01:04.7
Kasi alam nyo, may mga dinatawag po tayo dito na mga professional squatters, matatalino yan, magagaling yan.
01:14.1
Lalo na kapag ka hindi mo alam kung ano yung isasampal mo sa kanila na kaso, hindi mo alam kung ano ang iahabla mo.
01:26.4
So may mga kawawang mga tunay na owner sa unang paghaharap, eh talagang sila pa yung nagmukhang masama.
01:33.3
At ikang tila sila pa yung nabaliktad.
01:36.3
Ikang kasi nga, yun po yung unang laking o wala sa kanila, yung knowledge kung ano po ba ang kanilang karapatan.
01:45.1
So dako po muna tayo doon sa karapatan nung may lupa at syempre yung karapatan po na yan ay nakasad po sa ating revised penal code.
01:56.4
Na Article 312 na revised penal code.
02:00.2
Ito po yung sinasabi.
02:02.1
Occupation of real property or usurpation of real property rights in property.
02:08.6
Any person who by means of violence against or intimidation of persons shall take possession of any real property or shall usurp any real rights in property belonging to another in addition to the penalty.
02:26.4
Ang incurred for the acts of violence executed by him shall be punished by a fine from 50 to 100 percent per cent of the gain which he shall have obtained but not less than 15,000 pesos.
02:45.4
So hindi ba baba sa 15,000 piso kung alimbawa may property ka na inagaw sa iyo.
02:51.2
Eh yung value po noon 50 to 100 percent po ang ibabayad.
02:56.4
Sa iyo no bilang danyos iba pa po yun kung sinaktan ka kasi physical injury na po yun papasok po yun sa ibang pangasok.
03:02.7
Ngayon dito po no if the value of the gain cannot be ascertained a fine from 40,000 pesos to 100,000 pesos or 100,000 pesos shall be imposed.
03:15.2
As amended by Republic Act 10951.
03:19.3
So yan po yung lagi nyong isasampal sa kanila.
03:22.9
Eh yan po ay occupation of real property.
03:26.1
Or usurpation of real rights and property.
03:30.0
So nakangagaw po sila ng karapatan.
03:32.1
Ang tawag po doon sa Article 312 eh usurpation of real rights and property.
03:38.2
Pangangagaw po ng karapatan.
03:39.9
At may kaparusahan po yan kung may property kayo na halimbawa may bahay na doon na construct.
03:46.3
Eh inaagaw nila o tinapangka nila yung iyong lupa na ang iyong paupa halimbawa ay nakakahalaga ng 100,000 piso.
03:56.1
Eh pwede pong maningil kayo ng 50,000 to 100,000 depende po yan kung ano po yung sasabihin kung anong nabot po ito sa korte.
04:03.7
Kasi ito po yung magdedetermine ang atol na ito ay korte po hindi po tayo.
04:08.7
Now para hindi na po umabot doon mga kaibigan.
04:12.3
Gusto mo lang naman kasi magalisin diba.
04:14.6
So may mga sabi nga natin may mga professional squatter mag nagmamagaling, nagmamarunong, matalino yan.
04:20.5
Kasi dyan sila magaling makaagaw ng lupa diba.
04:22.8
So kung halimbawa magamitang kanya.
04:26.1
Atin tong sabihin niya hindi katabi mo siya halimbawa ang kininyo lupa mo.
04:30.5
Eh yan naman ay sakop ng Article 313 no.
04:34.2
Ng Revised Penal Code.
04:35.8
Altering boundaries or landmarks.
04:37.6
Any person who shall either alter pala sorry ha.
04:42.2
Who shall alter the boundary marks or monuments of towns, provinces or estate or any other marks intended to designate the boundaries of the same shall be punished by arresto menor.
04:53.8
So pwede siyang maro dyan.
04:56.1
So ibang topic yan, ibang paksa yan.
05:04.0
So pag yan ang sinabi niya hindi pa rin pwede yan.
05:06.5
So i-insist mo yung Article 312 na yan ay usurpation of real property rights.
05:13.6
So mabadalit daga ng kaso niya pag ipinilit niya.
05:17.5
Now sa madaling sabi ang korte kasi kung wala kang panahon ayaw mo yan eh diba.
05:24.2
Ayaw natin na pumunta sa korte.
05:26.1
Kasi proseso mahaba diba.
05:28.6
So problema hindi siya aalis.
05:32.5
Diba makikipagpatayan siya talaga.
05:35.8
Although ibang kaso yung kapag pinagbantaan ka niya.
05:39.1
Ibang kaso na naman yung mga grave threat na yun.
05:41.5
Papasok doon ng grave threat.
05:43.2
Yung mga pang puso na yun diba.
05:45.6
So dito lang muna tayo sa pinaka basic nung ating episode na ito.
05:50.6
Na ikaw ha doon sa Revised Penal Code eh nang aagaw siya ng karapatan.
05:55.5
So ang pinaka best way mong mga kaibigan.
05:58.4
Anong pinaka best way muna natin gagawin?
06:01.0
Siyempre hindi muna agad-agad tayo tawag nun.
06:06.0
Hindi muna agad-agad tayo na mainit ang ulo.
06:10.6
So ang pinaka basic pupunta ka sa barangay.
06:14.8
So ngayon sasabihin mo sa barangay.
06:17.3
Irereklamo mo itong iyong kapitbahay.
06:20.6
O kung sino man dyan.
06:24.8
Ikaw naman ay may karapatan.
06:26.4
Itong iyong karapatan.
06:27.5
Anong iyong karapatan?
06:28.4
Nakalagay yan dyan sa isang titulo.
06:31.2
Whether ma-header title man yan.
06:33.1
O whether individual title na.
06:38.8
Known to the community na ikaw ang may-ari yan.
06:44.9
Ibang usapin yun.
06:46.0
Kung ikaw ay may hawak ng tax declaration at siya may hawak ng titulo.
06:52.4
Ibang usapin yun.
06:53.1
So dito lang muna tayo.
06:54.8
Kaya ikaw talaga yung legal sa titulo.
06:57.7
So ito ay mana mo.
07:00.1
Hindi po man yan.
07:01.8
Korte pa rin ang magdedetermine na nito.
07:03.9
Pero yan ay klase ng ebidensya na pwede mong ipakita sa barangay.
07:09.0
So kung ang barangay, mag-uusap yan.
07:13.0
Pag maharapin kayo.
07:14.9
At syempre, idedetermine niya na.
07:16.6
Ikaw ay wala ka namang dito.
07:18.8
Wala kang karapatan.
07:20.3
Siya kasi ang may karapatan.
07:21.5
At syempre, pag umabot pa ito sa korte,
07:24.0
mga kaibigan, eh magbakayad ka.
07:27.3
Pag umabot sa korte, kung paninindigan mo yun,
07:30.9
na ikakasuhan mo siya para mapag-penalty siya kung ayaw niyang umalis.
07:35.1
So kung ngayon, kung gusto niyong mareglo na lang para umalis siya,
07:38.4
pag-usapan niyo sa barangay.
07:40.6
Sasabihin niyo doon kung ano yung pinagkasunduan niyo na aalis siya sa ganitong pecha,
07:44.5
ilang buwan ang kailangan,
07:46.0
at nagkasundu kayo, sinabi mo,
07:47.8
alam mo, sinabi niya, three years.
07:49.0
Hindi, sabi niya, sabi mo naman, one year lang kasi tagal mo na dyan.
07:54.0
Kung ano naman yung pinagkasunduan niyo,
07:55.5
pipirmahan niyo ng barangay kapitan.
07:57.2
Magiging ebedensya mo yun.
07:58.7
Para kung binago niya,
08:00.2
sasabihin mo na naman yun, no?
08:01.6
Pwede ka na magsumbong nun sa,
08:04.0
ha, ito na yung kasunod, ha?
08:05.6
Kung halimbawa lang, ha,
08:06.9
nagkasundu kayo at hindi niya tinupad.
08:09.1
Ngayon, mga kaibigan,
08:10.4
kung wala kayong napagkasunduan,
08:13.6
Kasi yun yung, ano mo eh,
08:15.4
kung yun yung kasunduan,
08:18.8
meron kayong agreement.
08:20.8
Hindi siya tumupad.
08:22.0
Ngayon, kung halimbawa naman,
08:24.0
hindi po siya, ha,
08:26.1
nakipagkasundu sa iyo,
08:27.2
nakipagmatigasan siya,
08:28.3
barangay pa lang.
08:29.6
So, sasabihin mo na kaagad sa barangay,
08:32.7
bawa, eh, ayaw niya eh.
08:34.3
Sabihin mo na kaagad,
08:35.3
naihingi ka ng Certificate to File Action.
08:37.6
Ano po itura ng Certificate to File Action?
08:40.5
Ito po yung itura ng Certificate to File Action.
08:44.9
Yan, Republic of the Philippines,
08:46.3
Ito ang Mandaluyong,
08:47.7
Sabihin mo na sa kapitan,
08:48.8
pahingi po ako ng, ha,
08:52.6
mali po itong sample na ito, no?
08:55.4
So, sample lang po ito.
08:56.6
Nakalagay din po itong,
09:00.7
Usurpation of Real Property.
09:02.9
Nakalagay din po dyan.
09:04.1
So, sample nga lang po, no?
09:09.3
ikaw yung complainant,
09:10.3
against ka kay Catherine Bernardo,
09:13.1
ito po yung Certificate to File Action.
09:15.2
Kailangan nyo po ito,
09:18.7
Para po mapakita nyo,
09:19.9
na kayo po'y gumanap na,
09:22.6
pagka pumunta kayo,
09:23.6
nabawa, sa pulis,
09:24.9
sasabihan po kayo kasi ng pulis,
09:27.3
na pumunta muna kayo sa barangay.
09:29.9
pupunta kayo dun sa inyong, ah,
09:32.7
City Engineering's Office,
09:35.6
sasabihan po kayo nila,
09:36.8
pumunta muna kayo sa barangay.
09:38.9
So, para hindi po kayo pabalik-balik,
09:43.1
para hindi pabalik-balik,
09:44.5
hingain muna agad dito sa kapitan,
09:47.0
Sa kapitan ng inyong barangay.
09:48.3
Sabi dito, mga kaibigan,
09:49.5
Certificate to Call Action,
09:50.9
this is to certify
09:52.4
that there has been
09:54.0
a personal confrontation
09:55.4
between the parties
09:56.8
sa punong barangay
09:58.6
a settlement was not reached.
10:00.1
O, wala kayong napagkasunduan.
10:02.0
The complaint wishes to pursue
10:03.5
an action against the respondent
10:05.1
in the law of court,
10:07.2
in the court of law,
10:08.3
mga kaibigan, ha?
10:11.4
Sample lang po ito, ha?
10:14.1
So, pag may pirma na yan,
10:15.9
nakikita nyo na yan,
10:18.4
may pirma na yan.
10:19.8
Pwede mo nang dalhin yan,
10:22.4
huwag mo munang dadalin
10:26.7
Kasi, baka mamaya,
10:27.8
dalhin mo kagad sa korte,
10:31.4
kung ipapatupad po ng ano,
10:32.9
lalo na kung titulado ka,
10:35.2
kung may title ka.
10:36.7
Mas matibay po ito.
10:39.2
based on dun sa aking experience,
10:42.9
pumunta muna kayo
10:43.9
sa City Engineering's Office.
10:47.6
ng inyong munisipyo.
10:49.5
Pumunta po muna kayo dyan.
10:51.6
Kasi, mga kaibigan,
10:52.4
kung ipapatupad po talaga
10:54.3
ng inyong munisipyo,
10:57.0
baka pa kayo niya yun.
10:58.6
Kasi, makikita niya na dun eh,
11:01.1
mayroong kayong kopya
11:02.5
ng inyong titulo,
11:06.8
maliban sa titulo,
11:07.8
meron din kayong,
11:16.1
nasa lulo na dila ko,
11:17.4
yung sukat po ng lupa nyo,
11:19.1
pag na-determine po yan
11:20.2
ng inyong munisipyo,
11:26.1
Kapag hindi po yung ipapatanggal,
11:27.7
babakbakin po yun.
11:28.6
Kung wala po yung kaibahan,
11:30.8
kung meron po nagtayo
11:32.6
sa tapat ng inyong banketa,
11:35.1
di ba yung sa tapat ninyo,
11:37.4
lumampas ka na sa kalsan,
11:38.9
babakbakin po yan.
11:40.3
yan po yung basic,
11:42.3
Kasi magre-reklamo ka na eh,
11:43.6
naggaling na ako sa,
11:51.7
kayo naman po ay,
11:53.2
nagawa nyo na yun,
11:55.0
hindi po inaksyonan,
12:02.2
ayaw pong ipatupad
12:03.2
at matibay ang inyong hawak,
12:04.7
meron kayong titolo,
12:07.0
Meron kayong karapatan,
12:10.2
nag-illegal squat,
12:13.5
para hindi kayo pabalik-balik,
12:14.7
certificate to file action,
12:16.2
yung kasunduan nyo
12:18.8
Para hindi kayo pabalik-balik,
12:20.1
pag hindi siya tumupad,
12:21.7
na umalis sa inyong property.
12:29.2
malakas dun sa munisipyo nyo,
12:31.7
huwag nyo kasing iisipin
12:32.7
kaagad malakas siya,
12:33.7
baka naman meron siyang,
12:35.7
meron siyang pinangahawakan.
12:37.7
given the fact na wala siyang ebidensya,
12:39.9
ikaw ang may titolo,
12:42.0
actionan dapat yun
12:43.0
ng inyong munisipyo.
12:51.7
itong ilapit sa korte,
13:02.5
ilalapit yun sa korte.
13:04.0
Yun doon naman po,
13:05.1
sa hindi naman po,
13:08.7
pwede po kayong lumapit,
13:10.4
Kapag gobyerno po,
13:14.5
Hindi umang-action,
13:15.4
tinutulugan po ito.
13:18.3
yung departamento na yun,
13:19.8
tinutulugan nila yung,
13:21.5
wag ka agad kay TULPO,
13:22.8
pwede ka sumulat lang,
13:25.1
magpadala ka ng liham,
13:27.3
eto na yung ipangasam mo,
13:28.4
eto na yung complain mo,
13:38.5
actionan niyo po ito,
13:39.5
ayaw niya pong gumanap sa kanyang trabaho,
13:41.9
iimbestigaan siya,
13:44.2
yung sa'yo naman,
13:45.0
ayaw kong umalis dito,
13:49.0
pwede mo nang ipakorte,
13:50.9
kung ano man yung hangabol niya,
13:52.9
meron ka pang isang way,
13:54.1
kung talagang matiba yung hawak mo,
13:57.0
pwede mo itong ipagpolis,
14:01.9
kapag ka ganyang katigas,
14:04.1
may intimidation dyan,
14:07.1
punta ka na dun sa polis,
14:09.4
Para actionan niya,
14:10.3
ipakita niyo sa polis,
14:11.3
nare-reklamo ko po ito,
14:13.1
ini-intimidate ako,
14:17.7
kasama na yung pagbabanta dyan,
14:20.8
sasabihin niya sa iyo na,
14:23.0
dito na kami mamamatay,
14:27.1
tapos may pagpatayang,
14:28.4
kaya kung naman may karapatan,
14:30.0
you should know your rights,
14:32.7
lapit kayo sa polis,
14:33.9
kasi pagka gano'n,
14:35.0
papasok mo siya sa ibang kaso.
14:37.2
kung sasabihin niya na,
14:38.2
maghahabol siya sa lupa mo,
14:40.7
sasabihin ng polis sa kanya na,
14:42.7
i-habulin mo siya sa korte,
14:49.8
offensive mode dito,
14:56.6
ikaw ang may-ari,
14:59.7
you have nothing to defend,
15:01.8
lahat ng burden of proof,
15:03.5
nandoon na sa kanya,
15:04.6
kasi napakita mo na,
15:05.7
in the first place,
15:06.8
lahat ng karapatan mo,
15:07.9
magmula sa barangay,
15:09.4
hanggang sa mga departamento,
15:13.8
ng iyong lokal na gobyerno.
15:16.8
ay nagbababala sa inyo,
15:18.1
yan lang po yung basic concept,
15:21.2
na pwede mo magawa,
15:22.5
nang hindi ka na kailangan,
15:25.3
hindi mo kaagad kailangan ng abogado,
15:29.4
the city engineering's office,
15:32.6
kung gusto mo naman,
15:36.2
kung medyo less sa gastos,
15:39.5
At saka sa city engineering's office,
15:44.0
ikaw ang may-ari,
15:46.3
merong kang hawak,
15:47.8
na matibay na karapatan,
15:50.8
actionan ito ng ating mga,
15:53.2
ahensya ng gobyerno.
15:56.6
maraming salamat po,
15:58.5
hindi po ako abogado,
15:59.5
don't take it as a legal advice,
16:03.6
kung paano po tayo gumalaw,
16:07.2
yung mga lokal na ahensya,
16:11.4
maliliit na pamalaan,
16:13.9
ikaw nga ahensya,
16:15.2
yung mga lokal na pamalaan,
16:18.5
maraming salamat po sa inyo,
16:20.3
at kung hindi pa po kayo nakapagsubscribe,
16:22.6
maraming salamat po sa pagsasubscribe,
16:26.5
dito po sa ating Paksang Tinalakay.
16:29.2
Mabuhay po kayong lahat!
16:30.5
See you again next time!
