9 Warning Signs Kung Stroke Ba or Aneurysm. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
01:10.8
Hindi lang batok hanggang dito. Parang mabigat, parang iba, parang hilo. May hilo to. High blood.
01:19.8
Nagalit, may kaaway na high blood.
01:21.9
Pag stress, parang may nakaipa.
01:25.1
Nakaipit na helmet na masikip. Parang may masikip na nakaipit dito.
01:29.2
Kasi may muscle yung ulo natin eh. Ulo natin ba matigas? Pero may muscle yan. May flat muscle yan.
01:34.8
Pag na-stress tayo, dami niisip, sumisikip yan, sasakit.
01:40.0
Maraming cause ng headache. At syempre, yung pinaka-deadly, stroke.
01:46.3
Diba? Mamaya i-explain ko isa-isa yan. Mga siyam na dahilan niya ng headache.
01:51.2
Pag stroke, yung nagbabara, medyo masakit-sakit yan.
01:56.2
O medyo mataas blood pressure, 140, 150, 160. At may headache din siya.
02:02.2
Pero ang complaint nila headache, parang moderate lang minsan eh.
02:05.2
Pag dumugo, dugo, sobrang sakit ang ulo.
02:10.2
Pag dugo, sobrang sakit ang ulo and sobrang taas ang blood pressure. 180, 200, ganyan yan.
02:16.2
Dugo eh, putok eh.
02:21.2
may tao, may lobo, lumolobo, may abnormality, pumuputok ang aneurysm.
02:28.2
Nagli-leak yan eh. Unti-unti nagli-leak, kaya minsan may atake na sobrang sakit.
02:33.2
Baka pumutok yun.
02:35.2
Tapos, konting sakit, baka humihilab lang siya.
02:41.2
So, kung konting putok, konting dugo lang, nag-blood clot agad,
02:45.2
o di konting dugo, mabubuhay pa yung tao.
02:48.2
Pero pag dumugo ng marami eh,
02:50.2
100 cc, 100 cc is kalahating baso.
02:54.2
Pag kalahating baso nilabas na dugo, hindi na mamatay ang pasyente.
03:00.2
Tuturo ko rin first aid mam, yan.
03:03.2
So, yan po yung mga lugar.
03:06.2
Meron ding sinusitis dito sa harap.
03:09.2
May migraine, tinuturo ko.
03:12.2
Tingnan na natin ah, mga siyam na dahilan ng headache.
03:16.2
Doon muna tayo sa EC.
03:18.2
Sa common, hindi delikado.
03:23.2
Kaka-cellphone, kaka-computer ng bata.
03:26.2
Mga kabataan ngayon, halos lahat daw may headache na eh.
03:29.2
Lahat masakit na yung batok eh.
03:31.2
Lahat nakaganap. Paano nga? Cellphone.
03:33.2
So, kung nakatungo lagi, sumasakit yung muscle.
03:36.2
So, ang problema hindi yung utak sa loob na pumutok.
03:40.2
Dito lang yung muscle lang sa labas.
03:42.2
Yung batok lang dito na sa likod.
03:44.2
So, okay lang yan. Although makukuba ka, hindi rin maganda yan.
03:48.2
Magkaka-nape pain ka, pwede rin sumikip dito.
03:51.2
Maipit din yung cervical spine, hindi rin maganda.
03:54.2
Kaya dapat diretsyo.
03:56.2
Meron tayong tip sa cellphone, nakataas.
03:58.2
Meron nakapatong.
04:01.2
Tapos sandali lang, 15-30 minutes, lakad-lakad na.
04:04.2
Para mawala yung stress sa leeg.
04:07.2
Nape pain, minsan yung nerve na iipit.
04:11.2
Delikado rin sa kotse ah.
04:13.2
Yung nagdadrive, nabangga.
04:16.2
Pag nabangga yung kotse,
04:19.2
Tapos gaganon yung ulo.
04:20.2
Nababali yung ano.
04:23.2
Si Christopher Reeve.
04:26.2
Yung nag-play ng Superman.
04:30.2
Sumipa yung kabayo.
04:31.2
Paghulog, natamaan yung ulo.
04:35.2
Paralyzed siya, whole body.
04:37.2
Meron din namang headache na simple lang.
04:41.2
Kakatulog, stiff neck.
04:43.2
Neck and head pa rin.
04:44.2
Masyado mababa yung unan.
04:46.2
Masyado mataas siya.
04:48.2
Masyado yung unan.
04:50.2
Kaya misa masakit.
04:51.2
Masahe-masahe lang yung minamassage.
04:56.2
Ang delikado dito kung may mga herniated disc dito.
05:02.2
Meron namang headache.
05:04.2
Ito, dibaguhin mo lang unan mo.
05:06.2
Tapos imamasahe lang dito.
05:07.2
Pwede po imasahe dito sa likod.
05:09.2
Walang problema dito sa ulo.
05:11.2
Tuturuan ko kayo mamaya.
05:12.2
Huwag lang dito sa harap.
05:14.2
Huwag lang gagalawan yung carotid, yung pulso.
05:16.2
Bawal hawakan yung dalawang carotid ng sabay.
05:20.2
Magkukulang ng dugo sa ulo.
05:22.2
Number three, headache na stress lang.
05:25.2
Ito yung sinasabi kong tension headache.
05:27.2
Ganyan-ganyan ang mukha nila.
05:29.2
Parang nakabanned.
05:31.2
Exercise lang, mawawala.
05:33.2
Itong mga shoulder shrug na tinuturo ko.
05:35.2
Or tension headache.
05:37.2
Kasi pag iniikot mo yung shoulder mo,
05:39.2
ang lumuluwag yung neck.
05:41.2
Yung neck talaga ang pinapaluwag mo.
05:43.2
Hindi lang yung shoulder.
05:44.2
Yung neck ang pinapaluwag mo.
05:52.2
Kasi ulo natin lagi naka ganun.
05:54.2
Ito yung chin tuck mo para umatras.
06:01.2
Kasi panakuba dito ang leeg.
06:03.2
Pag tumanda, nakukuba.
06:07.2
Pati likod sasakit.
06:10.2
Ayusin yung computer table.
06:13.2
Pwede rin naman hot and cold lagyan.
06:18.2
Medyo mas serious na migraine.
06:20.2
Mas matinding headache talaga ito.
06:22.2
Talagang may oras.
06:28.2
Sobrang sakit ang ulo.
06:30.2
Parang ayaw ng maliwanag.
06:34.2
Minsan may nakakain kang nagkakos ng migraine.
06:37.2
At in a small chance,
06:40.2
rarely, siguro less than 1%.
06:42.2
Baka less than 1% lang naman.
06:44.2
Yung nagma-migraine,
06:46.2
pwede tumuloy sa stroke.
06:48.2
Higher risk sila sa stroke.
06:50.2
Kasi nga parang nag-ispasm yung mga ugat sa mga artery sa utak.
06:55.2
Kaya misa siguro kakahilab-hilab.
06:57.2
Baka magsara mga stroke.
06:59.2
May gamot sa migraine.
07:01.2
Punta sa neurologist.
07:02.2
Pag umatake yung migraine, may ininom na gamot.
07:04.2
Meron din mga maintenance para mag-prevent ang migraine.
07:07.2
Huwag magpapapuyat.
07:09.2
Huwag masyado iisipin ng problema.
07:11.2
Lalo na walang pera.
07:13.2
Ikot na ikot yung ulo.
07:16.2
Bipolar disorder.
07:19.2
Nakakos ng headache.
07:22.2
Ayaw natin ma-stroke.
07:23.2
Kaya dapat easy-easy lang.
07:27.2
Medyo delikado rin ito.
07:29.2
Naiipit yung nerve.
07:30.2
So pag na-pinch yung nerve,
07:31.2
masakit na masakit ang leeg.
07:33.2
Tapos may manhid.
07:36.2
So pag may manhid dito,
07:38.2
pwedeng stroke pero pwedeng naipit lang yung nerve.
07:42.2
Therapy dapat ito.
07:45.2
Misan hinihila yung leeg.
07:48.2
May mga exercise.
07:50.2
Pero basically kasi malamang kaka-trabaho ito.
08:07.2
masakit nga sa batok.
08:08.2
Bukod sa severe headache.
08:13.2
Misan makabog yung dibdib.
08:15.2
Baka mag-heart attack pa.
08:17.2
Irregular heartbeat.
08:20.2
So pag high blood,
08:21.2
kailangan gumutin yung high blood.
08:23.2
Punta tayo sa cardiologist nyo.
08:25.2
pinakamalakas na gamot ang Lodipine.
08:29.2
Para makontrol yung BP.
08:31.2
So pag hindi makontrol yung BP nyo,
08:33.2
lalo na sa umaga,
08:34.2
check nyo yung BP nyo.
08:35.2
Umaga, tanghali, gabi.
08:36.2
Pag sa umaga mataas, morning.
08:38.2
Morning hypertension yun.
08:40.2
Kailangan nyo ang Lodipine.
08:41.2
Lodipine sa gabi.
08:44.2
Pacheck kayo sa doktor.
08:49.2
Maraming mga pains na importante.
08:51.2
Mga severe headache.
08:52.2
Ito na number seven na delikado.
08:57.2
Paano malalaman kung stroke?
09:00.2
based on the word,
09:03.2
Bigla yung sakit.
09:05.2
Bigla yung nangyari.
09:07.2
So biglang nangiwi.
09:10.2
Biglang namanhid.
09:12.2
Biglang hindi na mataas ang kamay.
09:15.2
Biglang hindi mataas yung paa.
09:20.2
Depende kung ano ang minalas na tamaan.
09:25.2
Yun talaga ang word eh.
09:27.2
Kung ito tinamaan,
09:29.2
misang kamay at paa.
09:31.2
Kung tinamaan banda sa likod,
09:36.2
Pag nagtamaan dito sa may batok,
09:39.2
makawala ng balance.
09:41.2
Depende sa tinamaan.
09:43.2
Pag yung sa harap,
09:44.2
nagbabago yung ugali.
09:48.2
Ischemic stroke to.
09:50.2
Kailangan dalhin agad sa ospital.
09:52.2
May mga emergency na gamot.
09:55.2
Bababa yung blood pressure.
09:57.2
Actually, may bagong treatment pa eh.
09:59.2
Nilalagyan nung malamig.
10:01.2
Kino-cool down yung ulo eh.
10:03.2
Experimental pero nakatot.
10:05.2
Meron din yung delikado na sinasabi kong
10:08.2
hemorrhagic stroke.
10:11.2
Cerebral aneurysm.
10:13.2
Misa sasabihin nila na
10:14.2
sudden onset headache.
10:18.2
Nasusuka, bad sign.
10:20.2
Pag meron na stroke,
10:24.2
Ibig sabihin kasi nang nasusuka,
10:26.2
naiipit na yung utak.
10:29.2
Tumataas yung intracerebral pressure.
10:34.2
Dito kasi, kung namagay yung kamay mo,
10:36.2
let's say, nagduguto.
10:37.2
O, nagdugo, nagmaga.
10:39.2
Hayaan mo siya magmaga.
10:40.2
So what kung lumaki siya?
10:41.2
Hayaan mo gumaling.
10:42.2
Ang problema sa ulo, may bungo tayo.
10:46.2
Kaya anything na magdugo sa loob,
10:48.2
maiipit niya yung buong brain.
10:52.2
Pag dumugo ito, mapipisa niya ito.
10:56.2
Kasi nga nakasarado siya eh.
10:57.2
Close yung utak eh.
10:59.2
Unlike sa ibang area.
11:02.2
Pareho daw ba ang stroke sa aneurysm?
11:08.2
Ang pag sinabing stroke,
11:10.2
generic term yun.
11:13.2
Maraming klaseng stroke.
11:16.2
May stroke na nagbara lang.
11:19.2
May stroke na nagbara lang.
11:22.2
Ibig sabihin, nang kulang ng dugo.
11:25.2
Pag tinignan sa scan eh,
11:27.2
parang may nagdarken lang konti dyan.
11:30.2
Meron nagbara lang.
11:33.2
Yun ang first kind of stroke.
11:34.2
Maraming stroke eh.
11:39.2
May pangalawang klase yung nagdugo.
11:42.2
Hemorrhagic stroke.
11:45.2
Pwede siya nagdugo na kusa lang yung ugat.
11:49.2
Nagdugo kasi nga high blood na high blood.
11:51.2
Meron din naman pangatlo yung nagdugo kasi may aneurysm.
11:56.2
Kaya nga meron nga 29 years old din na stroke.
12:00.2
Paano? May abnormality eh.
12:02.2
Kaya bawal umire.
12:06.2
Tawag dyan subarachnoid hemorrhage eh.
12:10.2
Hindi naman dapat dumugo eh.
12:11.2
Kung hindi lang abnormal.
12:13.2
Yan ang pangatlo.
12:15.2
Meron pa pang-apat na klaseng stroke.
12:17.2
Yung mini stroke.
12:19.2
O yung stroke na dumating tapos nawala.
12:23.2
Dumating lang siya.
12:24.2
Yung magbabara sana pero nalusaw.
12:27.2
Transient ischemic attack yun.
12:30.2
May stroke pero nawala.
12:33.2
Meron pang isang klaseng stroke.
12:38.2
Ang multi-infarct.
12:39.2
Tinatanong nyo eh.
12:41.2
Ito sa mga matatanda.
12:43.2
Maliliit na stroke.
12:49.2
Small, small, small, small, small.
12:53.2
Pero sa dami na maliit na damage sa ulo.
12:59.2
Pero hindi mo maalat ha.
13:00.2
Parang na uulianin na.
13:03.2
Pag kinuha sa CT scan,
13:05.2
ang dami ng barado maliliit.
13:07.2
Okay, siguro sa akin.
13:08.2
Mas okay na yung maraming maliliit siguro.
13:11.2
Hindi naman nakakamatay yung maliliit.
13:14.2
Pero yung baradong malaki agad ay talagang bago-ugali.
13:28.2
Chicharon bulaklak.
13:30.2
Ano pa ba yung favorite natin?
13:31.2
Yung in-order sa restaurant.
13:46.2
Sa mga pagtatalik sa mas bata.
13:49.2
Siguro pwede rin.
13:51.2
May na-heart attack din doon.
13:55.2
So, pag sa ulo ang pumutok, stroke.
13:59.2
Pag sa puso nagbara, heart attack.
14:03.2
Masakit ang dibdib.
14:05.2
Pareho kasi silang ugat.
14:06.2
Kaya misang pareho nangyari.
14:10.2
Biglang puputok ko.
14:11.2
Pag putok ng aneurysm, severe headache o severe.
14:14.2
Actually ang term is worst headache of your life.
14:20.2
Pag sinabi, this is daw.
14:21.2
Ito na yung pinakamasakit na sakit kong ulo.
14:27.2
Lalo na pang nagsusuka.
14:31.2
Ito hindi ko nasulat dito.
14:34.2
May isang headache na delikado din.
14:38.2
Hulaan nyo kung ano ito.
14:39.2
Unti-unti yung headache na palala na palala.
14:43.2
January medyo masakit.
14:45.2
February mas masakit.
14:47.2
March mas masakit.
14:48.2
April pasakit na pasakit na pasakit.
14:53.2
Alam nyo na ano yun.
14:55.2
That's a brain tumor.
14:58.2
Huwag sabihin yung bukol,
14:59.2
unti-unti-unti lumalaki.
15:02.2
Ganon yung pattern ng headache niya.
15:04.2
Parang pataas ng pataas.
15:08.2
neurologist lang talaga sila magsasabi
15:10.2
kung kailangan mag CT scan o hindi.
15:12.2
Lalo na kung duda nyo.
15:13.2
Kung stress kayo.
15:14.2
Maraming ginagawa.
15:16.2
May lahi na na-stroke.
15:18.2
Kaya easy-easy lang.
15:19.2
Sigarilyo, alak-tigil.
15:21.2
Marami rin naman.
15:25.2
Okay lang naman magkape.
15:27.2
Exercise regularly.
15:29.2
Pag controlled na yung blood pressure.
15:35.2
Breathing exercise.
15:40.2
Magmasyadong galit.
15:50.2
Kasi biglang taas yung blood pressure.
15:53.2
Nakaka-taas yung blood pressure.
15:54.2
So, biglang taas.
15:55.2
Hindi kaya ng utak.
15:57.2
Nasobrahan ng taas ng presyon.
16:00.2
Yung presyon yung lakas ng pump ng puso.
16:03.2
Tension headache.
16:05.2
Ito lang mga muscle.
16:06.2
Sana tension headache lang.
16:08.2
Ito yung muscle sa ulo.
16:09.2
Kala nyo walang muscle.
16:17.2
So, may muscle yan.
16:21.2
Magpamasage kayo.
16:24.2
Kung gusto nyong acupressure, okay din yan.
16:31.2
Napakasarap dito.
16:39.2
Sana po nakatulong tong video.
16:41.2
Basically, yan po.
16:43.2
Maraming masakit daw ang ulo.
16:45.2
Yung iba daw manhid yung ulo.
16:47.2
Depende nga kung sa manhid eh.
16:50.2
Kung manhid, imasage-masage mo.
16:52.2
Yung mga tinuturo ko sa inyo.
16:57.2
Tapos yung sinasabi ko sa neck.
17:00.2
Hawakan to kung matigas.
17:04.2
Itong mga shoulders natin.
17:05.2
Kailangan dinudurog yan eh.
17:07.2
Ikaw, pwede mo pakita Dok Liza.
17:10.2
Naka-duster ka lang.
17:12.2
So, ginaganito siya.
17:20.2
Pag nawala, attention headache lang.
17:23.2
Tsaka hindi natin alam.
17:24.2
Hindi nating iniisip eh.
17:25.2
Sobrang, hindi kaya na.
17:27.2
Sobrang tumitigas siya sumiisip.
17:30.2
Gusto natin attention headache.
17:32.2
Gusto natin sumikip to.
17:33.2
Ayaw natin yung loob na puputok.
17:36.2
Kasi pag na-stroke nga,
17:37.2
merong biglang namamatay.
17:39.2
Merong nabubuhay.
17:40.2
Pero kahit mabuhay siya,
17:42.2
paralyzed na siya.
17:44.2
Ang hirap din ang buhay.
17:49.2
Ganito itsura ng CT scan.
17:50.2
Tingnan niyo ang CT scan.
17:52.2
Ito, CT scan ng barada.
17:55.2
Ang laki na nagbaraw.
17:59.2
Ito, CT scan ng dugo.
18:00.2
Ang daming dugo nito.
18:02.2
Dapat konti lang.
18:07.2
Pag ganito at ganito.
18:08.2
Pag ganito, CT scan.
18:09.2
Pag punta namin sa pasyente,
18:10.2
alam mo na halos comatose na siya.
18:13.2
Ito, halos comatose na.
18:17.2
So, ingatan ng blood pressure.
18:19.2
Hindi biro-biro ang blood pressure.
18:23.2
Deep breathing exercise.
18:24.2
Misa nakaka-stress social media.
18:33.2
Makinig lang ng magandang music.
18:34.2
Makinig ng 80s o 90s.
18:37.2
Manood ng mga lumang palabas.
18:39.2
Isipin ng mga nung bata pa kayo,
18:41.2
nung lumang panahon,
18:43.2
kung ano nakaka-relax sa inyo
18:46.2
para hindi tayo maestro.
