00:34.1
Tingnan nyo po ito.
00:35.0
Number 1, ihi ng ihi sa gabi.
00:39.3
Ngayon, pag sa tao, common naman ihi ng ihi sa gabi.
00:43.1
Maraming ibang dahilan, bukod sa diabetes.
00:46.5
Pwede yung prostate problem sa mga lalaki.
00:49.9
Pwede yung inumpan-inumpan ng tubig.
00:51.7
Pwede yung senior citizen na lalaki o babae.
00:55.0
Maliit na yung pantog.
00:56.4
Pero pwede rin diabetes sign siya.
00:58.9
Kasi pag tumataas ang blood sugar ng isang tao,
01:02.2
ang gagawin ng katawan natin, mataas ang blood sugar sa dugo,
01:05.2
pipilit ilabas yung blood sugar.
01:07.3
So ipipilit ng katawan, iihi yung blood sugar, yung glucose.
01:12.0
So pag ihi ng ihi, madi-dehydrate.
01:15.2
Kaya ka gising ng gising sa gabi.
01:17.3
So pacheck mo rin ang blood sugar.
01:19.3
So ito yung mga kakaibang signs.
01:20.5
Ang alam lang natin kasi yung signs ng diabetes,
01:22.6
yung mga namamayat, nabubulag, namamanhid yung kamay, kapa.
01:29.4
Yun ang usual na alam natin.
01:35.4
Pinapawisan sa gabi.
01:37.4
Maraming dahilan ng pinapawisan sa gabi bukod sa diabetes.
01:41.9
Pwede yung menopause.
01:43.4
Pag may menopause ang babae, hot flash.
01:45.4
Pwede yung mainit yung bahay nyo.
01:47.4
Kaya pinapawisan.
01:48.4
Pwede yung hyperthyroid.
01:50.4
May thyroid problem, naiinitan.
01:52.4
Pero pwede rin itong night sweating,
01:55.4
sintomas ng low blood sugar.
01:58.9
Pwede bumaba ba yung blood sugar?
02:00.9
Hindi natin alam.
02:01.9
Lalo na kung meron kayong maintenance na gamot.
02:05.9
Hindi natin alam.
02:06.9
Baka yung maintenance nyo, kailangan i-adjust.
02:08.9
Kung kailangan iinumin.
02:10.4
Baka yung pagkain nyo,
02:12.9
late kayo, masyado kayong maaga kumakain,
02:16.9
bumabagsak na pala blood sugar mo.
02:18.9
Hindi mo namamalayan.
02:20.9
Yung pagbagsak ng blood sugar,
02:22.9
50% nangyayari sa gabi.
02:25.9
Kaya hindi natin alam.
02:26.9
Hindi natin alam ito.
02:28.9
pag nasinabi ng partner mo,
02:29.9
nagsuswet ka sa gabi,
02:31.9
ipacheck blood sugar.
02:32.9
Restless leg syndrome.
02:36.9
galaw ng galaw yung paa ng partner mo.
02:40.9
Hindi niya sinasadya.
02:41.9
Parang may humihila.
02:43.9
Malikot yung paa niya.
02:45.9
Ang pakiramdam pa ng tao,
02:46.9
parang may kuryente.
02:48.9
Parang nangangate.
02:49.9
Parang may langgam.
02:50.9
May langgam na naglalakad sa paa.
02:55.9
Restless leg syndrome.
02:56.9
Pwede itong restless leg syndrome.
02:58.9
May ibang neurological problem.
03:01.9
May problema sa nerve.
03:02.9
Pero nakikita rin ito sa diabetes.
03:05.9
Kasi pag mataas ang blood sugar,
03:07.9
isang komplikasyon ay
03:08.9
nasisira ang nerve sa paa.
03:10.9
Diabetic peripheral neuropathy.
03:13.9
Oras masira ang nerve sa paa,
03:15.9
pwede magkaroon ng restless leg syndrome.
03:23.9
Yung malakas humilik.
03:25.9
biglang hihinto ang paghinga.
03:28.9
May mga nagbabiral na video.
03:31.9
Yung talagang sleep apnea.
03:35.9
Sasabihin nyo, anong connection nito sa diabetes?
03:39.9
Malaking connection nito sa diabetes.
03:42.9
pag diabetic ang isang tao,
03:44.9
siyempre, overweight siya.
03:45.9
Kain siya ng kain.
03:46.9
Usually, malaki ang katawan.
03:49.9
Pwede siya magkaroon ng snoring at sleep apnea.
03:53.9
Pero yung mga tao,
03:54.9
nagumpisa na may sleep apnea.
03:57.9
At walang diabetes.
03:58.9
Kunyari, healthy lang siya.
03:59.9
Talagang nagkataon lang,
04:02.9
O makapal yung mga laman-laman niya dito sa lalamunan.
04:07.9
Pwede ang sleep apnea
04:09.9
magdulot ng diabetes.
04:11.9
Paano nangyari yun?
04:13.9
aabot sa diabetes?
04:15.9
Ang nangyari kasi pag sleep apnea,
04:17.9
bagsak ang oxygen sa katawan.
04:19.9
Tumataas yung carbon dioxide.
04:22.9
So hinahihirapan yung katawan.
04:23.9
Kasi kulang ka sa oxygen eh.
04:25.9
Pwede nga magkaroon pa ng problema sa puso.
04:28.9
tataas ang blood sugar.
04:31.9
Magkakaroon ng insulin resistance.
04:32.9
Tataas ang blood sugar.
04:33.9
Parehong hindi maganda.
04:34.9
Sobrang paghilik sleep apnea.
04:36.9
Nagdulot ng diabetes.
04:38.9
Yung diabetes din,
04:39.9
nagdulot din ito.
04:40.9
Ikot lang siya ng ikot.
04:41.9
Kailangan magpapayat.
04:43.9
Pwede matulog na ka-side.
04:45.9
Papacheck tayo sa pulmonologist.
04:47.9
Sleep clinic para malaman.
04:49.9
At minsan nilalagyan ng makina.
04:51.9
CPAP, machine continuous.
04:52.9
Continuous positive airway pressure.
04:54.9
Yung iba, operahan pa dito sa lalamunan at tonsil.
05:00.9
Night time hypoglycemia.
05:02.9
Tingnan mo yung picture oh.
05:03.9
Ito, normal blood sugar.
05:06.9
Ito, gumising madaling araw.
05:08.9
Hindi makatulog 2 am.
05:12.9
hindi natin napapansin ito sa gabi.
05:14.9
Ang low blood sugar, 70.
05:18.9
pwede bumagsak pa less than 55.
05:21.9
bumaba yung blood sugar,
05:22.9
siyempre, alam mo yan.
05:23.9
Inom ka ng soft drinks.
05:26.9
Pacheck mo ang blood sugar mo.
05:29.9
Eh, papano kung madaling araw?
05:32.9
Hindi mo na alam yan.
05:34.9
So, pag hindi mo na alam,
05:37.9
Dapat nga meron kayong baon na tinapay
05:42.9
Baka bumaba ang blood sugar sa gabi.
05:44.9
So, pwedeng nanginginig,
05:47.9
Yan din ang sintomas.
05:52.9
Usually, ang diabetes,
05:53.9
ano ang pinaka-early symptoms ng diabetes?
05:57.9
Ano yung unang-una?
05:58.9
Yung iba, iniisip nila,
06:00.9
ay nasugat yung paa-late na yun.
06:03.9
O nangingitim yung paa-late sign na yun
06:06.9
Ang pinaka-early,
06:08.9
sa nakikita ko sa mga pasyente ko,
06:12.9
At pag sa madaling araw,
06:13.9
mas uhaw pa sila.
06:14.9
Anong connection ng uhaw?
06:16.9
Tulad nga na sinabi ko sa inyo,
06:17.9
pag mataas ang blood sugar,
06:19.9
ihi ng ihi yung pasyente.
06:21.9
Ilalabas ng katawan.
06:23.9
mawawalan ka ng tubig.
06:26.9
Pag dehydrated ka,
06:27.9
tuyo ang laway mo.
06:32.9
Kaya lagi ka nauuhaw.
06:33.9
Kaya pag sabihin mo,
06:34.9
ba't lagi akong uhaw?
06:35.9
Pacheck mo na blood sugar mo.
06:40.9
Ang dami may cramps sa atin,
06:42.9
O pagdating mo ng age 50,
06:43.9
halos lahat magkakakramp.
06:45.9
Mga senior citizen,
06:48.9
nagkakaroon ng cramps.
06:49.9
Ngayon ang cramps,
06:50.9
maraming dahilan.
06:51.9
Hindi ibig sabihin diabetes agad.
06:54.9
Pwedeng mababa potassium mo.
06:57.9
Kailangan mo ng saging.
06:59.9
Pwedeng dehydrated ka.
07:01.9
Walang ka sa tubig.
07:02.9
Napawisan ka buong araw.
07:05.9
Pwedeng napagod ka.
07:06.9
Naglakad ka ng malayo.
07:07.9
Pinagod mo sarili mo.
07:10.9
Nagbasketball ka.
07:12.9
Pwedeng nalamigan ka nung gabi.
07:15.9
Pero pwede rin dahil sa diabetes.
07:17.9
Pag nasisira ang nerve,
07:20.9
diabetic peripheral neuropathy,
07:22.9
pwede mamanhid at magkaroon ng cramps.
07:24.9
Lumalabo ang mata sa gabi.
07:26.9
Pag may diabetes,
07:28.9
anong isang complication?
07:29.9
Diabetic retinopathy.
07:30.9
Yan ang turo sa akin ng mga classmate kong ophthalmologist.
07:35.9
payuhan mong kababayan natin
07:39.9
huwag kakalimutan ang mata.
07:41.9
Usually, chinecheck lang puso, paa.
07:43.9
Yung mata, marami nabubulag.
07:46.9
Merong mga retinal detachment,
07:50.9
yung unang sintomas,
07:52.9
yung minsan malinaw,
07:54.9
minsan malabo ang tingin.
08:00.9
siyempre walang ilaw sa gabi.
08:01.9
Mas wala ka makita sa gabi.
08:04.9
Kasi gabi mo mapapansin,
08:07.9
Sa umaga, mailaw,
08:08.9
hindi mo mapapansin.
08:12.9
pacheck natin yung blood sugar.
08:14.9
Pwede yung sign of diabetes yan.
08:18.9
Ano yung normal blood sugar?
08:19.9
70 to 100 fasting blood sugar.
08:23.9
Milligrams per DL.
08:25.9
Pag ang blood sugar nyo,
08:26.9
101 to 125 pre-diabetes
08:30.9
o tinatawag kong mild diabetes.
08:33.9
Ibig sabihin, papunta na dun.
08:35.9
O, malamang diabetes na to.
08:37.9
Pag 125 pataas, ay diabetic na talaga.
08:40.9
Kaya gusto mo mas mababa.
08:42.9
Paano pinapababa ang diabetes?
08:46.9
Pagkain, babawasan.
08:48.9
Alam mo yung mga pagkain.
08:54.9
Number two, exercise.
08:57.9
more bababa blood sugar.
08:59.9
Number three, gamot.
09:00.9
Siyempre baka kailangan mo ng gamot.
09:02.9
Number four, kailangan itesting.
09:04.9
Test yung blood sugar
09:05.9
para alam kung mataas o mababa.
09:10.9
and testing ng blood sugar.
09:12.9
So pag mataas blood sugar,
09:13.9
more lakad-lakad.
09:16.9
Ito yung mga usual symptoms ng diabetes.
09:19.9
Hindi ito sa gabi.
09:20.9
Ito yung alam ng iba.
09:23.9
Sugat hindi gumagaling.
09:25.9
Mahina sa pagtatalik.
09:29.9
Inpeksyon sa puwerta.
09:32.9
Ito yung other signs.
09:34.9
Ito hindi ito sa gabi.
09:37.9
Kinakatakot natin lagi.
09:41.9
Maraming nasisira ipin.
09:42.9
Pag diabetic, mabilis mga impeksyon.
09:49.9
kidney disease, dialysis.
09:51.9
Ang number one cause ng dialysis sa Pilipinas,
09:56.9
Basta diabetic dyan.
09:59.9
Yan ang ayaw natin.
10:01.9
Dapat makontrol yung blood sugar.
10:04.9
Kaya pinakita ko nga yung level sa inyo.
10:06.9
Dapat mababa natin.
10:07.9
Dapat 125 and below.
10:14.9
Marami akong nakikita sa barangay.
10:16.9
Pag naka-wheelchair.
10:17.9
Naputol yung paa.
10:20.9
Kaya gabi-gabi titignan yung paa.
10:24.9
Habang mali pa yung sugat.
10:26.9
Pero dapat controlled ang blood sugar.
10:29.9
Kung di makuha sa diet,
10:31.9
kailangan ng gamutan din.
10:36.9
Tulad na sinasabi ko.
10:39.9
Diabetic retinopathy.
10:42.9
Ang mga blood vessel.
10:44.9
Pag diabetes, dumadami yung ugat.
10:46.9
Pag dumami yung ugat sa mata,
10:49.9
parang hinihilan niya yung retina.
10:51.9
Yan ang pagka-explain sa akin nung ophthalmology.
10:54.9
So, pag ito yung retina,
10:56.9
dumami yung blood vessel,
10:57.9
parang kinukulubot niya yung retina.
10:59.9
Pwede mag-retinal detachment.
11:03.9
Kaya ingatan ang mata.
11:17.9
yung sa gamutan ninyo.
11:19.9
Malaking bagay din.
11:20.9
Mental health stress.
11:23.9
more tataas ang blood sugar.
11:26.9
more tataas ang blood sugar.
11:30.9
doon tumataas ang blood sugar.
11:32.9
Kahit anong sakit.
11:33.9
Trangkaso at iba pa.
11:35.9
Anong mga gamutan sa diabetes?
11:37.9
Lagi ko nga sinasabi.
11:38.9
Huwag maniwala sa fake news eh.
11:40.9
Madaming puro fake news na social media.
11:42.9
Isa lang po account ko.
11:45.9
May blue check yan.
11:46.9
Yung 17 million followers.
11:48.9
Pwede ang metformin.
11:50.9
Ilang beses ba ka lang ulitin?
11:52.9
Okay ang metformin.
11:53.9
Maayos ang metformin.
11:54.9
Pag binigay ng endocrinologist,
11:58.9
Okay ang metformin.
11:59.9
Okay itong mga glipizide,
12:02.9
Huwag maniniwala sa mga fake news na sinabi ko daw
12:05.9
hindi okay para ibenta yung gamot nila.
12:08.9
Sobra talaga daming fake.
12:09.9
Sa health ang daming fake.
12:12.9
Lahat na lang ginagamit.
12:13.9
Sa celebrity ang daming fake.
12:15.9
Sa politika ang daming fake.
12:17.9
So talagang ang hirap mahuli itong mga gumagawa ng fake accounts.
12:21.9
Kaya ito nga sinasabi ko sa inyo.
12:24.9
Okay itong mga gamot ng endocrinologist,
12:26.9
metformin at iba pa.
12:28.9
Hindi po nakakasira ng kidneys.
12:31.9
Sundin nyo lang yung payo.
12:32.9
Kasi pag hinayaan natin,
12:33.9
magkakakomplikasyon.
12:36.9
Binabantayan din yung sobrang taas,
12:38.9
Ayaw mo rin sobrang baba.
12:41.9
Mabilis heart rate.
12:46.9
So mental health, very important.
12:49.9
Lastly, may tinatawag na diabetes distress.
12:53.9
Usually pag diabetic, matigas ang ulo eh.
12:56.9
Usually nasabi ko,
12:57.9
ba't parang matitigas ulo nila?
12:59.9
Siguro matigas ulo,
13:00.9
kaya nga nagkaroon ng diabetes.
13:02.9
Pero pag bumait sila,
13:04.9
makakontrol naman.
13:05.9
Kasi nga may denial eh.
13:11.9
Frustrated sa sakit.
13:13.9
Walang motivation.
13:16.9
kaya naman gamutin eh.
13:17.9
Pag naayos sa pagkain,
13:19.9
talagang yung mga healthy foods lang.
13:21.9
Bawas ang mga matatamis.
13:25.9
Huwag na kayong mag-isip ng
13:29.9
o kung ano-ano pa.
13:31.9
Tubig lang kailangan nyo.
13:36.9
baka konting saging.
13:40.9
Sana po nakatulong itong video na ito.
