02:30.0
So, balikan ko yung tinasabi ko.
02:33.3
Ayon sa isang kaso na dinesisyonan ng Korte Suprema, mayroon na pong jurisprudence niyan.
02:40.9
Hindi dapat isabay ang plebisito sa konstitusyon sa regular na eleksyon.
02:46.9
Bakit? Napakasela ng isyong pinag-uusapan sa charter change para isabay yan sa eleksyon.
02:56.1
Matatabunan niyang usapin na yan ng pagboto ng mga tao.
03:00.0
Ang mga tao, mas importante sa kanila yung pagboto sa mga politiko kasi may bilihan ng boto doon eh.
03:07.5
Itong yes or no na ito sa plebisito, hindi yan mapag-uusapan intelligently.
03:13.2
Ay dapat ang usapin ng plebisito, kung pabayag ba dyan sa chacha na yan, dapat mapagdibatihan yan.
03:21.2
Paano mo yan pagdidibatihan?
03:23.5
Na nangangampan niya yung mga politiko.
03:26.3
Yung mga politiko abala sa pangangampan niya.
03:30.0
Ang attention ng tao, hati.
03:32.9
Kaya ayon sa desisyon ng Korte Suprema,
03:35.8
ang jurisprudence niyan, hindi dapat isabay.
03:39.6
Hindi dapat isabay.
03:41.8
Ganon din ang paliwanag ni Garcia.
03:44.3
Narinig ko nang nagpaliwanag niyan si Garcia, ganyan din ang paliwanag niya.
03:48.9
Dapat daw may separate na plebisito para dyan.
03:53.4
Hindi pwedeng isabay sa regular eleksyon.
03:57.0
Tapos ngayon narinig ko,
04:00.0
ngayon si Garcia, ang sabi niya, handa sila.
04:04.4
O kaya tingnan niyo yung title dyan o, handa ang kumilek.
04:07.9
Biglang naging handa?
04:09.8
Biglang okay na sa kumilek?
04:11.9
Basta daw may ipasang batas ang kongreso na nagpapatawag ng eleksyon,
04:18.6
ay nagpapatawag ng plebisito kahit isabay na sa eleksyon, handa daw sila dyan.
04:23.5
Mayroon na daw silang pag-aaral dyan.
04:26.4
Matindi talaga tong si Garcia na to.
04:29.0
O, dahil ang sinabi ni Marcos Jr., sa interview kay Subiri,
04:33.6
sinabi nito na ang instruksyon ni Marcos Jr. o ng Presidente ng Pilipinas,
04:39.9
isabay na lang sa eleksyon sa Mayo 2025, ang plebisito para sa tsa-tsa.
04:45.8
Talagang iraratsya na nilang tsa-tsa, no mga kabunyog, mga kababayan.
04:50.3
O ngayon, dati, sabi ni Garcia, kasi yun naman talaga ang jurisprudence,
04:56.8
Ang jurisprudence po niya, nagsasabi,
05:00.4
Hindi pwedeng isabay kasi nga, maselan ang pag-amenda ng konstitusyon.
05:05.8
Pag isinabay ang plebisito, yes or no, tungkol dyan sa tsa-tsa, tapos may eleksyon,
05:12.3
ang tao makukuhang atensyon doon sa mga kandidato, hindi doon sa issue, sa plebisito.
05:19.0
O, maaaring buboto ang tao ng yes kasi sinabi ni Mayor, ni Congressman, ni Governor na yes.
05:25.6
Hindi na nila yan pag-iisipan pa.
05:29.0
O, kaya ito mga kabunyog, o, panuorin nyo.
05:32.2
Dati, sabi ni Garcia, nang narinig ko yan,
05:37.1
hindi pwedeng isabay kasi, ano yan eh, may desisyon na ang Korte Suprema dyan.
05:40.7
Ngayon, sabi niya, pwede, basta't may batas ang kongresong ipasa.
05:46.0
Mahanda rin daw sila magsabay ng plebisito, sabay sa, ano, sa eleksyon sa Mayo 2025.
05:52.5
Ang tindi ng mga ito.
05:54.0
O, panuorin nyo mga kabunyog.
05:55.8
Tumiyak ng Commission on Elections of...
06:01.0
Ang kahandaan nito na sumunod kung sakaling ipag-uutos ng Kongreso
06:05.3
na isabay sa 2025 National and Local Elections
06:09.2
ang pagsasagawa ng plebisito kaugnay ng sinusulong na Charter Change o CHA-CHA.
06:15.2
Walang nakitang problema rito si Komelec Chairman George Erwin Garcia
06:20.0
dahil bahagi umano ito ng kanilang kapangyarihan.
06:24.1
Ayon naman kay Garcia, may pag-aaral na sila hinggil dito.
06:29.0
Ayon kay Komelec Chairman George Garcia,
06:31.0
nakahanda pa rin sila kung gusto talaga ng Pangulo na isabay pa rin ang plebisito
06:34.8
dahil kakayanin daw ng mga bagong makina na magbasa ng yes or no vote para dito.
06:40.3
Mas maganda nga dahil wala namang dagdag na gastos.
06:44.3
Although may legal issue,
06:46.1
ang legal issue pwede ba talaga isamang isang national and local election
06:49.3
sa isang plebisito lalo pagpagbabago ng saligang batas.
06:52.4
But then, ako kung niniwala ako, nakikilala rin kahit ng ating kagalanggalang na Korte Suprema
06:57.5
ang kapangyarihan ng Kongreso.
06:59.0
Na nagawin itong bagay na ganito.
07:04.0
Biglang nagkaroon ng pag-aaral na.
07:06.6
May pag-aaral na dito.
07:08.3
Ay talaga, talaga mga kabunyog itong si Garcia.
07:13.9
dati kang abugado ni Marcos sa protest kay Lene Robredo
07:18.7
tapos in-appoint ka niya sa pagka-chairman ng Komelec.
07:21.9
Ang paliwanag mo noon,
07:23.6
kahit naman dati kang abugado ni Marcos Jr. sa protest kay Lene,
07:27.4
hindi ka magpapakatuto.
07:29.0
Sa kanya, sa ginagawa mo ngayon, ano ba yan?
07:32.1
Hindi ba yan pagpapakatuta?
07:33.9
Ang linaw-linaw nung sinabi mo noon,
07:36.1
sang-ayon nga ako sa'yo noon eh,
07:38.2
sabi mo, hindi pwedeng isabayan.
07:40.6
Pero ngayon, dahil sinabi na ni Marcos na gusto ni Marcos Jr. isabayan,
07:44.8
isasabay na daw, sabi ni Garcia,
07:46.8
ang tindi mo, ang tindi mo, boy!
07:51.9
Ang bilis mong kumambyada!
07:55.5
Huwag ka naman pakaubyos!
07:56.8
Independent body ang Komelec!
07:59.8
Independent constitutional body yan!
08:03.9
Diba? Abugado ka naman eh.
08:05.9
Maging patunayan mo naman na independent ang Komelec,
08:09.9
para sasabi mo lang noon,
08:11.7
na hindi pwedeng isabayan dahil may jurisprudence na dyan,
08:14.7
ang Korte Suprema.
08:16.0
Tapos ngayon, bigla kang magsasabi,
08:18.5
hindi na kayong isabay.
08:21.2
Ang tindi mo, boy!
08:25.8
Matindi ka nga, Garcia!
08:29.8
Napaka-ubyos mo naman!
08:31.8
Ang Komelec, ang Commission on Elections,
08:34.2
ang Commission on Audit,
08:35.9
ang Civil Service Commission,
08:37.7
independent constitutional bodies yan!
08:41.3
Independent constitutional bodies yan!
08:43.8
Kaya ka nga binigyan ng fixed term,
08:46.0
patapos kang i-appoint,
08:47.9
hindi ka na pwedeng tanggalin ng sino mang presidente.
08:50.9
Except impeachment!
08:53.0
Ganyan ka powerful!
08:55.4
Para hindi ka maging tuka ng presidente.
09:01.4
sabi ni Lawrence,
09:04.3
para makatipid daw, sir.
09:06.9
Hindi lang yan sa pun...
09:09.9
kung gusto talagang makatipid,
09:11.4
di wag nang magtsatsa.
09:16.0
Gusto kasi talaga nilang bilisan.
09:19.1
Gusto nilang bilisan.
09:22.1
Yan ang totoo dyan.
09:24.7
Okay, sige mga kabunyog, mga kababayan.
09:26.8
Ah, mga kabunyog,
09:29.0
biglang nagtambyada itong Garcia na ito eh.
09:32.9
Magandang araw sa inyong lahat.
09:35.8
halikan na kasama ka.
09:42.1
kapag buklod ay may pag-asa.
09:45.3
Tusong Visayas, Mindanao,
09:50.4
Sa bagong Pilipinas,
