Stress Ba ang #1 Killer Ngayon? Totoo o Hindi? By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist) Alamin ang Paliwanag https://youtu.be/o7eYvobcoHo

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Marami po nagsasabi na stress daw ang pangunahing dahilan kaya namamatay ang tao ngayon.

Stress daw number one killer.

Una narinig ko, sabi ko tama ba ito o hindi.

Pero nung ina-examine ko, yung sobrang stress pwede siya mag-contribute sa walong mga sakit.

Okay, may connection.

Either pag nawala yung stress, biglang gagaling itong mga sakit or mababawasan ito.

Tingnan natin kung tama o mali.

Number one out of eight.

Number one, pag sobra kang stress, hihina ang immune system mo.

Tunay po yan.

Kung kailan kayo pagod na pagod, dami niisip, kulang sa tulog, diyan kayo magkakatrangkaso.

Diyan kayo biglang sisipunin.

At pag humina ang immune system, hindi lang trangkaso.

Sipon, pwede rin mga pulmonya.

Pwede rin mga lupus.

Pwede rin mga psoriasis.

Pwede rin mga eczema.

Lahat yan.

Yung mga lumalabas sa mukha-mukha natin, pwede rin yan.

Yung mga pimples.

Number two, pwede rin mga inflammation.

Mas namamaga yung katawan natin.

Ano yung mga pamamaga?

Pwede yung pamamaga sa puso.

Okay?

Meron din yan.

Mga heart disease, may mga hika, may mga arthritis na mas lumalala kung

angry, anxiety, may depression, nakakatrigger ng inflammatory response sa katawan natin.

Number three, ito tunay po ito.

Pain perception.

Alam nyo ba anong pain perception?

Yung pakiramdam mo sa kirot mo, let's say masakit ang likod mo, masakit ang katawan mo.

Pag stress ka,

parang stress ka, mainit ulo mo.

Yung nararamdaman mong sakit, biglang dodoble ang sakit.

Diba?

Biglang dodoble yung sakit sa tuhod.

Parang mas feel mo, parang sabi mo, malas ako ngayon.

O, laging lugi ngayon.

Walang pera ngayon.

Walang kita ngayon.

Tapos, masakit pa yung tuhod ko.

Lalong sumasakit.

Pero, kung masaya ka, may kausap ka, nalilibang ka, tumatawa ka,

lahat ng sakit sa katawan mo, mawawala.

Biglang makakalakad ka ng malayo.

Paano happy ka eh?

Kahit hingal mo, hindi mo mararamdaman.

Yung hirap ka huminga, makakahinga ka.

Yung palpitasyon mo, kabog ng dibdib, hindi mo rin mararamdaman.

Bakit?

Kasi pag stress tayo, hindi natin alam po, nakatigas yung katawan natin automatically.

Tingnan mo ang taong stress.

Naka ganon, naka kunot, naka contract lahat yan eh.

Kaya nga tension headache, sumasakit ito, tumitigas ito sa stress.

Yung kamay, naka ganyan, hindi natin alam.

Pati yung likod, nakatigas.

Pati yung tayo, pag stress ka, parang hindi nga maganda yung balance mo.

Mabilis sumakit ang, mabilis kang mag-cramps kasi nga stress eh.

Okay?

So, pag nabawasan ng stress, bawas din mga pain at arthritis sa katawan.

Hindi ko sinabi totally gagaling.

Pero kasi,

pag happy ka, naglalabas ng good hormones, mga endorphins, mga automatic at natural stress reliever natin yan.

Hindi na kayo kailangan minom ng gamot na mga mepenamic acid, ibuprofen, diba?

Baka mamaya, masugat lang dyan nyo, dumugupad dyan, makidney failure pa.

So, mas maganda ito, natural remedy.

Be happy.

Number four, connected sa stress, digestive health.

Anong digestive?

Digestive health.

Yan ang problema ko.

Makulu ang tiyan, diba?

Pag stress, diba?

Kaya sinasabi na butterflies in your stomach, diba?

Pag stress ka, parang sakit ng tiyangko, hindi matunawan, ang kabag.

Pag meron kang speech, meron kang kamiting, mapupunta ka sa banyo.

Mauutot, madudumi ka, ma-LBM ka.

Anong LBM?

Stress diarrhea ang tawag dyan.

Diba?

Sa takot mo, nagtain ng nagtain.

Eh, stress eh.

Napabilis ang galaw ng bitu ka.

Stress, biglang nagkahangin yun dyan.

Nagkakabag.

Paano? Ano eh?

Daming hangin eh, diba?

Irritable bowel, stress related.

Ulcer, sobrang stress.

Acid reflux.

Kakaisip mo, yung tiyan mo gawa ng gawa ng acid.

So, pag nabawasan yung stress, dapat kalamado na yung tiyan.

Diba?

Pero kung di nga natin maiwasan, gagawin natin inom ng mainit na tubig, galaw-galaw para lumabas.

Lumabas yung hangin.

Diba?

Bawas stress.

Number five, sleep quality.

Sira ang tulog mo pag na-stress ka.

Diba?

Maiksi ang tulog.

Gising ng gising.

Pag gising sa umaga, hindi refresh ang pakiramdam.

Paano?

Ang dami mo iniisip eh.

Stress ka eh.

Diba?

Tapos, pag hindi ka na naka-tulog, kulang ang tulog mo,

yun ang magbibigay ng dagdag.

Dagdag sakit.

So, stress ka, hindi ka naka-tulog, bukod sa puyat ka, may dagdag sakit pa yung makukuha mo sa kulang sa tulog.

Like what?

Pag kulang ka sa tulog, mas high blood.

Pag kulang ka sa tulog, mas mataas ang blood sugar.

Okay?

Pag kulang ka sa tulog, mas lutang, mas may vertigo, mas pwede ka pa maaksidente.

Okay?

Number six, obesity.

Diba?

Pag stress, anong mangyayari?

Kain ng kain. Diba?

Comfort food para maging masaya.

Kakain ng chocolate, ng ice cream, ng french fries, ng fast food para matanggal lang yung mga iniisip na problema.

Diba?

Mga bad habits, alak, soft drinks.

Mamaya, droga pa, drug abuse.

So, maraming bisyo dahil na-stress.

Number seven out of eight, ito mas deadly siyempre.

Pag sobrang stress, number seven, ito yung linya.

Ito yung linya ko bilang cardiologist, heart attack.

Sobrang stress, heart attack.

Stroke, sobrang stress.

At mas malala pa sa heart attack, stroke, may possibility, hindi pa naman hundred percent,

na yung sobrang stress, sobrang galit, pwedeng magdulot ng cancer.

Okay?

Hindi natin alam kung ano na una.

Alam ko yung mga pasyente may cancer, bago lumabas yung cancer, napapansin ko,

mainitin ang ulo nila.

Inaaway ang misis, inaaway ang anak.

Tapos lalabas, uy, may sakit pala bigla.

Kaya pala mainitin ang ulo, may nararamdaman na.

Or hindi natin alam, baka lagi na siyang mainit ang ulo, baka nag-trigger ng cancer.

O wala pa namang proof ito, pero tingin ko, later on, makikita natin, may connection yung utak sa nangyayari sa katawan.

Kasi pag positive yung utak, maganda siya na iniisip mo.

Iniisip mo, gaganda yung pakiramdam mo.

Kaya pag negative yung iniisip mo, mas magkakasakit.

And number eight, siyempre, pag sobrang stress, mental health problem.

Siyempre, mas anxiety, mas depressed, mas bipolar, kung ano-ano may iisip.

Mas umaatake itong mga mental health problem pag stress ang tao.

At siyempre, mas maiksi ang buhay.

Yan ang problema natin.

So, pag sinabing stress ang number one killer, posible nga.

So, anong magagawa natin?

Ito, magagawa natin.

One to twelve.

Try natin gawin.

Malay natin, pag nabawasan mo stress mo, biglang mawala yung sakit mo.

Or at least, ma-manage mo na.

Hindi ko sinabi, huwag magpatingin sa doktor.

Sabi ko sa inyo, patingin kayo sa doktor.

Inumin nyo yung reseta, itry nyo lahat.

Pero I'm sure, marami sa inyo, ininom na lahat ng gamot.

Para dito sa mga sakit nila.

Pero hindi pa rin gumagaling.

Diba?

Baka yung arthritis, masakit pa rin.

Masakit pa rin yung tiyan.

Irritable bowel.

Yung mga eczema, mga psoriasis.

Lahat ito, ginawa na lahat.

Diba?

Yung mga high blood, sakit sa puso, inayos na lahat.

Diba?

Ininom na yung gamot, pero masama pa rin yung pakiramdam.

Baka nga, connected na sa stress.

So, number one.

Practice gratitude.

So, count your blessings.

Anong count your blessings?

Siyempre, na at least, buhay pa tayo.

Nakakalakad pa tayo.

Okay pa yung pamilya natin.

Wala naman nakakulong.

May bahay ka pa naman natutulugan.

Diba?

Kahit maliit lang yung bahay.

Yung iba nga, nasunugan.

Na okay pa.

Pwede na yun.

Meron pa nakakain, kahit hindi masarap ang pagkain.

Huwag mo na habulin yung may bagong kotse, bagong relos, bagong gamit.

Iba na yun.

Yung basic lang, blessing na yun.

Diba?

Pag binilang mo yung positive mo, matutuwa ka na.

Okay?

Kaya isipin mo nga na yung tubig mo, kahit kalahating baso lang, half full na yan.

May tubig ka na.

Huwag mo isipin kulang yung tubig mo.

Number two, challenge negative thoughts.

Pag may negatibo po nga pa rin,

may negatibo po mapasok sa utak,

palitan mo yung negative ng positive

or huwag mo pansinin.

Number three, focus on solutions.

Yung may magagawa ng paraan, gawa ng paraan.

Pero pag hindi na natin magawa ng paraan,

hanap na tayo na iba.

Diba?

Let's say, natanggal sa trabaho.

Wala nang magagawa.

Hindi na maka-apply ulit.

Hanap nila ibang trabaho.

Malay mo, blessing yung nangyari.

Diba?

Number four, surround yourself with positive people.

Kailangan may nakakausap tayo every few days.

Kung di, pag kayo lang lagi mag-isa sa bahay,

kung ano-ano may iisip.

Mahirap.

Maglalaro ang isip mo pag masyado mag-isa.

Kaya hindi maganda yung isolated.

Maganda may friends, may meeting kayo,

kahit once a week, twice a week,

para lang malibang.

Number five, practice mindfulness.

Kalmado, mas relaxed, mas dahan-dahan ng galaw.

Number six, set realistic goals.

Dapat yung goals mo, yung mga kaya gawin na maayos mo.

Kahit yung simpleng goal lang.

Matapos lang yung project, maayos lang yung kwarto.

Diba?

Yung simple lang, mapag-graduate yung bata.

Yung mga, yung kaya gawin.

Number seven, self-compassion.

Ito, importante ito, number seven.

Kasi marami sa atin, diba, parang self-pity eh.

I think common ang self-pity sa kababayan natin

na parang awa ka sa sarili mo,

apik ka, laging malas.

But ako, puro lugi.

Nakikita ko sa Facebook,

puro swerte lahat ng classmate ko.

Ako na lang na lugi, ako na lang na huli.

Ako lang ang hindi pumasa, yung mga ganyan.

Pag ganyan na isip mo, masama eh.

Kaya nga, love yourself eh. Diba?

So, baka isip mo lang yan, challenge lang yan.

Pero, syempre, dapat magdasal kung ano yung God's will para sa'yo.

So, love yourself.

Number eight, focus on what you can control.

Tulad na sinabi ko, kung ano lang yung maaayos mo, yun ang gagawin.

Number nine, engage in activities you can enjoy.

Gawin mo yung, kasaan ka masaya?

Diba? Masaya ka ba?

Yung mga mura lang, maglakad sa park, kumuha ng picture,

mag-collect sa scrapbook, diba?

Tumulong sa kapwa, kahit isa lang matulungan mo.

Message mo lang yung kaibigan mo ng positive, maganda na yun.

Minsan, makakuha ka lang na isang positive message sa isang tao na hindi mo yung na-expect.

Happy ka na buong araw.

Napasaya mo lang siya, one day pwede na yun.

One day na yun, one day happy na siya, dagdag na yun.

Parang bulaklak na yun. Blessing na yun.

Hindi mo naman kailangan gawin na lahat. Baka hanggang doon lang ang kaya.

Okay? So, engage in activities you enjoy.

Number ten, practice positive affirmation.

Parang ipepeptok mo yung sarili mo na kaya mo yan.

Maganda yan. May darating na maganda.

Masakit katawan mo ngayon, pagod ka, pero bukas gaganda yan.

Ganun ako lagi. Bukas okay yan.

Bad mood ka ngayon, may lagnat ka ngayon.

Feeling mo, parang bibigay na katawan mo ngayon.

Hayaan mo lang yan. Tomorrow, gaganda ulit yan.

Gaganda. Babawi yung katawan mo. May darating na maganda.

Hindi naman, kumbaga sa game, sa pustahan, di ba?

Kahit caracrus eh, wala naman talo lagi eh.

May ikot yan na magiging panalo ka rin.

Number eleven, learn from your failures. Di ba?

Pag natalo, naapi, nalugi.

Baka God's will naman yan eh.

Mayroong mas maganda pang darating o may lesson na matututunan.

And number twelve, accept life. Tanggapin na natin.

Buhay naman, hindi lahat positive. Tingnan mo yung mga buhay ng ibang tao.

Maraming negative, maraming malungkot.

O pasalamat na tayo kung maabot tayo sa magandang edad.

Nakatulong tayo. Lagi magdarasal.

At syempre, lagi ko sinasabi, itong mga health tips natin.

Syempre, may tulong ito sa inyo.

Yung pag-inom ng tubig, mga stretching, tamang pagkain.

Lahat naman ito may tulong para at least kahit very stressed kayo,

yung katawan mo naman dapat healthy.

Kaya ang ginagawa ko nga ngayon eh, mas konti talaga kinakain ko.

Kasi mahirap maging overweight.

Kasi pag overweight tayo, mahirap.

Pag talaga mabigat ka, lahat ng sakit.

Pag mabigat ka, parang may dalangsilya.

Kaya if overweight ka 20 pounds, parang may karga kang 20 pounds na daladala mo.

Pero pag natanggal mo yung mabigat na 20 pounds na extra taba sa bilbil,

mas makakalakad ka na mabilis.

Mas hindi ka hihingalin.

Mas hindi hirap yung katawan mo.

Parang kotse.

Pag nilagyan mo ng maraming kargada yung kotse mo,

masisira yung gulong, masisira yung makina.

Pero kung magaan lang yung kotse mo, magaan lang yung karga,

kahit luma na yung kotse mo, matanda na yung kotse mo,

at least aabot ka pa rin.

Kasi nga magaan yung karga.

Kaya kain lang na mas konti, diet ang mahalaga.

Salamat po. God bless po.

Ingat po tayo palagi.