali.
09:19.8
Kaya kami, pag nahuli mo na, kailangan check talaga yung potassium.
09:23.8
Mahuli mo na low potassium siya na 2.5,
09:26.8
iyan, bibigyan agad namin sa swero, sa tableta.
09:30.8
Pag nakorect mo siya, nanormalize mo siya,
09:33.8
nakaka-save ka ng buhay.
09:35.8
Ganung ka-exciting at nakakatakot din maging doktor.
09:40.8
Kasi nga, pag nagkamali ka sa hula,
09:43.8
at sa huli nung sakit, delikado.
09:45.8
Kaya nga experience eh.
09:47.8
Kaya sinasabi ko, aware tayo.
09:49.8
Kasi sa Pilipinas, marami nito.
09:52.8
Sa ECG lang, huli ko na low potassium.
09:55.8
Kaya lagi ko pinapa-ECG.
09:58.8
Ito, linya ko bilang cardiologist.
10:00.8
Ito, bababa T wave, tataas U wave.
10:04.8
Actually, alam ko naman yung level eh.
10:06.8
Sa tingin ko pa lang, alam ko na anong level niyan.
10:08.8
Like ito, mababa na yan. Mga 2.5 to 3 yan eh.
10:11.8
Mas tumaas na ito eh.
10:14.8
Anyway, malalim yan.
10:16.8
Pero ang point is, ipacheck nyo creatinine, check nyo potassium.
10:22.8
Kasi life-saving ito pag nalaman.
10:24.8
So potassium, good for the brain, good for the heart.
10:28.8
Kasi pag normal ang tibok ng puso, happy ang buong katawan.
10:33.8
Pag normal ang tibok ng puso, normal ang utak, kidneys, lahat may blood supply.
10:39.8
Oras na yung muscle ng puso magloko kasi low potassium.
10:42.8
Oras na magloko siya, eh pwede ma-stroke.
10:47.8
Pwede magkulang ang supply sa katawan.
10:49.8
Pwede magka-difrensya sa lahat.
10:53.8
Ano ang potassium rich foods?
10:56.8
Saging, mataas talaga. Pwede mo araw-arawin.
10:59.8
Avocado, mas mataas pa pero hindi mo na pwede araw-arawin.
11:03.8
Mga gulay, okay din.
11:07.8
Baked potato, huwag french fries.
11:09.8
Isda, karne, mataas din.
11:11.8
Pero hindi ka naman makakadami ng karne.
11:14.8
Potassium rich foods, ganito.
11:16.8
Papaya, mango, squash, lahat naman yan pwede.
11:21.8
Itong mga gulay natin, kangkong at iba pa.
11:27.8
Yung mga nagtatae nga, delikado.
11:29.8
Kaya nga, pag nagtatae, takot ako na bumagsak yung potassium.
11:33.8
Kaya nga, kailangan meron kang potassium na ininom.
11:37.8
Sa buko, may potassium din.
11:39.8
Fruits na mataas sa potassium, meron sa atin.
11:43.8
Kiwi, pwede na rin.
11:45.8
Melon, pwede na rin.
11:48.8
Sa mga karne, maraming mataas sa potassium.
11:51.8
Pero hindi ka naman pwede kumain na masyadong maraming yan.
11:54.8
At ito po ang problema.
11:58.8
Sa mga taong bumababa ang potassium.
12:02.8
Kung normal ang potassium nyo, walang kaso.
12:05.8
Basta tulad na sinabi ko, 3.5 to 5.
12:08.8
Ang normal. Kung 4 sa iyo, 4.0. Normal yan.
12:12.8
Pero sa mga taong low potassium, tulad ni Doc Lisa,
12:16.8
at yung kababayan nating minsan may sintomas na,
12:20.8
ang payo ng ating kaibigang nephrologist,
12:23.8
si Dr. Elizabeth Montemayor, favorite nephrologist ko,
12:27.8
sabi niya sa experience niya, sa dami nang nakita niyang pasyente,
12:32.8
basta bumagsak na yung potassium, lalo na sa ganitong sakit,
12:37.8
HPP, hypokalimic periodic paralysis.
12:40.8
Kahit anong bigay daw niya ng saging, patatas, kahit sampung saging pa daw pa kain niya,
12:47.8
hindi daw tumataas yung potassium.
12:49.8
For some reason, pag may ganitong sakit, yung mga pagkain hindi na maabsorb din.
12:56.8
Pero pag binigyan niya ng potassium sa swero, bawal niyo gawin ito. Nakamamata yan.
13:03.8
Doktor lang magbibigay.
13:05.8
Pag nasa hospital, dahan-dahan ang bigay ng potassium. Slowly.
13:10.8
Tapos, tableta, like K-Lite or Calium, yan ang mga common brands ngayon.
13:18.8
Pag umiinom na sila nitong potassium tablet, doon lang tumataas.
13:23.8
Kaya sabi niya, okay itong potassium rich foods kung wala kang sakit ng low potassium.
13:30.8
Pero kung mababa na, baka kailangan mo na dagdagan.
13:34.8
In short, pacheck up sa nephrologist, sa kidney specialist.
13:38.8
Siya magbibigay ng potassium tablet.
13:40.8
At kung ano ang dosis.
13:42.8
Dapat sakto lang.
13:44.8
Potassium tablet.
13:46.8
Pero itong mga potassium tablets, experience ni Doc Liza, pwede sumakit ng tiyan.
13:50.8
Pwede rin magsuka.
13:54.8
May doses. Si Doc Liza, once a day.
13:56.8
Pwede na sa kanya.
13:58.8
Yung iba, dapat 3 times a week lang.
14:00.8
Yung iba, 2 times a day pa.
14:02.8
Dapat mahanap mo yung sakto-saktong level na babagay sa inyo.
14:07.8
Pero ito po, reseta ng doktor.
14:10.8
Kaya hindi niyo mabibili.
14:12.8
So, kailangan kayo magpacheck up.
14:14.8
Pero merong mga potassium supplement na mabibili sa mga health stores online.
14:20.8
Yung mga available na mabibili ng publiko, lower dose.
14:24.8
Mababa ang dosis.
14:26.8
Pero pwede na rin. May tulong na rin.
14:28.8
Okay? Kung talagang low potassium kayo, may tulong na rin.
14:32.8
So, pacheck ang CBC.
14:36.8
Para lang sure, hindi anemic.
14:38.8
Pacheck ang creatinine. Very important yung kidney function.
14:41.8
Dapat normal yung kidneys.
14:43.8
At pacheck yung potassium.
14:45.8
Pag normal ang kidneys, mababa potassium.
14:49.8
Potassium foods at potassium supplement para umabot sa 3.5.
14:54.8
Maka 3.5 o near 4 kayo na potassium.
14:59.8
Okay na yun. Mabubuhay na ng normal.
15:03.8
Pero meron lang tayong precaution.
15:06.8
Meron lang isang grupo ng tao na bawal ang high potassium.
15:12.8
Bawal na bigyan ng potassium.
15:14.8
Sino yung mga bawal?
15:15.8
Siyempre, yung may sira sa kidneys.
15:18.8
Yung kidneys kasi bahala talaga mag-preserve ng potassium, maglabas ng potassium.
15:25.8
Pag nasira na yung kidneys, marami na talagang hindi po pwede.
15:30.8
Lalo na mataas na ang creatinine.
15:32.8
Pero hindi yung early stage ng kidney failure.
15:35.8
Pag stage 1, stage 2, konti pa lang taas ang creatinine, pwede pa mag-potassium foods.
15:42.8
Pero pag tumataas na yung creatinine, kumukonti na yung ihi at yung potassium nyo tumataas na.
15:53.8
Ibig sabihin, yung kidneys sirang-sira na.
15:56.8
Hindi na niya malabas din yung sobrang potassium.
15:59.8
Chronic kidney disease ka na, advanced stage na, mataas na talaga yung creatinine, mataas na yung potassium.
16:06.8
Bawal na yung potassium.
16:08.8
Actually, halos ang dami ng bawal.
16:10.8
Bawal potassium, bawal sodium, bawal na lahat.
16:14.8
At papunta na sa dialysis.
16:17.8
Pag nagda-dialysis na, depende.
16:20.8
Actually, kahit nagda-dialysis, ingat pa rin sa potassium, pati sa protina, binabawasan din.
16:27.8
Kasi nga, minsan yung dialysis,
16:29.8
yung dialysis machine, hindi rin niya magawa yung trabaho ng normal kidneys.
16:34.8
Di ba dialysis nyo, 3 times a week at most.
16:37.8
Hindi pa rin niya magawa.
16:39.8
Nag-iipon pa rin yung potassium.
16:41.8
Ito lang naman yung mga condition.
16:43.8
Pag sira na talaga kidneys, naka-dialysis, yun lang talaga medyo ingat tayo sa potassium.
16:49.8
Yung kumiinom ng ACE inhibitor at adjutancy receptor blocker sa high blood.
16:57.8
Yung mga losartan, balsartan, enalapril, captopril, lisinopril.
17:02.8
Yung umiinom ng ganitong gamot, nakakataas konti ng potassium.
17:08.8
Pero, aware ka lang. Actually, maganda nga nakakataas eh.
17:12.8
Lalo na kung mababa ang potassium mo, may tulong na siya.
17:15.8
Pero, aware ka lang na itong gamot sa high blood, nakakataas konti.
17:19.8
So, pag meron ka pang dagdag kidney problem, o baka meron ka pang ibang gamot,
17:25.8
babantayan mo lang baka sumobra din taas.
17:28.8
So, binabantayan din yung potassium.
17:30.8
Pero, pag normal ang kidneys mo, umiinom ka nitong gamot.
17:34.8
Normal ang kidneys mo, itong maintenance mo, losartan, walang kaso po yun.
17:38.8
Ito lang binabantayan natin.
17:40.8
So, sana po nakatulong itong video natin.
17:42.8
Check creatinine, check potassium. Gusto ko normal yan.
17:46.8
Kasi, pag normal yan, at least normal ang buhay mo.
17:50.8
Marami na akong nakita sa low potassium na ICU.
17:54.8
Biglang nawala sa mundo, sayang eh. Sayang yung buhay.
17:58.8
Very saveable at mabilis maligtas ang mga taong nagsasuffer sa low potassium.
